De mol verwijt de merel dat
hij zwart ziet... en omgekeerd
Andere koffie achter de hand...
c
J
Verdere discussie
rondom ouderdom
Marcus' evangelie
Trouw
Kwartet
Jongen vermist
Bisschop niet
gewenst in Schagen
Bijbel in meer dan
tweeduizend talen
God in Frankrijk
vandaag
Dokkumse gemeente lid
van twee kerkverbanden
Beroepfngs-
werk
Moderator Schotse kerk
Bockciictalage
TROITW/KWARTET DINSDAG 28 MA ART 1972
KERK/BIWEMAX» l
Over ds. Wurmbrand en ds. Cseh
Ds. J. G. Mees, emeritus her
vormd predikant te Ermelo en
werkzaam bij het \ed. Bijbel
genootschap (afdeling vertalin
gen) schrijft ons:
De verbazing van de bovengrondse
Roemeense ds. Zsolt Cseh over het
bestaan van de ondergrondse ds. Ri
chard Wurmbrand (Trouw/Kwartet
16 maart) is de verbazing van een
merel die een mol ontmoet.
Allebei door God geschapen (en wat
deze christenbroeders betreft: toch
ook wel hèrschapen?) maar met een
totaal ander leefklimaat.
Het is gewoon een feit dat er ver
schillende geloofsbelevingen binnen
de christenheid zijn, geheel afgezien
van ijzeren of andere gordijnen.
"Dwarslagen in de christenheid' van
Liebje Kuylman-Hoekendijk zou dan
ook vertaald moeten worden in het
Hongaars, Roemeens, Russisch, En
gels etc.
Er zijn nu eenmaal echte christenen
in oude gevestigde kerken. Zij aan
bidden hun Heer en doen voorbede
voor de overheden, zij houden zich
bezig met theologie, en staan open
voor wetenschap en maatschappij
leer. Kortom: ze hebben een pries
terlijke roeping.
Daarnaast zijn er nu eenmaal ook
echte christenen in de kleinere
groepjes en kerken, die het geloof
meer beleven als een persoonlijke
ommekeer, een eenvoudig 'eerst
dood maar nu levend'; als een strijd,
tegen de duivel en voor de Heer
Jezus. Kortom: ze hebben een profe
tische roeping, getuigend vóór de
Heer, tégen 'de wereld'. Zij kunnen
hun geloof niet belijden zonder het
ook uit te dragen.
Belijden betekent voor hen dus
vaak: lijden.
Wie herinnert zich niet het hartver
scheurend verhaal van de baptisten
familie Sloboda in Vitebsk, Rus
land? De moeder gearresteerd, vier
jaar gevangenisstraf, twee dochter
tjes met geweld naar een weeshuis
gebracht, om ze het verderfelijke
geloof af te leren en beter te indoc
trineren. Zulke mensen worden in
Rusland 'Initiativniki' genoemd; in
Roemenië heten ze neo-protestanten.
in tegenstelling tot de protestanten
van de lutherse (Duits sprekende)
en hervormde (Hongaars sprekende)
kerken.
Dat merel Cseh mol Wurmbrand
niet kent, ondanks een 25-jarige
ambtspraktijk is niet zó vreemd:
Cseh is hervormd predikant van de
Hongaarse kerk, in dat deel van
Roemenië waar men Hongaars
speekt. Kerkbladen zijn verboden
in Roemenië, dus ook langs die weg
is er weinig contact. Wurmbrand
spreekt Roemeens en Duits en had
destijds contacten met de lutherse
Duits sprekende kerken.
Tegen de achtergrond van dit alge
heel verbod van kerkbladen, ja, in
het algemeen van 'propaganda' in
welke vorm ook, doen opmerkingen
als van Cseh ('in Roemenië wordt
niemand vervolgd om zijn geloof' of:
'Propaganda kan nooit een uiting
Ds. Richard Wurmbrand
van geloof zijn') wel vreemd aan.
Propaganda, of zoals de Initiativniki,
de neo-protestanten, de pinksterge
meente, het noemen: getuigen, met
de levenshouding, de daad ènhet
woord, is toch een bijbels-legitiem
en vitaal onderdeel van het christe
lijk geloof?
Anderzijds is Wurmbrand nu al ja
ren weg uit Roemenië en is hij
voor informatie afhankelijk van der
den. Het nare is dat de twee groe
pen elkaar kennen noch waarderen.
