kortzichtigheid
Arie Haan in voetsporen Henk Groot
)ntluistering
fle straf voor
tVie moet
jax nog
stoppen?
Ajacied (met aanbieding van A nderlecht) loopt interlanddebuut mis
Ook winst Benfica
eyenoord-Ajaxalsof een paard een pas-de-deux met balletdanser moest uitvoeren
in onze speciale verslaggever
ch TTERDAM De allermooiste actie, typerend voor het absolute wereldklasse-voetbal, dat Ajax
iid i Feyenoord rijkelijk mocht etaleren, leverde uiteindelijk géén doelpunt op. Maar die perfecte
Ito, val verdient wel nog even te worden gememoreerd. Nadat Feyenoord op rechts een hoekschop
genomen, die was doorgekopt in de richting v an de andere hoekvlag, won Horst Blankenburg
persoonlijk duel met de wilskracht, die zijn spel kenmerkt. Op beheerste manier vond hij Sjaak
irt in zijn buurt en speelde hem de bal aan. Swart hield, onder druk, de bal toch even vast, juist
I® Is hij Ajax' eerste doelpunt had ingeleid. Juist voldoende om Blankenburg de tijd te geven langs
0 zijlijn razendsnel op te komen. Een verrassend tegendraads tikje met de buitenkant voet zette een
a tal Feyenoorders op het verkeerde been.
t
nst Happel:
onze speciale verslaggever
TERDAM Natuurlijk werd er,
direct na Feyenoord-Ajax over de
ma taande Europese topper Benfica-
nt, gesproken. En hield Feyenoords
er Ernst Happel vol: Dit Ajax
Benfica kunnen uitschakelen.'
dan: 'Ajax is door deze overwin-
tegen ons praktisch gesproken
lioen van Nederland. Die weten-
maakt de spelers rustig; er ls
zekerheid, dat dit seizoen in
geval succesvol is. Natuurlijk
Ajax opnieuw In de finale komen,
al omdat die in Nederland wordt
rceld, maar een echte zenuwentoe-
fl hoeft het niet te worden.'
linnerlijke rust, nu het landskam-
hschap voor het grijpen ligt, en
Tederlandse bekerfinale al is be-
vormt Inderdaad een niet te
larlozen voordeel, zo vlak voor
naar Lissabon, waar Ajax juist
J [tijd de dodelijke trefzekerheid
teruggevonden. Na het gesprek
|spelers en trainers, direct na de
edstrijd tegen Benfica, ls de
b'i AJax duidelijk verbeterd.
aantal sluimerende confllctjes is
|de weg genomen, er ontstond
ling begrip voor eikaars moei-
(den en sinds de ontmoeting te-
Benfica won Ajax met 80 van
met 20 van Volendam en nu
J1—5 bij Feyenoord. Doelcijfers
151. Assistent-trainer Han Grij-
»ut: 'Ik schat, dat dit Ajax dertig
int beter is dan het Ajax, dat
U ji Benfica speelde.'
!raf was Feyenoord-Ajax een
erende gelegenheid voor een ge-
repetitie. Feyenoord viel aan,
nat mocht afwachten tot de kans op
ft counter kwam. En in die counters
(n de Ajacieden uitermate effec-
Wim van Hanegem: 'Dit voetbal
Ajax. Vooral, nadat ze zo snel
waren gekomen en wij risico's
efliten nemen. In Lissabon zal Ben-
Iets moeten doen om de achter-
1 in te lopen. En daar ligt de
voor Ajax. En Happel, een en al
roor Ajax: 'In voorgaande jaren
Ik wel 'ns gemerkt, dat Ajax aan
t eind van het seizoen in moeilijk-
n kwam. Voornamelijk door ver-
dheid was Ajax dan kwetsbaar,
ivond is me helemaal niets gcble-
van fysieke vermoeidheid bij
Integendeel, zou ik zeggen.'
ie roes van Ajax' schitterende
anstratie leek ook de ontmoeting
i Benfica nauwelijks nog voor
lijkheden kunnen zorgen.
als zo vaak, was bijvoorbeeld
n Cruyff onder alle loftuitingen
nuchter: 'Benfica speelt heel an-
voethal dan Feyenoord. Behalve
enmaker en Wery, die af en toe
hebben geprobeerd, via individue-
ctles iets te ondernemen, doet
and bij Feyenoord iets anders
de bal schuiven, schuiven en nog
schuiven. Niemand neemt risico.
