Meerderheid laat belang
slachtoffers prevaleren
Aanleg van weg
Almelo-Delden
gaat niet door
'Bej aarden-reducties discriminerend'
Meeste Kamerfracties zijn verdeeld
Informatiebundel over
psychisch oorlogsleed
Biesheuvel: Vermijdt
controversiële zaken
voor koninklijk huis
Bromfietser omgekomen
Beter de AOW verhogen, zeggen politieke partijen
Snelle verlichting
van pijn in spieren
en gewrichten
rg-
Blad kan door
personeelsstop
niet uitkomen
Rus vraagt in VS
politiek asiel
Kernonderzeeër van
Russen in moeilijkheden
TROUW KWARTET WOENSDAG 1 MAART 1972
R|V\K\I.VM»
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het debat in de Tweede Kamer over de drie van
Breda spitste zich vooral toe op de vraag of het belang van vrij
lating opweegt tegen het leed dat de betrokkenen daarvan zeker
zullen ondervinden.
Ook voor de voorstemmers woog deze
vraag zwaar en hun uiteindelijke ar
gumentatie om toch voor te zijn ont
leenden zij meestal aan het feit dat
juist in de oorlogsjaren tegen onrecht
en onmenselijkheid is gevochten. De
drie van Breda laten zitten zou voor
hen eenzelfde wreedheid betekenen
als in de oorlogsjaren gold. De tegen
stemmers lieten daarentegen het leed
van slachtoffers en nabestaanden
zwaarder wegen. Vrijlating dient vol
gens hen geen enkel belang. Hieronder
volgen in het kort de standpunten
van de woordvoerders in het debat.
Drs. J. Voogd (PvdA): 'De enigen die
kunnen beoordelen wat erger is, de
schok van de vrijlating nu, of de
ellende van de herhaalde discussie
over gratie in de toekomst, zijn de
slachtoffers zelf. Wij missen de maat
staf om voor de slachtoffers te beoor
delen wat beter is. Het standpunt van
die slachtoffers is duidelijk. Wij heb
ben niet het recht het beter te we
ten', aldus de heer Voogd. Hij be
streed de stelling dat door gevangen
houding de zuiverheid van ons rechts
bestel wordt aangetast. Deze zuiver
heid is geen klinisch begrip, ons
rechtsbestel wordt niet gediend met
de kwetsing van de rechtgevoelens
van duizenden indien de drie worden
vrijgelaten', meende bij.
Definitief
De heer Voogd uitte heftige kritiek
op het beleid van het kabinet in deze
zaak. Wat heeft dit debat voor zin. De
indruk is gewekt dat de beslissing
voor vrijlating al definitief is. Hij
legde er de nadruk op dat de gratie
een oneigenlijk middel voor vrijlating
van de drie is omdat de vrijlating
niet gebeurt ten gerieve van deze
mensen maar gezien het grote pro
bleem wat in de maatschappij hiero
ver is gerezen. 'De regering kan zich
daarom niet aan de uitspraak van de
Kamer onttrekken, zij mag niet tot
vrijlating overgaan als de meerder
heid van de Kamer tegen is', aldus de
heer Voogd.
Dr. H. Roethof (PvdA); Hij verklaar
de namens een minderheid van zijn
fractie niet te zullen aandringen op
voortzetting van de straf. Wij zitfen
in een dwangspositie: stemmen tegen
gevangehouding geeft het gevoel van
een gemis aan solidariteit met de
slachtoffers, stemmen tegen vrijlating
betekent echter verloochening van
hetgeen waar we in de oorlog voor
hebben gevochten. Toch hebben wij
een keus moeten maken', aldus de
heer Roethof. Hij kenschetste de gra-
tiëring gis een uitzonderlijke grenssi
tuatie die ons in de uiterste gewetens
nood brengt. Zwaar woog bij het
Kamerlid de onmogelijkheid om nieu
we discussies in de toekomst over
gratiëring te voorkomen als de drie
zitten blijven'. 'Uit de emoties die de
laatste weken ,zijn ontstaan is mij één
ding duidelijk geworden: dit nooit
weer', aldus de heer Roethof.
