Kermisexploitanten blokkeren de Dam Schrijven levert heel weinig op Staking leerlingen van tuinbouwschool Nieuw bestuur B.B.K. Ruim zeven procent van Nederlanders behoeft juridische 'eerste hulp' Reünie Conservatorium twee weken Heertje kritisch over commissie Mansholt IJsselmeervissers in één nieuwe organisatie Nieuwe cao's in agrarische sector in teken van Monteverdi 'Montage Theater München' Gemotoriseerde rolschaatser TROUW/KWARTET DINSDAG 14 MAART 1972 BIX\EM.A\P KI XSTII Zes maanden geleden werd een 4-jarig vondelingetje gevonden bij een winkel in Ierland. Alle aanwijzingen naar zijn herkomst'waren zorgvuldig verwijderd. Het jongetje werd verzorgd door een katholieke instelling In Dublin. Afge lopen zaterdag werd bij dezelfde win kel een 5-jarig onbekend meisjes ge vonden. Ze werd ook naar Dublin ge bracht, waar zij het jongetje ontmoet te, het onmiddelijk herkende en aan sprak met 'Minnie'. Aangenomen wordt dat het broer en zus zijn. De ouders zijn evenwel onbekend gebleven. Amsterdam belooft voorzieningen Volgens de heer Donks bestuurslid van de 'Bond van Kermisbedrijfshou- ders (BOVAK) bestaan er in heel Nederland klachten over de overwin teringsplaatsen van de ongeveer twaalfhonderd kermisexploitanten'De twaalfhonderd kermisexploitanten. 'De bom is nu in Amsterdam gebarsten maar ik verwacht dat het nu ook in andere plaatsen gaat ploffen.' De ooi-zaak zit volgens de heer Donks in de nieuwe woonwagenwet. Volgens die wet hoeven kermisexploitanten niet op een regionaal woonwagenkamp te staan. 'CRM subsidieert wel die woon wagenkampen maar wij krijgen geen cent. De wet zegt ook niets over de eisen waaraan onze terreinen moe ten voldoen. Telkens als we bij een gemeente aankloppen voor betere voorzieningen wordt gezegd dat men van goede wil is maar dat CRM het geld niet ter beschikking stelt. Als de situatie zo blijft, moeten er wel har dere acties komen. Wij willen ook leven' Mr. Stevens schrijft dit in het pas verschenen boekje 'Recht op rechtsbij stand?' (uitgegeven door Kluwer in Deventer), waarin hij samen met de jurist rar. B. A. Wille nieuwe feiten en gedachten bijdraagt aan de discus sie over de vraag hoe het best voor zien kan worden in de leemte in de rechtshulp. Exacte gegevens over de behoefte aan deze bijstand zijn er niet. De schat ting van mr. Stevens heeft betrekking op wat hij noemt de rechtshulp in de 'eerste fase', dat is de bijstand zoals die gewoonlijk wordt verleend door de sociale raadslieden (die bij enkele grote gemeenten werkzaam zijn), en door de vakbonden. In de 'tweede fase', bij ingewikkelde gevallen waar een advocaat moet worden toege voegd, bestaat volgens mr. Stevens bij ongeveer 103.000 mensen behoefte aan rechtsbijstand. VOLKSVERZEKERING Mr Stevens concludeert dat er een volksverzekering moet komen voor ju ridische hulp door toegevoegde advo caten, dus in de tweede fase. De rechtsbijstand op het eerste plan zou het beste kunnen worden opgevangen op gemeentelijk niveau door sociale raadslieden, dat betekent dat ook de andere gemeenten zich zouden moeten voorzien van de hulp van zo'n sociaal raadsman. Mr. Wille daarentegen gelooft niet in. een verplichte rechtsbijstandverzeke ring. Hij wijst op de mogelijkheid dat querulanten overmatig gebruik van DEN HAAG De twee bestaande organisaties van beroeps-IJsselmeer- vissers: Covij (combinatie van IJssel meervissers) en Awij (algemene vere niging van IJsselmeervissers) worden opgeheven. In hun plaats zal een nieuwe algemene beroepsvisserij-orga nisatie voor het IJsselmeer en de randmeren worden opgericht onder de naam Ovrij (organisatie van rand- en IJsselmeervissers). In een vergadering van alle IJssel meervissers is dit in Volendam beslo ten. De vissers