Ie dan konsekwent verdedigt ge
er nooit Iets: Behalve Posthu-
die zich kapot werkt, loopt nie*
in de diepte. Iedereen biedt
aan door achteruit te lopen. Ben-
Is met Feyenoord niet te vergelH-
Daarin lopen voetballers, die een
letje gaan pakken om kansen te
onen. Als dat lukt. zo'n individue
die. kunnen er gaten vallen.'
wel opvallend was, in het per-
tlef van de naderende ontmoeting
Benfica was de enorme inspan-
die Ajax zich tot de laatste
'ten getroostte. De spelers kun-
met die houding niet genoeg
len gecomplimenteerd, omdat zij
mee 65.000 toeschouwers hebben
aetcerd op 90 minuten hogeschool
hal, waardoor zelfs de teleurstel
van de zware nederlaag voor de
noord-fans wat on de achtergrond
geschoven. Grijzenhout: 'In de
hebben we daarover gesproken,
stonden met 31 voor, tenslotte.
toen hebben we met elkaar
Rd, dat we gewoon door zouden
dat vandaag naar de badplaats
ril is vertrokken, is na zaterdag
riet voor een plaats in de finale.
Happel nog bewonderend: 'Zoals
voetbal'en, lijkt voetbal ook voor
s op een spielerei. Wie moet dit
t afstoppen? Benfica toch niet?'
Juist op dat moment (want voet
bal bestaat voor een groot deel
uit beweging, nietwaar?) begon
ook Arie Haan aan een lange
sprint, die hem vanuit zijn eigen
strafschopgebied tot op de rechts
buitenplaats bracht, waar hij
prompt de bal van Blankenburg
kreeg aangespeeld. In één bewe
ging trok Haan de bal op links,
waar Cruijff, ook al precies op
tijd, naar binnen was gekomen.
Cruijff wilde de bal eerst nog
over het hoofd van de teruggeko
men Rinus Israel wippen om dan
vanuit de lucht met een volley in
te schieten, maar die actie lukte
net niet. Zei Horst Blankenburg
later: 'Als dat een doelpunt was
geweest, was ik boven het stadion
uitgevlogen'.
In die tien seconden supervoetbal ma
nifesteerde Ajax zich in aLle groot
heid. In die tien seconden manifes
teerde Ajax zowat alle eigenschappen,
die van een voetbalelftal de Europese
kampioen maken; de koele rust van
Blankenburg, het lepe van Swart, de
moed van de alsmaar sprintende Haan
en diens overzicht, de toriljance van
Cruijff, die altijd het juiste moment
voor zijn soli lijkt te vinden. Het was
om al die dingen, die voetbal zo mooi
kunnen maken, dat Feyenoords trai
ner Ernst Happel zei: 'Voor ik über
haupt over deze nederlaag van 51
praat, wil ik onze tegenstander Ajax
een compliment maken. Dit elftal
kende geen zwakke plekken, in welk
opzicht ook.'
Niet alleen door die afschuwelijke
cijfers van 51 (Feyenoord moet
daar een syndroom van over houden,
zo vlak na de nederlaag bij Benfica
met dezelfde cijfers), maar meer nog
door de manier waarop die definitief
tot stand kwam is Feyenoord defintief
ontluisterd de straf, het kan niet
voldoende worden herhaald, op de
zonde van de kortzichtigheid bij de
leiders van de club. 'Wij hebben ei
genlijk geen moment de kans gehad
te winnen', zo gaf de anders zo trotse
Ernst Happel, bewonderendswaardig
realist na afloop, onomwonden toe.
