kruidhof D© Zes-KniKsmeter
Z ZflL
iat 132 blijkt een
iante middenklasser
autobiografie-
herleeft
Og oude Wiet piekeren maar puzzeien d°°r mr- v- v°rden
!!panse veiligheidsauto
Nieuwe Goodycan-band
van staal en polyester
;;jeneembout
—or kever
Pensioenverzekering op collectief tarief
Maasbrug bij
Grave weer open
Bijna miljoen subsidie
voor aanleg van weg
'/KWARTET ZATERDAG 13 MEI 1972
llimieiilnnd I'hzïoIs TI7/K2II
r Sicco de Jong
zeeieuwe Fiat 132 als 1600 en 1800 Special (rechts). Het Italiaanse Fiat-programma is thans van klein naar groot
ysiojouwd uit de 500, 127. 128, 124, 132 en 130. Voor de 500 komt nog dit jaar de 126 in de plaats.
h .ssan bouwt eerste
wati
slubljapanse Nissan Motor Company
j een veiligheidsauto gebouwd.
s een model ter grootte van de
gs in Nederland geïntroduceerde
Bljn 180 B. Het wordt aan het
van deze maand geëxposeerd te
;ton, waar op 27 mei de expo-
nspo '72 begint. Volkswagen
bekendgemaakt hier ook een
Experimental Safety Car
introduceren. Vermoedelijk
ik Ford er voor het eerst met
liligheidsauto.
SV van Nissan heeft een anti-
êer-remsysteem, als voorlopige
ijegel een luchtzak (air bag) van
rplosie-type', en veilige bumpers
)or de auto bij een klap met 15
uur tegen een muur onbe-
jgd blijft. Volgens Nissan vol-
ESV aan de eisen van afdoen-
kchermiing voor passagiers bij
jotsing in lengterichting met 80
uur en zijwaartse aanrijdin-
^et 50 km. per uur. Dit zijn de
Amerikaanse veiligheidsn'or-
^Verder zijn veel onbrandbare
alen toegepast en is de motor-
jnergie-absorberend om voetgan-
kunnen opvangen Evenals de
VW heeft de Nissan een
i voor het uitzicht naar ach-
Jn-ESV is 4.41 meter lang en
ingeveer 1250 kg. Dit is bedui-
1t» iminder dan de VW-ESV, die op
rieter en 1360 kg. komt. De
van de Nissan is een variant
1800 cc.
De bedoeling van de Japanse fabriek
is nog lichtere veiligheidsauto's te
construeren. Voor eind volgend jaar
zal Nissan er in xotaal tien aan de
regering te Tokio aanbieden. Er zijn
al honderd prototypen gebouwd tegen
ruim 20 miljard aan kosten,
van de bekende Datsun-motor van
Maximum van 100 km
per uur in Zwitserland
Zwitserland krijgt een algemene maxi
mum-snelheid van 100 km. per uur.
De ingangsdatum voor deze maatregel
zal vermoedelijk 1 januari 1973 zijn.
In Duitsland gaat 'Tempo 100' in per
l oktober van dit jaar. België kent
reeds een snelheidsmaximum van 90
km. per uur. In Zwitserland geldt de
maatregel, evenals in België en in
Duitsland, als proef.
ion N.V. te Amsterdam heeft het
jke dak van de VW-kever voor
van een meeneemboot, die er
s op past. Deze boot, de Twin
bestaat uit twee hechthouten
van elk 2,25 meter, die aaneen-
^ven een 4,50 meter lange roei-
formen. Het ineenzetten vergt 15
jlen. Beide delen kunnen ook
varen; er behoort een aantal
ipires bij, waaronder een zeil
i i'pin Dory kost 2850 incl BTW
a keverprijs voor de VW 1200
5995. Voor minder dan negen
derst^30 men ^Us rÖden en varen
•"dieven,
i zijn er in Nederland al
Volkswagens geïmporteerd, zo
!02-24Pon's Automobielhandel N.V. te
foort meegedeeld. Daarmee is
id na Amerika keverland
2.
