'lissen de regering en
iet bedrijfsleven is 'n
contract' nodig
■p
uïl
fiJ
I
Jerk Oosterschelde
ferdt getemporis eerd
Perdeck's Scherzo
mist veie kwaliteiten
Marcus Passion van
Badings in première
Verlaging
subsidie op
verkaveling
dacrc DE STANDAARD herdrukt
r
Een kus van Groucho voor Gina
Apeldoorn wil
toeristenbelasting
Emmy (19) al
twee weken weg
Protest tegen
optreden VS
personalia
Kort geding tegen
'De Nieuwe Linie'
wartet zaterdag 20 mei 1972
Binnenlnnd'Kunst T9/K9
iteconomisch rapport:
LI klat
1.7 kg1
.3 kg
HAG Er is een geïntegreerd budgettair-, bestedingen- en in-
nsbleid nodig om de economische moeilijkheden het hoofd te
en ieden. Daarbij moet op het vlak van de inkomensontwikke-
iog/oor het komende najaar een soort 'sociaal contract' tussen
eicen bedrijfsleven tot stand komen, waarin de doelstellingen
b?renzingen voor de nominale inkomensontwikkeling worden
iled.
t kun
gt t Sociaal-Economische Raad
uaniem economisch rapport,
ijd? in de plenaire vergadering
SR is vastgesteld en waarin
or.er meer gepleit wordt voor
veroging van de belastingen
jonerd zo mogelijk het laagste
riei.
ev<s, werknemers en kroonle-
ijnhet er over eens, dat de
ensolitiek zich niet (langer)
nni beperken tot de cao-inko-
mir evenzeer betrekking moet
3 niet-cao-lonen en op inko-
va zelfstandigen. Dit laatste
indat bij de te maken loonaf-
n ;en pendant moet worden
Ier in de prijzensfeer, terwijl
kder van het inkomensbeleid
net worden nagegaan welke
jkEden kunnen worden gescha-
m et looninkomen meer recht-
B Ij de financiering van be-
nvsteringen te betrekken, al-
B ER.
ie. Lai
jen eiliatlgmg
ïoud
tsmd een discussie tussen
rmog enrswoordvoerder drs. H. ter
och te e werkgeverswoordvoerder
»e_ CBakkenist over de vraag, of
Ril dan niet zou moeten uit-
•niat de loonmatiging tot nu
di niet voldoende is geweest.
«Bakkenist meende van niet;
ir'er Heide zei dat de loonont-
lin in overeenstemming is met
;eringtrfer vorig jaar door de meer
ei an de SER aanvaarde doel-
g.naar dat het er naar uitziet
pijsontwikkeling van die doel-
g al afwijken. Besloten werd
et rapport niet uit te spre-
•ide omvang van de matiging,
troudig te constateren dat 'er
anzienlijke mate van inflatie
'l vidt.'
bcend sprak de meerderheid
Üe 'aad vorig jaar uit dat de
pstistijging (door het Centraal
juriu voor 1972 aanvankelijk ge-
>ot,
odak
Jien
J ongeveer 14 procent)
zou moeten worden terug
gebracht via 11.7 procent in 1972 en
10 procent in 1973 tot acht procent in
1974 en de prijsstijging via 6.5 pet, in
1972 en ongeveer vijf procent in 1973
tot drie h vier procent.
Verwacht mag worden dat de lonen
dit jaar 12 procent stijgen en de
prijzen, gezien de ontwikkelingen van
de laatste maanden, waarschijnlijk
meer dan 6.5 procent. Daarom is er
volgens de SER 'een duidelijke in
spanning nodig om de aanbevelingen
van de raad van herfst vorig jaar te
realiseren.'
Daarbij onderschrijft de raad het uit
gangspunt in de jongste middellange-
termijn-prognose van het CPB, dat de
gemiddelde loonkostenstijging in de
jaren 1972-1975 eigenlijk beperkt zou
moeten blijven tot 8.5 procent per
jaar bij een prijsstijging van gemid
deld vijf procent, neerkomend op een
reële inkomensverbetering van gemid
deld 2.5 procent per jaar. 'Hetgeen
aanmerkelijk ligt beneden het niveau
van de verbetering van het reëel vrij
beschikbare inkomen dat gemiddeld
in de zestiger jaren kon worden gere
aliseerd, t.w. 4.3 procent', aldus de
SER, die constateert dat deze loon-
doelstelling 'niet gemakkelijk zal kun
nen worden verwezenlijkt', temeer,
omdat rekening moet worden gehou
den met sterkere prijsverhogingen,
verdergaande stijging van de indirecte
belastingen en hogere uitgaven voor
milieuverbetering dan het CPB in al
deze gevallen veronderstelde.
