Niet slechts poëzie op de Unctad III? dichtbij Skol spreekt uw taal. Proeft maar. eoeo IL Commentaar Heffing Bejaarden Gezien prijsstijging Gelderse dijken sneller verzwaren Kabinet bespreekt subsidie voor projecten Suriname weekbladen - weekbladen - weekbladen - weekbla elektrische schrijfmachine met geheugen Bejaarden 'ontdekken' Ameland geslachtsziekten naar huis kuil 3 f TROUW/KWARTET DONDERDAG 13 APRIL 1972 T5/K7 IIOU gebi Minister Langman is met een uitge werkt plan gekomen om aan de be- drijfsuitbreiding en nieuwe vestigingen in het westen van het land paal en perk te stellen. Er komt een investeringshef fing. De opbrengst zal worden gebruikt om investeringen in het noorden en ruiden des lands te stimuleren. Dit initiatief is toe te juichen. De randstad is overvol en zal nog voller worden, als er geen remmen worden aangebracht. Wat heeft het voor zin in het westen nog meer te investeren alleen al in 1970 was dat 3 miljard, als voor de nieuwe arbeidsplaatsen veelal buitenlandse arbeiders moeten worden aangetrokken? Het plan van minister Langman waarover nog advies van de Sociaal- EoonomischeRaad moet worden inge wonnen is een eerste aanzet tot een meer evenwichtig bivesteringspatroon, waarvan dan die gebieden kunnen pro fiteren, welke nu aanhoudend worste len met een structurele werkloosheid. Het plan ligt in de lijn van de beloften die ook minister Langman aan deze gebieden heeft gedaan. De maximale heffing die de bewinds man in het hoofd heeft, is erg fors (100 pet. op de bouwkosten), maar het is duidelijk dat niet direct het onderste uit de investeringskan zal worden ge haald. Aangezien de kosten aan be- drijfs en kantoorgebouwen als regel niet meer dan een kwart van de inves teringen uitmaken, valt de heffing ook nooit hoger dan 25 pet. uit. Boven dien heeft de minister aangekondigd met een veel lager percentage te be ginnen om op die manier een voor zichtige start te maken. Na mislukkingen van andere plannen in het verleden is het te hopen, dat ditmaal het beleid van minister Lang man goed van de grond komt. Niet iedereen, niet elke gemeente, ul de aangekondigde heffing in combina tie met een vergunningenstelsel even hoog waarderen maar het is nu eenmaal ccn landsbeleang van de eer ste orde dat onze nationale investerin gen in evenwichtige banen terecht ko men. Tezamen met andere maatregelen, die minister Langman in dit kader nog in de toekomst denkt te treffen is er dus eindelijk kans op dat er voor het noorden des lands en andere probleem- •ieden het begin van de dageraad zich aankondigt. Met een groot gebaar, alsof geen moei- le hem teveel was om de volksverte genwoordiging te gerieven, heeft minis ter Udink gisteren in de Tweede Ka mer aangekondigd dat de produktie van bejaardenwoningen met 5.000 zal wor den opgevoerd. Een maatregel, die heel goed van pas kwam om het effekt te vergroten van de plannen die de vorige staatssecretaris mr. Van de Poel van CRM al had geopperd om het lot van de ouderen te verbeteren. De Tweede Kamer, de oppositie niet uitgezonderd, toonde zich duidelijk geïmponeerd, het zij de regering graag gegund. Wat evenwel zelfs 50.000 extra wonin gen niet kunnen doen vergeten, is dat de vereenzaming, het onbehagen en het gevoel van onvolwaardigheid bij vele ouderen blijven toenemen. Het is waar dat een algemene mentaliteitsverbete ring in onze samenleving tenminste nodig is om de sociale en culturele achterstelling, die hiervan een belang rijke gvolg is, op te heffen. Maar dat neemt niet weg dat de overheid er door maatregelen van immateriële aard er het hare toe kan bijdragen, dat ook de ouderen zich normale mensen in een normale samenleving kunnen gaan voelen. De bejaardennota van oud-staatssecre taris Van de Poel beperkt zich tot een nuttig noodverband, geëigend tot leni ging van de eerste nood. Mevrouw Van Veenendaal, zijn opvolgster, bleek gis teren niet te blaken van begrip voor de noodzaak