Bhoetto vervangt de
leger-top in Pakistan
Frankrijk vreest nieuwe 'hete lente'
Stoten
gordel
onder
doen
de
Muskie snikken
Baader-Meinhof-lid
Grashof in arrest
Palestijnen zouden
met Libanezen vechten
Het parlementaire
stelsel in Ulster
wordt gewijzigd
Scherpe aanval
Hanoi op Nixon
Nixon geeft meer
steun aan Athene
Makarios bereid
om af te treden
Nieuwe hartgangmaker
'kan twintig jaar mee'
Bl'ITEXLAX» U
NE^ DELHI (Reuter, AP) - President Zoelfikar Ali Bhoetto van Pakistan heeft gisteren onver
wachts een militaire reorganisatie doorgevoerd, door de opperbevelhebbers van het leger en de
luchtmacht, die als zijn naaste medewerkers werden beschouwd, te vervangen.
ngaH
WÉ
Afgezien van het ontslag van de leger
commandant, luitenant-generaal Goel
Hassan en de luchtmacht-chef Rahim
IGian, kondigde Bhoetto ook het ont-
rnai aer -'an twee vice-maarschalken
bij de luchtmacnt, drie' piloten en een
commandant van een leger-eenheid.
Bhoetto heeft luitenant-generaal Tik-
ka Khan als nieuwe staf-chef be
noemd. Hij is de voormalige opperbe
velhebber van het Pakistaanse leger
in Oost-Pakistan (het huidige Bangla-
desj) en onder zijn leiding gingen de
Westpakistaanse troepen buitenge
woon gruwelijk tegen de Bengali's
tekeer. Tikka Khan werd meteen tot
generaal bevorderd.
De nieuwe opperbevelhebber van de
luchtmacht is vice-luchtmaarschalk
Zafar Chowdhoery, die luchtmaar-
schalk is geworden. Goel Hassan was
door Bhoetto zelf tot opperbevelhebber
benoemd op 20 december, de dag dat
hij generaal Jachja Khan als presi
dent opvolgde.
De ontslagen werden door de Paki
staanse radio-omroep als 'noodzakelijk'
beschouwd. Later gaf Bhoetto in een
radiorede te kennen, dat hij 'de kolo
niale structuur van het leger had
veranderd'. Hij maakte een toespeling
erop, dat politieke intriges de oorzaak
geweest waren van de nieuwe verras
sende ontwikkelingen. Hij zei nl. dat
hij vastbesloten was 'te voorkomen,
dat beroepsmilitairen beroepspolitici
worden', wat naar hij zei in
Pakistan was gebeurd, sinds generaal
Mohammed Ajoeb Khan m 1958 na
een staatsgreep zonder bloedvergieten
staatsleider werd, waarmee een perio
de van tien jaar burger-bestuur werd
afgesloten.
De regering van Bangladesj heeft vo-
BELFAST (AFP) De premier van
Noord-Ierland, Brian Faulkner, heeft
te kennen gegeven, dat er binnenkort
wijzigingen in het parlementaire stel
sel van Ulster komen. Hij zei dit op
de jaarvergadering van de partijraad
van de Unionistische partij.
Deze wijzigingen kunnen een rol spe
len bij het 'versterken van de rege
ringsinstellingen van Noord-Ierland.'
Verwacht wordt, dat aan de gekozen
vertegenwoordigers van de rooms-
katholieke minderheid die het parle
ment boycotten, zal worden gevraagd
de dialoog met de regering in Belfast
te hervatten.
Faulkner noemde het 'buitengewoon'
dat deze vertegenwoordigers altijd
klaar staan om naar Londen, Dublin
of zelfs naar Washintgon te gaan om
over de toekomst van Ulster te spre
ken, 'terwijl zij elke discussie met de
vertegenwoordigers van hun eigen me
deburgers weigeren Dat betekent een
groot verraad.'
De premier keerde zich tegen de pers,
die hij ervan beschuldigde, de 'ter
roristen' aan te moedigen tot het
denkbeeld, dat het verzet tegen hen
ineen zal storten, dat de geïnterneer
den vrijgelaten zullen worden, dat het
parlement zal worden afgeschaft en
dat Ierland op korte termijn zal wor
den herenigd.