De heer W. G. Bremen (KVP): 'Met
de grote meerderheid van zijn fractie
is hij van mening dat een 'verdere
tenuitvoerlegging van deze straf al
leen maar een stukje wreedheid bete
kent. Onze samenleving mag zich en
kan zich hiermee niet corrumperen.
Wreedheid immers slaat terug op de
samenleving die haar zo ongenuan
ceerd toepast. Een dergelijke samenle
ving tekent zich hierdoor zelf. 'De
heer Bremen onderstreepte dat 'vele
tienduizenden, behorende tot de be
sten van ons volk het aangedurfd
hebben pal te staan tegen onrecht,
onmenselijkheid, wreedheid, haat,
kortom tegen het brute recht van de
sterkste. In het licht daarvan moge
ons zelfs de schijn niet treffen dat
hun offers en het mateloze lijden van
hun nabestaanden tevergeefs zouden
zijn gebracht'. En: 'Juist door hun
aanwezigheid in de gevangenis blijven
de drie van Breda een teken van
leed kan worden berokkend, omdat
voor hen het ondervonden leed zwaar
der weegt dan de gerechtigheid. Zij
wees erop dat de reacties van velen
en de mededelingen van de psychia
ters de beslissing over de vrijlating
kunnen doen doorslaan naar de ge
dachte om hen vast te houden. Maar
ook: 'in vele persoonlijke contacten
hebben andere zwaar getroffen slacht
offers ons bijna gesmeekt er nu een
eind aan te maken, omdat wij nooit
weer op deze 'wijze met het oorlogs
leed worden geconfronteerd'.
'Hoon'
tegenspraak ivaaraan bepaalde delen
van ons volk pijn zullen behouden.
Zij zullen daarom onmiddellijk en
onherroepelijk uit onze Nederlandse
gemeenschap verwijderd moeten vor-
den, waar wij de oprechte hoop
uitspreken en meer kan het niet zijn
dat het voor de slachtoffers en hun
nabestaanden toch een bevrijding zal
blijken te zijn'.
'Collectief'
Mr. Dr. C. Berkhouwer (WD): het
merendeel van zijn fractie heeft het
'nieuwe, grote en onuitwisbare leed
dat berokkend zal worden aan de vele
slachtoffers en nabestaanden het
zwaarste laten weten. Naar wij heb
ben begrepen moet voor de meesten
hunner zelfs de pijn voor periodiek
opengereten wonden door nieuwe gra
tieverzoeken minder smartelijk zijn
dan een nieuwe onheelbare wond
door collectieve gratie aan de drie'.
De heer Berkhouwer herinnerde er
aan dat ten onrechte wordt aange
voerd dat er in Duitsland nog slechts,
één, in Polen één en in Italië nog
maar twee oorlogsmisdadigers gevan
gen worden gehouden: 'toen vrijlating
van de twee in Italië werd gevraagd
heeft de Italiaanse minister van justi
tie de mening gevraagd van al hun
slachtoffers of nabestaanden. Dit
brengt meteen de vraag te berde: zou
intensiever voorafgaand overleg met
de betrokkenen niet zinvoller zijn
geweest?'.
Mej. A. M. Goudsmit (I>'66)- een zeer
belangrijke overweging voor haar en 'n
deel van haar fractie om tegen vrijla
ting te zijn 'was de afweging van het
leed dat opnieuw de slachtoffers
wordt aangedaan tegen het nut, de
noodzaak van vrijlating'. Het Kamer
lid bestreed het argument van de
regering dat het 'tegen de normen
van strafrechtpleging zou zijn gevan
genen levenslang vast te houden'. Ze
zei hierover: 'ik vind dit argument
niet alleen volstrekt ontoereikend,
maar ook kil en gevoelloos. Onze
strafrechtnormen zijn niet voor hun
soort misdaden geschreven of ontwor
pen. Zij hebben zichzelf buiten die
normen gebracht en wij hebben dal
ook en terecht gedaan door de dood
straf in te voeren en door de straf
rechtbepalingen te maken naar hun
daden'. Zij verwierp ook het argu
ment dat door de drie van Breda niet
vrij te laten de discussie daarover
steeds opnieuw moet worden gevoerd.
