/lilieubehoud maakt
terke EEG nodig
SER wil integratie
van de 'milieuwetten'
Stap eens bij ons binnen
we zijn zo
gemakkelijk
dieht bij
Leven vóór 'week X'
niet iemand, maar iets
ïst tegen sluiting
akliniek in Davos
U kunt zoveel méér doen
met onze bank
Raiffeisenbank fU
Boerenleenban
1
Kerstgratificatie voor
personeel van de SER
SER wil meer
spaargeld
in ondernemingen
Vertrouwelijke
politierapporten
lagen op straat
Cornells Vroege-
Stichting dicht in
'belang patiënten'
Salzburge^
Bewindsman voor sport
zou noodzakelijk zijn
/KWARTET ZATERDAG 22 APRIL 1972
IllWKM-W»
TI.TKir»
mgres over Europese industrie spreekt over vervuiling
ADVERTENTIE
!en onzer verslaggevers
TERDAM Als er één punt is waarmee men de noodzaak van
terke EEG kan aantonen, dan is het wel de milieubescherming,
enkele Europees land is in staat om zijn milieu in zijn eentje
Ie ergste smetten te zuiveren. Nauwe samenwerking met andere
n is noodzakelijk. Vele Europeanen zien in die omstandigheid
liddel om de Europese eenwording te versnellen.
dr. Mansholt probeert met pit-
edevoeringen en interviews de
ke opinie te bewerken om een
Europese beweging onder het
il van de ipilieubescherming op
te brengen. In de Europese
ssie is zijn krachtigste bondge-
p dit punt de Italiaan Spinelli,
nenroeper van het congres van
t congres over de Europese
rie wordt uiteraard ook de ver-
besproken. Spinelli en Mans-
unnen gerust zijn: de rappor- SCnOOfl
over dit onderwerp onderstre-
et internationale karakter van
aagstuk. Het duidelijkst laat de
hoogleraar Harald Jürgensen
t. Zonder reserve stelt hij vast,
nationale regeringen bereid
zijn bevoegdheden af te staan
n internationaal orgaan.
te zwaar is belast, moet verdere uit
storting in elk geval worden voorko
men. Op deze manier komen de gebie
den met weinig industrie eerder in
aanmerking voor nieuwe vestiging.
Maar de maatstaven die je voor de
vervuiling aanlegt moeten wel inter
nationaal zijn en er moet een interna
tionaal orgaan zijn, dat toezicht houdt
op naleving van de regels. Anders
wordt het niets, zo meent dr. Jürgen
sen.
and
rgensen neermt in zijn rapport
jk afstand van de mensen, die
dat de milieuvervuiling alleen
iernemers moet worden verwe-
e moeten onder ogen zien dat
ing een normaal verschijnsel is
hoog ontwikkelde economie,
rgensen betoogt, dat er met de
ststelling van allerlei goederen
jut zit. De makers van die
en gebruiken het milieu voor
ing van hun afvalstoffen. Het
moet hun afval maar ook veel
in produkten verwerken zonder
t er voor betaald wordt. Daar
•out, zegt Jürgensen. De onder
maken gebruik van diensten,
or ze niet betalen. Tot voor
rgerde niemand zich daaraan,
u Ave in de gaten krijgen, dat
!t onbeperkt gebruik kunnen
van het milieu wordt het an-
fu moet de ondernemer wel
voor dat gebruik. Dat kan
heffingen te laten betalen, die
lestemd op de hoeveelheid vuil,
uitstorten. Of op de belasting
n produkten voor het milieu
en.
sor Jürgensen vindt, dat men
vaststellen hoeveel vuil het mi-
een bepaalde ruimte kan heb-
- )aarbij moet men niet alleen
van zuiver technische maat-
5 j maar ook van de eisen, die de
Irs in die ruimte stellen. Als
t lieu in een bepaalde omgeving
Als de industrie moet betalen voor
het gebruik van het milieu, moet ze
wel zoeken naar produktiemethoden,
die zo schoon mogelijk zijn. Dat
merkt ze immers in de kostprijs. Aan
de andere kant moet de overheid het
zoeken naar en het gebruik van scho
ne methoden aanmoedigen door be
paalde vormen van financiële steun.
