Verlos ons niet
an het kwaad':
ervers mengsel
Lek nieuwe Dunlop-band
belet veilig rijden niet
autobiografie
Autokeus
FILMPREMIÈRES VAN DEZE WEEK
Lubitsch in het Filmmuseum
ragen over nut van
limtevaartprojecten
Taakstelling voor
woningbouw ruim
gehaald, zegt Udink
Sartana niet
eens zo slecht
Greep naar de
vrijheid: rauw
en overtuigend
Spoed met wetsvoorstel
bescherming privéleven
Statenleden willen
ongefluorideerd water
Catlow:
traditionele
Western
Uniroyal test invloed
drugs op autorijders
let gewone geordende, wel goede en niet ongelukkige, leven van
ave mensen is te gerust voor dramatische spanningen. Zodat in
ns meer onrust, ongeluk en kwaad voorkomt. Meestal wordt dan
l gestraft, of straft het zichzelf, maar ondertussen heeft het ge
leid. En gewoonlijk ook weer bevrijd. In Verlos ons Niet van het
ivad heeft Joël Séria, die het verzon en regisseerde, het kwaad om
let kwaad in een par kostschoolmeisjes gebrouwen en doordat ze
lef en onschuldig lijken werd het een nogal pervers mengsel.
willen kwaad en zij brengen het
ver in. Op die roomse kostschool
de strenge nonnen, waarvoor al-
zonde is, hoeven zij nog niet ver
gaan. Verboden boekjes lezen on-
de deken, niet begane zonden
diten, zodat de aalmoezenier
lend een rood hoofd krijgt, en
treken, lijken al zondig ge-
ïg. Maar thuis op vakantie loopt
uit de hand. Vooral doordat de
ce, zelfs adellijke, ouders de wich-
liefdeloos aan haar lot overlaten,
vergiftigen de kanarie van de
•Ie stalknecht en knijpen nog een
dood. Zij steken hooibergen
brand. Zij houden 's nachts, met
debiel, een zwarte mis, aan satan
Iragen. En zij maken simpele
in wild belust. Dat lokspelletje
len ze ook met een vreemde, die
jeoh had, en als die dan on-
leerst het ene meisje bespringt,
it de ander hem per ongeluk dood.
laten hem in de vijver zakken,
ig dat het uit zal komen steken zij
izelf in brand, op een schoolfeestje
het declameren van een paar som-
re gedichtjes.
Séria, die het zelf bedacht voor
i eerste film, lijkt nog op een
ideleeuwse inquisiteur: de kleine
•n moeten branden voor wat hij
met lust, toedacht. Hij deed wel
if dit een soort absurd doorge-
ird verzet was tegen de al te be-
illende beperkingen van een stren-
en schijnheilige opvoeding, maar
ir sukkelt hij zelf dan nog aan. Hij
at, als een kundige filmer overi-
us, te romantisch en mooi op al
boosdoenerij. Hij komt er, met
j beetje satire of zwarte humor,
!t bovenuit. Hij koos er, in Jeanne
Goupil en Catherine Wagener, een
paar schattige meisjes voor, die het
allemaal goed deden, maar toch duide
lijk zo slecht nog niet zijn. De kerels
zijn ook te gauw en te gek over hun
toeren, en de opvoeders, om ze zo nog
maar te noemen, deugen ook te duide
lijk niet voor hun taal. Onder een vals
vernisje gaat het in deze film om
het spelen met een perverse en sadis
tische erotiek.
Ber Huising
(Amsterdam-Calypso, 18 jr.)
Nog meer dollars
voor McGregor
Met taaie halsstarrigheid worden er
Italiaanse Westerns afgeleverd, die
meestal dollars in de titel dragen. Er
valt bitter weinig van te zeggen: ze
slepen zich voort langs de platgescho
ten paden, het gemartel en gemoord
dat eens hun handelsmerk was is
lusteloos geworden, men kan zich af
vragen wie er -eigenlijk nog zin in
heeft.
Nog meer dollars voor McGregor van
Lou Merino is een van de slechtste
voorbeelden van het genre. Het scena
rio is vervelend en chaotisch, de ac
teurs behoren tot de stunteligste van
het westelijk halfrond. Gezien hun
mimiek verkeren enkelen van heil
klaarblijkelijk in de waan, dat ze nog
in de periode van de stomme film
leven.
