WEG GEBMND NAAR EEN
VEILIGHEIDSCON FERENTIE
1
TE LANG WERD DE
J DEMOCRATISCHE
PARTIJ GEDOMINEERD
I DOOR DE
ZOGENAAMDE
INTELLECTUELE SNOBS
PROUW/KWARTET ZATERDAG 27 MEI 1972
Buitenland Til/Kil
Bijna 20 jaar na voorstel van Molotow
door Jaap den Boef
Al kan het nog lang duren voor
dat een Europese veiligheidscon-
ferentie wordt gehouden, het ziet
er nu toch naar uit dat nog in de
herfst van dit jaar in Helsinki
roorbereidende besprekingen zul-
en beginnen. Het wachten is nu
Dp definitieve ondertekening van
het viermogendhedenakkoord
Dver Berlijn. Het is niet helemaal
I uitgesloten, dat dit nog vóór het
eind van het bezoek van presi
dent Nixon aan de Sowjet-Unie
jebeurt. Maar er moeten nog en-
cele problemen worden opgelost
die te maken hebben met de ko-
nende Russische 'aanwezigheid'
n West-Berlijn. En hierover kan
vaarschijnlijk pas in de loop van
ranle voteen<te maand overeenstem-'
lsi.ning worden bereikt. Daarna
dat itaat niets meer voorbereidende
lesprekingen in de weg.
3e westelijke landen maken zich over
iet algemeen geen illusies: over de
uitkomst van een Europese veilig-
ïeidsconferentie. Zij menen dat de
tussen slechts uit zijn op erkenning
fan de bestaande toestand op 4 basis
eel-fan de blijvende opdeling van Viits-
Sajand in twee afzonderlijke state.** Dit
nisfou tevens inhouden: erkenning an
>bfrfte DDR. Een westerse diplomaat^ ei
venpnlangs: 'Als we de moed zoulk'
uw-hebben voor onze overtuiging uit
►enjcomen, zouden we moeten weigerei^j
uwfaar een veiligiheidsconferentie te
gerfeaan, zoal* de Russen die hebben
deivoorgesteld. We worden er echter
naghaar toe gedreven door allen die zich
interbeelden, dat een conferentie altijd
:onéen stap op weg naar de vrede is'. Het
b echter evenmin waar, dat de vrede
iiunfrordt gediend door een dergelijke
nentonferentie te blijven ontlopen, vooral
lap-Indien men weet met wie men te
oorfoen heeft,
ten
gelen in
mi-
e el-Het wantrouwen in de Russische be-
tofoelingen wordt gevoed' door het feit
eenÖat de leiders in het Kremlin zich
lersltijd beroepen op uitspraken van Le-
dehin, die geruststellend klinken, maar
deSat in werkelijkheid niet zijn. Dat
lleipetreft ook het streven naar vreedza-
toejne samenleving tussen landen die
behoren tot twee diamatraal tegen-
Iver elkaar staande wereldsystemen.
Stalin zei in 1947 tegen een Ameri
kaan. 'Wij zijn Lenins leerlingen en
l 2Vij zullen nooit van zijn leer afwij-
reinfen'. Wat dit betekent, wordt duide-
nor-iük uit een brief van Lenin aan de
Bider van de delegatie van de Sowjet-
bizaJnie bij de Geneefse ontwapenings-
'ooijonferentie in 1922.,De delegatieleider
denjad in Genève opgeroepen tot vrede
jaapn ontwapening en een breed opgezet
Pacifistisch programma uiteengezet,
^lenin schreef: 'Wij moeten het pro-
llameren, samen met onze handels-
oorstellen. We zullen iedereen intri-
jeren. Dat zal ertoe bijdragen, de
'ijand te demoraliseren. Met zulke
jiktieken zullen we winnen, zelfs als
ienëve een mislukking wordt'. Be-
(ijkt men de agenda, die de Sowjet-
Cnie in de afgelopen jaren voor een
puropese veiligheidsco'nferentie heeft
loorgesteld, dan bevat die inderdaad
Iwee punten, die verrassend veel te-
haken lijken te hebben met de door
lenin bepaalde taktiek: het afzien van
let gebruik van geweld in Europa en
Ie bevordering van de economische
inienwerking tussen Oost en West.
oor het houden van een veiligheids-
tnferentie werd reeds de basis
ilegd door een regeling voor Berlijn
aanvaarden die de instemming van
westelijke landen heeft; door ver-
(etering van de betrekingen tussen
lost- en West-Dultsland mogelijk te
paken; en door hun bereidheid te
bnen, in een later stadium het we-
lerzijds terugtrekken van troepen te
tespreken.