En Wim van Hanegem, de man die na
een wedstrijd altijd boos is, omdat hij
niet tevreden is, zelfs niet over zijn
beste wedstrijden, bleek minder te
leurgesteld dan verwacht: 'Bij Benfica
werden we niet weggespeeld. Daar
kom je eerst een kwartier voor tijd
op 21 en dan lig je in een gewon
nen positie en dan maak je vlak voor
tijd 32, zodat je er weer doorheen
bent. Dan maakt het niet uit of je in
de extra-minuten ook nog met 51
verliest. Maar dit, dit was anders.
Vanzelfsprekend, regelmatig. Dit zag
je aankomen.'
Eigenlijk heeft Feyenoord maar heel
even mogen hopen op betere tijden.
Dat was vlak na het onverwachte,
maar zeer knappe doelpunt van Hans
Posthumus in de 24ste minuut, in een
periode dat Ajax zich gevaarlijk ont
spande en voor 'die feeststemming
prompt werd afgestraft. Maar Feyen
oord bleek volkomen onmachtig. Zon
der enige overtuiging, zonder idee,
zonder eenheid ploeterde het voort
tegen Ajax. Het was alsof een paard
een pas^de-deux moest uitvoeren met
een perfecte balletdanser. Het door
zichtige geschuif, zonder enige over
tuiging, moest wel mislukken. Illus
tratief voor het genante verschil tus
sen Ajax en Feyenoord was trouwens
de derde goal van Ajax, nog voor rust
gemaakt. Krol onderbrak een massale
aanval van Feyenoord en speelde op
de linksbuitenplaats, op eigen helft.
Piet Keizer aan. Maar Krol liet het
daar niet bij, Zonder een seconde te
verliezen sprintte hij achter Kei/er
om de diepte in, Dick Schneider ver-
Ajax' overmacht en Feyenoords vernedering, getypeerd in twee han
van de niet zichtbare Johan Cruijff, beheerst doelman Eddy Treytel
dagend na, terwijl drie Ajacieden op de achtergrond juichen. Links k
te laat, is gearriveerd.
delingen van Piet Keizer. Op de bovenste foto passeert hij, uit een pass
op de onderste foto kijkt hij deze vijfde treffer secondenlang uit-
omt Johan Cruijff aangelopen, terwijl ook Dick Schneider, zij het veel
rassend. Keizer hield de bal even vast,
juist lang genoeg om Israel te verlei
den uit het centrum weg te trekken
om de dreiging-Krol te neutraliseren.
Op dat moment lag het hart van
Feyenoords verdediging open. Keizer
lanceerde de langs Laseroms sprinten
de Cruijff perfect. 'Dat was de dood
steek', gaf Lex Schoenmaker toe.
Duidelijk werd, dat het volmaakt
voetballende Ajax wee^ kan rekenen
op Cruijff en Keizer, die samen op
onnavolgbare manier het vijfde doel
punt verzorgden. Vooral Cruijff ('Ik
voelde me lekker fris na die twee
wedstrijden rust') voetbalde dat het
een lieve lust was, .ouderwets knok
kend va de eerste tot de laatste
minuut Europa's beste voetballer
op zijn best. Duidelijk was ook. dat
Cruijff en Keizer omgeven werden
door een stel profs, die precies deden
wat er gedaan moest worden: verdedi
gend, opbouwend en aanvallend. Dat
gold voor de vleugelverdedigers Krol
en Suurbier (Fadrhonc 'Dit was zijn
beste wedstrijd dit seizoen, tegen
Henk Wery. Zo dient hij zich straks
aan voor de selectie'), dat gold voor
de zeer nuttige Swart, voor de sobere
Hulshoff en de rustbrengende Blan
kenburg. Maar Stefan Kovacs was
vooral tevreden over het middenveld:
'Die hebben de taken perfect uitge
voerd.'
Inderdaad: Gerrit Mühren dwong
Wim Jansen tot een onopvallende rol.