De SER gaat ervan uit dat de loon
kostenontwikkeling zich weliswaar zal
moeten aanpassen bij de ontwikkeling
daarvan in het buitenland, maar dat
het wenselijk is enigszins vertraagd te
volgen. 'De relatief grote reële loon
stijgingen, Avaaraan een zekere 'ge
wenning' is ontstaan, zullen in de
komende jaren niet meer mogelijk
zijn.'
Meer middelen
Als belangrijkste componenten van
het noodzakelijke geïntegreerde soci-
ADVERTENTIE
;affe£
Hnderd jaar geleden verscheeD het eerste nummer van Dr. Abr.
Kyper's DE STANDAARD.
ang,
logte
roei
or to
:eriai
s
radei
;inke
mers
8 cm
Vf nummers uit die eeuw zijn facsimile herdrukt. Met hoofdar-
tikl, familie-advertenties, gemengde berichten, Kamerverslagen
1 april 1872 Het eerste nummer
;el et
uk.
:el ei
ilad
outeL
3 april 1903 De spoonvegstahing
Troelstra in de 2e Kamer.
9 november 1920
met o.a. overlijden van Dr. A. Kuyper.
15 mei 1940 'Het einde*
Dr. H. Colljn over het vertrek van de regering
naar Engeland.
■jc 15 december 1944 Hel laatste nummer
Men leze tussen de regels doorl
Beel deze facsimile uitgave door overschrijving van 3.5)0 plus
00 porto ƒ4,50 op postrekeningnuinmer 265)274, Chr. l'er» te
A'cm onder vermelding 'DE STANDAARD'.
een
kg.
ilige
lon.i
Jr. van Huiten verwacht:
leeronzer verslaggevers
(SEE 'De Oosterschetldewerken zullen nog voor het eind van
larjetemporiseerd worden. In de begroting voor 1973 moet n.l.
iat(gesneden worden, dat ik verwacht dat de afsluiting van de
nelde wordt vertraagd'. Deze voorspelling deed het Eer-
srlid dr. M. van Huiten (PPR) gisteren na een tweedaags
>ejek aan Zeeland.
pair noemde het al dan niet
ftenvan de Oosterschelde niet
tl ee Zeeuwse, maar een nationa
lise. Na zijn bezoek aan het
^•Instuut voor hydrobiologisch
:oe in Yerseke was het de heer
Hu'en nogmaaals duidelijk ge
len velk een biologisch verlies
Irlad zal lijden wanneer de Oos-
fcel« wordt afgesloten,
pn dat dit niet zal gebeuren
e heer van Huiten niet ge-
'En jaar geleden sprak nog
ncover de Oosterschelde. Nu is
lostrschelde volop in discussie,
jdere deel van de Tweede Kamer
e al bij minister Drees op
tngen dat de Oosterschelde
fcuvin studie zal moeten worden
kef.
De heer Van Huiten voelt niets voor
het plan van Rijkswaterstaat om de
afgesloten Oosterschelde in zoet- en
zoutwatervlakken in te delen, (com
partimentering). Hij noemt dit 'een
enorme investering in een lijk'.
De heroriëntering over de Oosterschel
de dringt volgens het Eerste Kamer
lid ook door tot de betrokken departe
menten. Zo wil het minsterie van
landbouw en visserij een nieuwe nota
over de Oosterschelde opstellen ter
wijl het departementale onderzoek al
in 1969 definitief was afgesloten.