Jegin
1 bijna 20 jaar geleden diende de
bwjet-Unie voorstellen in met be-
rekking tot dc Europese veiligheid,
lat was nog geen jaar na de dood
pn Stalin, toen de ministers van de
Irote Vier in Berlijn vergaderden
^er de Duitse kwestie. Namens Mos-
bu stelde minister Wjatsjeslaw Molo-
Dw voor, met een geneutraliseerd en
Brdeeld Duitsland een Europees col-
tctief veiligheidspact te sluiten met
hn looptijd van 50 jaar. Enkele
aanden later in maart 1954 liet
oskoü weten, dat dt Verenigde Sta
rt niet van deelneming aan een der-
dijk pact behoefden te worden uit-
isloten'. De Sowjet-Unie zou zelfs
treid zijn te overwegen, lid van de
AVO (Noord-Atlantische Verdraigs-
•ganisatie) te worden.
s westelijke mogendheden verwier-
in niettemin op 7 mei het Russische
lorstel, omdat zij willen vasthouden
in hereniging van Duitsland en vrije
srkiezingen Op de Geneefse oonfe-
intie van de Grote Vier in juli 1955
"acht de Russische premier, maar-
halk Nikolai Boelganin, de kwestie
inieuw ter sprake. Zij werd ter ver-
;re discussie aar. de ministers van
Jitenlandse zakc-n overgelaten, die in
itober en november opnieuw in Ge-
ive vergaderden. De westelijke mo-
mdheden stelden toen een Europees
üligheidspact voor, te sluiten met
:n door vrije verkiezingen herenigd
uitsland. De conferentie eindigde
nder dat de geringste vooruitgang
as geboekt.
et duurde vior jaar voordat de mi
sters elkaar weer in Genève ont-
oetten. Het Westen kwam voor de
g met een pakket voorstellen be-
effende de Berlijnse crisis, de her-
liging van Duitsland en een Duitse
Lenin: Wij zullen de vijand de
moraliseren.
bekend onder de afkorting MBFR. En
kele maanden later vielen echter troe
pen van Warschaupactlanden Tsje-
choslowakije binnen en vervolgens
verkondigde de Russische partijleider
Leonid Breznjew de naar hem ge
noemde doctrine van de beperkte soe
vereiniteit voor socialistische landen.
Een Europese veiligheidsconferentie
leek geen zin meer te hebben. Niette
min deden de Warschaupactlanden in
oktober 1969 tijdens een vergadering
in Praag de eerste formele voor
stellen voor de agenda van een veilig
heidsconferentie, met nieuwe nadruk
op samenwerking. Twee maanden
daarna kwamen ae NAVO-ministers
overeen, dat zc'n conferentie zorgvul
dig voorbereid moest worden en uit
zicht moest bieden op concrete resul
taten.
Men heeft wel gezegd dat Moskou er
niets voor voelde zijn standpunt prijs
te geven, voordat president Nixon zijn
bezoek aan de Sowjet-Unie zou heb
ber gebracht en niets meer voorberei
dende besprekingen over een veilig
heidsconferentie in de weg zou staan.
Oost-Europa
Erkenning
Leonid Breznjew: geldt zijn doc
trine nog?
vredesregeling. Minister Andrej Gro-
miko die de plaats van Molotow
had ingenomen wilde echter niet
praten over de Duitse hereniging.
Meer dan tien jaar nadat Molotow in
Berlijn het eerste Russiche voorstel
had gedaan, lanceerde de Poolse mi
nister van buitenlandse zaken Adam
Rapacki (in december 1964) een
nieuw plan. De westelijke mogendhe
den gingen er niet op in, omdat het
initiatief het sveveh van de NAVO
doorkruiste om te komen tot vorming
van een multilaterale kernmacht
die er overigens toch niet is gekomen.
Ook wilde men niet riskeren dat de
'Amerikaanse aanwezigheid in Euro
pa' ter discussie werd gesteld.