Goodyear heeft een nieuwe band geïn
troduceerd, waaraan een ontwikke
lingsprogramma van twee jaar is
voorafgegaan. De band ontleent een
uitzonderlijke sterkte aan een combi
natie van een stalen gordel met een
polyester karkas. Het loopvlak is zoda
nig ontworpen, dat dit zorgt voor een
veilige wegkarakteristiek van de auto
en bovendien een lange levensduur
heeft. De naam van de nieuwe band
een radiaalband is G 800 S.
Niet alleen de radiaalband als zoda
nig, maar in het bijzonder de radiaal
band met stalen gordel, wint steeds
meer terrein. Volgens het Amerikaan
se concern is dit een Europese ont
wikkeling. De percentages in de totale
bandenverkoop variëren van 15 pet in
Scandinavië tot 50 pet in Frankrijk,
in welk land Goodyear en Micheiin
samen een fabriek voor synthetische
rubbers hebben gebouwd. Bij de
synthetische materialen geeft Good
year steeds meer de voorkeur aan
polyester.
In Amerika heeft Goodyear vooral
succes met de Polyglas-Jiand, een dia
gonaalband met polyester karkas en
glasvezel gordel. Bij radiale construc
ties wordt echter vooral gebruik ge
maakt van staal voor de gordel ook
door Micheiin omdat dit imetaal de
sterkte van de banden het meest ten
goede komt. Goodyear heeft om de
uitzonderlijke sterkte te demonstreren
de autoband om vliegtuigwielen ge
monteerd; een veilge landing bleek
daarmee mogelijk. Deze proef werd
enkele malen genomen in Goodyearis
internationale technisch centrum in
Luxemburg. De banden worden hier
onder de meest extreme omstandighe
den getest.
De G 800 S heeft een breed loopvlak,
wat behalve de levensduur de weglig-
ging. de stabiliteit en het remvermo-
gen ten goede komt.
DEN HAAG Een groot aantal Ne
derlandse levensverzekeringmaatschap
pijen zal per 15 mei voor petisioenver-
zekeringen voor alle werknemers in
ons land het collectieve tarief toepas
sen. Tot nu toe gold voor toepassing
van het collectieve tarief, een mini
mum van vijf werknemers per con
tract. Bedrijven die minder dan vijf
werknemers hadden, kwamen voor
toepassing van het collectieve tarief
niet in aanmerking.
De achtergrond van deze nieuwe maat
regel is dat naar het inzicht van dc
levensverzekeraars iedere werknemer
in Nederland op collectieve voorwaar
den pensioenrechten dient te kunnen
verwerven. De levensverzekeringmaat
schappijen lopen hiermede vooruit op
de komende wettelijke pensioenplicht
voor werknemers.
Om het collectieve tarief voor groepen
met kleine omvang te kunnen hante
ren. is een zekere standaardisatie
noodzakelijk. Het collectieve tarief zal
daarom voor contracten met minder
dan vijf werknemers uitsluitend kun
nen worden toegepast voor zuivere
pensioenvenekeringen en niet voor
kapitaalverzekeringen en fractieverze-
keringon.
DEN HAAG Volgende week woens
dag gaat de enkelbaans verkeersbrug
over de Maas bij Grave weer volledig
open voor het verkeer tussen Nijme
gen en Den Bosch. Daarmee komt een
eind aan een omvangrijke reperatie,
die bestond uit het vervangen van
een betonnen brugdek door een sta
len.
Het merkwaardige feit doet zich
voor dat groenten en kruiden
meer en meer uit de volkstuinen
verdwijnen en plaats moeten ma
ken voor sierplanten, terwijl
toch oorspronkelijk bedoeld om
op het levensonderhoud te kun
nen bezuinigen door consumptie
van eigen teelt.
Nu volkstuinders zich meer en meer
richten op de siertuin, ook op de
Floriade in de vijf volkstuinen waar
te nemen, is de belangstelling voor
de kruidentuin of kruidenhoekje bij
het doorsneepubliek sterk toegeno
men, vooral in en na de tweede
wereldoorlog, op de floriade is
naast de amstelhal een artsenijhof
ontworpen, die bijzonder veel be
langstelling geniet, de hortus te
amsterdam zorgde voor de toelich
ting bij dit geurige object.
