Economie dient afgeremd
ter bestrijding inflatie
Friesch Dagblad betrekt nieuw gebouw
t
Speciale opleiding
tot onderwijzeres
voor gehuwde vrouwen
Ontslag voor 230 man
bij Jansen de Wit
'tis NIETTE GELOVEN!
Commissaris plant
onbekende boom
Goudswaard waarschuwt voor werkloosheid
richting Biowetenschappen
eeft informatiecentrum
Drie zetels van
studenten in raad
VU onbezet
Kentekenbewij zen
en auto's gestolen
KOERS, UW OPINIEBLAD!
Dankzij hulp van lezers:
U kunt nog 25,- besparen
als U vóór 15 maart intekent
Reeds meer dan 20.000 intekenaren!
SLECHTS 12,50 PER MAAND!
lOUW/KWARTET ZATERDAG 11 MAART 1972
IIIWEMAM»
Van onze soc.-economische redactie
AMSTERDAM Wanneer we niet bereid zijn de economische groei
af te remmen, is niet alleen een versterking van de inflatie onont
koombaar, maar zal ook in een open economie als de onze een scherpe
terugval van de werkgelegenheid onvermijdelijk zijn.
Tot deze conclusie kwam prof. dr. B.
Goudzwaard gisteren in zijn inaugure
le rede, die hij gisteren uitsprak bij
de aanvaarding van het ambt van
loogleraar in de economie aan de
Vrije Universiteit in Amsterdam. In
djn rede leverde prof. Goudzwaard
kritiek op de 'onbijbelse westerse
vooruitgangsidee, waarin het voort jak-,
keren op het jaagpad van een altijd
doorgroeiende welstand tot doel in
zichzelf is verheven.' Hij vond in dit
verband een overheidsbeleid dat be
wust is gericht op een verdere vergro-
)EN HAAG De stichting Bioweten-
chappen en maatschappij heeft een
nformatiecentrum opgericht, waar
ïen ieder die daaraan behoefte heeft
in begrijpelijke vorm wil inlichten
iver de mogelijke gevolgen van bio-
ogische, medische, psychologische en
armaceutische ontwikkelingen voor de
amenleving.
)nze gedachte is, deze problemen ook
een aantal activiteiten aan de orde
e stellen, om het grote publiek be-
>ajffust te maken van de toekomstige ont
wikkelingen, aldus de voorzitster van
stichting, oud-minister mejuffrouw
M. A. M. Klompé. Men wil voor-
nen dat de bevolking wordt gecon-
lujronteerd met totaal onverwachte re-
lud-minister Klompé
sultaten van wetenschappelijk onder
zoek, zoals dat bijvoorbeeld ooit met
de atoombom gebeurde. Het moderne
erfelijkheidsonderzoek en de princi
piële mogelijkheden om het gedrag te
beïnvloeden zijn voorbeelden van bio-
wetenschappelijk onderzoek dat gewel
dige ethische problemen stelt, aldus
mejuffrouw Klompé. Een goed geïnfor
meerd publiek zal de democratische
besluitvorming ten goede komen.
Volgende week houdt het nieuwe in
formatiecentrum open huis: iedereen
kan komen bekijken hoe daar wordt
gewerkt. Het adres: Brigittenstraat 22,
Utrecht, telefoon (030) 3126 56 of
31 21 84.
De stichting Biowetenschappen en
maatschappij werd drie jaar geleden
opgericht op initiatief van prinses
Beatrix en haar man. Dit was de eer
ste keer dat de stichting naar buiten
optrad.
AMSTERDAM In de universiteits
raad van de Vrije Universiteit zullen
tenminste drie zetels voor de studen
ten onbezet blijven. Dit heeft de kies
commissie die de verkiezingen voor
de nieuwe universiteitsraad regelt gis
teren bij het sluiten van de termijn
van kandidaatstelling bekend gemaakt.
In totaal zijn bij de kiescommissie 50
kandidaten binnengekomen. De com
missie heeft de kandidatuur geweigerd
van 14 mensen, die op instigatie van
het comité democratisering onderteke
ning van de grondslag van de VU
achterwege hadden gelaten. Van de
overgebleven 36 kandidaten zijn vier
automatisch gekozen doordat ze in
hun district door minstens 35 procent
van de kiesgerechtigden kandidaat ge
steld zijn.