Het opleggen van heffingen moet
eveneens het invoeren van schonere
produkten en produkties stimuleren.
Daarom moet de heffing daar vallen,
waar de verbetering moet worden
aangebracht. Bijvoorbeeld: niet de
verbruiker van benzine met lood moet
je belasten, maar de maker van die
benzine. Want die maker zal met die
heffing aan zijn broek eerder omzien
naar een manier om loodvrije benzine
te maken. Verder zal de "industrie,
naar de mening van Jürgensen, ge
dwongen worden veel meer gebruik
maken van de afvalstoffen. Die zullen
veel vaker opnieuw in de produktie
worden opgenomen.
Als de Europese Industrie gedwongpn
zou worden haar produktie en pro
dukten drastisch te wijzigen voor de
milieuverbetering, dan kan ze in een
zwakke positie komen te staan ten
opzichte van de 'buitenlandse' bedrij
ven. Daar moeten ze tegen beschermd
worden, vindt Jürgensen. Op goede
ren, die elders 'niet schoon' zijn ge
maakt, moeten invoerrechten gelegd
worden. En op produkten van elders,
die ons milieu moet verwerken, kan
een heffing worden gelegd. De onder
nemer moet in dat geval gewoon
betalen voor het gebruik van het
milieu in Europa.
'Murw maken'
Dr. Jürgensen vindit, dat op deze
manier het milieuprobleem wel is op
te lossen zonder dat het kapitalisti
sche stelsel helemaal op zijn kop
wordt gezet. Zijn mede-rapporteur in
Venetië, de linkse Franse vakbondslei
der Laot formuleert het wat anders:
De arbeiders strijden voor een verbe
tering van hun werk- en levensom
standigheden. Daarbij zullen ze wel
zien of het 'liberale economische stel
sel' in staat is om een goed milieu te
bieden.
Hij stelt in zijn rapport, dat de mees
te noodkreten over het bedreigde mi
lieu alleen maar geslaakt worden om
de burgers murw te maken. Die bur
gers moeten straks immers de reke
ning betalen voor een schoner milieu.
Ze moeten betalen als consument en
belastingbetaler, want de onderne
mers. de echte veroorzakers van de
vervuiling, willen niet betalen. Zij
moeten winst maken, aldus Laot.
Het milieu wordt 'economisch en ide
ologisch' gebruikt. De ondernemers
zien in de zorg voor het milieu nieu
we afzetmogelijkheden. Ze kunnen
straks op grote schaal anti-vervui
lingsmiddelen leveren. De campagne
'iedereen is een vervuiler' wordt ge
bruikt om te verdoezelen waar de
schuld werkelijk ligt.
Hij vindt, dat duidelijk onder ogen
moet worden gezien, dat de vervuiling
een gevolg is van het economisch
stelsel, waarin alleen de winst van de
onderneming telt. Dat moet wel lei
den tot exploitatie van mensen en van
de natuur.
'Ander stelsel'
De vakbeweging moet volgens Laot
aantonen, dat alleen een op andere
leest geschoeid economisch stelsel
werkelijk een beter leefmilieu voor
de arbeiders kan opleveren. De vakbe
weging moet er voor pleiten, dat bij
het onderwijs de betekenis van het
leefmilieu voor de mensen de nadruk
krijgt. Een ander middel, waar de
vakbonden zich sterk voor moeten
maken is het invoeren van een ver
gunningenstelsel voor nieuwe produk
ten. De ondernemer moet toestem
ming vragen om een nieuw produkt
op de markt te brengen, zodat kan
worden voorkomen dat nieuwe bron
nen van hinder en vervuiling aan de
bestaande worden toegevoegd.
Over de kosten van de anti-hinderac-
tie zegt Laot: Als het om een snufje
gaat moet de consument maar betalen
voor eventuele voorzieningen. Als het
om voor de samenleving vitale goede
ren gaat moet de overheid een deel
van de lasten dragen, die voortvloeien
uit de maatregelen tegen de hinder.
Laot besluit met een pleidooi voor
een internationale actie 'van allen,
die werkelijk willen handelen tegen
de oorzaak van de huidige situatie'.
