Regering wil medische
geboorteverklaring
verplicht gaan stellen
Medisch onderwijs hard
aan vernieuwing toe
Gehandicapte vaak dubbel in 't nadeel
Skol spreekt uw taal.
Proeft maar.
van
goeden
huize
anders
dan andere
filters
25/1.75
Wetsontwerp in voorbereiding
Roofoverval in
kampeercentrum
Politie grijpt
oude bekenden
REUMATISCHE-
EN SPIERPIJNEN
Onderzoek naar voorzieningen toont aan:
Man bezweken
aan brandwonden
I TROUW/KWARTET WOENSDAG 5 APRIL 1972
BINNENLAND K.»
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Er zal verplichte medische geboorteverklaring komen naast de bestaande medische
overlijdensverklaring. Bij liet ministerie van Volksgezondheid is een wetsontwerp hiertoe in voorbe
reiding. De overheid wil hiermee bereiken dat een meer dan 'normaal' voorkomen van een aantal
gebreken bij pasgeboren kinderen vlugger dan nu door de computer kan worden gesignaleerd op
dat men zo spoedig mogelijk naar de oorzaak hiervan kan zoeken.
(ADVERTENTIE)
CABAL1ER0
Wanneer de minister het advies in
deze zaak van de centrale raad voor
de volksgezondheid (het beleidsadvise-
rend orgaan van de minister) over
neemt, zullen alle artsen en vroed
vrouwen bij iedere geboorte thuis, in
het ziekenhuis of elders, een zoge
naamde medische geboorteverklaring
moeten invullen op de tiende dag na
de geboorte.
Anoniem
Terwijl de medische geboorteverkla
ring voor de statistische gegevens
wordt opgeborgen in het Centraal Bu
reau voor de Statistiek, gaat de ge-
boortetelkaart naar het stadhuis. Dit
gebeurt om zoveel mogelijk de anoni
miteit van de geregistreerden te waar
borgen. Wel kan er via een geheime
code teruggekoppeld worden.
Binnen het ministerie veronderstelt
men, dat het lange uitblijven van het
ontwerp te maken heeft met het ver
zet tegen de registratie, zoals die
manifest geworden is bij de volksstel-
Iing. Al in 1962 na de Softenonaffaire
vroeg de toenmalige minister van
volksgezondheid Veldkamp de centra
le om een advies op welke wijze een
optimale informatie zou kunnen wor
den verkregen over de omvang en de
«ard van de afwijkingen die bij de
geboorte worden geconstateerd.
Vragen
Op de medische geboorteverklaring
zullen ook gegevens van de moeder
moeten worden ingevuld. Zo zal wor
den gevraagd hoeveel zwangerschap
pen, miskramen en abortussen zij ach
ter de rug heeft, hoelang de zwanger
schap duurde, welke ziekten zij tij
dens de zwangerschap heeft gehad,
welke geneesmiddelen zij tijdens de
zwangerschap heeft gebruikt (met na
me in de eerste weken) en hoe vaak
er tijdens de zwangerschap een
röntgenfoto is gemaakt.
Andere vragen: wie heeft de beval
ling verricht (vroedvrouw, arts,
zijn bij de bevalling (tang, keizer-
taxichauffeur), was het kind al gebo
ren voor de arts kwam, hoe was de
ligging van het kind, welke ingrepen
zijn bij de bevalling (tang, keizers-
snee) verricht en welke afwijkingen
(zoals open rugje, navelbreukje, sche
deldefect en 'wijnvlekken groter dan
een huidig kwartje) zijn geconsta
teerd.
Uit de kraam naar de computer.
tussen de geconstateerde afwijking en
een van de andere gegevens, zoals
bijvoorbeeld het gebruik van een be
paald geneesmiddel tijdens de zwan
gerschap.
'Prachtige zaak'
Probleem in de eerste jaren na de
invoering is nog, dat men nog niet de
normale frequentie kent van de afwij
kingen, om dat er voorheen nooit
statistisch is geregistreerd. Wel heb
ben de meeste ziekenhuizen staatjes,
waarop veel van dergelijke gegevens
worden ingevuld maar die dienen al
leen voor eigen gebruik.