In de universiteitsraad zullen nu ma
ximaal 37 leden zitten. Acht plaatsen
worden bezet door de Vereniging. Van
de 32 universitaire zetels kunnen hoog:
stens 29 bezet worden.
ting van de particuliere welstand per
hoofd van de bevolking in de wester
se landen niet langer te verdedigen.
Verwaarloosd
'We leven in een tijd, waarin het
bewustzijn groeit van een verwaar
loosd rentmeesterschap over de na
tuur, die ons omringt; waarin we met
enige schrik de conclusie trekken dat
ons schaarse levensmilieu en de be
perkte, ons nog gebleven grond- en
delfstoffen nooit blijvend de druk
zullen kunnen weerstaan van een
steeds toenemende bevolkings- en wel-
standsgroei", aldus prof. Goudzwaard.
Hij vervolgde: "Voor degenen, die we
ten dat een percentueel gelijkblijven
de groei van bevolking en welstand
leidt tot een steeds sneller verdubbe
ling van de aanwezige bevolkings- en
welstandsniveaus zal dat ook zonder
ingewikkelde computerberekeningen
duidelijk zijn. We naderen de natuur
lijke grenzen aan onze economische
expansie in een tempo, waarbij als
wij onze koers niet tijdig verleggen
een frontale botsing onvermijdbaar
lijkt.'
Economische vooruitgang acht prof.
Goudzwaard slecht aanvaardbaar tegen
de achtergrond van de roeping tot het
rentmeesterschap; een roeping dde ge
richt is op het vermijden van wanbe
heer bij het tot ontwikkeling brengen
van economische mogelijkheden.
Het verdient daarom volgens hem
aanbeveling niiet langer te streven
naar een kunstmatig beperkte levens
duur van allerlei industriële produk-
ten .en de produktie van grondstoffen
verslindende en het milieu bederven
de 'wegwerpartikelen' zoveel mogelijk
te beperken.
ze afremming kan begeleiden met een
inkomensbeleid, dat in de samenle
ving wordt aanvaard en ondersteund.
Ook het vaak aangevoerde argument
dat een matiging van de welstands-
groei zou leiden tot sociale spannin
gen wees hij van de hand, omdat ook
het tegendeel blijkt op te gaan: een
snelle economische groei kan aanlei
ding geven tot een verstoring van
stabiele sociale verhoudingen, tot het
stimuleren van afgunst en begeerte,
en tot versnelling van klassen-, racia
le en religieuze conflicten. En ten
slotte is het bevorderen van de econo
mische groei ook geen noodzakelijke
voorwaarde voor de verdere uitbouw
der openbare voorzieningen; de econo
mische ruimte kan daarvoor in princi
pe, zij het moeizamer ook uit een
andere bestemming van de economi
sche middelen worden vrijgemaakt.
Premie-stelsel
Na zijn opmerking dat een verdere
vergroting van de particuliere wel
stand per hoofd van de bevolking niet
langer kan worden verdedigd, zei
prof. Goudzwaard dat het overheidsbe
leid daarom in de komende tijd die
vormen van industriële productiever
hoging zaïl moeten bevorderen, die
gericht zijn op milieuzuLvering en op
Prof. dr. B. Goudzwaard
het opnieuw bruikbaar maken van
aangewende grondstoffen. In dit ver
band bepleitte hij naast een premie
heffing op milieuverontreiniging ook
een premiestelsel op de vermindering
van de milieu-verontreiniging, waarbij
die bedrijven een premie ontvangen,
die him hoofdactiviteit rechtstreeks
op milieu zuivering of op het op
nieuw bruikbaar maken van reeds aan
gewende stoffen hebben gericht. Dit
premie-stelsel zou uit opbrengst van
de milieuheffingen kunnen worden
bekostigd.
Prof. Goudzwaard waarschuwde ten
slotte dat degenen die via loon- en
prijsbewegingen het oorspronkelijk
beoogde welvaartspeil willen berei
ken, de inflatie zullen versterken en
uiteindelijk zullen moeten rekenen op
een terugval in de werkgelegenheid.