verwachten op deze manier tot meer eenheid en daardoor tot doelmatiger overleg met de over heid te kunnen komen. De oude orga nisaties waren het nogal oneens met elkaar en kwamen dan met uiteenlo pende adviezen bij de overheid. DEN HAAG In de agrarische sec tor zijn zeven cao's tot stand geko men, waaronder die voor de ruim 25.000 werknemers in de tuinbouw. De negen regionale cao's in deze be drijfstak maken dit jaar plaats voor twee cao's (één voor Gelderland, Overijssel, Noord-Brabant en Lim burg, en één voor de rest van het land). Volgend jaar zal dan hetgeen in de landbouw vorig jaar reeds geschiedde de overstap naar één landelijke cao worden gedaan. De werknemers in de tuinbouw ont vangen per 1 maart (de ingangsdatum van de nieuwe cao's) een reële loons verbetering van 6.50 per week, als mede een verhoging van 0.5 pet nabe taling voor prijscompensatie in 1971. Verdere prijscompensaties zullen (on- gemaximeerd) maar met een mati gingsdrempel van 0.7 pet) plaats vin den op 1 juli en 1 januari a.s. De vakantietoeslag wordt met 0.6 pet ver hoogd tot 7 pet en de vakantieduur verlengd met één dag tot 18 dagen. deze goedkope rechtshulp zouden gaan maken. Hij meent dat gebreken van de bestaande toevoegingsregcling ook kunnen worden opgeheven met be houd van de uitgangspunten van dat stelsel. Hij bepleit vereenvoudiging van de toevoegingsprocedure. Wie ju ridische hulp van een advocaat geniet, zou daarvoor zelf ook een (progres sief oplopend percentage van de kos ten moeten betalen, vindt hij. Het is wenselijk dat de toegevoegde raadslieden een volledig honorarium ontvangen, vindt mr. Wille. Mr. Ste vens op zijn beurt constateert dat een aanzienlijke toeneming van de vergoe ding voor deze advocaten op de justi tiebegroting waarschijnlijk een 'uto pie' zal blijven. In een brief aan de directeur hebben de leerlingen een aantal van die grie ven opgesomd. Het antwoord, dat ir. Jurriaanse gisteren gaf vonden ze zo onbevredigend, dat ze besloten door te gaan met de staking. Iets meer dan de helft van de 250 leerlingen heeft gisteren de lessen niet gevolgd. Het stakingscomité noemt als één van de eerste grieven de machtspositie van de directeur. Hij besloot vorige week vijf spijbelaars voor kortere of langere tijd van school te verwijde ren. De leerlingen vinden, dat bij het opleggen van zulke zware straffen ten minste de leraren zeggenschap moet worden verleend. Ir. Jurriaanse stelt hiertegenover, dat hij als directeur snel moet kunnen handelen. Achteraf heeft hij zijn maatregelen voorgelegd aan de lerarenvergadering en die heeft de straffen toen goedgekeurd. Een andere grief van de leerlingen is het veelvuldig verschuiven van lessen ten behoeve van leraren, die neven functies bekleden. Ir. Jurriaanse zegt over de leraren met bijbanen: 'Als ze voor die betrekking toestemming van het bestuur hebben, moet ik dat res pecteren.' Dat de leerlingen hier het slachtoffer van zouden worden, noemt hij onzin. Hij wijst er op, dat ook om andere redenen, zoals ziekte, familie omstandigheden, bijwoning van stu diebijeenkomsten, voortdurend lessen kunnen komen te vervallen. 'De reden hoeven wij niet altijd aan de leerlin gen mee te delen' vindt hij. Ir. Jurriaanse wil over deze en andere grieven van de leerlingen wel praten. 'Als ze een acceptabele delegatie stu ren, wil ik mijn standpunt nog wel eens uiteenzetten', verduidelijkt hij. Voor een 'openbare discussie met ruim 200 leerlingen' voelt hij niets. Ir. Jurriaanse verwacht trouwens, dat het aantal stakers snel zal teruglopen. De lessen gaan in elk geval gewoon door. 