1AAG Patiënten en perso-
n de Nederlandse astmakliniek
Zwitserse Davos verzetten zich
acht tegen het gemeenschappe-
isluit van bestuur en directie
initieve sluiting van de kliniek,
telegram aan het bestuur zeg-
tiënten en personeelsleden het
en de uitvoering daarvan niet
nen accepteren. Men eist een
isie 'van onderzoek.
L_ r>
L©/k
OVEN In Eindhovpn komt
irrondissementsrechtbank. zeer
leurstelling van het stadsbe-
dat reeds grond had ■jereser-
'oor de bouw van een huis van
en gerechtsgebouw,
r Van Agt wijst echter op de
lerziening van de rechterlijke
atie die over zes lot tien jaar
'slag moet krijgen. De minister
et niet verantwoord, vooruitlo-
P die reorganisatie een nieuw
cement in het leven te «-oe-
Want waarom zoeken naar wat u vlakbij kunt vinden?
U stapt eenvoudig even bij een Raiffeisenbank of
Boerenleenbank binnen. Er zijn 3000 vestigingen.
Dus overal gemakkelijk dicht bij u in de buurt.
Om te kiezen uit wel 8 verschillende spaarvormen, met
elk een aantrekkelijke rente. Zodat u kunt sparen
op de manier die het beste bij uw bedoelingen en
mogelijkheden past. Een deskundige adviseur helpt u
graag bepalen welke spaarvorm juist voor u het'
meest geschikt is. Bij de Raiffeisenbank en
Boerenleenbank, de bank waar de helft van alle
Nederlanders al bij spaart.
'de bank voor iedereen -
3000 vestigingen
DEN HAAG De Sociaal-Economi
sche Raad heeft gisteren besloten op
de salarissen van het SER-personeel
een niveaucorrectie toe te passen, die
zal worden gebruikt voor de invoe
ring van een kerstgratificatie van een
procent met een minimum van 175
gulden. Voorts zal de vakantetoeslag
nog dit jaar worden verhoogd van 6
tot 6,8 procent.
Kroonleden: teveel versplintering
DEN HAAG De Sooiaal-Economi-
sche Raad meent dat de mogelijkheid
om gelden van bedrijfsspaarfondsen
in de betrokken ondernemingen te
beleggen in principe groter moeten
zijn dan de 20 procent, die minister
Boersma voorstelt in het ontwerp van
een algemene maatregel van bestuur
ter verruiming van de faciliteiten
voor spaarfondsen.
In een gisteren vastgesteld advies zegt
de SER, dat regelingen voor spaar
loon. winstdeling en vermogensaan-
wasdeling dikwijls ondernemingsge
wijze (zullen) worden getroffen. 'Ge
zien de veelal noodzakelijke behoefte
van vele ondernemingen aan zelffi
nanciering komen dan dikwijls weinig
liquide middelen vrij. De voorgestelde
20 procentsbepaling zou hen er toe
dwingen om 80 procent van de stor
tingen in het fonds in contant geld te
doen.'
Juist ter stimulering van deze fond
sen moet volgens de raad een soepel
beleid worden gevoerd met betrek
king tot ontheffing van het maximum
van twintig procent. Dergelijke ont
heffingen zouden echter niet. zoals de
minister voorstelt, moeten worden ge
nomen door de overiheid, maar bij
voorkeur door een (daartoe in te
stellen) kleine SER-commissie.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Tijdens het vervoer
van 27 postzakken vol vertrouwelijke
archiefstukken naar een vernietigings-
bedrijf in Amsterdam-Oost is de Am
sterdamse politie deze week tweehon
derd politierapporten uit 1971 kwijt
geraakt. De papieren werden door
wandelaars op straat gevonden en in
geleverd bij de portier van de Hortus
Botanicus die op zijn beurt de politie
alarmeerde.
In de rapporten stonden verdachten
van een misdrijf met naam, adres,
geboortedatum en gepleegd strafbaar
feit vermeld.
