'The Last Picture Show':
boeiend vanaf het begin
Corduroy pak.
FILMPREMIÈRES VAN DEZE WEEK
Peek&Cloppenburg
uw probleem
ook het onze
Belasting voor
vervuiling
f 50 per gezin
Het hooggeprezen corduroy pak
voor vrije dag of alledag kan best
laaggeprijsd zijn.
P&C bewijst dat met gevoerde
ribkostuums in bruin, lichtbeige,
donkerbeige en donker aubergine.
90.-
TROUW/KWARTET VRIJDAG 5 MEI 1972
Binnenland Til/Kil
The Last Picture Show is zo'n zeldzame film, die je pakt met het eerste beeld en je niet meer loslaat.
Je raakt betrokken bij het leven van wat mensen. Een stukje leven maar, en eigenlijk nog een verve
lend stukje bovendien. Want er was in 1951 niets te beleven in het stille duffe provincieplaatsje in
j Texas, waar Sonny en Duane doeloos rondhingen.
Soruiy scharrelde wat met een grietje,
dat niets toeliet. Trouwen wou hij
nog niet. Later was het Ruth, de
droevige oudere vrouw van de sport-
trainer, die hem In haar eenzaamheid
naar zich toetrok. Het was iets beter
dan niets misschien, maar de liefde
was het niet.
Duane probeerde het met Jacy, of
liever zij met hem. Dat was het ook
niet. Jacy was knap, rijk en onbe
trouwbaar. Zij speelde zelfzuchtig met
mannen. Ook nog met Sonny. Daar
door werd verlaten Ruth nog droevi
ger, en raakte hij nog lelijk aan het
vechten met zijn be9te vriend Duane.
En Saan, de eigenaar van het bio-
ecoopje en het café-büljard. die nog
iets van vrijheid, avontuur, waardig
heid en wijsheid over zich had, en
aan wie de jongens wat hadden, ging
dood. Het bioscoopje werd gesloten.
Na de laatste voorstelling ging Duane
als soldaat naar Korea. De trieste,
lege jeugd in Anairene, die toch ook
veil verlangens, spanningen en emo
ties zat, was voorbij.
Peter Bogdanovich heeft dit melan
cholieke verhaal, naar een doorleefde
werkelijkheid, van Larry McMurthy.
Hij verfilmde het zoals het was en
moest zijn. In zo'n plaatsje dat twee
maanden meespeelde. In de kleding
en met de auto's van toen. Uit radio,
gramofoon en juke-box komen Fran
kje Ladne, Jo Stafford, Johnnie Ray.
Hank Williams en zo. In het bioscoop-
je draaien Father of the Bride of Red
River. De lege dorpsstraat, het cafee
tje, de mensen zijn zoals ze waren.
Robert Surtees heeft ze gefotogra
feerd, gewoon in zwart-wit en de
'landerigheid hangt heimweeachtig om
•Hes heen. Elk beeld spreekt van wat
er tn de mensen omgaat. Timothy
Bottoms is de goedige, gevoelige, be-
icheiden Sonny. Jeff Bridges is de
wat hardere, heviger Duane. Ze zijn
het, ze spelen het niet meer.
Ben Johnson is prachtig echt en in
drukwekkend eenvoudig die oude Sam
the Lion, met zijn vaderlijke raad en
zijn verhalen van een romantischer
vroeger. Cloris Leaohman ontroert als
Ruth. Ale bijfiguren, kleine gebeur
tenissen, opwindingen en gelatenhe
den, tekenen de sfeer en het leven in
zo'n troosteloos stadje. Het is er niet
'Een woord
van liefde'
Vive la Muerte
De Belgische filmers Paul Collet en
Pierre Drouot, die voor het eerst
opvielen met Cash Cash, bedachten en
filmden samen 'Een Woord van Lief
de,' Dat gaat zo: André van den
Heuvel en Roger Gooi rijden met een
kermiswagentje en nemen een wegge
lopen weesje, Al'ison Macro mee. Nie
mand vraagt verder naar het kind,
maar ze speelt aardig. Ze gaan per
luchtballon naar een vervelend tuin
feest, dat kasteelheer Lo van Hensber-
«en geeft, bij de verloving van zijn
dochter. Maar bij het aankleden heeft
Willeke van Ammelrooy van de dienst
meid al vernomen hoe ware liefde
moet zijn.
