Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | 1 maart 1972 | pagina 2

Hoe leest prof. Oosterhoff
Genesis 2 en 3?

Afscheid van een 'wilde gans'?

Trouw
Kwartet

Geref. synode zal spreken
over bezwaren tegen
dissertatie dr. Wiersinga

Moeder van 5 kinderen
op overweg omgekomen

Controle langs grens
Rusland verscherpt

Auditie roek-opera 'Godspell'

Weer geen akkoord
over de zuivel-cao

Amnesty zet zich in
voor Lidia Vins

vandaag

Beroepings-
werk

Boekenetalage

TKOUW/KWARTET WOENSDAG 1 MAART 1972

KEIIK ISIVMM. WI»

Van een medewerker

De discussies in de gereformeerde kerken rondom het verstaan van
de eerste bijbelhoofdstukken (vrijdag worden ze ter gereformeerde
synode weer voortgezet als rapporten omtrent de opvattingen van
prof. Kuitert ter sprake komen) vinden een bescheiden pendant in
de christelijke gereformeerde kerken. In die kring leefden vragen
over de wijze waarop de Apeldoornse hoogleraar dr. B. J. Ooster
hoff Genesis 2 en 3 benaderde, en prof. Oosterhoff heeft nu in een
240 pagina's tellend boek onder de titel 'Hoe lezen we Genesis 2 en
3?' op die vragen geantwoord (uitg. Kok, Kampen. Prijs ƒ19,50).

Destijds schreef prof. Oosterhoff in
het christelijke gereformeerde week
blad De Wekker een aantal artikelen
over het besluit van de gereformeerde
synode om de binding aan de Asser
leeruitspraak (1926) in de kwestie-
Geelkerken op te heffen. Voor de
christelijke gereformeerde predikan
tenvereniging hield de hoogleraar ver
volgens een lezing over de uitleg van
Genesis 2 en 3. Het betoogde toen dat
we in die bijbelhoofdstukken te doen
hebben met een werkelijkheid, die
ons symbolisch wordt meegedeeld.
Een en ander had tot gevolg dat op
de Hilversum se christelijke gerefor
meerde synode (1968) aan prof. Oos
terhoff gevraagd is, zijn visie in een
brochure nader uiteen te' zetten. Wel
nu, die 'brochure' is uitgedijd tot het
bovengenoemde boek. dat tot onderti
tel heeft: een hermcnoutische (uitleg
kundige, red.) studie.

In zijn boek geeft prof. Oosterhoff
aandacht aan verschillende opvattin
gen aangaande de eerste bijbelhoofd
stukken: de letterlijke, de allegori
sche, de mythologische; dan handelt
hij over Genesis 2 en 3 en de natuur
wetenschap. daarna brengt hij andere
Schriftgegevens over schepping en val
onder de aandacht om dan m het -

volgend hoofdstuk (p. 93-192) een uit
gebreide. breed geargumenteerde uit
leg van Genesis 2 en 3 te geven.
Enkele citaten kunnen hier enig in
zicht geven in de opvattingen, welke
in dit boek worden geboden:

'Het is echter de vraag of de schrijver
van Genesis 2 een volgorde van de
scheppingsdaden geven wil. Bijbel
schrijvers hebben over het algemeen
minder belangstelling voor chronolo
gische volgorde dan wij. Bovendien is
het duidelijk dat het helemaal zijn
bedoeling niet is een scheppingsver
haal te schrijven. Hij verhaalt niet
over de schepping van de zon, maan
en sterren, van de zeeën en van de
vissen. Het gaat om de mens. Die
staat in het middelpunt'.

Symbolisch

Betreffende Genesis 2 vers 7 ('toen
formeerde de HERE God de mens van
stof uit de aardbodem en blies de
levensadem in zijn neus; alzo werd de
mens tot een levende ziel') conclu
deert de schrijver: 'Op symbolische
wijze wordt hier gezegd, dat de mens
schepsel Gods is' (p. 104). 'Als gezegd
wordt, dat God de hof plantte of
aanlegde, is dat op menselijke wijze
gesproken. Calvijn spreekt van grove

tijnen. aan een aantal Arabische lan
den. Ik hoop hiermee een misverstand
uit de weg te hebben geruimd.
1JMUIDEN P. Nak

Draadomroep

De redactie behoudt rich hel recht voor nm
ter opname In deie rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ
publikatlc wordt met de naam van de
inwnder ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan de heer Joh. C. Francken.
secretaris van de hoofdredactie van Trouw-
Kwartct. Postbus 859. Amsterdam.

