Twee pleidooien voor prinselijke functie Soembanese kerk vraagt hulp in verband met ernstige hongersnood Skol spreekt uw taal. Proeft maar. vandaag Trouw K wartet Kerkelijke luchtbrug Bangladesj lamgelegd Zairese bisschoppen doen concessie Duitse theologen: geef Angela Davis eredoctoraat Concilie van Taizé begint zomer 1974 Wij ontvingen Beroepings- werk $1 Boekenetalag TROUW/KWARTET DONDERDAG 20 APRIL 1972 Van een onzer redacteuren UTRECHT Het Indonesische eiland Soemba kampt al enkele maanden met een ernstige hon gersnood. Doordat er bij het begin van de planttijd (in december en januari) bijna geen regen is ge vallen, is alle aanplant van rijst en mais afgestorven door de droogte. De kerk van Soemba heeft een beroep gedaan op de gereformeerde kerken in Nederland om te helpen. Volgens een brief van de Soembanese kerk zijn er in Waingapoe en omge ving reeds honderden kinderen ge storven als gevolg van de abnormale warmte en door voedselgebrek. In het binnenland zou de toestand nog ern stiger zijn. De bodem van Soemba, een van de eilanden ten oosten van Java, is niet erg vruchtbaar. Men is sterk vaan de regen afhankelijk. Bovendien ligt het eiland nogal geïso leerd. De mensen zijn zeer arm en leven van de ene oogst naar de andere. De armoede wordt het ergste gevoeld vlak voor de nieuwe oogst, die ge woonlijk in de maanden juni-juli wordt binnengehaald. Elk jaar ont staat er dan een kleine hongerperio- de, waarin velen hun huizen verlaten en kortere of langere tijd de bossen intrekken om voedsel te zoeken Vrij geregeld, zo eens in de vier jaar, komt echter de regen te laat of te onregelmatig, of valt er onvoldoende regen. Dan komt er een echte hon gersnood. De opbrengst van de rijstoogst was al enkele jaren achtergebleven bij de verwachtingen, maar stelde vooral vo rig jaar teleur. Als gevolg daarvan was men eind vorig jaar veel eerder dan gewoonlijk bezig met het planten van de mais, in Waingapoe al in november. Maar toen viel er bijna de hele de cembermaand geen regen. De mais die het nog kwijnend volhield, was ge dwongen te bloeien bij een hoogte van 30-50 centimeter. Op het moment dat de mais bloeide, hield juist de korte regenperiode eind december op en de mais verpulverde volkomen. Er is nu geen mais meer beschikbaar, dat als zaaizaad zou kunnen dienen, wan neer de regen komt De rijstteelt was nog meer bedroe vend. De landbouwers zetten twee keer jonge planten uit maar tever geefs. Bij het uitzetten van de plan ten viel er geen regen. De planten verdroogden en stierven af. Toen er tussen Kerst en Oudejaar regen was gevallen, plantten de landbouwers weer jonge aanplant, maar in januari was het nog warmer en ook deze speciale aanplant ging dood. Men tracht op allerlei manieren nog wat binnen te krijgen van de oogst al zijn het dan alleen maar de bladeren, die gegeten kunnen worden en de maisstengels. Ook in de bossen is niet veel eetbaars meer te vinden. Daarbij doet zich ook nog een muizenplaag voor. In heel Oostlndië is de regen uitge bleven (merkwaardig terwijl Java in diezelfde tijd overstroomd werd door bandjirs), maar de toestand is het ergst op Soemba. De honger wordt het zwaarste gevoeld in het binnen land, maar ook in Waingapoe is de prijs van de rijst al opgelopen tot 52.50 roepia per kilo. Men rekent, dat deze hongertoestand in ieder geval zal duren tot februari 1973. 