Ministers zijn
somber over
UNCTAD - III
China verder
uit isolement
Nederlandse arts: wel
wreedheden in Ulster
Lynch tegen
IRA: verleng
het bestand
Het Kwartet
I'
EEG-steun
zijde rupsteelt
Westberlijners naar DDR
Helft van bevolking
wereld ondervoed
Kop Overijsel telt
twee zuivere meren
Vogels van
slag door
de late kou
^kém
Mansholt: vlees
moet duurder
Gasexplosie in
Utrechtse flat
Berisping voor
Nederlandse
theologen
VS-kunstmaan
verspreidde
plutonium
Gun
ook
Uw
buurman
deze
krant!
Leidse Courant
hristelijk dagblad voor leiden en omgeving
eenstraat 37 Postbus 76 Telefoon. 31441
DINSDAG 14 MAART 1972
52ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
„Stantvastich is ghebleven
mijn hart in teghenspoat!"
Gironr. 269274 t.n.v. N.V. De Christelijke Pers, Amsterdam Abonnement 7,90 per maand, per kwartaal 23,35 Afd. Bezorging 18.00-19.00 uur.
EEG-structuur belemmert gerechtigheid
au onze parlementsreclactie
|®EN HAAG De internationale actie voor de sociaal-economische
Jntwikkelingen van de arme landen is slechts langzaam of helemaal
llog niet op gang gekomen.
Kn<
a
ministers Langman economische
;en) en Boertien (ontwikkelingssa-
iwerking) schrijven dit in een no-
aan de Tweede Kamer over de
lationale ontwikkelingsstrategie
de algemene vergadering van
e Verenigde Naties anderhalf jaar
eleden besloot.
lge k nota. die minister Langman het
erst ondertekende, heeft de Tweede
amer gekregen met het oog op de
erde (in Santiago te houden) confe-
9 entie van handel en ontwikkeling
i an de V.N. (UNCTAD III).
rac e internationale monetaire- en han-
ch« elspolitieke ontwikkelingen hebben
tel Dvendien een ongunstige invloed uit-
eoefend op het begin van het tweede
atwikkelingsdecennium, zo zeggen de
xlandse ministers. De nota is in
ïo wat sombere toon geschreven.
CHEEPVAART
S|' »gezegd
ls de afzet van de literatuur in
ederland over de gehele linie
iu verdubbelen of verdrievoudi-
;n, dan zou het gros van de Ne-
erlandse schrijvers nog bij
nge na niet van hun pen kun-
en leven'.
Dr. A. van der Zuian in 'De
sociale positie van de
auteur in Nederland'
Bewolking
Van het zuiden uit toenemende
bewolking en mogelijk een bui.
Zwakke tot matige zuidoostelijke
wind. Maximumtemperaturen
J omstreeks 10 graden. Morgen en
i overmorgen: vrij zacht en op de
meeste plaatsen droog.
Horgen zon op: 06.54
onder: 18.45.
maan op: 06.32
onder: 19.14
sehe aspecten van de wapenhandel
aan de orde. Belangrijk is het effect,
•dat ontwapening op de ontwikkeling
van de arme landen kan hebben. Ne
derland zal in Santiago de aandacht
vestigen op de concurrentiepositie van
het natuurprodukt uit de ontwikke
lingslanden tegenover de synthetische
produkten. Mogelijk zijn bij de pro-
duktie van de synthetica ook de kos
ten ter bescherming van het milieu te
berekenen. Maar om deze aanpassing
van de prijzen te bereiken zijn inter
nationale afspraken nodig.
