Lutherianen doen geen
uitspraak over abortus
Geen nieuwe verklaring
over geboorteregeling
'Portret 'christenvrouw
op Ontmoetingsdag
Hervormde vrouwen deden
tweemaal de ogen dicht
Werelddiakonaat stuurt
verband naarZ.-Vietnam
Trouw
K wart et
H. de Jong
80 jaar
Landdag van de Ned.
Chr. Gemeenschapsbond
vandaag
Beroepfngs-
werk
Boekenetalagc
THOUW KWARTET WOENSDAG 10 MEI 1972
Kerk/Binnenland
T2/1
Verlaat vatikaan strikte uitleg 'Humunae vitae'?
ROME (KNP) Curie-ambtenaren zijn begonnen aan een verklaring over de geboorteregeling ten
einde de uit 1968 daterende encycliek „Huma^iae vitae" van paus Paulus nog eens kracht bij te zet
ten, maar hun werk is stopgezet. Aldus wordt uit betrouwbare bronnen in het vatikaan vernomen.
Afgelopen weken verwachtten velen
in het vatikaan, dat die nieuwe ver
klaring zou afkomen, hetzij van het
staatssecretariaat hetzij van de congre
gatie voor het geloof. In die verkla-
UTRECHT Het werelddiakonaat
van de hervormde kerk heeft in sa
menwerking met het Nederlandse Ro
de Kruis een eerste zending van 281
kilo verbandmiddelen en medikamen-
ten verzonden naar Zuid-Vietnam. De
zending is bestemd voor de teams van
de boeddhistische vredesbeweging in
Zuid-Vietnam. Deze organisatie is
nauw gelieerd met de Verenigde
Boeddhistische Kerk van Vietnam
ring zou bevestigd worden, dat het
gebruik van voorbehoedmiddelen 'in
trinsiek kwaad' is en moreel niet
gerechtvaardigd kan worden, ook al
zijn er ernstige redenen voor aanwe
zig. De werkzaamheden zijn stopgezet
'om onbekende redenenen'.
De verklaring zou voorbereid worden
tn verband met de royale publiciteit,
met name in Italië, welke een oude
verklaring van de congregatie voor de
clerus enkele weken geleden plotse
ling kreeg. In deze verklaring gaf
kardinaal Wright een pastorale oplos
sing aan voor het conflict over de
geboorteregeling tussen de aartsbis
schop en de priesters van het aartsbis
dom Washington in de Verenigde Sta
ten.
In Italië werd grote aandacht besteed
aan het oordeel van de congregatie
voor de clerus over voorbehoedmidde
len als 'objectief kwaad', terwijl de
encycliek erover sprak als 'intrinsiek
kwaad'. Deze onderscheiding te
theologisch voor de meesten werd
in Italiaanse nieuwsorganen nogal
breed uitgemeten.
Een Franse correspondent in Rome
wist te melden, dat het vaticaan zelf f
niet meer achter de strikte interpreta
tie van 'Humanae vitae' staat, maar
zich conformeert aan de uitleg van de
Franse bisschoppen en vele anderen,
die het individuele geweten veel
ruimte geeft.
De verwarring, die hierover met na
me in Italië ontstond, was voor de
curie-ambtenaren aanleiding te begin
nen met een rechtzetting, maar het
project verdween van hun bureaus.
Een woordvoerder van de congregatie
voor de clerus heeft bevestigd dat 'er
op het ogenblik geen plannen bestaan
voor een verklaring' en dat die 'zeer
waarschijnlijk ook niet zal komen'.
Paus Paulus VI
De redacUe behoudt zich bet recht voor om
ter opname In deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ
pubilkatle wardt met de naani van de
inzender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan de lieer Joh. C. Francken.
secretaris van de hoofdredactie van Trouw-
Kwartet. Postbus 859. Amsterdam.
