KR geeft toe bij
lebat wiebeltax
Maandag
Imeiisuwbank
gesloten.
Ir. Hein Vos, markant
socialist, overleden
Weinig kans dat kliniek toch mag blijven
brandewijn
dertig procent meer
anmeldingen eerstejaars
ïrtij herziet standpunt
Langman terug:
knelpunten bij
Unctad-overleg
Personeel van Cornelis Vroege Stichting verontwaardigd
Het weer
Aanval van
ambassadeur op
Angola-comité
'UW/KWARTET DONDERDAG 27 APRIL 1972
W liinncnlaiiil T3.K5
(ADVERTENTIE)
i onze parlementsredactie
X HAAG De AR-fractie in de Tweede Kamer zal zich niet langer verzetten tegen het Tege
nvoorstel om de wiebeltax met ingang van 1 juli van vijf tot drie procent te verlagen. Dit be
ent dat het voorstel vandaag zal worden aangenomen, omdat de overige regeringsfracties weinig
;een bezwaren bleken te hebben.
en DS'70 zouden de wiebeltax
met meer dan twee procent ver-
d hebben willen zien. (De wiebel-
betreft de volgende belastingen:
i- en inkomstenbelasting, vermo-
belasting. verbruiksbelasting op
lonenauto's en de benzineaccijns).
aging van de wiebeltax betekent
de mening van de AR-fractie en
naar die van de linkse oppositie
de particuliere bestedingen (con-
itie) aangewakkerd zullen wor-
Dit terwijl er juist op dit gebied
i- en prijsinflatie) juist sprake is
een overbesteding. Dr. Vermaat
P) zei gisteren in het Kamerdebat
dit effect wel eens zwaarder kan
in dan het stimulerende effect dat
is om de in elkaar geplofte
steringen van het bedrijfsleven te
uleren. Een maatregel als de ver-
ig van de wiebeltax zou daarom
ens de AR-woordvoerder beter ge
en kunnen worden in het kader
de begroting 1973, waarin nadere
ssingen zullen worden genomen
het gehele economische beleid,
lel van enkele maanden zou daar-
wenselijk zijn.
de linkse oppositiepartijen, met
mdering van de CPN, monde de
ek op de wiebeltaxverlaging uit
?n motie waarin wordt gesteld dat
op dit moment de bestrijding van de
werkloosheid voorrang moet hebben
en dat de regering in plaats van met
een wiebeltax verlaging (opbrengst
circa 300 miljoen gulden met een
programma voor de bestrijding van de
werkloosheid moet komen.
Drs. Dolman (PvdA- gaf onder meer
te kennen dat het met de investerin
gen zo'n vaart niet loopt. Hij wees er
onder meer op dat zowel de afzet, als
de winstverwachtingen, de financie
ringsmogelijkheden en de aanwezige
capaciteit alleszins redelijk kan wor
den genoemd. Op de betalingsbalans
wordt zelfs een overschot verwacht
van ruim 1 miljard gulden. 'Nee,'
aldus de heer Dolman, 'We hebben
hier te maken met het klassieke ken
merk van de kapitalistische economie,
dat men zich een te ruime jas heeft
aangeschaft en tijd nodig heeft om
daarin te groeien'.
De CPN bleek de wiebeltax altijd al
een 'onding' te hebben gevonden en
Avas op grond daarvan voor een verla
ging.
In zijn antwoord zette minister Nelis-
sen (financiën) uiteen dat de wiebel
taxverlaging op de particuliere beste
dingen niet of nauwelijks een stimu
lerende werking zal hebben. De mi
nister verwachtte zelfs het tegenge
stelde, n.l. een remmende werking.
want volgens de minister zal de wie
beltaxverlaging zeker een rol spelen
in het gesprek dat de regering over
enkele maanden met het bedrijfsleven
heeft over de loon- en prijsontwikke
ling. In juli ook moeten nog heel wat
looncontracten worden afgesloten.