De heer Van Huiten gaat zich overi
gens in de Eerste Kamer vooral toe
leggen op Zeeland, omdat de nationa
le problemen, en met name het mi
lieu in deze provincie, in versterkte
mate voorkomen.
aal-economische beleid ziet de raad:
O verruiming van de nationale mid
delen; dit kan o.m. door beperking
van voortgaande arbeidstijdverkorting
(al moet het streven naar een 40-
urige werkweek in 1975 volgens de
commissie als realistisch worden be
schouwd), bevordering van werken in
ploegendienst (produktiviteitsstij-
ging), terugdringen van ongemoti
veerd ziekteverzuim, verruiming van
het arbeidspotentieel door bevorde
ring van de arbeidsmobiliteit (her- en
omscholing en aantrekkelijker maken
van part-timewerk) en door het aan
trekkelijker maken van het werken
door gehuwde vrouwen (o.m. via het
wegnemen van fiscale belemmerin
gen), het betrachten van terughou
dendheid bij het aantrekken van bui
tenlandse werknemers, verbeterde toe
wijzing van spaarmiddelen gericht op
vergroting van het aanbod van risico-
aanvaardend kapitaal en het vermij
den van te grote bezuinigingen op
research.
een beleid in de collectieve sector
(overheidsbestedingen, sociale verze
kering, belastingen premies), dat ver
enigbaar is met de mate waarin de
groei van de particuliere bestedingen
kan worden beperkt.
een beleid voor de particuliere
bestedingen, dat enerzijds een verloop
van de bedrijfsinvesteringen (in ver
band met hun bijdrage aan de natio
nale middelen) op een aanvaardbaar
niveau mogelijk maakt en anderzijds
de particuliere consumptie in over
eenstemming doet zijn met de groei
van de collectieve sector.
een zodanig beleid in de spreiding
van investeringen en werkgelegen
heid, dat de verwachte ca. 2 procent
werkloosheid zo gelijkmatig mogelijk
over het land wordt verdeeld; de raad
verwacht dat de regering voor de
meest getroffen gebieden en sectoren
alsnog gerichte maatregelen zal ne
men, die zoveel mogelijk tevens bij
dragen tot een structurele verbetering
van de werkgelegenhid; de tot dus
ver beschikbaar gestelde 200 mil
joen wordt onvoldoende geacht.
een beleid ten aanzien van de
nominale inkomensvorming, waarbij
de keuze tussen collectieve en private
bestedingen niet wordt gefrustreerd
door afwentelingstendenzen en waar
bij bovendien aan de doelstelling 're
delijke inkomensverdeling' recht
wordt gedaan.
Minder investeren
In haar lijvig rapport gaat de SER in
op vele veronderstellingen van het
Centraal Planbureau. Zo verwachtte
het CPB, dat de bedrijfsinvesteringen
van 1973 t.m. 1975 gemiddeld 7 pro
cent per jaar zullen stijgen, ervan
uitgaande dat de wiebeltax en de
omzetbelasting op investeringsgoede
ren zullen worden afgeschaft en een
soepeler beleid in de bouwsector
wordt gevoerd. De raad vraagt zich
niet alleen af of dit percentage wel
haalbaar is, maar ook of het wel
wenselijk is. 'Met het oog op het
verwachte verloop van de werkgele
genheid behoeft enige vermindering
van het stijgingspercentage van de
bedrijfsinvesteringen niet onmiddel
lijk tot maatregelen te leiden', aldus
de SER, die heeft uitgerekend dat een
jaarlijkse 3 procent mindere groei de
betalingsbalans (met 850 miljoen)
zal verbeteren, de loonsom en het
prijspeil zal drukken (terwijl de ach
teruitgang van het reëel vrij beschik
baar inkomen gering is) en, samen
hangend met een geringere produktie-
vergroting, de werkloosheid iets zal
doen toenemen. Dit laatste behoeft
volgens de raad niet onacceptabel te
zijn, voor zover het achterblijven van
de investeringen beperkt blijft.
De SER is voorts van mening dat het
investeringsbeleid gericht dient te
zijn op een betere spreiding van de
ir.vesteriiigsaktiviteiten. (De raad
heeft, zoals bekend, adviezen over de
gewenste omvang en over de regiona
le spreiding van de investeringen in
voorbereiding).