't Gaat over een premiejager die zijn
vrouw gebruikt om door de politie
gezochte misdadigers in de val te
lokken. Hij schiet ze dan dood en int
MOUW/KWARTET VRIJDAG 17 MAART 1972
Jeannette MacDonald en Maurice Chevalier in 'One Hour with
You'.
Het zou helemaal niet gek zijn om een paar comedies van Ernst Lubitsch
in een gewone bioscoop te hervertonen. Vele ouderen zullen best nog wel
eens het beroemde duo Maurice Chevalier - Jeannette MacDonald (One
hour with you) of Kay Francis en Miriam Hopkins (Trouble in Paradise)
willen zien. En wat meer is: Lubitsch beroemde lichte aanpak, zijn men
selijkheid. zijn esprit kunnen ook een publiek boeien dat niet is beladen
met jeugdsentiment uit de jaren dertig. Veel films die nog geen tien jaar
oud zijn hebben de land des tijds slechter doorslaan. Voor de televisie
lijkt het me overigens helemaal 'gefundenes Fressen.'
Het heeft geen zin om de intrige te vertellen, die doet er weinig toe. Het
gaat om de nog altijd verrassende, badinerende, genuanceerde manier
waarop Lubitsch het verhaal overbrengt. Voor iedereen van harte aanbe
volen.
W. W.-B.
Amsterdam-Filmmuseum, 22 en 23 maart.
EN HAAG Alvorens opnieuw
fld in het ruimteonderzoek te steken
oet de regering de Kamers inlichten
'er het maatschappelijk nut van de
limtevaartprojecten. De Eerste Ka
arleden Nederhorst (PvdA) en De
eeuw (KVP) hebben minister Lang-
an (economische zaken) en minister
e Brauw (wetenschapsbeleid) ge
ragd deze informaties te verstrek
en. Dit in een vergelijking met de
aar hun mening, dringend noodzake
ik research op technisch, medisch en
)ciaal terrein en de kosten voor ons
nd aan deze ruimtevaartprojecten
srbonden. De beide Senatoren vra-
•n, of de deelnemingskosten aan de
limtevaartprojecten zijn afgewogen
igen het nut van andere noodzakelij-
1 ontwikkelingsprojecten.
DEN HAAG Minister Udink
(volkshuisvesting) is het niet eens
met het overlegorgaan van de drie
vakcentrales als zou het gerealiseerde
bouwprogramma bij de taakstelling
voor de afgelopen vier jaren zijn
achtergebleven. De gegevens leiden
slechts tot de conclusie, dat het wo
ningbouwprogramma voor de jaren
1968-1971 ruimschoots is gehaald, al
dus de minister in een schrijven aan
het overlegorgaan.
Daarin wijst hij erop, dat in deze
periode vergunningen werden afgege
ven voor 508.454 woningen, dat van
515.683 woningen is gemeld dat met
de bouw een begin is gemaakt, dat
499.729 woningen zijn voltooid
Boosaardig meisje in 'Verlos ons niet van het kwaad'.
Als Sartana schiet is hel altijd prijs,
en. zijn wilde westen is één grote
schiettent, waarin de mannen bij tien
tallen vallen, zodra zij maar om een
hoekje gluren, komen aansluipen, of
zich in aanstormende rijen aanbieden.
Voor de filmtitel op het doek komt
liggen er al vier. Als wij dan weer
die onzin van die elkaar bevechtende
goudbelusten moeten verfilmen,
meende regisseur Antony Ascott, laat
ons het dan nog gekker doen. Hij
dacht daarbij aan James Bond.
Sartana zit dan ook gauw vrijwillig in
een ondergrondse kooi, waar gemar
telde gevangenen om water smeken,
om zich er, met een dodelijk blaas-
roertje in zijn hak, weer gauw uit te
schieten, met een van de schurken die
zou kunnen weten waar dat half mil
joen is. En daar azen die ontelbare
anderqn ook allemaal op. Zodat Sarta
na ontzettend veel moet opruimen.
Als hij dat met revolvers niet meer af
kan, doet hij het met een tot orgel
omgebouwd snelvuurapparaat. Hij
werkt ook wel met een bewegend
speelgoedje, dat op tijd ontploft. Soms
kan hij even uitblazen als hij niet
eigenhandig hoeft uit te roeien, door
dat de andere schurken het elkaar
wel doen, met opzet of per vergissing.
In een Turks bad bijvoorbeeld, als de
stoom vrienden en vijanden on
zichtbaar maakt. Wie en waarom zich
zo dodelijk uitsloven in het stadje
Mansfield, een speelhol, een Indiaanse
grot, en in andere dekors, is nooit na
te vertellen. Het doet er ook niet toe.