'Er zijn in het verleden talloze gratie
verzoeken ingediend, waarover de ka
mer slechts twee keer zoals thans
gediscussieerd heeft Mei andere
woorden, gratieverzoeken behoeven
niet in zo'n discussie te ontaarden, als
de regering maar te kennen geeft dat
ze ze afwijst', aldus mej Goudsmit.
Mej. mr. E. A. Haars:
uit de wereld
zaak moet nu
Drs. M. Dijkstra (D'65): Hij sprak
namens dal deel van zijn fractie dat
aanvankelijk voor vrijlating was. De
groep meende dat Nederland 'de
psychologische gevangene van de drie
is geworden'. Van belang achtten zij
daarom hoe ons land zich kon bevrij
den 'van de doem die door de oorlog
over ons gekomen is'. De drie van
Breda vormen naar hun mening in
dit bevrijdingsproces geen positief
element.- Vooral dp vraag of ook de
getroffenen, de oorlogsslachtoffers dit
zo zullen ervaren, heeft hen in de
laatste weken aan het twijfelen ge
bracht. Zij zullen daarom met uitzon
dering van de heer Dijkstra zelf tegen
het regeringsstandpunt stemmen. De
heer Dijkstra meent echter 'dat als nu
niet tot vrijlating wordt besloten de
kwestie opnieuw en steeds opnieuw in
discussie zal worden gebracht en on
getwijfeld leed zal toebrengen'.
Mr. G. C. van Dam(ARP): Hij ver
klaarde namens de meerderheid van
zijn fractie het eens te zijn met de
beslissing van de regering voor vrijla
ting. 'De hoofdvraag is of wij zonder
omwegen ons rechtsbestel zullen
handhaven en toepassen op een wijze
zoals die in onze democratische sa
menleving is gegroeid. Het antwoord
op die vraag kan in het aangezicht
van zoveel leed en lijden, uitvloeisel
van onze strijd om recht en democra
tie niet ontwijkend zijn, hoe schrij
nend dat antwoord nu ook kan aanko
men', aldus mr. Van Dam. Voor die
meerderheid speelt, volgens het Ka
merlid, ook een belangrijke rol de
onmogelijkheid om nieuwe gratiever
zoeken cn daardoor nieuwe discussies,
te voorkomen. De heer Van Dam
bepleitte wel dat de regering aan de
drie bepaalde voorwaarden stelt (ver
bod om in de publiciteit te treden en
lid te worden van neo-nazistische or
ganisaties) om bepaalde effecten na
cie vrijlating te voorkomen. 'Voor en
kele leden van mijn fractie', aldus
mr. Van Dam, zullen de gevoelens
van de slachtoffers en de verzwaring
van hun leed zodanig, dat zij zich niet
met de vrijlating kunnen verenigen'.
Rechtsstaat
AMSTERDAM Het Nationaal cen
trum voor geestelijke volksgezondheid
zal nog deze week een informatiebun
del uitgegeven over het verwerken
van psychisch oorlogsleed.
De bundel is bedoeld om een groot
pübliek inzicht té geven in de psychi
sche gevolgen van oorlogs- en concen
tratiekampervaringen en in de be
handelingsvormen en mogelijkheden.
De bundel bevat bijdragen van prof.
dr. J. Bastiaans uit Leiden, de zenuw
arts dr. D. van Tol en prof. dr. J.
Weijl uit Amsterdam.
De bundel moet voldoen aan de plot
seling sterk gestegen behoefte bij het
publiek aan meer informatie over
psychisch oorlogsleed. De bundel be
perkt zich tot de hulpverlening aan
slachtoffers. De kwestie van de drie
van Breda bijvoorbeeld wordt er niet
in aangesneden. Het is de bedoeling Van een onzer verslaggeefster
dat de slachtoffers de verschijnselen
van psychisch oorlogsleed eerder her
kennen teneinde sneller de hulp in te
roepen van een arts.
De titel van de losbladige uitgave
wordt 'Leven na een oorlog'. De eerste
oplage omvat tienduizend exemplaren.
