Hervormd en gereformeerd Uitgeest gaan samen Maar nu die twee vrouwen... J Federatie overeenkomst Trouw K wart et Katoen deze zomer Congres voor evangelisatie in paperback uw probleem ook het onze vandaag Beroepings» werk Bij oefening verongelukt Boekenetalagt TROUW /KWARTET DINSDAG 25 APRIL 1972 KEKK/BINNENLAIVD T2 Van een onzer verslaggevers UITGEEST De hervormde gemeente en de gereformeerde kerk van Uitgeest gaan zondag een federatie aan. Sinds 1 januari worden alle kerkdiensten al gemeenschappelijk gehouden. Ook worden kate- chese, pastoraat, diakonaat, apostolaat en alle verdere kerkelijke activiteiten reeds onder gemeenschappelijke verantwoordelijkheid van beide kerkeraden verricht. In een bijzondere kerkdienst op zon dagmiddag 30 april zal de federatie officieel een feit wordea Eerst zal in deze dienst de gereformeerde kerk van Uitgeest (nu nog kerkelijk deel uitmakend van Krommenie) geïnstitu eerd wordea De hervormde ds. C. J. Hollemans krijgt dan van de gerefor meerde kerkeraad een 'opdracht tot bijstand in het pastoraat'. Verder kan het niet, want een totale eenwording, hoezeer ook in Uitgeest gewenst, bleek met het oog op de landelijke verhoudingen nog niet haalbaar. Beide kerken behouden daar om formeel hun eigen zelfstandig heid en blijven elk deel uitmaken van hun eigen landelijk kerkverband met alle rechten en plichten vandien. Zaadkorrel Uitgeest Een dorpje aan de rand van de grote LJmondagglomeratie. Tot aan het eind van de jaren vijftig een slapend dorp. In meerderheid rooms- katholiek, maar met een handjevol hervormden, die nog een eigen ge meente hadden. Veel leven zat daar echter niet in. De paar gereformeerde gezinnen vielen onder de gereformeer de kerk van Krommenie. Er was wel een eigen gereformeerd gebouw, 'De Zaadkorrel' gehetea Hierin werden ie dere zondagmorgen 'evangelisatiebij eenkomsten' gehouden. Tien jaar geleden was de verhouding tussen hervormden en gereformeerden nog zo, dat de gereformeerde kerke raad van Krommenie op een verzoek van de hervormde kerkeraad om te komen tot een gemeenschappelijke bijbelkring, antwoordde: "Voorshands hebben wij evenwel de indruk, dat de gedachten omtrent Gods Woord en de toepassing daarvan tussen ons zodanige verschillen zullen opleveren, dat zij een vruchtbare sa menwerking in de weg zullen staan. Wij kunnen er. gezien dit standpunt, moeilijk toe overgaan goedkeuring te hechten aan uw voorstel, om onze gemeenteleden te Uitgeest woonach tig, in een soort bijbelkring als u voorstaat, te betrekken'. Door de uitbreiding van het dorp in de afgelopen tien jaar veranderde de ze situatie volledig. De hervormde gemeente werd uitgebreid met een zeer actieve groep, afkomstig uit aller lei tradities en achtergronden. Het zelfde gold voor de gereformeerde groep. Kontakten In december 1968 deed ds. Hollemans zijn intrede. In mei 1969 vonden de eerste kontakten plaats tussen de hervormde kerkeraad en gereformeer de wijkraad in oprichting. Deze kon takten liepen bijzonder plezierig. Het bleek dat de oude scheidsmuren ei genlijk niet meer bestonden. Ze had den plaats gemaakt voor de vragen van vandaag, waarop men met elkaar antwoorden moest proberen te vinden vanuit het evangelie. Het eerste konkrete resultaat van de ze besprekingen was het besluit, om iedere eerste zondag van de maand een gezamenlijke eredienst te