De mol verwijt de merel dat hij zwart ziet... en omgekeerd Andere koffie achter de hand... c J Verdere discussie rondom ouderdom Marcus' evangelie Trouw Kwartet Jongen vermist Bisschop niet gewenst in Schagen Bijbel in meer dan tweeduizend talen God in Frankrijk vandaag Dokkumse gemeente lid van twee kerkverbanden Beroepfngs- werk Moderator Schotse kerk Bockciictalage TROITW/KWARTET DINSDAG 28 MA ART 1972 KERK/BIWEMAX» l Over ds. Wurmbrand en ds. Cseh Ds. J. G. Mees, emeritus her vormd predikant te Ermelo en werkzaam bij het \ed. Bijbel genootschap (afdeling vertalin gen) schrijft ons: De verbazing van de bovengrondse Roemeense ds. Zsolt Cseh over het bestaan van de ondergrondse ds. Ri chard Wurmbrand (Trouw/Kwartet 16 maart) is de verbazing van een merel die een mol ontmoet. Allebei door God geschapen (en wat deze christenbroeders betreft: toch ook wel hèrschapen?) maar met een totaal ander leefklimaat. Het is gewoon een feit dat er ver schillende geloofsbelevingen binnen de christenheid zijn, geheel afgezien van ijzeren of andere gordijnen. "Dwarslagen in de christenheid' van Liebje Kuylman-Hoekendijk zou dan ook vertaald moeten worden in het Hongaars, Roemeens, Russisch, En gels etc. Er zijn nu eenmaal echte christenen in oude gevestigde kerken. Zij aan bidden hun Heer en doen voorbede voor de overheden, zij houden zich bezig met theologie, en staan open voor wetenschap en maatschappij leer. Kortom: ze hebben een pries terlijke roeping. Daarnaast zijn er nu eenmaal ook echte christenen in de kleinere groepjes en kerken, die het geloof meer beleven als een persoonlijke ommekeer, een eenvoudig 'eerst dood maar nu levend'; als een strijd, tegen de duivel en voor de Heer Jezus. Kortom: ze hebben een profe tische roeping, getuigend vóór de Heer, tégen 'de wereld'. Zij kunnen hun geloof niet belijden zonder het ook uit te dragen. Belijden betekent voor hen dus vaak: lijden. Wie herinnert zich niet het hartver scheurend verhaal van de baptisten familie Sloboda in Vitebsk, Rus land? De moeder gearresteerd, vier jaar gevangenisstraf, twee dochter tjes met geweld naar een weeshuis gebracht, om ze het verderfelijke geloof af te leren en beter te indoc trineren. Zulke mensen worden in Rusland 'Initiativniki' genoemd; in Roemenië heten ze neo-protestanten. in tegenstelling tot de protestanten van de lutherse (Duits sprekende) en hervormde (Hongaars sprekende) kerken. Dat merel Cseh mol Wurmbrand niet kent, ondanks een 25-jarige ambtspraktijk is niet zó vreemd: Cseh is hervormd predikant van de Hongaarse kerk, in dat deel van Roemenië waar men Hongaars speekt. Kerkbladen zijn verboden in Roemenië, dus ook langs die weg is er weinig contact. Wurmbrand spreekt Roemeens en Duits en had destijds contacten met de lutherse Duits sprekende kerken. Tegen de achtergrond van dit alge heel verbod van kerkbladen, ja, in het algemeen van 'propaganda' in welke vorm ook, doen opmerkingen als van Cseh ('in Roemenië wordt niemand vervolgd om zijn geloof' of: 'Propaganda kan nooit een uiting Ds. Richard Wurmbrand van geloof zijn') wel vreemd aan. Propaganda, of zoals de Initiativniki, de neo-protestanten, de pinksterge meente, het noemen: getuigen, met de levenshouding, de daad ènhet woord, is toch een bijbels-legitiem en vitaal onderdeel van het christe lijk geloof? Anderzijds is Wurmbrand nu al ja ren weg uit Roemenië en is hij voor informatie afhankelijk van der den. Het nare is dat de twee groe pen elkaar kennen noch waarderen. Voor elkaar Zijn ze 'piëtistische dwe pers' en 'ingeslapen kerkmensen'. Blijkbaar is het evangelie te veelom