Feel winkeldiefstallen
it 'ideologisch motief
VVV I
hom kijken.
HH DE KLERK
1995.-
a
Hein Vos,
en begaafd
oliticus
Nieuwbouw huis van
bewaring Maastricht
Kerncentrale
in Dodewaard
niet onveilig
hoe u vaneen
sl
i de
hunt maken.
een
iimte
Hooglands 'ondergrondse'
uw probleem
ook het; onze
Indonesië krijgt
meer geld dan
waarom het vroeg
HLia
Twee meisjes
onder trein
Kabels PZEM
niet verzekerd
Geen duidelijke oorzaak
voor toenemende hart- en
vaatziekten bij vrouw
Tff/KWARTKT üO i .1
jral jongeren en georganiseerde groepen actief
een onzer verslaggevers
TERDAM Een nieuw type winkeldief heeft zich de laatste
jepresenteerdde jongere, die een ideologisch motief voor zijn
geeft. Drs. J. Bons jr., directeur-generaal van Koninklijke
ikorf Bekeer: 'Wij krijgen in toenemende mate te maken met
:n, die zeggen: diefstal is niet zo erg als je het maar van een
bedrijf doet. Ze zeggen openlijk: als je een groot bedrijf be-
pleeg je eigenlijk een stukje maatschappelijk werk'.
in vijf jaar gestegen van een half
procent van de omzet tot een k twee
procent. Drs. Bons taxeert het dief-
stalverlies in het grootwinkelbedrijf
op het ogenblik op 75 miljoen gulden.
Deze verliezen worden onvermijdelijk
doorberekend in de prijzen. 'Al is het
natuurlijk niet zo, dat als er vandaag
een bontjas wordt gestolen, morgen
de prijs omhoog gaat. Maar in de
calculatie van het winkelbedrijf wor
den diefstallen een onderdeel van de
totale kosten. Het is dus in feite de
consument, die de winkeldiefstallen
draagt'.
nog een nieuwe groep winkel
den, zegt drs. Bons. 'Die be-
uit georganiseerde benden,
jes van drie of vier, van wie er
aar de verkopers bezighouden,
I de anderen hun slag slaan. Zij
gen ook ons personeel. Tot twee
is er de laatste tijd een
elslid neergestoken',
oegen drs. Bons of uit het
ken van de Amsterdamse oud-
rsaris A. M. Koppejan als advi-
ifgeleid kan worden, dat de nood
gebied van winkeldiefstallen zo
'.Jun gestegen dat een beroep moet
B gedaan op beroepskrachten,
ons: 'Oud-commissaris Koppejan
pst niet alleen aangetrokken om
te geven over de bestrijding
finkeldiefstallen. Een deel van
iak is ook het adviseren over de
fstal verlies
nt grootbedrijf
75 miljoen
jrming van gebouwen. Het
inbraken in onze vestigingen
e Hema en Galeries Modernes
hand over hand toe, evenals de
Hen op onze geldtransporten',
ïr gaat de heer Koppejan zich
2pen in de veiligheid van de
en personeel. 'De afgelopen
Shebben wij diverse telefoontjes
fien over bomalarm. Er is over
4e linie een stuk onzekerheid.
24ge manier om je hiertegen te
en is de 'professionele' bestrij-
e versterken.
ootwinkelbedrijven maken zich
bezorgd over de snelle stijging
diefstallen. De laatste vijf jaar
anderhalf tot tweemaal zo groot
jordien. In percentages uitge-
zijn de verliezen door diefstal
jor drs. G. M. Nederhorst
l overlijden van ir. Hein Vos
pt bij degene die hem vanaf
begin van zijn politieke en
Btschappelijke loopbaan ge
ld ben vele herinnerin-
op. Voor de ouderen in de
ialistische beweging blijft de
m Vos verbonden aan de
ikere jaren van de crisis
hij als samensteller van
'Plan van de Arbeid' de
ndslag legde voor de toen
lestreden maar later alge-
in aanvaarde conjunctuurpo-
;k van werkloosheidsbestrij-
g, daarmede het grote wer-
)zenleger weer hoop gevend
een betere toekomst.