Voor elkaar Zijn ze 'piëtistische dwe
pers' en 'ingeslapen kerkmensen'.
Blijkbaar is het evangelie te veelom
vattend dan dat één groep alle facet
ten ervan kan verstaanHet
hoofd zegt tegen de voeten: 'ik heb
u niet nodig'. En dat zegt ook het
oog tegen de hand.
Want: Mol Wurmbrand twijfelt aan
de oprechtheid van merel Cseh, die
het evangelie zou verraden, loyaal
als hij is jegens de communistische
overheid. Maar zelf heeft Wurm
brand alle vertrouwen in een rege
ring met fascistoïde trekken zoals de
Amerikaanse, die uit strategische
overwegingen aanpapt.met fascisti
sche regime's
Hij geloofde het niet toen hij hoor
de dat de '"Verenigde, bijbelgenoot
schappen toestemming van de Roe
meense regering hadden gekregen
om papier in te voeren voor het
drukken van 100.000 bijbels, en
daarna nog eens voor 40.000, in de
wat verouderde oosters-orthodoxe
Roemeense bijbelvertaling. Hij
stuurde een vertrouwensman om de
zaak te verifiëren!Hij is fel anti-
oecumenisch. Maar deed prachtig
werk onder de soldaten van het
Russische bezettingsleger.
Merel Cseh twijfelt aan de oprecht
heid van mol Wurmbrand: 'Hij haalt
massa's gai& op met zijn campagnes
maar hoeft nooit te verantwoorden
wat hij daarmee doet'.
Het is goed voor de oecumenische
contacten dat hij hier komt stude
ren. Maar hij zou ook eens een
studie van de neo-protestanten in
zijn eigen land moeten maken. Mis
schien zou hem dat op een nieuwe
wijze verbinden met geloofsgenoten
in eigen lam^ Daar moet de oecume
ne toch beginnen?
Twijfelen aan de oprechtheid van
een christenbroeder is in elk geval
on-bijbels; het oog en .de hand heb
ben elkaar broodnodig! Ook al zou
het oog een blinde vlek hebben en
de hand links zijn
Het Amerikaanse blad 'Eternity'
vergeleek in een speciaal nummer
(augustus '68). gewijd aan de chris
tenen in de communistische landen
deze twee soorten christenen met
Obadja en Elia, die beiden op ei
gen wijze stelling namen tegen de
goddeloze koning Achab: Obadja
door zijn loyale samenwerking, maar
toch in het geheim de Heer trouw
blijvend; Elisa door glashard tegen
de koning in te gaan, in opdracht
van diezelfde Heer.
Zij verketterden elkaar niet. Er was
geen polarisatie.
Immers: het 'is even onaangenaam
wonen aan de Noordpool als aan de
Zuidpool
De redactie behoudt zich het recht voor om
ter opname ln dezu rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. Bil
publikatle wordt met dc naam van de
in zender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan de heer Joh. C. Francken,
secretaris van de hoofdredactie van Trouw-
Kwartet, Postbus 859. Amsterdam.
Suggestie
Mijn suggestie aan de heer De Waa'
en anderen is: Neem eens de
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Dagolijks bwtuur: B. Bol, Den
Hoog; dr. E. Bleumink, Polers-
wolde; mr. G. C. van Dom,
Nootdorp; W. A. Fibbe, Rotter
dam; J. Lonjer, Utrecht; drs. J.
W. de Pous, Den Hoog; J. Smol-
lenbroek. Wassenaar.
Overige leden von het algemeen
bestuur: K. Abmo, Amsterdam;
H. A. de Boer, IJmuiden; Th.
Brouwer, Assen; mr. dr. J. Don-
ner. Den Haag; J. von Eibergen,
Schoorsbergen; mr. K. von
Houten, Wageningen; ds. O. T.
Hylkema, Billhoven; Jac. Huijsen,
Delft; mevroow M. C. E. Klooster-
mon-Fortgens, Voorschoten; me
vrouw J. G. Kraayeveld-Wouters,
Heerhugowaord; prof. dr. G. N.
lommens. Noorden; ds. F. H.
landsman. Den Haag; H. de
Mooij, Rijnsburg; prof. dr. G. C.
von Niftrik, Amsterdam; H. Olie-
vanger, Buitenpost; mr. dr. J.