Onjuist

In het artikel over mijn aandeel in de
februari-staking en mijn oordeel over
de Drie van Breda is een fout geslo
pen. Vermeld staat, dat ik tijdens een
kerkdienst in Israël achttien arabieren
heb zien oppakken, die daarna neerge
knald werden. Dit is onjuist. Het
verhaal van de achttien arabieren
hoorde ik van een patriarch tijdens
het bezoek van het comité dat zich
bekommert over het lot van de Pales-

D* Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad

Uitgaven van

N.V. De Christelijke Pers

Bol. Don

Dogolijlu bestuur:

Haag,- dr. E. Bleummk, Potars-
woldij «nr. G. C. van Dom.
Nootdorp; W. A. Fibbo, Rotter
dam; J. Lonsar, Utrochl; drs. J.
W. do Pous, Don Hoog; J. Smol-
lonbrook, Wossonaar.

Ovarigo ladon von hol algomoon
bostuur: K. Abmo, Amsterdom,
H. A. do Boor, IJmuiden; Th.
Brouwer, As»on; mr. dr. J. Don-
ner, Don Hoag; J. van Eiborgon.
Schaonborgon, mr. K. van
Houten, Wageningen- d». O. T.
Hyllcemo, Billhoven; Jae. Huiden,
Delft; mevrouw M. C. E. Kiooster-
mon-Fortgenj, Voorschoten; me
vrouw J. G. Kraayovold-Woulerj.
Hoorhugowoord; prof. dr. G. N.
Lommens, Noordon; ds. F. H.
landsman. Don Hoog; H. do
Mooij, Rijnsburg; prol. dr. G. C.
von Niftrik, Amsterdom.- H. Otte-
vonger, Buitenpost; mr. dr. J.
Ozingo, lunteren; dr. A. Veermon,
Rijswijk |Z-H|; H. H. Wemmen,
Den Hoog; dn. R. Zijlstro, Ooslcr-
lond (Zld).

Directie:

Ing. O. Posfma, F. Diemer

Hoofdredactie:

J.de Berg (waarnemend)

Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro 26 92 74. Bonk:
Ned. Midd. Bonk (rek.nr.
69.73.60.768). Gem.giro
X 500.

Ik hoop dat velen 23 februari geluis
terd hebben naar de radio die een
belangrijk gesprek uitzond over de
opheffing van de laatste overblijfselen
van de draadomroep in de komende
maanden. Want voor vele liefhebbers
van klassieke muziek blijft er dan
maar heel weinig (Hilversum I en II
/o nu en dan tegen de draadomroep
de gehele dag) te gemeten over.
Vooral voor de bejaarden, die niet
meer naar concerten kunnen gaan en
vaak de hele dag alleen zijn. betekent
dit een groot gemis. Misschien zal de
splitsing van Hilversum III in een
uitzending voor amusementsmuziek
en een voor serieuze muziek, zoals
mr. Hoogenbergh uit Rotterdam voor
stelde, een oplossing brengen.
Amsterdam mevr. G. v. Linden
v. d. Heuvel

Bezetting VU

Naar aanleiding van het bericht inza
ke bezetting van een deel van het
hoofdgebouw van de VU waarbij lich
ten en liften zouden zijn geblokkeerd,
terwijl voor de deuren gepost zou
zijn. het volgende: Ik ben op de
bewuste dinsdag voor mijn normale
werkzaamheden van half tien tot half
zes in het hoofdgebouw aanwezig ge
weest. zonder ook maar iets van de
gemelde activiteiten te hebben ge
merkt: een en ander zal dus weinig
spectaculair geweest zijn. 's Middags
gaf ik als gebruikelijk van een tot
twee uur college aan de kandidaten in
de klassieke talen en van twee tot
drie uur aan een veertigtal theologen.
Geen van mijn studenten had gehoor
gegeven aan de oproep van een actie
comité tot een z.g. universiteitsverga
dering. Vervolgens heb ik van drie
tot vier uur rustig op mijn kamer
zitten werken, waarna ik van vier tot
half zes een bespreking had met een
van onze wetenschappelijke hoofdme
dewerkers. Daarna verliet ik normaal
het gebouw met een der liften; er
waren geen posten voor de deuren te
bekennen. Overigens ben ik van oor
deel. dat de gehele universitaire ge
meenschap het volste vertrouwen kan
hebben in het beleid van directeuren
en curatoren der Vrije Universiteit.
Den Haag prof. dr. J. J. Thierry