Volgens een woordvoerder van de po
litie zijn de stukken verloren tijdens
een transport van archiefmateriaal
door de huishoudelijke dienst van de
Amsterdamse politie. 'De vrachtwagen
haalt bij een aantal polltiebureau's
zakken met materiaal op. Die zakken
moeten gesloten zijn voordat ze wor
den opgeladen maar het komt wel
voor dat zo'n zak openblijft'. Vermoed
wordt dat bij het inladen een pakket
rapporten tussen de laadklep en het
dekzeil van de auto is gegleden zon
der dat iemand dit zag.
Volgens de woordvoerder is het itge-
sloten dat tijdens het transport de
rapporten uit een van de zakken zijn
gegleden. Bij het vermetigingsbedrijf
wordt er altijd door een politieman
op toegezien dat de vertrouwelijke
papieren werkelijk worden vernietigd.
Naar aanleiding van de gebeurtenis
zullen de voorschriften om de politie
rapporten geheim te houden nog eens
worden bekeken. Maar het incident
wordt niet al te zwaar opgenomen:
'Iedereen verliest wel eens wat', aldus
de woordvoerder.
Van onze sociaal-economische
redactie
DEN HAAG De Sociaal-econo
mische Raad ment dat de moge
lijkheden moeten worden onder
zocht om de wetten op het milieu
beheer te ingreren en dat het in
elk geval gewenst is de regels
omtrent de verontreiniging van
oppervlaktewater zowel als van
grondwater in een regeling te ver
vatten.
Deze (anonieme) uitspraak is opgeno
men in een gisteren vastgesteld advies
aan de minister van volksgezondheid
en milieuhygiëne over het vooront
werp van wet op de bodemverontrei
niging, en wel op voorstel van de
kroonleden prof. mr. A. D. Belinfan-
te, prof. dr. H. W. J. Bosman en drs.
V. Halberstadt.
Prof. Belinfante betoogde dat de wet
geving op het milieubeheer tezeer
dreigt te versplinteren. Naast de wet
gevaarlijke stoffen, de kernenergiewet
en de bestrijdingsmiddelenwet hebben
we inmiddels de wet verontreiniging
oppervlaktewateren en de wet lucht
verontreiniging alsmede thans een
wetsontwerp bodemverontreiniging
'Het milieuprobleem komt m eer en
meer centraal te staan en de diverse
onderdelen hebben over en weer zo
veel met elkaar te maken, dat het tijd
wordt de deeloplossingen te vervan
gen door een algemene aanpak', aldus
prof. Belinfante, in wiens amende
ment onder meer ook gepleit werd
voor de instelling van een adviesor
gaan.
Bij de uitvoerige discussie over het
wetsontwerp bodemverontreiniging
bleek verschil van mening te bestaan
over de uitvoering. Sommige raadsle
den pleitten (in overeenstemming
met het wetsontwerp) voor een gecen
traliseerde uitvoering, anderen zagen
liever (evenals in de wet verontreini
ging oppervlaktewateren) een meer
gedecentraliseerde uitvoering. Gezien
de wens om tot integratie van de
milieuwetten te komen, sprak de SER
zich hierover evenwel niet uit.
In de algemene beoordeling van het
wetsontwerp verklaarde de raad het
nodig te vinden dat over mogelijkhe
den wordt beschikt om het in de
handel brengen van produkten te ver
bieden, te beperken of aan voorwaar
den te binden als zij na gebruik
ernstige moeilijkheden bij de verwer
king als afval kunnen veroorzaken.
Mevr. Van Till over abortus provocatus
Van een verslaggever
DEN HAAG Om tot een grotere abortusvrijheid te komen zijn
voor abortus provocatus tot een bepaald tijdstip wetswijzigingen over
bodig. Tot 'week X' is er weliswaar een functionerend organisme van
menselijke herkomst, maar het kan omdat de structuren daarvoor
nog ontbreken nog geen psychische functie hebben. Dit maakt
abortus mogelijk zonder strafrechtelijke of tuchtrechtelijke gevolgen.
'De in omvang en verscheidenheid
toenemende produktie van afvalstof
fen noopt tot een hernieuwde, krach
tige aanpak van het inzamelen en
verwerken van deze stoffen', aldus de
SER, die hoewel de minister daar
nadrukkelijk om vroeg geen uit
spraak zei te kunnen doen over de
quantitatieve economische consequen
ties van de voorgenomen wettelijke
regeling, omdat deze geheel zullen
afhangen van de te treffen (en nu
nog onbekende) uitvoeringsmaatrege
len.