vieren in de oude hervormde dorpskerk. Ge zamenlijk opgezette gespreksgroepen en een gezamenlijk kerkblad (met ingang van 1 januari 1970) zorgden ervoor, dat men elkaar al snel beter leerde kennen. Op Goede Vrijdag 1970 werd voor het eerst samen avondmaal gevierd. De frekwentie van de geza menlijke diensten werd geleidelijk op gevoerd totdat op 1 januari 1972 de Interieur van de hervormde kerk te Uitgeest. aparte gereformeerde diensten in De Zaadkorrel werden gestaakt. Niet haalbaar Inmiddels werkte een consensus-com- missie (daarbij van stap tot stap de gemeente raadplegend) toe naar een wording. Uitgangspunt daarbij was, dat de hervormde synode zich al meerma len had uitgesproken over een her- vormd-gereformeerde eenheid en dat de gereformeerde synode van Sneek ditzelfde verlangen tot uitdrukking had gebracht. Men stelde zich voor binnen vijf jaar de ene evangelische gemeente van Uitgeest op te bouwen, die dan deel uit zou moeten maken van beide landelijke kerkgenootschap pen. Maar dat bleek niet haalbaar. Het moderamen van de hervormde synode, het breed moderamen van de hervormde provinciale kerkvergade ring en de gereformeerde deputaten voor de samenwerking waren una niem in hun afwijzing van deze vorm. Men moest liever niet vooruit lopen op de landelijke ontwikkelingen; deze gemeente zou buiten ieder kerkver band staan enzevoort. Zo bleef er maar één oplossing over: het aangaan van een federatie, zoals door de gere formeerde deputaten voorgesteld. Teken Voor een aantal gereformeerden ging deze ontwikkeling niet ver genoeg. Om dit duidelijk te tonen vroegen zij naast hun lidmaatschap van de gere formeerde kerk ook het hervormd lidmaatschap aan. Officieel kan dat niet. De hervormde kerkorde kent slechts het gastlidmaatschap. Toch heeft de hervormde kerkeraad na lang wikken en wegen deze aanvragen om een dubbel lidmaatschap geaccepteerd. Duidelijk heeft men hiermee een te- In de 'federatieovereenkomst' zeggen de hervormden en de gereformeerden van Uitgeest: De grondslag van deze federatie ligt in de overeenstemming ten aanzien van het geloof in het evangelie van Jezus Christus, zoals dit in gehoorzaamheid aan de Heilige Schrift beleden wordt in gemeenschap met de belijdenis der vaderen, in het besef van de verantwoordelijk heid voor het heden, uitziende naar de toekomst van Jezus Christus. Alle werk van beide gemeenschappen gaat van deze grondslag uit. Daarbij dient duidelijk positie gekozen te worden zowel tegen een formalistische hantering van de belijdenis, alsook tegen tendenzen die de belijdenis zo danig relativeren, dat de bedoe ling ervan geweld wordt aange daan. In voortgaande bezinning zal deze overeenkomst moeten worden uitgewerkt, gezien het feit dat er behoefte bestaat om de grondslag door een eigen tijds belijden uit te drukken. De in deze federatie samenwer kende hervormde gemeente en gereformeerde kerk stellen zich ten doel om zich als één ge meente van Christus te gedra gen. Daarom dragen zij volledi ge verantwoordelijkheid voor elkaar, maar behouden eigen zelfstandigheid en maken dus beiden deel uit van eigen kerk verband. ken willen stellen, dat de nood van de gescheidenheid ook in het federa tief samengaan niet is opgeheven. Dat men zich in Uitgeest bezighoudt met de eenwording van de kerken is niet zomaar een hobbie. Ds. Holle mans: 'Het is pure