'Renmeesterschap' De 'raad van het rentmeesterschap' van de christelijke kerk op Soemba heeft een beroep gedaan op alle ker kleden, om de resterende regentijd, waarvan men hoopt, dat die eindelijk toch zal komen, zo goed mogelijk te gebruiken voor het planten van bonen en groenten en het beplanten van de zijkanten van de rivieren. Verder heeft deze raad een beroep op de overheid gedaan om de nog aanwe zige bibit (het plantmateriaal) te ver delen onder de bevolking. Ook heeft men de regering verzocht om doeltref fende maatregel envoor het rondzwer vende vee en gevraagd de werktijden voor de gotong rojong (arbeid tot nut van het algemeen) dit jaar in te korten, zodat de bevolking voldoende gelegenheid krijgt om de sawahs en tuinen te bewerken. Daarnaast heeft men de gereformeerde kerken in Ne derland om hulp gevraagd. Werelddiakonaat Het gereformeerd werelddiakonaat re kent op korte termijn zeker 24.000 gulden nodig te hebben om via de kerk van Soemba voedsel te geven aan hen, die niet in staat zijn om te werken, zoals zieken, gehandicapten en kinderen, terwijl het aan allen die wel kunnen werken, werkgelegenheid zal bieden, waarbij gedeeltelijk beta ling in voedsel plaatsvindt. Deze werkgelegenheid richt zich onder meer op de verbetering van de opslag ruimten voor de oogst, zodat er in de toekomst minder verloren gaat en op het herstel van de wegen, zodat het vervoer gemakkelijker geregeld kan worden. Daarnaast helpt het werelddiakonaat al geruime tijd bij pogingen om op langere termijn de situatie op Soemba te verbeteren. Dat gebeurt door mid del van het landbouwtrainingscen- trum te Lewa (dat het werelddiako naat dit jaar twee ton kost), terwijl het ook helpt bij het herstel van de hoofdweg op Soemba. Deze 120 kilo meter lange weg nadert zijn voltooi ing. De laatste aanlegkosten zullen 80.000 gulden bedragen. (Gironummer 2211 t.n.v. Algemeen Diakonaal Bu reau Koningslaan 7, Utrecht). De christelijke kerk van Soemba heeft een distributieapparaat opgezet. Het hoofdartikel, genaamd 'Prins Claus', dat in Trouw/Kwartet van gisteren werd gepubliceerd, heeft de Leidse hoogleraar in de theologie prof. dr. H. Berkhof en het Tweede-Kamerlid dr. B. de Gaay Fortman (PPR) reden gegeven tot een kritische reactie. Wij drukken hun commentaar hieron der af. red. Trouw. De redactie behoudt zlcli bet recht voor om ter opname In dei«- rubriek ontvangen roe- ninïMiiiingen verkort weer te geven. BIJ publlkalie wordt met dc naam van de inzender ondertekend. Brieven kunnen wor- den gezonden aan de heer .loh. C. f rancken. secretaris van dc hoofdredactie van Trouw- Kwarlct. Postbus 8S9. Amsterdam. Opcenten Minister Stuyt (milieuhygiëne) is van plan opcenten te heffen op brandstof fen ter bestrijding van luchtverontrei niging. Dan volgt de opsomming van diverse bradstoffen die gebruikt wor den en alle eraan medewerken de lucht te verontreinigen. De minister neemt de stelling in 'de verontreini- ger betaalt'. Op zichzelf geen ongezon de stelling. Tenslotte moet op aardgas ook betaald worden, hoewel dit het milieu niet verontreinigt. Maar nu komt het. Er moet op betaald worden, omdat deze energiebron betrekkelijk schaars begint te worden. Als dat zo is, waarom dan gas aan diverse omrin gende landen leveren? Waarom dure pijpleidingen aangelegd? Waarom de mensen bij de vondst wijsgemaakt dat de voorraad schier onbeperkt is? Kreeg de bevolking (als onmondige kinderen) sprookjes voorgeschoteld? Delft C. Gerritsen Eindexamens Het gebeurt nogal eens, dat in de eind- examen-verslagen die overigens zeer op prijs worden gesteld, foutieve op merkingen staan. In Trouw/Kwartet 13 april jl. gaat het over examen analy tische meetkunde en goniometrie en schrijft men: De tweede opgave betrof een stelsel kegelsneden de ana lytische meetkunde leverde het volgen de vraagstuk enz. Een en ander moet zijn: de tweede en de derde