Afremming
Prof. Goudzwaard wees erop dat bij
een zekereafremming van de wel
vaartsgroei geen sprake behoefte te
zijn van een automatisch intredende
werkloosheid, zolang men althans de-
Van onze correspondente
GILZE-RIJEN Uit een garage in
Gilze-Rijen zijn twee nieuwe personen
auto's gestolén en 50 kentekenbewij
zen. Hiervan stonden er 12 nog niet op
naam, zodat deze voor gestolen auto's
te gebruiken zijn. De politie heeft de
zaak in onderzoek.
Van onze onderwijsredactie
AMERSFOORT De rijks peda
gogische academie in Amersfoort
begint in augustus met een speci
ale opleiding voor gehuwde vrou
wen die onderwijzeres willen
worden. Het ministerie van on
derwijs heeft dit experiment
goedgekeurd.
Volgens 'Het Schoolblad' van de alge
mene bond van onderwijzend perso
neel krijgen de gehuwde vrouwelijke
studenten een aangepaste opleiding.
Dank zij bijzondere faciliteiten zullen
zij gezin en studie makkelijker kun
nen combineren. De lestijden zullen
(ADVERTENTIE)
Recht(s)c KOERS, zonder afwijken zo broodnodig in onze tijd.
Het echte reformatorische geluid op alle gebied.
Onafhankelijk, maar beginselvast.
Vóóraan in de strijd voor de rechtzinnigheid.
Tegen alles wat Gods Woord verbuigt en verkracht
Tegen de revolutie het Evangelie.
Het ANDERE GELUID in do Nederlandse opinicpers.
Abonnementen, proefnummers, inlichtingen:
KOERS, SOESTERBERGSESTRAAT 172, SOESTDUINEN.
TELEFOON 02155-8228.
Van een verslaggever
'S-HERTOGENBOSCH Met het planten van een boom in de tuin van het
provinciehuis in 's-Hertogenbosch is vrijdagmiddag het herdenkingsfeest van
de 40-jarige stichting 'Het Noordbrabantse Landschap' begonnen. Uniek daarbij
was dat niemand wist welke soort boom de commissaris der Koningin, dr. C.
Kortmann, plantte. Er werd gesproken over een eik, die later een es zou zijn.
terwijl de feestredenaar, prof. dr. ir. II. J. Maas uit Delft, de hoop uitsprak dat
het een linde was.
Prof. Maas zei in zijn rede met nadruk, dat de vervuiling en het gebrek aan
openluchtrecreatie in de randstad de werknemers ertoe brengen elders werk
te zoeken. Hij betoogde dat de provinciale besturen met grote voorzichtigheid
hun bestemmingsplannen dienen uit te voeren, teneinde de natuur niet meer te
beschadigen dan reeds het geval is. Prof. Maas noemde de kanalisatie van de
Dommel tussen Boxtel en Sint Michielsgestel als een voorbeeld van een in
greep, die louter werd doorgezet omdat het plan nu eenmaal was gemaakt.
Deze kanalisatie was volgens hem volledig overbodig.
zoveel mogelijk samenvallen met de
lestijden van de schoolgaande kinde
ren. De lesuren die dan overblijven
zullen in de avonduren worden gege
ven.
Het Schoolblad constateert verheugd
dat over drie jaar de eerste resultaten
van het experiment merkbaar zullen
zijn. Verwacht mag worden dat dege
nen die aan de opleiding beginnen
van plan zijn na hun studie zo spoe
dig mogelijk voor de klas zullen gaan
staan.
In Amersfoort heeft de sectie kleuter-
onmogelijk is, wanneer kleuterleid-
ook bezig gehouden met de opleiding
van onderwijzend personeel. In haar
openingsrede uitte mevrouw M. A.