Ozinga, Lunteren; dr. A. Veerman,
Rijswijk (Z-H); H. H. Wemmers.
Den Haag; drs. R. Zijlstra, Oosler-
land (Zld).
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J.de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69.73.60.768Gem.giro
X 500.
moeite om nader kennis te maken
met deze door hem verguisde leiders
(Wellicht komt hij dan net als ik
onder de indruk van de enorme
bewogenheid van deze 'positieve' men
sen, die proberen willen om jonge
mensen van de tijd 'op te wekken om
te wandelen in de wegen van Gods
Woord').
Den Haag
Bert Aalbers
Als vroeger (2)
Het ingezonden stuk onder deze titel
van de heer H. Sletsma in het num
mer van 23 maart had niet opgeno
men behoeven te worden: het feit van
dit nummer van déze jaargang loo-
chenstraft zijn hele bewering. Ik zou
met even weinig recht kunnen
beweren dat de heer Sietsma precies
dezelfde verwijten tot de hooggeleer
de heren en de hoogste kerkelijke
vergaderingen richt 'als vroeger'.
Maar ik wens alleen maar te beweren,
dat die vergaderingen en die hoogge
leerde heren alleen kunnen spreken
in opdracht van o.a. de heer Sietsma:
de kerk, dat ben je zelf. En als de
kerk ergens faalt, komt dat, omdat ge
zelf faalt. Net 'als vroeger?'
Tilburg
Schaamteloos
In Trouw/Kwartet van 22 maart sprak
de heer Huizer uit Vlaardingen zijn
ongenoegen uit over een Vara-uitzen-
ding over seksuele voorlichting. Hij
stelt, dat de onderwijzeres vragen
stelde, die alle perken te buiten gin
gen. Ook vermeldt hij dat de door de
kinderen gebruikte schuttingwoorden
menig ouder doen blozen. Het blozen
spruit m.i. voort uit het feit, dat
menig ouder zich houdt, of gehouden
heeft aan de voormalige waanzinnige
taboe s en de nog achterlijke voorlich
ting over seks. Dat heeft er toe ge
leid, dat thans de kinderen praktisch
altijd met schuttingwoorden komen
aandragen. Ik stel zonder meer vele
ouders en vooral niet te vergeten de
kerkelijke opvattingen hiervoor ver
antwoordelijk. Ook de heer Huizer
behoort tot deze mensen, daar hij
(wanneer de voorlichting z.i. pikant
wordt) begint te praten met woorden
als 'poel van vuiligheid en zedeloos
heid' cn 'smerige praktijken'. Per
soonlijk vind ik dit schuttingwoorden.
Dit Is de 15-jarige Alex (Alexander
Eduard) Buining uit Heerlen, die
sinds 14 maart spoorloos is. Op die
dag verliet de jongen 's morgens zijn
ds W. J .Fournier huis om naar school te gaan.
Het signalement is: lang ongeveer
1.50 meter, tenger postuur, lichtblond
lang haar.
Een ieder, die inlichtingen kan ver
schaffen, wordt verzocht de politie in
Heerlen te bellen (045-712511) of con
tact op te nemen met de politie in de
eigen woonplaats.
Klauteraar
raakt
bekneld
Dc 13-jarige Hank
Blaauw hangt op
korte afstand van
stroomdraden,
waarop een span
ning van 400 volt
staat. met het
hoofd naar bene
den aan een hoog
spanningsmast.
De jongen uit Ade
laide. Australië,
was in de mast ge
klommen om naar
een vliegshow te
kijken. Zijn voet
raakte echter be
kneld tussen een
dwarsbalk en het
duurde 40 minu
ten voordat hij be
vrijd kon worden,
tijd genoeg om de
ze foto te maken.
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM Prof. Kurt Aland, directeur van het instituut voor
nieuwtestamentisch tekstonderzoek aan de universiteit van Münster,
staat zeer sceptisch tegenover de vondst van zijn Spaanse collega
José O'Callaghan met betrekking tot het evangelie van Marcus.
HAARLEM (KNP) In een brief aan
bisschop Th. H. J. Zwartkruis heeft
de Schagense pastoor J. A. M. Rijkers
laten weten, 'dat hij er niet mee ak
koord kan gaan, dat de bisschop en
zijn vicarissen de paasplechtigheden
in zijn parochie komen verzorgen. Als
reden geeft pastoor Rijkers op, dat hij
zelf of de paaswake of de hoogmis op
de eerste paasdag wenst te celebreren
en dat 'de sta,D' uictionarissen niet ge
wenst zijn'.