Ingreep
Als een ander argument hanteerde de
minister de beperktheid van de con
juncturele instrumenten waarover de
regering beschikt. Zou de wiebeltax
op vijf procent blijven staan (het
maximum) dan kan een conjuncturele
ingreep later, wanneer dat nodig
mocht blijken te zijn niet worden
toegepast. Mede daarom had de minis
ter er ernstig bezwaar tegen de ver
laging uit te stellen: 'het instrument
moet flexibel blijven, zo niet dan
verliezen we het voor de toekomst en
dat is wel het laatste waaraan ik
behoefte heb.' De minister zei nadruk
kelijk dat de wiebeltaxverlaging een
conjuncturele maatregel is, die een
positief effect zal hebben op de werk
gelegenheid. Het zou onjuist zijn de
wiebeltax nu te handhaven en de op
brengst daarvan aan te wenden voor
de werkloosheidsbestrijding. 'Het is
niet óf óf, zoals de oppositie stelt,
maar én én,' aidus mr. Nelissen.
Mocht het daarom noodzakelijk zijn,
dan zal de regering naast de wiebel
taxverlaging ook nog maatregelen
treffen om de werkloosheid te bestrij
den. Minister Boersma (sociale zaken)
zal de kamer over zijn voornemens
nog voor het kamerreces inlichten.
De AR-fractie bleek door de argumen
tatie van de minister overtuigd. Dr.
Vermaat sprak zelfs van een 'gelukkig
antwoord', daarmee vooral doelend op
het effect van de wiebeltaxverlaging
op de loon- en prijsinflatie. De AR-
woordvoerder kon er ook begrip voor
opbrengen dat de wiebeltaxverlaging
niet uigesteld kan worden, omdat
daarmee het instrument wordt ont
kracht. Wel handhaafde hij zijn kri
tiek op de gebrekkigheid van de wie
beltax. die in problematische economi
sche situaties zoals thans onvoldoende
werkt. Hij spoorde de regering daar
om aan het instrument aan te vullen,
nog voor de SER daarover advies zal
hebben uitgebracht. De presentatie
van de wiebeltaxverlaging noemde de
heer Vermaat 'onvoldoende'.
ister Langman, die gisteren terugkwam uit Chili, werd op het vliegveld
roet door zijn vrouw.
RE.CHT Bij het landelijk vooraanmeldingscentrum, de rijks-
yersiteit in Utrecht, hebben zich tot eergisteren 4.097 eerstejaars-
Benten aangemeld. Dit aantal ligt dertig procent boven het aantal
pschreven eerstejaars op 31 augustus 1971.
betreft hier de eerste keus van de
elijke vooraanmelding, zoals die
aar voor het eerst is toegepast.
de vakken waarbij plaatsings-
nissies worden ingeschakeld, moe
de definitieve' aantallen eerste-
i nog worden vastgesteld,
inschrijvingsbureau van de uni-
teit tekent bij de sterke stijging
het aantal aanmelding aan, dat
jongeren, ook al hebben we nog
vastomlijnde studieplannen, zich
schijnlijk hebben laten inschrijven
niet het risico te lopen dat ze
len buitengesloten,
opvallend is de belangstelling
de vakken geneeskunde (546
lopige aanmeldingen tegen 264 in-
hreven eerstejaars op 31 augustus
jaar) en tandheelkunde (295,
éctievelijk 71).
aantal voorlopige aanmeldingen
de overige vakken was met daar-
x het aantal ingeschreven eer-
ar in augustus vorig jaar -voor
eleerdheid 105 (87), rechten 478
wiskunde en natuurwetenschap-
730 (732), letteren 415 (318),
jeneeskunde 302 (202), culturele
ipologie 50 (48), opvoedkunde 193
andragogie 76 (102), psycholo-
351 (211), sociologie 113 (153),
natuurkundige aardrijkskunde 67 (33)
en sociale aardrijkskunde 156 (148).
SCHIPHOL Minister Langman van
Economische zaken, die tijdelijke als
voorzitter van de Nederlandse delega
tie heeft gefungeerd op de Unctad-
vergadering in Santiago de Chile, is
gistermiddag op Schiphol terugge
keerd.
Bij zijn aankomst verklaarde hij dat
er een aantal knelpunten waren, die
de onderhandelingen bemoeilijken.