Zij krabt haar besnorde officier met
de grote epauletten dan ook de wang
open, als hij zoenen wil, en staart
treurig lang naai- een dooie mus.
waarmee ze niet blij is. 's Avonds als
het onweert gaat ze kletsnat soep
brengen naar de ballonvaarders en
die nemen haar 's morgens vroeg óók
mee. Zonder kasteelheer Lo om hun
geld te vragen.
Door dreven met nieuwsgierig akker
volk rijden zij naar een onbewoonde
[je, hoeve, die van Willeke is, en waar
«en zeebonk huist, kenbaar aan zee-
kaarten, een gestreepte trui en ruw
Kt Vlaames. Verder mag hij niet meedoen.
André en Roger willen elkaar Willeke
wel afstaan, maar zij wil beiden. Dat
c«nen ze, en wij, als zij na het zwem-
men zonder badpak zo met ze gaat
m piknikken. vrij naar Manets schilderij
ui(Déjeuner sur l'Herbe. André mag het
«erst en Roger slaat hem op z'n
gezicht.
Na enige oorvijgen vragen zij elkaar
fctWji vergeving en gaan ze zoet met
flfWilleke naar bed, elk aan een kant.
k» De boeren, in blauwe kiel met een
hswairt petje op z'n Oeteldonks, nemen
"het niet Zij komen 'snachts tierend
5®j¥jen ingooien en brand stichten,
ri Willeke s pa wil ze ook niet hebben
ws zij niet tenminste met een van de
:e«wee trouwt. Zij sluiten zich daarom
«maar aan bij de Belgische vluchtelin-
Hf gen, want de oorlog van veertien is
uitgebroken. Willeke wil in een
®chuur nog wel een gewonde troosten,
la, maar die zijn de edele delen wegge-
lil schoten. Geschrokken loopt zij, op een
overigens vredig landweggetje, in een
w°lk gifgas, een jaar voordat dat er
was- &n sterft daarna mooi in Rogers
armen.
[Ze leggen haar in de bloemen op een
ooerekar, waarvan het paard zelf de
yOg weet, en kasteelheer Lo ver-
ijnt op het bordes om het lijk van
jjn dochter te ontvangen. Het is
lemaai trouwhartig van voor-veer-
'en, in de toenmalige keukenmeiden-
rtnanstijl. De spelers vervielen tot
!n op melodrama verzot liefhebberij-
"ï«l en zeiden gewillig de bijbeho-
ide teksten. Paul Collet en Pierre
>uot schijnen echt in hun werk
loofd te hebben, en hun Belgische
icces gaf ze nog gelijk ook.
B.H.
(Amsterdam-Cineac Damrak, Rialto:
Rotterdam-Cineac Beurs, Den Haag-
te*. Elndhoven-Chicago, Arnhem-
terobrandt, Leiden-Lldo, Haarlem-Pa-
»ce. 18 J.).
Ben Johnson in 'The Last Picture
Show'
uit te houden en toch zijn de mensen
er boeiend en ontroerend als je er
begrijpend doorheen, ziet. Dat heeft
Peter Bogdanovich gedaan en zo
maakte hij een, schijnbaar, eenvoudi
ge film over kleine dingen, groot.
Ber Huising
Amsterdam Leidsepleln-theater, 18 J.).
De stem uit
het graf
In 'De stem uit het Graf' keert een
boze broerder terug naar het huis dat
hij onteerd heeft. Alras ligt hij dood
terneer met een dolk in de keel, doch
daarna beginnen de misdaden eerst
goed. Hoe kan dat nu? De brave
broeder weet het ook niet, dikwerf zit
hij hartstochtelijk te piekeren, met
het blonde hoofd begraven in de han
den. Kortom, het gebruikelijke spook-
en bloedwerk. Alleen vallen er enor
me leemten tussen de ene grijwel en
de andere. Daliah Lavi tracht ze te
vullen met pogingen tot acteren, maar
ze komt niet verder dan geween, ge
steen en tandengeknars, in de stijl
van het amateurtoneel rond 1900. Om
zeer ongedurig van to worden.
W. W:-B.
(AmsterdamèRoyal, 18 jr.).
Vive la Muerte was de film die op de
Cinemanifestatie van dit jaar op mij
de sterkste indruk maakte en waar lk
dan ook niet ontzag over geschreven
heb. Nu de film eindelijk ook in het
gewone blosooopprogramma is opgeno
men is een korte herinnering wel van
belang.
Het is de eerste, meteen geslaagde, en
bijzondere, film van de toneelschrij
ver Fernando Arrabal, dlie in al zijn
werken worstelt met zijn eigen jeugd
ervaringen. Op het toneel met een
dichterlijke fantasie, in de film met
duidelijke reële beelden, gewoon in
kleuren, en met de angstige, gruwelij
ke. wraakzuchtige verbeeldingen van
het jongetje in enkele tinten, of fan
tastische kleuren. Het gevoelige, zie
kelijke. weinig mannelijke jongetje
leed.