opgave waren beide analytische meetkunde; de tweede opgave ging over twee ke gelsneden, de laatste opgave betrof een stelsel kegelsneden. Ede R. Kooistra, leraar VHMO Inkorisekwent Met verwondering heb ik de afgelo pen dagen gelezen, hoe sommige poli tici hun opstelling in de abortuskwes tie rechtvaardigen. Ofschoon zij abor tus principieel veroordelen, menen zij toch aan een wettelijke liberalisering daarvan te moeten meewerken. En wel: uit respect voor de overtuiging van medeburgers. Hierbij wordt toch wel een onbegrijpelijke inkonsekwen- tie begaan. Want men aarzelt niet om met allerlei politieke sancties bepaal de groepen van burgers in andere landen tegen hun overtuiging in tot maatschappelijke 'gelijkberechti ging' te pressen, d.w.z. tot verwerke lijking van gelijke menswaardigheid voor allen. Voorzeker een loffelijk streven! Als het er echter om gaat, in eigen land de mensvernietigende abortus te weren, krijgt men opeens politieke scrupules. Vught Th. v. d. Heuvel ook In Nederland, in andere vormen zich uit. Minder waardering heb ik voor het stuk van 'vijf gewezen zende lingen en wetenschappelijk werkers die tussen zes en twee jaar temidden van de Afrikaanse bevolking leefden en werkten'. Waarom hebben deze na zes en twee jaar hun werk aldaar gestaakt? Dit getuigt niet van de ernstige bereidheid hun taak tot een afgerond levenswerk te maken en moet hen manen tot grote bescheiden heid die echter niet blijkt uit hun commentaar dat overigens beneden de maat is en het betoog van prof. Siertsema niet weerlegt. Prof. Siertsc- ma en ook de lezers hebben recht op commentaren van beter gehalte. De door prof. Siërtsema aangesneden pro blemen zijn te ernstig dan dat zij met demagogische kreten zonder innerlij ke waarde kunnen worden afgedaan. Den Haag mr. L. van Heijningen Krijgsdienst Dr. Gijsen spreekt met niet mis te verstane woorden het Vaticaan's credo uit inzake het abortus-vraagstuk. Doch hoe is het met het leven van haar beminde gelovigen en in de protes tantse religie met de door de vrouw ter wereld gebrachte kinderen, die in nog onvolwassen leeftijd verplicht ge leerd worden In de krijgsdienst, om wat eerst een vrucht was en nu tot volwassenheid groeit, in oorlogen te vernietigen? Als de kerk abortus ver biedt op straffe van, dan is die kerk impliciet van Christus' wege verplicht haar beminde gelovigen de krijgs dienst, onder wat voor omstandighe den, te verbieden. Ommen J. Wezenaar Oude stijl (1) Apartheid Het artikel van prof. B Siertsema gaf blijk van een weloverwogen en eerlijk oordeel inzake de zgn. Apartheidspoli tiek In Zuid-Afrika en het racisme dat De Rotterdammer Nieuwe Haagse Courant Nieuwe Leidse Courant Dordts Dagblad llitgaven van N.V. De Christelijke Pers Directie: Ing. O. Postma, F. Diemer Hoofdredactie: J.de Berg (waarnemend) Dagelijks bestuur-. B. Bol, Den Hoog; dr. E. Bleumink, Palen- wolde; mr. G. C. van Dam, Nootdorpj W. A. Fibbe, Rotter dam; J. lonser. Utrecht; drs. J. W. de Pouj, Den Hoog; J. Smol- lenbroek, Wassenoar. Overige leden van het algemeen bestuur; K. Abma, Amsterdam; H. A. de Boer, IJmuiden; Th. Brouwer, Assen; mr. dr. J. Don- ner, Den Haag; J. van Eibergen, Schaarsbergen; mr. K. van Houten, Wogeningen; ds. O. T. Hylkemo, Billhoven; Joc. Huijsen, Delft; mevrouw M. C. E. Klooster- mon-Fortgens, Voorschoten; me vrouw J. G. Krooyeveld-Wouteri, Heerhugowoord; prof. dr. G. N. Lommens, Noorden,- ds. F. H. Londsmon, Den Hoog; H. de Mooij, Rijnsburg; prof. dr. G. C. von Niflrik, Amsterdam; H. Olle- vonger, Buitenpost; mr. dr. J. Ozinga, lunleren; dr. A. Veermon, Rijswijk (Z-H)j H. H. Wemmen, Den