Deze knelpunten zijn volgens de mi
nister: 1. De kwestie van de minst
ontwikkelde landen. 2. Moeten dc cri
teria volgens welke wordt vastgesteld
wat de minst ontwikkelde landen zijn.
niet anders gesteld worden dan het
Unctad-secretariaat heeft gedaan? 3.
Ten laste van wie komen de extra
faciliteiten van de minst ontwikkelde
landen?
De minister zei verder dat op de
conferentie zeker onderwerpen als de
iiaalbaarheid van een algemene grond-
stoffenovereenkomst, die toegang tot
de markten in rijke landen en een
algemeen preferentiesysteem aan de
orde zullen komen. Ook zal gepraat
worden over een schadeloosstelling
aan de minst ontwikkelde landen voor
het geleden verlies op reserves als
gevolg van de nieuwe pariteitenvast
stelling van een aantal 'grote' valuta.
Minister Boertien van ontwikkelings
samenwerking zal deze week naar Chi
li vertrekken om op te treden als
voorzitter van de Nederlandse delega
tie.
Maandag 1 mei a.s.viert
Nederland Koninginnedag.
Wilt uer rekening mee
houden dat dan alle bank
kantoren gesloten zijn?
De gezamenlijke banken.
Oud minister, bekend door 'Plan van de Arbeid'
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG In alle stilte is
gisteren gecremeerd ir. H. Vos
één van de markantste Neder
landse socialisten uit de periode
voor en na de tweede wereldoor
log. De heer Vos( is 68 jaar ge
worden.
De laatste jaren kwam de naam van
Hein Vos minder in de publiciteit.
Hij was sedert 1968 lid van de Raad
van State een nuttige, eervolle en
misschien ook wel invloedrijke post
in het Nederlandse staatsbestel, maar
toch niet de zekerste weg tot het
verkrijgen van een grote bekendheid.
Maar vooral bij de wat oudere socia
listen was de naam Hein Vos een
begrip. Toen hij in 1948 bijvoorbeeld
de Tweede Kamer (tijdelijk) verliet
om directeur te worden van de 'Cen
trale' één van de burchten van het
vooroorlogse socialisme had Het
Vrije Volk bijna een kolom nodig om
afscheid te nemen van 'Onze Hein
Vos. gelijk hij in de Nederlandse
arbeidersklasse terecht en met zoveel
warme vriendschap wordt genoemd'
en hem te portretteren als een van
'de allerbesten die uit de rijen van
het socialisme naar voren kwamen'.
Die faam dankt Vos in de eerste
plaats aan zijn werk aan het 'Plan
van de Arbeid', dat hij in 1935, nog
maar net 32 jaar oud. met de even
jonge Jan Tinbergen schreef. Dit plan
was een pleidooi om in die jaren van
crisis en werkloosheid door de uitvoe
ring van een reeks openbare werken
de stagnerende economie op gang te
brengen en ook het particuliere be
drijfsleven weer nieuwe impulsen te
geven: de eerste poging om in Neder
land de ideeën van de Engelse eco
noom Keynes (thans gemeengoed van
de economen) toe te passen.
IN KABINET
Een grote kans kreeg Vos toen hij in
de regering Schermerhorn-Drees in
1945 de belangrijke post van minister
van economische zaken kreeg toever
trouwd. Voor een voortzetting van
zijn taak op dit departement kwam
hij echter in het eerste ministerie
Beel (van 1946 tot 1948) niet in
aanmerking, omdat zijn opvattingen
over plan-economie als te uitgespro
ken socialistisch werden gevoeld. Hij
werd daarom doorgeschoven naar ver
keer en waterstaat.
Later kwam hij in de Tweede en nog
weer later in de Eerste Kamer, hij
werd vice-voorzitter van de Partij van
de Arbeid en een man van groot
gezag; vooral bij de groep intellectue
len die in de jaren vijftig voor de
opkomst van 'Nieuw Links' zich wel
om de Partij van de Arbeid schaar
den, maar op gepaste ogenblikken te
vens lieten weten zich niet onder alle
Ir. H. Vos
omstandigheden met deze partij te
willen of kunnen vereenzelvigen.