Hogere belasting
O/er de overheidsuitgaven en de col
lectieve voorzieningen zegt de SER,
dat op basis van de huidige gegevens
de mogelijkheid praktisch niet aanwe
zig is om (in elk geval voor 1973) de
uitgavenstijging te houden binnen de
door het ministerie van financiën na
der bepaalde budgetnorm. En dit
houdt in dat aan een verzwaring van
de belastingdruk in het komende jaar
niet te ontkomen is. 'Om de financiële
problemen van de overheid tot een
oplossing te brengen zal zowel een
verhoging van de indirecte belastin
gen als van de directe belastingen
onvermijdelijk blijken te zijn, on
danks de daaraan verbonden bezwa
ren', aldus de SER, die het gewenst
acht dat het laagste btw-tarief zoveel
mogelijk ongewijzigd blijft om de
druk op de lagere inkomens relatief
te verminderen. De raad ziet hier en
nauwe relatie tussen het budgettaire
beleid en het inkomensbeleid. De stij
ging van de sociale premiedruk moet
volgens de SER, overeenkomstig het
regeerakkoord, in de periode tot en
met 1975 beperkt blijven tot 3 pro
cent van het nationale inkomen. (De
SER zal hierover binnenkort een af
zonderlijk advies uitbrengen).
In het algemeen acht de raad een
herbezinning op de stijging van de
collectieve bestedingen, in het bijzon
der op de overheidsuitgaven, noodza
kelijk.
Na de vaststelling van het economi
sche voorjaarsrapport verklaarde SER-
voorzitter drs. J. W. de Pous, dat de
raad hiermee een waardevol en duide
lijk kader heeft geschapen voor de
komende besprekingen over het ver
der te voeren sociaal-economisch be
leid.
Een kus van Groucho Marx voor de Itailaanse filmster Gina Loliobrigda in
Cannes. Hier presenteerde zij de Duitse inzending 'König, Dame, Bube', waar
in zij een hoofdrol heeft, terwijl het internationale film festival eer bewees
aan Groucho Marx, de laatste overlevende van de Marx Brothers.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De regering heeft
besloten de subsidies op ruilver
kavelingen iets te verlagen. Het
gemiddelde van de voor de ver
schillende onderdelen gegeven
subsidies mag voortaan niet ho
ger zijn dan 65 procent. Tot nu
toe was de grens 70 procent.
Dit besluit staat in een nota over
het landbouwbeleid van minister
Lardinois aan de Tweede Kamer.
Al eerder is aangekondigd dat de
regering de ruilverkavelingsrente wil
verhogen van vijf naar zes procent,
terwijl dan gelijktijdig de looptijd
van 30 naar 26 jaar teruggebracht zal
worden. Ook de stemmingsprocedure
bij ruilverkavelingen zal worden ver
anderd.
In zijn nota vertelt Lardinois, dat er
in Nederland tot nu toe 435.000 hecta
re is herverka' tld. Op 560.000 hectare
is een ruilverkaveling in uitvoering
en nog eens 500.000 sectare is in
voorbereiding. Voor nog 750.000 hec
tare is een herverkaveling aange
vraagd. In 1973 en 1974 zal in totaal
nog 90.000 hectare in uitvoering kun
nen worden genomen. Wat daarna
gebeurt is nog onzeker in verband
met de wet op de landinrichting,
waaraan nu wordt gewerkt en die
tegen die tijd klaar moet zijn.-
Minister Lardinois hoopt dat op korte
termijn kan worden begonnen met de
uitvoering van de EEG-richtlijnen
voor de landbouwstructuur. Deze
richtlijnen, waarover de ministers het
in maart eens werden, moeten in
maart 1973 ten uitvoer zijn gelegd. De
minister vindt, dat deze Europese
richtlijnen de kern van het beleid,
dat op dit gebied ial jaren in Neder
land wordt gevoerd, niet veranderen.
Wel moeten sommige onderdelen wor
den veranderd.
Eén van de EEG-richtlijnen houdt het
volgende in: Boeren met een bedrijf,
dat nu nog niet voldoende winst ople
vert kunnen rentesubsidie krijgn
over de investeringen, die ze moeten
doen om hun bedrijf te verbeteren.
Deze regeling ;s nieuw voor Neder
land. In zijn nota aan de Tweede
Kamer maakt Lardinois duidelijk er
een beetje huivierig tegenover te
staan. Hij wijst er op, dat deze subsi
dies een produktiegroei ten gevolge
kan hebben, waardoor er landbouwo
verschotten kunnen ontstaan. De rege
ling zal in Nederland met 'voorzich
tigheid worden toegepast'.