Bisschop Zwartkruis had op verzoek
van de porochiegemeenschap besloten,
in de paasplechtigheden te Schagen
voor te gaan, om zo een-teken te stel
len van verzoening en vrede in de ver
deelde parochie. Dat had hij ook reeds
met kerst gedaan. Omdat na de brief
van pastoor Rijkers te voorzien is, dat
zijn komst de verdeeldheid eerder zal
verscherpen, heeft de bisschop nu be
sloten niet te gaan.
LONDEN (EPD) De gehele bijbel
is thans in 253 talen vertaald, terwijl
het nieuwe testament alleen in nog
eens 335 talen is overgezet. Het aantal
talen, waarin slechts bijbelgedeelten
beschikbaar zijn. is vorig jaar met 26
gestegen- tot een totaal Van 1457. Dit
blijkt uit de nieuwste statistiek van
de wereldbond van bijbelgenootschap
pen. Daarmee blijft de bijbel het
meest vertaalde boek van de wereld.
Gelijk wij meldden, heeft prof. O'Cal
laghan in het jongste nummer van
het tijdschrift van het pauselijke bij-
'belinstiituut 'Biblica' verslag uitge
bracht van zijn onderzoek van enkele
papyrusfragmenten uit de grotten van
Qumran aan de Dode Zee. Volgens
hem zou het ene fragment de verzen
52 ,en 53 van Marcus 6 bevatten en
het andere vers 28 van Marcus 4.
Beide zouden omstreeks het jaar 50
geschreven zijn.
Aland wijst erop, dat het ene frag
ment, waarop O'Callaghan zich ba
seert, in drie regels niet meer dan en
kele lettersbevat, die met zekerheid te
lezen zijn, en in één regel vier. Het
andere fragment heeft er nog minder.
Al het andere is gereconstrueerd en
dus onzeker. Ook de datering van de
papyri is nog allerminst zeker.
Ongetwijfeld zal de wetenschap beide
hypothesen van O'Callaghan met alle
zorgvuldigheid controleren. Niet al
leen theologen hebben hier het
woord, maar ook papyrologen. Voor
dat hier afsluitende resultaten zijn
bereikt wat uiteraard enige tijd
duren zal dient men in wetenschap
en gemeente grote voorzichtigheid te
betrachten, voordat men uit O'Callag-
han's hypothesen conclusies trekt, al
dus Aland.
De vondst van O'Callaghan is daarom
van belang, omdat wanneer hij gelijk
heeft, Marcus dan zijn evangelie niet
geschreven kan hebben in 65-70, zoals
algemeen wordt aangenomen, maar
minstens twintig jaar eerder. Volgens
een zeer oude kerkelijke traditie
schreef Marcus kort na Petrus" dood
op. wat hij zich herinnerde van diens
prediking.
Daar komt nog bij, dat dit evangelie
volgens dezelfde traditie in Italië (Ro
me) is ontstaan. Dit wordt bevestigd
door de vele latinismen in Marcus'
allerlei joodse gewoonten verklaart en
Semitische uitdrukkingen vertaalt,
wordt als zeker aangenomen, dat dit
evangelie in elk geval niet in Palesti
na geschreven is. Wanneer daar dan
toch reeds rond het jaar 50 een
afschrift van circuleerde, moet het
evangelie zeker wel enkele jaren eer-
Heerhugowaartl
K. de Jonge
PARIJS (Reuter) Drie op
elke vier Fransen gelooft dat er
een god bestaat of dat het be
staan ervan op zijn minst waar
schijnlijk is. Dit blijkt uit een
opiniepeiling die gehouden is
ter gelegenheid van pasen.
Van de 1810 ondervraagden ant
woordde 73 procent positief op
de vraag of zij meenden dat er
een god is. Hiervan was 35
procent zeker van zijn zaak en
achtte 29 procent de kans van
het bestaan van een god hoog
terwijl acht procent deze kans
op nul schatte.
Hot opinie-onderzoek was ge
houden kort nadat het rooms-,
katholieke blad La Croix be
richtte dat wel 86 proeent van
de Fransen rooms-katholiek
was. maar dat slechts 22 pro
cent hiervan regelmatig in de
kerk komt.