Gesprek met VS in Parijs begonnen
LONDEN, PARIJS (Reuter, UPI, AP) China heeft gisteren opnieuw belangrijke stappen uit zijn
politieke isolatie gedaan: liet kwam met Engeland overeen de diplomatieke betrekkingen te verhef
fen tot ambassadeursniveau en het begon in Parijs de eerste formele contacten met Amerika om tot
een normalisering van de betrekkingen te komen.
is belangrijke onderwerpen van de
li. inferentie noemen de ministers het
I ondstoffenvraagstuk. de internatio-
ile monetaire situatie, de scheep-
Jartvraagstukken en de maatregelen
or de minst-ontwikkelde landen,
e stimulering van de scheepvaart
n de ontwikkelingslanden is vooral
n belang voor een rechtvaardiger
ternationale arbeidsverdeling. Ne-
irland wil hulp verlenen voor de
>bouw van koopvaardijvloten.
Nedelandse delegatie krijgt voor
als taak aan te dringen op maatre
ten die in internationale ontwikke-
igsstrategie zijn voorzien. Contact
I worden gezocht met gelijkgezinde
;e en arme landen. Nederland zal
iter vaak gebonden zijn aan het
!G-verdrag. De ministers vinden het
im zaak de EEG en de toetreden-
landen duidelijk te maken, dat de
ïrgrote EEG met de belangen van de
ïkkelingslanden rekening moet
iden
ministers zijn er niet in geslaagd
EEG-partners te strikken voor een
(ereenkomst, waarin de verdeling
de markten voor een van de
Zangrijkste landbouwprodukten ef-
"ief geregeld wordt.
Santiago komen ook de economi-
STRAATSBURG De EEG zal finan
ciële steun verlenen voor de teelt van
zijderupsen, waarvan in de streek
rondom Venetië, in Fruile en Calabrië
27.000 gezinnen leven.
Weliswaar wordt deze teelt reeds door
de Italiaanse regering gesubsidieerd,
maar door de import uit derde landen. i—
vooral China, is 'het aantal bedrijven
de afgelopen tien jaar van 70.000 tot €l.©Z© K 1*0,11 X,
25.000 gedaald.
De EEG-maalregelen. die kunnen wor-
den vergeleken met die voor Vlas, hen
nep en katoen, omvatten financiële
steun voor acties om de kwaliteit van
rupsen en eieren te verbeteren.
De gebieden waar de zijderupsen wor
den geteeld zijn over het algemeen zo
•arm, dat het overschakelen op andere
produkten moeilijk is.
BERLIJN (DPA. AP) In West-Berlijn zijn gisteren vijf kantoren geopend
waar Westberlijners pasjes kunnen krijgen voor een bezoek aan Oost-Duitsland
tijdens de komende Paasdagen. De pasjes zullen geldig zijn van 29 maart tot
5 april en met pinksteren van 17-24' mei. Het is voor het eerst sinds 1966 dat
weer pasjes voor familiebezoek aan Oost-Duitsland worden uitgereikt. Toen de
bureau's gisteren open gingen was het onmiddellijk erg druk. Rond pasen 1966
hebben in 12 dagen ongeveer 987.000 Westberlijners een reisje naar het Oosten
gemaakt. Voor het eerst sinds 1961 mogen Westberlijners nu ook naar de DDR
als ze er geen familie hebben wonen.
De pasjesbureaus worden bemand door zes Oostduitse ambtenaren in uniform
en tien westelijken in burger
MEXICOSTAD (RTR) De 58-jarige
Amerikaanse Nobelprijswinnaar dr. N.
Borlaug heeft gisteren verklaard dat
de helft van de wereldbevolking on
dervoed is. Hij waarschuwde dat de
wereldvrede niet gegrondvest kan zijn
op lege magen.
Dr. Borlaug zei dit in een toespraak
tot de 37ste Amerikaanse conferentie
over het leven in de natuur en de na
tuurlijke hulpbronnen. 'Het eerste es
sentiële bestanddeel van de sociale
rechtvaardigheid is voldoende voedsel
voor de gehele mensheid,' aldus dr.
Borlaug, die in 1970 de Nobelprijs ont
ving voor het ontwikkelen van voed-
selgranen met een hoge opbrengst.