VU-bezetting (2)

In de berichtgeving over de gebeurte
nissen in het hoofdgebouw van de "U
wordt gesteld dat de theologische fa
culteit uitstel van de verkiezingen
voor universiteitsraad gevraagd zou
hebben omdat zij instemde met de
doelstellingen van de bezetters van
het VU-gebouw. Om misverstand te
voorkomen ste] ik er prijs op als
secretaris van de faculteitsraad en in
overleg met de voorzitter, prof. dr. J.
Firet te verklaren dat het bericht
ln deze zin gesteld onjuist is.
Het besluit van de faculteitsraad di
recteuren om uitstel van de verkiezin
gen te verzoeken is genomen in aan
sluiting aan besprekingen die reeds
eerder binnen de faculteit gehouden
waren en nog voortgezet worden.
Over de doelstellingen van de bezet
ters heeft de faculteitsraad zich niet
uitgesproken.

Ook de door het betreffende artikel
gewekte suggestie als zou prof. Firet
met deze doelstellingen instemmen, is
onjuist. Hij stemde slechts in met de
wens de verkiezingen enige tijd uit te
stellen teneinde discussie in breder
kring mogelijk te maken.

Amsterdam drs. W. Bakker

Naschrift redactie: Uit ons gesprek
met prof. Firet kon inderdaad niet
geconcludeerd worden dat hij het met
alle doelstellingen van de bezetters
eens was. Hij was het wel eens met
de wens dat er een brede discussie
over het bestuursregelement kwam en
dat de verkiezingsprocedure zou wor
den uitgesteld. Die wens werd gedeeld
door de faculteitsraad van de theolo
gen Dat waren volgens ons de
voornaamste doelstellingen van de be
zetters. Dat sluit niet uit dat prof.
Firet en zijn faculteit het met andere
doelstellingen van de bezetters niet
eens waren.

Prof. dr. B. J. Oosterhoff

en ongeleerde bewoordingen (crasso
rudique stylo), die Mozes zou hebben
gebruikt, om zich aan te passen bij
het begrip van het volk. Wij krijgen
de indruk dat al de bomen als de
wonderboom van Jona (Jona 4 vers
6) in de kortst mogelijke tijd uit de
aarde zijn opgeschoten. Als in één
moment stond het hele paradijs
opeens kant en klaar voor de mens.
Want voor hem deed God dat'
(P-108).

De paradijsrivieren: 'De bijbelschrij
ver tekent op symbolische wijze, dat
alle grote wereldrivieren uit het para
dijs ontspringen'. De bijbelschrijver
noemt de vier grote rivieren en wate
ren uit de wereld van zijn tijd'
(p.122).

De boom des levens: 'Ik zie geen
andere oplossing, dan niet alleen de
levensboom, maar ook heel de wijze
van spreken daarover symbolisch te
verstaan. Op symbolische wijze wordt
in de levensboom tot uitdrukking ge
bracht. dat er leven is voor de mens'
(p.135).

De slang

Interessante beschouwingen wijdt de
schrijver aan de slang. 'De slang was
orakeldier en wijsheidsdier, dat be
schouwd werd over bijzondere kennis
en wijsheid te beschikken, maar was
als zodanig onder Israël verboden'. 'De
slang was geen wijsheidsdier, maar
een bedrieger en verleider; een dier
dat afvoert van God en tot ongehoor
zaamheid verleidt' (p. 168). 'Maar de
slang was ook levensdier'. 'Maar even
als orakeldier was de slang onder
Israël ook als levensdier verboden'
p. 169'De slang in het paradijs is
de incarnatie van alle anti-goddelijke
machten'. 'In het vloekwoord over de
slang wordt deze zonder meer naar
ziji. eigen plaats terugverwezen: op de

ALPHEN (N-B) De 46-jarige me
vrouw P. van Gorp-Janssen uit Alphen
(N-B) is omgekomen toen zij met haar
auto op een niet beveiligde overweg
werd aangereden door eert goederen
trein, van Baarle Nassau op weg naar
Tilburg. Het slachtoffer, moeder van
vijf kinderen, heeft vermoedelijk het
goederentreintje, dat daar eens per
dag rijdt, niét opgemerkt.