Van een onzer verslaggevers
APELDOORN Burgemeester en
wethouders van Apeldoorn willen, zo
blijkt uit een voorstel aan de gemeen
teraad, per 1 januari 1973 een toeris
ten- en forensenbelasting invoeren.
Dit geeft een opbrengst van bijna 4
ton per jaar.
Eén lid van het college is tegen de
toeristenbelasting. Hij vindt dat deze
een te zware last 75 tot 200 per
jaar) legt op de eigenaren van grote
stacaravans, die reeds 1000 per jaar
kwijt zijn aan een standplaats, speci
aal wat betreft de gezinnen met een
smalle beurs. Hij wijst voorts op de
extra rompslomp die het voor de
horecabedrijven meebrengt, op de an
tireclame die ervan uitgaat en op het
feit dat dagrecreanten niet onder de
belasting kunnen worden gebracht.
I
HOOGEVEEN De Hoogeveense po
litie verzoekt opsporing van de 19-
jarige kantoorbediende Emmy Strij
der, die sinds veertien dagen spoor
loos is. Zij verdween na een bezoek
aan een bar in Hoogeveen en is niet
meer thuis gekomen. Haar fiets werd
bij het NS-station aangetroffen. De
politie vreest een ongeluk of misdrijf.
Zij is 1.75 m lang, heeft een vol
gezicht, jeugdpuistjes en donkerblond
halflang haar. Zij draagt mogelijk een
bril. Zij heeft vermoedelijk een oran
jekleurige jurk aan met een korte wit
linnen mantel met opgestikte zakken,
blauwe Zweedse klompen of blauwe
suede schoenen. Ze was in het bezit
van een zwarte leren tas.
AMSTERDAM De voorzitters van
D'66, PvdA, PSP en PPR hebben in
een gezamenlijke brief aan de ambas
sadeur van de Verenigde Staten ver
zocht aan de Amerikaanse regering
een scherp protest van hun partijen
over te brengen tegen de recente
Amerikaanse militaire maatregelen in
zake de oorlog in Vitnam.
'Deze maatregelen beschouwen wij als
een nieuwe daad van agressie met een
sterk escalerend karakter dat leidt tot
verlenging en verheviging van deze
oorlog, waaraan bovendien internatio
naal verrijkende consequenties ver
bonden kunnen zijn', aldus de voorzit
ters.
Promoties: Leiden (RU): gepromo
veerd tot doctor in de geneeskunde
W. A. Dankbaar; gepromoveerd tot
doctor in de wiskunde en natuurwe
tenschappen Tharwat Mehmoud El-
Sherbini en M. Ph. Michel. Groningen
(RU): gepromoveerd tot doctor in de
geneeskunde N. H. Mulder en L.
Feenstra; Rotterdam (med. fac.): ge
promoveerd tot doctor in de genees
kunde S. Riaskoff; Tilburg (KH): ge
promoveerd tot doctor in de economi
sche wetenschappen ir. D. Neeleman.
rr\i
ARNHEM Perdeck-fans moeten donderdagavond naar Arnhem als
zij het Scherzo voor piano en orkest van Rudolf Perdeck (in 1925 in
Almelo geboren, thans leraar schoolmuziek en piano in Terneuzen)
wilden horen.
Dat verlangen moet wel aardig mas
saal geweest zijn, want een handteke
ningenactie die tot doel had het stuk
door het Rotterdams Philharmonisch
Orkest te laten uitvoeren kreeg des
tijds al de steun van 200 Perdeck-
bewonderaars. Zij waren 'kapot' van
het Scherzo, dat eerder in Terneuzen
werd uitgevoerd en ook via de radio
te beluisteren moet zijn geweest, en
zij meenden dat dit stuk niet vaak
genoeg gespeeld kon worden.