'Leven na een oorlog' is te krijgen bij
de Nationale Federatie voor geestelij- Vertegenwoordigers van alle
ke volksgezondheid, J. J. Viotlastraat grote politieke partijen
42 in Amsterdam. (Bestellingen bij (PvdA, KVP. AR, CHU, D'66
vooi'keur via postgironummer 268986). en DS'70) maar ook van de
kleine partijen, zoals de PPR.
Mej. mr E. A. Haars(CHU): Zij licht
te het standpunt van het grootste deel
van haar fractie voor vrijlating toe
met de woorden: 'wij kunnen niet
anders, omdat wij allen tezamen in
een rechtsstaat wensen te leven. Het is
daarom in het belang van het geeste
lijk klimaat binnen onze Nederlandse
gemeenschap, dat deze drie misdadi
gers daaruit verwijderd worden'.
Overigens was zij er zich van bewust'
dat met deze stellingname anderen
Gefaald
Dr. B. de Gaav Fortman (PPR): Hoe
wel dit Kamerlid ervan overtuigd
bleek te zijn 'dat de uitvoering van
het voornemen van de regering veel
De heer Wolff OPNhij noemde de
vrijlating 'een hoon voor de slachtof
fers'. Het Kamerlid bestreed de op-
vatting dat verdere straf ziinloos zou
zijn, 'zolang in de wereld nog vormen
van nazisme en fascisme zijn is bevei
liging van de maatschappij tegen deze
drie misdadigers noodzakelijk. Welke
garantie is er dat de drie bij hun
terugkeer in Duitsland niet ingehaald
zullen worden', vroeg hij zich af.
Voor de nu ontstane situatie achtte
de heer Wolff de regering maar ook
met name 'een kleine groep fanatieke
drijvers die vrijlating trachten door
te drijven onder het dreigement van
steeds nieuwe gratievoorstellen die de
wonden zullen openkerven', verant
woordelijk. Het Kamerlid meende dat
als het debat alleen als hoorzitting
moet worden beschouwd, de hele zit
ting zinloos zou zijn. 'Wij wijzen de
aantasting van de positie van de ka
mer, als vertegenwoordiging van het
Nederlandse volk van de hand', aldus
de heer Wolff.
Drs. Wiebenga (PSP): ook hij noemde
het debat een zinloze gebeurtenis als
de uitspraak van de kamer geen
doorslaggevende betekenis voor de
regering heeft.
Hij verwierp de stelling dat de straf
na 27 jaar geen zin meer zou hebben:
'gevangenhouding betekent beveili
ging van de slachtoffers tegen een
door hen 1 ervaren bedreiging. Het
wordt een ondragelijke psychische be
lasting van deze slachtoffers als gra
tiëring een feit wordt. Als duizenden
diep gekwetst worden door vrijlating
kan deze straf niet zinloos zijn', aldus
de heer Wiebenga. 'Gevangenhouding
juich ik niet toe, maar vrijlating acht
ik onaanvaardbaar', concludeerde hij.
Mr. K. A. Keuning (DS'70): Namens
de grote meerderheid van zijn fractie
legde hij er de nadruk op dat het
belang van de vrijlating onmogelijk
kan opwegen tegen het leed van dé
slachtoffers. Hij stelde dat de drie
van Breda buiten hel gewone
strafrecht vallen In dit verband haal
de hij een citaat aan van Simon
Wiesenthal, dat iedere dode recht
heeft op zijn eigen proces. En ook:
'Steeds zwaarder is voor mij de vraag
gaan wegen- hoever reikt hun besef
van schuld, hun berouw over het
onvoorstelbare leed dat zij andere
mensen hebben toegebracht, Waar
zijn hun openlijke blijken van
meeleven met him slachtoffers of de
nabestaanden gedurende deze 27 jaar
van hun gevangenschap?'
De heer Keuning oefende ook scherpe
kritiek uit op minister Van Agt, die
hij verantwoordelijk stelde voor de
beoordelingsfouten van de regering.
Overigens wilde hij niet zover gaan
de minister 'deswege te verguizen'.
Namens de minderheid van zijn
fractie zei de heer Keuning dat zij
vinden dat verdere gevangenhouding
geen belang dient. 'Het verwijderen
van de drie uit ons land betekent
voor hen het uitsnijden van een ge
zwel dat zo snel mogelijk moet ge
schieden'.