noodzaak. Wij hebben ontdekt, dat wij, willen wij als gemeente nog iets betekenen voor de wereld, nu direkt samen op weg moeten gaan. En dat gebeurt: ge- sprekskringen, bijbelkringen, deelna me aan een project voor maatschappe lijk werk, hernieuwde doordenking van het huisbezoek en van de vorm van de eredienst. Kortom, wij zijn op zoek om op eigen wijze gemeente van Christus te zijn, waar de wezenlijke vragen van vandaag aan de orde kun nen komen'. Do redactie behoudt xlch het recht voor om ter opname In deze rubriek ontvangen me ningsuitingen verkort weer te geven. BI) fiubllkotle wordt met de naam van do nzendcr ondertekend. Brieven kunnen wor- den gezonden aan de lieer Joh. C. Francken. «ecretarla van de hoofdredactie van Trouw- Kwnrtet, Postbus 859. Amsterdam. Zo niet Door middel dagbladen lees ik dat men ƒ2.282.800 verstrekt heeft voor ontwikkelingshulp aan arme landen; wat nog verhoogd moet worden. Is het Nederlandse Volk hier toe als schuldig aan te merken? Zeerzeker niet! Nederland heeft ook Indonesië. De Rotterdammer Nieuwe Haagse Courant Nieuwe Leidse Courant Dordts Dagblad Uitgaven van N.V. De Christelijke Pers Dogolijks bestuur: B. Bol, Don Hoog; dr. E. Bleumink, Poter»- woldo; (nr. G. C. van Dom, Nootdorp) W. A. Fibbe, Rotter dam; J. Lanter, Ulrocht) drt. J. W. do Pout, Don Hoogj J. Smol- lonbrook, Wauonoar. Overig# lodon von het algemeen bestuuri K. Abmo, Amtrordom; H. A. do Boor, IJmuidont Th. Brouwer, Aston,- rr.r. dr. J. Don- nor, Don Hoog; J. von Eibergen, Schoenbergen; mr. K. von Houten, Wageningonj ds. O. T. Hylkemo, Bilthoven; Joe. Huijsen, Delft; mevrouw M. C. E. Klooster- mon-Fortgens, Voorschoten) me vrouw J. G. Kraoyeveld-Woutert, Heerhugowoard; prof. dr. G. N. lommens, Noorden) dt- F. H. londtmon, Den Hoog; H. de Moorj, Rijnsburg; prof. dr. G. C van Niftrik, Amsterdam; H. Otte- vanger. Buitenpost; mr. dr. J. Ozmga, luntoren,- dr. A. Veerman, Riiswijk (Z-H); H. H. WtmmtC, Den Hoog) dn. R. Zijlstro, Ootter- lond (Zld). Directie: Ing. O. Postma, F. Diemer Hoofdredactie: J.de Berg (waarnemend) Hoofdkantoor N.V. De Christelijke Pers: N.Z. Voorburgwal 276 - 280, Amsterdam. Postbus 859. Telefoon 020 22 03 83. Postgiro 26 92 74. Bankt Ned. Midd. Bank (rek.nr. 69.73.60.768)Gem.giro X 500. Is Suriname en Aruba als zodanig be heerd; dat er in vroegertijden ver keerde toestanden zijn geweest, is ze ker, 'dat spreukje een zwarte is een knecht der knechten' is niet alleen door Nederland, maar ook door ande ren wel misbruikt Maar onze Koning Willem drie heeft die vernedering opgeheven. Die Volkeren zijn in vol doende maten geholpen, zowel met gelden als geschoolde mankracht. In donesië is zelfstandig geworden; Suri- namers zijn met ons Nederlanders geworden, Aruba leeft in vriendschap met ons mee, het wordt nog gesteund. Zij die het bezoek van Hare majesteit en prins Bernhard aan Indonesië ge volgd hebben per T.V. zullen met mij zeggen 'Laat ons Nederlandse Volk daar een voorbeeld aan nemen!' Wat wij nu lezen en op T.V. over andere Volkeren zien, is bedroevend. Maar wie zijn de schuldigen? Zijn dit niet de bezetters geweest en niet de Nederlanders! Derhalve berust die taak op hen, die de bezette gebieden gehad hebben. Ook wel instaat zijn die financiëlek osten te betalen. Zulk een bedrag als boven genoemd kun nen wij voor onze woningbouw ge bruiken! Dat er Personen