Hemelvaartsdag
Morgen is het weer hemelvaartsdag,
d.w.z een dag die in het kerkelijk
leven hoe langer hoe minder gaat
betekenen. Nu weet men dat sommi
gen meer de nadruk willen leggen op
Goede Vrijdag. Er zijn gemeenten die
op die dag avondmaal vieren. Toch
heeft enkele weken geleden drs. J. D.
de Vries van Utrecht er in het Cen
traal Weekblad de aandacht op geves
tigd dat dit eigenlijk een verkeerde
gewoonte is. Meer dan tien jaar voor
hem schreef een ander dit ook al in
het Gereformeerde Weekblad. Het
avondmaal op die dag brengt immers
een breuk aan ind e eenheid die
er in Christus' sterven en opstanding
gelegen is De oude christelijke kerk
vierde het avondmaal dan ook op
Pasen. Zo is het vorig jaar ook ge
beurd in dc chr. ref church te Grand-
Rapids. Maar nu is ds Z. Cseh uit
Roemenië in ons land. Deze predikant
heeft verteld dat men in de Hongaars
sprekende kerk van Roemenië
(800 000 leden) het avondmaal viert
op alle grote feestdagen der kerk
ook op hemelvaartsdag. Dit laatste
vind ik bijzonder mooi en navolgens
waardig. Het brengt geen breuk aan
tussen Christus' sterven en opstan
ding en verkondigt op de dag dat wij
zijn hemelvaart herdenken tegelijk
zijn nabijheid in de Geest. Laten we
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Dogelijki bestuurt B. Bol, Den
Hoog> dr. E. Bleummk, Polets-
wolde; mr. G. C. von Dom,
Nootdorp) W. A. F-bbe, Rotler-
dom; J. lomer, Utrecht; drs. J.
W. de Pooi, Den hoog) J. Smol-
lenbroek, Wauenoar.
Overige leden van
bestuun K. Abmc
H. A. de Boer.
Brouwer, Assen;
hel olgemeen
Amsterdam;
IJmu'den; Th.
dr. J. Don-
ner. Dan Hoog; J. von Eibergen,
Schoarsbergen) mr. K. van
Houten, Wageningen.- ds. O. T.
Hylkemo, Brlthoven; Joc. Huijsen,
Delft) mevrouw M. C E. Klooster-
mon-Fortgens, Voorschoten; me
vrouw J. G. Krooyeveld-Woulers,
Heerhugowaard) prof. dr. G. N.
lammens, Noardeni ds. F, H,
londsmon. Den Hoog> H. de
Mooij, Rijnsburg; prof. dr. G. C.
von Niftrik, Amsterdom; H. Otte-
vonger. Buitenpost; mr. dr. J.
Oringo, lunteren; dr. A. Veerman,
Riiswijk IZ-H); H. H. Wemmer..
Den Hoog; drs. R. Zijlstro. Ooster-
tand IZId).
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J.de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro 26 92 74. Banks
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69.73.60.768). Gem.giro
X 500.
er samen eens over denken of het zo
ook niet kan.
Hooghalen
A. M. Lindeboom,
pred. geref
kerk
Congres D'66
Demonstreren
Volkomen ten onrechte stond maan
dag 8 mei (pag. T3/K5) in het verslag
van het congres van D'66 dat ik
gezegd zou hebben 'dat grote minder
heden binnen de PvdA liever met
CPN en PSP of met de KVP dan met
D'66 samenwerken'. Ik heb de woor
den CPN en PSP de hele dag niet
gebruikt. Wél heb ik gezegd:
t.a.v. de PvdA: 'Wij hebben er alle
belang bij dat er op de duur een
grote progressieve volkspartij komt.
Wij hebben er totaal geen belang bij
dat wij nü de indruk wekken door de
PvdA te worden opgeslot. Ik zeg niet
dat het zo is. ik zeg alleen maar dat
het zo lijkt en dat het moet ophou
den'.
ta.v. de KVP en de breed samen
gestelde programmacommissie: 'Naast
leden van de drie progressieve partij
en (PvdA/D'66/PPR) zou men kun
nen denken aan vertegenwoordigers
van progressieve groepen uit de KVP
en andere politieke partijen, aan jon
gerenorganisaties zoals de JOVD. de
ARJOS en de CHJO. en aan niet-
partij gebondenen'.
N. F. I. Schwarz
Voorzitter Eerste Kamerfractie D'66
Er was in Amsterdam een demonstra
tie tegen het optreden van de Ameri
kanen in Vietnam. Waarom demon
streert men niet eens tegen Rusland
dat Noord Vietnam zo ruim van tanks
en raketten voorziet? In die demon
stratie liepen mee de voorzitter com
munistische partij, de geref. predikan
ten Schut en Schuman en de afdeling
Amsterdam Arjos. Zouden die predi
kanten ook staan klappen als de
communisten zeggen dat christendom
opium voor het volk is? Zou het voor
die geref. dominees iet goed zijn
eens een praatje te maken met ds.