Drs. J. Voogd: indiener motie om 'drie
vast te houden'
leed zal toevoegen aan het leed wat
tijdens de oorlog en ook daarna reeds
geleden is', kon hij niet Inzien hoe
'dit extra leed inderdaad voorkomen
kan Avorden'. Hij wees erop dat men
de koepelgevangenis in Breda wil af
breken. 'Zodra dit gebeurt zullen de
drie en hun misdaden weer op
schrijnende wijze in de publiciteit
komen en ieder nieuw gratieverzoek
betekent bovendien dat er opnieuw
zout wordt gestrooid in de open
wonden', aldus het PPR-Kamerlid. Op
grond van deze overweging sprak de
heer De Gaay Fortman zich voor
vrijlating uit. Wel merkte hij op dat
'de politieke voorstanders van vrijla
ting moreel hebben getaald'. Nooit
had volgens het Kamerlid het woord
collectieve gratieverlening mogen val
len. 'Wij aanvaarden niet dat er col
lectieve schuld kan zijn, we ver
werpen collectieve straf en daarom
verwerpen we ook de gedachte van
collectieve gratie'. Het Kamerlid zei
ten slotte: 'Nog liever zouden we ons
stand-punt wijzigen. Ik zal dat dan ook
doen als ik ervan overtuigd kan wor
den dat er een begaanbare weg is en
geen onbegaanbare lijdensweg'.
Ds. Abma (SGP): Ook hij sprak zich
tegen vrijlating uit. "Ik ben bang dat
de riemen van de eventueel te be
trachten barmhartigheid jegens de
drie gesneden zullen worden uit het
vlees van de slachtoffers', aldus de
heer Abma. Hij vond het zeer kwalijk
dat niet de normale procedure van de
gratie (een prerogatief van de kroon
met verantwoording achteraf aan de
Kamer) is gevolgd. 'De Kamer kan
niet de plaats van de kroon innemen',
aldus het Kamerlid, die ook daarom
ook gereserveerd stond tegenover de
motie die tegen de vrijlating is inge
diend.
Procedure
De heer Jongeling (GPV): Hij ver
klaarde evenals de heer Abma staats
rechtelijke bezwaren tegen de motie
te hebben. Wel verklaarde hij gezien
de verergering van het leed van de
slachtoffers niet op vrijlating te zul
len aandringen. 'De nu gevolgde pro
cedure is een ernstige vergissing.
Avaardoor vele oude wonden opnieuw
zijn opengereten', aldus de heer Jon
geling.
DEN HAAG In ons constitutionele
bestel dient te Avorden vermeden dat
leden A'an het koninklijk huis betrok
ken raken bij controversiële kwesties.
Dit heeft premier Biesheuvel gisteren
geantwoord op schriftelijke vragen
van het kamerlid B. de Gaay Fortman
(PPR).
Onlangs deelde de minister-president
mee, dat nadere aandacht geschonken
zou worden aan de positie van prins
Claus als voorzitter van de Nationale
commissie ontwikkelingsstrategie. Die
mededeling kwam, nadat A-an de zijde
van de regering geen goedkeuring Avas
gehecht aan enkele subsidies, ver
leend door de commissie.
Overijssel stort uanlegkosten run
S-23 (tien miljoenin rijkskas
Van een onzer verslaggevers
ZWOLLE Gedeputeerde Staten van Overijssel hebben gisteren na
langdurig intern beraad besloten af te zien van de aanleg van de S-23,
de fel omstreden weg tussen Almelo en Delden. Zij zijn tot deze be
slissing gekomen nadat zij zaterdag in Twente een gesprek hebben
gehad met minister Drees.
Gedeputeerden zullen de provinciale
staten voorstellen de geschatte kosten
van S-23, ongeveer tien miljoen gul
den, ter beschikking van het rijk te
stellen, een nogal unieke gang van
zaken. Minister Drees bevestigde zijn
eerder gedane toezegging dat daardoor
de realisering van de E-8 in TAvente
zal worden bespoedigd.