Weyer felle kritiek op de plannen van
de regering, om kleuterleidsters die
ai de toekomst les gaan geven op de
basisschool minder te betalen dan on
derwijzers. Staatssecretaris Schelfhout
heeft laten weten dat invoering van
een nieuwe wet op het basisonderwijs
nomogelijk is, wanneer kleuterleid
sters (dan die in de laagste klassen
van het basisonderwijs kunnen lesge
ven) evenveel moeten verdienen als
onderwijzers. Mevrouw Weyers ver
zette zich daar krachtig tegen: 'De
ze opzet is onaanvaardbaar. We eisen
één opleiding voor het nieuwe basis
onderwijs, één toelatingsniveau,
één bevoegdheid', zei ze. 'Ieder weet
dat we voor de tegenwoordige pedago
gische academie de fictie van de all
round onderwijzer hebben laten va
ren. Ook de nieuwe opleiding zal dus
geen uniform produkt opleveren'. En
de conclusie daarvan is volgens me
vrouw Weyer dat er geen verschil
mag zijn in salaris.
in onze correspondent
-EEUWARDEN -i— De 'ch' zal in de kop van Friescli Dagblad blijven staan en de
vele opzichten nog opmerkelijk conservatieve instelling van deze krant zal, on
er aanvoering van de onvermoeibare ho ofdredacteur Hendrik Algra, zeker nog
iet worden losgelaten. Maar verder is het één en al vernieuwing bij het Friesch
hgblad. Woensdag 15 maart zullen de nieuwe drukkerij en kantoren aan de Vol-
w astraat op één van de nieuwe industrieterreinen van Leeuwarden officieel door
minister van CRM, de heer P. J. Engels, worden geopend en omstreeks vijf uur
de middag wordt een nieuwe rotatie-offsetpers in werking gesteld.
bescheiden
id- et oude. uitgeleefde complex
de Galileeër Kerkstraat,
liarin voor de oorlog het
lX" eeuwarder Nieuwsblad' ge-
'P* üsvest was, wordt na 27 jaar
st- daten. Het Friesch Dagblad
3or at nu ook op groter formaat
iet frschijnen. Het kleine for-
ig® aat stak wat te veel af bij de
er. idere dagbladen en boven-
ijfc en leverde het moeilijkhe-
ie- n op bij het plaatsen van de
iet i een groter formaat afge-
ji- smde landelijke advertenties,
ng u er tóch veranderd wordt
ies 1 het ook zeer ingrijpend
in: er zal tot fotografisch
ior tten en offsetdruk worden
ïetpergegaan. Deze combinatie
it tot nu toe zeer weinig
ak ons land voor. Een belang-
ik voordeel er van is, dat
1 werksysteem veel eenvou-
g«r wordt. Er behoeven
®n cliché's te worden ge-
de opmaak gaat ge-
'kkelijker. Het drukken van
krant zal minder perso-
flskosten vragen. Er kan
arom ook meer werk wor-
aangetrokken. Ook mo-
ttteel heeft het Friesch
Dagblad al een
handelsdrukkerij.
Al die vernieuwingen beteke
nen hoge investeringen. Is dat
verantwoord voor een provin
ciale krant met nog geen
20.000 abonnees? Het bestuur
van de Provinciale Persvereni
ging voor Friesland, die het
blad op ideële gronden en
zonder winst te beogen uit
geeft. heeft de stap durven
wagen. Het heeft een beroep
gedaan op de lezers voor liet
voltekenen van een renteloze
lening van één miljoen gul
den.
Er waren obligaties van 100.
500 en 1000 gulden. Het bleek
dat d e abonnees van het
Friesch Dagblad bijzonder
trouw zijn aan hun krant; het
bedrag werd zelfs overtekend.
Dit heeft de exploitatie van de
krant een behoorlijke steun in
de rug gegeven. De jaarlijkse
omzet van het bedrijf is onge
veer drie miljoen gulden. Er
zijn 80 personeelsleden, van
wie twaalf redacteuren.
Het Friesch Dagblad bestaat
een kleine zeventig jaar. De
Provinciale Persvereniging
werd al in 1899 opgericht,
maar de eerst door haar uitge
geven 'Provinciale Friesche
Courant' (hoofdredacteur T.
de Vries) werd geen succes.
Enkele jaren later werd de
*aak forser aangepakt en in
1903 ging het Friesch Dagblad
vijf maal per week verschij
nen.
Vanaf 1911 is de heer P.