!den in zijn opmars naar een
ende functie in de toenmali-
SDAP kwam de oorlog, en
was dan ook vanzelfspre-
d dat in het naoorlogse ka-
et Schermerhorn Vos de por-
uille van economische zaken
eg toebedeeld. Aan de op-
w in Nederland heeft hij al
krachten gegeven,
ar ook als minister bleef hij
hij was, zonder zich door
ministerschap te laten im-
eren. Als constructief politi-
waren in Vos de idealist en
realist in één persoon vere-
d. Ik heb altijd de indruk
ad dat Vos voor zijn mede-
isters geen gemakkelijke
ega was. Maar nimmer was
sprake van onredelijkheid,
was de gaafheid van zijn
soon, gcombineerd met zijn
egen deskundigheid, die Vos
rbij in staat stelde voortref-
jk samen te werken, ook
hen die politiek en geeste
ver van hem af stonden,
bleek in het kabinet, dat
>k in de Eerste Kamer, waar
als leider van de fractie van
Partij van de Arbeid optrad.
bleek in de talrijke maat-
appelijk functies die hij in
jaren na zijn ministerschap
hoge posten onder andere in
SER, in de Mijnraad en
slotte in de Raad van State
leedde.
is is aan deze enorme acti-
it van een veelbegaafd en
tvoelend mens een einde
imen. Activiteit ja, maar
rusteloze activiteit. Vos
in zijn leven de rust we-
n te bouwen. Nimmer
d hij slaaf van zijn werk.
dichter in zijn zwerftochten
le natuur, waar hij de stilte
it, wist hij voor zichzelf het
itelijke evenwicht tot stand
brengen. Deze geestelijke
heeft Vos in zijn leven
te verwerven. Dat maakt
„>r zijn vrienden en degenen
hem goed gekend hebben
overlijden thans een heen-
3rian in dankbaarheid.
heer Nederhorst was jaren-
ig lid van de Tweede-Kamer-
etie van de PvdA.
Lokken de warenhuizen diefstallen in
feite inet uit door de manier waarop
de artikelen gepresenteerd worden?
Niet iedereen is bestand tegen de
verleidingen van de moderne verkoop
technieken. Uitstalling, verpakking,
technieken. Uitstalling, verpakking,
presentatie, uitgekookte reclametek
sten appeleren aan de begeerte en
lokken het wegnemen van goederen
als het ware uit.
Drs. Bons: 'Dat zou dan ook moeten
blijken uit een stijging van het aantal
winkeldiefstallen bij de groeperingen,
die deze van oudsher plegen: klepto-
manie, psychisch gestoorden en men
sen die de verleiding eens niet kun
nen weerstaan. Maar daar is geen
sprake van. Wij hebben tegenwoordig
te maken met heel andere categorieën
winkeldieven. Dat zijn jongeren, die
ideologische motieven voor hun dief
stallen geven en de georganiseerde
bendes. Zij zijn de oorzaak van de
snelle stijging.
De tegenwoordige verkoopmethoden,
waarbij de artikelen vrijer worden
gepresenteerd en de klant zelfstandi
ger een keus maakt, berusten ook op
de wensen van de klant zelf. Hij wil
niet meer betutteld worden en zonder
veel omslag een keus kunnen maken.
Meer mannen
Opmerkelijk is de belangrijke rol, die
de man tegenwoordig in winkeldief
stallen speelt. De laatste jaren is het
aantal mannelijke dieven snel geste
gen. In publicaties wordt dat onder
meer toegeschreven aan het feit dat
bij mannen niet meer zoveel drempel
vrees bestaat om een winkel binnen
te gaan. Bij aankopen ging vroeger
veelal de vrouw mee.
Een groot aantal mannen koopt tegen
woordig zelf zijn kleren en ook arti
kelen voor de huishouding worden
meer zelfstandig ingekocht. Ook de
vijfdaagse werkweek speelt een rol.
Winkelen is een vorm van vrijetijds
besteding geworden. Veel mannen
gaan een winkel in, niet omdat ze iets
moeten kopen, maar omdat ze het
gezellig vinden.
Televisie
De preventieve bestrijding van win
keldiefstallen gebeurt in warenhuizen
A. M. Koppejan: bil] met deze
taak
tegenwoordig veel via televisiecir
cuits, waarvan de uitwerking hoofdza
kelijk psychologisch is. Kostbare goe
deren worden soms aan de ketting
gelegd, zoals bontjassen. Op afdelin
gen waar radio- en tv-apparatuur
wordt verkocht, worden deze artikelen
met snoeren verbonden, waarbij een
signaal gaat werken als de verbinding
verbroken wordt.