Inmiddels heeft de centrale raad voor
de volksgezondheid ook al een inte
rim advies uitgebracht, waarin wordt
gepleit voor een vervolgonderzoek op
later leeftijd. Er zijn immers afwij
kingen die pas in de kleutertijd of
later kunnen worden ontdekt, zoals
hersenbeschadigingen, hernia en ast
ma. Ook zou dan een vroegtijdige
behandeling en begeleiding van deze
en eerder geconsteerde afwijkingen
beter kunnen worden aangepakt.
Over de precieze leeftijd voor de
tweede controle lopen de meningen
nog uiteen. Terwijl het ene lid van de
raad pleit voor een tweede onderzoek,
gekoppeld aan het bezoeken van een
consultatiebureau, wil de ander het
koppelen aan een onderzoek door de
schoolarts.
De PvdA-er Dolman, medisch specia
list van deze partij, gaf desgevraagd
als commentaar: 'De hele progressieve
concentratie vindt dit plan van de
verplichte geboorteverklaring een
prachtige zaak, mits aan bepaalde
voorwaarden van geheimhouding is
voldaan. Al jarenlang heeft mijn par
tijgenoot Lamberts hiervoor gepleit'.
Of met de huidige voorstellen aan die
voorwaarden wordt voldaan kon hij
nog niet beoordelen. 'Te lang al heeft
de overheid haar gezondheidsplichten
als een politietaak gezien', meent hij.
'In de trant van: als sommige mensen
creperen geeft dat niets, als ze ande
ren maar niet lastig vallen. Dit op
handen zijnde ontwerp getuigt er ge
lukkig van dat dit gaat veranderen',
aldus de heer Dolman.
FILTER
Ed. Laurens Continental
Studenten als kinderen behandeld
(ADVERTENTIE)
Van onze correspondent
APELDOORN Twee mannen heb
ben gisternacht een roofoverval ge
pleegd in het kampeercentrum 'Rab
bit Hill' bij Apeldoorn. De kamp-
eigenaar, de heer H. Goossens (58)
en zijn echtgenote (69) werden ge
boeid, geblinddoekt en vervolgens in
de douchecel opgesloten. Onder be
dreiging met een wapen werd de heer
Goossens geprest te vertellen waar de y onderwmrerlactie
sleutel van de kluis was. De mannen, an onzc onaerwysreaactie
die nylonkousen over het hoofd ge
trokken hadden, verdwenen met
10.000.
Rode lamp
(ADVERTENTIE)
UTRECHT De medische opleiding zoals die nu al honderd jaar bijna ongewijzigd aan onze uni
versiteiten wordt gegeven, voldoet nauwelijks of niet aan de eisen die de maatschappij van vandaag
aan 'werkers' in de gezondheidszorg stelt.
Al deze gegevens gaan in de compu
ter. Simpel gesteld gaat er onmiddel
lijk een rood lampje branden wanneer
de computer een meer dan normale
frequentie van een bepaalde afwijking
constateert. Onmiddellijk wordt dan
onderzocht of er enig verband bestaat
HEERLEN Drie bekende Limburgse
brandkastkrakers hebben toegegeven,
dat zij vorige week in de nacht van
donderdag op vrijdag een overval heb
ben gepleegd bij de NV Moderne We
genbouw 'Novomac' te Heerlen. De
buit bedroeg ruim 5000 gulden. Ook
blijken zij een gewapende overval op
hun geweten te hebben in St. Willi-
brord op 8 maart jl. Het drietal over
viel toen een boerengezin, dat op stoe
len werd vastgebonden. Ze verdwenen
met 4500 gulden.
De officier van Justitie bij de recht
bank in Maastricht, mr. R. Gonsalves,
maakte dit nieuws gisteren bekend. De
drie krakers zijn de 45-jarige Lou M.
uit Schimmert, de 28-jarige Carl-Heinz
G. en de 27-jarige E. A., beiden uit
Heerlen.