Boekarest
Behalve Polen gingen ook andere Oost
europese partners van de Sowjet-
Unie aandringen op het houden van
een veiligheidseonferentie. Wellicht
mede als gevolg daarvan nam in juli
1966 de Politieke raadgevende com
missie van het Warschaupact in Boe
karest een 'Verklaring ter versterking
van vrede en veiligheid in Europa'
aan. Daarin werd voorgesteld de NA
VO en het Warschaupact op te heffen,
een vredesregeling met Duitsland te
sluiten en een Europese veiligheids
conferentie bijeen te roepen. Of Ame
rikanen en Canadezen tot de deelne
mers werden gerekend, was in het
midden gelaten Nadat een westerse
reactie was uitgebleven, namen dele
gaties van 24 communistische partijen
in april 1967 in het Tsjechoslowaakse
Karlovy Vary een verklaring aan inza
ke de Europese veiligheid. Voor het
eerst werd toen in vage termen ge
zegd dat 'vreemde troepen' terugge
trokken moesten worden van het
grondgebied van Europese staten'.
Pas in juni 1968 toonden de NAVO-
ministers op eer. bijeenkomst in
Reykjavik meer belangstelling voor
wederzijdse evenredige vermindering
van strijdkrachten in Europa, later
Op hun vergadering in Rome in mei
1970 voegden zij er aan toe, dat ook
gesproken moest worden over het ver
oordelen "an het gebruik van geweld
tussen stalen en over de ontwikkeling
van de internationale betrekkingen,
speciaal wat betreft meer bewegings
vrijheid voor de burgers en het uit
wisselen vsn ideeën en finformaties.
Een afzonderlijke verklaring (waaraan
Frankrijk niet meedeed) onderstreep
te het belang van wederzijdse evenre
dige vermindering van troepen in Eu
ropa. In Boedapest besloten de minis
ters van de Warschaupactlanden een
maand daarna dat de Verenigde Sta
ten en Canada aan de conferentie
konden deelnemen. De DDR (Oost-
Duitsland) zou met gelijke rechten
tot de deelnemers moeten behoren.
Hiertegen bestond van westerse zijde
geen bezwaar. Deze instemming mocht
echter niet worden uitgelegd als 'de
jure' erkenning.
De Politieke raadgevende commissie
van het Warschaupact bevestigde in
decembtr 1970 in Oost-Berlijn de in
1966 in Boekarest opgestelde verkla
ring, in het bijzonder betreffende het
afschaffen van militaire blokken, het
terugtrekken van vreemde troepen op
eigen grondgebied, liquidatie van bui
tenlandse militaire bases, erkening
van de DDR en de bestaande Europe
se grenzen. De NAVO ging er niet op
in, omdat geen vorderingen waren
gemaakt bij de besprekingen over be
perking van de strategische wapens
(SALT) tussen Moskou en Washing
ton, alsmede 'bij het uitwerken van een
regeling voor Berlijn. En in februari
1971 zei president Nixon weinig waar
de te hechten aan een conferentie,
waarvan de agenda vrijwel geen uit
zicht bood op concrete resultaten.
Berlijn
In Lissabon bepaalden de NAVO-mi
nisters in juni 1971 dat over een
veiligheidsconferentie gesproken kon
worden, als eerst een akkoord over
Berlijn zou zijn bereikt. Dat akkoord
werd op 3 september door de Grote
Vier gesloten, maar interpretatie-pro
blemen zorgden meteen voor moeilijk-
neden. Niettemin besloten de NAVO-
landen (met uitzondering van Frank
rijk) 'verkennende besprekingen
met de Sowjet-Unie te beginnen over
troepenvermindering in Europa. Daar
kwam echter niets van terecht. De
Sowjet-Unie liet zelfs weten dat defi
nitieve bekrachtiging van het Berlijn
se akkoord afhankelijk zou worden
gesteld van aanvaarding door de
Westduitse Bondsdag van de verdra
gen met Rusland en Polen. Amerika
kon niet veel meer doen dan duide
lijk maktri dat deze houding slechts
kon leiden tot uitstel van de door
Moskou gewenste veiligheidsconferen
tie
Het Russische dreigement heeft ge
werkt. Niet veel later dan de bedoe
ling was, werden de verdragen gerati
ficeerd. Het is nu de taak van de
Sowjet-Unie bekrachtiging van het
Berlijnse akkoord mogelijk te maken.