Een andere vorm van beveiliging,
waarmee nog wordt geëxperimenteerd,
is het bevestigen van magnetisch gela-
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Begin mei begint men
met de bouw van een nieuw huis van
bewaring in Maastricht. Het zal in
1975 het verouderde Huis van Bewa
ring moeten vervangen.
Het nieuwe complex krijgt acht ver
diepingen. Elke laag bevat een afde
ling, in totaal voor 192 mannelijke
gedetineerden. Daarnaast komt een
laag gebouw, waarin een observatieaf1
deling voor 24 mannen en een afde
ling voor 12 vrouwen worden ondei>
gebracfht.
Alle gedetineerden krijgen een eigen
kamer van tien vierkante meter met
wastafel en toilet. Verder komen er
per afdeling douchegelegenheid en
twee huiskamers.
Voor het hele complex zijn er onder
-meer enkele recreatiezalen, een sport
zaal, sportvelden, een bibliotheek en
bezoekkamer voor individueel- en
groepsbezoek.
De beveiliging bestaat o.m. uit een
electrisch bewakingssysteem en een
vijf meter hoge ringmuur.
Voor de mannelijke gedetineerden
zijn er werkplaatsen geprojecteerd, de
vrouwen zullen werk in de gevange
niswasserij verrichten.
De totale bouwkosten zullen ruim 29
miljoen bedragen.
den plaatjes aan de artikelen, die
alleen door de verkoper kunnen wor
den weggehaald. Er wordt automa
tisch alarm gegeven als het artikel
een punt in de winkel passeert, zon
der dat het plaatje verwijderd is. Van
de laatste methode zegt drs. Bons: 'Die
is voorlopig nog zeer kostbaar. En dat
is de bedoeling niet, want dan is het
middel erger dan de kwaal'.
Interessant
Voor oud-commissaris Koppejan bete
kent zijn adviserende functie bij Bij
enkorf Beheer een onverwachte ver
lossing uit zijn gepensioneerde staat,
die hij als nogal onbevredigend er
vaart. Ik was niet zo tevreden over
het niets doen. Ik ben blij met deze
taak Voor een gewezen politieman is
dit erg interessant'.
Minister Stuyt:
Van een verslaggever
DEN HAAG Bij onderzoek en
controle bij de kernenergiecentra
le in Dodewaard is van ernstige
tekortkomingen niets gebleken.
Voor het personeel hebben geen
gevaarlijke situaties bestaan.
Dit heeft minister Stuyt (volksgezond
heid) de Tweede Kamer meegedeeld.
Volgens de minister zouden berichten
over de onveiligheid van de centrale
in Dodewaard geen feiten naar voren
hebben gebracht die bij de overheid
onbekend waren.
Door de kernenergiecentrale wordt
volledig voldaan aan de wettelijke
bepalingen. 'In het algemeen en dus
ook met betrekking tot de situatie bij
de energiecentrale in Dodewaard kan
worden gesteld dat onverantwoorde
risico's niet worden genomen', aldus
minister Stuyt. Ook het transport en
de opslag van het radioactieve afval
vindt geheel overeenkomstig de wette
lijke bepalingen plaats, die aan inter-
nationeel erkenlde normen voldoen,
zei de minister.
Naar zijn mening is de kritiek die de
laatste tijd tegen kernenergiecentrales
in het algemeen wordt geuit, aan
ernstige twijfel onderhevig. Onder
zoek naar verdergaande systeemverbe
teringen zouden volgens de minister
niet inhouden dat de huidige installa
ties niet veilig zouden zijn. Er is zijns
inziens geen aanleiding een nieuw
onderzoek te beginnen naar de vraag
of moet worden afgezien van de uit
breiding van het aantal kernenergie
centrales.
Vragen over de centrale in Dode
waard werden gesteld door de kamer
leden Tilanus (CHU), Van der Spel
(PSP), Voortman, Oele en Van Ooijen
(PvdA).