Vos deed immers niets anders. Hij
stelde zich als het hem uitkwam onaf
hankelijk op en het kwam hem uit als
hij het niet eens was met de partij
lijn. In 1951 bedankte hij zelfs heel
ostentatief als lid van het hoofdbe
stuur van de Partij van de Arbeid
omdat hij vond dat zijn partij zich
niet duidelijk opstelde in de kwestie-
Nieuw Guinea (hij was vóór over
dracht van dit omstreden gebiedsdeel
aan Indonesië), maar een jaar later
kwam hij op het congres in Rotter
dam (met de meeste stemmen van
alle kandidaten) weer terug.
Met 'Nieuw iLnfcs' heeft hij zich ove
rigens in het openbaar nooit ingelaten.
Daarvoor was hij waarschijnlijk te
zeer een man van de vooroorlogse
SDAP, die factievorming binnen de
partij verafschuwde.
Behalve minister, kamerlid, staatsraad
en vice-voorzitter van zijn partij is de
heer Vos ook werkzaam geweest als
directeur van het wetenschappelijk
bureau van de SDAP. Na zijn studie
in Delft (elektrotechniek) is hij ook
DEN HAAG Het Kamerlid De
Gaay Fortman (PPR) heeft de minis
ters van defensie en van justitie ge
vraagd of al beslist is op het gratie
verzoek van gedetineerde Theo Bak
ker. die voor dienstweigering op
grond van politieke gewetensbezwaren
werd veroordeeld tot een gevangenis
straf van een jaar en negen maanden.
Naar de mening van het Kamerlid
moet voor hem een alternatief tegeno
ver het uitzitten van de gevangenis
straf worden gevonden.
ADVERTENTIE
Van een onzer verslaggevers
ALBLASSERDAM De tachtig personeelsleden van de orthopedische kliniek
Cornelis Vroege Stichting in Alblasserdam, die op last van minister Stuyt op 1
juli dicht moet. hebben weinig hoop meer, dat de ontwikkeling nog gekeerd kan
worden. De minister ziet na het overlijden van dr. C. P. van Nes, de internatio
naal vermaarde chirurg die sinds 1953 de leiding had over de privé-kliniek, geen
enkele aanleiding om op zijn besluit terug te komen.
ge zijn persoon heeft Den
Haag steeds weer toestemming
gegeven het werk in Alblas
serdam voort tezetten. Maar ik
begrijp dat men. nu die per
soon is weggevallen, daar wei
nig meer voor voelt, niet in
de laatste plaats omdat de kli
niek volgens de maatstaven
van deze tijd inderdaad nogal
verouderd is. Daarin verbete
ring te brengen zou zóveel
geld kosten, dat men waar
schijnlijk veel duurder zou uit
zijn dan met de inrichting van
een gespecialiseerde afdeling
in een groot ziekenhuis'.
Een voorstel van de schoon
zoon van dr. Van Nes, prof.
dr. P. Wittebol, orthopedisch
chirurg in het academisch zie
kenhuis in Utrecht, om de
kliniek te verbouwen en in te
richten als een in heupopera
ties gespecialiseerd dependan
ce, is door de inspectie voor
volksgezondheid afgewezen.
Prof. Wittebol: 'Ik heb me
direct bereid verklaard het
werk van dr. Van Nes in Al
blasserdam voort te zeten,
maar ik heb er begrip voor,
dat men dit in Den Haag niet
wil. De inspectie is tegen cate
gorale ziekenhuizen en niet
helemaal ten onrechte. In deze
tijd vraagt ook dc orthopedi
sche chirurgie en multidisci
plinaire benadering en dat
kan beter in een groot zieken
huis dan in een kleine kliniek'.
'Grof'
Ik heb de grootste bewonde
ring voor het werk van dr.
Van Nes. Hij was een van dc
grootste orthopedisten, die Ne
derland ooit heeft gekend, de
rots waarop de kliniek steeds
heeft gesteund. Alleen vanwe-
Dezelfde argumenten gbruik-
te ook minister Stuyt in zijn
antwoord, vorige week, op vra
gen van het a.r. t weede ka
merlid mej. Van Leeuwen. De
bewindsman wees er toen op.
dat sluiting van de kliniek in
het belang van de patiënten
zou zijn omdat de accomodate
zowel in verpleegkundig als in
medisch opzicht al geruime
tijd te wensen overliet.
