Turkse regering
dient ontslag in
Wie niet zelf vaart, wordt
licht in de boot genomen
Concorde haalt VS
niet in één ruk
Chaos in Engeland
door spoorwegactie
Afbladderen maanlander
levert geen gevaar op
Militairen schieten
Tupamaros neer
Senator Muskie
minder populair
bij Democraten
Moskou zet Bonn
verder onder druk
Hevig vuurgevec
in Belfast tussen
leger en IRA
Sato ontkent plan
van vorming van
kernmacht met VS
f
Premier van Libanon
Eigendom van wereldkoopvaardijvloot 'n parlement herkozen
Brug over Boudewijnwe
in België ingestort
Friendship neergestort
TROUW/KWARTET DEVSDAG 18 APRIL 1972
w BI ITEM.AM» T7/K
Turkije en Sowjet-Unie lief voor elkaar
ANKARA (Reuter, UPI, AFP, AP) President Sunay van Turkije heeft gisteren het ontslag aan
vaard van de regering van premier Nihat Erim. Premier Erim heeft 13 maanden lang het land be
stuurd. In die tijd heeft het land diverse bomaanslagen en ontvoeringen gekend en werden er in
totaal vier buitenlanders vermoord door links-extremistische stadsguerrilleros.
Erim aanvaardde destijds zijn functie,
nadat de strijdkrachten de regering
van ex^premier Demirel door middel
van een ultimatum tot aftreden had
den gedwongen. Tijdens zijn eigen
premierschap veranderde er echter
niets aan de situatie in Turkije, be
halve dan dat de autoriteiten steeds
feller op linkse figuren en organisa
ties jacht maakten. De extreem-linkse
stadsguerrilla-strijders van het Turkse
Volksbevrijdingsleger vermoordden op
30 maart van dit jaar drie NAVO-
techndci, die ze eerst gekidnapt had
den. Daarvoor werd de Israëlische
consul in Istaniboel gekidnapt en ver
moord.
De 60-jarige Erim trad af, naar aanlei
ding van de kritiek op de wijze
waarop de overheid het politieke ex
tremisme heeft bestreden. Drie weken
geleden al had hij tweemaal zijn func
tie ter beschikking gesteld, ten tijde
van de ontvoering van de drie NAVO-
technici. De Nationale Veiligheidsraad
het hoogste beleidsorgaan van Tur
kije, bestaande uit de president, hoge
militaire leiders en de voornaamste
leden van de regering wees toen
Erims ontslagaanvrage af.
Volgens president Sunay heeft Erim
zijn ontslag genomen, omdat hij 'over
vermoeid' zou zijn. Maar de werke.
lijke reden is volgens politieke waar
nemers, dat Erim er geen gat meer in
zag, toen de grote partijen in het
parlement afwijzend beschikten op
zijn verzoek ruimere bevoegdheden
aan de regering te geven en him
eigen politieke activiteiten op te
schorten teneinde het politieke extre
misme te bestrijden en de zo noodza
kelijke hervormingen in te voeren op
politiek, sociaal en economisch ge
bied, die ook de militairen wensen,
maar die door de zeer traditionele
parlementariërs worden tegengehou
den. Erim heeft toen met zijn ontslag
aanvraag gewacht, totdat het officië
le bezoek van president Podigorny van
de Sowjet-Unie aan Turkije afgelopen
Nihat Erim
zou zijn.
President Sunay heeft tevens bekend
gemaakt, dat tot opvolger van Erim de
minister van defensie Ferit Melen is
De jongste ontdekking is een van de
redenen waarom de luchtvaartmaat
schappijen weigeren orders te plaat
sen voor het sneller dan het geluid
vliegende toestel, dat nu in alle op
zichten een debacle tegemoet lijkt te
gaan. De Britse en Franse regeringen,
die toch al zoveel kritiek van de
publieke opinie moeten doorstaan met
het voortgaan van de produktie van
de Concorde, zijn door de publikatie
van het geheime rapport in het gezag
hebbende Britse zondagsblad The Ob
server, in grote verlegenheid ge-
Enige tijd geleden maakte de Franse
president Pompidou een demonstratie
ve vlucht met de Concorde naar de
Azoren voor besprekingen met Nixon,
om aan te tonen dat hij het volste
vertrouwen heeft in het prestige-vlieg-
tuig. Maar hij kon daarmee de com
merciële, politieke en naar nu blijkt,
technische rekenfouten die zijn
gemaakt, niet wegwissen. De ontwik
kelingskosten, die aanvankelijk op
drie miljard werden geraamd, zijn
Intussen gestegen tot ruim acht mil
jard gulden. De prijs van het toestel,
die eerder op een tachtig miljoen
gulden werd geschat, zal nu over de
200 miljoen gulden gaan bedragen.