De politie kon de beide krakers uit
Heerlen vorige week kort na hun over
val in de kraag grijpen na een inten
sieve klopjacht. Enkele uren later kon
ook Lou M. in de nabijheid van zijn
woonplaats worden aangehouden. Het
drietal werd al lange tijd door de po
litie in de gaten gehouden. De buit
van beide overvallen is vrijwel geheel
teruggevonden.
Volgens mr. Gonsalves is met de arres
tatie van het drietal een diepe bres
geslagen in het Limburgse gilde van
brandkastkrakers. Wel is tot nog toe
een bomaanslag op de auto van Lou M.
onopgehelderd gebleven. De inbreker
stond indertijd op het punt bij zijn
woning in Schimmert weg te rijden.
Hij liep bij de aanslag geen letsel op.
(ADVERTENTIE)
Onmiddellijke verlichting von
Vernieuwing van het medisch onder
wijs is dan ook hard nodig, maar
wordt bemoeilijkt omdat over de doel
stellingen van dat onderwijs verschil
van mening bestaat en omdat een
wezenlijke vernieuwing een groter be
roep zal doen op de tijd van de
medische specialisten binnen de facul
teiten.
Dit blijkt uit de nota Ontwikkeling
Onderwijs Geneeskunde, die de afde
ling onderwijsontwikkeling van de
Utrechtse medische faculteit onder de
titel Wijs Onderwijs gisteren heeft
gepubliceerd. De nota, die als discus
siestuk moet dienen binnen de facul
teit. wil een visie geven op de vraag
stukken en op de gewenste ontwikke
ling van de medische opleiding, die
totaal afwijkt van de huidige oplei
ding.
De nieuwe maatschappelijke inzichten
over de gezondheidszorg worden niet
begeleid door een ontwikkeling van
de opleiding. Nu is het zo, dat ie
mand wordt opgeleid voor een soorf
beroepsuitoefening, die in de praktijk
niet meer bestaat of nooit bestaan
heeft; dat leidt tot kritiek van de
gemeenschap op de niet meer geheel
adequate wijze van beroepsuitoefening
van de artsen.
Team werk
De enorme uitbreiding van medische
kennis vereist teamwerk om de con
crete vraagstukken in de praktijk te
kennen en tegemoet te kunnen tre-
Van een onzer verslaggeefsters
UTRECHT Het overgrote deel van de Nederlandse recreatiegebieden, hotels,
bungalowparken, horecabedrijven etc. is niet toegankelijk voor lichamelijk ge
handicapte mensen. Dit betekent dat verreweg het merendeel van de 400.000
lichamelijk gehandicapten die Nederland telt (waarvan 13.000 mensen een rol
stoel gebruiken) zelden of nooit kan deelnemen aan deze vormen van recreatie.
"Doorstraalt" verlichtend weefsels en
spieren tot in de gewrichten
jjeumatische pijnen, spit, zenuwpijnen,
verstuikingen, stijve nek en ledematen
niets werkt sneller, niets werkt aangenamer
ter verlichting van pijn dan Algesal-balscm.
Onmiddellijk in de huid doordringend, werkt
Algesal diep op de weefsels in tot aan de
haard van de pijn (zonder oppervlakkige
warmtcsensatie of irritatie van de huid te
veroorzaken) en ddDrstraaltverlichtend
weefsels en spieren tot in de gewrichten.
Reumatische pijnen en stijfheid maken
«poedig plaats voor een durend gevoel van
verlichting en welbehagen.
Wacht niet tot de pijn uitbreekt) Zorgt
dat U thuis altijd een tube Algesal bij de
hand hebt om zodra het nodig is de pijn te
verlichten. ALGESAL bij alle apoth. en drog.
Een onderzoek van de ANWB
en de stichting recreatie on
der 147 Nederlandse hotels
heeft aangetoond, dat slechts
drie hotels bereikbaar bleken
te zijn voor gehandicapten.
Van de talloze parken met
vakantiebungalows, die Neder
land heeft zijn er minder dan
tien bereikbaar en bewoon
baar voor gehandicapten en
dat hoewel blijkens een
enquête 60.000 gehandicapten
een vakantieverblijf in een ho
tel op prijs zouden stellen en
45.000 een verblijf in een va
kantiebungalow.