In het, naar het uiterlijk gemoderniseerde, gere
formeerde Centraal Weekblad merkt de Kampei-
prof. dr. G. P. Hartvelt op dat alle rapporten en
alle plannen om de wereld leefbaarder te maken
dreigen stuk te lopen op de mens. Prof. Hart
velt:
'De mens die altijd wel bereid is anderen te ra
ken, maar zelf buiten schot te blijven. Die zich
op gezette tijden! wél wil laten omturnen lot
een zedelijkheidsapostel, maar die niet werkelijk
een offer brengen wil.
Het komt mij voor dat wij zonder een diep-ingrij-
pende ascese deze wereld niet werkelijk leefbaar
zullen kunnen maken. Ascese en dan niet in
werk-heilige zin van: ik drink geen Angola-koffie
meer maar ik heb gelukkig altijd nog wel an
dere koffie achter de hand, maar ascese in de
diepste zin van het woord: ik doe iets niet. om iets
anders wel te kunnen doen.
Er komen in de geweldige vragen aangaande het
wei-zijn van deze wereld onherroepelijk momen
ten waar het individu niets meer kan afschui
ven op anderen (b.v. op de industrie, of op de
Staat en de geldmagnaten), maar waar de zorgen
om het welzijn zo diep en ernstig zijn dat hij er
niet onder uit kan komen diep in eigen vlees te
snijden'.
In Militia Chrlsti. het blad van Kerk en Vrede, be
commentarieert de heer J. Simonse de uitspraken,
welke ter gereformeerde synode uit de bus kwamen
na de (zoveelste) bespreking van het oorlogsvraag-
stuk. De heer Simonse:
'Ter synode wist kolonel Biesma een uitspraak te
verhinderen, waarin de militair en dc dienstweige
raar, de defensiepoliticus en de pacifist als vol
waardige leden der kerk werden aangemerkl. Hij
las in deze gelijkstelling een achteruitstelling van
de militair.
Als uitspraak kwam nu uit de bus: -'De kerken
zullen in de huidige situatie in hun pastorale arbeid
rekening houden met het bestaan van verschillende
visies ten aanzien van het oörlogsvraagstuk.'
Het luisteren naar het evangelie leidt voor de sy
node dus niet tot een keus. Maar is dat evangelisch?
In Christus is noch Jood, noch Griek, enz. Dat wil
/eggen: in Hem zijn allen gelijkwaardig. Voor een
christen zijn dan ook allen, van welke groep, van
welk volk, van welk ras, gelijkwaardig. Deze gelijk
waardigheid wordt ontkend in bijvoorbeeld het
racisme. Daarom kiest de kerk tegen het racisme.
Daarin ligt opgesloten: racisten kunnen niet evenals
anti-racisten volwaardige leden van de kerk zijn.
Blijkens het evangelie kiest God voor de armen,
voor de onderdrukten. Als Gods navolgers zijn de
kerkleden dus partijgangers van dc armen, van de
onderdrukten. Daarin ligt opgesloten: zij die de
Uit de kerkbladen
armen arm willen houden en zij die anderen onder
drukken kunnen niet evenals dc arnïen' en verdruk-
len volwaardige leden van de kerk zijn.
De kerk wordt door het evangelie telkens tot
partijkeuze gedrongen.
Dat het nazisme onverenigbaar is met het christe
lijk geloof is nu wel gemeengoed. Bepaalde opvat
tingen kunnen nu eenmaal niet in de kerk.
Is de houding ten aanzien van de oorlog een zo
onverschillige zaak, dat de kerk kan zeggen: het
maakt niet uil hoe je erover denkt, elke opvatting
is gelijkwaardig?
Misschien heeft kolonel Biesma het toch wel goed
aangevoeld. Hij verklaarde nl. gegriefd te zijn. als
lui na zoveel jaren kerklidmaatschap en ouderling-
zijn moest horen dat hij als volwaardig lid erkend
moest worden.
De legitimiteit van de militair in de kerk moet in
derdaad aan de orde worden gesteld.
In de oude kerk gold het militair-zijn als onver-
der ontstaan zijn, met andere woor
den een tien tot vijftien jaar na
griekse tekst. Daar de schrijver ook
Christus' dood.