van en de mogelijkheden voor een verhoging van het welzijnsni- veau van de bejaarden op langere termijn. Daarom is het te hopen dat de energie waarmee de Kamer gisteren heeft geprobeerd er bij de regering een samenhangend beleidsplan uit te krij gen, niet zal verslappen wanneer het debat volgende week wordt afgerond. ARNHEM Gedeputeerde staten van Gelderland zullen met de waterschap pen contact opnemen inzake een mo gelijke bespoediging van de verzwa ring van de dijken langs de grote rivieren. Voor dit enorme kwarwei dat al aan de gang is. werd destijds een bedrag van 240 miljoen gulden begroot De verzwaring van de dijken, die tot meer beveiliging moet leiden, zou in een tijdsbestek van twintig tot vijfentwintig jaar plaats hebben. Vanuit de Gelderse staten is het pro vinciaal bestuur nu gevraagd of een dergelijke lange termijn wel aan vaardbaar is, gezien de grote belangen die in het geding zijn en met het oog op het steeds stijgende loon- en prijs peil. door H. Biersteker AMSTERDAM Als alle 141 deelnemende landen aan UNCTAD III die vandaag dn Santiago de Chili begint evenveel mensen zouden sturen als Nederland dan zouden het er volgens onze berekeningen een kleine tienduizend zijn, die daar bijeenkomen. En Chili rekent er op 2500. Het bewijst de onevenredig grote belangstelling die er met name in ons land voor dit internationale treffen is gegroeid. De nieuwe secretaris-generaal van de UNCTAD, de Venezolaan Perez Guerrero (links), in gezelschap van de Nederlandse minister van economische zaken, prof. Langman, die de Nederlandse delegatie in Santiago gedurende de eerste helft van de conferentie zal voorzitten. De acht Nederlandse delegatieleden worden alleen al vergezeld door 32 adviseurs. Meer dan twintig journalis ten worden door een subsidie van de Nationale Commissie Ontwikkelings strategie 1970-1980 in staat gesteld erheen te gaan. Neigden de rijke landen er tot dusver toe om dit sooort monsterconferenties als een noodzake lijk kwaad waarom zij nooit ge vraagd hefbben uit te zitten zonder initiatieven te nemen Nederland heeft dat zichzelf deze keer wel bij zonder moeilijk gemaakt. Het handelt daarmee in de geest van resolutie 2626 van de Algemene Vergadering der VN voor het tweede ontwikke lingsdecennium, waarin de UNCTAD is 'gepromoveerd' to teen zeer belang rijk orgaan ter verwezenlijking van die doelstellingen. Uiterst lyrisch ADVERTENTIE AFVOER VERSTOPT? De plechtige resolutie, waarover mi nister Udink destijds uiterst lyrisch heeft gesproken, had overigens één onderwerp volkomen buiten de be schouwing gelaten dat binnen een jaar als een rukwind door alle plan nen zou varen: de monetaire crisis. Dat wordt een extra kopzorg op de vandaag begonnen UNCTAD, die ver ondersteld wordt tot 19 mei te gaan duren De crisis heeft geleid tot een extra overleg van 24 ontwikkelingslanden in Caracas om voorstellen uit te werken die de positie van de Derde Wereld in het geldstelsel beogen te verbete ren. De machtige Tien, die ruim 58 percent van het totale stemmental in het International Monetair Fonds heb ben, behartigden hun eigen belangen daarbij met grote toewijding maar de gevolgen voor de ontwikkelingslanden kwamen niet in het stuk voor. Die heeft het UNCTAD-secretariaat bere kend. Uit een onderzoek onder 57 ontwikkelingslanden bleek dat deze door de waardevermindering van de dollar drie percent aan koopkracht van hun deviezenreserves verloren, dat is 500 miljoen dollar. Plus de gevolgen van de invoerrestricties van de Verenigde Staten, voor de grond stoffen die in dollars genoteerd wor den, enzovoort. De groep van 24 zal zich in Santiago als tegenhanger van de groep van Tien doen gelden en het terrein is er rijp voor, want de onderonsjes van de Tien worden binnen het IMF ook niet zo gewaardeerd. Zo solide is trouwens die groep van tien niet meer als gevolg van de tegenstellingen tussen Japan, de VS en de EEG-landen. Een