Over senator Kennedy zei hij, dat deze
getoond had, hoe groot zijn vooroor
delen en zijn onwetendheid zijn door
het Noordierse parlementaire selstel
aan te vallen en de terugtrekking van
de Britse troepen te vragen.
Bhoetto
rige maand aangekondigd, dat zij de
nieuwe Pakistaanse opperbevelhebber
Tikka Khan, wiens bijnaam 'De tijger
van Bengalen was', als een oorlogs
misdadiger beschouwt en hem ter ver
antwoording wil roepen.
Men neemt aan dat Bhoetto tot de
ingrijpende veranderingen in het le
ger gedwongen was na de sporadische
stakingen van de Pakistaanse politie
in de afgelopen dagen. Bhoetto wijdde
een groot deel van zijn speech aan de
PARIJS (AP) Noord-Vietnam heeft
een van zijn scherpste aanvallen op
president Nixon gelanceerd door hem
een 'bloeddorstige, imperialistische
leider' te noemen. De aanval scheen
ook ten dele bedoeld te zijn voor
Communistisch China.
In een lang artikel in het Noordviet-
namese blad 'Nhan Dan' werd de
Amerikaanse houding in de oorlog in
Vietnam (zoals die is neergelegd in
het Sjanghai communiqué, waarmee 't
bezoek van Nixon aan China is afge
sloten) scherp gekritiseerd.
Het artikel noemde ook Nixons verkla
ringen tijdens zijn bezoek aan de
grote muur' en zijn wens om alle mu
ren tussen volkeren te slechten 'Op
hetzelfde moment, dat hij zich in zul
ke langdradige bewoordingen uitliet,
gaf hij aan de Amerikaanse vliegtui
gen opdracht hun aanvallen op de
twee zones van Vietnam te intensive
ren aldus het Noordvietnamese blad.
WASHINGTON (UPI, Reuter) - Pre-
sident Nixon heeft besloten de mili
taire en economische hulp aan Grie
kenland te hervatten, die eerder door
het Amerikaanse Congres was afgesne
den bij wijze van protest tegen de
militaire dictatuur.
Volgens Charles Bray, de woordvoer-
der van het Witte Huis. is Nixon tot
zijn besluit gekomen vanwege 'alles
overheersende Amerikaanse veilig
heidsbelangen'.
(ADVERTENTIE)
KOERS, UW opinieblad
Recht(s)e KOERS, zonder afwijken zo broodnogig in onze tijd.
Het echte reformatorische geluid op alle gebied.
Onafhankelijk, maar beginselvast.
Vóóraan in de strijd voor de rechtzinnigheid.
Tegen alles wat Gods Woord verbuigt en verkracht.
Tegen de revolutie het Evangelie.
Hpt ANDERE GELUID m de Nederlandse opiniepers.
Abonnementen, proefnummers, inlichtingen-
KOERS, SOESTERBERGSESTRAAT 172. SOESTDUINEN.
TELEFOON 02155-8228.
TEL AVIV. BEIROET, DAMASCUS (Reuter, UPI, AP) In het zo
genaamde 'Fatah-Iand' in het zuid-oosten van Libanon is er volgens
mededelingen van Israëlische bewoners van nederzettingen in het
noorden gisteren slag geleverd tussen Palestijnse commando's en
Libanese troepen. Ze hadden het geluid van explosies en vuurge-
vechten gehoord.