Wurmbrand of een boek te lezen van
de Russische schrijver Solzjenitsin
'Eén dag in een Russisch concentr-
tiekamp'?
't Noorden Texel Joh. Daalder
Dodenherdenking
'Teleurgesteld en verontwaardigd'.
Dat was mijn reactie op het program
ma 'Dodenherdenking* van de NOS.
De radiogids gaf aan 19.55 tot 20.10
uur reportage van deze herdenking op
de Waalsdorpervlakte. Na het klokge
lui en de stilte zagen we nauwelijks
iets van de velen, die bloemen op de
graven legden. Reeds om vijf minuten
over acht werd de reportage beëindigd
en 'opgevuld' met muziek tot 8.10
uur. Het daarop volgende journaal gaf
van de plechtigheid op de Dam
slechts een flits. Het kon niet korter.
Moet dat nu zo? Is het historisch
besef toch al niet klein genoeg en de
ontluistering van morele waarden
groot genoeg? En dat, terwijl allerlei
'extremisten' ruime aandacht krijgen
bij de t v. Ik ben er van overtuigd dat
zeer velen met mij van de NOS iets
beters verwacht hadden.
Oud-Beljerland
Jammer
We hebben de bloemenhulde weer
gezien op Soestdijk en de vreugde
daaromheen. Wat ik niet erg kon
waarderen, waren de drumbands die
twee uren lang denderden en dreun
den. De koninklijke familie zal wel
een punthoofd gekregen hebben van
dat gebonk. Let wel, ik heb niets
tegen drumbands. Als er een voorbij
komt ga ik altijd kijken, maar er zijn
grenzen. Evenzo is het met de mu
ziek. Allemaal loffelijke en stoere
marsen die te horen waren. Maar ik
vond het een verademing toen het
corps uit Den Briel met de zilvervloot
kwam. Waarom zo officieel? Het Is
toch feest. Maar zoveel fantasie schij
nen die directeuren niet te hebben.
Wel jammer.
Rotterdam
Roscam Abbing (1)
Prof. Roscam Abbing, theoloog en
ethicus, pleit onder de indruk van de
publikaties van de club van Rome
voor stabilisering an de bevolking
(Trouw/Kwartet 5 med). Het zal ech
ter bij de huidige groeisnelheid van
de wereldbevolking (maar gelukkig
kan het sneller) nog zo'n 1600 jaar
duren voordat de massa van de aarde
6.000.000.000.000.000.000.000 kg)
zal zijn omgezet in mens. Pas dan is
de aarde vervuld.
Amsterdam
D. J. Mulder
Hendricus de Jong te Wassenaar
wordt zondag tachtig jaar. Hij is een
van de maatschappelijke werkers van
het eerste uur geweest, een man, die
zich op vele terreinen met overtui
gingskracht, gevoed door een bewon
derenswaardige maar immer beminne
lijke welsprekendheid, heeft bewogen.
Jarenlang is hij van gereformeerde
afkomst een spilfiguur geweest in
het landelijke diakonale verband van
de hervormde kerk. Via het hersteld
verband kwam hij in de hervormde
kerk terecht, zonder tot op de dag
van vandaag zijn waardering voor
de gereformeerden ooit te hebben ver
loren. 'In dat opzicht ben ik net als
Buskes', heeft hij eens gezegd.
Onze persoonlijke herinneringen aan
'meneer De Jong' gaan terug naar de
jaren dertig, toen hij directeur was
van het buitencentrum van de mede
door hem opgerichte A.M.VJ. (Alge
mene Maatschappij voor Jongeren) in
Amsterdam. Het buitencentrum.
'Landszegen' in Doorn, was een ont
moetingscentrum in de periode dat
het protestants-christelijke vereni
gingsleven nog bloeide. We gingen er
heen met de Amsterdamse CJMV 'Ex
celsior', de oudste jongelingsvereni
ging van ons land.
Henk de Jong als gastheer, maar
bovenal als causeur. Hij zou een sociale
roman over Nederland tussen twee
wereldoorlogen kunnen schrijven. Hij
sprak met Abraham Kuyper, met
Troelstra en de Savornin Lohman, om
aanbevelingen te krijgen voor de op
richting van de AMVJ, aan het Leid-
sebosje in Amsterdam. Hij raakte
uiteraard bevriend met dr. Eyk-
man, hij heeft De Paalberg, in Erme-
lo, zien komen, waar vooraanstaande
theologen-van-nu, en ook politici, de
korte broek hebben gedragen.