eveneens op de floriade bij de
modelborders in het amstelpark een
bekroonde border, ontwerp van de
rijks middelbare tuinbouwschool te
nijmegen van in hoofdzaak keuken
kruiden in decoratieve toepassing,
hier werd dus een border gecrëerd
waarin de kruiden als sierplanten
worden gepresenteerd, zo'n demon
stratie kan inspirerend werken op
onze fantasie, tijm, salie en valeri
aan zijn intussen al bekende border-
planten, evenals vingerhoedskruid,
vrouwemantel, duizendblad en mon
nikskap. en wat is bieslook niet een
juweel van een randplant,' met la
vendel en rozemarijn )niet geheel
winterhard).
zet eens kervel, dille en hyssop in
uw border, de eerste twee met ijle
witte en gele bloemschermen, de
laatste met paarsblauwe bloemtros
sen, die bijen trekken, het is heus
de moeite waard eens in de kruiden
te duiken en waar geen plaats is
voor een apart kruidenhoekje zijn
er zoveel opvallende soorten die in
uw bloementuin het nuttige met 't
aangename verenigen, de allermooi
ste kruidentuin vinden we nog al
tijd in het nederlands openlucht
museum te arnhem. en in de bloei
tijd is 't een verrukking om daar
stil op een bankje te zitten te mid
den van aromatische geuren en het
af en aan vliegen van bijen en
kleurige vlinders van nabij gade te
slaan, ook de sfeer is uniek met
zijn nud-vaderlandse kruidhof', een
specimen van de oude middeleeuwse
kloosterhof en apothekerstuin. in
en geopend door oud-minister kan
bestaat hij nu dus ?o jaar. zowel
koningin emma als wilhelmina ga
ven hun financiële steun aan dit
unieke project, dat tot stand kwam
óp aanwijzing van wijlen j. van
laren, destijds hortulanus te am
sterdam, in samenwerking met de
ned. vereniging voor geneeskrui-
dentuinen. de opzet is bijzonder
overzichtelijk, omdat de tuin in ver
schillende categorieën is verdeeld en
alle planten op naam zijn gebracht,
wat nil nog voor keukengebruik in
eigen tuin gezaaid kan worden, zijn
o.a. bonenkruid )als de tuinbonen
gaan bloeien), borage komkommer-
kruid), cichorei, dille, kamille, ker
vel, komijn, majoraan marjolein),
franse zomertijm, duitse winter-
tijm, ijskruid, alant, alsem, bijvoet,
citroenmelisse, dragon, karwij, krui
zemunt, lieve-vrouwe-bedstro. peper
munt, pimpernel, poleimunt. schar-
lei, tripmadam, zuring, hyssop,
kruiptijm, salie en wijnruit, van
verschillende soorten zijn ook plant
jes kant en klaar te koop bij vaste
plantenkwekers. en zijn wat zakjes
kruidenzaad niet wat voor moeder
dag?
a. c. muller-idzerda
537e Opgave voor de Ladderwedstrijd
Deze zevende opgave in de acht
tiende lezers-serie is afkomstig
van de soepele hand en het nog
soepeler brein van Dr. I. Butler te
Delft. Hij verhaalt ons van de zoon
van de vroeger bijzondere puzzels
leverende Jacobus Dhuymstock.
Deze zoon, Jodocus, heeft, in zijn
vaders voetspoor, een meter ont
worpen met geledingen, die, van
het begin van deze meter af, leng
ten van 1 dm, 2 dm, 3 dm, enz. be
zitten. Deze geledingen zijn door
t id del van kogelscharnieren ten
v'mhte van elkaar los beweeg
baar.
Op zekere dag ontdekte hij, dat het
mogelijk was, elke volgende geleding
loodrecht op de vorige tc draaien
(zodat hij telkens de keuze uit vier
richtingen had) en dan tenslotte met
de laatste geleding precies bij het
begin en loodrecht daarop aan te
sluiten. Het spreekt vanzelf, dat de
geledingen elkaar niet mogen ontmoe
ten (snijden), hetgeen slechts kan
voorkomen wanneer twee of meer ge
ledingen in hetzelfde vlak liggen.
Onm dd el lijk begreep hij. dtt hij een
pu op het spoor was gekomen
Voordat we nu die puzzels van Jodo
cus vertellen zal aan Je hand van een
voorbeeldfiguur het geheel der hande
ngen worden aangegeven (zie figuur).