'Wie niet komt krijgt natuurlijk ook geen cijfer en zonder cijfers krij gen ze natuurlijk geen einddiploma mee', zegt ir. Jurriaanse. DEN HAAG Het Koninklijk Con servatorium, directeur Jan Vrijman, zal twee weken lang in het teken staan van de muziek van Claudio Monteverdi. Een project dat in de muzikale wereld opzien zal baren, me de dankzij de medewerking van inter nationale experts als Nikolaus Har- noncourt en Alfred Deller. Het doel van deze weken is de voor bereidingen van een uitvoering van Orfeo op zaterdag 25 maart a.s. Uiter aard zullen ook andere composities van Monteverdi en van enkele van zijn tijdgenoten aandacht krijgen, zo als de madrigalen en canzonetten. Harnoncourt, als specialist in barokke muziek, zal een lezing houden over de technische grondslagen, stemming, in tonatie en dergelijke en over de bete kenis van Monteverdi. Drs. E. Stam zal spreken over de Europese muziek tijdens de Monteverdi-tijd en de Orfeo staat centraal bij een discussie, geleid door Harnoncourt en Maderna. Gister morgen is dit projekt begonnen met een concert door medewerking onder andere van Alice en Nikolaus Harnon court. Alfred Deller en Frans Brug gen. Op het programma stonden enke le vocale en instrumentale werken van Monteverdi waaronder het Salfe Regina en het Schlummerlied der Ar- nalta. Een veelbelovende opmaat, om dat alle uitvoerenden met onder ande re Anner Bijlsma, Alice Harnoncourt. Marinus Altena zich zo intens met Monteverdi en zijn oeuvre hebben beziggehouden, dat men het vertrou wen kan hebben dat zijn muziek een optimale verklanking zal krijgen. Het is een waardevol initiatief van dit Haags conservatorium, waarbij de leerlingen nu eens niet in aanraking worden gebracht met de muziek van vandaag, maar kennis willen maken met een muzikale schat uit vorige eeuwen en dat op zo stijlvol mogelij ke manier. Dr. Christian Tuempel, theoloog en kunsthistoricus te Hamburg kreeg de De Jong van Beek en Donk-prijs voor zijn Ikonographische Beitrage zu Rembrandt en Studiën zur Ikonogra- phie der Historiën Rembrandts. DE Russische pianist Nikita Maga- loff komt op 20 maart het derde pianoconcert van Prokofjef en het vierde pianoconcert van Beethoven spelen met het Brabants Orkest Gros verdient het zout in de pap nog niet DEN HAAG 'De inkomensmo gelijkheden die het schrijver schap in Nederland biedt zijn eigenlijk zo gering dat zelfs een schrijver die voor Nederlandse verhoudingen redelijk verkoopt, daaruit geen bestaansbasis heeft. Als de afzet van de literatuur in Nederland over de gehele linie zou verdubbelen of verdrievoudigen, dan zou het gros van de Nederlandse schrijvers nog bij lange na niet van hun pen kunnen leven'. Deze conclusie trekt dr. A. van.der Zwan in het onderzoek: 'De sociale positie van de auteur in Nederland', dat hij in opdracht van het ministerie van cultuur, recreatie en maatschap pelijk werk heeft verricht. De heer Van der Zwan is verbonden aan het Nederlands Centrum voor Marketing Analyses in Amsterdam. Uit het on derzoek blijkt dat de 250 literaire auteurs die ons land telt, gemiddeld 4000 gulden aan royalty's ontvangen. Daarbij moet rekening worden gehou den met het feit dat enkelen aanzien lijke bedragen ontvangen, terwijl de meesten praktisch niets krijgen. 'Het is weinig overdreven, zegt dr. Van der Zwan, dat de literatuur in een impasse verkeert. Als we de illu sie die de schrijvers en uitgevers direct na de oorlog hebben gehad over de verkoop van hun boeken en de 'waardering', die het schrijver schap toekomt, confronteren met de concrete afzetcijfers van literaire pro- dukten, zijn daarmee de knelpunten al duidelijk aangegeven'. De impasse heeft volgens de onderzoeker duide lijk twee kanten. De schrijvers zelf voelen zich in een positie van isole ment, terwijl de geledingen die zich met de afzet van literaire produkten bezighouden als het ware gedwongen worden