Behalve bij Air France en BOAC, de
Franse en Britse staatsluchtvaartbe-
drijven, die verplicht zijn Concordes
aan te schaffen, blijkt geen enkele
maatschappij bereid te zijn een ma
chine te kopen. Bovendien is vrijwel
HOUSTON (UPI, Reuter) 'Ik ben gewoonlijk geen herrieschop
per, maar er is toch wel iets raars aan de gang hier'. Met deze woor
den maakte commandant John Young van de Apollo 16 duidelijk dat
hij niet helemaal gerust was op het afbladderen van de maanlander
Orion. Pas aanzienlijk later zou blijken dat de maanreis op geen en
kele manier gevaar liep.
Het zag er inderdaad raar uit in hel
begin. Nauwelijks waren de mannen
drie uur op weg naar de maan, of
Charles Duke zag 'een heleboel witte
deeltjes' van de maanlander afkomen.
'Het lijkt erop alsof het uit een
ventiel of zo komt meende Young,
"het komt nu bepaald in een stroom'.
De vluchtleiding in Houston was bang
dat er iets met de brandstoftanks van
de maanlander fout zat, en dus kreeg
de bemanning opdracht om 24 uur
eerder dan het programma aangaf, de
maanlander in te kruipen om een
inspectie uit te voeren. Daar bleek
dat alle tanks hun normale druk had
den, en dat ook de Orion zelf niet lek
was.
Televisiebeelden die zij later van de
buitenkant van de maanlander maak
ten, toonden dat een verflaag die
opwarming door zonnestralen op de
maan moest voorkomen, bladders en
blazen vertoonde en gedeeltelijk was
verdwenen.
benoemd. Hij zal tijdelijk premier
zijn, totdat er een geheel nieuw kabi
net is gevormd. Dat kabinet zal door
de Nationale Veiligheidsraad worden
benoemd. Melen zelf is een senator
van de gematigd conservatieve Allian
tiepartij; hij is vroeger minister van
financiën geweest in een coalitierege
ring onder Ismet Inonu in 1964.
Principes
AMSTERDAM Het Brits-Franse supersonische verkeersvliegtuig
Concorde blijkt, wanneer het geheel beladen is, een te geringe ac
tieradius te hebben om de sprong van Parijs naar New York te kun
nen maken. De zoveelste tegenslag voor de Concorde staat ver
meld in een rapport dat door de Britse en Franse regering zorgvul
dig geheim wordt gehouden.
De Sowjet-Unie en Turkije hebben
gisteren meteen na het vertrek van
Sowj et-president Podgorny, die een
bezoek van een Week aan Turkije
heeft gebracht een gemeenschappe
lijke verklaring uitgegeven. Daarin
staat, dat de twee landen hun bilate
rale verhouding zullen laten regeren
door de principes van vrede, vriend
schap en goede nabuurbetrefckingen.
Zij erkennen beide 'de souvereiniteit,
gelijkheid van rechten, de territoriale
integriteit en de onschendbaarheid
van de grenzen van de twee staten,
alsmede het principe van 'niet' in
menging in elkanders binnenlandse
aangelegenheden.' Voorts hebben zij
'respect voor het onvervreemibare
recht van elk land om zijn eigen
politieke, economische, sociale en cul
turele systemen te kiezen en te ont
wikkelen.'
Deze vriendelijke verklaring, waarin
niet zoveel nieuws is vervat, is over
eengekomen nadat de Turken buiten
gewoon koel reageerden op eerdere
suggesties van de Russen een verdrag
van vriendschap en non-agressie te
sluiten, hetwelk het verdrag tussen de
twee landen zou moeten vervangen,
dat door Stalin in 1945 opgezegd was.