Daarmee waren in elk geval de diri
gent van het Rotterdams Philharmo
nisch Jean Fournet en de stafmede
werker Willem Vos het niet eens. Zij
reageerden afwijzend op het verzoek
om uitvoering en dat bracht heel wat
gemoederen in beroering. Perdeck die
inmiddels alle Nederlandse symfonie
orkesten had aangeschreven, had wel
succes bij het Gelders Orkest, dat
graag eens een stukje 'eigentijds' door
zijn nogal behoudende programma's
wilde mengen. De verwachting dat de
Perdeck-fans in drommen uit Zeeland
naar Arnhem zouden komen is niet
helemaal in vervulling gegaan. De
knus-ouderwetse zaal van Musis Sa
crum maakte, inclusief het aanwezige
concertpubliek ook deze donderdag
avond de indruk dat de tijd er min
stens vijftig jaar heeft stilgestaan. En
er was weinig van verwachtingsvolle
spanning te merken Men luisterde
ontspannen naar dé Serenata Nottur-
na van Mozart en naar het Pianocon
cert in d van Bach, die voor de pauze
gingen onder leiding van Leo Drie-
huys en met als soliste Janine Dacos-
ta. Aan deze sinds jaren in Middel
burg gevestigde Franse pianiste is het
Scherzo van Perdeck opgedragen, dat
na de pauze door haar met het orkest
werd uitgevoerd en waarvan de ont
vangst door het publiek weinig ver
schilde met die van het pianoconcert
van Bach. Alleen kon men bij het
Scherzo de na afloop op het podium
verschijnende componist in het ap
plaus betrekken.
Er zijn, dat zij hier voorop gesteld,
waarschijnlijk slechtere stukken voor
piano en orkest geschreven dan dit
Scherzo. Men kan dat moeilijk met
namen en titels adstrueren omdat die
stukken nooit in het openbaar worden
uitgevoerd. Er zijn zeker ook stukken
die wat melodische fantasie, behande
ling van het solo-instrument, instru
mentatie en bouw betreft dezelfde of
gelijksoortige zwakheden hebben als
dit Scherzo, en die ook wel in de
concertzaal worden gespeeld Zij ver
dwijnen meestal vanzelf van het re
pertoire. Dat zal ook met het Scherzo
van Perdeck het geval zijn. Want dit
is naar mijn mening gewoon een op
vele punten zwak stuk zonder opval
lende kwaliteiten. Dat is helemaal
niet verbazingwekkend voor een com
ponist die daarvoor alleen nog een
werkje voor fluit en piano schreef.
Verbazingwekkend is wel dat iemand
die aan de conservatoria van Amster
dam, Den Haag en Utrecht studeerde
en die toch wel een leeftijd heeft
bereikt waarop het bezit van enige
muziek-literatuurkennis verondersteld
mag worden, zo weinig zelfkritiek be
zit dat hij zich met deze compositori
sche vingeroefening zo nodig in de
openbaarheid meent te moeten bege
ven. Afgezien van de vriendelijke ont
vangst die zo'n stuk (élk stuk met
zoveel herkenbare cliché's) hier en
daar wel ten deel zal vallen, is de
vraag of het in het openbaar uitge
voerd moet worden niet moeilijk te
beantwoorden. Maar in het belang
van de componist, én om ruimte te
scheppen voor andere werken die ten
onrechte nooit of zelden worden ge
speeld, is het beter zo'n eerste proeve
maar in portefeuille te houden. Dat
geldt uiteraard ook voor en gebeurt
ook meestal met, eerstelingen van
vele andere componisten, die niet
door een fan-club op de gedachte
werden gebracht dat zij de wereld
daarmee een meesterwerk zouden ont
houden.
ROTTERDAM Uit handen van minister P. J. Engels mocht Henk
Badings donderdagavond de Sweelinck-staatsprijs in ontvangst nemen
ter bekroning van het totale oeuvre van de componist. Deze uitrei
king geschiedde in de r.k. kerk aan de Mathenesserlaan na de voor
een talrijk publiek gegeven wereld-première van de in opdracht van
het ministerie van erm geschreven Passion naar het evangelie van
Marcus.
De uitvoerenden waren Rotte's man
nenkoor, het Gewestelijk Orkest voor
Zuid-Holland, elektronische appara
tuur, een viertal vokale solisten te
weten: Alide Ellens sopraan, Sylvian
Deruwe tenor, Ruud van der Meer
bariton, en Lieuwe Visser bas, en de
verteller (evangelist) Jos. Vranken
jr., het geheel onder leiding van Jos.
Vranken sr.