Zijn vader werd in 1936 gearresteerd
door Franco's doldaten die, aan het
begin en het slot van de film, Vive la
muerte leve de dood, schreeuwen.
Hij heeft zijm vader nooit meer ge
zien, maar wel gemist en hij heeft
zich er zo mee vereenzelvigd, dat hij
als anti-fascist uit Spanje is verban
nen. Zijn moeder, een harde, hysteri
sche, overheersende figuur, die hij
haatte, had vader verraden. Hij werd
liefdeloos, streng en zelfs sadistisch
rooms opgevoed. Hij rilde en droomde
van de wreedheden om hem heen.
maar hij deed er. om flink te lijken,
ook aan mee. Werkelijk of in zijn
verschrikkelijke visioenen.
Hij beet bijvoorbeeld een levende ha
gedis de kop af. Hij zag, in zijn
kinderlijke fantasie, zijn vader de
ogen uitsteken, zijn moeder baden
in bloed, priesters castreren zoals ze
het de stieren doen. Hij zag de school
branden en eenmaal, toen hij op de
toren was geklommen, werd zijn plas
je de stroom die alles meesleurde.
Arrabal heeft werkelijkheid en dro
men van zijn jeugd indrukwekkend
verbeeld, wreed en grillig, dichterlijk
en gevoelig, met een aandoenlijk jon
getje in de hoofdrol, en vele, aan hem
overgeleverde, karakters voor de moe
der, de tante, de vader, de grootmoe
der, de kerkdijken, de Franco-fascis
ten. Jean-Pierre Rlpert aam de camera
wist Arnalbals herinneringen en obses
sies meesteriijk te foto graveren. Tech
nici voerden zijn wensen volledig uit.
Tekeningen van Topor duiden in het
begin zijn bedoeling al aan. Zijn per
soonlijk lied in die Spaans-fascistische
samenleving heeft hij algemeen ge
maakt. In een gruwelijk mooie film.
B.H.
(Amsterdam-Kri terion, 18 j.).
Sotiny en Jacy in 'The Last Picture Show
Trash
Trash was een der meest besproken
films van de Cinemanifestatie. Ook al
omdat de filmkeuring er zich mee
bemoeid had en een deel had verbo
den. Dat wekte alom verzet, maar
regisseur Paul Morlssey, die ook ach
ter de camera stond en liet scenario
bedacht, zou het een zorg zijn. Een
scène meer of minder kwam er voor
hem niet op aan en vermoedelijk zag
hij In zo'n stukje veFbod extra recla
me.
Evenals in zijn Flesh heeft Paul Mo-
rissey (uit de Warhol-school) in
Trash (vulles) ontredderde, afgezakte
mensen aan de zelfkant laten zien. In
een, niet meer zo slordige, stijl van
juliie-doen-maar en dan neem ik het
hier wel op. Waarmee hij tot een
doordringend realisme komt, dat af
stotend maar ook aangrijpend kan
werken, ofschoon het geen echt realis
me is, want het wordt toch, net echt
weliswaar, geïmproviseerd.
Joe Dallesandro, een acteur die zich
inleeft, of misschien ook wel zo is.
speelt de aan heroïne verslaafde, die
tot niets meer komt. ook sexueel niet.
tot teleurstelling van de vrouwen en
medsjes, die toch wat met hem willen.
Holly Woodlam, die met hem samen
leeft, tussen allerlei rommel, die ze
van straat aansleept, komt daardoor
tot zelfbevrediging (de verboden scè
ne) of tot het verleiden van een
scholier, die om drugs komt.
Een ander meisje probeert het met.
naakt dansen. Een hysterisch burger
vrouwtje, getrouwd, fantaseert alleen
maar wat Joe haar zou kunnen aan
doen. Holly's zwangere zuster weet
nog iets te bereiken. Maar Joe is een
verloren, waardeloze, vervuilde en
verslaafde figuur.
In zijn trieste, passieve, bestaan
bracht Morissey ook nog een wrange
ihumor. In Joe's ontmoeting met dat
burgereohtpaar bijvoorbeeld, of in de
scène waarin Holly en hij een ambte
naar van sociale zaiken proberen te
bedriegen. Morissey's enige uitgangs
punt is, dat er mensen zijn, die zo
leven en dat je ze moet weergeven
zoals ze zijn. Wat hem schokkend en
ontroerend gelukte.