vattend dan dat één groep alle facet ten ervan kan verstaanHet hoofd zegt tegen de voeten: 'ik heb u niet nodig'. En dat zegt ook het oog tegen de hand. Want: Mol Wurmbrand twijfelt aan de oprechtheid van merel Cseh, die het evangelie zou verraden, loyaal als hij is jegens de communistische overheid. Maar zelf heeft Wurm brand alle vertrouwen in een rege ring met fascistoïde trekken zoals de Amerikaanse, die uit strategische overwegingen aanpapt.met fascisti sche regime's Hij geloofde het niet toen hij hoor de dat de '"Verenigde, bijbelgenoot schappen toestemming van de Roe meense regering hadden gekregen om papier in te voeren voor het drukken van 100.000 bijbels, en daarna nog eens voor 40.000, in de wat verouderde oosters-orthodoxe Roemeense bijbelvertaling. Hij stuurde een vertrouwensman om de zaak te verifiëren!Hij is fel anti- oecumenisch. Maar deed prachtig werk onder de soldaten van het Russische bezettingsleger. Merel Cseh twijfelt aan de oprecht heid van mol Wurmbrand: 'Hij haalt massa's gai& op met zijn campagnes maar hoeft nooit te verantwoorden wat hij daarmee doet'. Het is goed voor de oecumenische contacten dat hij hier komt stude ren. Maar hij zou ook eens een studie van de neo-protestanten in zijn eigen land moeten maken. Mis schien zou hem dat op een nieuwe wijze verbinden met geloofsgenoten in eigen lam^ Daar moet de oecume ne toch beginnen? Twijfelen aan de oprechtheid van een christenbroeder is in elk geval on-bijbels; het oog en .de hand heb ben elkaar broodnodig! Ook al zou het oog een blinde vlek hebben en de hand links zijn Het Amerikaanse blad 'Eternity' vergeleek in een speciaal nummer (augustus '68). gewijd aan de chris tenen in de communistische landen deze twee soorten christenen met Obadja en Elia, die beiden op ei gen wijze stelling namen tegen de goddeloze koning Achab: Obadja door zijn loyale samenwerking, maar toch in het geheim de Heer trouw blijvend; Elisa door glashard tegen de koning in te gaan, in opdracht van diezelfde Heer. Zij verketterden elkaar niet. Er was geen polarisatie. Immers: het 'is even onaangenaam wonen aan de Noordpool als aan de Zuidpool De redactie behoudt zich het recht voor om ter opname ln dezu rubriek ontvangen me ningsuitingen verkort weer te geven. Bil publikatle wordt met dc naam van de in zender ondertekend. Brieven kunnen wor den gezonden aan de heer Joh. C. Francken, secretaris van de hoofdredactie van Trouw- Kwartet, Postbus 859. Amsterdam. Suggestie Mijn suggestie aan de heer De Waa' en anderen is: Neem eens de De Rotterdammer Nieuwe Haagse Courant Nieuwe Leidse Courant Dordts Dagblad Uitgaven van N.V. De Christelijke Pers Dagolijks bwtuur: B. Bol, Den Hoog; dr. E. Bleumink, Polers- wolde; mr. G. C. van Dom, Nootdorp; W. A. Fibbe, Rotter dam; J. Lonjer, Utrecht; drs. J. W. de Pous, Den Hoog; J. Smol- lenbroek. Wassenaar. Overige leden von het algemeen bestuur: K. Abmo, Amsterdam; H. A. de Boer, IJmuiden; Th. Brouwer, Assen; mr. dr. J. Don- ner. Den Haag; J. von Eibergen, Schoorsbergen; mr. K. von Houten, Wageningen; ds. O. T. Hylkema, Billhoven; Jac. Huijsen, Delft; mevroow M. C. E. Klooster- mon-Fortgens, Voorschoten; me vrouw J. G. Kraayeveld-Wouters, Heerhugowaord; prof. dr. G. N. lommens. Noorden; ds. F. H. landsman. Den Haag; H. de Mooij, Rijnsburg; prof. dr. G. C. von Niftrik, Amsterdam; H. Olie- vanger, Buitenpost; mr. dr. J. Ozinga, Lunteren; dr. A. Veerman, Rijswijk (Z-H); H. H. Wemmers. Den Haag; drs. R. Zijlstra, Oosler- land (Zld). Directie: Ing. O. Postma, F. Diemer Hoofdredactie: J.de Berg (waarnemend) Hoofdkantoor N.V. De