Ingewikkeld is ook verrassend in dit
geval. Er gebeurt en knalt elke mi
nuut wel wat. Voor een Italiaans-
Spaanse 'western' is deze Sartana niet
eens zo slecht, al denken de meeste
acteurs, dat zij in een opera staan.
Behalve John Garko, 'de enige echte
Sartana' volgens de advertentie. Die
doet alles koel en nuchter, zelfs als
hij met een polstok op zijn paard
springt.
BH.
(Amsterdam-Tuschinski. 18 jr.)
In Greep naar de vrijheid doet regis
seur Damiano Damiani een felle
aanval op de Italiaanse maatschappij
in het algemeen en het Italiaanse
gevangeniswezen in het bijzonder.
Vanzi, een architect (Franco Nero)
wordt in voorlopige hechtenis gehou
den omdat hij iemand zou hebben
doodgereden. Hij komt al gauw tot de
ontdekking, dat de gevangenis een
wereld op zichzelf is, waar wetten
heersen die hij niet kent. Eerst denkt
hij met geld het ondragelijke drage
lijk te kunnen maken. Dat lukt ten
dele, want het gevangenispersoneel is
door en door corrupt, maar dan komt
hij in aanraking met een sterkere
macht, die niet voor zijn geld te koop
is. Zijn celgenoot, een arbeider, wordt
met medeweten van de hoofdcipier en
op instignatie van een duistere Maffia
figuur. die in de gevangenis de la
kens uitdeelt, geliquideerd omdat hij
weet wie de ware schuldige is van
een damdoorbraak, wa;.rbij honderden
mensen werden gedood. Vanzi getuigt
dat het zelfmoord is geweest, omdat
hij in de gevangenis murw is
gemaakt, maar ook omdat hij tot 'de
anderen' behoort, omdat hij belangen
heeft die door de onkreukbaarheid
van de arbeider misschien zouden
kunnen worden bedreigd. Zijn fatsoen
is een vernisje, zijn verontwaardiging
machteloos door zijn halfheid.
Damiano Damiani gaat er zeer hard
tegenaan, hij maakte een genadeloze,
rauwe film die overtuigend aandoet.
Het valt in hem te prijzen dat hij bij
de hoofdpersoon niet het burgerlijke
fatsoen maar de burgerlijke angst laat
overwinnen. Zijn werk doet enigszins
denken aan het werk van de Franse
filmer-jurist André Cayatte.
W. W.-B.
(Amsterdam, Cineac Damrak, 18 jr.)
Yul Brynner in Catlow.
Catlow, gebaseerd op de gelijknamige
bestseller van Louis d'Amour. is een
echte traditionele Western. Regisseur
Sam Wanamaker voelde zich niet ge
roepen het oude recept noemenswaar
dig te veranderen.
Er zijn, zoals gebruikelijk, een held
en een schurk. Of eigenlijk twee hel
den: Catlow (Yul Brynner), de
sympathieke bandiet en zijn vriend
Cowan (Richard Crenna), de man van
de wet die hem moet arresteren. Co-
wan is echt wel van plan Catlow voor
het gerecht te brengen, maar het
komt altijd net zo uit dat hij hem
moet helpen vechten tegen een vuige
moordenaar, bloeddorstige Indianen,
het Mexicaanse leger en een bende
gouddieven. Catlow beschermt op zijn
beurt de sheriff. Het einde is open:
geen van de twee wint.
Twee fraaie vrouwen (Daliah Lavi en
Jo Ann Pflug) zorgen voor divertisse
ment, er wordt veel in gegrold en
gegrapt en het geschiet en gevecht is
vanzelfsprekend niet van het doek. De
tijd is 1874, de plaats het grensgebied
tussen Texas en Mexico, alles naar
Western-aard.
W. W.-B.
(Rotterdam-Lumière, 18 jr.)
DEN HAAG Het kabinet wil nog
in deze regeringsperiode wetsvoorstel
len indienen over de bescherming van
de persoonlijke levenssfeer in verband
met de registratie van persoonsgege
vens. Dit heeft minister Van Agt
(justitie) gisteren verklaard in een
rede. waarmee hij een staatscommissie
installeerde die advies moet uitbren
gen over de vraag welke maatregelen
er moeten komen om de persoonlijke
levenssfeer te beschermen in verband
met het gebruik"* van geautomatiseerde
registratiesystemen.