MOSKOU (Reuter) De troepen die
de toch al bijna hermetisch afgesloten
Russische grenzen (totale lengte
58.000 km) controleren hebben nieuwe
bevoegdheden gekregen om een ieder
te arresteren die zich zonder vergun
ning in het grensgebied ophoudt. De
gewijzigde regels lijken voornamelijk
bedoe"ld om het gezag te versterken
van de geheime politie (KGB) die het
bevel voert over de grenstroepen.

buik kruipen en stof vreten! Meer
mag de slang niet zijn dan een geval,
dat zich op de buik voortbeweegt en
stof vreet' (p. 171).

Dit onderdeel besluit met de conclu
sie: 'Het is echter de vraag, of dat de
bedoeling is en of we in Gen. 2 en 3
te doen hebben met een historisch
nauwkeurige weergave van wat een
maal is 'geschied. In het voorafgaande
vonden we reeds verscheidene symbo
lische trekken en daarom moeten we
eerder denken aan een symbolische
weergave, zij het dan een diepe, histo
rische werkelijkheid' (p.174).

Conclusies

In het hoofdstuk 'Symbool en werke
lijkheid' trekt prof. Oosterhoff zijn
collusies. 'Maar of de Schrift er
zoveel grond voor biedt, dat de ge
schiedenis van h".t paradijs van Adam
af via Noach tot -Abraham mondeling
is overgeleverd, is zeer de vraag. Jo-
zua zegt duidelijk, dat de familie,
waaruit Abraham vandaan kwam, ook
heidenen waren en andere goden
dienden. Van een heilige linie waar
uit Abraham sproot is geen sprake.
Dat maakt de kans op een mondelinge
overlevering van wat eens in het
paradijs gebeurd is wel heel erg ge
ring". (p.214).

'Er. is voor een 'veronderstelling van
een mondelinge overlevering van het
bijbels paradijs van Adam tot Abra
ham of Mozes niet de minste grond.
En evenmin weten we iets van een
schriftelijke fixatie vóór de zondvloed
of vóór Mozes. 'We zullen daarom
moeten denken aan een latere openba
ring en die kan dan zijn tot stand
gekomen op de wijze, waarop ook
profeten de woorden Gods ontvingen'.
'Een profeet geeft de werkelijkheid
anders we.er dan een historieschrijver.
Hij geeft geen exacte beschrijvingen,
maar tekent ae werkelijkheid met
allerlei beelden, die ontleend zijn aan
de leef- en voorstellingswereld van
zijn tijd' (p.215). Enkele typerende
zinnen: Er is 'overeenstemming in de
wijze, waarop de protologie en de
eschatologie beschreven worden'.
'Maar kan wat aan het begin van onze
mensheidsgeschiedenis ligt wèl met
exacte woorden worden beschreven?'
(p.218)

Historie

Over de werkelijkheid in Genesis 2 en
.3 schrijft prof. Oosterhoff: 'Wanneer
men echter onder historie verstaat
gebeurtenissen in. het verleden, die
dateerbaar zijn én verifieerbaar door
wetenschappelijk onderzoek, dan ge
ven deze hoofdstukken geen historie
in die zin'. 'Maar historie in de zin
van wat werkelijk gbeurd is, geven de
hoofdstukken wel' (p. 219). 'Er wordt
niet precies gezegd, hoe God de mens
geschapen heeft. Wat we daaromtrent
te horen krijgen, is symbolische taal.
God boetseert uit de aarde een mense
lijke figuur en blaast de levensadem
in zijn neus. De wetenschap mag er
naar zoeken hoe het gegaan is'
(p.221).

Aan het slot citeert prof. Oosterhoff
met instemming zijn vrijgemaakt-gere-
formeerde collega prof. dr. C. Trimp:
'Deze betroukbaarheid van de Heilige
Schrift is het enige 'axioma' van As
sen. hét Schrift-beginsel ter Schrift
verklaring. Dat wil dus tegelijk ook
zeggen, dat elk, die op gronden, aan
de Heilige Schrift zelf ontleend, in
staat is. de 'klaarblijkelijkheid' van
de letterlijke uitleg van de vier zgn.
'bijzonderheden' uit Genesis 2 en 3 te
bestrijden, legitiem-gereformeerde ar
beid verricht en in zijn argumentatie
aangehoord zal dienen te worden. Dat
ligt voor ons besef volstrekt in de lijn
van Assen:' En prof. Oosterhoff be
sluit: 'En in die lijn heb ik bedoeld
dit boek te schrijven'.