als hulp heen gaan met de kennis als man kracht daar te helpen is belangrijk, maar dan op kosten van de schuldige bezetter. Rotterdam H. Cornelia-Dekker Racisme Helaas komt het nieuws hier in Afri ka altijd met enige vertraging. Maar ik heb er behoefte aan alsnog te zeggen hoezeer Ik geschokt ben door de laatstgenomen besluiten van de gereformeerde synode over enerzijds deelneming in het zendingswerk van de Nederduits Gereformeerde Kerk in Zuid-Afrika en anderzijds niet-deelne- ming aan het programma ter bestrij ding van het racisme van de wereld raad van kerken. Voor de scripties die mijn studenten aan de Pedagogische Akademie hier maken, kiezen zij zeer vaak als onder werp Het racisme in Zuidelijk Afri ka.' Een citaat uit een van die scrip ties: De Anglicaanse kerk verzet zich evenals de r.k. kerk tegen de apart heid, zoals die door de huidige rege ring wordt gehandhaafd. Maar de Ne derduits Gereformeerde kerken verde digen de apartheid, zich baserend op de Bijbel. Deze Nederlandstalige ker ken prediken dan wel de ware broe derschap, maar ondersteunen zelf de apartheid. Maar natuurlijk hebben zij hier belang bij. Deze kerken die ten dienste staan van de gevoerde poli tiek, geven een goed voorbeeld van de verkeerde invloed die kerken kunnen hebben op het volk.' Misschien mogen de synodebesluiten in Nederland bij deze en gene applaus ontlokt hebben, in Afrika wordt de rol van gereformeerd Nederland he laas steeds ongeloofwaardiger. Als blijk van ware verontrusting heb lk dan ook een bedrag doen overschrij ven als spijtgift voor de actie Betaald Antwoord. Butare-Rwanda P. H. van Gilst, miss. pred. Prins-voorzitter (3) Indien het juist is, zoals In het com mentaar (194) voor mogelijk werd gehouden, dat prins Claus als voorzit ter van de Nationale Commissie Ont wikkelingsstrategie tegen zijn mening in die van de totale commissie verde digt, is dit een reden te meer om hem te doen aanblijven. Zeker dan handelt hij vanuit de traditionele, zij het vaak onbevredigende opvattingen over het koningshuis. Hoe vaak zal de koningin in haar troonrede niet woorden hebben ge sproken waar zij voor zichzelf niet achter staat? Laat Claus alstublieft blijven. De zaak van de ontwikke lingsmental Iteit weegt te zwaar om anders te handelen. Breda Frans Oudejans Zuid-Afrika In uw blad (U/4) meldt de heer Dominicus en niet voor de eerste keer dat de voor de Bantoestans bestemde grond zo goed en regenrijk is. Juist hij kan beter weten. In het door hem geschreven boekje. 'Zwarten en zwartgemaakten', staat op blz. 176 dat: van de in 1936 beloofde '62000 vierkante kilometer is reeds plm. 42000 vierkante kilometer aangekocht voor een bedrag van ruim 125 miljoen gulden'. Volgens het Zuidafrikaans sta tistisch (twee)jaarboek 1968 ligt de prijs per hektare voor landbouw- en veeteeltgronden tussen de 100,en ƒ20.000,de hoogste prijs voor goe de landbouwgrond, de laagste voor slechte veeteeltgrond. Omdat er pre cies 100 hektare in een vierkante kilometer gaan, komen de miljoenen waar Dominicus mee zwaait neer op een gemiddelde prijs van ƒ30,per hektare. Lelden P. Das Anti-racismefonds Honderd VU-studenten met enkele professoren, gevolgd door Kampen, willen de geref. synode onder druk zetten inzake het anti racismefonds. Zonder de nood rond deze zaak te verloochenen heeft de synode kritiek op de wijze waarop de 'Wereldraad' dit beoogt, n.l. door geweld in het steunen van linkse actiegroepen. Mag de synode de stem van het gewone kerkvolk soms nog doorgeven in haar kritiek op het gedrag van deze Raad? Mag ze de haar door 't Woord gewe zen weg van zending, evangelisatie en diaconaat ook nog bepleiten? 