De Jong heeft lang in zijn AMVJ
gewerkt, totdat er na de oorlog nieu
we arbeidsvelden kwamen. Van Tuyll
van het bijbelgenootschap zei: 'De
Jong, jij moet voor de kerk de reclas
sering op poten zetten'. Hendrik de
Jong deed dat, hij kreeg er nog de
ontheemden bij. Hij werd een centra
le figuur in de hervormde diakonale
raad, talloze diakonleën hebben hem
leren kennen als een man, die met
een blijmoedig realisme in de kerk
rondging.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Klederdrachten in
bonte verscheidenheid en lang
niet onaardige geschenkjes die
met kwistige hand in de congres
zaal van het Jaarbeursgebouw
werden uitgereikt, vormden on
verwachte elementen op de Vrije
Evangelische vrouwenontmoe
tingsdag, die gisteren in Utrecht
werd gehouden.
Dat was te beleven, toen onder het
motto 'Galerij' eerst interviews wer
den gehouden met enkele op de voor
grond tredende vrouwen uit het verle
den: Maria Tesselschade (vrouw en
cultuur), keizerin Maria Theresia van
Oostenrijk (vrouw en politiek) en
Florence Nightingale (vrouw en maat
schappij) aan wie een voorbeeld zou
kunnen worden genomen. Waarna
datdezlefde gebeurde met vrouwen uit
het heden, afkomstig van een aantal
Westeuropese landen, allen in voor
haar kenmerkende nationale dracht.
Ze waren ingekaderd in grote schil
derijlijsten, die aan het geheel een
haast show-achtig effect gaven.
Wat daarvan de bedoeling was? Deze
serie portretten moesten dienen als
bouwstenen voor een algemeen 'por
tret' (zo dat zou bestaan) van de
christenvrouw in Nederland. Een be
gin van dat portret, een eerste schets
zou je zeggen, werd tenslotte gemaakt
door drie vrouwen, die een panel
vormden: een moeder van zes (grote
kinderen, een werkende vrouw (ver
slaggeefster) en een studerende
vrouw (theologisch studente).
Ieder op haar wijze schetsten ze een
eindje verder. De inderdaad eigentijd
se moeder vond, dat je voor je kinde
ren op basis van je geloof altijd open
moet staan (soms komt mijn zoon,
student, heel laat thuis en babbelt hij
aan mijn bed nog een uurtje met me
door over allerlei zaken die hem be
wegen; het is dan zo lekker rustig,
vindt hij'). Het gaat voor ouders om
voortdurende belangstelling voor hun
kinderen. Daar leer je ook van 'en
dat kan ik dan weer doorgeven, bij
voorbeeld op de vrouwenvereniging'.
De verslaggeefster legde het accent op
de vrouwenemancipatie. Ze constateer
de nog teveel bescheidenheid, en haal
de de Dolle Mina's aan, die met haar
'baas in eigen buik'-actie voor velen
dan geen goede image hebben gekre
gen maar wier hoofdstreven toch het
streven van alle vrouwen moest zijn.
Goed de krant lezen om te kunnen
oordelen en van je eigen plekje zo
nodig iets ondernemen als dat nodig
is, adviseerde zij. Wat de actie van
'gewone huisvrouwen' vermag demon
streerde ze met een actueel voorbeeld.
Het verzet tegen luchtvervuiling in
Rijnmond, waar veel vrouwen aan
meedoen heeft dan toch maar tot
effect gehad dat prins Bernhard een
omstreden industriële vestiging dezer
dagen niet opende, stelde ze vast.
De theologe-in-spé pleitte zoals te ver
wachten was voor de vrouw in het
ambt, ook het predikambt. Er moet
ook veel meer culturele belangstelling
bij christenvrouwen komen. Het ge
meentewerk zou aan waarde winnen,
als mannen èn vrouwen er leiding
aan gaven, waarna met een woordspe
ling op het bijbelwoord 'Het is niet
goed, dat de mens alleen zij' werd
geconcludeerd: Het is niet goed dat de
mannen het alleen doen.
Aan het slot van de bijeenkomst,
waarbij nog meer vrouwen in (nu
Nederlandse) klederdrachten op het
toneel verschenen om gezamenlijk een
lied te zingen, vroeg de presidente,
mevrouw M. L. Timmerman-Hoeken
dijk, de aanwezigen met dit onder
werp verder in de eigen verenigingen
bezig te zijn.