In het Shaffy-theater in Amsterdam is de eerste auditie gehouden
voor de rock opera 'Godspell'. Het is de bedoeling dat de première
in mei zal zijn.

Van een onzer redacteuren

LUNTEREN Morgen komt de dis
sertatie over de verzoening van de
Amsterdamse .studenterpredikant dr.
H. Wiersinga ter sprake op de gere
formeerde synode: men gaat dan na
melijk de meer dan twintig bezwaar
schriften tegen dit proefschrift, wel
ke bij de synode zijn binnengekomen,
behandelen. Daarin verwijt men dr.
Wiersinga dat hij met zijn verzoe
ningsleer in strijd is gekomen met
zijn ondertekening van de belijdenis;
ook is gezegd dat als hiertegen niets
'gedaan' wordt, de deur naar de vrij
zinnigheid open staat.

Begin maart van verleden jaar heb
ben wij de toelichting, welke dr.
Wiersinga in het blad Koinonia van
de Amsterdamse evangelische studen
tengemeente gaf van zijn visie op de
verzoening, gepubliceerd. Dr. Wiersin
ga zei toen o.m.: 'Het gat mij om een
'effektieve' verzoeningsleer, waarbij
Christus 't daadwerkelijk initiatief
heeft (het apriori van de genade).
Bezwaar maak ik dan ook tegen do
voorstelling dat de 'verzoening al ge
schied is'. Het begin is er; de lief
desdaad van de Heer; vandaag: het
gepredikte kruis. Maar er ontstaat pas
'verzoening' door onze reaktie. Zónder
de inkeer en de omkeer van mensen
wordt de relatie tussen God en de
mensen niet hersteld. Mijn bezwaar
geldt dus een geïsoleerd spreken over
de verzoening die toen op Golgotha
'verworven' en nu door de prediking
'toegepast' wordt. Ik geloof dat de
Heer de verzoening op gang brengt en
dat wij mensen ons wel (of niet)
lóten verzoenen. Zonder Gods begin
géén verzoening, maar evenmin zon
der onze positieve reaktie'.
De discussie rondom het proefschrift
van dr. Wiersinga leidde er toe dat de
gereformeerde synode op 6 oktober
van verleden jaar een boodschap over
de verzoening deed uitgaan; een bood
schap waarmee dr. Wiersinga blijkens
een mededeling van de Amsterdamse
kerkeraad zijn volledige instemming
heeft betuigd.

Er zijn niensen die verzuchten dat de
gereformeerde synode niets doet als
praten, pratenHandelen (tegen
mensen die verkeerde opvattingen
hebben en uitdragen) is er blijkbaar
niet meer bij. Bij de opening van
deze gereformeerde synodeweek zei
praeses dr. A. Kruyswijk: praten om
de eenheid te bewaren kon wel eens
tot de wezenlijke dingen van de kerk
behoren. En in zijn kroniek in het

UTRECHT Ook de derde ronde in
de onderhandelingen over een cao
voor de zuivelindustrie is gisteren
met met een akkoord afgesloten. Er
bestaat volgens de heer C. Schelling
van de agrarische bond van het NVV

nog steeds geen enkel uitzicht op
overeenstemming.

De bonden vragen 7 gulden per week
reëel plus 3 procent (totaal 6.5 pro
cent). De werkgevers boden ditmaal
iets meer dan tijdens de vorige be
sprekingen, maar wilden toch niet
yerder gaan dan 5 gulden plus 2
procent (totaal 4 a 4.5 procent
De besprekingen worden op 21 maart
voortgezet.