Het Israëlische leger heeft bekend
gemaakt, dat er geen acties van zijn
strijdkrachten aan de gang waren. De
Israëlische minister van defensie Da-
jan heeft gisteren nog eens zowel
Libanon als Syrië gewaarschuwd,
dat het noodzakelijk kan zijn
hun gebied binnen te vallen om
Israëlische burgers voor acties van de
commando's te beschermen. Hij zei
dat de Palestijnse commando-bewe
ging zou desintegreren, als zij niet in
staat was vanuit Libanon of Syrië te
opereren, nu ze uit Jordanië was
gegooid Dajan zei dat er een verschil
was tussen Libanon en Syrië, omdat
de Libanese regering en het Libanese
leger na de jongste Israëlische acties
tot de conclusie gekomen waren dat
het verstandiger was Arabische guer
rilla-activiteiten vanaf Libanees
grondgebied te voorkomen. Dajan
sprak als zijn mening uit, dat Syrië
uiteindelijk op dit moment geen oor
log wenste, ondanks het feit dat het
bereid scheen te zijn om Israëlische
tegen-aanvallen en represaille-acties te
ondergaan.
De Palestijnse commando's hebben
meegedeeld, dat zij een aantal aanbal
len op Israëlische posten in de Golan-
hoogten hebben ondernomen, waarbij
vele Israëli's gedood en gewond wa
ren. Vanuit Tel Aviv is hierover niets
meegedeeld.
De hoofdredacteur van Al Ahram,
Hassanan Heykal heeft in zijn weke
lijkse artikel niet geschreven, dat de
Egyptenaren de oorlog met Israël
maar moeten vergeten zoals een
persbureau gisteren abusievelijk meld
de maar dat Egypte zowel van
politieke als van machtsmiddelen ge
bruik moet maken. Hij betoogde dat
ook Amerika en Rusland niet uitslui
tend van machtsmiddelen gebruik
kunnen maken, ondanks het feit dat
deze landen macht hebben. Heykal
raadde aan, dat Egypte van allerlei
diplomatieke middelen gebruik moest
maken en tegelijkertijd zijn militaire
middelen moest versterken, om uit
eindelijk de Israëli's uit Arabische ge
bieden te krijgen.
handhaving van orde en gezag. Hij zei
dat de interne stabiliteit van het land
één van de belangrijkste noodzakelijk
heden voor het ogenblik was, aange
zien het land nog steeds in oorlog
met India verkeerde. Hij beloofde, dat
hij het leger tot 'de beste vechtmachi
ne van geheel Azië zou maken. Daar
om had hij een groot aantal 'dode
takken' uit het leger verwijderd.
Maar hij riep ook op tot vrede met
India en met Bangladesj. Hij zou
graag met de leiders van India en
Bangladesj onderhandelingen voeren,
omdat Pakistan niets liever wil dan
in vrede te leven en van het pad van
conflict en strijd af te gaan'. De
Pakistaanse president deed een beroep
op India om de 90.000 Pakistaanse
krijgsgevangenen vrij te laten, 'als
een gebaar van goodwill'.
NICOSIA (Reuter. UPI, AFP, AP)
Aartsbisschop Makarios van Cyprus
heeft gisteren zijn ministers te
kennen gegeven, dat hij gehoor zal
geven aan de wens van de Heilige
Synode van de Orthodoxe kerk van
Cyprus om als president af te treden,
als zijn drie mede-bisschoppen hun
eis tot zijn aftreden met intrekken.
Voorts zou hij volgens de pers van
Cyprus geëist hebben dat de Griekse
regering een openlijke verklaring
afgeeft, waarin steun betuigd wordt
aan de huidige regering van Cyprus.
In de hoofdstad Nicosia en in andere
steden zijn gisteren grootscheepse be
togingen gehouden door de bevolking
ten gunste van Makarios. In een
massale betogiag in Nicosia, die zowel
door de machtige rechtse boerenbond,
als door de even machtige linkse
federatie van vakverenigingen was ge
organiseerd, werden felle aanvallen
op Athene vericht. Eén van de naaste
medewerkers van Makarios, de wijbis
schop van Constania, riep op 'om de
handen van allen af te hakken, die
zich tegen de aartsbisschop verzetten'.
Onder luid gejuich riep dr. Vassos
Lyssarides, de lijfarts van Makarios
tot de enorme menigte: 'Makarios,
vandaag vertegenwoordigt u heel
Griekenland'. Er werden vlaggen mee
gevoerd en talrijke slogans als 'Het
volk herkiest vandaag hun president'
en 'Schande over de verraders bis
schoppen'. Makarios werd in 1959 tot
aartsbisschop gekozen, in 1960 werd
hij tot president van de republiek
Cyprus gekozen en een paar jaar
geleden met meer dan 90 procent
opnieuw herkozen.