Welingelichte bronnen in Ankara
hebben meegedeeld, dat de Sowjet-
president aan zijn Turkse gastheren
verdere economische bijstand heeft
aangeboden om nieuwe industriële
projecten te ontwikkelen. Op het
ogenblik geeft de Sowjet-Unie aan
Turkije economische hulp ter waarde
van 363 miljoen dollar onder een
overeenkomst, die in 1967 werd geslo
ten. Sinds 1965 werden ook de cultu
rele- en de handelsbetrekkingen tus
sen beide landen uitgebreid, toen
Podgorny voor de eerste maal, als lid
van het Sowj et-presidium Turkije be
zocht. De relaties tussen de twee
landen zijn gedurende drie eeuwen
zeer slecht geweest. In totaal zijn er
13 oorlogen tussen hen gevoerd.
MONTEVIDEO (Reuter, EFE, UPI,
AP) Acht mensen werden gister
ochtend gedood en dertien gewond
bij een schietpartij tussen Uruguyaan-
se soldaten in Montevideo en de
aanwezigen in het partijbureau van
de communistische partij van Uruguay.
In het kader van een afgelopen zater
dag door het parlement aanvaarde
'staat van binnenlandse oorlog'
tegen de Tupamaros, hielden de
soldaten twee auto's aan. waarin zich
Tupamaros bevonden. Deze namen
hun toevlucht in het eerste gebouw,
dat ze tegenkwamen, dat van de com
munistische partij. Volgens de officiële
mededelingen van de politie kwam
het toen tot een schietpartij, die en
kele minuten zou hebben geduurd en
waarbij 'wellicht een aantal doden
vielen'. Volgens buren echter heeft
het schieten in het gebouw ongeveer
een uur geduurd en hadden de mili
tairen met een machinegeweer het
partijbureau bestookt.
Vrijdag hebben de Tupamaros twee
agenten, een marine-officier en een
oud-staatssecretaris gedood. Korte tijd
later schoten politie-patrouilles acht
Tupamaros neer en werden ongeveer
tien stadsguerrilleros gevangen geno
men. Zaterdag werd de Tupamaros de
oorlog verklaard en stelde het parle
ment de grondwettelijke vrijheden
van de burgers buiten werking, ten
einde de regering van president Ju
an Bordaberry de vrije hand te geven
de stadsguerrilla voor eens en voor
altijd uit te schakelen.
Aangezien er sindsdien ook een zeer
scherpe perscensuur is ingevoerd, con
form de bevoegdheden die de rege
ring nu heeft gekregen, is de bericht
geving over het doodschieten van Tu
pamaros uiterst summier.
Niet alleen de regering heeft de
oorlog verklaard aan de Tupamaros,
ook uiterst rechtse extremisten heb
ben zich in de strijd geworpen tegen
alles wat maar enigszins naar links
zweemt. Zo ontploften zondag negen
bommen bij de huizen van linkse
professoren, journalisten en advoka-
ten.
PRINCETOWN (AP) De kiezers van
de Amerikaanse Democratische Partij
geven de voorkeur aan senator Hubert
Humphrey en senator Edward Ken
nedy boven senator Muskie, als kandi
daat voor het presidentschap. Dit is
gebleken uJit een opdnie-onderzoek van
het Gallup-instituut. Een meerderheid
van 54 procent van de ondervraagde
Democratische kiezers wil liever
Humphrey dan Muskie. Kennedy, die
herhaaldelijk heeft gezegd niet aan de
Wedstrijd voor het presidentschap
mee te doen, kreeg 50 procent van de
ondervraagden achter zich, toen die
moesten kiezen tussen Kennedy en
Muskie. Muskie kreeg daarbij 42 pro^
cent achter zicih terwijl 8 procent zei
geen mening hierover te hebben.
LONDEN (AP, Reuter, UPI) De langzaam-aan actie van de
290.000 Engelse spoorwegetmployees heeft gisteren een complete
chaos veroorzaakt. Miljoenen Britten kwamen te laat op hun werk
omdat treinen waren uitgevallen of veel te laat kwamen opdagen.