Het personeel toont zich daar
over nogal verontwaardigd.
Mej. R. E. van Cittert, 25 jaar
lang secretaresse van wijlen
dr. Van Nes: 'Dit is een grove
bejegening. Na al het goede
werk dat dr. Van Nes en zijn
'staf hier hebben gedaan, krij
gen we nu een schop na'.
'De eerste reactie van het per
soneel was direct een actie
beginnen en minister Stuyt
van repliek te dienen. Alleen
met grote moeite heb ik de
mensen daarvan kunnen weer
houden. omdat ik geloof, dat
we daar niets mee zouden op
schieten. Natuurlijk, we zijn
het er mee eens, dat de kli
niek is verouderd, niet voor
niets hebben we al verscheide
ne malen Den Haag om toe
stemming gevraagd de accom
modatie te verbeteren en uit
te breiden. Maar daarop kre
gen we steeds een negatief
antwoord. Ik vraag me dan
ook af wiens schuld het is dat
de accomodate niet i s zoals
zij zou moeten zijn'.
Handtekeningen
Even verontwaardigd blijken
nog steeds de duizenden pa
tiënten. De Haagse ex-patiën-
ten, mevrouw G. G. G. van
den Bogert Van Sluys voert
nog steeds een handtekenin
genactie met de goede resulta-
nog een poosje werkzaam geweest bij
de octrooiraad.
Zijn laatste functie in de Partij van
de Arbeid was voorzitter van de com
missie. die in 1970 een rapport heeft
uitgebracht over de premiedruk in de
sociale verzekering.
Zie ook pagina 9, kolom 1.
Van een onzer redacteuren
DEN HAAG Op een in alle haast
bijeengeroepen persconferentie heeft
de Portugese ambassadeur in Den
Haag, dr. Carlos A. Fernandes, gister
avond het bezwaarschrift aangevallen
dat het Angola Comité heeft inge
diend tegen een onderzoek naar de
arbeidsvoorwaarden in dc Portugese
koloniën in Afrika.
Volgens de ambassadeur is uit het
rapport dat de Fransman Pierre Ju-
vigny heeft opgesteld voor de Interna
tionale Arbeidsorganisatie gebleken,
dat er in Angola geen dwangarbeid
meer is. Wel konden we onze wester
se maatstaven niet aanleggen in Afri
ka. De Portugese regering deed alles
om de situatie nog beter te maken
dan die nu al zou zijn.
Het grootste bezwaar van de ambassa
deur was, dat Juvigny in 1971 rapport
had uitgebracht en dat het Angola
Comité bij zijn bezwaarschrift een
rapport had gevoegd van dr. Afonso
Mendes, die van 1962 tot 1970 direc
teur was van het Arbeidsinstituut in
Angola. Dit rapport dateert van 1969.
Overiens kende de Portugese ambas
sadeur het rapport van Mendes niet.
Die had zoveel rapporten ingediend.
Hij daagde het Angola Comité uit het
volledige rapport van Mendes te pu
bliceren. Dat verhinderde hem overi
gens niet te verklaren dat er tussen
het rapport van Juvigny en Mendes
geen grote verschillen bestonden.
Ambassadeur Fernandes verwees ver
schillende malen naar de reportages
die II. Knoop voor de Telegraaf heeft
gemaakt in Angola. Hij noemde
Knoop een linkse journalist. Toen dat
grote hilariteit verwekte, verduidelijk
te de ambassadeur, dat in zijn land de
begrippen links en rechts misschien
een wat andere inhoud hadden dan in
Nederland. In zijn eigen land gold hij
ook als links.
De Portugese diplomaat merkte ook
nog op .dat wij in Nederland nog heel
lang Angola-koffie zullen drinken. Hij
wilde niet zeggen of er nog koffie
geïmporteerd werd uit Angola en
door wie.