Er doen echter al enige tijd geruch
ten de ronde dat de Russen niet
zoveel haast meer hebben met hun
veiligheidsconferentie, ondanks het feit
dat zij zeggen, die dit jaar nog te wil
len houden. Het was al opgeval
len dat zij geweigerd hadden in
te gaan op het NAVO-aanbod, speciale
boodschapper Manlio Brosio (de Itali
aan die vorig jaar door mr. Joseph
Luns werd opgevolgd als secretaris
generaal van de NAVO) naar Moskou
te zenden om te vernemen, hoe men
daar denkt over wederzijdse evenredi
ge troepenvermindering in Europa.
Een andere verklaring voor het Russi
sche geduld zou zijn, dat de Sowjet-
Unie bezig is het vermogen van de
Warschaupactlanden op te voeren.
Snelwegen en spoorlijnen in Oost-
Europa worden verbeterd. In Polen,
Oost-Duitsland. Hongarije en Tsje-
choslowakije worden nieuwe lucht
transportregimenten gelegerd. De
nieuwe plannen voorzien ook in ver
groting van het aantal helikopters in
Oost-Europa. Een ander facet is de
verbetering van de militaire vliegvel
den in dat gebied. Het heeft er veel
van weg dat de Russen bezig zijn zich
voor te bereiden op vermindering van
hun strijdkrachten in de Oosteuropese
landen. Zij willen echter vermijden
dat hun positie daar wordt aangetast
en proberen zelfs met een moderner
aanpak deze te verstevigen. Het terug
trekken van overbodige troepen zou
dan als een tegemoetkoming aan de
eisen van de westelijke landen wor
den aangeboden.
Om zich meer tijd te geven en haar
onderhandelingspositie te versterken
heeft de Sowjet-Unie wèl het principe
van de troepenvermindering aanvaard,
maar probeert zij tegelijkertijd een
regeling daarover zo ver mogelijk
naar de toekomst te verschuiven. Zo
wil zij onderhandelingen uitstellen
tot eenmaal een veiligheidsconferentie
aan de gang is. Parallel lopende be
sprekingen onder auspiciën van die
conferentie zouden zich bezig kunnen
houden met wat genoemd wordt het
ontwapeningsvraagstuk. Voor de Rus
sen kan uitstel van een beslissing
over troepenvermindering grote voor
delen hebben. Het Congres in Wash
ington zou de Amerikaanse president
wel eens kunnen dwingen over te
gaan tot drastische vermindering van
de Amerikaanse strijdkrachten in Eu
ropa. En wat de Europese NAVO-
leden betreft: zij blijven doorgaan, op
hun defensiebudget te bezuinigen, al
hebben zij het 'kritieke minimum' al
bereikt.
Vertraging
De Russen kunnen het zich veroorlo
ven, alsnog in te stemmen met instel
ling van een commissie, die gelijk op
zal werken met de deskundigen, die
zich misschien spoedig al met de
andere agendapunten zullen bezighou
den. Onderhandelaars in Moskou zijn
zo vertrouwd met de politiek der
vertraging, dat zij tenslotte toch hun
eigenlijke doel weten te bereiken. Het
is dan ook heel wel mogelijk dat de
Sowjet-Unie zal onderhandelen over
troepenverminderingen en tegelijker
tijd een vertragingstaktiek zal volgen.
Zij moet voorkomen dat zij haar
greep cp de andere leden van het
Warschaupact moet laten verslappen.
Het is ook niet uitgesloten dat zij zal
proberen een akkoord met de Vere
nigde Staten te sluiten om tot weder
zijdse terugtrekking van strijdkrach
ten uit andere landen over te gaan.
Dit laatste zou betekenen dat de Rus
sen de mogelijkheid behouden, snel
in te grijpen als er iets mis zou gaan
in de Oosteuropese landen. Want het
is viijwel uitgesloten dat de Russen
de zgn Breznjew-doctrine zullen prijs
geven, volgens welke de socialistische
landen slechts een beperkte soeverei
niteit hebben. De Verenigde Staten
daarentegen zouden al hun strijd
krachten uit Europa moeten terug
trekken. zonder dat de veiligheid van
de Europese NAVO-landen tegenover
de numerieke overmacht van de Rus
sische strijdkrachten zou zijn gewaar
borgd.