rechtstreeks resultaat zit er overigens nog niet in. Daarmee belanden we bij een van de hoofdproblemen van zo'n vergader- mastodont als de UNCTAD: 141 rege ringen kunnen niet onderhandelen in de gewone zin van het woord: er kunnen hooguit lang voorgekookte be slissingen worden genomen. De functie van de UNCTAD als confe rentie is al heel lang omstreden. Op de eerste conferentie in 1964 in Genè- ve werd resolutie na resolutie aange nomen met de stemmen van de rijke landen tegen en toen een Amerikaan aan de toenmalige secretaris-generaal Racul Prebisch vroeg wat eigelijk de zin was van deze vertoning omdat geen der rijke landen zich daar iets van aan zou trékken, antwoordde deze langs zijn neus weg: 'Wilt u hen nu ook al beletten om poezië te schrij ven?' Onderhandelen in de geijkte zin ver onderstelt dat men van weerszijden troeven heeft en die zijn er aan de niet gaan dicteren, want ze mogen slechts bestaan om de benodigde ver ruiming van de geldcirculatie te ver krijgen, dan kunnen ze zelfs voor de rijke landen nog een gezonde werking hebben. Omzeild Deze laatste proberen nu op elkaar betalingsbalansoverschotten te verove ren maar dan kunnen ze zich uitleven op een nieuw stuk gecreëerde koop kracht in de arme landen. Een bijzon dere aantrekkelijkheid voor de Ameri kanen schijnt vooral te zijn dat de belastingbetaler op deze manier om zeild wordt. Want die is een obsessie voor de Amerikaanse regering en nog wel in een verkiezingsjaar. De Amerikaanse belastingbetalers hebben een ongekend overdreven voorstelling van wat er van hun geld kant van de Derde Wereld niet veel. Het irriteert de ontwikkelingslanden dat de rijke landen zo'n conferentie in de eerste plaats als een gedachten- wisseling zien terwijl zij tot zaken willen komen. Kans Tot nu toe hebben de conferenties niet meer dan enige karige beginsel- uitspraken opgeleverd, maar een troost is dat de UNCTAD-raad, het permanente orgaan die wel warm houdt. Daardoor is er in elk geval een Alge meen Stelsel van voorkeurstarieven in werking getreden, zij het met zijn beperkingen, en met onthouding van de Amerikanen, waarover in Santiago nog wel een appeltje geschild zal worden. Daardoor is er nu eindelijk een marktovereenkomst voor cacaobo nen in de maak. Het proces van besluitvorming over de handels- en ontwikkelingsaangelegenheden is een zeer traag stromende rivier, waarin conferenties als deze in elk geval als stroomversnellingen fungeren. Zo zal ook over de interessante kwes tie van de 'link' in Santiago geen beslissing vallen want het IMF stu deert nog. De link is een plan om een verbinding aan te brengen tussen de 'speciale trekkingsrechten', die door het IMF worden uitgegeven om de geldcirculatie te vergroten en de hulpbehoefte der arme landen. Het betekent dat een grote hoeveelheid effectief kapitaal zonder tussenkomst van belastingbetalers naar de arme landen toevloeit en gegerandeerd in de circulatie komt, want de arme landen zullen het spoedig in de rijke landen besteden. Thans worden deze trekkingsrechten naar rato van de bijdragen in het IMF toebedeeld( het geen betekent dat voornamelijk de rijke landen ze krijgen. Ofschoon het plan door hele knappe koppen is uitgedacht hebben ook eni ge rijke landen een braintrust op de been gebracht om het te bestrijden, maar langzamersand begint hun front wat te ontdooien. Als de hulpbehoefte de uitgifte van trekkingsrechten maar aan hulpverlening wordt uitgeven, terwijl de werkelijkheid langzamer hand beschamend is geworden: Ameri ka is de twintigste in de rangorde wat betreft het percentage van overheids hulp. En dat voor een land, dat volgens een uitspraak van McNamara beslag legt op veertig procent van de hulpbronnen van de aarde. Boos naar de Amerikanen wijzen zal overigens de EEG-landen er in Santiago niet in doen slagen om de aandacht van hen zelf af te leiden, want de uitbreiding van de Gemeenschap door onder meer de toetreding