door H. Biersteker

Een kwestie die de hervormde kerk binnenska
mers heeft willen houden, galoppeert thans over
de telexen: een conflict ten aanzien van de positie
van het hervormd werelddiakonaat (beter be
kend als de sectie internationale hulpverlening).
In een besloten zitting van de vorige week
woensdagmiddag woedde daarover een debat in de
synode. De ietwat vage uitkomst daarvan leent
zich tot verschillende uitleg, maar is voor het
hoofd van de sectie, mej. H. Kohlbrugge. en de
vier andere functionarissen ervan aanleiding ge
worden om hun ontslag aan te kondigen. Op 7
maart behandelt de generale commissie voor de
bezwaren en geschillen ten tweede male hun
klacht dat hun sectie niet au sérieiix is genomen
bij die plannenmakerij. Hangende die behandeling
zullen de stafleden het werk blijven doen.
De sectie heeft ernstige grieven geuit: gebrek aan
kennis van en belangstelling voor het werelddia
konaat bij de leiding van de kerk en een streven
om mej. H. Kohlbrugge ondanks haar indrukwek
kende staat van dienst het beleid uit handen te
nemen. Wie mej. Kohlbrugge in haar diakonale
werk sinds de tweede wereldoorlog heeft gadege
slagen begrijpt meteen wat er in het kerkelijk
jargon met de tegenstelling tussen wilde en
tamme ganzen wordt bedoeld. En dit lijkt veel op
een poging om een zeer verdienstelijke 'wilde
gans' te temmen.

Intergratie

gaand betrokken te worden werd regelrecht aange
stuurd op een integratie van de sectie internatio
nale hulpverlening in het geheel van het diako-
naal apparaat onder leiding van de generale
dialonale raad. In haar verzet daartegen ontmoet
te de sectie de raad voor de zending, die beducht
was dat een verdere inkadering van het werelddia
konaat de kansen zou afsnijden om één lijn te
gaan trekken met de zending. Immers: zending
vanuit Nederland is in steeds mindere mate
rechtstreekse evangelieverkondiging maar bijstand
aarr kerken die zich daarmee bezighouden, zoals
ook werelddiakonaat bijstand is aan kerken en
organisaties die het werk doen. Daarvoor zou naar
het oordeel van de raad voor de zending dus één
adres moeten komen.

Zo trokken in het besloten debat in de synode
van vorige week woensdag zending en werelddia
konaat één lijn tegenover het modèramen en de
generale diakonale raad. Het besluit dat eruit
kwam was al heel wat minder radicaal dan de
aanvankelijke voornemens: 'een regeling van de
formele verhoudingen in de geest van het voorstel
van de generale diakonale raad' en benadrukking
van de 'eigen verantwoordelijkheid van de sectie
internationale hulpverlening voor de besteding
der binnengekomen gelden'. En hoe kan er nu
een eigen verantwoordelijkheid zijn als er geen
eigen beleid is?

zijn. Volgens scriba ds. F. H. Landsman ontbreekt
het geenszins aan vertrouwen in het beleid van de
sectie naar buiten toe. Maar de behoefte aan een
regeling is geboren door acties van de sectie
waaardoor het beleid van de synode doorkruist
werd. Zo is het beleid van de synode ten aanzien
van de resoluties van UppSala inzake ontwikke
lingssamenwerking en ten aanzien van het pro
gramma van de wereldraad tegen het racisme
door de sectie in een brief aan de diakonieën
aangevochten Daarom acht het moderamen het
gewenst dat de hele diakonale raad kennis draagt
van wat er aan de gemeenten wordt geschreven.
Mej. Kohlbrugge stelt hier tegenover dat niemand
haar en de andere functionarissen van haar sectie
het recht kan ontzeggen om privé bezwaren" ken
baar te maken tegen een bepaalde ontwikkeling,
zoals in het anti-racismeprogramma van de wereld
raad. Maar het moderamen denkt daar heel
anders over.- Het houdt er niet van als de
gemeenten vanuit de hogere regionen tegenstrijdi
ge missieven ontvangt.