't Lijkt er op van niet met al dat lawaai en gezwaai (van spandoek tot pressie epistel) wat overigens erg goedkoop is. Als men wil protesteren dan graag enkele kilometers oostwaarts voor de verdrukten en vertrapten daar, onze medebroeders, de gelovigen. Mist men daartoe de moed dan is er nog genoeg nood in de naaste omgeving. Als je daar induikt kom je tijd tekort De zuivere godsdienst is nog altijd die van Jacobus 2 ver 27. Andel T. v. Vugt Parijs schrijft deze zomer katoen voor. Op de foto (van links naar rechts): T-shirt met minirok in nopjespatroon in rood-wit; blauw-wit geruit hemd, rood truitje, peau de pêche-broek en hoofddeksel; T-shirt marinewit op peau de péche-rokje. Het geheel werd ontworpen door Moneprix. AMSTERDAM Ongeveer 1200 per sonen uit circa 35 landen waren bij een op het 'Europees Congres voor Evangelisatie' dat deze zomer te Am sterdam werd gehouden, en waaraan de amerikaanse evangelist Billy Gra ham een belangrijk aandeel had. On der de titel 'Evangelisatie in Europa, verslag van een congres' (door drs. C. Blenk, W. M. M. Moonen drs. B. J. Wiegeraad) ls nu een paperback ver schenen, waarin een aantal Impressies van deze massameeting is gebundeld. In kort bestek (104 pag.) worden o.a. vragen behandeld als; De betekenis van het evangelie vandaag; Jeugd in moeilijkheden wie Is de 6chuld?; Drugs en andere speciale problemen; De Heilige Geest In de evangelisatie. Deze uitgave, welke ls afgestemd op de problematiek waarvoor de kerk vandaag komt te staan, wil (ook) dienen als instruktlemateriaal voor evangeliserende gemeenteleden; ook beoogt het boekje een handreiking te zijn voor degenen die in hun eigen gezin wel eens over deze dingen wil len doorpraten. In een nabeschouwing op het congres wordt niet alleen de vraag van 'zonde en genade' aan de orde gesteld, maar ook de 'gevolgen voor de samenleving'. Dit boek dat op de omslag de foto's bevat van de spekers op het congres kan voor 5,- besteld worden bij bureau ECHO, J. v. Olden- barneveltlaan 10, Amersfoort (giro 1437861). De uitgave is een deel van de reeks 'Zending in zes continenten' van de hervormde bond voor inwendige zen ding op gereformeerde grondslag. m i In de (hervormde) Bergkerk te Amersfoort heb ben twee vrouwen In de kerkdienst de gelofte afgelegd ongetrouwd te zullen blijven. In onze rubriek *Men schrijft ons' van 13 april j.l. heeft ds. A. Sieders uit het Friese Kootstertille daaro ver al het zijne gezegd en nu houdt ds. M. Groenenberg zich in Hervormd Utrecht met de zaak bezig. Na een aantal meer algemene opmer kingen geeft ds. Groenenberg de nieuwe paragraaf van zijn verhaal de titel: Maar nu die twee vrouwen. En dan schrijft hij (o.m.): 'Ik heb geluisterd naar wat ze over hun gelofte zeiden. Ook naar wat ds. Elderenbosch van de Bergkerk zei ter motivering van het feit, dat het in de gemeente plaatsvond. Ik moet zeggen: het is me niet duidelijk geworden. Ds. Elderenbosch noemde de synode, maar hij bedoelde het modera men van de synode aan wie eerst was gevraagd deze gelofte^flegging als