De minister heeft de commissie ge
vraagd uiterlijk over anderhalf tot
twee jaar advies uit te brengen. De
commissie kan ook tussentijds rappor
teren
De commissie staat onder voorzitter
schap van prof. mr. T. Koopmans te
Voorschoten, hoogleraar aan de rijks
universiteit te Leiden.
HAARLEM Yrovmcrale staten wil
len dat de levering van ongefluori
deerd waer aan het provinciaal water
leidingbedrijf Noord-Holland (PWN)
zal voortduren totdat de provinciale
staten zich opnieuw hebben uitgespro
ken over het al dan niet fluorideren
van liet door de PWN gedistribueerd
water'.
Dat is de strekking van een door le
den van alle fracties - behalve de
CPN-fractie - ondertekende motie,
die maandag in de statenvergadering
aan de orde komt
het uitgeloofde geld. Hij is niet puur
slecht want berouw knaagt uiteinde
lijk aan zijn ziel, maar toch wel zo
verdorven dat hij in het befaamde
eindduel het onderspit dient te del
ven. Een zwijgzame, blonde zwaarge
wicht met het gezicht van een
verbaasd biggetje zorgt voor de afre
kening.
W. W.-B.
(Amsterdam-Rembrandt-
pleintheater, 18 jr.)
FILM 1IIWKM.AM» IS
door Sicco de Jong
Het Engelse rubberconcern Dun-
lop, dat een fusie is aangegaan
met de Italiaanse rubberprodu
cent Pirelli, heeft de ontwikke
ling van een uitzonderlijk veilige
band aangekondigd. Deze 'total
mobilitiy'-band blijft ook een vei
lige functie vervullen nadat een
lek is ontstaan. Bij tests in Frank
rijk heeft men de band om een
autowiel laten springen bij een
snelheid van 160 km. per uur en
nok kwam de stabiliteit van de
auto niet in gevaar, aldus Dunlop.
Door de nieuwe ontwikkeling wordt
de automobilist niet alleen beschermd
tegen de kwalijke gevolgen van een
klapband die overigens steeds min
der voorkomt maar hij kan met de
lekke band ook nog 160 km verder
rijden bij een snelheid tot 80 km per
uur. Het opzienbarende resultaat is
bereikt met behulp van een in de
band verwerkt smeermiddel waarvan
Dunlop-Pirelli de samenstelling nog
niet wil prijsgeven. De belangrijkste
functie van dit smeermiddel is koe
ling: het effect van verschroeiing en
verbranding van een lekke band
wordt tegengegaan.
De nieuwe total mobility-band zal op
z'n vroegst in 1974 in produktie kun
nen gaan omdat de automobielindus
trie de te monteren velgen op deze
band moet afstemmen. Deze velgen
moeten zodanig geconstrueerd worden
dat de band ook lek om het wiel
Chrysler '60
Deze vrouw ondergaat de ademtest na een rit onder invloed van drugs. Het
Amerikaanse bandenconcern Uniroyal nam daarmee proeven en constateerde
dat het roken van 3x/z gram hasjies overeenkomt met 1,2 promille alcohol in
het bloed wat de rijvaardigheid of beter het gebrek daaraan betreft.
Zes vruowen en zes mannen reden een half uur op een circuit voor verkeers-
onderricht, rookten vervolgens de soft-drugs en maakten bij herhaling van het
half uur een enorm aantal fouten: ze zagen ineens geen stopborden, verkeers
lichten en zebrapaden meer, reden te hard door bochten of vlogen door een
muur en zigzagten op een kaarsrechte rijbaan. 'Zonder dit alles ook maar in de
verste verte erg te vinden', aldus Uniroyal.
De vering voldoet zowel aan de eines
van comfort als aan die van weglig-
ging en daarmee overtroeft het model
zowel Amerikaanse als Franse colle
ga's: er is geen sprake van deinen of
zwaar overhellen in bochten. Het
comfort van deze wagen blijkt wel bij
uitstek het sterke punt: de ruimte, de
stoelen en de geluidsisolatie ventilatie
en verwarming zijn méér dan vol
doende.