Voorzichtig
Het eerste Russische voorstel betref
fende het scheppen van collectieve
veiligheid (in 1954 door Molotow ge
daan had alles te maken met het feit
dat West-Duitsland deel zou gaan uit
maken van het westelijke defensie
systeem. ■Sindsdien heeft de Sowjet-
Unie alles in het werk gesteld om de
NAVO te verzwakken. Het vertrek
van de Amerikanen zou door de lid
staten bepaald niet als een verster
king van deze organisatie worden aan
gemerkt. Hun voorzichtigheid valt te
begrijpen.
George Wallace van Alabama
door Jelte Rep
Tien lijfwachten vijf beschikbaar gesteld door de federale rege
ring en vijf in dienst van de staat Alabama moesten hem bescher
men tegen de woede en de haat, die hij wakker riep. Het waren er
te weinig. In Laurel, in het voor-stedelijke, gefrustreerde Amerika,
vuurde een blanke een aantal schoten af, die gouverneur George
Corley Wallace van Alabama waarschijnlijk levenslang invalide maak
ten. De zinloze pistoolschoten hebben echter een gevaarlijke terug
slag. Ze hebben ervoor gezorgd dat deze fascist-in-spé nu gemaskerd
gaat als martelaar en dat hij daarom zijn geliefde spelletje van sa
boteur tot op de komende Democratische partij-conventie kan voort
zetten.
Helsinki is de stad, waar de voorbereidende besprekingen voor een Europese veiligheidsconferentie
waarschijnlijk over enkele maanden al zullen beginnen. Tegen de achtergrond van de oude stad ziet men
het congres- en concertgebouw, dat de skyline van Helsinki ingrijpend heeft veranderd.
'Desnoods in een rolstoel', als een
Ironside, een strijder voor Orde en
Gezag, zal Wallace naar de conventie
in Miami gaan voor de ontknoping
van zijn politieke plannen van dit
jaar. Wat is hij van plan? Niemand
weet het en Wallace is wel de laatste
om het te vertellen. Wat zijn trou
wens zijn woorden waard? Bij zijn
kandidaatstelling in januari verklaar
de hij dat het zijn bedoeling was een
einde te maken aan de macht van de
'zogenaamde intellectuele snobs' bin
nen de Democratische partij. Deze
partij moet weer de partij van de
kleine man worden, meende hij. 'Te
lang werd deze partij gedomineerd
door de zogenaamde intellectuele
snobs, die menen dat de grote rege
ring de levens van de Amerikaanse
burgers behoort te bedisselen van de
wieg tot het graf'.
Hiermee kon de landelijke toemee
van het circus-Wallace weer beginnen.
De attributen zijn hetzelfde als in
voorgaande jaren. De Wallace-for-pre-
•sident-band speelt 'Dixie' (Dixie über
alles) en country-and-western-zanger
Billy Grammar beroert de gevoelens
van de menigte door herinvoering van
het gebed op de scholen te eisen en
door te vertellen hoe 'de Here Jezus
Christus mijn ziel redde in New Orle
ans, Louisiana', enkele jaren geleden.
Dan komt de ster van de avond zelf,
terwijl de band 'Dixie Dixie' bazuint
en zijn supporters klappen, schreeu
wen en gillen.
Hij ziet er wat minder boers uit met
zijn langere bakkebaarden, zijn beter
harmoniërende stropdas en zijn beter
passende kostuum. Daarin herkent
men de slanke hand van zijn nieuwe
gade, de 32-jarige voormalige schoon
heidskoningin Cornelia, die tijdens
hun tweejarig huwelijk met gematigd
succes heeft geprobeerd George wat
manieren bij te brengen. Nog steeds
boert Wallace hardop in gezelschap of
zit hij ongegeneerd te krabben. In
haar rol van onderdanige echtgenote
(waar ze door toedoen van George's
plompheden wel eens uit valt) geeft
Cornelia een charmant vleugje aan de
Wallace-campagne, maar ze accentu
eert tegelijkertijd de boerse manieren
van haar tweede man.
Niet in hemdsmouwen zoals vroe
ger maar gekleed in colbert, komt
de ster van de show het podium op.
In zijn rechterhand heeft hij zijn
troefkaart van dit jaar. 'Ik heb hier
de stemuitslagen van alle senatoren,
die aan de voorverkiczingen mee
doenroept de kleine spreker, terwijl
hij met zijn stapeltje papieren zwaait.