AMSTERDAM Volgende maand
wordt in Amsterdam de eerste 'rechts
winkel' geopend. Het initiatief is uit
gegaan van de juridische faculteitsver
enigingen. De winkel is voorbereid en
wordt 'bemand' door studenten van
de universiteit van Amsterdam en de
Vrije Universiteit.
Binnenland
Massaal leren met 'electro-
nisch bord'
Praten in Straatsburg be
langrijk
Behoefte aan juridische
'eerste hulp'
Buitenland
Lon Nol baas in Cambodja
Kerk
Niet bemoeien met milieu
beheer
m ZWOLLE Betrouwbaar zwemwater
wordt alleen in noordwest Overijssel
nog aangetroffen in de grote mefen
Beulakerwijde en Belterwijde. Dit staat
in een dinsdag door de provinciale
D waterstaat uitgebracht rapport over de
bacteriologische tóestand van het op-
7 pervlaktewater in noordwest Overijssel
in 1971. De resultaten van het onder
zoek in 1971 laten globaal hetzelfde
beeld zien als dat van 1970 en voor
gaande jaren.
11
Het besluit van Engeland en China om
hun diplomatieke betrekkingen op ho
ger niveau te brengen, werd gisteren
gelijktijdig meegedeeld in Londen en
Peking. In het communiqué werd ge
zegd dat de Britse regering 'de rege
ring van de volksrepubliek China er
kent als de enige wettige regering
van China'. Het Engelse consulaat op
Formosa zal met ingang van maandag
gesloten worden.
Sir Alec Douglas-Home, de Britse mi
nister van buitenlandse zaken, deelde
in het Lagerhuis mee, dat Engeland
nu meent dat Formosa aan China te
ruggegeven moet worden, omdat het
een Chinese provincie is. 'Dit is een
binnenlandse aangelegenheid, die door
het Chinese volk zelf moet worden ge
regeld', zo voegde hij eraan toe. De
Labour-oppositie toonde zich ver
heugd over het besluit.
De Britse regering erkende de Chine
se volksrepubliek al in januari 1950,
maar de wederzijdse vertegenwoordi
gingen werden altijd geleid door zaak
gelastigden. Over de uitwisseling van
ambassadeurs is ongeveer eon jaar on
derhandeld. De eerste Britse ambas
sade in Peking zal worden gehuisvest
in het gebouw, dal in augustus 1967
door leden van de Rode Garde werd
geplunderd. Het werd het doelwit van
een grote demonstratie en grotendeels
vernield. Vorig jaar werd het pand op
kosten van de Chinese regering her
steld.
Tot verbazing van vele diplomaten be
gonnen gisteren al in Parijs de bespre
kingen tussen Amerika en China, waar
toe tijdens Nixons Chinese reis was be
sloten. Het gesprek werd gevoerd tus
sen de Amerikaanse ambassadeur
Arthur Watson, een zakenman die de
diplomatie is ingegaan en geen erva
ring heeft in Chinese aangelegenhe
den, en de Chinese zaakgelastigde
Hoeang Tsjen, een vriend van Tsjoe
En-lai en een deelnemer aan de le
gendarische 'lange mars'.
Watson verklaarde na afloop van zijn
50 minuten bezoek aan de Chinese am
bassade dat het gesprek 'warm en
vriendelijk' was en 'we hopen dat het
het begin is van vele andere'. De
haast, waarmee de besprekingen van
start ging. heeft vele diplomalen in
Parijs verbaasd, aangezien de Ameri
kaan pas zaterdag in Parijs was te
ruggekeerd na een bezoek aan het Wit
te Huis. Watson zei dat het op het be
vel van Nixon was gedaan.
In Parijs werd verder gespeculeerd dat
BELFAST (UPI) Premier Jack
Lynch van Ierland heeft de 'provisio
nals' van het verboden Ierse republi
keinse leger verzocht hun bestand in
Ulster te verlengen tot de Britse
regering voorstellen bekendmaakt
voor een vreedzame oplossing van de
crisis.