In de kuststad Limassol in het zuiden
is gisteren een politieman door een
pistoolschot zeer. ernstig gewond. Hij
was het eerste slachtoffer van de
huidige crisis. Het incident kwam en
kele uren, nadat honderden aanhan
gers van Makarios geprobeerd hadden
het bisschoppelijke paleis in Limassol
te bestormen, waar naar verluidt
twee van de drie anti-Makarios-
bisschoppen zich zouden bevinden. De
betogers werden verdreven door een
groep gewapende burgers. Later
hebben regeringswoordvoerders mee
gedeeld, dat deze ordedienst inder
daad gerechtigd was wapens te dragen
en wellicht verantwoordelijk was voor
het neerschieten van de agent.
De Westduitse politie bewaakt het huis in Hamburg waar, na de
schermutseling met het lid van de Baader-Meinhof-groep Manfred
Grashof en diens metgezel Wolfgang Grundman, grote hoeveèlheden
wapens, munitie en materiaal om paspoorten te vervalsen, werden
gevonden. De toestand van de inspecteur van politie Hans Eckhardt is
kritiek.
HAMBURG (DPA, AP) Bij een
vuurgevecht in nachtelijk Hamburg is
gisteren de 25-jarige student Manfred
Grashof gewond geraakt, die deel uit
maakt van de groep rondom Andreas
Baader en Ulrike Meinhof. Hij werd
gezocht wegens poging tot moord en
medeplichtigheid aan bankovervallen.
Volgens de politie is Grashof een van
de kopstukken van de 'rode leger-frac-
tie, die Ulrike Meinhof op ideologische
gronden heeft verdedigd. In een brief
van Baader werd vorige maand uitbrei
ding van dit 'leger' eoi verhoogde acti
viteit aangekondigd.
Grashof werd aangeschoten, nadat hij
een 50-jarige inspecteur van politie
met schoten in de buik, borst en hart
streek had getroffen. De inspecteur
was met een collega een woning bin
nengegaan, nadat zij een tip hadden
gekregen, dat leden van de Baader-
Meinhof-groep zich daar ophielden.
Rond middernacht verschenen de twéé
mannen. Na het 'handen hoog, politie'
begonnen de twee onmiddellijk te
schieten. De inspecteur werd getroffen.
Toen de andere politieman terugschoot
werd een van de mannen gewond, die
beiden gearresteerd konden worden.
De vriend van Grashof wordt ervan
verdacht, betrokken te zijn geweest bij
een bankoverval in december in Kai-
serslautern. Daarbij werd een 32-jarige
politieman doodgeschoten. De buit be
droeg 134.000 mark.
Bij het opsporen van leden van de
Baader-Meinhof-groep zijn tot dusver
vijf mensen gedood. Donderdag viel
er een dode bij een vuurgevecht in
Augsburg tussen de politie en mensen,
die zich verdacht gedroegen.
In Berlijn is vandaag het hoofdkwar
tier van de recherche door een explo
sie getroffen. De aanslag wordt gezien
als vergelding voor de dood van de
32-jarige Thomas Weisbecker, de link
se activist, die donderdag in Augsburg
werd neergeschoten. De vrouw, die bij
Weisbecker in de auto zat, werd gear
resteerd. Zij weigerde zich bekend te
maken.
BONN (Reuter) De Westduitse
chirurg dr. Hermann Funke (30) lijkt
een kleine revolutie te hebben be
werkstelligd op het gebied van hart-
gangmakers, de elektrische apparaat
jes die in het lichaam van een patiënt
worden aangebracht en met kleine
stroomstootjes zorgen dat het hart
regelmatig blijft kloppen.
Het bezwaar dat de batterijtjes van
zo'n apparaat elke paar jaar moeten
worden vernieuwd, waar telkens een
operatie voor nodig is, werd de laat
ste tijd af en toe al ondervangen door
en kleine kernenergiebron te gebrui
ken, die het veel langer volhoudt.