Hoog; drs. R. Zijlstro, Ooster- land (Zld). Hoofdkantoor N.V. De Christelijke Pers: N.Z. Voorburgwal 276 - 280, Amsterdam. Postbus 859. Telefoon 020 - 22 03 83. Postgiro 26 92 74. Bank: Ned. Midd. Bank (rek.nr. 69.73.60.768)Gem.giro X 500. Is de gereformeerde kerkdiehst oude stijl in Apeldoorn alleen gehouden om oude broeders en zusters een soort zoethoudertje te geven? Ik krijg de indruk van wel. Jammer! Hoewel ik kan verzekeren dat ook jongere mensen heimwee hebben naar een 'ouderwetse' kerkdienst. En dan niet alleen naar de omlijsting, maar naar een dienst, waar niet de 'medemense lijkheid' hoogtij viert, maar waar het Sola Gratia de boventoon voert. Wan neer dat Sola Gratia voor ons weer een realiteit wordt, zullen wij die 'medemenselijkheid' niet anders dan kunnen betrachten, hoewel het soms een bovenmenselijke opgave lijkt. En wat de oude berijming betreft heeft men wel bijzonder waardevolle dingen weggedaan. Ik denk bv. aan psalm 89: 7 en 8. Dit is maar een klein voorbeeld. Ze zijn nooit te vervangen! Nogmaals, niet alleen de ouderen mis sen ze. Zullen wij ons goed bezinnen alvorens ook onze belijdenisgeschrif ten in de vuilnisbak te laten verdwij nen? Utrecht mevr. C. H. Kottier-Mulder Terwijl ik meestal de rubriek Com mentaar met veel instemming lees, heb ik me hooglijk verbaasd over uw stukje Prins Claus van 19 april. Ik stel er drieërlei tegenover: 1. Als het zo is, zoals u stelt, dat prins Claus niet zijn eigen mening naar voren brengt, maar alleen als voorzitter van een democratisch fungerend gezel - schap nog wel door de regering be noemd) naar buiten optreedt, is de persoonlijke opvatting van de prins dus niet in het geding en uw conclu sie mijn inziens niet logisch. 2. Bij de huidige actie tegen het voorzitterschap van prins Claus gaat het niet zozeer om het spel als wel om de knikkers. Men gaat de wenk brauwen fronsen, nu de nationale com missie voor ontwikkelingssamenwer king met de daad beginselen gaat uitvoeren, die regering en parlement tot nu toe met de mond hebben beleden. 3. Meer in het algemeen: Wordt het geen tijd dat Nederland zijn enge principes over het optreden van leden van het koningshuis laat varen? Over al in de wereld zijn presidenten staatshoofden die voorheen zeer ge prononceerd in de politiek zijn opger treden. Ik vind dat verre van ideaal, maar wij hebben nu het tegengestelde uiterste. Maar alswe de activiteiten van leden van het koningshuis (ik zonder de Koningin zelf natuurlijk uit) beperken tot zaken die geen politiek aspect hebben, dan blijkt er in de moderne wereld heel weinig voor hen over om zich voor in te zetten. Ik beschouw dat als een scha de voor volk en koningshuis. In een volwassen democratie als de Neder landse moet het anders kunnen. Prof. dr. H. Berkhof (Eén motie bij punt 1: dat prins Claus 'niet zijn eigen mening naar voren brengt', hebben wij niet ge schreven. Wij hebben alleen die mo gelijkheid niet willen (en kunnen) uitsluiten. Red. Trouw De strekking van het hoofdartikel in Trouw van woensdag stemt overeen met het antwoord dat minister-presi dent Biesheuvel mij gaf op vragen over de positie van prins Claus als voorzitter van de nationale commissie ontwikkelingsstrategie. De minister president bleek mijn mening te delen dat de besluitvorming in de nationale commissie op democratische wijze tot stand komt. 