Christelijke Pers: N.Z. Voorburgwal 276 - 280, Amsterdam. Postbus 859. Telefoon 020 - 22 03 83. Postgiro 26 92 74. Bank: Ned. Midd. Bank (rek.nr. 69.73.60.768Gem.giro X 500. moeite om nader kennis te maken met deze door hem verguisde leiders (Wellicht komt hij dan net als ik onder de indruk van de enorme bewogenheid van deze 'positieve' men sen, die proberen willen om jonge mensen van de tijd 'op te wekken om te wandelen in de wegen van Gods Woord'). Den Haag Bert Aalbers Als vroeger (2) Het ingezonden stuk onder deze titel van de heer H. Sletsma in het num mer van 23 maart had niet opgeno men behoeven te worden: het feit van dit nummer van déze jaargang loo- chenstraft zijn hele bewering. Ik zou met even weinig recht kunnen beweren dat de heer Sietsma precies dezelfde verwijten tot de hooggeleer de heren en de hoogste kerkelijke vergaderingen richt 'als vroeger'. Maar ik wens alleen maar te beweren, dat die vergaderingen en die hoogge leerde heren alleen kunnen spreken in opdracht van o.a. de heer Sietsma: de kerk, dat ben je zelf. En als de kerk ergens faalt, komt dat, omdat ge zelf faalt. Net 'als vroeger?' Tilburg Schaamteloos In Trouw/Kwartet van 22 maart sprak de heer Huizer uit Vlaardingen zijn ongenoegen uit over een Vara-uitzen- ding over seksuele voorlichting. Hij stelt, dat de onderwijzeres vragen stelde, die alle perken te buiten gin gen. Ook vermeldt hij dat de door de kinderen gebruikte schuttingwoorden menig ouder doen blozen. Het blozen spruit m.i. voort uit het feit, dat menig ouder zich houdt, of gehouden heeft aan de voormalige waanzinnige taboe s en de nog achterlijke voorlich ting over seks. Dat heeft er toe ge leid, dat thans de kinderen praktisch altijd met schuttingwoorden komen aandragen. Ik stel zonder meer vele ouders en vooral niet te vergeten de kerkelijke opvattingen hiervoor ver antwoordelijk. Ook de heer Huizer behoort tot deze mensen, daar hij (wanneer de voorlichting z.i. pikant wordt) begint te praten met woorden als 'poel van vuiligheid en zedeloos heid' cn 'smerige praktijken'. Per soonlijk vind ik dit schuttingwoorden. Dit Is de 15-jarige Alex (Alexander Eduard) Buining uit Heerlen, die sinds 14 maart spoorloos is. Op die dag verliet de jongen 's morgens zijn ds W. J .Fournier huis om naar school te gaan. Het signalement is: lang ongeveer 1.50 meter, tenger postuur, lichtblond lang haar. Een ieder, die inlichtingen kan ver schaffen, wordt verzocht de politie in Heerlen te bellen (045-712511) of con tact op te nemen met de politie in de eigen woonplaats. Klauteraar raakt bekneld Dc 13-jarige Hank Blaauw hangt op korte afstand van stroomdraden, waarop een span ning van 400 volt staat. met het hoofd naar bene den aan een hoog spanningsmast. De jongen uit Ade laide. Australië, was in de mast ge klommen om naar een vliegshow te kijken. Zijn voet raakte echter be kneld tussen een dwarsbalk en het duurde 40 minu ten voordat hij be vrijd kon worden, tijd genoeg om de ze foto te maken. Van een onzer redacteuren AMSTERDAM Prof. Kurt Aland, directeur van het instituut voor nieuwtestamentisch tekstonderzoek aan de universiteit van Münster, staat zeer sceptisch tegenover de vondst van zijn Spaanse collega José O'Callaghan met betrekking tot het evangelie van Marcus. HAARLEM (KNP) In een brief aan bisschop Th. H. J. Zwartkruis heeft de Schagense pastoor J. A. M. Rijkers laten weten, 'dat hij er niet mee ak koord kan gaan, dat de bisschop en zijn vicarissen de paasplechtigheden in zijn parochie komen verzorgen. Als reden geeft pastoor Rijkers op, dat hij zelf of de paaswake of de hoogmis op de