HILVERSUM De inleidster, die gisteren in de grote zaal van hotel
Gooiland voor afgevaardigden van de Hervormde vrouwengroep
CJVF het onderwerp 'Is er een toekomst voor vrouwenorganisaties?'
aan de orde stelde, begon met een onalledaags verzoek: 'Dames,
sluit u eens even allemaal met mij de ogen'.
H. de Jong
De leeftijd der zeer sterken is hem
nu beschoren. Hij ziet terug op veel
jaren maatschappelijk werk, met on
veranderd déze visie: 'De kerk, jon
gen, je kunt er niet buiten. Ook al
wordt ze uitgedund in deze tijd. Blij
ven bestaan zal ze. omdat ze Gods
gemeente is'.
AMSTELVEEN De Ned. Chr. Ge
meenschapsbond ('interkerkelijke or
ganisatie ter bevordering van de ge
meenschap der gelovigen en evange
lisatie') houdt op hemelvaartsdag in
de aula van het Rèvius-lyceum te
Doorn (Driebergseweg 6a) zijn 49ste
landdag. Tot de sprekers, onder wie
verscheidene evangelisten van de
bond, behoort dr. J. Verhoef uit Loos-
drecht. Het thema van de dag luidt:
'Met Christus opgestaan en reeds in
de hemel geplaatst'. Op deze landdag,
die om half elf begint, is er 's middags
om drie uur een speciale jeugd-
meeting; de slotbijeenkomst begint om
half zeven. Er is royale muzikale me
dewerking. Het adres van de Gemeen
schapsbond is: mevrouw Van Vollen-
hovenpark 6 te Driebergen.
Toen iederen dat gebeurd name
lijk zulks had gedaan, kwam de
opdracht: 'Denkt u zich nu eens in,
dat u 15 jaar ouder bent. Ziet u uzelf
dan nog op een Hervromde Vrouwen
groep zitten?'. Tweede opdracht:
'Denk nu eens aan uw dochter, of als
u die niet hebt aan uw nichtje. Zou
dat meisje over 15 jaar op een HVG
zijn?'
Wel, wat vindt u ervan? Zegt u het
maar, vervolgde de spreekster, mejuf
frouw J. M. Offenberg, die haar be
roep, vormingsleidster op Kerk en
Wereld, niet verloochende door na
deze aanhef, zij het na enige (gebrui
kelijke) aarzeling, de hele aan het
praten te krijgen.
Er kwamen talrijke reacties: vrouwen
zullen dan nog wel bijeen komen om
allerlei wezenlijke dingen te bespre
ken, maar op ongergelde tijden, net
naar het uitkomt; de jongeren van nu
zie je al niet meer; als we het inter
kerkelijk doen is er nog toekomst; als
we het anders doen, pakken we Jonge
ren wel; de mannen moeten erbij; de
mannen moeten er juist niet bij; als
we zo nodig ook met actie naar bui
ten willen treden, is er toekomst: nee
over 15 jaar bestaan we niet meer,
onze HVG vergrijst en wordt steeds
kleiner
Mejuffrouw Offenberg nam toen de
draad weer op, door samen te vatten:
'Mi schien moeten we om te beginnen
voor oppassen te steleN: zo is het en
zo al het moeten, want ik geloof dat,
in de toekomst, iedere HVG weer
anders zal kunnen functioneren. In
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT In een af en toe
hoog oplopende discussie heeft de
lutherse synode zich bezig gehou
den met het abortusvraagstuk.
De synode kwam niet tot een
standpuntbepaling. Wel is er
reeds een rapport dat over deze
materie globale informatie biedt
naar de kerkeraden en predikan
ten gezonden. Daar zal nog een
synodale brief achteraan komen
ter toelichting, geinspireerd door
de synodediscussie.
Een vorig jaar ingestelde commissie
van advies, geleid door de Amster
damse vrouwenarts dr. O. J. G. Ko
ning. had dit rapport samengesteld: 28
foliovellen, grotendeels bestaande uit
informatiemateriaal over de huidige
stand van zaken in de abortusdiscus
sie, politiek, medisch, demografisch en
juridisch.