'Niettemin', zo schreef hij, 'dient in ons constitutionele bestel te worden vermeden, dat leden van het konink lijk huis betrokken raken bij contro versiële kwesties'. Ik vrees dat aanvaar ding van het criterium controversieel (Biesheuvel) of boven de kritiek en buiten de discussie (Trouw) tot ge volg zal hebben dat leden van het koninklijk huis gedwongen zullen worden tot nietsdoen. Ook het openen van nieuwe wegen (die immers al te vaak mooi landschap vernietigen) en fabrieken (denk aan Péchiner in Zee land) zijn controversiële activiteiten geworden. Ons dilemma is nu, dat ook niets doen controversieel is. Velen in ons land verwachten van het koninklijk huis en niet allen om dat de leden daarvan een salaris krij gen dat het een maatschappelijke bijdrage levert Activiteiten, zoals het voorzitterschap van een commissie, waarin de besluitvorming op een de mocratische wijze tot stand komt, vor men mijns inziens nog de beste gele genheid om de leden van het konink lijk huis deel te doen nemen aan 'normale werkzaamheden'. In het geval van prins Claus wordt van de regering slechts gevraagd dat zij de verantwoordelijkheid aanvaardt voor zijn voorzitterschap als zodanig. Als bepaalde besluiten van de natio nale commissie in discussie komen, kan zij (het voorbeeld van de heer Lanser volgende) er op wijzen dat de discussie niet op de voorzitter mag worden toegespitst. 'Het gevaar is niet denkbeeldig', stelt het hoofdartikel, 'dat deze kwestie een startpunt wordt voor een discus sie over de plaats van het koning schap in ons staatsbestel'. Ik ben bang dat die discussie pas echt in alle hevigheid zal losbreken, als prins Claus genoopt wordt tot aftreden. Ve len zullen daaruit immers de conclu sie trekken dat leden van het konink lijk huis wel mogen meewerken aan het behoud van de bestaande toe stand, maar niet aan maatschappelijke verandering. In een interview voor Brandpunt gaf prins Claus een visie op het ontwik kelingsvraagstuk die helaas nog niet door iedere Nederlander gedeeld wordt. Maar hij deed dit op een wijze die bij de mensen die het in wezen niet met hem eens zijn respect af dwong. Nu de ontwikkelingssamen werking voor prins Claus een zaak blijkt te zijn die uit het hart komt, moeten wij hem de gelegenheid geven zijn visie om te zetten in 'normale werkzaamheden'. Als het er tevens om gaat de persoon van de prins zoveel mogelijk buiten discussie te houden, dan is het voor zitterschap van de nationale commis sie ontwikkelingsstrategie wellicht de beste oplossing. Dc. B. de Gaaij Fortman ADVERTENTIE Oude stijl (2) Wat de gereformeerde kerkdienst 'ou de stijl' te Apeldoorn betreft behoe ven we niet zover uit de buurt te zoeken om iets te vinden dat hartver warmend aandoet. Uit de hervormde kerkdiensten te Katwijk aan Zee ademt een soortgelijke geest. De voor lezer is er niet meer bij en de psalmen en gezangen die gezongen worden vindt men in de hervormde bundel 1938. De resultaten? Propvolle kerkdiensten bezocht door ouderen en jongeren. Thans is men doende met de stichting van een 9e en 10e predikantsplaats. (20 jaar geleden wa ren er hoogstens 4). Heeft dit alles wellicht ook iets te zeggen tot de zoekers naar vernieuwing en aanpas sing van de kerkdiensten? Noord wijk J. v. d. Putte Prikkebeen op prikkeltoer Dat het oude verhaal van de avon tuurlijke vlindervanger na 125 jaar opnieuw tot leven gebracht werd leek mij een reden tot blijdschap. Helaas stelde de eerste uitzending van de nieuwe serie erg teleur. De tekst van Goevemeur was heus zo slecht niet ondanks de 'verdringing' van geliefde Elvire door zuster Ursula. Ik vraag me af met welk doel Prikkebeen op de film rondwandelt op poedelnaakte heuvelachtige reuzinnen. Mocht dit in de ongekuiste oorspronkelijke uitgave tot zijn dagelijkse gewoonten behoren dan lijkt het mij beter de uitzending op een later tijdstip te zetten. Het weerzien van de, nu