Vooral rond Londen en in het zuiden
was de situatie zeer verward. 'Chaos
is veel te mild uitgedrukt Het is een
ramp', zo luidde het commentaar van
een woordvoerder van de Britse
spoorwegen.
Op de stations werden spoorweglieden
uitgejouwd door woedende reizigers
die zich een weg vochten naar de
weinige treinen die liepen. In Londen
waren tijdens het spitsuur gisteren
stations gesloten en nog eens 15 andere
stations waren een tijd lang buiten
gebruik.
De Britse spoorweglieden eisen een
loonsverhoging van zestien procent
Zondagavond werd de hoop op een
akkoord met de werkgever de bodem
ingeslagen toen twee van de drie
grote vakbonden een loonvoorstel van
de hand wezen van een onafhankelij
ke bemiddelaar. Het voorstel behelsde
een loonsverhoging van 12 procent,
wat één procent meer was dan het
'definitieve aanbod' van de Britse
spoorwegen.
Minister van arbeid* Maurice Macmil-
lan, een zoon van de voormalige Con
servatieve' premier Harold Macmillan
en nog maar pas in het ambt ontbood
daarop de vakbondsleiders bij zich en
leverde kritiek op wat hij noemde hun
starre houding. Macrdülan waar
schuwde dat het publiek zich tegen de
spoorweglieden zal keren.
De looneis van de spoorwegenem
ployees overschrijdt het anti-inflatie*
loonplafond van 8 procent dat de
regering Heath wil handhaven met
100 procent. Evenals de mijnwerkers,
die onlangs een grote overwinning
behaalden door hun stakingsacties, be
horen ook de spoorweglieden tot de
categorie werknemers, die emplooi
vindt in een staatsbedrijf. Het pro
bleem bij deze categorie is dat de
genationaliseerde bedrijven in tegen
stelling tot de particuliere onderne
mingen, er maar zelden in slagen
duidelijk grote winsten te produceren
op basis waarvan de werknemers
loonsverhogingen kunnen eisen. De
productieresultaten in de staatsbedrij
ven worden vertekend door verkapte
subsidies die de staatsbedrijven geven
in de vorm van bijvoorbeeld goedkoop
vervoer van industriële produkten. De
mijnwerkers wezen er destijds op dat
hun steenkool feitelijk veel te goed
koop aan de Britse industrieën werd
verkocht om de exporten te stimule
ren. Daardoor, aldus de mijnwerkers,
konden de particuliere bedrijven hun
werknemers veel betere salarissen ge
ven uit hun grote winsten door goed
kope kolen en electriciteit, terwijl de
nationale steenkolenmijnen in de rode
cijfers bleven, en de mijnwerkers in
salaris achterop geraakten bij de an
dere groepen Britse werknemers.
Soortgelijke bezwaren komen nu in
Engeland ook naar voren uit de gele
deren van vakbonden van personeel
uit andere genationaliseerde bedrijfs
takken, zoals het onderwijs, verple
gend personeel en het openbaar ver
voer.
De pressiemiddelen, die door de Brit
se spoorweglieden worden gebruikt
zijn de langzaam-aan en de stiptheids
actie. Een Londense forenzentrein
viel gisteren uit omdat de machinist
weigerde te vertrekken, met als argu
ment dat er maar elf pleisters in zijn
EHBO-trommeltje zaten in plaats van
twaalf, zoals in de voorschriften
stond. Een andere machinist wilde
niet wegrijden omdat verscheidene
gloeilampen uit een rijtuig ontbraken.
MOSKOU (AP, Reuter, UPI) Als
het Westduitse parlement het niet-
aanvalsverdrag met de Sowjet-Unie
niet ratificeert zal de Bondsrepubliek
de Sowjet-Unie als belangrijke econo
mische partner kwijtraken. Dit heeft
Michail Soeslow, de voornaamste ideo
loog van de Russische partij ver
klaard.
Soeslow, die beschouwd wordt als
nummer vier in de hiërarchie binnen
het Kremlin, zei dit op een bijeen
komst van de commissies van buiten
landse zaken van de Opperste Sowjet.