De leiders van de 'provisionals' had
den hun bestand afgekondigd als ver-
zoeningsgebaar om Londen in de gele
genheid te stellen met voorstellen te
komen. Maar de Britse regering ne
geerde het bestand en de 'provisio
nals' verklaarden later dat de vijande
lijkheden op volledige schaal hervat
zullen worden. 'Het is nu een totale
oorlog,' zei een lid van de 'provisio
nals' tegen een verslaggever.
Nauwelijks vijf minuten na afloop
van het bestand wan 72 uur ontplof
ten maandagavond in verscheidene
steden van Noord-Ierland vijf bommen.
Een 20-jarige man werd in Belfast
kort voor de afloop van het bestand
doodgeschoten. Een woordvoerder van
het Britse leger zei dat zich in Bel
fast, in Stabane en in Londonderry
verscheidene explosies hadden voorge
daan. Een 18-jarige jongen is gistera
vond in Belfast op de drempel van
zijn huisdeur doodgeschoten.
Sport
FC Brugge in nood
Economie
Verpakkingsindustrie in
stroomversnelling
Boekcnetalage
Men schrijft ons
Radio- cn iv-programma
Strips, feuilleton
Commentaar
Dichtbij en verder
Wetenschap
Even puzzelen
13
15
hel wachten is alleen nog
'aar op aansluiting
Van een verslaggever.
VL1SS1NGEN Onder invloed
van de late kou is een groot aan
tal vogelsoorten aan een voor de
tijd van het jaar buitengewoon
late 'legtrek' naar het zuidwes
ten begonnen. In het afgelopen
weekeinde werd bij een ganzen-
telling vastgesteld dat aan de
trek onder meer deelnamen:
ganzen, kieviten, goudplevieren
en lijsterachtigen.
Ornithologen zagen in het Naar-
dermeer onder meer een groep
lepelaars, die vorige week, ver
leid door het lenteweer, al vanuit
hun winterkwartieren in Noord-
Afrika naar Nederland gekomen
zijn maar hier nu kleumend m
de ijzige noordoosten-ioind zaten.
Bij de ganzentelling werden in
Zeeland, Zuid-Holland, Hol-
landschdiep, Haringvlietgebied,
Friesland, de IJssehneerpolders
en op Texel enige tienduizenden
ganzen gesignaleerd. Daaronder
bevonden zich enkele duizenden
brandganzen, die hun broedge
bied doorgaans op Spitsbergen
en Nova-Zembla hebben. Hier en
daar werden langs de rivieren
concentraties gezien van kleine
zwanen, 'die in Noord-Rusland cn
Noord-Siberië broeden.
Van een onzer redacteuren
DEN HAAG De ernstige mishan
deling van geïnterneerden in Ulster
mag men niet afdoen als inciden
teel. Ze is het gevolg van een situa
tie waarbij twee partijen in een
steeds heviger conflict gewikkeld
zijn en steeds feller tegenover el
kaar staan. Daarbij is intimidatie bij
ondervraging een middel. Maar er is
tevens sprake van afreageren door
vaak jonge Britse soldaten, die in
een situatie'van zware spanning ver
keren.
Dit heeft dr. H. van Geuns, voorzit
ter van Amnesty International in
Nederland, gisteren verklaard. Dr.
Van Geuns zei een en ander naar
aanleiding van het rapport van Am
nesty International waarin de veilig
heidstroepen in Ulster van zware
mishandeling en foltering zijn be
schuldigd (zie pag. 9).
Dr. Van Geuns. een arts, was een
van de drie leden van de commissie
van Amnesty, die in december aan
klachten van mishandeling hebben
onderzocht. Tijdens een persconfe
rentie in Nieuwspoort leverde hij
felle kritiek op de Britse commissie-
Compton, die eerder klachten over
mishandeling heeft behandeld.