tot de conclusie dat literatuur een specialisme is voor een select publiek. (De belangstelling voor lite ratuur is voornamelijk afkomstig van jeugdiger personen met een middel baar opleidingsniveau). Behalve dat het schrijven voor de meeste auteurs te weinig oplevert om van te leven concludeert dr. Van der Zwan ook dat het publiek weinig belangstelling toont voor literatuur, dat veel schrijvers het contact met het publiek missen; zij voelen zich maatschappelijk geïsoleerd, dat het boek door kostenstijgingen het gevaar loopt zichzelf 'uit de markt te prijzen' en dat uitgevers en boekhandelaren grote risico's nemen bij de versprei ding van literatuur. BEWUSTZIJNSPRODUKT Ook de opkomst van een nieuwe gene ratie met een afwijkende opvatting over het schrijversschap leidt volgens het onderzoek tot spanningen. Deze generatie schrijvers stelt zich niet tevreden met 'het afleveren van boek jes als eindprodukten', maar wil een rol spelen in het maatschappelijke bewustwordingsproces. Hun opvatting is dat de schrijver een 'bewustzijns- produkt' maakt ofwel zou moeten ma ken. Deze opvatting staat veraf van de traditionele visie zoals die bijvoor beeld door de beleidsfunctionaris van CRM wordt vertolkt. In die visie is de schrijver de uitoefenaar van een vrij beroep met de daaraan verbonden voordelen en risico's. Dr. Van der Zwan: 'Het wil dat deze gewijzigde opvatting van het schrij versvak samenvalt met een verslechte ring van de afzetpositie van het lite raire produkt in Nederland. Het is duidelijk dat de markt de claim van het full-time schrijversschap minder kan honoreren dan na de oorlog ooit het geval is geweest De roep om door middel van overheidssubsidie een er kenning van het schrijversschap af te dwingen wordt in heftighefd wellicht mede bepaald door de tweeslachtige situatie, waarin de literaire schrijver zich bevindt. Tegen een beleving van het schrijversschap als aandrijving van een maatschappelijke bewustwording steken de reële marktverhoudingen bijzonder schril af. De mogelijkheden voor de uitgevers om de markt te vergroten wordt door dr. Van der Zwan klein geacht. Een titel brengt de uitgever jaarlijks 15 a 20.000 gulden op. Indien daarvan en kele procenten voor promotie beschik baar komen, dan levert dit over een titelproduktie van ca 50 titels geen bedragen op waarmee een effectieve marktbewerking kan worden onderno men. Bovendien wordt de afzet van literaire boeken in de eerste plaats bedreigd door een verslechtering v?n de distributie. Als de situatie van 'e slechte distributie de boekhar 1 kan het risico van voorraadvorr g niet meer dragen voor langere d bestendigd wordt loopt het lite re boek de kans verder uit het per ec- tief van de lezer te verdwijnen, oor een produkt dat in de distribute zijn voornaamste stootkracht moet ontwik kelen is dit gevaar volgens de onder zoeker des te groter. In zijn aanbevelingen komt dr. Van der Zwan tot de conclusie dat de overheid met betrekking tot het voe ren van een literatuurbeleid zou kun nen overgaan tot het stimuleren van het gehele literatuur-voorzieningspro- ces en tot maatschappelijke erkenning van het schrijversschap. Als mogelijk heid noemt hij de oprichting van een driemaal per jaar verschijnende lite ratuur-krant, die in een grote oplage op scholen en via de boekhandel moet worden verspreid. Tenslotte stelt hij voor auteurs, die zichzelf hebben "be wezen', een inkomen van 25.000 gul den per jaar te garanderen. Behalve in een aanvullende pensioenvoorzie ning (boven de AOW) zou ook moe ten worden voorzien in een afbouw regeling, indien een schrijver niet langer in aanmerking komt voor de werkgarantie. Een beginnend auteur zou gedurende drie jaar een (lagere) werkgarantie moeten