De 69-jarige Soeslow vervolgde dat
afwijzing van het verdrag zou beteke
nen dat Bonn niet alleen het vertrou
wen verliest van de Sowjet-Unie,
maar ook dat van andere Oosteurope-
se landen. Hij zei er echter op te
vertrouwen ©p de 'realistische krach
ten' in de Bondsrepubliek een "beslis
sende stem' zullen hebben bij de
ratificatie van het verdrag, dat op 12
augustus 1970 in Moskou is onderte
kend. Het Westduitse parlenment, de
Bondsdag, zal zich begin volgende
maand over het verdrag uitspreken.
BELFAST (UPI) Britse
tairen hebben in Belfast
stens twee leden gedood vanl
verboden Ierse RepublikeinseF
ger (IRA). Dit gebeurde tijd
het hevigste vuurgevecht datk:
dert acht maanden in Ulster is[
leverd, aldus woordvoerders F
het Britse leger in Noord-Ierli
De strijd speelde zich af tijdensL
opruimen van dit weekeinde
bouwde barricaden in rooms-katMl
ke wijken in Belfast Daarbij wel
vier Britse militairen door sluipsl1
ters getroffen en brak een fel vui
vecht los, waarbij een aantal a
schutters werd geraakt en een nek
jarig jongetje door een verdm
kogel in dé buik werd getroff en. u
In Londonderry maakten hondei.
gezinnen in de rooms-katholieke I
Creggen dat zij wegkwamen nat,
bericht dat een 226 kg zware bonT
TOKIO (Reuter) De Japanse pre
mier Eisakoe Sato heeft het parle
ment van zijn land gezegd dat hij
onmiddellijk zal aftreden indien de
opppositie kan bewijzen dat zijn rege
ring met de VS heeft onderhandeld
over de vorming van een gezamenlij
ke kernmacht ter zee. Sato zei dit in
antwoord op vragen over een onlangs
gepubliceerd telegram. Volgens de op
positie was dit een geheim telegram,
waarin afspraken over nucleaire sa
menwerking tussen de VS en Japan
officieel werden bevestigd.
zeker dat de Amerikaanse regering
die eerder gedwongen werd de Ame
rikaanse SST, de tegenhanger van de
Concorde, te schrappen de Concor
de geen landingsvergunning zal willen
geven. Deels om de supersonische
knal die het vliegtuig boven Amerika
zal gaan veroorzaken en deels om de
Amerikaanse vliegtuigfabrieken te be
schermen tegen het Europese superso
nische verkeersvliegtuig dat door poli
tieke tegenwerkingen in de VS niet
van de grond kan komen,
bracht.
Nu blijkt dat de Concorde een te
geringe actieradius bezit om zonder
tussenlanding van Parijs naar New
York te kunnen vliegen lijken de
levenskansen voor het vliegtuig weer
verminderd. De maatschappijen, die
tot dusver 74 opties namen op de
Concorde, deden dit onder het voorbe
houd dat de Concorde met 132 passa
giers. in een bepaalde tijd en tegen
vastgestelde kostenbedragen zou kun
nen vliegen. Om wel een non-stop-
vlucht tussen Parijs en New York
mogelijk te maken, moeten in elk
geval op z'n minst acht stoelen uit
het vliegtuig verdwijnen en moeten
er aërodynamische verbeteringen aan
het toestel worden aangebracht Dat
betekent dat het toestel veel duurder
in gebruik gaat worden. Al eerder is
berekend dat de Concorde rendabel
kan zijn, als de tarieven viermaal zo
hoog worden gemaakt.
Bernadette Devlin
te smeulen in een fabriek voor
hemden in de buurt. Later bleeje
bom veel minder groot te zijn enjjan
hij onschadelijk worden gemaakt
Berandette Devlin, het 24-jarige
se Lagerhuislid voor midden-Ulst at
gisteren opnieuw tot zes maande eh
vangenisstraf veroordeefld. Zij wa> i
vonnist wegens deelname aan eei
boden mars, eerder dit jaar. Met
werd ook het rooms-katholieke I
huisMd Frank Maomanus tot een
jaar veroordeeld. Beide beklai
lieten zich door advocaten vert
woordigen uit protest tegen de r
pleging in Ulster. Zij krijgen
weken die tijd om in hoger berojY
gaan. Bernadette Devlin was in
tot een half jaar veroordeeld w|]
deelname aan rellen. Wegens
gedrag werd zij na vier maanden
vrijgelaten.