bewegende, hout gravures is enig, maar de 'springle vende' aangepaste vlinderman lijkt meer op een gefrustreerde playboy die het spoor bijster raakte dan op onze gezellige Victoriaanse Prikke been. Jammer voor de jeugdige kij kertjes. Wagenlngen mevr. M. P. v. Houten-Chardon §88^ DACCA (EPD) De kerkelijke luchtbrug in Bangladesj Is door een tyfoon lamgelegd. Drie vliegtuigen werden beschadigd, terwijl het vlieg veld van Dacca voorlopig onbruikbaar is. Het herstel aan de toestellen zal minstens twee weken duren, omdat de vervangende onderdelen uit Noorwe gen moeten komen. De gezamenlijke kerkelijke hulpinstanties hebben voor Bangladesj een hulpprogramma opge steld ter grootte van 42 miljoen gul den. Transportproblemen vormen daarbij de grootste moeilijkheid. KINSJASA (KNP) De r.k. bisschop pen van Zaire hebben toegegeven aan de eis van de regering, dat er aan elk seminarie een jeugdafdeling moet ko men van de eenheidspartij, de revolu tionaire volksbeweging, voor de poli tieke opvoeding van de toekomstige priesters. Als gevolg hiervan mag het seminarie Johannes XXIII te Kinsjasa worden heropend. De bisschoppen hebben de verzekering gekregen, dat de vrijheid van godsdienstige vorming op de seminaries niet zal worden aangetast. FRANKFORT (EPD) Enkele hoog leraren en het merendeel van de studenten van de theologische facul teit van de universiteit van Frankfort willen Angela Davis, die in de Vere nigde Staten terecht staat onder ver denking van medeplichtigheid aan moord, voordragen voor een eredocto raat. Als motivering wordt aangevoerd, dat zij, -hoewel zij niet tot een kerk behoort, het doordenken van het pro bleem van de minderheden op een christelijke voorbeeldige manier heeft verbonden met haar eigen levensprak tijk. Angela Davis heeft in Frankfort gestudeerd. TAIZé (EPS) Het wereld jongeren- concilie, dat georganiseerd wordt door de gemeenschap van Taizé, zal reeds in de zomer van 1974 beginnen. Dit deelde de prior van Taizé, Roger Schütz, mee in een ontmoeting waar meer dan zestienduizend jongeren uit tachtig landen bijeen waren. Katholieke universiteit? deel II: reac ties en meningen. Uitg. Paul Braand, Bussum, 164 pag., prs ƒ9,90. We heb ben hier reacties op Schillebeeckx' rapport over de vraag naar een r.k. universiteit, o.m. ook van de hervorm de theologen Berkhof en Sperna Wei land. La Rivière Voorhoeve. Zwolle. De- Dulles. Ook ditmaal fragmenten uit blz. - 15,90. De vechtende Téméraire, door John. Winton. Een Engelse onderzeeboot wil onderzoeken. Regelrechte sponnage. Rivière Voorhoeve, Zwolle. 290 blz. - Uitg. Hollandia. Gïllustreerd met 25 foto's en 103 tekeningen. Vertaling Sterrenbeeldenatlas, door J. Klepesta met kaartjes van A. RUhl. Bewerkt door dr. T. de Goot medewerker Ster- rekundig Instituut te Utrecht. Uit. La Ricière Voorhoeve, Zwolle. 290 blz - 10,90. De zeilen van kleine wedstrijdsche pen, door Jeremy Howatd-Williams. Uitg. Hollandia. Geillustreerd met 25 foto's en 103 tekeningrn. Vertaling van J. Straus. 152 Blz - 17.90. De derde weg (de psychologie van Maslow) door F. Globe. Uitg. Lemni- scaat, Rotterdam. 