Brouwer 15 jaar hoofdredac
teur geweest; hij werd in 1926
opgevolgd door D. van der
Meulen. In 1935 nam de ook
in politieke kringen zeer be
kend geworden heer Hendrik
Algra diens plaats in. Hij is
nu dus al 37 jaar lang hoofd
redacteur van dit blad, met
een onderbreking van vrijwel
de gehele periode van de
tweede wereldoorlog.
Het Friesch Dagblad heeft na
melijk in 1941 op eigen initia
tief de verschijning gestaakt.
Uitgeefster en redactie voel
den er niets voor om de hen
voorgeschreven kopij te plaat
sen en bovendien nam Algra
herhaaldelijk vrijmoedig stel-
Het nieuwe gebouw van het Friesch Dagblad.
ling tegen de Duitse bezetters.
Dat leidde uiteraard tot con
flicten en bestuurders en
hoofdredacteur kregen enkele
malen een ernstige waarschu
wing. Omdat ze geen krant
wilden laten verschijnen waar
van de inhoud tegen hun
principes indruiste werd be
sloten er mee op te houden
tot er betere tijden zouden
aanbreken. Bestuur en hoofd
redacteur hebben dat persoon
lijk aan de bezetters medege
deeld.
Terug
Na de oorlog kwam het Friesch
Dagblad onmiddellijk terug.
Op de persen van het Leeu
warder Nieuwsblad, dat een
verschijningsverbodkreeg en
ook later niet weer versche
nen is) werd het gedrukt.
Men mocht toen. in verband
met de papiersituatie, slechts
één krant lezen en er moest
een keus worden gedaan uit
de verschillende bladen. Bij
deze krantekeus kreeg het
Friesch Dagblad een bemoedi
gend aantal abonnees. Hoewel
het in abonnementenaantal ver
achtergebleven is bij dat van
de Leeuwarder Courant neemt
het in Friesland een bijzonde
re plaats in en het kan reke
nen op een zeer stabiel aantal
lezers.
De principiële koers, die geva
ren wordt, is in de na-oorlogse
jaren nauwelijks gewijzigd,
hoewel in de commissie van
hoofdredactie later ook ir. L.
Eringa en drs. S. Faber wer
den opgenomen. Laatstge
noemde, die een eigen rubriek
heeft, staat wat moderner en
genuanceerder tegenover poli
tieke vraagstukken dan de
heer Algra.
Zondagssport wordt nog steeds
grotendeels uit de krant ge
weerd, hoewel er de laatste
tijd wél verslagen en foto's
worden opgenomen van de
tweedaagse kampioenswedstrij
den op de schaats. Ook wor
den tegenwoordig kritieken
van films en beroepstoneel op
genomen. Maar in het alge
meen kan gezegd worden dat
het Friesch Dagblad een
nieuw gebouw betrekt en in
nieuwe vorm gaat verschijnen
met voortzetting van oude tra
dities.
Van een verslaggever
SCHIJNDEL Bij de Koninklijke Textielfabrieken M. Jansen de
Wit NV in Schijndel fabrikante van kousen, panties, sokken en
kinderkousen zullen ongeveer 230 mensen moeten afvloeien. Dit
heeft de directie van de onderneming gisteren medegedeeld.
Dooi' een verschuiving in het artike-
lenpafcket naar minder arbeidsinten
sieve produkten en door verdere me
chanisatie wil het bedrijf een grotere
concentratie bereiken om het hoofd te
bieden aan de toenemende concurren
tie van panties uit Italië en van sok
ken uit landen van het Oostelijk blok
en het Verre Oosten tegen 'dumping'-
prijzen. Als gevolg van deze maatrege
len zal de produktie van het atelier
in Uden worden overgeplaatst naar de
ateliers in Luyksgestel en Turnhout
(België).
De sluiting van het atelier in Uden
brengt met zich mee dat in de komen
de maanden 97 vrouwen en meisjes
(van wie 55 part-timers) en twee
mannen zullen moeten afvloeien. Vol
gens de directie zijn er besprekingen
gaande om dit personeel bij andere
ondernemingen in de omgeving aan
werk te heipen.