van Engeland wordt een belangrijk gespreksonderwerp op deze derde UNCTAD. Wat zal het gevolg daarvan zijn voor de geweldigste pro bleemgebieden van de wereld, India, Pakistan, Bangla Desh, Indonesië, waar de helft van de bevolking der Derde Wereld woont? Het UNCTAD-secretariaat, dat zich steeds meer ontwikkeld heeft tot de beleefde maar slagvaardige kampioen van de Derde Wereld, heeft over de toenemende protectie in de rijke lan den een aantal berekeningen gemaakt, waar ook de meest verstokte nazaten van Adam Smith slechts kunnen blo zen. Protectie begint de zaken, ook ten koste van de consumenten in de rijke landen, steeds meer scheef te trekken: oneconomische produktie wordt zover opgevoerd dat het tot dumping leidt en voordelige productie wordt stelselmatig ontmoedigd. De ge vreesde belastingbetalers worden zwaarder aangeslagen ten behoeve van protectie dan van hulp. De economi sche last daarvan in de EEG, Japan, de VS en Engeland samen is jaarlijks 21 tot 24 miljoen dollar. Tegenover een totaal netto hulpcijfer uit de rijke landen van 7 miljard dollar ln 1970 Scheepvaart Een ander belangrijk onderwerp, waar over het UNCTAD-secretariaat uitge kiende studies heeft verricht is de scheepvaart, die zich in zijn tarifie- ring en in zijn technische ontwikke ling steeds verder verwijdert van de behoeften der ontwikkelingslanden. Dit is typisch een onderwerp, waarin Nederland niet vast zit in EEG-posi- ties, maar waarin het weinig scheutig is, ondanks zijn initiatief voor het ontwerpen van een gedragscode voor de 'liner-conferences'. De landen ran het Oostblok zullen zich minder kunnen veroorloven 'la chende derde' te zijn dan bij de vorige conferenties. Ook hen is in studies van de UNCTAD beleefd te verstaan gegeven dat zij verre bij hun toezeggingen achterblijven. En wat China gaat doen, dat zal een verras sing blijven in Santiago. Misschien weet alleen de nieuwe secretaris-gene raal de Venezolaan Manuel Perez Gu errero het, want die heeft inmiddels zijn opwachting in Peking gemaakt. SCHIPHOL Het kabinet zal een voorstel behandelen om voor projec ten in Suriname een exploitatie-subsi die, naast de investerings-subsidie die Nederland tot nu toe toekende. De exploitatie-subsidie zou geleidelijk door Suriname worden overgenomen. Dit heeft minister Egels (CRM) gis termiddag bij aankomst op Schiphol gezegd, na een bezoek van acht dagen aan Suriname en drie dagen aan de Antillen. De minister heeft onder meer een mythylschool in Paramaribo bezocht. Op deze school kunnen, bij gebrek aan vervoersmiddelen, alleen kinderen uit de stad gaan. Er zou eigenlijk een internaat moeten komen, maar daar voor ontbreken de financiële middelen. (ADVERTENTIE) AKZO Alle opiniebladen schrijven deze week uitvoerig over de ontslagen bij AKZO. Met vier fabrieken dicht is AKZO nog niet gered, bericht Vrij Nederland somber. Dat het slecht gaat in de kunstvezelindustrie staat buiten kijf. AKZO kondigde vrijwel gelijk met de sluitingsplannen een winst- en divi denddaling aan. Igor Cornelissen herdenkt Henk Sneevliet, die dertig jaar gelden door de nazi's werd vermoord. Zijn werk had niets met romantiek uitstaande, alles met revolutionaire plicht, zoals hij die opvatte. Op de beslissende momenten koos hij vóór de revolutie, waarbij hij steeds de mogelijkheid van een fraaie 'carrière' in of buiten de arbeidersbeweging afsneed. Als een kind van jongs af aan gesla gen wordt, dan vergeet-ie dat nooit van zijn leven, aldus een mevrouw uit Rotterdam, die verder anoniem wil blijven. Zij lijdt aan een privé- kampsyndroom door de mishandelin gen, die ze als kind heeft moeten ondergaan. Wea Hayer tekende dit trieste relaas uit haar mond op. Dick van Pol sprak met Willen Hen drik Dörr, 49 jaar en accountant in Hilversum. Hij had vroeger een floris sante onderneming met 140 klanten, negen man personeel en een comfor tabel inkomen. Nu heeft hij nog een enkele klant, een