Johan Neeskens speelde Franz Hasil
uit de wedstrijd en Arie Haan was
beter dan Wim van Hanegem. De
grootste tekortkoming van Feyenoord,
behalve dat het als los zand aan
elkaar hing, waardoor de afstanden te
groot werden en Ajax op alle gedeel
ten van het veld altijd een numerieke
meerderheid had. waardoor Feyenoord
zelfs niet eens aan storen toe kon
komen;; de grootste tekortkoming
was, dat Feyenoord zo statisch speel
de. Lichtgewicht Ajax danste om de
logge zwaargewicht Feyenoord heen.
Ajax raakte Feyenoord waar het dat
wilde en Feyenoord sloeg alsmaar
mis. Vreemd? Achteraf niet Feyen
oord zit kapot. De klappen, dit sei
zoen, hebben de uitwerking niet ge
mist. Dick Schneider, een van de
beste nog, is aanvallend lang niet
Van onze speciale verslaggever
ROTTERDAM Op 4 mei zwaait
dienstplichtig militair Arie Haan
(23) af, waardoor hij daarna
waarschijnlijk nog sneller als
voetballer zal groeien omdat hij
dan de dagelijkse trainingen bij
zijn club, Ajax, kan volgen. De
dag ervoor, op 3 mei, speelt het
Nederlands militair elftal een
vrij belangrijke wedstrijd tegen
Oostenrijk, die zal beslissen of
Oranje op het eindtoernooi ver
tegenwoordigd zal zijn.
Het toeval wil, dat het Nederlands A-
elftal op dezelfde dag, 3 mei, in
Rotterdam een oefenduel tegen Peru
speelt. Bondscoach Frantisek Fadr
honc onthulde zaterdagavond, na
Feyenoord-Ajax: 'Als Arie Haan niet
was gebonden door die wedstrijd met
de militairen had hij zijn debuut in
het Nederlands elftal mogen maken.'
Voor diegenen, die Haan tegen Feyen
oord zagen schitteren, ls de aanstaan
de verkiezing voor het Nederlands
elftal nauwelijks nog een verrassing.
Haan, vorig seizoen eigenlijk nog een
wisselspeler, heeft de grote kans ge
grepen, en zich dit seizoen ontwikkeld
tot een intelligente middenvelder,
wiens aanvallende kwaliteiten al be
kend waren, maar die tegen Wim van
Hanegem in een rechtstreekse con
frontatie ook bewees verdedigend te
gen zelfs de beste tegenstanders opge
wassen te zijn. Haan heeft het hele
maal gemaakt. Zo snel zelfs, dat Ajax
alle moeite zal hebben Haan te con
tracteren voor het komend seizoen.
Want op de loer ligt Anderlecht,
aldus Haan: 'Ik heb een aanbieding
lopen. Anderlecht zoekt nog een ver
dediger en een middenvelder. Ik
hoop, dat Ajax zo snel mogelijk ver
telt, waaraan ik toe hen. Dan kan ik
alles afwegen en een beslissing ne
men'
Arie Haan was het, die in de kuip de
snelle knock out van Feyenoord in
leidde. Na 10 minuten al mondde een
klassieke combinatie op rechts tussen
Swart, de verschrikkelijk snel opko
mende Suurbier en de naar binnen
gesprinte Haan uit in de eerste tref
fer; drie minuten later kon Eddy
Treytel een hard schot van Haan
maar net stoppen (Haan: 'Toen de bal
op het doel afging, dacht ik eigenlijk:
die zit') en na 20 minuten manoe-
vreerde Suurbier en Blankenburg zo
behendig, dat de voor de zoveelste
Arie Haan in duel met Theo Laseroms.
maal in de diepte gedoken Haan op
zijn beurt met een simpel passje Jo
han Cruijf kon bereiken. Diens schot
werd in eerste instantie door Treytel
gestopt, maar Gerrit Mlihren verzil
verde de rebound koeltjes. Bovendien
had Haan de verdienste de lange pass
over wel veertig meter te geven, die
Cruijff vrij voor Treytel zou brengen,
waarna Ajax's vierde treffer een feit
was. Cruijf, die al vorig jaar de
kwaliteiten van Haan uitvoerig prees.