Dat is lijnrecht in strijd, met de
onder nieuw-testamentici algemeen
aanvaarde opvatting, dat de evange-,
liën pas geschreven zijn, toen de oog
getuigen van Jezus' optreden begon
nen weg te vallen en daardoor de
noodzaak van een schriftelijke fixatie
van het evangelie rees.
Paulus, die omstreeks het jaar 50
zijn eerste brieven heeft geschreven,
verwijst nergens naar een reeds be
staand schriftelijk evangelie. Hij ken
de blijkbaar alleen maar een verzame
ling van woorden des Heren, die Hij
waarschijnlijk reeds in schriftelijke
vorm op zijn reizen met zich voerde
(vergelijk zijn bewijsvoering in 1 Ko-
rinthe 7).
Van een onzer verslaggevers
DOKKUM De verenigde christelijke
gemeente van Dokkum heeft het lid
maatschap van de algemene doopsge
zinde sociëteit aangevraagd. Wanneer
de komende bestuursvergadering van
de ADS de gemeente toelaat (het da
gelijks bestuur zal gunstig adviseren),
zal de Dokkumse gemeente tot twee
kerkverbanden behoren, daar zij al veel
langer lid is van de remonstrantse
broederschap.
De verenigde christelijke gemeente
van Dokkum werd gesticht aan het eind
van de achttiende eeuw. In 1796 deden
de remonstrantse predikanten G. Rog
ge en B. van Rees een oproep aan alle
protestantse kerken van Nederland,
om zich te verenigen. Het enige resul
taat van deze oproep was, dat twee
jaar later de doopsgezinden en de re-
monstrantenJn Dokkum samensmolten.
De gemeente,'die thans 135 leden telt
en sinds 1960 geen eigen predikant
meer heeft gehad, is al lang betrokken
bij doopsgezinde activiteiten in de re
gio.
en don is daar nog
het lijden van de Heer
dat moet nog mee
in de krant
waar het hot news staat
en de informatie
over wat
er aan de hand is
met kerk
staat
en maatschappij
en met dat leventje van mij
zo breekbaar als een riet
waar niemand op moet steunen
en met mijn buurman
die alweer zijn auto wast
en die jongen van de overkant
die alweer een nieuw aktie-komité
ontdekt heeft
dat op zijn inzet wacht
en met die oude heer
die alweer moeilijker
dóór de straat strompelt
en de kinderen
die voetballen
tegen de grote deuren
van de meubelopslag
en naar de hoek hollen
-op het geluid van gierende banden
en botsende auto's en en en en
en wachten op de sirene-wagen
van de GGD
het moet nog mee
het moet nog mee
voor pasen
want dan is alles weer voorbij
voorbij aan de dood
en dan begint alles opnieuw
alweer een nieuwe toekomst
hoe lang nog?
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen: te Ederveen en Rotterdan J
Delfshaven: J. Vos te IJsselstein; ?t
Heeteren: L. v. d. Peut te Renswende
te St. Annaland; G. v. Estrik te G'
nemuiden; te Meeden-Ommelanderwij3
(toez.): H. G. Hulst vicaris te Was^1
naar.
Beroepbaar: kand. A. de Reuver.
zenhorst 32 Waddinxveen.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Papendrecht: R. r» r
Nieuwenhuizen te Hollum.
Bedankt: voor Zwolle: G. de Ruit
te Augustinusga.
GEREI GEMEENTEN
Bedankt voor Haarlem: J. C. Weststlf"
te te Mcliskcrkc; voor Veen: drs.
Vergunst te Rotterdam-C.
DEN HAAG Andrew Herron, n
moderator van de algemene vergat
ring van de Kerk van Schotlan
brengt volgende maand een bezo
aan Nederland. Hij komt 26 april
Rotterdam aan, waar hij een specda
dienst in de Schotse kerk zal bijwon
ter inwijding van een aantal gebran a;
schilderde ramen. Op 30 april zal 1 w;
een dienst in de Engelse hervorm^
kerk in Amsterdam leiden.
M
enigbaar met het christen-zijn.
De vraag is weer actueel.
Kunnen zij die de essentie van het evangelie
verzoening, liefde, vrede aantasten omdat zij
willen steunen op geweld dat de tegenstellingen
lussen mensen en groepen in stand houdt en ver
scherpt, omdat zij bereid zijn gebruik te maken van
middelen van massaal dodend geweld waarmee
zelfs de ondergang van mensheid en wereld be
werkt kan worden, kunnen zij zonder enige discus
sie als volwaardige leden van de kerk gelden?'