paar klusjes en een inkomen, dat hem, als zijn vrouw niet een volledige dagtaak had als hoofd verpleegster, recht zou geven op bij stand. Tussen vroeger en nu ligt de periode, dat Wilelm Hendrik Dörr roulette speelde. Hij verspeelde alles behalve het geloof, dat er een metho de moet zijn om van de roulette te kunnen winnen. Ontscholing zorg dat u 't in huis hebt verkrijgbaar bij de drogist De Nieuwe Linie brengt een special over school en onderwijs. Het onder wijs van nu kweekt kennis-kapitalis ten. aldus Ivan Illich, die verder pleit voor een 'ontscholing" van de maat schappij. Gerard de Bruijn interview de dr. Co van Calcar over onderwijs aan arbeiderskinderen. Over zijn lid zijn van de Onderwijsraad zegt hij: Sinds ik in die raad zit, wordt van mij gezegd, dat ik definitief bij de establishment behoor, dat ik inge kapseld ben. Maar als mensen praten over de establishment denken ze wat mij betreft te individualistisch. Alsof ik daar op m'n eentje dingen in het geheim zit te doen. Iedereen kan zien, wat ik uitvoer. Als ik mijn werk niet goed doe, krijg ik van de onderwijzers op mijn kop. Ben Bos schrijft over het straattoneel van de groep Sater. Bram van der Vlugt: voor ons is theater echt een middel tot actie en bewustwording. Momenteel hebben we drie program ma's: het woonprobleem, het milieu probleem en het leger. Op die proble men brengen we gerichte stukjes the ater bedoeld als discussiestukken. Echte leven Accent bracht een bezoek aan Breda's burgemeester Merkx, die zich nooit eerder emotioneel zo sterk betrokken heeft gevoeld bij het wel en wee van zijn stadgenoten als nu bij de sluiting van ENKA. Voor hem zijn de conse quenties van het AKZO-besluit nog niet te overzien. Thomas Leeflang ging voor 25 gulden een blokje om in Amsterdam voor een alternatieve sightseeing door Mokura. Organisator Tom Muller daarover: De officiële VW stond niet zo sympathiek tegeno ver deze Tour, omdat ze dachten, dat wij alleen de slechte kanten van Am sterdam lieten zien, maar dat is niet zo. Wij laten juist het actieve deel van de stad zien, het dynamische gedeelte, het echte leven van de Am sterdammers. Het omslagverhaal van Accent gaat over de zwemsport, die op weg is naar een nieuwe top. Middenschool Ook de Haagse Post komt met een onderwij sverhaal. Onverdeeld naar een middenschool staat er boven. De meester beslist nog altijd over de toekomst van zijn 12-jarige pupillen. Als ze een achterstand hebben door dat ze uit een handarbeidersmilieu komen, worden ze bijna altijd doorge stuurd naar een ambachtsschool. Pe dagoog Jacobs: tussen 12 en 15 jaar kan nog iets van die achterstand wor den ingelopen, maar alleen in een niet-selectief klimaat. En dat is er niet in het onderwijs, tenzij de mid denschool er komt. Cherry Duyns leende een willig oor aan circuskoning Toni Boltini, die de bezwaren tegen zijn lilliputterdorp maar niet kan begrijpen. Als wij naar Monaco gaan op vakantie, dan gaan we toch ook allemaal prins Rainier bekijken. En die man is er toch ook niet om bekeken te worden. Als ik ergens zit, wordt er ook naar me gekeken. Ben ik er voor om bekeken te worden? Totale oorlog ADVERTENTIE Vraag uw kantoormachinehandelaar om verdere Informatie. Maarten van Dullemen schrijft in De Groene over het Vietnamees offensief, dat Nixons heimelijke oorlog door breekt. Het had tot de presidentsver kiezingen een oorlog moeten zijn, die vergaand was geautomatiseerd. Met nieuwe wapens, die met behulp van computers naar hun doelen werden geleid. Het had een totale oorlog moeten zijn, waarbij alles mens, dier en woningen werd gebom bardeerd, terwijl het nieuws erover werd achtergehouden en de mythe in stand gehouden werd, dat het terug trekken van de grondtroepen ook een de-escalatie van de oorlog betekende. Dat was Nixons plan, maar met de aanval van de Vietnamezen, die op Goede Vrijdag werd ingezet, is dat perspectief verdwenen: de oorlog is opnieuw