Dr. Funke heeft nu een apparaat met
'gewone' batterijtjes ontwikkeld, dat
het nóg langer volhoudt. Er zit name
lijk een elektronisch regelsysteem in
dat de grootte van de stroomstootjes
aanpast aan de werkelijke behoefte
van het hart. Dat levert een energie
besparing op van zo'n 90 procent en
dus een geschatte levensduur van 20
jaar. De huidige gangmakers werken
continu op 'vol vermogen'.
De nieuwe gangmaker kost naar
schatting nog geen 5000 gulden, dat is
een derde van de prijs van het vol
gens Kunikes chef prof. Gütgemann
nu ouderwets lijkende model met
atoomaandrijving.
door Jelte Rep
De voorverkiezingen in de Ameri
kaanse staat New Hampshire, vol
gende week dinsdag, lijken op het
laatste moment toch minder saai te
zullen verlopen dan aanvankelijk
was aangenomen. Deze opleving in
de eerste ronde van de Amerikaanse
presidentsverkiezingen, die de ge
schiedenis dreigde in te gaan als
één van de vervelendste tot nu toe,
is geheel te danken aan één man:
William Loeb, kranten-uitgever/
hoofdredacteur van beroep, die wat
politieke opvattingen betreft zo ui
terst rechts is, dat hij min of meer
floklore is geworden.
In zijn hoofdartikelen op de voorpa
gina van de Manchester Union Lea
der h"t enige ochtendblad van de
staat heeft Loeb president Eisen
hower uitgemaakt voor 'een stinken
de hypocriet', president Kennedy
voor 'de grootste leugenaar van de
VS' en senator Gene McCarthy voor
een 'stinkdier'. Richard Nixon, die
vier jaar geleden met Loebs hulp de
voorverkiezingen hier overtuigend
won, mag zich echter niet langer in
de steun van de zakenman verheu
gen.
Ingekapseld door 'de boze dr. Kissin
ger' heeft Nixon althans volgens
de heer Loeb 'de regering van de
vrije Chinezen opgediend als Chi
nees eten om te worden verscheurd
en geconsumeerd door de Rode
Moordenaars in Peking'. Vriend en
vijand geven toe dat Loeb in staat is
tenminste een paar duizend stem
mers van gedachten te doen veran
deren. En nu de conservatieve, maar
populaire commentator William
Buckley, van zijn trip naar China
bijna onmiddellijk naar New Hamp
shire is doorgereisd om kracht bij te
zetten aan de aanval van rechts, kan
het aantal 'ommezwaaiers' nog wel
groter worden.
Loebs aanvallen op de Democrati
sche koploper lijken evenwel veel
grotere gevolgen te zullen hebben.
Zijn aanvallen op 'flip-flop Muskie'.
alias 'Moskou-Muskie' kregen onver
wacht een merkwaardige response
"?>n de senator. Wat Loeb in zijn
krant liet afdrukken, was van zo'n
minderwaardig allooi, dat niemand
van Muskie verwachtte, dat hij het
zou beantwoorden. Loeb beweerde
dat Muskie een afkeer had van
Franse Amerikanen en die zijn
talrijk in New Hampshire, dat tegen
de Canadese grens aanligt. Dit ge
beurde in een in kinderlijk schrift
geschreven brief, compleet met spel
fouten. gericht aan Loeb, die gefoto-
conteerd afgedrukt werd op de voor
pagina van de Manchester Union
Leader.
De briefschrijver beweerde op een
bijeenkomst te zijn geweest, waar de
senator werd gevraagd of hij wel
kennis had van het rassenprobleem,
dat in diens thuisstaat nauwelijks
bestaat. Muskie zou geantwoord heb
ben dat er geen zwarten waren in
Maine, 'maar we hebben Cannocks'
(een scheldnaam voor Franse Ame-
rikr>n"ii). Het begeleidende hoofdar
tikel hoonde: 'We wisten altijd wel
dat senator Muskie een hypocriet
was, maar we hadden nooit ver
wacht dat hij dit zo duidelijk zou
maken'. Al eerder had in Loebs
krant een verhaal gestaan over de
vrouw van Muskie, die op een ver-
Edmitnd Muskie
kiezingstoernee door de staat, tegen
journalisten gezegd zou hebben:
'Wie weet er wat vieze moppen?' en
andere minder gepaste opmerkingen
zou hebben geplaatst.