B.H.
(Amsterdam-Calypso, 18 j.).
Les Caprices
de Marie
Marie (Marthe Keller) is de mooiste
van het dorp. Als zij gaat zwemmen
komt iedereen kijken. Het dorpsleven,
zoals de geestige filmer Philippe de
Broca dat in 'Les Caprices de Marie'
weergeeft, zit vol humor. Marie's va
der (Jean-Pierre Marielle), caféhou
der, burgemeester en driftig commu
nist, knipt elke morgen uit de kran
ten wat de dorpelingen niet hoeven te
lezen. Capitaine Ragot (Fernand Gra-
vey) en de notaris (Francois Perrier)
beschouwdn zich ook als vaders van
Marie. Haar moeder (Didi Perego)
was indertijd ook zeer in trek.
De onderwijzer (Philippe Noiret), die
wielrent en cello speelt, is voor Marie
bestemd, maar hij durft haar niet te
vragen. En dan wint zij, tegen de wil
van het dorp, een schoonheidswed
strijd, voor een handjevol mensen in
de regen. Terwijl er toevallig een
Amerikaanse miljonair is (Bert
Vonvy), die zich wil wreken op zijn
zoveelse weggelopen vrouw, en met
een zijn verloving met Marie bekend
maakt
Hij zet stormachtig door, koste wat
het kost, met geldverslindende ca
deaus en organisaties, met auto's, he
likopters en een show. Hij maakt het
lieflijke Franse dorpje Amerikaans,
met Vrijheidsbeeld en al. om haar
alvast te wennen.
Als zij daar toch niet wennen kan.
laat hij het dorp herbouwen in New
York, meteen als geldopbrengende
toeristenattractie. Economisch Is hij
onweerstaanbaar, maar Marie zegt tel
kens nog net niet ja. Zo gaat het
huwelijk, eenmaal telkens komisch
onderbroken door een wielercourse.
steeds niet door. De onderwijzer, die
altijd melancholiek achteraan konit
zal als laatste aan het slot toch de
eerste zijn. Philippe de Broca heeft
er. met aardige spelers, een grappig
verfilmde vrolijke boel van gemaakt
Waarin het gemoedelijke Franse land
leven wel heel wat echter en warmer
is weergegeven dan het cliché-achtig
vertekende Amerikaanse.
BH.
(Amsterdam-Alaharabra. al.).
mi
Brieven «He niet iljn vooralen van naam en
adrci Mannen niet in behandeUng worden
genomen. Gehelmhondlng 1$ venekerd. Vra
gen die niet onderling met elkaar In verband
•taan moeten in afzonderlijke brieven worden
gesteld. Per brief dient een gulden aan post
zegels te worden lngcslaten. Adres: redactie
Trouw-Xwartet, postbus 148. Rotterdam.
Vraag: U schreef over het wegsterven
van zeer veel planten. Dat komt uit.
Heel vroeger hadden we langs het
tuinpaadje een rijtje plantjes. Wij
noemden het muskus. Het broeide
laag bij de grond en rook verbazend
lekker. Later heb ik mijn muskus
niet meer gezien.
Antwoord: het plantje bestaat nog.
Het moet echter gezaaid en uitgepoot
worden. De plant is ook geschikt voor
bloembakken en als potplant. Wat u
speciaal bedoelt, is de mimulus mo-
schatus, de muskusplant. Het blad
verspreidt muskusgeur, en schijnt af
werend op muggen te werken. Het ls
een hangplant voor potcultuur en
geeft gele bloempjes. De bloeitijd is
niei-oktober. Het zaad zult u in Bos
koop zeker kunnen kopen of bestellen.
U kunt dan uw oude vertrouwde
bloempje weer zaaien en kweken. -
Vraag: Als van een grens al 25 jaar
wordt aaangenomen, dat die zo goed
is, is dit voor de wet dan ook geldig?
Ik heb namelijk gehoord dat zo'n
grens kan verjaren. Als de grens door
het kadaster is uitgezet, hoever moet
men dan daarvandaan blijven om bo
men te mogen planten? Mag men op
een grens een haag planten en moet
dit met medeweten van mijn buren??
Antwoord: Als men de grond tot aan
de erfscheiding krachtens titel bezit,
en te goeder trouw, verwerft men de
eigendom in 20 jaar. Klopt de erf
scheiding niet met de titel, dan duurt
het 30 jaar voordat men door verja
ring de eigendom verwerft.