DEN HAAG Het belang van de
patiënten vroeg om de sluiting van de
orthopedische kliniek van de 'Cornelis
Vroege-Stichting* in Alblasserdam.
Minister Stuyt (volksgezondheid)
heeft, in antwoord op vragen van
mej. Van Leeuwen (ARP), de tweede
Kamer meegedeeld, dat de accommo
datie van deze kleine kliniek zowel in
verpleegkundig als in medisch opzicht
reeds geruime tijd te wensen overliet.
De datum van sluiting is vastgesteld
op 1 juli.
(ADVERTENTIE)
Dit zegt mevrouw dr. mr. H. A. H. van
Till-d'Aulnis de Bourouill in een publi-
katie die dezer dagen zal uitkomen.
(Mevrouw Van Till promoveerde in
1970 op het onderwerp medisch juri
dische aspecten van het einde van het
menselijk leven).
Zoals daarin een criterium is opge
steld voor het einde van het mense
lijk leven, is dit ook volgens haar
mogelijk voor het begin van het men
selijk leven. Zij meent dat het al dan
niet hebben van enige psychische
functie een objectief en ter zake
doend kriterium is voor het al dan
niet (kunnen) bestaan van persoon-
Van een verslaggever
LEEUWARDEN In Nederland zou
zo spoedig mogelijk een bewindsman
moeten komen die uitsluitend belast
i.i met de zorg voor sport en lichame
lijke opvoeding.
Aldus de heer J. P. Kramer, voorzit
ter van de koninklijke Nederlandse
vereniging van leraren en onderwij
zers in de lichamelijke opvoeding, bij
de opening van de 110de jaarvergade
ring te Leeuwarden.
De heer Kramer zei verder dat de
opleiding tot leraar steeds minder
ruimte laat voor vernieuwing.
lijk menselijk leven op het minimum
niveau, los van de vraag of deze zich
goed of in het geheel niet kan uiten.
Op grond van deze overwegingen stelt
mevrouw Van Till dat leven vóór die
'week X' er geen sprake is van 'ie
mand' maar van 'iets'. Het is pre-
humaan leven en valt als zodanig niet
onder de bescherming van de bepalin
gen die moord en doodslag verbieden.
Bij abortus vóór deze week kunnen,
aldus mevrouw Van Till, uit juridisch
oogpunt teamwerk en registratie, zo
als in het wetsvoorstel is voorgesteld,
achterwege blijven.
MISDRIJF
Na deze week is het echter 'iemand', en
is abortus, zelfs indien gedaan volgens
vrijwillig en rechtsgeldig verzoek van
de moeder, strafbaar als misdrijf tegen
het leven. Een uitzondering hierop is
een strikte medische indicatie.
Mevrouw Van Till meent dat abortus,
gemotiveerd door sociale indicaties,
een zeer gevaarlijk precedent schept.
Het maakt meer problemen dan het
oplost en is in strijd net het Euro
pees verdrag tot bescherming van de
rechten van de mens.
Op grond van voorlopig en oppervlak
kig onderzoek lijkt het mogelijk dat
de 'week X' ligt tussen veertig dagen
en vier maanden na de conceptie.
Meer deskundig onderzoek is evenwel
noodzakelijk, oordeelt mevrouw Van
Till.
Land van
uitersten
want u kunt er vakantie
houden in luxe hotels of op
de boerderij logeren. Berg
beklimmen en zomerskieën,
zeilen en zwemmen of ge
nieten van kuituur. Tal van
autotrips maken.
Tevens in voor- en naseT
zoen voordelige arrange
menten. Salzburger land:
centraal gelegen in het
vakantierijke.
Oostenrijk.
Inlichtingen bi( u«v reisbureau óf
LandeevcrVehramt Saliburg.
•Morartplatr 1. A 5010 Saliburg.
Oonenri|ks Toeristenverkeers Bureju
Herengracht 437. Amsterdam.
Tel 020 - 62188.
I