eerste paasdag wenst te celebreren en dat 'de sta,D' uictionarissen niet ge wenst zijn'. Bisschop Zwartkruis had op verzoek van de porochiegemeenschap besloten, in de paasplechtigheden te Schagen voor te gaan, om zo een-teken te stel len van verzoening en vrede in de ver deelde parochie. Dat had hij ook reeds met kerst gedaan. Omdat na de brief van pastoor Rijkers te voorzien is, dat zijn komst de verdeeldheid eerder zal verscherpen, heeft de bisschop nu be sloten niet te gaan. LONDEN (EPD) De gehele bijbel is thans in 253 talen vertaald, terwijl het nieuwe testament alleen in nog eens 335 talen is overgezet. Het aantal talen, waarin slechts bijbelgedeelten beschikbaar zijn. is vorig jaar met 26 gestegen- tot een totaal Van 1457. Dit blijkt uit de nieuwste statistiek van de wereldbond van bijbelgenootschap pen. Daarmee blijft de bijbel het meest vertaalde boek van de wereld. Gelijk wij meldden, heeft prof. O'Cal laghan in het jongste nummer van het tijdschrift van het pauselijke bij- 'belinstiituut 'Biblica' verslag uitge bracht van zijn onderzoek van enkele papyrusfragmenten uit de grotten van Qumran aan de Dode Zee. Volgens hem zou het ene fragment de verzen 52 ,en 53 van Marcus 6 bevatten en het andere vers 28 van Marcus 4. Beide zouden omstreeks het jaar 50 geschreven zijn. Aland wijst erop, dat het ene frag ment, waarop O'Callaghan zich ba seert, in drie regels niet meer dan en kele lettersbevat, die met zekerheid te lezen zijn, en in één regel vier. Het andere fragment heeft er nog minder. Al het andere is gereconstrueerd en dus onzeker. Ook de datering van de papyri is nog allerminst zeker. Ongetwijfeld zal de wetenschap beide hypothesen van O'Callaghan met alle zorgvuldigheid controleren. Niet al leen theologen hebben hier het woord, maar ook papyrologen. Voor dat hier afsluitende resultaten zijn bereikt wat uiteraard enige tijd duren zal dient men in wetenschap en gemeente grote voorzichtigheid te betrachten, voordat men uit O'Callag- han's hypothesen conclusies trekt, al dus Aland. De vondst van O'Callaghan is daarom van belang, omdat wanneer hij gelijk heeft, Marcus dan zijn evangelie niet geschreven kan hebben in 65-70, zoals algemeen wordt aangenomen, maar minstens twintig jaar eerder. Volgens een zeer oude kerkelijke traditie schreef Marcus kort na Petrus" dood op. wat hij zich herinnerde van diens prediking. Daar komt nog bij, dat dit evangelie volgens dezelfde traditie in Italië (Ro me) is ontstaan. Dit wordt bevestigd door de vele latinismen in Marcus' allerlei joodse gewoonten verklaart en Semitische uitdrukkingen vertaalt, wordt als zeker aangenomen, dat dit evangelie in elk geval niet in Palesti na geschreven is. Wanneer daar dan toch reeds rond het jaar 50 een afschrift van circuleerde, moet het evangelie zeker wel enkele jaren eer- Heerhugowaartl K. de Jonge PARIJS (Reuter) Drie op elke vier Fransen gelooft dat er een god bestaat of dat het be staan ervan op zijn minst waar schijnlijk is. Dit blijkt uit een opiniepeiling die gehouden is ter gelegenheid van pasen. Van de 1810 ondervraagden ant woordde 73 procent positief op de vraag of zij meenden dat er een god is. Hiervan was 35 procent zeker van zijn zaak en achtte 29 procent de kans van het bestaan van een god hoog terwijl acht procent deze kans op nul schatte. Hot opinie-onderzoek was ge houden kort nadat het rooms-, katholieke blad La Croix be richtte dat wel 86 proeent van de Fransen rooms-katholiek was. maar dat slechts 22 pro cent hiervan regelmatig in de kerk komt. In het, naar het uiterlijk gemoderniseerde, gere formeerde Centraal