'Het is logisch dat Arie Haan bij
het Nederlands eltal komt, want dit
seizoen heeft hij zowat al zijn zwakke
punten weggewerkt. Het belangrijkste
is, dat hij zijn lichaam gebruikt bij
het afschermen van de bal.'
Jaren achtereen heeft de voor onder
wijzer studerende Haan het voetbal er
maar zo'n beetje bij gedaan. Dat was
de voornaamste oorzaak van de wat
late bloei van de uit Winschoten
(WW) afkomstige Haan, die een flat
in de Bijlmer bewoont en in juni
voor het eerst vader hoopt te worden.
Met zijn doorbraak is er op rechts
eindelijk weer eens een aanvallende
middenvelder in de top bijgekomen.
Sinds het vertrek van Henk Groot is
die plaats in het Nederlands elftal
niet meer dor een vaste vervanger
bezet. Haan: 'Henk Groot heb ik altijd
als voorbeeld gehad. Zijn manier van
spelen sprak me aan. Ik wist, dat ik
mijn leeftijd op hem voor had en dat
ik een kans had hem ooit te vervan
gen. En toen ik eenmaal bij Ajax in
het eerste speelde realiseerde ik me
ook, dat het Nederlands elftal moge
lijk moest zijn. Vooral nu Theo de
Jong na zijn debuut in Athene gebles
seerd geraakt is. Het komt wat naar
uit, dat de wedstrijd tegen Peru sa
menvalt met die militaire interland,
maar nu ik weet, dat het voor de
deur staat denk ik maar: er komen
nog méér wedstrijden.' Het opmerke
lijke is, dat Arie Haan dit seizoen zijn
spel ondergeschikt gemaakt heeft aan
het elftal. Was hij in het B-elftal de
vedette en topscorer, in het A-team
moest hij zich opofferen. Haans taak
was het steeds maar weer in de diepte
te sprinten, vaak zonder de bal zelf te
krijgen, maar wel ruimte scheppend
en gaten trekkend voor anderen.
Haan: 'In het B-elftal deed je veel
zelf. Een mannetje pakken, veel schie
ten. Nu ga je vaak bij voorzetten naar
de eerste paal of de keeper, zodat je
van tevoren weet, dat je de bal eigen
lijk niet krijgt. Dat is niet belangrijk:
het hoort bij profvoetbal, dat je din
gen in het belang van het geheel
doet. Ik had nog wel eens de neiging
een balletje achter iemand langs te
tikken of door de benen. Allemaal
leuk, hoor, maar bij Ajax zeggen de
jongens: speel maar simpel, dan loop
je ook geen risico, dat je de bal
kwijtraakt.'
Het duel met Van Hanegem was voor
de tweede keer dit seizoen een goede
test. Haan won het duel, omdat hij
'totaler' speelde dan Van Hanegem
illustratief trouwens voor het verschil
tussen Ajax en Feyenord überhaupt.
Opvallend was, dat Van Hanegem
Haan zoveel liet gaan. Van Hanegem:
'De afspraak was, dat als Haan zou
opkomen, hij door Laseroms zou wor
den opgevangen, omdat wij ervan uit
gingen, dat Cruijf niet in het cen
trum zou spelen en Laseroms wilde
weglokken. Maar daar kwam weinig
van terecht achteraf, van dat afstop
pen van Haan.' En Haan zelf: Ik was
daar vooraf een beetje bang voor
geweest. Ik dacht: als ik word afge
stopt door Laseroms en Van Hanegem
wordt meteen aangespeeld, moet ik
iedere keer weer een sprint van veer
tig meter trekken om terug te komen.