/.vider dat dit het aantal mogelijkhe
den beperkt wordt de eerste geleding
(1 dm) van links naar rechts ge
plaatst; hetgeen wordt aangegeven
door 1-R. Indien een geleding voor
het eerst naar boven (B) of naar
onder (O) wordt geplaatst wordt B
gekozen. In het voorbeeld 2-B. Indien
voor het eerst naar voren (V) of naar
achteren (A) wordt gebogen, dan
wordt A gekozen (zie 4-A). De voor
beeldfiguur kan als volgt worden ge
noteerd: 1-R, 2-B, 3-L, 4-A, 5-0, 6-L,
7-A, 8-R. 9-B, 10-V, 11-0 Helaas sluit
in d t geval de geleding 11 niet
loodrecht aan op het begin van gele-
d:ng 1. zodat de figuur geen oplossing
vin één der problemen van Jodocus
0 Mevert.
Probeem 1. V/elke is de kleinste me
ter (de meter dus met het kleinste
aantal geledingen van opeenvolgende
lengten, als vermeld) waarmee zulk
een gesloten, ruimtelijijke figuur zon
der snijdingen kan worden gemaakt
enop hoeveel en welke manieren kan
dit met behulp van die kortste meter
worden bewerkstelligd?
Probleem 2. Welke is de kleinste me
ter volgens de voorwaarden, waarbij
de sommen der lengten in de links-
rechtsrichting, de voor-achterrichting
en de boven-onderrichting gelijk zijn?
In de voorbeeldfiguur is de som der
links-rechtsrichtingen 14-3 6 8
- 18, die der voor-achterrichtingen
4 7 10 21 en die der boven-
onderrichtingen 2 5 9+ 27
nog afgezien van het feit, dat deze fi
guur niet aansluitend is). Ook hier
worden met de kleinst mogelijke meter
die dit probleem mogelijk maakt alle
oplossingen gevraagd.
Probleem 3. Als probleem 2 doch nu
moeten de sommen der afmetingen in
de drie richtingen zich verhouden als
1 2 3 (in ons voorbeeldfiguur is
deze verhouding 18 21 27). Ook hier
worden alle oplossingen verlangd.
Probleem 4. Welke is de kleinste zes-
kniksmeter volgens Jodocus' ontwerp,
waarmee een gesloten ruimtelijke fi
guur volgens de voorwaarden kan wor
den verkregen, zodanig, dat de som der
afmetingen in één der richtingen gro
ter is dan de som der afmetingen in
de beide andere richtingen samen? (in
onze figuur is de grootste som 27
allerminst groter dan die van de beide
andere samen 18 21 39
doch integendeel 12 kleiner).
Probleem 5. Dit is eigenlijk de clou.
Welke is de kleinste meter waarbij
een zodanige ruimtelijke figuur vol-
Dr I. Butler te Delft, verward in de geledingen van zijn schepping, de
zes-kniksmeter.
gens de voorwaarden ontstaat, dat de
hoogte, de breedte en de lengte van
deze figuur gelijk zijn? (in de voor
beeldfiguur is de hoogte 11. de breedte
9 en de diepte 11).
Voor elk der eerste vier problemen
worden drie punten, voor het vijfde
vijf punten toegekend, dn totaal dus 17
punten; een hoog aantal maar het pro
bleem is niet gemakkelijk. Deze pun-
Horizonlaal: 1 vloerkleed, 5 filosoof,
10 vlaktemaat, 12 lied, 13 kaasworm,
15 boom, 17 bij,b. figuur, 18 lusthof,
20 vreemde imunt, 22 oude lengte
maat, 23 en personne (afk.), 25 atmo
sfeer (afk.), 26 onmeetbaar getal, 27
genade, 31 muzieknoot, 32 bergplaats,
34 verdedigend, 41 afnemend getij, 42
per expresse (aflk.), 43 maanstand, 44
voorvoegsel, 45 Europeaan, 47 palm
boom, 49 plaats in NJBr., 51 voorko
men, 53 lof, 55 gewricht, 58 koor van
zangers, 59 aardhoogte, 60 wapen
schouw.
Verticaal: 1 scheepslichter, 2 papegaai.