Weekblad merkt de Kampei- prof. dr. G. P. Hartvelt op dat alle rapporten en alle plannen om de wereld leefbaarder te maken dreigen stuk te lopen op de mens. Prof. Hart velt: 'De mens die altijd wel bereid is anderen te ra ken, maar zelf buiten schot te blijven. Die zich op gezette tijden! wél wil laten omturnen lot een zedelijkheidsapostel, maar die niet werkelijk een offer brengen wil. Het komt mij voor dat wij zonder een diep-ingrij- pende ascese deze wereld niet werkelijk leefbaar zullen kunnen maken. Ascese en dan niet in werk-heilige zin van: ik drink geen Angola-koffie meer maar ik heb gelukkig altijd nog wel an dere koffie achter de hand, maar ascese in de diepste zin van het woord: ik doe iets niet. om iets anders wel te kunnen doen. Er komen in de geweldige vragen aangaande het wei-zijn van deze wereld onherroepelijk momen ten waar het individu niets meer kan afschui ven op anderen (b.v. op de industrie, of op de Staat en de geldmagnaten), maar waar de zorgen om het welzijn zo diep en ernstig zijn dat hij er niet onder uit kan komen diep in eigen vlees te snijden'. In Militia Chrlsti. het blad van Kerk en Vrede, be commentarieert de heer J. Simonse de uitspraken, welke ter gereformeerde synode uit de bus kwamen na de (zoveelste) bespreking van het oorlogsvraag- stuk. De heer Simonse: 'Ter synode wist kolonel Biesma een uitspraak te verhinderen, waarin de militair en dc dienstweige raar, de defensiepoliticus en de pacifist als vol waardige leden der kerk werden aangemerkl. Hij las in deze gelijkstelling een achteruitstelling van de militair. Als uitspraak kwam nu uit de bus: -'De kerken zullen in de huidige situatie in hun pastorale arbeid rekening houden met het bestaan van verschillende visies ten aanzien van het oörlogsvraagstuk.' Het luisteren naar het evangelie leidt voor de sy node dus niet tot een keus. Maar is dat evangelisch? In Christus is noch Jood, noch Griek, enz. Dat wil /eggen: in Hem zijn allen gelijkwaardig. Voor een christen zijn dan ook allen, van welke groep, van welk volk, van welk ras, gelijkwaardig. Deze gelijk waardigheid wordt ontkend in bijvoorbeeld het racisme. Daarom kiest de kerk tegen het racisme. Daarin ligt opgesloten: racisten kunnen niet evenals anti-racisten volwaardige leden van de kerk zijn. Blijkens het evangelie kiest God voor de armen, voor de onderdrukten. Als Gods navolgers zijn de kerkleden dus partijgangers van dc armen, van de onderdrukten. Daarin ligt opgesloten: zij die de Uit de kerkbladen armen arm willen houden en zij die anderen onder drukken kunnen niet evenals dc arnïen' en verdruk- len volwaardige leden van de kerk zijn. De kerk wordt door het evangelie telkens tot partijkeuze gedrongen. Dat het nazisme onverenigbaar is met het christe lijk geloof is nu wel gemeengoed. Bepaalde opvat tingen kunnen nu eenmaal niet in de kerk. Is de houding ten aanzien van de oorlog een zo onverschillige zaak, dat de kerk kan zeggen: het maakt niet uil hoe je erover denkt, elke opvatting is gelijkwaardig? Misschien heeft kolonel Biesma het toch wel goed aangevoeld. Hij verklaarde nl. gegriefd te zijn. als lui na zoveel jaren kerklidmaatschap en ouderling- zijn moest horen dat hij als volwaardig lid erkend moest worden. De legitimiteit van de militair in de kerk moet in derdaad aan de orde worden gesteld. In de oude kerk gold het militair-zijn als onver- der ontstaan zijn, met andere woor den een tien tot vijftien jaar na griekse tekst. Daar de schrijver ook Christus' dood. Dat is lijnrecht in strijd, met de onder nieuw-testamentici algemeen aanvaarde opvatting, dat de