In Waarheid en Eenheid, het blad van de veront
ruste gereformeerden, verlevendigt ds. M. Vreug-
denhil zijn betogen graag met voorbeelden. Hier
zijn er een paar van:
'Dezer dagen vertelde mij een ouderling van zijn
predikant, die 's nachts niet slapen kon, als hij het
sectarische 'Waarheid en Eenheid' gelezen had.
Heel mijn medelijden gaat naar die arme predikant
uit. Echt? Of heb ik meer medelijden met zovelen
onder ons. die niet slapen kunnen, als ze denken
aan de toekomst van onze kerken, aan de toekomst
van hun kinderen en kleinkinderen
Een kandidaat moest ergens preken. Hij had geen
loga aan. Nu, dat is alleen maar te waarderen. Jaren
geleden hoorde ik ds. Couvée preken. Ook zonder
toga. In een donkerblauw pak. Niemand zei er wat
van. En de preek was buitengewoon goed. Maar
deze jonge man verscheen- in een groen manches
ter pak met een vuurrode das. De ergernis die hij
verwekte wuifde hij weg. 'Jullie moeten maar ge
wennen aan de moderne tijd.' Hij was ook uiterst
modern, want hij begon zijn gebed met tot de
Here te zeggen: We zien het niet meer. Hij eindig
de daar ook mee. Of nu werkelijk het dochtertje
van Jaïrus opgewekt was, hij wist het niet.
Een andere kandidaat verscheen, hip gekleed in de
consistorie. Hij vertelde aan de broeders, dal hij de
nieuwe theologie kwam brengen. Een ouderling
vroeg hem of hij Gods Woord verkondigen kwam.
Dat wist hij niet, misschien was zijn preek wel
naar Gods bedoeling. De kerkeraad besloot toen
maar een leesdlenst te houden.'
'LE
In naanv van Oranje, Den Br Z\
15721972, door Jacques Klok. Uitj.rs
ve G. F. Callenbach, Nijkerk, 3,90 p
Als een zakelijke, maar toch ook <lj'
derhoudende verteller heeft de he
Jacques Klok, de huidige stadsarchi'.
ris van Den Briel, de hele histo:.°
van vierhonderd jaar geleden one
het voor de hand liggende motto
naam van Oranje' weer eens opged
ven. Het resultaat is een boekje v',
zo n 60 bladzijden, dat bij Callenba
uitkwam en waarin zowel feiten v.c
veronderstellingen zijn te vinden.
historie van Den' Briel is namel
vrij laat na het gebeuren te boug
gesteld.
Een hele serie illustraties, inclus A'
foto's van het roemruchte gebeurö^
dat de laatste jaren zo getrouw rao ts]
lijk door bewoners wordt nagespetp
(klapstuk: het openstoten van j
poort) verlevendigen het geheel. B T
de daarvoor is het ook aantrekkeli
voor de jeugd geworden. Alle schol
ren van Den Briel hebben het d
ook van de gemeente aangeboden
kregen. En nu we toch in de
deausfeer zijn de auteur onthi
dat een comité het rond heeft gek
gen de stad op de komende eeri
april een monument aan te biedt
wallen en vesten van Brielle zuil w
(ten dele) worden gerestaureerd. E1 J
pretentieloos, verzorgd boekje, dat J
der meer merkwaardige dingen v
telt over hoe het de sleutelfiguij"n
verder is vergaan. Zo is de naam vp"
schipper Coppelstock -eel beter d
kend gebleven dqn die van zijn st
genoot Rochus Meeusz, die met e W
bijl naar een sluisje buiten de stfnl<
zwom om de sluisdeuren open 1
hakken, waardoor de Spanjaarden lie*
veld moesten ruimen. Ook maatsch(J 1
pelijk ging het Coppelstock na 15 'Jv
veel beter: hij werd na schipp
keurmeester, hoofdman van het sch
persgilde en zelfs ouderling van
Nieuwe Gereformeerde Gemeen 1
Terwijl Meeusz, na zijn hel den da
blijvend invalide geworden, van w Be
varend timmerman steeds verder ai- c
lager wal raakte. Tot hij om levens!"»'
derhoud moest vragen bij de Stat('lde
Gelukkig, dat kreeg hij dan wel. erk
T.v.d.