Omdat de commissie er zich van be
wust was dat er onder de lutheranen
voor- en tegenstanders van de abortus
provocatus zijn, had zij, overwegende
de mondigheid van de gemeenteleden,
haar rapport laten uitmonden in twee
'christelijk geïnspireerde adviezen' als
alternatieve standpuntbepalingen. Het
eerste wijst de socio-psychomatische
indicatie af en het tweede erkent deze
indicatie.
In het tweede advies worden zowel de
onvoorwaardelijke bescherming als de
onvoorwaardelijke beschikkingsmacht
over het kiemende menselijk leven
afgewezen 'want in beide gevallen
wordt uitgegaan van het principe van
de absolute zelfverwerkelijking van de
mens en niet van het effectueren van
de christelijke naastenliefde'. Als vuist
regel wordt in dit tweede advies
geformuleerd dat abortus provocatus
alleen gerechtvaardigd is na gewetens-
strijd 'wanneer het nalaten een exis
tentiële bedreiging van een menswaar
dig bestaan met zich mee zou bren
gen'. Tenslotte adviseert de commissie
de synode met klem abortus te voor
komen door gewetensvolle sexuele
voorlichting te bevorderen.
Barmhartigheid
In de synode stonden vooral de me
ningen tegenover elkaar van de Haag
se predikant drs. A. K. van der Meij
en de arts dr. C. Maschhaupt uit De
Rijp. Drs. Van der Meij stelde dat de
mens vanaf het eerste moment van
zijn bestaan aanspraak mag maken op
liefde. Kenmerk van de evangelische
liefde is dat zij nooit bepaald kan
worden door de vraag of de oproep
tot liefde ons wel gelegen komt. Ook
aan de barmhartige Samaritaan werd
niet gevraagd of de situatie hem gele
gen kwam. Zijn barmhartigheid was
integendeel juist daarin gelegen dat
hij vijand was en dat het hem dus
inderdaad niet gelegen kwam. Ook
het eenmaal verwekte kind dat niet
gelegen komt, doet een beroep op
onze liefde. De kerk dient daar vol
gens drs. Van der Meij voor op te
komen dat dit beroep gehonoreerd
wordt, behoudens aparte lichamelijke
psychische noodgevallen. Tegelijk zal
de kerk zich moeten inzetten voor
hulp aan ongehuwde moeders en een
duidelijke houding dienen in te ne
men tegenover de consumptiementali
teit ten aanzien van de sexuele om
gang.
Daarentegen stelde dr. Maschhaupt
dat hij juist als daad van christelijke
naastenliefde m de eerste plaats tegen
over het ongeboren kind abortus ook
om psycho-sociale redenen wilde aan
vaarden. Hij noemde de bestendige
wilsovereenstemming van de ouders
voorwaarde voor een gelukkige leven
sloop van het kind, die is niet te
vervangen door de best denkbare
pleegouders. Volgens hem kan de
psychische en sociale toekomst van
een ongewenst kind volgens weten
schappelijk onderzoek zeer triest,
moeilijk en crimineel zijn. Hij miste
het lutherse appèl op het geloof bij
een ongewenste zwangerschap. Tot
wie dat geloof mist wilde hij zeggen:
vanwege de hardheid des harten is
het u geoorloofd de vrucht weg te
laten nemen.
Prof. dr. J. P. Boendermaker was
over het rapport teleurgesteld. Hij
vond' hét zo niet geschikt om de kerk
in gestuurd te worden. In concrete
noodsituaties heb Je er niets aan, zei
hij. Hij wilde als enig advies aan de
gemeente en predikanten geven alle
mogelijkheden wijd open te houden
om de pastorale reis met de mens in
nood tot het eind mee te kunnen
maken.
Homofilie
De synode aanvaarde verder een rap
port waarin gesteld wordt dat homofi
lie geen bezwaar vormt voor de toela
ting tot het ambt. Wel kunnen er
praktische problemen rijzen. Hierbij
erkent het rapport geen andere nor
men dan bij de benoeming van ieder
ander. Voor de éne gemeente is een
gescheiden predikant onaanvaardbaar,
voor een andere een ongehuwde pre-
elk geval is het doel aan de ene kant
gezelligheid, maar de gorotste kant
wil toch iets anders zijn: denken over
geloof, kerk, actuele vragen, ook jon-
gerenvragen. Misschien worden al die
vragen in de toekomst groter in aan
tal. Wat denkt u van het verschil
tussen mannen en vrouwen? Er is
nog vrouwendiscriminatie. Hoe komt
dat? Is het terecht? Vragen genoeg
dus om samen over na te denken'.