een kerkelijke zaak te willen beschouwen. Dat is niet gebeurd en zal ook wel niet gebeuren, vermoed ik. Ik begrijp niet, waarom het diaconaal bezig zijn in de gemeente en het voorbede-doen iets is van een bepaalde gelofte. Daartoe is ieder christen geroepen, ook de getrouwden. Door het zo nadrukkelijk te verbin den aan mensen, die de gelofte van het onge- huwd-willen-blijven hebben afgelegd, wordt de suggestie gewekt, dat anderen daar min of meer van ontheven zijn. Het huwelijk stelt blijkbaar niet in staat diaconaat en voorbede te verrichten. Maar dat is niet zo. De hervormde vrouwendien sten en de hervormde vrouwengroepen zijn er in onze kerk het bewijs van. Laat ik er bijvoegen, dat de kerk ongelooflijk veel te danken heeft aan de ongetrouwde vrouwen, die de mogelijkheden die het ongetrouwd-zijn hen gaf, hebben uitgebuit tot en met. Maar dat er zoiets als een gelofte moet zijn om ongehuwd te blijven zie ik, ook na de toelichting, totaal niet. Zeker niet in het midden van de gemeente. Paulus is ook ongehuwd gebleven. Waarom? Als je ieder ogenblik op zee kunt verdrinken of doodgeknuppeld kunt worden, doe je dat niet zo gauw. Bovendien leefde hij in de onjuiste gedachte, dat de wederkomst van Christus snel zou plaatsvinden. Het werk en de wederkomst lieten hem geen 'tijd'. Maar Paulus heeft daar nooit een gelofte voor afgelegd. Hij kan ook over zijn ongehuwd-zijn ironisch spreken. Ik zie het allemaal niet zo zitten met wat er in Amersfoort gebeurde. Ik ben niet dadelijk zo van: dat kan niet! Er moet veel ruimte in de kerk zijn. Maar voor mij zou het, als ik kerkeraadslid van c Lit de kerkbladen de Bergkerk was, meer iets zijn van: vooruit dan maar! En na afloop zou ik niet weten wat ik tegen deze twee vrouwen had moeten zeggen'. Het VU-magazine is, graag toegegeven, geen kerk blad, maar we willen hier toch een paar van de opmerkingen doorgeven die prof. dr. Joh. Blok in dat blad maakt als hij ingaat op de achtergronden van het conflict binnen de gemeenschap van de Vrije Universiteit te Amsterdam, dat onlangs leidde tot de bezetting van het hoofdgebouw door studenten. Prof. Blok: 'Het duidelijkst blijkt het wanbegrip uit het feit dat de grondslag spottend 'Ariërverklaring* wordt genoemd. In dit grapje, dat geen grapje meer is, komt in meer dan één opzicht een volkomen gebrek aan historisch besef *.ot uitdrukking. Ei genlijk is dat nu precies de kern van het conflict. Er is geen historisch besef meer. Dat is zelfs onmogelijk aan het worden, omdat binnen één generatie de doeleinden, die moeten worden na gestreefd, in hun tegendeel verkeren. Dat ls veel ernstiger dan een gewoon generatieconflict: Wat voor de vaders goed was, is voor de zonen slecht geworden. Na de laatste oorlog hebben de refor matorische christenen, ook aan de VU, zich zo solidair mogelijk getoond met de samenleving door hard mee te werken aan de opbouw. Zij hebben zich moderne mensen geweten. Zij hebben de industrialisatie bevorderd. Mede door hun harde werken is er welvaart gekomen en sociale zorg voor iedereen. Hadden zij nog beter dan zó God en zijn wereld kunnen dienen? Nu blijkt, voordat hun generatie is uitgediend, het dienen van God en zijn wereld niet zo goed meer samen te gaan met het vooruitgangsgeloof. De vaders hebben naar beste weten de wereld vooruit gehol pen. De zonen komen vertellen, dat