'En ik zal jullie vertellen dat ieder
van deze senatoren, ongeacht wat ze u
wijsmaken, gestemd heeft voor bus
vervoer ter bevordering van de rassen
integratie'. Er stijgt enthousiast ap
plaus op, want het bussen van kinde
ren naar verre scholen is iets wat de
kleine man danig dwars zit. De ge
rechtelijke macht heeft dit bussen
bevolen, maar ditmaal heeft Wallace
geen respect voor de wet. Wallace
melkt de frustraties van zijn gehoor
nog even verder uit: Tedere senator
in deze race stemde tegen buurtscho-
len..tegen vrijheid van keuze. Iede
re senator stemde voor om de mensen
in het zuiden anders te behandelen
dat zij die lui daar in het noorden
behandelen. En hier zijn hun stem
uitslagen'.
Als het geloei geluwd is, vervolgt de
gouverneur: 'Ik wil de Amerikanen
vertellen, blank en zwart, rijk en
arm, dat ik voor gelijkheid van onder
wijs voor ieder kind ben, ongeacht
wie zc mogen zijn'. Het klinkt onge
loofwaardig uit de mond van de man,
die negen jaar geleden in de deur van
de universiteit van Alabama stond om
rassenintegratie te beletten en die
gezworen heeft: 'Nu segregatie, altijd
segregatie'. Maar Wallace gunt zijn
gehoor niet veel tijd tot nadenken.
Met stemverheffing vervolgt hij:
'Maar dit zinloze gedoe om te beuze
len met de gezondheid en de veilig
heid van uw kind, ongeacht zijn
kleur, door hem over staatsgrenzen,
en stadsgrenzen en districtsgrenzen
naar het beloofde land te bussen,
moet afgeschaft worden!'
Huichelachtig
Glimlachend neemt de kleine volks
menner het applaus in ontvangst. De
gefrustreerde kleine man, die zijn.
geluk van alle kanten bedreigd voelt,-
gelooft de leugens van Wallace maar£
al te graag. Wallace heeft nooit zijn-
stem verheven toen het bussen vair
schoolkinderen een exclusief zwarte
zaak was. Een ook Wallace's Machten
tegen de te grote federale bureaucra
tie ('de ei-hoofden') tegen de te grote
regering, tegen de hoge belastingen
en tegen het bevoordelen van de in
dustriële reuzen zijn huichelachtig.
Als gouverneur heeft hij zich de woe
de van de vakbonden op de hals
gehaald, de kleine man vergeten, de
grote industrieën en zichzelf zoveel
mogelijk verrijkt en zich in corruptie-'
schandalen gemanoeuvreerd.
Met overwinningen in Florida. Ten
nessee. North Carolina, Michigan en
Maryland heeft Wallace zich verze-1
kerd van een stevige aanhang, straks
op de conventie. Welk spel wil hij
daar spelen? De presidentsnominatie
krijgt hij beslist niet en als derde
kandidaat aan de verkiezingen deel te
nemen, schijnt hij dit keer niet te
ambiëren. 'Ik ben waarschijnlijk té
laat vanwege die afspraken', zegt de
gouverneur, doelend op de pogingen
een Wallace-kandidatuur onmogelijk
te maken. Daarom zal ik de Democra
tische partij veranderen', voegt hij;
eraan toe. 'Tenzij ze me slecht behan
delen', belooft Wallace loyaal Demo
craat te blijven. Wil hij de conventie
zijn wil dicteren en Nixon daarmee
verzekeren van de eindoverwinning?
De kleine volksmenner valt in zijn
verkiezingstoespraken zijn partijgeno;
ten feller aan dan Nixon, hoewel hij
beweert dat hij 'niet erg dol is op
Nixon'. Hij heeft een paar flauwe
grapjes over de Republikeinse rege
ring, die zich inzake het busvervoer
meer laat leiden door de gerechtelijke
macht 'dan enig andere regering uit
onze geschiedenis'. 'Ik begrijp niet
dat we busvervoer hebben als Martha
Mitchell ertegen is', hoont hij. Er
gaan echter hardnekkige geruchten,
dat Wallace een afspraak heeft ge
maakt met Nixon om dit keer niet als
onafhankelijk kandidaat op te treden.
Zelfs vroegere medewerkers van de
gouverneur zijn hiervan overtuigd.
Akkoordje
Aanleiding tot deze vermoedens is de
reis, die president Nixon een jaar
geleden ondernam naar Alabama om
in Mobile een nieuwe waterweg te-
openen. Wallace was daar ook en
later vloog hij in de Air Force One-
mee met Nixon naar Birmingham.