in volle omvang zichtbaar geworden. In het blad verder een interview met NW-onderhandelaar Drabbe over de AKZO-affaire. Het gaat ons vooral om werkgelegenheid, zegt hij. Elseviers Magazine haalde fors uit voor een omslag-artikel over Drees- mann van V. en D., de 48-jarige klein zoon van een der oprichters van dit concern. Men noemt hem ook wel Anton de Doordouwer. Behalve over zijn gezinsleven sprak hij verder over alle andere zaken zonder enig voorbe houd. Het verhaal eindigt aldus: Anton Dreesmann met zijn 100 kilo schoon aan de haak nogal robuust van gestal te, lacht ontspannen. Bij het afscheid nemen maken wij de opmerking, dat hij in het geheel niet op zijn te vroeg overleden broer Willem lijkt Hij zegt: Ik ben een kind van mijn moe der. korte benen en een wipneus. Hij wenst niets te verbloemen. Ook tij dens het gesprek vroeg hij niet een maal: sohrijf dat liever maar niet op. Verder in EM een verhaal over super spion Reinhard Gehlen, het einde van een legende. Het mag dan nog geen stralend strandweer zijn, de ongeveer 2500 mensen van vijfenzestig jaar en ouder genieten toch echt van hun vijf goed kope vakantiedagen op Ameland, of ze gaan dat nog doen. De eerste 350 vijfenzestig-plussers van heinde en ver hebben hun Ameland-dagen er al bijna opzitten. Morgen gaan ze terug en de Amelandse VVV heeft nu al genoeg gezien om vast te kunnen stellen dat ze het fijn vinden. 'Je hoeft alleer} maar 's nachts om half twee. twee uur een stel oudere baas jes nog gezellig aan de bar in een hotel zien zitten borrelen, dan weet je genoeg'. Wat is goedkoop? 'Goedkoop is, dat je als bejaarde voor f56 per echtpaar vijf dagen in een bungalow kunt zitten en daar nog diepvriesmaaltij den inclusief bij thuisbezorgd krijgt, terwijl je normaal honderd gulden zónder eten betaalt. Bovendien is er voor gratis busvervoer gezorgd en worden er feestjes georganiseerd, ook voor niets'. Dat dit allemaal mogelijk is gewor den, ligt aan de Amelander Midden standers en de Leeuwardenaar Tanja: de eersten hebben vorig jaar een 65- plus-Sinterklaasactie gevoerd en met het geld samen goedkope arrangemen ten voor elkaar kunnen boksen, de Antiek Tussen 22 april en 2 mei Is het in het Bredase Turfschip alles antiek wat de staartklok slaat, op de bezoekers na dan. Op de grote beurs, waaraan 27 antiquairs hun antieke steentjes bijdragen, zullen uitsluitend authentieke stukken antiek van vóór 1830 te koop zijn. Dagelijks is er van twee tot tien uur te kust en te keur te kijk en te koop. Keukenhofteevee Elk kind dat vóór eind mei op de Keukenhof de twaalf onverdekt opge stelde (namaak) televisiefiguren ont dekt en ze dan ook nog voor de 30ste mei samen met een zelf gekleurde wedstrijdplaat op een daar verkrijg baar formulier opstuurt, heeft kans nog voor de zomervakantie een foto- kadobon te winnen. Voorwaarden: niet van het rechte pad afwijken, anders word je gediskwalificeerd net als bij elke echte wedstrijd zegt de Keukenhof. Waterklok De klok van de toren van de Laurenskerk in Rotterdam ging gisternacht plotse ling luiden. De haastig toegesnelde koster bleek er weinig aan te kunnen doen: het storende klokgelui werd ver oorzaakt doordat de kelder onder de kerk onder water gelopen was. Pas toen de brandweer de kelder leegge pompt had was Rotterdam van het naohelijk lawaai verlost. Pas In Rotterdam bestaat grote belangstel ling voor de bejaardenpas. Sinds bur gemeester Thomassen op 8 maart de eerste pas uitreikte aan de oudste inwoonster van de Maasstad, de 105- jarige weduwe J. Leeuwenburg- Hordijk, hebben 30.000 Rotterdamse bejaarden gevraagd om een pasje, waarmee ze voor minder geld toegang kunnen krijgen tol het openbaar ver voer, gemeentelijke en andere cultu rele instellingen. De Poolse regering is een massale actie begonnen tegen de geslachtsziek ten. Tussen 1960 en 1970 is het aantal venerische ziekten in dit land bijna verdubbeld. In deze periode steeg