(ADVERTENTIE)
Slapen is meer geworden dan in
bed stappen en onder zeil gaan. De slaap
kamer wordt uw tweede woonkamer
waar u een nieuw, eigen leven gaat ont
dekken. Om u te laten zien wat een
slaapkamer kan zijn, hebben we op onze
slaapkamer-afdeling het nieuwste op het
gebied van slaapkamers bijeengebracht.
Kunt u met eigen ogen zien hoe uw
slaapkamer kan worden.
Een goed voorbeeld van de
slaapkamer die Ieetkamer wordt Warm
mahonie met gaaf, wit laqué. De kamer
bestaat uit: 4-deurs kast, lits-jumeaux,
2 nachtkastjes, 2 opzetkastjes, de kast
jes en laadjes boven het hoofdeinde,
ladekast, toilettafel
met verstelbare
spiegel. Kompleet
Ook leverbaar met 2-pers. ledikant
Den Haag: Groenmarkt 29
•rdagavond geopend. Maandagocht«nd gesloUn.Veitlglngen In R'daiT^Utrêcht.VllssIngenjDeLler.
Inwoners van Hoogland, die al lang ageren tegen de annexatie van
hun gemeente door Amersfoort, hebben gisteren op het Binnenhof
in Den Haag tegen de voorgenomen annexatie gedemonstreerd. Met
de protesterenden kwam ook de martiaal uitgedoste 'ondergrondse'
van Hoogland het Binnenhof opmarcheren.
Brieven die niet zijn voorzien van naam en
adres kunnen niet ln behandeUng worden
genomen. Geheimhouding is verzekerd. Vra
gen die niet onderling met elkaar ln verband
staan moeten ln afzonderlijke brieven worden
gesteld. Per brief dient een gulden aan post
zegels te worden Ingesloten. Adres: redactie
Trouw-Kwartct, postbus 948, Rotterdam.
Vraag: In mijn testament heb ik be
paald, dat mijn echtgenoot een aan
deel krijgt in meubilair, inboedel en
huisraad en het vruchtgebruik op
mijn verdere nalatenschap.. Ik wil dit
zo veranderen dat de langst levende
allies krijgt. We hebben geen kinde
ren, noch uit het eerst noch uit het
tweede huwelijk. De notaris, die ons
testament heeft opgemaakt is inmid
dels overleden. Moet dit testament
vernietigd worden? Wat zijn de koste-
n?
Antwoord: Uw testament is gereig-
streerd er. u kunt er via een notaris
gemakkelijk achter komen waar het
zich bevindt. In elk geval moet het
testament herroepen of gewijzigd wor
den. Als u geen testament nalaat,
komen alle bezittingen automatisch
aan uw echtgenoot. Omtrent de kos
ten kunnen we u niet informeren.
Vraag: Sinds enkele jaren kan men
gemakkelijker zijn naam laten veran
deren. Op welke gronden ls naamswij
ziging toegestaan en aan wie moet het
verzoek worden gericht?
Antwoord: Wijziging van de voornaam
geschiedt op verzoek door de recht
bank. We adviseren u tevoren contact
cp te nemen met een advocaat over
de haalbaarheid van het verzoek. Wij
ziging van de voornaam geschiedt vol
gens het burgerlijk wetboek door de
Koning. Men dient het verzoekschrift
aan de Koning(in) met redenen om
kleed te richten aan de minister van
justitie in Den Haag. Deze kan be
wijsstukken vorderen, het verzoek af
wijzen of het in de Staatscourant
publiceren. Lezers krijgen zes maan
den de tijd om bezwaren in te die
nen. Volgens de in 1966 uitgevaardig
de richtlijnen kunnen veranderd wor
den: a. onwelvoegelljke en bespottelij
ke achternamen, b. namen die het
onderscheidend vermogen hebben ver
loren. De nieuwe naam moet Neder
lands klinken en geen ongewenste
associaties oproepen. Voor het kiezen
van de naam moet men overleg ple
gen met het departement, c. toevoe
ging van een naam is mogelijk: 1.
wanneer men bewijzen kan dat die
dubbele naam voor 1838 werd ge
voerd, 2. men de geslachtsnaam van
zijn moeder voor de eigen achternaam
wil voegen als er van moeders groot
vader van vaderszijde geen mannelij
ke nakomelingen meer in leven zijn,
van die nog nakomelingsschap is te
AMSTERDAM Dc meeste leden
van de Intergouvernementele Groep
voor Indonesië (IGGI) hebben hun
hulp aan dit land verhoogd. Het re
sultaat is, dat Indonesië in het finan
ciële jaar 1972/73 723,6 miljoen dollar
aan buitenlandse hulp zal notvangen,
wat 53,6 miljoen dollar meer is dan
het bedrag dat was gevraagd en dat
dc IGGI in haar bijeenkomst van de
cember 1971 had aanvarad.