Op 15 maart zal de S-23 voor de zoveel
ste maal op de agenda Aan de Overijs
selse staten staan. Reeds drie keer heb
ben prov. staten besloten tot aanleg
van deze Aveg. De Aveerstand van de
staten tegen de weg werd, mede on
der invloed van de publieke opinie,
steeds groter en de laatste keer kAvani
het voorstel er dan ook slechts met 35
tegen 23 stemmen door. Gedeputeer
den zullen dezer dagen motiveren
waarom ze ten slotte toch 'om' zijn
gegaan.
In Twente hebben zich verchillende
actiecomitees tégen de S-23 geroerd.
Een van de belangrijkste bezwaren
tegen de nieuwe weg is, dat deze het
prachtige landgoed Twickel zou door
snijden. Bovendien A'ond men de nieu-
Ave S-23, die ongeveer parallel zou
komen te lopen met de huidige pro
vinciale Aveg Almelo-Delden (die nog
al slingert en waarvan de capaciteit
on\'oldoende wordt geacht) overbodig.
Daarbij komt dat de komende tien
jaar diverse wegen (in dit geval rijks
wegen) door het TAventse landschap
zullen moeten Avorden opgenomen. De
grote voorvechter van de S-23 was de
gemeente Almelo, die daardoor Avat
sneller een goede verbinding zou krij
gen met de te zijner tijd tot Twente
doordringende E-8.
Spaar Twickel
In een door de werkgroep "Spaar
Twickel' uitgegeven pamflet werd
aangekondigd dat men bij de Kroon
in beroep zou gaan, wanneer de S-23
tóch Averd doorgezet. Herinnerd werd
aan een op de Technische Hogeschool
Twente gemaakte berekening, volgens
welke de weg 'all-in' zelfs 22 miljoen
zou gaan kosten. Opgemerkt Averd ver
der dat de aanleg van de voor heel
Twente véél belangrijker E-8 en van
de zuidelijke bandAveg, rijksweg 35,
tussen Almelo en Enschede, door dit
alles langer op zich zou laten wachten
dan nodig is.
Zatërdag kAvam minister Drees naar
TAvente om de S-23 persoonlijk te
bekijken en om te praten met gedepu
teerden van Overijssel, alsmede met
de burgemeester van de stedenband
TAvente. Bij die gelegenheid zijn,
zoals men het op het provinciehuis in
Zwolle noemt, 'enkele misverstanden
uit de weg geruimd'. Voor gedepu
teerden was dit reden om in vierde
instantie hun standpunt te herzien.
Minister Drees zegde opnieuw toe er
voor te zullen zorgen dat de E-8 in
1978 tot Azelo bij Delden klaarkomt,
Minister Drees
plus de aansluitende stukken van de
zuidelijke bandweg naar Almelo en
Hengelo.
De fasering is inmiddels uitgewerkt
en de weggedeelten Bornerbroek, Aze
lo A'an de E-8 en Azelo-Almelo van de
zuidelijke bandweg zullen nu reeds
eind 1976 gereed zijn, er vanuit gaan
de dat de S-23 achterwege blijft en de
tien miljoen gulden in de rijkskas
vloeien.
ZUNDERT De 18-jarige C. A. J. M.
Kustermans uit Achtmaal is met zijn
bromfiets omgekomen, toen hij op de
AchtmaalseAveg tegen een geparkeerd
staande vrachtauto reed. Hij viel naar
links en werd aangereden door een
personenauto.
4=^ 8'
DEN HAAG De Nederlandse politieke partijen menen dat het veel meer aan
beveling verdient de AOW te verhogen, dan de bejaarden te steunen met allerlei
kortingen en 65+-activiteiten, waardoor ze goedkoper van bepaalde evenementen
en vervoersmogelijkheden gebruik kunnen maken.
(ADVERTENTIE)
Dringt direct door tot aan
de haard van de pijn
niets werkt sneller, niets werkt aangenamer AOW no° nie* verhoogd IS, de
ter verlichting van pijn dan Algcsal-balsem. reducties tijdelijk goede dien-
Onmiddellijk in de huid doordringend, werkt sten kunnen bewijzen.