'Dat kan als HVG, het kan ook inter
kerkelijk, ja, waarom ook geen andere
dan aan kerken gebonden vrouwenor
ganisaties erbij betrokken? Het hoeft
heus niet altijd in 'eigen kring'.
'In elk geval ons (vrouwen)oordeel
hoort erbij, veel meer dan tot op
heden tot gelding is gebracht. Praten
en denken we wel mee over besluiten
van de plaatselijke, de landelijke
overheid, over vragen inzake euthana
sie, abortus? En daar mogen de man
nen best ook eens bij. Hoe dan ook',
zo concludeerde de inleidster onder
algemene instemming aan het slot
van haar betoog, is er alle reden af te
stappen van valse bescheidenheid zo
als 'we zijn maar een vrouwengroep
je'. Laten we maar eens zelfbewuster
worden door tegen de mannen te
zeggen: 'We zullen jullie wel meesle
pen
Uit de huishoudelijke vergadering
nog dit. Een schriftelijke enquête
heeft uitgewezen dat er geen voldoen
de meerderheid is om het lidmaat
schap HVG te koppelen aan een abon
nement op het orgaan 'De Fakkel'.
Wat dit betreft blijft dus alles bij het
oude.
HEMEL EN AARDE
De bijbel begint met het bericht Z
God 'in den beginne' hemel en aa
schiep. Verreweg de meeste exeg^J
wijzen er bij deze woorden op
hemel en aarde hier één begrip
men, een tweetal dat meer in dei.,
bel voorkomt en bedoelt de ge:
werkelijkheid aan te duiden. Bij
omschrijving van de tweede sci
pingsdag komen we het woord
spansel tegen wat erop zou ku
wijzen dat met het woordje h
dat uitspansel niet bedoeld is.
terecht merkt men dan op, wat ik
dag ook weer in de kerk hoordi
dat de bijbelschrijvers niet altiji
houden mogen worden aan
woordgebruik dat duidelijk het
van het ander onderscheidt. Het
wel eens door elkaar. De hemel
woonplaats van God en uit de h
komt regen en sneeuw, om maar
te noemen. Bij de hemelvaart
men altijd de vraag verwachten
de Heer dan heengegaan is. Naa
hemel, maar waar is dat? In
geval heeft de Heer ons van te
gezegd dat we er niet bedroeft
moesten zijn. Het wordt wel
overdreven wanneer wij zeggen
wij het vandaag zonder zijn ai
zigheid moeten stellen. Hij is na;
hemel. En dat klinkt voor ons
bewoners, zelfs in dit tijdperk vafi
astronauten, als een onbereikfl
plaats. Wat moeten we ermee?
migen maken van de hemel de p
van onze ideeën of idealen, waar
'dreams come true'. Maar aan
voorafgaande ontvangen we de
schap dat de hemel, waar God
(en dan natuurlijk op een heel
dere wijze woont dan wij) en de,
de, waar wij wonen, van God
Van die God, die nu verder ovei
leven spreekt en over zijn barr
tigheid over ons leven. De hemi
geen spookachtig, schimmig ver!
'daar ergens', vijandig tegenovei
aarde. We worden al meteen getr
Hemel en aarde, beide geschi
door Hem met wie wij op mensej
wijze, nl. door naar Hem te luist
en met Hem te spreken, mogen
gaan.
dikant ongewenst en weer een andere
gemeente verkiest persé geen homo
fiele voorganger. Het rapport noemt
het onverstandig in dergelijke geval
len tegen de wensen van de meerder
heid in te gaan.
Liedboek
De lutherse synode heeft zich gesteld
achter de gentlemen-agreement inza
ke het liedboek voor de kerken tussen
de interkerkelijke stichting voor het
kerklied en het bureau voor muziek-
auteursrecht Buma.
Gelijk bekend heeft het Buma er van
afgezien zijn juridische aanspraken
met betrekking tot de gemeentezang te
laten gelden terwijl de stichting van
haar kant de plaatselijke kerken heeft
gevraagd jaarlijks een vrijwillige bij
drage van in principe 25 gulden aan
het Buma te doen toekomen. De vrees
is al geuit dat van dat laatste weinig
terecht zal komen. Daarom besloot de
synode de bijdragen die van de lu
therse gemeenten verwacht worden
voor haar rekening te nemen en uit
de algemene middelen te bekostigen.