Zie ook elders in dit blad
Te koud afscheid
Het ziet er niet naar uit dat april het
leven nog gaat beteren. Het. contact
met de noordwestelijke en noordelijke
icinden wordt verder nagekomen en
dat betekent dat wij niet vóór mei op
lentewarmtp mogen rekenen. In een
groot deel van Europa brandt de
temperatuurvlam erg zuinig en komen
de middagwaarden niet hoger dan
maximaal 17 graden. Alleen in het
Middellandse Zeegebied worden waar
den van 20 tot 24 graden gemeten,
maar beslist niet overal. Vooral Span
je en Noord-ltalië hebben te kampen
met onweersbuien, teweeggebracht
door een koufront uit het hoge noor
den. Die buien drukken'uiteraard de
temperatuur. In Madrid was hel
woensdagmiddag om vier uur even kil
als in Amsterdam: 8 graden Celsius.
Nice meldde 14 graden, Lissabon 16
graden. Smoorheet was het aan de
andere kant van de Middellandse Zee.
Tel Aviv 31 graden, Cairo zelfs 36
graden Celsius!
Voor het weer in West-Europa is nog
altijd van belang een hogedrukgebied
van 1030 millibar ten westen van
Ierland dat (al langer dan een week
daar aanwezig) verbituiing heeft ge
maakt met een ander hogedrukgebied
boven Groenland (1025 millibar).
Langs de oostflank zakken koufronten
af naar het zuiden.
Dat die nogal vervelend kunnen zijn
hebben we gisteren maar al te goed
kunnen zien. Het weer was somber en
het motregende. In Denemarken wordt
vrijdag plaatselijk zelfs nog natte
sneeuw \erwacht. 'Noorderstof komt
mooi weer of', zeide onze voorouders.
Dat mooie weer moet op korte termijn
wel met een korrel zout genomen
worden. Het is echter zo dat met
name in juni uit zo'n kille noorder
windsituatie vaak wel een zomert je
geboren wordt langs heel geleidelijke
lijnen. Het zou kunnen zijn dat het
in de loop van het komende weekend
ook in ons land wat zachter wordt,
wat dan eventueel de inleiding kan
zijn tot het zonnige hogedrukweer,
dat de Londense meteorologen ons in
de eerste helft van mei hebben be
loofd
Wcerrapportcn van gisteravond 7 uur: man-
mum-U-niperaturcn van gisteren en neerslag
tussen 's morgens en 's avonds 7 uur,
Amsterdam regenbui 9 0.1. De Bilt regen 10
0.2 Deelen regen 9 1. Eclde zwaar bew 10
0.1 Eindhoven regen 10 0.1. Den Helder
zwaar bew 9 0.3. Luchth R'dam regenbui 10
0.1 Twente geh bew 9 0.4. Vlissingcn geh
bew 10 0 1 Zuid-Limburg regenbui 9 0.3.
Aberdeen half bew U 0. Athene zwaar bew
22 0. Barcelona licht bew 13 0. Berlijn regen
8 3. Bordeaux licht bew 15 0. Brussel regen
bui 10 0.1 Frankfort geh bew li o
HOOG WATER. 28 april: Vlissingcn le gelij
1.45. 2c getij 14.03: Haringvliet aan de zee
zijde 3.35—15.50. Rotterdam 4.2917.01
Schcvcningen 3 09—15.25: IJmuldon 3.42—
15.5S: Den Helder 7.41—19.58; Harlingen 10.04
—22.11. Delfzijl 12.07.
(ADVERTENTIE)
ten waarvan ze binnenkort naai
het ministerie wil. Deze cam
pagne is inmiddels gecoördi
neerd met die van de heer C.
S. L. König i n Raamsdonk-
veer, die namens de patiënten
een brief wil schrijven aan
premier Biesheuvel. Zelfs zijn
er plannen een stichting op te
richten, die het kapitaal bij
een zou moeten -brengen om
de kliniek te kunnen voortzet
ten.
Mej. Van Cittert: 'Ik vind dat
een loffelijk streven, maar ik
geloof, dat het een nauwelijks
haalbare zaak is. Laten we
vooral nuchter blijven: als je
een kliniek wil inrichten, die
voldoet aan de wettelijk ge
stelde eisen, kom je cr zelfs
met een paar miljoen niet. Ik
vraag me af hoe men al dat
geld bijeen wil brengen. Ik
heb er niet zo veel hoop meer
op dat de zaak nog gered kan
worden'.
de échte,