AJgesal diep op de weefsels In tot aan de Tot deze conclusies komt de
haard van dc pijn (zonder oppervlakkige Consumentenhonr] na ppn on
warmtesensatie of irritatie van de huid te ^onsu,PenlenDpna na een on
veroorzaken) en doorstraaltverlichtend uerzoek naar het functioneren
weefsels en spieren tot in dc gewrichten, un de Avaardering van de ver-
Reumatische pijnen en stijfheid maken schillende 65-plus-kortingsmo-
spoedig plaats voor een dueend gevoejvao gelijkheden, die ons land
H'ervoor zijn 130 Neder-
dat O thuis alujd een tub, Algesai bij de landse gdmeenten en ongeveer
hand hebt om zodra het nodig is dc pijn te
verlichten. ALGESAL bij alle apoth» cn drog.
GPV en CPN vinden, dat het
invoeren van allerlei kortin
gen en reductie-paspoorten
een discriminatie van de be
jaarden inhoudt. Daarom zijn
zij ook van mening, dat, in-
plaats van het verlenen van
deze kortingen, de AOW zoda
nig verhoogd moet worden,
dat de bejaarden de 'geAvone'
prijzen kunnen betalen. Van
daar dat zij unaniem tegen
stander zijn A'an het invoeren
van een eventuele overheids-
65 plus-kaart. Overigens me-
700 bejaarden geïnterviewd.
Bij datzelfde onderzoek blijkt
overigens dat het merendeel
van de bejaarden zelf (74 pro
eent) de kortingsregelingen ivél
juist en niet discriminerend
vindt. Zeven procent van de
bejaarden acht deze regelin
gen niet juist, een procent
vindt ze ronduit discrimine
rend en tAvee procent meent
dat de AOW omhoog gebracht
zou moeten worden.
Soorten
Nederland kent op het ogen
blik een groot aantal \rerschil-
lende 65-plus-regelingen: de
65-plus-kaarten van de spoor
wegen (waarvan eind 1971
door 150.000 bejaarden ge
bruik Averd gemaakt), bio
scoopkortingen cp vastgestelde
dagen, reducties op de abonne
menten van verscheidene volks
universiteiten. kortingen (va
riërend van 50 tot 80 procent)
op de abonnementen van open
bibliotheken en reducties op
de entreegelden van alle rijks
musea. Behalve deze landelij
ke regelingen zijn er ook ge
meentelijke reductie-regelin
gen. die betrekking kunnen
hebben op allerlei zaken, zoals
schouwburgbezoek: openbaar
vervoer, enz.
Overigens is er een aantal Ne
derlandse geïïjéenten, dat het
principieel onjuist vindt om
55-plus-kaarten te verstrekken
aan zijn bejaarde gemeentena-,
ren. Bij de enquête kreeg de
?onsumentenbond van de ge
meenten Haarlem. Den Hel
:ler. Oss en Vlissingen de mp-
iledeling. dat deze het onge
wenst achtten de positie van
de bejaarden te accentueren
door het invoeren van speciale
tarieven.
Minder uitgaan
Uit het onderzoek, dat onder
de bejaarden zelf werd gehou
den, bleek, dat oudere mensen
aanzienlijk minder intensief
deelnemen aan het uitgaansle
ven dan jongere mensen. Meer
dan vijftig procent van de on
dervraagden deelde mee na de
pensionering minder uit te
©€NTm 'saewtfs
16 MEI BU,
Amir
iloori
RfPUCTlEKAAWr 65-PLUS j
fceftKRevndt op Hm Vcpen l
*poórvw£jjt»M»bcwijtt>n t.of 2 fel.
tejaB ia fatve <-nV-t-d<r rruprt): j
i«t 12 maanden
A iüïü
Wipf 75.-
AD
1091
vaan dan daarvóód. Vooral het
bezoek aan voetbalwedstrijden,
theater, concert en bioscoop
neemt naarmate men ouder
wordt aanmerkelijk af.
Bij het vragen naar de huidi
ge vormen van recreatie kwam
duidelijk naar A-oren dat een
2n ander mede afhankelijk is
van de welstand en de groot-
:e van de gemeente, waarin
men woont. Welgestelde be-
YAAAA^c I
laarden gaan meer uit dan
minder gesitueerde bejaarden
>n in gemeenten met meer
dan 50.000 inwoners gaat men
meer naar de schouwburg en
tiaar concerten dan in kleine
re gemeenten.