evange-, liën pas geschreven zijn, toen de oog getuigen van Jezus' optreden begon nen weg te vallen en daardoor de noodzaak van een schriftelijke fixatie van het evangelie rees. Paulus, die omstreeks het jaar 50 zijn eerste brieven heeft geschreven, verwijst nergens naar een reeds be staand schriftelijk evangelie. Hij ken de blijkbaar alleen maar een verzame ling van woorden des Heren, die Hij waarschijnlijk reeds in schriftelijke vorm op zijn reizen met zich voerde (vergelijk zijn bewijsvoering in 1 Ko- rinthe 7). Van een onzer verslaggevers DOKKUM De verenigde christelijke gemeente van Dokkum heeft het lid maatschap van de algemene doopsge zinde sociëteit aangevraagd. Wanneer de komende bestuursvergadering van de ADS de gemeente toelaat (het da gelijks bestuur zal gunstig adviseren), zal de Dokkumse gemeente tot twee kerkverbanden behoren, daar zij al veel langer lid is van de remonstrantse broederschap. De verenigde christelijke gemeente van Dokkum werd gesticht aan het eind van de achttiende eeuw. In 1796 deden de remonstrantse predikanten G. Rog ge en B. van Rees een oproep aan alle protestantse kerken van Nederland, om zich te verenigen. Het enige resul taat van deze oproep was, dat twee jaar later de doopsgezinden en de re- monstrantenJn Dokkum samensmolten. De gemeente,'die thans 135 leden telt en sinds 1960 geen eigen predikant meer heeft gehad, is al lang betrokken bij doopsgezinde activiteiten in de re gio. en don is daar nog het lijden van de Heer dat moet nog mee in de krant waar het hot news staat en de informatie over wat er aan de hand is met kerk staat en maatschappij en met dat leventje van mij zo breekbaar als een riet waar niemand op moet steunen en met mijn buurman die alweer zijn auto wast en die jongen van de overkant die alweer een nieuw aktie-komité ontdekt heeft dat op zijn inzet wacht en met die oude heer die alweer moeilijker dóór de straat strompelt en de kinderen die voetballen tegen de grote deuren van de meubelopslag en naar de hoek hollen -op het geluid van gierende banden en botsende auto's en en en en en wachten op de sirene-wagen van de GGD het moet nog mee het moet nog mee voor pasen want dan is alles weer voorbij voorbij aan de dood en dan begint alles opnieuw alweer een nieuwe toekomst hoe lang nog? NED. HERVORMDE KERK Beroepen: te Ederveen en Rotterdan J Delfshaven: J. Vos te IJsselstein; ?t Heeteren: L. v. d. Peut te Renswende te St. Annaland; G. v. Estrik te G' nemuiden; te Meeden-Ommelanderwij3 (toez.): H. G. Hulst vicaris te Was^1 naar. Beroepbaar: kand. A. de Reuver. zenhorst 32 Waddinxveen. GEREF. KERKEN Aangenomen: naar Papendrecht: R. r» r Nieuwenhuizen te Hollum. Bedankt: voor Zwolle: G. de Ruit te Augustinusga. GEREI GEMEENTEN Bedankt voor Haarlem: J. C. Weststlf" te te Mcliskcrkc; voor Veen: drs. Vergunst te Rotterdam-C. DEN HAAG Andrew Herron, n moderator van de algemene vergat ring van de Kerk van Schotlan brengt volgende maand een bezo aan Nederland. Hij komt 26 april Rotterdam aan, waar hij een specda dienst in de Schotse kerk zal bijwon ter inwijding van een aantal gebran a; schilderde ramen. Op 30 april zal 1 w; een dienst in de Engelse hervorm^ kerk in Amsterdam leiden. M enigbaar met het christen-zijn. De vraag is weer actueel. Kunnen zij die de essentie van het evangelie verzoening, liefde, vrede aantasten omdat zij willen steunen op geweld dat de tegenstellingen lussen mensen en groepen in stand houdt en ver scherpt, omdat zij bereid zijn gebruik te maken van middelen van massaal dodend geweld waarmee zelfs de ondergang van mensheid en wereld be werkt