Dit is gisteravond na afloop van de
tweedaagse IGGI-confercntic in Am
sterdam meegedeeld. Van de 723,6
miljoen is 118,3 miljoen voedselhulp.
De Nederlandse hulp zal in totaal 44,2
miljoen dollar bedragen. De grootste
bijdrage komt van de Verenigde Sta
ten (203 miljoen dollar).
verwachten. Voorts is er naamsveran
dering mogelijk ten behoeve van
pleegkinderen en eigen voorkinderen,
kinderen uit overspel of concubinaat
en van stiefkinderen.
Verzoek van lezers: Kan iemand mij
een adres opgeven waar ik het boekje
van Tournier 'Les forts et les faibles
kan verkrijgen?
Vraaj-V Regelmatig wordt geadverteerd
met middelen ter bestrijding van reu
ma. Er staat nooit bij waar men deze
middelen kan kopen. Kunt u mij
informeren?
Antwoord: Tegen allerlei spierpijnen
en derglijke aandoeningen zijn uit
stekende middelen in de handel. Bij
reuma dient u echter uw arts te
raadplegen. Het gaat hierbij niet om
het wegnemen van pijnen maar om
wegen die naar genezing kunnen lel
den.
BREDA Twee meisjes zijn
dinsdagavond in Etten-Leur op
een beveiligde overweg aangere
den door een goederentrein en
gedood. Even later werden de li
chamen door een tweede trein
overreden.
Slachtoffers zijn de 16-jarige Adriane
Konings en de 14-jarige Johanna de
Bruijn, beiden uit St. Willebrord. Het
ongeluk gebeurde op een overweg die
met automatische halve bomen was
beveiligd.
Het is niet duidelijk hoe de beide
meisjes, die samen op een bromfiets
zaten, ondanks half afgesloten over
weg, toch op de spoorbaan terecht
zijn gekomen.
Een vrouw die bij de overweg woont
heeft een gil gehoord op het moment
dat de locomotief van een goederen
trein Roosendaal-Breda voorbij kwam.
Toen deze trein voorbij was zag ze de
twee meisjes liggen, die een ogenblik
later door een tweede trein werden
overreden. De machinisten van beide
treinen hebben niets van het ongeluk
gemerkt.
De slachtoffers hadden in Leur een
jongen willen opzoeken, maar die
bleek niet thuis te zijn. Op de terug
weg naar St. Willebrord gebeurde het
ongeluk
MIDDELBURG De 150 kilo-
volts kabels van de Provinciale
Zeeuwse Electriciteitsmaatschap-
pij (PZEM), die over de bodem
van de Westerschelde liggen, wa
ren niet verzekerd. Zoals bekend
heeft een Russisch schip met zijn
anker zware schade aan de kabels
aangericht.
Deze schade bedraagt zes tot acht
miljoen gulden, terwijl volgens het
zeerecht de Russische maatschappij
tot een bedrag van anderhalf miljoen
gulden kan worden aangesproken.
Aandeelhouders van de PZEM hebben
gisteren hun ongenoegen over de
gang van zaken tot uiting gebracht.
De directie heeft de kabels namelijk
niet willen verzekeren omdat de jaar
premie (180.000 gulden per jaar) te
hoog zou zijn. Deze beslissing kost
het bedrijf nu enkele miljoenen.
De aandeelhouders vonden dat de di
rectie een te groot risico heeft geno
men en betreurde de beslissing (niet
te verzekeren) te meer, daar de pre
miebedragen al waren gereserveerd.
Zij menen dat dergelijke kapitale be
slissingen voortaan niet door de direc
tie mogen worden genomen.
Intussen zullen de kapotte kabels nog
onderwerp van een juridische strijd
worden met de Nederlandse Kabelfa-
briek, omdat de KabeLfabriek mis
schien niet aan alle redelijke te stel
len eisen zou hebben vollaan. Ook
zou een juridisch gevecht met le
rederij van het Russische schlip ge
voerd worden.