Teneinde een noodzakelijke
verandering in deze situatie te
brengen heeft een werkgroep
bestaande uit vertegenwoordi
gers van het ministerie van
CRM en het particulier initia
tief (de Nederlandse vereni
ging voor revalidatie en de
stichting recreatie) een rap
port samengesteld over 'open
luchtrecreatie en gehandicap
ten' en hiervan gisteren een
exemplaar werd aangeboden
aan de staatssecretaris van
CRM, mevrouw Van Veenen-
daal.
Toegang
Dit rapport, dat een vervolg is
op een eerder uitgebracht rap
port over deze materie, is
voornamelijk een praktische
gebruiksaanwijzing met aller
lei technische voorschriften
voor instellingen, verenigin
gen en particulieren die te
maken hebben met de recrea
tie van gehandicapten en met
de bouw van openbare gebou
wen. waartoe ook gehandicap
ten toegang moeten hebben.
Het zijn namelijk niet alleen
de recreatiegebieden die onbe
reikbaar zijn voor de gehandi
capten, maar ook allerlei offi
ciële en semi-officiële gebou
wen, zoals gemeentehuizen,
postkantoren, schouwburgen
en dergelijke. Wat deze laatste
groep betreft: hierin komt
langzamerhand wel verbete
ring en de meeste nieuwbouw-
plannen blijken tegenwoordig
wel te voorzien in speciale
voorzieningen ten bate van de
gehandicapte bezoekers. Een
belangrijke stoot in de goede
richting is hierbij gegeven
door ex-minister Klompé, van
wie het besluit afkomstig was
geen CRM-subsidie meer te
verlenen bij de bouw van, al
lerlei gebouwen, sporthallen,
zwembaden en dergelijke wan
neer deze niet toegankelijk
zouden zijn voor gehandicap
ten.
De werkgroep legt er in haar
nieuwe rapport vooral de na
druk op dat het aanbrengen
van voorzieningen, die een ge
bouw of terrein bereikbaar
moeten maken voor gehandi
capten, mits in het bouwplan
verwerkt, vrijwel geen extra
kosten met zich mee hoeven
te brengen. Anders is het met
het aanpassen van reeds be
staande panden en terreinen.
Hiervoor zijn vaak kostbare
maatregelen noodzakelijk.
Daarom pleit men er ook voor
dat bij alle nieuwbouwplan-
nen van openbare gebouwen
en -voorzieningen van het be
gin af aan rekening gehouden
wordt met de wens van de
gehandicapten.
Belemmeringen
Een aantal veel voorkomende
belemmeringen, die het gehan
dicapte mensen onmogelijk
maakt gebruik te maken van
bepaalde gebouwen of recrea
tievoorzieningen zijn: het ont
breken van nabij gelegen par
keerruimte. hoge stoepranden,
trappen, bordessen of steile
hellingen, draaideuren of te
smalle toegangsdeuren, te
smalle gangen, te smalle ka
mer- en toiletdeuren, onvol
doende ruim toilet, derhalve
ongeschikt voor rolstoelgebrui
kers. te kleine liften met on
bereikbare bedieningsknoppen,
slechte akoestiek (voor slecht
horenden), enzovoort.
Volgens de rapporteurs moet
het criterium bij de beoorde
ling van de toegankelijkheid
Gehandicapten hebben evenveel behoefte aan e n evenveel recht op recreatie, maar de mogelijk
heden en de voorzieningen zijn schaars.
en de bruikbaarheid van ge
bouwen en terreinen dusdanig
zijn, dat de gehandicapte, zelf
standig of met begeleiding
moet kunnen bereiken, betre
den en gebruiken. Verder
stelt het rapport, dat zelfs
wanneer men bij de bouw en
aanleg van nieuwe gebouwen
en recreatiegebieden rekening
zou houden met al deze wen
sen, maar het openbaar ver
voer zou niet zodanig worden
aangepast, dat de gehandicap
ten er gebruik van kunnen
maken, alle verbeteringen aan
de gebouwen en terreinen
voor niets zouden zijn aange
bracht. Een goed aangepast
openbaar vervoer Is namelijk
een van de eerste vereisten
voor een betere integratie van
de gehandicapte in de maat
schappij.