het aantal gevallen van gnorrhoe van 34.730 tot 73.532. Daarmee heeft Polen in Europa de twijfelachtige top be reikt wat betreft het aantal gevallen van deze ziekten per 1000 inwoners. Om paal en perk aan verdere ver spreiding van de kwaal te stellen heeft de Poolse regering een interde partementale commissie in het leven geroepen om de geslachtsziekten aan te pakken. Alle middelbare scholieren en studenten moeten een bloedonder zoek ondergaan om na te gaan of zij besmet zijn. Kinderen van beide de- slachten worden vanaf 12 jaar regel matig voorgelicht over de gevaren van voorechtelijk geslachtsverkeer met wisselende partners. Voor radio, tv en in de bioscopen zullen voorlich- laatste heeft georganiseerd en gecoör dineerd. Dat hun verblijf op het eiland iets met Sinterklaas te maken had, hebben de vakantiegangers al gemerkt, toen ze aankwamen: een groep eng uitgedos te 'Sundeklazen' haalde hen van de boot af, maar ze waren zo aardig dat niemand van ze schrok. Op Ameland en ook op Terschelling, waar deze heren omes genoemd worden houdt men een Sinterklaas-traditie in ere, waarbij als demonen verklede man nen, gewapend met buffelhorens en stokken, alle vrouwen van de straat jagen. Na middernacht dringen ze de huizen binnen en laten zich door de eerst zo verguisde dames fêteren. Wel licht hebben ze het afgelopen jaar de Amelander vrouwen zo ook geld voor de actie uit de zak geklopt. De 2500 ouderen uit alle delen van het land, zelfstandig wonend of uit verzorgingstehuizen, hebben de weg naar Ameland gevonden via publika- ties en de dienstencentra voor bejaar den, maar ze vormen nog maar een beperkt deel van alle bejaarden in Nederland. 'We hopen echt dat dit vakantie-experiment herhaald wordt', zegt men bij de VVV. 'Een heleboel mensen, die nu hier zijn, zullen trow- wens graag terug willen komen'. Zo gaat de eerste groep vrijdag alweer terug naar huis, na hun goedkope 65- plus-vakantie op Ameland. De boot, die hen naar het vasteland overvaart, neemt in Holwerd meteen weer de volgende lading 65-plussers mee, en zo gaat dat nog een paar weken door. tingsfilms worden vertoond. Waar schuwende boeken en posters zullen massaal worden uitgedeeld. Vooral de teenagers blijken de over brengers te zijn van syfilis en gonorr- hoe. Er is op gewezen dat de ge slachtsziekten het gemakkelijkst wor den opgelopen in de Poolse vakantie- centra, waar prostitutie en jeugdpros- titutie welig tieren. 'Gooi die kuil even dicht', zei de 34- jarige August D. uit het Belgische Tessenderlo het afgelopen weekeinde tegen zijn zoontje Johnny (12). De jongen ging samen met zijn 11-jarig boertje Erik aan het werk om de grond van de tuin weer te fatsoene ren. Maar dinsdagmorgen vonden werk lieden van de gemeente in de dicht gegooide kuil het lichaam van Marie- José D., de vrouw van August en de moeder van beide jongens. De vrouw was gewurgd. August D. had zijn zoontjes verteld, dat hij in de kuil in de tuin alleen wat afval bad gegooid. Dinsdagavond meldde hij zich bij de politie. LOWIETJE Horizontaal- 1. verklarende omschrij ving. 2. nobel-gebergte in Rusland. 3. toespraak-muzieknoot-plaats in Gelder land. 4. godin van de vrede-gebogen 5. gehoororgaan-oude lengtemaat-kle dingstuk. 6. bezinksel-bergplaats-tel woord. 7. plaatsje bij Trier-Europe- aan-deel van de bijbel. 8. lof-insekten- etend zoogdier-rivier in Italië. 9. vlinderbloemige plant-lokspijs. Verticaal: 1. op geregelde tijden te rugkerend. 2. bloedbuis-muziekinstru- ment. 3. uitruster van schepen-tijd perk. 4. engels bier-plaats op Ame land-vreemde munt 5. vis-ongevulde. 6. handegge-soort-voorvoegsel. 7. vlak- temaat-schoorsteenzwart-muzieknoot, 8. rijtuigje op twee wielen-mand-familie- lid. 9. werkkring-rund. OPLOSSING VORIGE PUZZEL: 1. k, 2. aar, 3. kalis, 4. malloot. 5. past in aak, 6. kalligrafie, 7 onderhoud. 8 panacee, 9 offer, 10. bik, 11, e.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 7