In woede ontstoken beende Muskie
naar het gebouw van de Manchester
Union Leader om tegen dat decor
William Loeb te beschuldigen van
lage aanvallen tegen hem en zijn
vrouw. De uitgever werd een 'laffe
lafaard' genoemd, maar toen Muskie
zijn vrouw ter sprake bracht, ver
stikte zijn stem en barstte hij in
tranen uit; welgeteld drie maal in
evenvele minuten. Terwijl Muskie
twintig seconden lang tegen zijn
emoties vocht, trachtte één van zijn
campagnemensen de pijnlijke situa
tie te redden door de ontstelde me
nigte luidkeels te vragen: 'Wie is er
voor Muskie?' Er steeg een gejuich
op, dat precies lang genoeg duurde
voor Muskie om zich te herstellen.
Muskie's verlies van zelfcontrole was
evenwel niet onopgemerkt voorbij
gegaan. 'Je zelfbeheersing verliezen
en. janken is iets wat je niet doet
als je een kerel bent', gniffelde
Loeb met ingehouden plezier na af
loop. De uitgever was ervan over
tuigd dat de senator tot nu toe
de onbetwiste koploper onder de
Demokratische presidentskandidaten
'een zeer ernstilge tactische ver
gissing' had gemaakt.
Met veel plezier wreef Loeb nog
eens extra zout in Muskie's wonde:
'Ik heb mensen aan de westkust en
in het zuiden gehoord en het enige
wat zij zeggen is: 'Lieve help. Wat
een dwaas moet die man zijn om
zoveel stampij te maken over jou en
je aanvallen en om zo emotioneel te
doen*. Wat voor effect het Incident
op de populariteit van Edmund
Muskie zal hebben, is onvoorspel
baar.
Maar één ding Is zeker: de Ameri
kaanse kiezers wensen iemand in
het Witte Huis, die in ieder geval
zijn zenuwen de baas kan, temeer
daar zich in die woning de knop
voor Amerika's kernraketten be
vindt. Vier jaar geleden betekende
New Hampshire voor presidentskan
didaat George Romney het einde
van zijn aspiraties, nadat hij zich
had laten ontvallen dat hij van
Amerikaanse generaals in Saigon
'een hersenspoeling' had gekregen.
door Chris Blankenburgh
Een plotseling nieuw ontwaken van een golf van revolutionair links protest lieeft in Frankrijk be
zorgdheid gewekt over een mogelijke nieuwe hete lente, zoals die van mei 1968. Het nieuwe revolu
tionaire elan van gebundelde, uiterst linkse splintergroepen (gauchisten) is het afgelopen weekeinde
aan de oppervlakte gekomen na een dramatisch incident bij de Renault-autofabrieken in Billancourt,
vlak bij Parijs.
Vorige week vrijdag werd daar de 23-
jarige militante maoist Rene-Pierre
Overney door een bewaker van Re
nault doodgeschoten. Overney was
met een aantal aanhangers opgerukt
op het erf van Renault, waar arbei
ders zich bij de poort hadden verza
meld om hun weekloon in ontvangst
te nemen. Het was de bedoeling van
de maoisten (één van. de vele uiterst
linkse splintergroepjes), de arbeiders
hun idealen voor te leggen en hen
een nieuwe dosis klassebewustzijn te
verschaffen.
Deze poging Liep uit op een tragedie.
Jean-Antoine Tramoni, een 36-jarige
bewaker van Renault greep naar een
revolver en schoot Overney, volgens
ooggetuigen, in koelen bloede neer.