Deze commissie kwam lot de slot
som dat er wel mishandeld was,
maar geen sprake was van 'wreed
heid'. Dr. Van Geuns wijdt het on
vermogen van de commissie-Comp-
ton 'wreedheid' te constateren aan
de zeer ruime omschrijving die deze
commissie aan 'wreedheid' gaf. 'Het
is de combinatie van faktoren, die
angst aanjagen en bedreigen en die
menselijk gesproken absoluut verne
derend zijn geweest'.
ADEMBENEMEND
Hij noemde daarbij het opzetten van
een adembenemend nauwe zwarte
kap, het lange tijd geforceerd tegen
de muur laten staan, plagen met
lawaai en het ontnemen van slaap,
voldoende eten en drinken en be-
dreigig met de dood. 'Het was deze
combinatie, die gewelddadige psychi
sche effekten veroorzaakt, die wel
licht in een later stadium, onder
soortgelijke omstandigheden geeste
lijke moeilijkheden kunnen veroor
zaken', aldus dr. Van Geuns.
Dr. Van Geuns erkent echter dat de
ernstige mishandeling en foltering
in Ulster 'in graden gezien' minder
ernstig zijn dan die in Brazilië,
Indonesië en Griekenland. Maar de
'drempel van geprikkeldheid' ligt in
Noord-Ierland veel hoger dan in bij
voorbeeld Brazilië, waar een zekere
mate van leed tot het dagelijkse
leefpatroon behoort, aldus dr. Van
Geuns.
ONSCHULDIG
Hij schat dat op het totaal van
ongeveer duizend geïnterneerden in
Uister er honderd slecht behandeld
mishandeld of gefolterd zijn. 'Het is
mijn stellige indruk dat het in het
merendeel van de gevallen om on
schuldige burgers is gegaan', zo ver
volgde hij. De door Amnesty ge
wraakte ondervragingsmethoden van
het Britse leger in Ulster zijn al
eerder gebruikt bij Britse acties el
ders in de wereld, aldus dr. Van
Geuns die het Britse Parker-rapport
citeerde. 'De in Ulster gebruikte
methoden zijn het Engelse leger
aangeleerd'.
de besprekingen van invloed konden
zijn op het Vietnamese vredes-overleg
in de Franse hoofdstad en het drie
jaar durend gesprek nog in een die
pere impasse zouden brengen. Maar
Noordvietnamese functionarissen, die
zich niet bijster enthousiast toonden
over de Chinees-Amerikaanse contac
ten, zeiden dat ze niet van invloed
zouden zijn op hun vredesonderhande
lingen.
De besprekingen zullen zich voorna
melijk concentreren op de afspraken
op handels-, reis-, en cultureel gebied.
Het zullen geen wekelijkse besprekin
gen worden. 'Ik denk dat we elkaar
zulleu ontmoeten als één van de par
tijen iets belangrijks te bespreken
heeft dat veronderstel ik', zei Wat
son. De besprekingen zijn het enige
officiële contact tussen de VS en Chi
na, afgezien van de ontmoetingen iu
Warschau.
NAVO-admiraal in
zee met neo-fascisten
ROME (AFP) Admiraal Birindelli,
de opperbevelhebber van de zeestrijd-
krachten van de NAVO in Zuid-Euro
pa. zal zich voor de neo-fascistischc
MSI kandidaat stellen bij de Italiaan
se parlementsverkiezingen van 7
maart. Dit meldt het persbureau Ilali*
a. Birindelli is ook stafchef van de
Italiaanse marine. Volgens Italia zal
hij binnenkort officieel zijn kandida
tuur bekendmaken,
beademing toe.