krijgen. Van een verslaggever DEN HAAG Ruim 900.000 mensen (ruim zeven procent van de Nederlandse bevolking) hebben jaarlijks behoefte aan 'juridische eerste hulp'. Dit heeft de Amsterdamse advocaat mr. W. F. C. Ste vens berekend. Dit zijn de medewerkers van Montage Theater München, dat op 22, 24 en 25 maart in Amsterdams Universiteitstheater komt en verder in Utrechts Karga- door, op 21, Leids Akademisch Kunstcentrum op 23, en Groningens Vestzak theater op 26 maart. Het Montage Theater München brengt 'Wer Beschiss Sal- vatore G?' een politiek cabaret of liever Agit-Prop-programma over het lot van gastarbeiders in West-Duitsland, of elders. De zes medewerkers brengen een samenstelling van scènes, films, documentair materiaal en muziek, waarin getoond wordt hoe, waarom en waardoor Salva- tore G en miljoenen andere Salvatores 'beschissen' dat is ongeveer 'belazerd' worden. Het Montage Theater bracht dit programma in Duitsland al op vele plaatsen, in fabrieken onder meer, en voor Radio Bremen, en zal er ook mee naar Italië gaan. FREDERIKSOORD Een aantal leerlingen van de middelbare tuin bouwschool in Frederiksoord is in staking gegaan. De directe aanlei ding was een aantal straffen dat directeur ir. A. W. Jurriaanse vorige week aan een vijftal op spijbelen betrapte leerlingen oplegde. De stakende leerlingen hebben daarnaast nog een aantal grieven, die ze eerst met de leiding van de school willen bespreken, voordat ze de lessen weer gaan volgen. VLAARDINGEN Professor dr. A. Heertje heeft zich gisteravond tijdens een rede voor de Vereniging tegen Milieubederf in Vlaardingen kritisch uitgelaten over de conclusie van de commissie-Mansholt (PvdA) die een nieuwe visie op de maatschappij heeft ontwikkeld. Volgens professor Heertje zijn de op lossingen van de commissie voor de samenlevingsvraagstukken te radikaal, waarbij dc indruk wordt gewekt, dat het verderf alleen in het kapitalisti sche systeem zit 'Mansholt gaat conservatief en dogma tisch te werk. Hij wil bijvoorbeeld na tionalisatie van de industrieën. Boven dien wekt hij de indruk, dat er uit sluitend in zijn kring over de milieu vraagstukken wordt gesproken. Men mag hier echter geen monopolie voor zich opeisen. Dat werkt polarisatie in de hand.' Tegen de radikale voorstellen van de commissie-Mansholt stelde professor Heertje een meer pragmatische aan pak. 'Het milieuvraagstuk ligt in Rijn mond anders dan in het noorden. In Rijnmond past een zeer selectief inves teringsbeleid, maar in het noorden moet industrievestiging juist gestimu leerd worden. Hier gelden andere be langen dan in de Randstad. Daarom biedt een regionale aanpak perspec tief.' Professor Heertje pleitte voor een af remming van de inkomensstijgingen, waardoor financiële ruimte ontstaat voor de oplossing van met name het milieuprobleem. 'De regering moet nu de lonen aanpakken vóór het te laat is. Maar ik vrees, dat men ook op lan ge termijn niet bereid is de loonstij ging te beperken.' De Beroepsvereniging van Beeldende Kunstenaars heeft, op de jaarvergade ring in Amsterdam, een nieuw be stuur gekozen, met Harry Visser als voorzitter. De grote meerderheid van de stemge rechtigde leden sprak zich uit voor een directer belangenbehartiging en tegen teveel politieke indoctrinatie. Het bestuur zal de ideologie niet loslaten en radicaal blijven handelen, maar wil niet radical is tisch zijn, en ook niet gehoudend. Het zal een beleid voeren, dat afge stemd is op de volgende punten: De B.B.K. wil de vakvereniging zijn voor alle beeldende kunstenaars in Neder land; de B.B.K. accepteert de huidige regeling van minister Boersma niet, maar beschouwt die als een actiepunt, dat kan leiden tot een volwaardige arbeidsregeling voor beeldende kun stenaar in een sociaal-cultureel rege ringsbeleid; de in de laatste moeilijke tijd verbroken relatie met het Voor zieningsfonds wordt genormaliseerd; het bestuursbeleid wordt gedemocrati seerd en gericht op een sterker actie van gewestelijke afdelingen; er zal deelgenomen worden aan het overleg over vernieuwing van het kunstonder wijs. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Veertig fel be schilderde kermiswagens hebben gistermorgen het verkeer in het Amsterdamse centrum een uur lang volledig plat gelegd. Na de succesvolle blokkade van De Dam heeft het gemeentebestuur snelle voorzieningen beloofd voor het over- winteringsamp 'Vredehof' waar zo'n zeventig kermisgezinnen zondagavond aan een ramp ontsnapten. Zondag dreigde een brand op het terrein van de Centrale Markthallen aan de Jan van Galenstraat in Am sterdam over te slaan naar de ruim driehonderd kermiswagens op het ter rein naast de brandende loods. Twee woonwagens en o.a. een poffertjes kraam gingen in de vlammen op voor de bewoners de andere wagens in veiligheid hadden gebracht. Al die tijd stond de Amsterdamse brandweer machteloos. Op het hele terrein was geen bluswater aanwezig. De woedde van de kermisexploitanten over de slechte voorzieningen op het overvolle terrein ontlaadde zich gis termorgen in een korte maar succes volle blokkade op d^> Dam. Nadat gemeenteambtenaren beloofd hadden snel te komen kijken, verlieten ze met veel kabaal het stadscentrum. S' middags kondigde een gemeenteamb tenaar de oprichting van een commis sie aan die samen met de kampbewo ners de behoefte aan voorzieningen gaat 'bestuderen.' De kermisexploitanten overwinteren van oktober tot april op het terrein aan de Vredehofweg. Tussen de vaak riante woonwagens zijn alle sta tussymbolen van een klein maar wel varend ondernemerschap te vinden. Maar de afvoer van de Amerikaanse keukens in de wagens komt recht streeks op de straatkeien uit, water is alleen in emmers te krijgen aan vier pompen in de open lucht en de ton van een toilet moet ergens aan de rand van het terrein worden geleegd. De bewoners zijn die situatie zat. 'We praten al jaren over voorzieningen', zegt een bewoonster. 'De gemeente had ons sanitaire voorzieningen licht en water en een recreatiegebouw voor onze kinderen toegezegd. Maar we hebben er de laatste winters nog niks van gezien. De gemeente is zelfs de huur die we hadden afgesproken niet komen ophalen.' Volgens de bewoonster zou er zondag een ramp zijn gebeurd als de brand 's avonds laat was uitgebroken en de wind in een minder gunstige hoek had gezeten. 'Er was nu al een gewel dige paniek.' De bewoners klagen vooral over ge brek aan stromend water, het ontbre ken van speelruimte voor de kinderen ('ze moeten nu spelen tussen elektri sche kabels en vuilnis dat niet wordt opgehaald') en de weinige vluchtwe gen uit het kamp. 'Er is maar één uitgang. Als de brand bij die ingang was ontstaan hadden we als ratten in de val gezeten.' De bewoners vragen de gemeente minstens één extra uitgang voor het terrein aan te leeeen verder moeten op het terrein, dat al jaren geleden door de brandweer werd afgekeurd, brandblusapparaten worden geplaatst. Er moet een speelbarak voor de kin deren komen. De Engelse aannemer Tommy Hancocks (73) gaat naar zijn werk op gemotoriseerde rolschaatsen. Hancocks heeft de motor van een grasinaaimachine aan zijn rolschaatsen bevestigd en een kleine ben- tinetank. Het sturen gebeurt met de voeten en gas geven met het buigen van de knieën. De benen worden beschermd door een schacht fn voor noodgevallen is er nog een handrem. Het benzineverbruik is twee liter op 190 kilometer. Kermiswagens op weg naar de Dam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 11