De bewaker werd gearresteerd. Maar
in Parijs ontstaken de gauchisten in
hevige woede. Zij protesteerden met
de grootste felheid tegen het feit dat
de bewakers van Renault, dat een
genationaliseerd bedrijf is, kennelijk
met wapens op zak mochten rondlo
pen en dat het concern een eigen
politiekorps heeft dat op recalcitrante
groeperingen kon schieten.
In Parijs werd afgelopen dinsdag een
massabetoging gehouden, waaraan
door ruim 30.000 linkse studenten,
middelbare scholieren en jonge arbei
ders werd deelgenomen. Het werd een
vlammende demonstratie tegen wat
werd genoemd 'het toelaten van fas
cistische benden' binnen de muren
van Renault. Het was voor het eerst
dat een groot aantal, elkaar anders fel
bestrijdende, linkse splintergroepjes
optrok tegen het gaullistische
systeem, dat president George Pompi
dou van generaal Charles de Gaulle
had geërfd en in stand houdt.
De vrij onverwachtse linkse manifes
tatie van eenheid tegen het 'Pompido-
liaanse kapitalisme' wekte niet alleen
de bezorgdheid van de gaullistische
meerderheid De Franse communisti
sche partij, die bezig is zich klaar te
maken voor de algemene verkiezingen
van volgend jaar, haastte zich van de
gauchistische demonstraties te distan
tiëren. Plaatsvervangend partijleider
Georges Marchais verklaarde dat niet
alleen de gevestigde macht en de
directie van Renault voor de dood
van Overney verantwoordelijk zijn,
maar 'allen die sterk gespeculeerd
hebben op de gauchistische groepen
om de communistische partij te be
vechten'.
Marchais verklaarde dat er hoe dan
ook geen nieuwe meirevolte zoals in
1968 mag ontstaan. 'Ik stel de vraag:
gaat men opnieuw beginnen zoals in
1968? Ik antwoord: nee, dat zal niet
opnieuw gebeuren'.
In tegenstelling tot een aantal Franse
vakbonden, dat het neerschieten van
Overney fel veroordeelde, verweet de
CGT, de door communisten gedomi
neerde vakbeweging, dat 'mensen van
fascistische inslag en met een maois-
tisch stempel' in het Renault-concern
een reeks provokaties hebben uitge
lokt, waardoor de werkgevers een
nieuwe stok in handen krijgen om de
arbeiders te slaan. De poging van de
Franse communisten de linkse frac
ties de wind uit de zeilen te nemen,
leidde tot felle reacties tegen partij
leider Marchais. Linkese groeperingen
verweten Marchais dat hij een "leuge
naar en medeplichtige aan de slach
ting' was. Daaruit kwam de hevige
strijd aan de oppervlakte die momen
teel in Frankrijk wordt gevoerd tus
sen de officiële communistische partij
en de vele marxistisch-leninistische en
maoistische groepjes, die met de CP
hebben gebroken. Nog steeds zijn de
gauchisten in Frankrijk niet vergeten
dat de meirevolte van 1968 geen dras
tische hervormingen opleverde door
de dubbelzinnige houding van de
communistische partij. Deze partij
van het Franse tegen-establishment
trachtte destijds de ontstane revoluti
onaire situatie voor eigen doeleinden
te gebruiken. Maar daardoor slaagde
generaal de Gaulle er vrij spoedig in
het initiatief weer in eigen hand te
nemen.
Nu volgend jaar in Frankrijk algeme
ne verkiezingen worden gehouden
wordt door de linkse oppositie 'n hard
gevecht geleverd om de stemmen van
de arbeiders in de ondernemingen te
verwerven. Het is vooral een poging
invloed te krijgen op de vakbonden,
die rechtstreeks in contact staan met
de arbeiders binnen de bedrijven. Het
propageren van politiek binnen de
fabrieksmuren is streng verboden.