Zeer groot is de kofferruimte achte
rin. Als men uit dit oogpunt van
ruimte voor geld de Franse Chrysler
bekijkt dan is dc prijs zeer zeker
scherp te noemen. Van de motor moet
men echter geen wonderen verwach
ten: omdat de wagen zich uitstekend
voor meer pk's leent is er op de
160 GT en 180 ook nog een 1800 cc-
motor voor dezelfde carrosserie lever
baar. Met nog een aantal extra's en
uiteraard voor een meerprijs van
700.- resp. 1400,-. Daarbij bestaat
ook nog de mogelijkheid van een
automatische versnellingsbak als ex
tra. De 1800 cc-motor levert 97 DIN-pk
vermogen en heeft een dubbele carbu
rateur. De 180 heeft o.m. achterruit
verwarming in standaarduitvoering.
De serie 160-160 GT-180 vormt de top
van het Simca-programma, dat ge
voerd wordt door Chrysler France.
Het is een programma met vele varië
teiten: de 1000 met motor achterin, de
1100 met voorwielaandrijvittE en d°
1301 en Chrysler met conventionele
aandrijving. Volgens Volkswagen
moet dit veel kosten, maar aan de
Simca- en Chrysler-prijzen valt dat
niet te merken: die zijn terdege con
currerend.
In het kort: aantal cilinders: 4;
cilinderinhoud: 1639 cc; maxi
mum-vermogen: 80 DIN-pk; pk
per 100 kg: 7,5; topsnelheid: 153
km. per uur; benzineverbruik:
circa 1 op 8 a 1 op 9; inhoud ben
zinetank: 66 liter; remmen: schijf
remmen achter, rembekrachti-
ging; gordels: heupriemen met
drukknopsluiting; leeg gewicht:
1065 kg.; lengte: 4,46 meter;
breedte: 1,73 meter; hoogte: 1,43
meter; prijs: 9.995,incl. BTW.
De Franse auto met de Amerikaanse
naam, de Chrysler 160, heeft inder
daad iets Frans en iets Amerikaans
Zowel Franse als Amerikaanse auto's
hebben de reputatie comfortabel te
zijn en dat is deze 'Krieslèr'. zoals
men in Parijs zegt, zeker. De rij-
eigenschappen zijn goed, op z'n Frans,
en het uiterlijk doet iets aan de
vormgeving van de grote Chryslers
aan gene zijde der Oceaan denken. De
carrosserie is echter aan deze kant
van de Atlantic ontworpen, maar niet
in Frankrijk: de Britse Chrysler-orga-
nisatie gaf het model vorm.
Over die vormgeving zal verschillend
geoordeeld worden smaken ver
schillen maar de lijn heeft er
bepaald een elegance door gekregen
en het interieur won er mee aan
ruimte. Er is echter duidelijk een
minpunt aan het ontwerp en dat
vormt meteen onze voornaamste kri
tiek op de Chrysler 160: het uitzicht
naar achteren is slecht door de hoge
onderkant van de achterruit en de
dode hoeken achter opzij. Achteruit
rijden betekent dan ook extra oppas
sen.
Maar in de vier versnellingen vóruit
doet zich bij het rijden geen enkel
probleem voor. De versnellingspook
schakelt soepel, de besturing gaat ge
makkelijk en vrij direct de zit achter
het stuur is voortreffelijk en men kan
overal goed bij.
De Chrysler 160 heeft een 1639 cc
motor met 80 DIN-pk vermogen goed
voor een topsnelheid van boven de
150 km per uur. De acceleratie van
deze motor is redelijk. De aandrijving
geschiedt op de achterwielen, maar de
ruimte die de cardantunnel in het
interieur inneemt is maar gering ten
opzichte van de totale ruimte.
De wegligging van de Chrysler 160
voldoet behoorlijk. De wagen is zon
der problemen snel door bochten te
trekken breekt niet uit bij plotseling
remmen ondanks de rembekrachti-
ging en liigt ook bij hoge snelhe
den prima in de koers. Er is een
belastingafhankelijke remkrachtbe-
grenzer gemonteerd en de gehele con
structie van het chassis maakt een
goed uitgewogen indruk.
blijft passen. Intussen perfectioneren
Dunlop en Pirelli het nieuwe banden-
ontwerp verder.
De uitvinding van Dunlop is zeer
spectaculair: de fabriek rept zelf van
een derde generatie na de komst van
de tubeless band zonder binnenband
en de radiaalband. Over de prijs van
de nieuwe band valt nog weinig te
zeggen. Dunlop rekent met zo'n 30 pet
meer dan de prijs van de radiaalband.
Wat er gebeurt als een hedendaagse band lek raakt (links) en als
dat met Dunlop's 'gesmeerde' band gebeurt (rechts).