De officiële vleugel van de IRA
gedreigd Noordierse politiemann
doden als vergelding voor het
schieten van de 29-jarige
McCann. Hij werd zaterdag ni
schoten en was volgens de politics
van de voornaamste leiders vaffa
officiële vleugel van de IRA in l
loc
lu
Tat{
#2-
pel
ed
Maar Young en Duke zulten het als
gevolg daarvan niet te warm krijgen
op de maan, meldden de bouwers van
de Orion na onderzoek van de toe
stand. Die zonwerende verflaag zat
daar alleen voor als de lancering een
of twee dagen zou zijn uitgesteld. Dan
zou namelijk de zon op het landings
gebied hoger hebben gestaan. Maar de
Apollo is op tijd vertrokken, dus er is
niets aan de hand. Behalve op tijd is
het maanschip overigens zo goed op
koers dat twee correcties zijn afgelast.
Bij het filmen van de bladderende
verf heeft men veel nut gehad van
een nieuwe techniek om de televisie
beelden vanuit de Apollo te verbete
ren. De signalen die in Houston wor
den ontvangen gaan nog even snel
heen en terug naar het particuliere
bedrijf Image Transform Inc. in Cali-
fornië. waar (met een nog geheim
procédé) storingen, vervorming en
kleurfouten eruit worden gehaald.
Voor de theekweker in Ceylon en de cacaoboer in Ghana is het van
beslissend belang, wat er voor zijn produkten op de wereldmarkt
wordt betaald. Niet minder belangrijk zijn de beperkingen die aan de
invoer en verkoop van die produkten worden opgelegd in de rijke
landen, die het grootste deel ervan verbruiken. Dat is vrij algemeen
bekend. Maar ook de kosten van het transport van deze produkten
naar de rijke landen vormen een beslissende factor. Die kosten be
palen mee, wat de thee uit Ceylon en de cacao van Ghana opbrengt en
wat de verbouwers ervan verdienen en ook wat zij moeten betalen
voor in hun eigen land ingevoerde goederen.
seerd bij lijnschepen.
Afspraken
Het UNCTAD-secretariaat heeft een
studie gemaakt van het systeem van
de zgn 'liner-conferences', waarin is
onderzocht, hoe de rederijen deze
dienstensector beheren en hun tarie
ven vaststellen en waarin ook de
uitwerking van dit systeem bij d e
verladers is nagegaan. De 'conferen
ces' zijn bedoeld om de competitie
van hun leden onderling uit te scha
kelen en buitenstaanders te verhinde
ren in hun domein binnen te dringen.
Zij pretenderen de voordelen te bie
den van uniforme tarieven, een rede
lijke stabiliteit van de prijzen en
geregelde en betrouwbare bediening.
Verladers van hun kant zeggen ech
ter, dat het harde, monopolistische
organisaties zijn, dat hun vrachttarie
ven steeds hoger en discriminerend
zijn en hun dienstverlening gebrek-
ikig. Zij houden vol dat het systeem
van 'conferences' de ontwikkelingslan
den uitsluit van deelneming op verge
lijkbare voorwaarden in de lijnvaart.
Het is mogelijk, zo concludeerde de
UNCTAD-studie, dat zowel reders als
verschepers onnodig hoge kosten te
dragen krijgen als gevolg van het
keurslijf waarin de gangbare oommer-
ciële praktijken hen gedwongen heb
ben. Die praktijken kunnen alleen
billijker worden door onderlinge raad-
pleging en onderhandeling tussen
alle betrokken partijen. De ontwikke
lingslanden hebben de UNCTAD ge
vraagd daarvoor te ijveren en de basis
te leggen van een internationaal aan
vaardbare code van goed gedrag. Zij
willen enige invloed op het tarieven-
beleid dat hun vitale belangen raakt
Inplaats van steeds weer de klappen
te moeten opvangen van de stijgende
lijnvrachtkosten, maken zij er aan
spraak op, van speciale aanmoedigings-
tarieven te mogen profiteren voor de
vergroting van hun export Voorts
vragen zij financiële en technische
bijstand voor de verbetering van hun
havens en voor de opbouw van levens
vatbare koopvaardijvloten.