Dominee W. Bleij (Amstelveen) at
tendeerde erop dat de tweede kamer
zich dezer dagen gaat bezig houden
met wijziging van de auteurs-wet. Er
is dus nu een mogelijkheid om de
kerkdiensten vrijgesteld te krijgen en
dan zijn we definitief van het Buma
af, zei hij. Daarom opperde dominee
Bleij dat de synode een telegram aan
de kamer zou sturen.
Néé, zei prof. C. W. Mönnich, een
luterhse dienst is ondenkbaar zonder
muziek. Wanneer de kerk dit goed
wil doen dient zij de beroepskrachten
ook passend te honoreren. Daarbij,
een kerkdienst mag niet iets sacraals
zijn teruggetrokken uit de wereld
maar is een normaal stuk van de
cultuur. Daarom vond prof. Mönnich
het vragen van een uitzonderingposi
tie onaanvaardbaar. Geen synodelid
had daarna nog behoefte aan een
telegram.
Men was in de synode niet zo geluk
kig met de naam liedboek voor de
kerken. Opgemerkt werd dat dit niet
bepaald aanmoedigend is voor niet-
kerkelijke godsdienstige groeperingen
om het boek te gaan gebruiken.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Houtrijk en te Pola
C. J. Baart te Raamsdonk; te Oud
ter: H. A. van Slooten te Nijker] g
Steenderen: J. G. Eelderink te
Amsterdam ;te Séherpenisse (Zld!
G. Haring te Nieuwland (Z.H.).
Aangenomen: naar Koudekerk
Rijm-Hazerswoude-Rijndijfc: A. G.
der Linden te Zevenhuizen; naar
penveld: H. Veldhuizen te Lopik
bedankte voor Nieuwerkerk a.d.
sel, Papendrecht, Putten en
Voorthuizen; naar Nuenen: R.
Bartlema, kand. te Amsterdam;
Havelte: J. A. Labrie te Huizum.
Bedankt: voor Ederveen: C.
Bergh te Katwijk a. Zee; voor Ha
wijk en Lunteren: A. Gooijer te
voor Sprang: W. Verboom te
schop.
Beroepbaar: P. Oussoren, kand.,
Sombra, Park Oog in Al, Utrecht
GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Oosterbeek-1
werth: J. v. d. Klis te Midwolda;
Koudekerke: F. P. van Stam. kan
Amsterdam.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen: te LJmuiden: M. J. C.
te Voorburg.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Amsterdam-C.: A.
Verhoef te Lethbridge.
Bedankt: voor Slikkerveer: J. C.
strate te Meliskerke.
Jorg en de houten kraal, door A.
Wallenburg Uitg. De vier leeuwe
Dordrecht. 140 blz. Prijs ƒ9,50.
Psychiaters hebben er de laatste
op gewezen, dat de psychische sc
die een kind eventueel oploopt
pedofiel contact mits er geei
weid wordt gebruikt nogal
valt Overtrokken reacties van d<
ders (paniek, scène, straf, politie)
ken op het kind een veel dieper
en voor de seksuele ontwikk
fnuikender indruk dat het pee
le contact zelf. Rondom de ped<
die vaak is beschreven als infai
contactarm, moedergebonden en
als puriteins is heel voorzii
een toleranter klimaat aan het g
en. Met een verwijzing naar
klimaatsverandering heeft A.
Wallenburg 'Jorg en de houten k
met als ondertitel 'belevenis van
pedofiel' geschreven. De schrijver
dat hij een bijdrage wil leveren
het doorbreken van het isolei
waarin de pedofiel zich geplaatst
en de uitgever voegt daar nog
aan toe dat het gaat om een ee
autobiografisch verhaal zonder lil
re pretenties.
Rest de vraag wat Van Wallen
dan wèl gedreven mag hebben bi,
opschrijven van zijn belevenissei
pederast. Documentaire waarde I
'Jorg en de houten kraal' nam
ook niet. Het boekje bevat een
verhalen over de seksuele avont
met jongens. Over pedofilie als
tlevorm wordt verder niets duld
gemaakt. De vraag of Van Wallen
met het weergeven van zijn fantai
een bijdrage heeft geleverd aai
emancipatie van de pedofiel kan
om ontkennend worden beantwi
Dit soort dubieuze lectuur kan a!
maar afschrikken. Pedofielen nod
voeders zijn er mee geholpen om
het kind dat met pedofiel co
wordt geconfronteerd nog maai
zwijgen.