Volgens de wet moeten bomen twee
meter en een haag van struiken vijf
tig centimeter van de erfscheiding
verwijderd zijn. Hierop bestaan uit
zonderingen. In de eerste plaats kun
nen plaatselijke reglementen een an
dere regeling treffen. Dat kunt u
gemakkelijk op het gemeentehuis in
formeren. In de tweede plaats kunnen
plaatselijke gebruiken van de wettelij
ke regeling afwijken. In sommige
streken is het toegestaan bomen langs
de erfscheiding te planten. Deze ge
bruiken zijn soms moeilijk te bewij
zen. Op het gemeentehuis of bij een
plaatselijke notaris zal men hiervan
wel meer weten. Het beste is samen
met de buurman een haag op de
erfscheiding te planten.
Vraag: Zit er in alcoholische dranken
nog voedsel voor de mens?
Antwoord: Deze dranken maken vele
calorieën vrij. Vergelijk: 1 gram alco
hol 7 calorieën, 1 gram suiker 4 cal., 1
gram vet 9.3 cal. Omdat er hier veel
koolhydraten gebruikt worden, wordt
de behoefte aan vitamine B vergroot.
Deze gaat echter door de gisting van
de drank verloren. Als men nu bij
dat glas sterke drank een stevige
bruine boterham zou eten zonder iets
erop, zou dat tekort aan vitamine B
weer weggenomen worden, maar dat
doet niemand. Wel probeert men de
drank een tegenwicht te geven met
Van een verslaggever
UTRECHT Inwoners van de pro
vincie Utrecht zullen met ingang van
volgend jaar 15 gulden per persoon
extra belasting moeten gaan betalen
voor het lozen van afvalwater en
storten van afvalstoffen. Dit komt per
woning ongeveer op ruim 50 gulden
per jaar neer. De milieubelasting zal
grote bedrijven waarschijnlijk enkele
tonnen gaan kosten.
Utrecht is hiermee na Friesland de
tweede provincie, waar de vervuiler
moet betalen aan de provincie. De
Friezen zijn echter met zes gulden
per inwoner-equivalent (een kleine 22
gulden per gezin) aanzienlijk goedko
per uit dan de Utrechters. Dit komt
omdat de Utrechtse overheden via
gemeenten en waterschappen veel
meer oppervlaktewater zuiveren dan
de Friese. In de provincie Utrecht
kost dit globaal 15 miljoen gulden.
Voor door bedrijven te betalen mi
lieubelasting wordt als maatstaf de
hoeveelheid te lozen afvalwater en de
vervuilingswaarde daarvan als maat
staf gekozen.
ENKHUIZEN Het treinverkeer
tussen Bovenkarspel-Grootebroek en
Enkhulzen is gisteren uit veiligheids
overwegingen enige uren stopgezet,
nadat een lek was ontstaan in een
gasleiding van de Gasunie. Over de
oorzaak van het lek in de leiding, die
vlak langs de spoorbaan loopt, is niets
bekend.
GRIFFIER
Griffier Tweede Kamer De plaats
vervangend griffier van de Tweede
Kamer, mr. W. Koops te Voorburg is
door het presidium van de Tweede
Kamer aanbevolen voor de benoeming
tot griffier. De tweede Kamer zal op
16 mei beslissen. Het presidium stelt
voor mr. Koops te benoemen met
ingang van 1 februari 1973, als de
huidige griffier mr. A. F. Schepel met
pensioen gaat. Tot dan zal mr. Koops
eerste plaatsvervangend griffier zijn.
Arbeidsvoorziening. De heer K.
Lewin is per 1 mei benoemd tot
directeur voor algemeen arbeidsvoor-
zieningsbeleid bij het directoraat-ge
neraal voor de arbeidsvoorziening. De
heer Lewin (61) trad in 1961 in
dienst bij dit directoraat-generaal als
sous-chef van de afdeling internatio
nale arbeidsmarktzaken. Hij is sinds
1968 hoofdinspecteur-directeur voor
de arbeidsvoorziening in Zuid-Hol
land.
Onderscheiding De heer N. van
der Brugge, lid van gedeputeerde sta
len van Zuid-Holland, is benoemd tot
officier in de orde van Oranje-Nassau.
zoutjes waarin veel vet en zout zit.
Samenvattend: overdaad schaadt, ook
hier. Ter opwekking is zelfs bijvoor
beeld bij vaatvernauwlng een goed
glas op zijn plaats, maar dan alleen
op medisch advies. Langdurig en veel
gebruik werkt averechts en verstoort
de evenwichten in het lichaam.
90 Girideii.Bfl B&C.