3 toespraak, 4 landbouwwerktuig, 6
bijwoord, 7 meisjesnaam, 8 plaats in
Gelderland, 9 pleisterplaats, 11 lid
woord, 14 nobel, 15 voorzetsel, 16
familielid, 17 tegen, 19 plaats in Gel
derland, 21 doorweekt, 24 muzieknoot,
27 afk. van codex, 28 vermoeid, 29
holte in een muur, 30 telwoord, 33
afwijzing, 35 plaats in (Limburg, 36
hevig, 37 naschrift, 38 Europeaan, 39
eekhoorn (gew.), 40 bijprijs, 45 ver
zoek, 46 bevel, 47 slede, 48 meisjes
naam. 50 aanw. voornaamw. 52 pers.
voornaamw. 54 plechtige gelofte, 56
reeds, 57 rondhout.
Oplossing t.e.m. woensdag a.s. per
briefkaart zenden aan. Trouw/Kwar
tet, Postbus 859, Amsterdam. Linksbo
ven vermelden: weekendpuzzel.
OPLOSSING VAN VORIGE. WEEK
Horizontaal: l snedig, 4 stevel, 7 ei
gen, 9 leed, 10 edel, 12 gril, 13 otter,
14 niet. 15 naald, 18 sar, 20 karig, 23
strip, 25 ironie, 26 bagage. 27 pedel,
29 Elisa, 31 kas, 32 state, 37 gort, 39
patat, 40 aise, 41 90I0. 42 Aida, 43
ellen, 44 spatel, 45 garage.
Verticaal: L slogan, 2 doel. 3 gedoe. 4
snert, 5 eden, 6 lastig, 8 gitaar. 9 liga.
11 Lier. 16 Ariël, 17 loods, 18 steek.
19 ribes. 21 akant. 22 inept. 23 sip. 24
pal. 28 dartel, 29 ergens. 30 iers, 33
aria, 34 elegie, 35 spoel, 36 stang. 38
toet. 40 ader.
De prijswinnaars zijn:
C. Spierenburg, de Sitterlaan 1, Lei
den; H. Horsman. Barkstraat 63, Em-
meioord; H. P. Gaiema, B. Seinerstraat
18, Aduard.
3 maal 10 gulden aan prijzen
ten worden op uw persoonlijke kaart
opgetekend en het totaal wordt derhal
ve bij elke ingezonden oplossing ho
ger. Op zeker ogenblik zal dit totaal
hoger zijn dan dat van één der andere
ladderklauteraars, in welk geval de
lootprijs aan die hoog-gestegene ten
deel valt. Die dan weer met nul punten
start.
Wilt u de auteur van dit Jodocus-pro-
bleem een waarderingscijfer geven
(1 als laagste, 10 als hoogste waarde
ring)?
De oplossingen dienen uiterlijk 10 juni
binnen te zijn bij mr. G. van Vorden.
postbus 1005, Warnsveld. Op briefkaart
of briefomslag dient 'Niet Piekeren
maar Puzzelen' te staan terwijl in uw
schrijven uw volledige naam (alle voor
letters, meisjesnaam der gehuwde
vrouw) en volledig adres in blokletters
dienen te zijn geschreven of getikt. En
vermeldt u vooral als zich wijzigingen
in naam en/of adres voordoen, ook als
u in lange tijd niet inzond?!
Behalve uw oplossingen stel ik ook uw
opmerkingen van leutige, wetenschap
pelijke, zakelijke en onzakelijke, bitse
en gemoedelijke aard bijzonder op
prijs. Mocht u vragen hebben, bijvoor
beeld met betrekking tot uw 'stand' op
de ladder, dan wil ik u graag antwoor
den, mits u zo'n inflatiebevorderend
zegeltje van 30 cent insluit
Rectificatie. In puzzel 536 staan twee
zetfouten: 6 vert. moet zijn Gent in
plaats van Cent; en 32 vert. moet zijn
SAXPJ, dus zonder H die waarschijn
lijk als geestdriftige uitroep van de
zetter daarin is gekomen. De inzen-
clingstermijn wordt verlengd tot uiter
lijk 25 mei.
DEN HAAG Het rijk heeft een
subsidie van 935.000 gulden verleend
aan de gemeente 's Hertogenbosch, als
bijdrage in de kosten die zijn ge
moeid met de aanleg van een gedeelte
van de Gordelweg. De subsidie wordt
verstrekt in het kader van de 'be
schikking bijdragen voor voorzienin
gen ten behoeve van het wegverkeer
en openbaar vervoer in en om de
steden'.