132 blz -ƒ 13.50. UNCTAD-ZORGEN De UNCTAD-conferentie waa gaat om de wereldhandelsprot is nu in volle gang. Zondag jl. ,g we dn de kerk het verhaal van en Abel. Opnieuw maakte de er van God aan Kaïn: Waar is uw a,| der? de meeste indruk op mij, j het antwoord van Kaïn is niet n e( onthullend: Ben ik mijns bn jc herder? Gebruikt Kaïn een woo^, ling? Abel was een herder. Ee w( der, die blijkbaar niet voldoend zichzelf kon zorgen. De voon die hij voor de kudde gewend ,st nemen zullen effectiever gewee de dan die hij in het uur van het w toen Kaïn zijn hanJd (met de sf'i ophief, voor zichzelf genomen ge Toch moet Kaïn er iets van get?' hebben, dat hij zijns broeders i behoorde te zijn. Hoe kwam h ni ders op de gedachte? Hij ha h kunnen antwoorden: ik weet hel ci Hij antwoordt met een wedei Er ligt iets in van zijn verzet te de gedachte dat de ene mens vo n ander op moet komen, nu hij zc tegendeel van het opkomen voote broer gedaan heeft. Door zijn de: slag ziet hij ineens de situatitgdi zich. Hij is geen herder vooi i broeder geweest, maar een do( d and. En dan komt zijn medal wereldbeschouwing daarna. De pit wil zeggen: dat ben ik immerftm Wie zegt mij dat, dat ik vooryai broeder moet opkomen? Waarjuu dat? Dat kan de bedoeling nic Kaïn wil niet dat dit de bedoel Zijn opvatting verhardt zich i wedervraag tot die van het str^I individualisme. Ieder moet maai zichzelf zorgen. Dat had Abel kt lijk niet voldoende gedaan. Hij misschien zelfs niet aan gedac zich te wapenen tegen zijn broe^; werd daardoor een geslagen her n.' zijn bloed begon 'van de aardig te roepen. Nog roept dat bloer Abel tot vandaag. De kerk van de •tus weet het antwoord op dat i een andere 'geslagen Herder1. nam niet voldoende voorzorg! wees ze zelfs af. Hij geloofde was 'niet bezorgd', omdat Hij [j in beslag genomen werd do< zorgen voor ons. Hij beleed i bloed, de herder van zijn broe^' zijn. En wat zal de Unctad,* zoveel 'christenen' aanwezig f doen? NED. HERV. KERK P Beroepen: te IJsselstein J. Koa" E Werkendam; te Lunteren A. te Delft, te Maarssen W. Verb^ Benschop. Bedankt: voor Heteren L. v. te Renswoude; voor Nieuwerkei IJssel C. v. d. Bergh te Katwi :x Zee; voor St Annaland G. van te Genemuiden. Toegelaten: tot evangeliebediei lb D. Heijbroek Rietveldseweg 28 :an lemborg; G. H. v. d. Graaf Ad L van Gentstraat 65 bis te Utrecf"- ook beroepbaar is. CHR. GEREF. KERKEN Beroepen: te Dordrecht G. Ban Scheveningen; te Veenwoude Visser te Broeksterwoude. Bedankt: voor Middelburg A Veer te Nieuwe Pekela. GEREF. KERKEN (VRIJGEJ&LJ Aangenomen: naar Ba^rn H. brink te Almkerk. Het wereldberoemde orgel i Haarlemse Sint Bavokerk, zoals suiker staat nagemaakt bij Rinf 'Op de grens van sociologie en atrie' door dr. Roger Bastide Paul Brand te Bussum. 284 blz 19,90. In zijn boek geeft dr. Bastid overzicht van de psychiatrische logie: een jonge wetenschap Frankrijk is ontstaan en in A tot ontwikkeling gekomen. Hei valt uiteen in drie delen. All behandelt hij de algemene th sche en methodische problemei volgens doet hij verslag van v< len empirische onderzoekingen terrein van de sociologie en t probeert hij tot een betere th sche omschrijving van deze schap te komen. Sociale psychia volgens dr. Bastide de wetensch het zieke sociale gedrag van n met psychische afwijkingen en •danig bestudeert de sociale p trie de invloed van sociale fa als gezinsplanning, behuizing, misch niveau, spanningen a mend uit het beroep, godsdien op gedragsstoornissen. De vraag erfelijke factoren of sociale fa doorslaggevend zijn bij het oi van een gedragsstoornis vei daarbij in het niet. Het gaat n de sociale of constitutionele oo van krankzinnigheid, maar om zinnigheid als sociaal verscl Een patiënt kan slechts kranl zijn in verhouding tot de maal pij waarin hij leeft. Ook de psyi zal zich bewust moeten zijn v feit dat hij afhankelijk is v maatschappij, want de maatsi stelt voor hem vast wat gees is en welk doel hij moet nas om een ideale behandeling te k geven; de patiënt vormt zo gezi minst belangrijke aspect in systeem van de krankzinnigheid

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 2