zij in werke lijkheid de wereld verpest hebben met hun weten schap en techniek en dat hun welvaart parasiteert op de twee miljard hongerlijders in de derde wereld. De vaders hebben als ideaal een weten schap, die koel. en nuchter zonder emotie haar scherpe lijnen trekt met een kritisch gebruik van de logica, een wetenschap, die abstraheert en fundamenteel is. De zonen willen geen fundamen tele wetenschap. Zij willen dat de universiteit Iets nuttigs gaat doen, zoals de toepassing van de wetenschap door de machthebbers in de maatschappij kritiseren. De grondslag, voor hen het symbool van het christelijk vooruitgangsgeloof van de vorige generatie, staat hierbij in de weg. Zal de Vrije Universiteit als christelijke universi teit deze spanning overleven?' Brieven die niet zijn voorzien van naam en adres kunnen niet In Deha'ndeUne worden genomen. Geheimhouding Is verzekerd. Vra gen die niet onderling met elkaar ln verband staan moeten ln afzonderlijke brieven worden gesteld. Per brief dient een gulden aan post zegels te worden Ingesloten. Adres: redactie Trouw-Kwartet, postbus 148, Rotterdam. Vraag: Vijf jaar geleden sloot ik een levensverzekering af voor 100.000, sinds enige tijd rentedragend of winstgevend. Ik wil deze nu afkopen of premievrij maken. Wat raadt u mij aan? Ik heb recht op een waardevast pensioen. Naar keus, kan ik mijn verzekering elk jaar met enige pro centen verhogen in verband met de inflatie, afkopen voor ongeveer 5.500, premde-vrij maken voor 14.500, doorgaan met betaling of om zetten in een andere verzekering met behoud van het gespaarde bedrag. Antwoord: Een advies hangt geheel af van de persoonlijke omstandigheden. Heeft men een levensverzekering om financiële redenen nodig dan is het gewenst deze aan te passen aan de waardeverandering van het geld. Zo niet dan kan het voordeel bieden thans over een klein bedrag te be schikken. Wel heeft men bij premie- vrij maken recht op een groter be drag. Maar daar staat de waardedaling van het geld tegenover, zodat de uit kering dus niet na een zeer lange periode moet geschieden. Vraag: We bezitten enkele oude kope- ren munten uit de zestiende of de zeventiende eeuw, die zwart zijn aan gezet en gedeeltelijk onleesbaar zijn. Hoe kan ik ze schoon maken? Antwoord: Koperen munten verliezen hun waarde niet doordat er zich een groen patina op vormt Integendeel, ze kunnen er zelfs waardevoller door woidpn. Beschadigingen treden op door hard wrijven met doeken (om maar te zwijgen van schuurpapier) en ook chemicaliën zijn funest We raden u aan geen andere middelen te ge bruiken dan zachte zeep (geen was middelen) ter verwijdering van vet en vuil. Ook kunt u de munt inwrij ven met zuurvrije vaseline. Later kan het vuil dan met een zachte doek worden verwijderd. Ais u de vind plaats van de munten niet weet, stelt u zich dan in verbinding met het Pennin^cabinet in Den Haag. SLECHTS EEN SPIEGEL? Ook het werk van de schrijver C. P. Alberts, evenals dat van man, over wie wij de vorige schreven, heeft niet die erke gevonden, waarop hij toch had ki hopen. In 1949 schreef Jan Grt over hem. 