Improvisatie

Reeds vorig jaar april gaf het moderamen aan de
leden van de sectie te kennen, dat het de generale
diakonale raad opdracht gegeven had 'een zodani
ge inkadering van uw sectie te ontwerpen dal
daardoor de positie van de sectie niet meer
gekenmerkt wordt door een zekere onafhankelijk
heid'. Ondanks de bezwaren van de sectie en haar
dringend verzoek om bij die plannenmakerij diep-

Interpretatie

De sectie interpreteert het plan zo. dat zij geen
contact meer kan opnemen met enige kerk of
organisatie in het buitenland zonder goedkeuring
van het moderamen. Dat is voor mej. Kohlbrugge
het einde van iedere mogelijkheid om zoals zij tot
nu toe kon, een slagvaardig beleid te voeren.
Het moderamen zegt dit helemaal niet van plan te

In het hele conflict tekent zich duidelijk de
afkeer van mej. Kohlbrugge af tegen het feit dat
als er wat moet gebeuren, er om te beginnen
bureaus worden neergezet. Zij wordt kierewiet
van structuurplannen en zo, omdat haar eigen
ervaringen daar grondig mee in strijd zijn. Intuï
tie, improvisatie als instrumenten van een diepe
geloofsovertuiging hebben haar altijd geleid. Haar
grote staat van dienst wordt door alle partijen in
het conflict erjeend, maar in het moderamen en
ook in de generale diakonale raad vindt men dat
zij de laatste jaren een al te persoonlijk beleid
heeft gevoerd. Overigens moet men de 7e maart
wel bedenken dat pogingen om deze 'wilde gans'
te temmen, stellig zullen leiden tot haar afscheid.

Dr. II. Wiersinga

'verzoening' ontstaat door onze
reactie

Gereformeerd Theologisch Tijdschrift
maakt prof. dr. J. van den Berg deze
opmerking (schrijvend over de janua-
rizitting): 'Misschien is er zelfs geen
kerk in de wereld die zich zó inten
sief met de leer en de theologie bezig
houdt,<ja die zó intensief 'leertucht'
oefent (zij het ook niet in de juridi
sche zin van het woord, maar in de zin
van het 'op elkaar acht geven": het
'grondvlak' van de tucht) als de kerk
die ook nu weer twee volle synodeda-
gen aan de vragen rondom het
verstaan van de waarheid heeft ge
wijd'. Aldus prof. Van den Berg in
antwoord op het verwijt dat in de
gereformeerde kerken de dingen te
genwoordig maar op hun beloop wor
den gelaten.

LONDEN (EPD) Amnesty Interna
tional heeft in haar jongste rondzend
brief opgeroepen tot protest tegen de
gevangenschap van de 65-jarige Russi
sche baptiste Lidia Vins. Zij werd in
december 1970 gearresteerd en in fe
bruari 1971 tot drie jaar gevangenis
straf veroordeeld wegens steun aan de
'Initiativniki', de door de staat niet
erkende afgescheiden baptisten.

Lidia Vins was voorzitter van een
organisatie van familieleden van ge;
vangen baptisten. Deze organisatie
stelde lijsten van gearresteerden op.
pleitte bij de Russische regering voor
hun lot en zond oproepen naar liet
buitenland, onder andere naar VN-
secretaris-generaal Oe Thant.

GEBLEKEN TROUW

De Nederlandse Hervormde Kerk
heeft -in ons land in de laatste maan
den een actie gevoerd om haar in
nood verkerende financiële positie te
hulp te komen. Volgens de berichten
die nu binnen zijn. blijkt deze actie
succesrijk te zijn geweest. Dat is een
verheugende zaak. Veel meer mensen
dan verwacht werd blijken hun kerk
een goed hart toe te dragen en mede
te willen bijdragen aan haar, althans
materieel, voortbestaan, Men kwam
daarbij tot onverwachte ontdekkingen.
Geboorteleden die spontaan meededen
en belijdende en doopleden die de
zaak erbij lieten liggen. Begrijpelijk
dat men zich is gaan afvragen: wat is
bij zo'n uitkomst de betekenis van
een kaartenbak? Of. om het wat ker-
kelijker uit te drukken, wat doet
men met het gevarieerde ledenbe
stand? Blijkbaar zijn er veel meer
zonen die 'nee' zeiden en 'ja' deden
dan waarop men redelijkerwijs meen
de te kunnen rekenen. Ook andere
kerken zitten met analoge problemen.
Alle kerken hebben de laatste jaren
het aantal randleden zien groeien.
Sommige kerken zagen dit met zo'n
onbehagen dat ook zij begonnen te
denken aan 'afschrijven' mede omdat
de officiële kerkelijke tucht in die
gevallen door velen toch al niet toe
pasbaar werd geacht. Maat de uitkom
sten van deze actie mogen ons in dat
opzicht voorzichtiger maken. Ook hier
zitten wij wat verlegen met de zaak
omdat alles zo snel verandert. Reden
te meer om zich niet voor langere
duur op de een of andere strategie
vast te leggen. Maar geregeld de vin
ger aan de pols te houden. Nu
kan men wel blij zijn met het onver
wachte meeleven van velen die men
reeds in gedachten uitgeschakeld had,
maar de allerbelangrijkste vraag is
natuurlijk die van de folow-up. Die is
met geld niet goed te maken. Die kan
alleen verzorgd worden door een le
vende gemeente, waarin iedere man
en iedere vrouw, ipdien enigszins mo
gelijk, zich opgeeft om met deze gege
vens nu verder te werken. Want dat
kunnen de predikanten en ouderlin
gen onmogelijk aan.