Uit de fabriek in Schijndel zullen in
verbapd met o.a. de overheveling van
de werkzaamheden naar de fabriek in
Hamomt (België) zestig vrouwen en
meisjes (van wie de helft part-timers)
worden ontslagen. Verder zullen in
Schijndel als gevolg van verdere me
chanisatie, beperking van het assorti
ment en verschuiving in het artike
lenpakket 69 mannen moeten afvloei
en. Voor 22 ouderen onder hen zal
een non-activiteitsregeling worden ge
troffen. Onder de resterende 47 man
nen bevinden zich twaalf gastarbei
ders waarvoor bedrijven in Helmond
al belangstelling hebben getoond.
Met de ondernemingsraad is overleg
gepleegd over de reorganisatieplannen
en met de vakbonden is overeen
stemming bereikt over een afvloei
ingsregeling, zo deelt het bedrijf mee.
Na de reorganisatie zal het personeel
bij Jansen de Wit nog ongeveer 1800
mensen tellen.
(ADVERTENTIE)
Nauwelijks drie maanden na verschijning wordt het duidelijk, dat ook
de vijfde druk van DISPEREERT NIET weldra uitverkocht zal zijn. Onge
looflijk, maar waar! Toch is Het nog niet te laat.
op dit vermaarde geschiedeniswerk, dat. ondanks zijn indrukwekkende
omvang, de degelijke uitvoering en overvloed van prachtige illustra
ties zo laag geprijsd is!
Kompleet in vijf gebonden delen. Totale omvang circa 2200 tekstpa
gina's en meer dan 500 bladzijden illustraties op kunstdrukpapier.
Voorintekenprijs 24,50 per deel (geldig tot 15 maart '72; daarna
29,50 per deel). Bij voorintekening geniet u dus een prijsvoordeel
van maar liefst 5 x 5,- 25,- in totaal!
Met de verschijning van deze VIJFDE DRUK is het aantal gelukkige be
zitters van dit unieke standaardwerk de 20.000 ruimschoots gepas
seerd. Het enthousiaste oordeel van een deskundige onder hen
willen wij u niet onthouden.
'Dat de uitgever het heeft aangedurfd in een tijd die zeker niet
uitmunt door extra aandacht voor onze vaderlandse geschiedenis
opnieuw een herdruk van dit werk ter perse te leggen, verdient hoge
waardering. En met een beter boek dan dat van de beide Algra's kon
hij moeilijk voor de dag komen... Wie zoekt naar een boeiend en be
trouwbaar journaal van onze vaderlandse historie, moet dit boek
kopen. Hij kan nergens beter terecht.'
Drs. T. M. Gilhuis in SCHOOL EN OUDERS
Recensies als deze (en die zijn er honderden) laten er geen twijfel aan
bestaan: DISPEREERT NIET spant werkelijk de kroon onder de geschie
denisboeken. Schaf dit werk aan, voor uzelf, voor uw opgroeiende kin
deren of kleinkinderen. Geef uzelf en hun de kans deze boeiende ont
dekkingstocht door 's lands historie te maken door nu in te tekenen op
dit prachtige kijk-en-leesboek, dat als bron van vaderlandse historie
kennis zijn weerga niet heeft. De prijs hoeft geen bezwaar te zijn, want
u kunt desgewenst betalen in termijnen van
Laat dit DUBBELE VOORDEEL u niet ontgaan! Profiteer van de lage
voorintekenprijs én van de gemakkelijke betalingsregeling nu het nog
kan. Zend vandaag nog de bestelbon (als drukwerk in open envelop,
zonder postzegel) aan:
Uitgeverij T. WEVER -
FRANEKER
Antwoordnummer 5
UITGEVERIJ T. WEVER ANTWOORDNUMMER 5 FRANEKER
Zend mij tegen voorinlekenprijs rechtstreeks vio boekhandel:
de vijfde druk von DISPEREERT NIET - Twintig eeuwen historie van de Nederlanden, door
A. en H. Algro. Kompleet in 5 delen a 24,50.
Ik betaal onmiddellijk na ontvangst ineens in termijnen van(minim, 12,50) per mnd.
Adres:
Naam:
Plaots: Datum: BESTELBON
Doorholen wot u niet wenst. C.P.3
U KUNT OOK TELEFONISCH BESTELLEN. ONZE TELEFOONNUMMERS ZIJN (05170) 2469
en 2120; b.g.g. 2436.