In het Renaissance- en baroktijdperk
is het passieverhaal voor veel compo
nisten een bron geweest voor muzika
le inspiratie. Wel heeft Karl Heinrich
Graun in 1775 (dus na Bach) een
Passions-oratorium geschreven 'Der
Tod Jesu' terwijl Van Beethoven in
deze geest 'Christus am Oelberge'
componeerde, waarbij de bijbeltekst
verwrongen werd. In onze tijd heeft
Henk Badings nu, na Penderecki's
Lucas-passion, de bijbeltekst van het
Marcus-evangelie weer centraal ge
steld. Voorzover wij dit tijdens deze
uitvoering konden vaststellen (de
akoestische omstandigheden bleken in
dit kerkgebouw veelal erbarmelijk) is
Badings erin geslaagd met zeker niet
extreme toepassing van o.a. elektroni
sche muziekbegeleiding, acht-stemmig
mannenkoor, vokale solisten en reci-
tant een werk te schrijven dat, hetzij
zonder chauvinisme gezegd, naar het
ons voorkomt sterker nog tot de ver
beelding spreekt dan genoemde passi
on van Penderecki Op een enkele
uitzondering na heeft Badings in zijn
dramatische effecten maat weten te
houden. Van meerdere, waarlijk ver
rassende momenten, noemen wij de in
de aanvang gezongen titel 'The passi
on of Jesu Christ', het scheuren van
het voorhangsel, een fugatisch frag
ment en vooral ook het onverwacht
optredende effect van een versterkte
band-opname, waarmede Christus' op
dracht 'Gaat heen in de gehele we
reld' wordt verklankt (Het lijdens
verhaal wordt namelijk gevolgd door
dat van de opstanding). Badings heeft
zich in deze compositie gedistancieerd
van het beschouwende (Choraal en
aria) en zich beperkt tot het gespro
ken woord (evangelist) en de drama
tische uitbeelding door vokalisten en
instrumentalisten. Deze eigentijdse
vormgeving zien wij zonder meer als
een verrijking van de passion-litera
tuur. De slechte akoestiek ten spijt
heeft Rotte's met de medewerkende
solisten en het instrumentaal apparaat
een opmerkelijk succes bereikt.
Na de pauze ging een weinig bekend
werk van Richard Wagner, namelijk
het op 30-jarige leeftijd gecomponeer
de 'Das Liebesmahl der Apostel'.
Wagner verkeerde toen in de kort
stondige glorie van zijn Dresdener
jaren (Rienzl). In deze stad schreef
hij namelijk verschillende gelegen
heidscomposities, waarvan het als
voorstudie van Parsifal te beschouwen
'Liebesmahl' er een was. Hoewel deze
muziek sterk de Liedertafel-atmosfeer
ademt, en de dynamische tegenstellin
gen nogal beperkt zijn (het klankpa
troon beweegt zich tussen mezzoforte
en forte) is het wel begrijpelijk dat
Jos. Vranken sr. nog eens heeft terug
gegrepen op deze vroege Wagner. Rot
te's eerste uitvoering van dit werk
vond plaats in 1878, en zes jaar later
bij het 30-jarig bestaan van het koor
werd de uitvoering nog eens her
haald.
W. H. Wolvekamp
AMSTERDAM De beeldhouwer
Carel Visser en Ad Dekkers hebben
een kort geding aangespannen tegen
de hoofdredacteur-directeur van 'De
Nieuwe Linie'. De aanleiding is een
recensie van Jan Juffermans in het
weekblad van 5 april over de onlangs
in het Stedelijk Museum in Amster
dam gehouden expositie van staalplas*
tieken van Carel Visser.
Zij vragen de hoofdredactie van het
weekblad te gebieden, zich te onthou
den van het in twijfel trekken van de
integriteit van de twee beeldhouwers
als scheppende kunstenaars, op straffe
van aan ieder van hen te betalen
dwangsom van 100.000.
Het geding dient dinsdagmorgen 23
mei.
Het blad zou te ver gegaan zijn in
zijn bewering, dat de kunstarbeid van
de beide beeldhouwers zou zijn afge
stemd op het gunstige cultuurklimaat
voor hun werk.
T)e Nieuwe Linie' is van oordeel dat
het hier een normale recensie betreft