Maar via de vakbonden is het voeren
van een verkapte politieke propagan
da wel degelijk mogelijk. Aan de
strijd om invloed in de vakbondsafde
lingen in de concerns wordt krachtig
deelgenomen door de diverse gauchis
tische splintergroepen. Hun aanhang
is echter nog zeer gering, terwijl de
communistische CGT via haar 5200
cellen met naar schatting 100.000 par
tijleden zich vast heeft genesteld in
het hart van de Franse concerns. De
trotskistische, marxistisch-leninisti
sche en maoistische fracties zijn ech
ter gedwongen hun campagne voor
het grootste deel bij de poorten van
de fabrieken te voeren. Zij houden er
politieke manifestaties en verspreiden
tal van vlugschriften. Het was tijdens
een dergelijke manifestatie dat de
maoist Overney werd gedood.
De toenemende actie van links was
vooral ook het gevolg van de nauwe
banden tussen de directies van de
grote Franse industrieën en de rege
rende gaullistische meerderheid, die
de afgelopen tijd door een reeks van
schandalen in diskrediet is gebracht.
De linkse oppositie verwijt de indus
triëlen zelf wel degelijk binnen de
fabrieksmuren politieke propaganda
ten gunste van het post-gaullisme te
bedrijven, terwijl de oppositie dat
niet mag. Daar kwam bij dat tal van
directies een nauwlettende controle
uitoefenen op de politieke opvattin
gen van hun werknemers. Zo schreef
Thierry Pfister deze week in het
Franse dagblad Le Monde dat een
groep industriëlen in Parijs en omge
ving een reeks verklikkers de arbei-
ders-c-afé's laat binnentrekken om te
gen betaling na te gaan wat daar
gezegd wordt. Ook binnen de bedrij-
Het is nog niet zover als in 1968 toen tijdens de mei-revolte Parijs
veel weg had van e enslagveld, zoals deze foto laat zien. Nu de be-
drijfspolitie van Renault een linkse betoger heeft doodgeschoten,
vrezen velen dat nieuwe grootscheepse onlusten zullen uitbreken.
ven zijn informatie-netwerken opgezet
om de pols te voelen van het perso
neel, aldus Pfister.
Franse politici en commentatoren ma
ken zich zorgen dat het nieuwe revo
lutionaire vuur, door de dood van
Ovemey opgevlamd, mogelijk verdere
politieke gevolgen zal hebben en mo
gelijk zelfs op een herhaling van mei
1968 zal uitlopen.
Veel elementen van de situatie van
mei 1968 zijn weer in Frankrijk aan
wezig. Middelbare scholieren en stu
denten blijven revolteren tegen het
autoritaire onderwijs en de beknot
ting van het aantal studenten. Zij zijn
tevens gefrustreerd door de grote
moeite om na hun opleiding aan het
werk te komen. De felle actie van de
rechtse minister van binnenlandse za
ken, Raymond Marcellin, tegen alles
wat links is heeft vooral bij de jonge
ren veel wrevel gewekt. Onder Mar
cellin zet de al herhaaldelijk geschan
daliseerde politie haar harde optreden
voort tegen langharige jeugd, die
daardoor per definitie tot 'gauchist'
is bestempeld.
Het huidige bewind van president
Pompidou is aangetast door de ieeks
politieke schandalen van het afgelo
pen jaar. De belastingperikelen waar
in premier Jacques Chaban-Delma*
verzeild is geraakt, heeft zelfs fit
betogingen van uiterst rechtse groepe
ringen geleid.
In maart 1968 ontstond in Frankrijk
in hoog tempo een chaotische situatie
nadat de politie een paar linkse jon
geren had opgepakt. Zij hadden enke
le gebouwen met explosieven bescha
digd. Onmiddellijk daarop groeide aan
de universiteit van Nanterre de Bewe
ging van de 22ste maart, die zich
behalve tegen het verbod op politieke
activiteiten op de universiteiten, ook
tegen deze arrestaties richtte. Het was
toen een betrekkelijk klein aantal link
se jongeren dat een kruitvat vol
onlustgevoelens over het bewind van
generaal de Gaulle tot ontbranding
bracht. Zij waren het die de meirevo
lutie van 1968 ontstaken.
Nu, zo wordt gevreesd, zou de dood
var. Rene-Pierre Overney, wel eens
opnieuw het startsein kunnen zijn
voor een nieuwe revolutionaire golf
in Frankrijk.