Tenslotte enkele praktische
voorbeelden van bepaalde ver
beteringen die ten dienste van
gehandicapten zijn aan te
brengen: het verwijderen van
draaideuren bij openbare ge
bouwen en tourniquets bij
bijv. dierentuinen, het aanwe
zig zijn van enkele rolstoelen
bij de ingang van parken en
dierentuinen, het weren van
drempels uit gebouwen, het
aanbrengen van automatisch
openende deuren, het maken
van zachtglooiende hellingen
in plaats van trappen, het aan
leggen van brede wandelpa
den, het scheppen van ruimte
voor rolstoelen ln een restau
rant (een afstand van mini
mum twee meter tussen de
verschillende tafeltjes), het
maken van bredere en diepere
telefooncellen met een gemak
kelijk te openen deur, het
bouwen van ruimere toiletten,
het zodanig instellen van de
verkeerslichten dat slechtlo
pende mensen voldoende tijd
hebben om de straat over te
steken en het aanbrengen van
vluchtheuvels in brede stra
ten.
den. De huidige opleiding komt aan
die eis niet tegemoet, net zo min als
aan de steeds sterker wordende be
hoefte aan preventieve gezondheids
zorg; darnaast wordt het lichamelijk
aspekt van de gezondheidszorg te
sterk geaccentueerd, zodat de studen
ten te weinig geschoold worden voor
de steeds aanwezige psychologische en
sociale aspecten van het ziekzijn.
De studenten worden in de klinische
fase van hun opleiding abrupt in de
rol van arts geplaatst, zonder de daar
bij behorende vrijheid en verantwoor
delijkheid.
De sfeer, waarin de studenten worden
opgeleid, is volgens de nota de oor
zaak van één van de hoofdproblemen.
Zc worden behandeld als kinderen die
niet in staat worden geacht tot het
dragen van verantwoordelijkheid; hun
motivatie tot de studiekeuze lijkt bij
het merendeel vaag humanitair geo
riënteerd te zijn en de studie, vooral
in de eerste vier jaren, biedt daar
weinig aanknopingspunten voor. Exa
mens halen lijkt dan de belangrijkste
studiemotivatie te worden. De studen
ten krijgen geen scholing in het for
muleren van problemen en ze worden
ook niet geschoold in wetenschappe
lijk denken; bovendien appeleert de
studie niet aan creativiteit en zelf
standigheid.
De kloof tussen studenten en docen
ten, die door het toetsingssysteem
bewerkstelligd wordt, maakt een wer
kelijke samenwerking in het onder
wijsproces tot een illusie. De docen
ten zijn vaak op onderwijskundig ge
bied ongeschoold en ze beschouwen
het onderwijsgeven als een neventaak.
De patiëntenzorg en research krijgen
meer aandacht en zijn belangrijker
voor hen om carrière te maken dan
het geven, van goed onderwijs. Bij al
die problemen komt dan nog de grote
moeilijkheid van de te grote aantallen
studenten in verhouding met de on
derwijscapaciteit.
De afdeling onderwijsontwikkeling
medische faculteit Utrecht vindt dat
eerst een visie ontwikkeld moet wor
den op een wenselijke opleiding die
wel in overeenstemming is met de
huidige ontwikkeling van de gezond
heidszorg. Die visie, waarvoor de nota
een eerste aanzet levert, zal een eer
ste fase moeten zijn van een vernieu
wingsproces. Op grond van die visie
kunnen doelstellingen van het onder
wijs en van een concreet verande-
ringsbeleid worden geformuleerd, die
na een uitgebreide discussie over het
medisch onderwijs kunnen leiden tot
een totale vernieuwing van het me
disch onderwijs in ons land.
Van een verslaggever
ZEVENAAR In het ziekenhuis te
Zevenaar is gisteren de 25-jarige Jan
van den Berg uit Groessen (Gem. Dui
ven) bezweken aan de brandwonden
die hij in de nacht van maandag op
dinsdag had opgelopen bij een brand
in zijn woning. Een medebewoner wist
zich tijdig in veiligheid te stellen.