DEN HAAG Rijkswaterstaat gaat
de zuidelijke oprit van de Moerdijk-
brug rijksweg 16) opnieuw asfalte
ren In verband hiermee zal het ver
keer daar volgende week tussen dins
dagavond 7 uur en woensdagmorgen 6
uui over een lengte van 600 meter in
beide richtingen met verkeerslichten
worden geregeld.
LÖ-0
irimeur van Fiat voor deze maand, de nieuwe 132, doet sterk aan de grote 130 denken. Uiterlijk
het model een compacte versie van de grootste aller Fiats en het interieur is ook zeer ruim. De
132, die in de loop van dit jaar de 125 opvolgt, blijkt vooral een riante middenklasser. Er wordt
gewoonlijk bij Fiat een scherpe prijs voor verwacht: circa ƒ11.000.voor de standaard-
de
d
pk en 165 km per uur op, de 1755
cc-motor van de 1800 komt op 105
DIN-pk en 170 km. per uur. De trek
kracht van deze motoren is door de
Fiat-ingenieurs weer op hoog peil ge
bracht.
In de transmissie zijn ook drie keuze
mogelijkheden. De normale vierver-
snellingsbank met korte pook is
standaard. Als extra wordt een vijfbak
geleverd of een automatische driebak.
welke laatste een produkt van Gene
ral Motors is.
In alle gevallen zijn de remmen be
krachtigd. Het zijn schijfremmen, die
werken op twee circuits, waarvan het
achterste een remkrachtbegrenzer
heeft. De voorwielen zijn onafhanke
lijk geveerd en de eerste indruk is
die van een acceptabele wegligging.
Er zijn ook nogal wat veiligheidsvoor
zieningen aangebracht, zoals een
stuurkolom uit drie delen, die de
Amerikaanse eisen omtrent het terug
dringen bij botsingen verre overtreft.
Merkwaardig is, dat de benzinetank
net als bij de 125 in de
bagageruimte tegen de zijkant achter
geplaatst is. Dit is zeker niet veilig.
Bij Fiat antwoordde men op vragen
hiernaar, dat de rubber ophanging
verbeterd was.
De Fiat 132 wordt, zoals vrijwel alle
Fiat-modellen thans, gelakt met het
electroforese-systeem, dat één van de
meest probate middelen tegen roest
is. Ook met het roest-probleem heeft
Fiat in het verleden te kampen ge
had. maar nu kondigt men vol trots
aan met een viervoudig lakprocédé te
werken in beide fabrieken bij Turijn:
Mirafiori en Rivalta.
De 125 is in Italië geheel uit produk-
tie genomen: de 132 komt in het
najaar naar Nederland. Intussen gaat
de produktie van de Poolse Fiat 125
te Warschau gewoon door. Ten op
zichte van de 125 is de 132 vooral
ruimer en ook comfortabeler, zij het
dat achterin het comfort door de
achterasconstructie minder is dan we
van het Turijnse merk gewend zijn
Het is overigens een auto, die in
méér prijsklassen meer biedt dan de
125 en die een veel eigentijdsere
vormgeving heeft De 125 is dan ook
voor Fiat binnen recordtijd verdwe
nen: dit model is er maar vijf jaar
geweest.
is er duidelijk op uit
tot een prijsstelling te ko-
die nauwelijks boven die van de
Mede uit kostenoverwegingen
voorwielaandrijving toegepast,
is van het conventionele
type, ook al is deze dan geheel
van constructie. In dit geval
montage van betere schokbre-
zeker aanbevelenswaardig ge-
maar ook daarbij is voor de
oplossing gekozen.
zijn die eigenschappen,
WapP een koopbeslissing het meest
deerd wordt, uitnemend. De car-
j geeft geen merkbaar ruim
de stoelen zijn uiterst com-
en de uitrusting is opvallend
De vormgeving van het
blijkt zeer smaakvol.
tal van versies. In de eerste
naai- motorvermogen en luxe:
1600 Special en 1800 Special,
zaken van de Special zijn
te vinden in de bekleding
en vloer, een armsteun op
in bet midden en een
op een extra fraai dash-
De 1600 cc-motor levert 98 DIN-
52