NED. HERV. KERK
Beroepen: te Ridderkerk en te Har
derwijk: W. van Gorsel te Oude Ton-
ge, die bedankte voor Ede en Sprang;
te Heemstede: C. B. Roos te Gouda; te
Bruchem-Kerkwijk, Hoevelaken en te
Nieuwe Tonge: kand. M. Verduin te
Gouda; te Ede: G. Biesbroek te Oude
water; te Ooslerbeek-Wolfheze: M. H.
Roogert te Hellendoorn; te Harlinigen:
J. R. Smit, parttime pred. te Wit-
teveen, wonende te Emmen; te
Vaassen: W. A. B. Hagen te Zwolle.
Aangenomen: het beroep als zieken-
huispred.: W. van Wijngen te Toronto
(Can.).

Bedankt; voor Wekerom: C. den Boer
te Zeist; voor Vlissingen: R. E. R. van
Buiren te Deurne (nadere beslissing);
voor Ede: J. Kooien te Werkendam.
GEREF. KERKEN

Beroepen: te Hilversum: J. O. C. Bou-
ma te Heerhugowaard; te H. I. Am
bacht: G. de Ruiter te Augustinusga;
te Aal ten: D. H. Borgers te Soest.
Aangenomen: naar Utrecht-O.: G. M.
W. Steen te Amsterdam-Nieuwendam.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Rozenburg: A. Broersma
te Goes.

Bedankt: voor Zeist: M. Vlietstra te
Werkendam: voor Wildervank-
Veendam: J. W. Maris te Vlissingen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Aalburg en te Gorin-
chem: L. Blok te Beekbergen, die
bedankte voor Utrecht.

Bedankt: voor Krimpen aan den IJs-
sel: A. Vergunst te Rotterdam-Cen
trum.

GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Beroepen: te Vlaardingen: F. Mallan
te Gouda.

'Vuil', in de serie 'Wat heet?' onder
redactie van Gerard Groen, Han van
der Meer en Jan de Werd. L. C. C.
Malmberg. Prijs 5.50. 'Zonder u lukt
het niet', W. J. Thieme Cie ln
Zutphen - 9,25.

Literatuur op het gebied van de mi
lieuvervuiling is tegenwoordig even
talrijk als de afvalstoffen boven Rijn
mond. M n boekenplanken staan bol
van aardige en minder aardige boek
jes die allemaal willen wijzen op het
gevaar dat onze maatschappij be
dreigt. Sinds kort zijn er twee bijge
komen, één dat bruikbaar is en één
dat wat mij betreft achterwege had
kunnen blijven. Het bruikbare is ver
schenen in de serie 'Wat heet?' van
de uitgeverij L. C. C. Malmberg in
Den Bosch en heet kortweg 'Vuil'.
Meer een uitvoerige brochure waarin
vrijwel alle problemen van het milieu
aan de orde komen kort en (maat
schappij) kritisch soms. Een handige
inhoudsopgave en een trefwoordenre
gister laten onmiddellijk vinden waar
naar gezocht wordt. Omdat het boek
je beknopt en kernachtig is gehouden
blijft het wel een inleiding tot de
problematiek.

Het volgens mij overbodige boekje
heet 'Zonder u lukt het niet'; het is
geschreven door H. G. Brussee en
uitgegeven bij Thieme in Zutphen.
Het boekje is erg fraai uitgevoerd,
met veel foto's en het zit ruim in het
papier Maar de tekst is voornamelijk
een opsomming van kranten- en pers
berichten en rapporten die allemaal
al uitvoerig aan de orde zijn geweest.

R.v.M.