kan worden, kunnen zij zonder enige discus sie als volwaardige leden van de kerk gelden?' In Waarheid en Eenheid, het blad van de veront ruste gereformeerden, verlevendigt ds. M. Vreug- denhil zijn betogen graag met voorbeelden. Hier zijn er een paar van: 'Dezer dagen vertelde mij een ouderling van zijn predikant, die 's nachts niet slapen kon, als hij het sectarische 'Waarheid en Eenheid' gelezen had. Heel mijn medelijden gaat naar die arme predikant uit. Echt? Of heb ik meer medelijden met zovelen onder ons. die niet slapen kunnen, als ze denken aan de toekomst van onze kerken, aan de toekomst van hun kinderen en kleinkinderen Een kandidaat moest ergens preken. Hij had geen loga aan. Nu, dat is alleen maar te waarderen. Jaren geleden hoorde ik ds. Couvée preken. Ook zonder toga. In een donkerblauw pak. Niemand zei er wat van. En de preek was buitengewoon goed. Maar deze jonge man verscheen- in een groen manches ter pak met een vuurrode das. De ergernis die hij verwekte wuifde hij weg. 'Jullie moeten maar ge wennen aan de moderne tijd.' Hij was ook uiterst modern, want hij begon zijn gebed met tot de Here te zeggen: We zien het niet meer. Hij eindig de daar ook mee. Of nu werkelijk het dochtertje van Jaïrus opgewekt was, hij wist het niet. Een andere kandidaat verscheen, hip gekleed in de consistorie. Hij vertelde aan de broeders, dal hij de nieuwe theologie kwam brengen. Een ouderling vroeg hem of hij Gods Woord verkondigen kwam. Dat wist hij niet, misschien was zijn preek wel naar Gods bedoeling. De kerkeraad besloot toen maar een leesdlenst te houden.' 'LE In naanv van Oranje, Den Br Z\ 15721972, door Jacques Klok. Uitj.rs ve G. F. Callenbach, Nijkerk, 3,90 p Als een zakelijke, maar toch ook <lj' derhoudende verteller heeft de he Jacques Klok, de huidige stadsarchi'. ris van Den Briel, de hele histo:.° van vierhonderd jaar geleden one het voor de hand liggende motto naam van Oranje' weer eens opged ven. Het resultaat is een boekje v', zo n 60 bladzijden, dat bij Callenba uitkwam en waarin zowel feiten v.c veronderstellingen zijn te vinden. historie van Den' Briel is namel vrij laat na het gebeuren te boug gesteld. Een hele serie illustraties, inclus A' foto's van het roemruchte gebeurö^ dat de laatste jaren zo getrouw rao ts] lijk door bewoners wordt nagespetp (klapstuk: het openstoten van j poort) verlevendigen het geheel. B T de daarvoor is het ook aantrekkeli voor de jeugd geworden. Alle schol ren van Den Briel hebben het d ook van de gemeente aangeboden kregen. En nu we toch in de deausfeer zijn de auteur onthi dat een comité het rond heeft gek gen de stad op de komende eeri april een monument aan te biedt wallen en vesten van Brielle zuil w (ten dele) worden gerestaureerd. E1 J pretentieloos, verzorgd boekje, dat J der meer merkwaardige dingen v telt over hoe het de sleutelfiguij"n verder is vergaan. Zo is de naam vp" schipper Coppelstock -eel beter d kend gebleven dqn die van zijn st genoot Rochus Meeusz, die met e W bijl naar een sluisje buiten de stfnl< zwom om de sluisdeuren open 1 hakken, waardoor de Spanjaarden lie* veld moesten ruimen. Ook maatsch(J 1 pelijk ging het Coppelstock na 15 'Jv veel beter: hij werd na schipp keurmeester, hoofdman van het sch persgilde en zelfs ouderling van Nieuwe Gereformeerde Gemeen 1 Terwijl Meeusz, na zijn hel den da blijvend invalide geworden, van w Be varend timmerman steeds verder ai- c lager wal raakte. Tot hij om levens!"»' derhoud moest vragen bij de Stat('lde Gelukkig, dat kreeg hij dan wel. erk T.v.d.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 2