Een korte vlucht, maar lang genoeg
om 'zaken' te doen. Wallace zou toen
beloofd hebben niet een derde partij
te zullen leiden, die Nixon stemmen
zou kunnen kosten. De regering zou
dan afzien van een proces tegen Wal
lace's broer Gerald, die verdacht werd
van corruptie en oplichting. In ieder
geval stopten kort na de vlucht de
geruchten naar beweerd wordt op
zettelijk verspreid door het ministerie
van justitie dat een proces tegen,
Gerald Wallace op handen was. Na
tuurlijk ontkende Wallace krachtig:
'Er is geen letter van wa_r. Ik ben
niet zo gek om het op een akkoordje
te gooien. Ze moeten maar met mij
tot een akkoord zien te komen'.
Veel succes lijkt een derde partij
trouwens dit keer niet te zijn bescho
ren. Volgens opiniepeilingen zal onge
veer een derde van hen, die Wallace
steunden in '68, dit keer niet op hem
stemmen, omdat hij geen schijn van
kans heeft cn juist kan bijdragen tot
de overwinning van de kandidaat, met
wie ze het hardgrondig oneens zijn.
En zeker de helft van hen die tijdens,
de voorverMezingen op Wallace stem
den, zullen in november op Nixon
slemmen. Ook in het zuiden slinkt
Wallace's aanhang. Partijfunctionaris
sen stonden daar zeer koel tegenover
hem en één van hen noemde de
gouverneur zelfs 'een stap terug naar
ten vorig decennium. Inderdaad pasl
Wallace niet meer tus:- de lichting
van jonge gouverneurs, die in hel
zuiden aan de macht is gekomen zon
der het spookbeeld van de neger te
gebruiken.
Maar nu Wallace in populariteit om
hoog 'geschoten' is en zeker is van
veel aandacht op de naderende con
ventie, wordt hij bewerkt door zuide
lijke partijbonzen om de Democrati
sche partij trouw te blijven. Zij pro
beren hem ervan te overtuigen dat
hij binnen de partij het beste de
belangen van het zuiden kan beharti
gen. Zij hopen dat Wallace voor de
Democraten zal worden, wat Strom,
Thurmond voor de Republikeinen is-
(senator Thurmond van South Carnli-
na leverde Nixon de stemme.i van liet
zuiden in ruil voor een conservatieve,
vice-president en andere politieke be
loften aan het zuiden, zo-als zuidelijke
rechters in het Hooggerechtshof, een
belofte waaraan Nixon z'n vingers
danig heeft gebrand).
Spelbederver
Als Wallace er op het ogenblik licha-'
melijk niet zo slecht aan toe was. zou
hij volop genieten van deze campagne.'
'Dit is de rol, waarvan George Walla
ce geniet', zegt een partijman uit het
zuiden. 'De spoiler, de spelbederver.
Daar is hij dol op'. Iedereen laat hij.
in het ongewisse over zijn plannen cn
daarom is er lichte paniek onder dc
Democraten uitgebroken. Niemand
heeft de wapens om hem uit te scha
kelen en het vuurwapen uit Laurel
heeft hem politiek alleen maar ster
ker gemaakt. Wallace's aanhang is te
groot om hem te negeren of te sabote-1
ren op de conventie. De aanslag op
Wallace heeft het bovendien onmoge-!
lijk gemaakt een verdeelde conventie
een beroep op Edward Kennedy als
de reddende engel te laten doen. Dat
zou tenminste bijzonder bot zijn. En
er is geen andere kandidaat, die zo
tot de verbeelding van de Meine man
spreekt als Wallace zelf.
De ontknoping vindt plaats van 10 tot
14 juli op de Democratische conventie
in Miami. Dan zal de Meine reactio
nair uit Alabama zijn troeven uitspe
len en waarschijnlijk de Democraten'
tot zoveel compromissen trachten te
dwingen, dat de linkervleugel boos!
weg loopt en als splinterpartij aan de
verkiezingen meedoet. Wallace zal dan!
afgerekend hebben met zijn 'intellec
tuele snobs', de Democratische partij
hervormd hebben tot een puinhoop
en Richard Nixon een klinkende eind
overwinning bezorgd hebben.
Dit is het tweede portret van de drie
voornaamste Democratische presi
dentskandidaten. George McGovern
werd op 29 april voorgesteld.