STRAATSBURG Om de vleespro-
duktie in de EEG-landen aan te moe
digen en die van graan af te remmen,
heeft de Europese commissie voorge
steld de prijzen van vlees en zuivel-
produkten in het landbouwjaar 1972/
1973 met gemiddjeld vier procent meer
te verhogen <ja\\.die van granen en
suiker. '.a
asr
Zij meent, datenr '-ijs van rundvlees
dit jaar met n*an rocent en volgend
jaar met vjok fru ;nt moet worden
verhoogd. Verkiezin^stelde prijsverho
ging van zich -es procent in twee
jaar is het» ontncium, gezien de ver-
ontrustendeif en fcg van de maispro-
duktie en heiU. /erschot van 1,5 mil
joen ton graan.
Dit heeft de vice-voorzitter van de
Europese commissie, dr. S. L. Mans-
holt, gisteren in het Europese parle
ment verklaard.
UTRECHT Het benedenpand van
een twee verdiepingen tellend flatge
bouw aan de Rhijnvis Feithstraat in
Utrecht is vanmorgen totaal uitgebrand
na een gasontploffing. Een 53-jarige
bewoonster moest met brandwonden in
het ziekenhuis worden opgenomen.
De explosie is vermoedelijk veroor
zaakt door een gesprongen buis bij de
gasmeter.
'Ik ga direct uit school naar
een verjaardagsfeestje
ROME De belangrijkste theologen
voor wie een recente berisping vanuit
Rome bedoeld was. zouden Nederlan
ders zijn. Dit schrijft" de Vaticaanse
correspondent van het Italiaanse blad
'Corriere Delia Sera'.
De berisping, die zondag door paus
Paulus werd bekrachtigd, zou de theo
logen Hulsbosch, Schillebeeckx. Smul
ders en Haarsma betreffen. De cor
respondent schrijft dat de zaak des
te erger zou zijn omdat deze theologen
weer de belangrijke dogma's over de
goddelijke en menselijke natuur van
Jezus in het geding brengen die veer
tien eeuwen geleden door de concilies
van Chacedon en Efese gedefinieerd
werden.
WASHINGTON (RTR) Een kunst
maan van de Amerikaanse marine, die
acht jaar geleden in de dampkring
verbrandde, heeft sporen dodelijk ra
dioactief plutonium over het zuidelijk
halfrond verspreid. Dit heeft de Ame
rikaanse commissie voor kernenergie
onthuld.
De kunstmaan heeft volgens de com
missie, ongeveer twee pond plutonium
uitgestrooid. Deze hoeveelheid is ge
lijk aan een zesde van al het plutoni
um, dat boven het zuidelijk halfrond
is neergeslagen na meer dan 300 kern
proeven van de Sowjetunie en de VS.
Vliegongeluk in VS
FORT WORTH Een militair tank
vliegtuig. van het type KC-135, is op
de luchtmachtbasis Carswell in Texas
tijdens de landing neergestort en uit
gebrand. De vijf bemanningsleden
kwamen om het leven. Het type is een
'LOL Suiaog ap uba aisjaA aaiBiniui
Uw krant vernieuwd
en uitgebreid
Nieuwe obonneu opgeven Bott ui.uwe obonn»: t.a= l
hru«.™kk.lijk Nom:
Verdien zelf een leuke rooo"D
attentie naar keuze D kwartaal
U hoeft alleen maar deze I n*uwe obonnee onlvongt de bront U dagen
vernieuwde en sterk flrollS' <n bespoort tenminste 3.- abonnementsgeld
uitgebreide krant van
hand tot hond te loten gaan. Opgegeven door:
I Naom:
En dan de ban hiernaast Adres:j
invullen. I Ploot»:..
Ik ontvang als beloning het oongekruiste
Postzegel niel nodig ols mop* podpopmr pi»;,*, schooltje O hondje perooonop M
v op de envelop schrijft: ^^mti ^„lopwn iBoscnendcrmt»/) n«t b»..ipop:«o
Nieuwe Leidse Courant Antwoordnummer 267 Leiden