De belangrijke maritieme landen ston
den oorspronkelijk wantrouwig en vij-
'S
On,iwiVVelin^lOMile« ié, v**i 1 joen b.r.t.
Tot de vele risico's waaraan de Cey-
lonse theekweker en de Ghanese cacao
boer zijn blootgesteld (ongunstige
weersomstandigheden, plantenziekten,
tegenvallende prijzen op de wereld
markt en importheffingen), behoren
ook de ontwikkelingen in de interna
tionale scheepvaart.
Hoewel de ontwikkelingslanden meer
dan twee-vijfde deel van de totale
verscheepte vracht leveren, zijn ze
voornamelijk aangewezen op schepen
van de belangrijkste scheepvaartlan-
den, want hun eigen deel van de
wereld-koopvaardijvloot bedraagt
maar acht procent.
Die afhankelijkheid is voor hen zeer
kostbaar: ze zouden heel wat van hun
schaarse buitenlandse valuta sparen,
indien ze zélf meer schepen bezaten.
De internationale koopvaardij groeit
snel: met negen procent in 1969.
Daarmee werd de twee miljard ton
overschreden. De winsten van het
zeetransport waarvan een groot
deel wordt opgeleverd door vracht
goed van en naar ontwikkelingslanden
komen voornamelijk ten goede aan
de belangrijkste zeevarende landen Ja
pan, Engeland, Noorwegen, Grieken
land, de VS, Rusland, West-Duitsland,
Italië en Frankrijk.
De huidige praktijk in de scheepvaart
neigt ertoe de belangen van de re
ders te beschermen en er is geen
enkele internationale supervisie of
controle op. Voor de ontwikkelde lan
den wordt het steeds moeilijker om
personeel aan te trekken, terwijl de
scheepvaart voor de ontwikkelingslan
den waar de problemen van de
werkgelegenheid zeer dringend zijn
nieuwe arbeidsplaatsen zou kunnen
scheppen.
De snelste groei in de scheepvaart
van de laatste jaren gaf het vervoer
van olie in tankers en van ertsen in
speciale bulkcarriers te zien. Op het
ogenblik nemen internationale maat
schappijen die olie en ertsen exploi
teren, samen met onafhankelijke re
derijen in de industrielanden vrijwel
al het transport met buikschepen en
tankers voor hun rekening. De ont
wikkelingslanden hebben maar weinig
van zulke schepen in de vaart en zijn
tot dusver voornamelijk geïnteres-
miljoen b.r.L
Bron: 'Review of Maritime Transport, 1970'
andig jegens de bemoeienis van de
UNCTAD met de zeevaart. Het duur
de een tijd, voordat het secretariaat
toestemming van de scheepvaartcom
missie van de UNCTAD kreeg om
zelfs maar een onderzoek in te stellen
en de resultaten te publiceren. Maar
hoewel de discussies in deze commis
sie nog fundamentele verschillen van
inzicht aan de dag brengen, is de
atmosfeer inmiddels sterk verbeterd,
nu de maritieme landen, die erin
vertegenwoordigd zijn, een toenemen
de bereidheid tonen om aan een ob
jectief onderzoek mee te weiiken.
Bezwaren
De vraag wordt vaak gesteld, of de
ontwikkelingslanden er niet beter aan
deden hun schaarse middelen voor
andere doeleinden te besteden dan
voor de kapitaal-verslindende sector
scheepvaart waar de maritieme landen
van oudsher het best mee hebben
leren omgaan. Maar hun zeer grote
afhankelijkheid van buitenlandse va
luta maakt hert voor de ontwikkelings
landen nodig, meer greep te krijgen
op de oorzaken van die afhankelijk
heid. En daar hoort ook het zeetrans
port bij. Wanneer keer op keer een
zijdig de tarieven worden gewijzigd in
hun nadeel wordt hun drang des te
groter om het zelf te gaan doen
temeer daar hierdoor óók werkgele
genheid wordt geschapen.