'Wat ik nu van A gelezen heb, schenkt mij de ov ging dat ik te doen heb mei sterke, oorspronkelijke natuu aanleg.Jan de Hartog maakt keuze uit zijn bundels 'Feesl Ommegang' en voorzag ze vat inleiding. Onder de gedichten vo dit: Hoe is dit toch, mijn Heer, dat al wie mij geraoet mij plotseling herkent en bijna-groet en zich dan snel bezint of ik het toch wel 'bèn' en dat ook ik den man die mij begroet herken? Hoe lang moet ik nog als niets in 't harde leven staan en als een spiegel on der al die menschen gaan? Hier klaagt een mens zijn een held uit aan God. Hij voelt slechts een spiegel, waarin men zelf wel, maar hem niet ziet vertoeft achter de zwarte achte Niemand ziet hem eigenlijk. Hij en mensen groeten, maar hem Wij hebben 't wel eens over de zaamheid als kenmerk van onze Ook de eerste eeuwhelft werd i gekenmerkt. Is het niet een kwa ons als mensen altijd al verdri pijn bezorgt? Altijd en overal... mensen zijn, omdat mensen voo deren geschapen zijn? NED. HERV. KERK Beroepen: te Oostvoorne: W. C. stoep te Haarlem: te Papendrecl Veldhuizen te Lopik; te Amers A. Gooijer te Delft; te Twello: J 't Kruis te Wijk bij Duursted Gemert: R. G. ten Cate te Scht zeel c.a. (Fr) Benoemd: tot bijstand in het i raat te Delft: kand. J. G. van Lo Groenekan, die tevens beroepbi (p.a. Brabantse Turfmarkt 53 De Beroepbaar: W. van Herpen, laan 85 te Utrecht. GEREF. KERKEN Beroepen: te Bergum, Drachten ren (Gr) en te Ommen: C. W. Ki naar te Ureterp. Aangenomen: naar Alblasscrdan H. Heiner te Nijverdal. CHR. GEREF. KERKEN Beroepen: te Biezelingen en te dervank: kand. A. Bijkerk te dam. GEREF. GEMEENTEN Beroepen: te Norwich: F. Harim Den Haaig-Z. Aangenomen: naar Unionville W. Suyker te Lisse. HAVELTE De 30-eerete luiti C. Veenboer uit Havelterber] Drente is verongelukt toen hij ii kader van de militaire cursus in derwijk een oefening met een deed. Hij was ingedeeld bij de pantserbrigade in de Johannes P< zerne. 'Gegooi in de glazen', Goudse p< roman door Plm Hofdorp. Ultg. Hoeve, Den Haag, 155 pag., 9,80. Dit is, als we goed geteld hebbel veertiende topografische politier van Pim Hofdorp. Elf speelden Den Haag (Haagse msysterlere nummer twaalf had Voorschotel décor (als ik dit woord mag g< ken in verband met topografisch* mans!), nummer dertien voerdi hoofdrolspeler de Haagse commii Aremberg naar Delft en in dit tiende boek 'rommelt' de commis in een besneeuwd Gouda, en daar zelfs suiker in de benzine een Morris. Aremberg is in G niet op z'n best en zijn intui methode' brengt hem toch niet pleet achter alles wat gaande is en rondom lieden als: de En historicus, die geneigd is de vrai Schakespeare in Gouda begraven bevestigend te beantwoorden; puissant rijke nichtje, die niet v. in Goudse glazen als wel ln de ki prins van een chemisch bedrijf ge resseerd is; een tweetal onduide en niet brandschone Engelsen, en bandiet-in-zakformaat 'Engelse Fi Overigens maken we vla de heer A berg alles wel een beetje shakesp aans mee (Hofdorp laat hem helemaal vallen, gelukkig maar) via de Goudse corpschef Jeroen 1 wer krijgen we de nodige topog in huis. We hebben 'Gegooi ia glazen', evenals de vorige boeken Hofdorp, met genoegen gelezen, wege de rustig-onderhoudende ve trant en de lichte ironie, waarmee heren Brouwers uiteenzettingen den gepresenteerd. Dit laatste iemand voor wie al die topog! niet persé hoeft, geweldadig aan gegeven beloofde meer dan Hof geeft: de uitwerking is wat magd en daarom valt ons compliment een pol Icier zonder slachtoffers kleiner uit dan we ons voorges hadden. A.i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 2