Op de vraag waarom men
minder dan vroeger uitgaat,
antwoordde twintig procent
van de ondervraagden dat
men geen belangstelling meer
bad voor uitgaan. Veertien
procent zei, dat het uitgaan
Demoeilijkt werd door ziekte
invaliditeit, elf procent
/ond het te duur en vier pro
cent had te kampen met ver-
zoersmoeilijkheden.
Vervoer
Om deel te nemen aan de
diverse vormen van ontspan
ning moet vaak gebruik ge
maakt worden van vervoers
middelen. Ongeveer de helft
van de bejaarden blijkt meest-
il gebruik te maken van bus
of tram, 28 procent is hoofdza
kelijk aangeAA'ezen op autobe-
tittende familieleden of ken
nissen, 22 procent fietst. 19
procent maakt gebruik van de
trein. 16 procent neemt meest
al de eigen auto, zes procent
oen taxi. en vijf procent de
bromfiets.
Oe Consumentenbond komt
tenslotte tot de conclusie, d..t
de bejaarden zich' over het
algemeen niet gediscrimineerd
voelen door de verschillende
kortingsregelingen; dat onge
veer 60 procent van de bejaar
den naar eigen zeggen bij in
voering van een 65-plus-pas-
ooort of kortingsregelingen
méér gebruik zou gaan maken
van de diensten, die daaron
der vallen, maar dat het sue-
zes van het bejaardenpaspoort
afhankelijk is van hel pakket
mogelijkheden, dat het biedt
Van een verslaggever
DEN HAAG De personeels
stop voor ambtenaren heeft
reeds een aanwijsbaar nadelig
gevolg gehad: in januari en fe
bruari kon de 'nieuwsbrief bui
tenlandse werknemers' niet ver
schijnen en ook in maart zal het
blad niet uitkomen.
De nieuwsbrief is een uitgave van de
commissie voor contact en overleg
inzake bijstand aan buitenlandse
werknemers. Op zijn vroegst zal het
eerste nummer van dit jaar na Pasen
kunnen verschijnen 'als alles mee
loopt'.
De redactiecommissie A'an de nieuws
brief Averd sedert januari overstroomd
met telefoontjes over het uitblijven
van de nieuwsbrief. De ongeveer 5000
abonnees hebben nu schriftelijk be
richt gekregen dat er veel interessan
te onderwerpen voor behandeling
klaar liggen maar dat de vacatures op
de afdeling migrerende groepen van
het ministerie van cultuur, recreatie
en maatschappelijk Averk niet \rerA'uld
mogen Avorden zodat het secretariaats
werk stilligt. Tot dat secretariaats
werk behoort onder meer de voorbe
reiding en de uitvoering van de
nieuAvsbrief.
De heer J. van Tielraden, plaatsver
vangend hoofd van de genoemde
CRM-afdeling, meent dat de uitga
ve aanzienlijk aan Avaarde inboet in
dien de continuïteit verbroken wordt:
een regelmatig inspelen op de actuali
teit Avordt daardoor onmogelijk ge
maakt. Op de afdeling zijn er nu die
zogenaamde 'geblokkeerde' vacatures.
Ook andere werkzaamheden dan de
uitgave van de nieuAvsbrief worden
daardoor vertraagd.
NEW YORK (AP) De Rus Mikhail
W. Below, die als vertaler bij de Ver
enigde Naties werkte, heeft om poli
tiek asiel in de Verenigde Staten ver
zocht omdat hij plotseling naar de
Sowjet-Unie is teruggeroepen. Het
verzoek is in behandeling genomen.
WASHINGTON (Reuter) Op 600
mijl ten noordoosten van New Found-
land verkeert een Sosvjet-kernonder-
zeeboot in moeilijkheden. Een kotter
A*an de Amerikaanse kustwacht wilde
assistentie verlenen. Later werd de
onderzeeboot echter op sleeptouw ge
nomen door een Sow jet-sleepboot