Maar dat viel allemaal mee. Wat wij
bereikten was, dat wij steeds met
twee of drie mensen tegelijk konden
opkomen. Zo ontstonden ook de doel
punten.' De individualist Haan is dit
seizoen vooral een combinatie-speler
in de stijl-Groot geworden: 'Dat is
juist erg goed. Op links komen wij
vaak door via individuele acties. Op
rechts gaat het anders met Sjaak
Swart, Wim Suurbier en ik. Boven
dien: ik geloof dat ik een goede basis
techniek heb, waardoor ik de bal snel
kan laten lopen. Ik ben van nature
niet erg snel, al ben ik veel sneller
dan een jaar of wat geleden. Als ik
toen aan een solo vanaf de middenlijn
begon kwam ik ongeveer 40 tegenstan
ders tegen, zo vlug ging het. Maar
snelheid zegt niet alles. Kijk naar
Van Hanegem. Die kijkt maar steeds
hoe je reageert. Zet je een voet
verkeerd dan profitert ie er van. Om
je te herstellen heb je een seconde
nodig en in die seconde is Van Hane
gem weg. Geloof me; hij is nog steeds
een verschrikkelijk grote voetballer,
maar als je in een elftal speelt, dat
niet draait is het moeilijk tot je
normale spel te komen.' Over een
ding is Haan zelf nog niet tevreden:
hij maakt nog te weinig doelpunten,
al scorde hij wel enkele zeer belan
grijk, zoals tegen FC Twente, Marseil
le en Go Ahead en was hij er in
Londen tegen Arsenal goed bij, toen
Graham in eigen doel schoot. Haan;
'Voor een vroegere topscorer moet
het mogelijk zijn nog meer doelpun
ten te gaan maken.'
MAARTEN DE VOS
Van onze sportredactie
LISSABON Benfica, woens
dag tegenstander van Ajax,
heeft in de Portugese competitie
zijn positie als lijstaanvoerder
versterkt. Benfica won in Porto
met 10 van Lelxoes en heeft,
doordat Sporting en Vitorla Se-
tubal gelijk speelden, nog maar
twee punten uit vier wedstrij
den nodig om kampioen te wor
den.
meer wat hij geweest is, Rinus Israel
was een zeer slecht organisator en
Theo Laseroms heeft 90 minuten lang
lopen zoeken naar een tegenstander
die hij pas zag als ze hem vooribij
waren. Dat is allerminst een basis
voor een prestatie, vooral niet als de
tegenstander Ajax heet en toevallig
nog in topvorm is. Zo geïntimideerd
was Feyenoord, dat het zelfs niet kon
uitpakken voor fysiek geweld (hoe
dat vanuit neutraal standpunt ook
geprezen moet worden; dat de wed
strijd zo schitterend werd kwam ook
door de houding van Feyenoord). Vo
rig seizoen probeerde Feyenoord bij
Ajax in een s'oort wanhoopsoffensief
letterlijk alles om de laatste kans te
grijpen. Dat lukte, na een achterstand
van 01 won Feyenoord met 31 en
werd het kampioen. Dit Feynoord
miste daartoe de kracht. De eerste
overtreding mocht na 26 minuten(!)
worden genoteerd door scheidsrechter
Ad Boogaerts. die floot als Ajax voet
balde.
Feyenoord zit diep in de zorgen. Wil
de ploeg komend seizoen terug aan de
top komen, dan zullen er rigoreuze
maatregelen moeten worden genomen.
Het mes moet er in. De tekenen
wijzen erop, dat het ook gebeuren zal.
De manier, waarop de uitdagende Piet
Keizer zijn vijfde treffer seconden
lang bleef nakijken, moet zelfs door
Feyenoords leiders als een vernede
ring zijn opgevat.
Feyenoord-Ajax 1—5 (1—3) 9. Haan 0—1,
19. Gerrle Mühren 02. 23, Posthumus 12,
40 Cruijff 1—3, 58: Cruijff 1—4, 83. Koizer
15. Scheidsrechter: Boogaerts. Toeschou
wers: 67 000.
Feyenoord: Treytel: Schneider. Israel. Lase
roms, Vos; Hasll. Jansen, Van Hanegem,
Schoenmaker, Posthumus (Ladlnsky), Wery.
Ajax: Stuy; Suurbier, Hulshoff, Blankenburg,
Krol; Neeskens. Gerrle Bühren, Haan; Swart.
Cruijff, Keizer.
MAARTEN DE VOS
/l-
3U\V/KWARTET MAANDAG 17 APRIL 1972 SI'OItT T7/K7