Het wekt ook vaak nog irritatie dat
regeringen zich bemoeien met zaken
die reders en hun klanten onderling
zouden moeten regelen. Men vindt dat
de ontwikkelingslanden veel te ge
makkelijk de regeringen erbij halen.
In de nota van heit Centraal Orgaan
voor Economische Betrekkingen,
UNCTAD
waarin ook de scheepvaart in ons
land is vertegenwoordigd, treedt bij
voorbeeld bezorgdheid aan de dag
over het feit dat de ontwikkelingslan
den in hun verklaring van Lima wen
sen hebben neergelegd, die neerko
men op het loslaten van het vrije
ondernemerschap en van het rentabi-
liteitsbeginsel redactie).
In feite echter grijpen overheden in
vele geïndustrialiseerde landen op ve
le manieren in om de scheepvaart te
steunen, via bouw- en exploiatie-
subsidies, rente subsidies, inverterings-
tegemoetkomingen, kredietgaranties
en toelagen voor versnelde afschrij
ving. Ze nemen ook rechtstreeks
maatregelen zoals het reserveren van
vracht voor maatschappijen in hun
eigen land. De staatshulp voor de
scheepvaart in de rijke landen beloopt
miljoenen dollars per jaar.
Tegen die achtergrond vragen de ont
wikkelingslanden het recht om hun
eigen beginnende scheepvaart bij te
staan, te bevorderen en te bescher
men. Maar voor hen hebben de belang
rijkste maritieme landen dit beginsel
van overheidssteun tot nu toe niet
willen erkennen onder het motief, dat
het zou leiden tot hogere kosten,
gebrekkiger dienstverlening en bena
deling van de vrije reders in hun
eigen landen. Daarmee wordt in feite
door rijke landen aan ontwikkelings
landen het recht ontzegd om te han
delen als zijzelf.
Dit artikel Is behalve het opschrift
afkomstig van de voorlichtings
dienst van UNCTAD in Genève.
Dit artikel is behalve het opschrift
afkomstig van de voorlichtings
dienst van UNCTAD in Genève.
BEIROET (UPI) Premier
Salam van Libanon is in de
mentsverkiezingen van zondag
zen. Maar vooraanstaande linkse
didaten zijn er niet allen even
van afgekomen. Aan de verkiezfj^'
in Beiroet en noord-Libanon moa,
voor het eerst sinds de 29-jarige m,
hankelijkheid, linkse groeperiLj
zoals de communisten en de
deelnemen.
Nicholas Sjawi, eerste secretary
de Libanese communistische
verloor bijv. met een 21 marg
zijn tegenstander in Tripoli,
Abdel Majid Rafei is de
geworden, die in het parlemeC,"
gekozen. Hij won een andere v Jee'
zingswedloop in Tripoli. Premie n
lam wist in Beiroets derde kiesd y*
de grvotste marge te behalen.
Volgens politieke waarnemers
het vast, dat Libanon zijn een
politiek zal voortzetten, hoe (X
uitslag van de verkiezingen die
twee komende zondagen in i
delen van het land plaatshebbe
zijn.
BRUSSEL (ANP) Een in aaij
zijnde brug over de Boudewijn a,
weg in België (Antwerpen-Luit
aansluiting moest geven op di
(Antwerpen-Eindhoven) is gistf
dag ingestort toen een van de
geramd werd door een Luxem
vrachtwagen. De instortende
heeft de vrachtwagen gedeelteli r
dolven, waardoor de chauffeur
gewond werd. Omdat bereide ri.t
gen van de snelweg gelbokkeeiv
ren, ontstond al spoedig een ve
schaos. Op beide rijnbanen moes»
verkeer rechtomkeert maken.
Het ongeluk gebeurde op het
bied van de gemeente Ranst,
van Antwerpen. De vrachtwageri
te hoog geladen en raakte b j
aanbouw zijnde kunstwerk, da
middellijk volledig instortte.
re
ROME (AP) Een twecmo i
Friendship verkeersvliegtuig va it
Italiaanse binnenlandse lucht ine
maatschapp met 15 passagiers erge
bemanningsleden aan boord, is lei
dag tijdens een hevige regenbui
kilometer ten zuiden van Rome
gestort Alle inzittenden werdi
dood, zo meldde de politie.
iko
et
fc
it
eii