Prof. dr. A. C. Drogendljk schrijft
ons:
Naar bekend eisen hart- en vaatziek
ten de laatste tijd een steeds hogere
tol onder vrouwen. Dit geldt wel in
het bijzonder vrouwen in de leeftijds
groep van 35 tot 40 jaar, bij wie het
aantal sterfgevallen de afgelopen
twintig jaar (1951-1971) meer dan ver
dubbeld is. Het is nog niet duidelijk
waaraan dit te wijten is, al zou vol
gens sommige deskundigen de oorzaak
gevonden kunnen worden in het feit
dat het roken van sigaretten door
vrouwen de laatste decennia sterk is
toegenomen.
Hoewel het oppervlakkig gezien voor
de hand ligt de schuld te geven aan
het roken van sigaretten, is dit niette
min zeer onwaarschijnlijk.
Allereerst zou ik erop willen wijzen
dat uit onderzoekingen van Dörken dn
Duitsland gebleken is, dat het ver
band tussen roken van sigaretten en
het ontstaan van een hartinfarct wat
de mannen betreft alleen aangetoond
kon worden oij zware tot zeer zware
rokers (gemiddeld 25,9 sigaretten per
dag) en wat de vrouwen betreft al
leen bij middelmatig zware fen zware
tot zeer zware rokers (gemiddeld 18,8
sigaretten per dag). Anderzijds is 'uit
diverse onderzoekingen bekend dat
vrouwen overwegend lichte tot mid
delmatig zware rokers zijn, van wie
de meesten tien of minder sigaretten
per dag roken. Aangezien er geen
aanwijzingen zijn dat vrouwen zwaar
der zijn gaan roken dan vroeger kan
dn het simpele gegeven dat vrouwen
meer roken dan vroeger ook geen
verklaring gevonden worden voor de
gesignaleerde toename van de sterfte
aan hart- en vaatziekten onder vrou
wen.
Een tweede statistisch feit dat boven
genoemde hypothese weerlegt, is het
volgende. Als de verklaring van de
toegenomen sterfte aan hart- en vaat
ziekten onder vrouwen hierin gezocht
moet worden dat vrouwen meer roken
dan vroeger, dan zou de sterfte in de
grote steden hoger moeten zijn dan in
kleine steden of in dorpen. Dit is
echter niet het geval: blijkens de
statistiek is de sterfte aan ischemische
hartziekten (50 procent van de
totale sterfte aan hart- en vaatziek
ten) in onze drie grootste steden van
dezelfde orde van grootte als in ge
meenten met 5000 tot 100.000, inwo
ners en lager dan in steden met
100.000 tot 500.000 inwoners.
Tenslotte zou de sterfte aan ischemi
sche hartziekten het hoogst moeten
zijn in industrierijke gebieden, indien
het roken van sigaretten inderdaad
zo'n belangrijke factor is bij het ont
staan van deze ziekten. Maar ook dit
is niet het geval. Volgens het cbs was
de sterfte aan ischemische hartziekten
in 1970 liet hoogst in de provincies
Noord-Brabant, Limburg en Overijs
sel, het laagst in Drente, Gelderland,
Utrecht, Friesland en Zeeland, terwijl
de middengroep gevormd werd door
de provincies Noord- en Zuid-Holland
en Groningen. Hierbij zij aangetekend
dat deze volgorde voor mannen vrou
wen nagenoeg gelijk is.
Uit deze statistische bevindingen
volgt tevens, dat een vericlaring van
de toegenomen sterfte aan hart- en
vaatziekten onder vrouwen evenmin
hierin gezocht kan worden dat de
vrouwen wellicht overdadiger dan
vroeger eten (met name vette spijzen,
meer dan voorheen aan spanningen
blootstaan of een zittend beroep uit
oefenen (dus gebrek aan lichaamsbe
weging hebben). Er is helaas geen
andere conclusie te trekken dan dat
er geen duidelijke aanwijsbare oor
zaak ls te noemen van de omstandig
heid dat de sterfte aan hart- en
vaatziekten in het bijzonder onder
jonge vrouwen de laatste jaren zo
sterk is toegenomen.
(ADVERTENTIE)
