Öp;
schaak
Dit
6
i
'4SA
1
O
1
A
■s
il B
B
V,
El
J
R
K
T
1
rmm
m v s w m
S! W W 8
V®
m w 0 p
TTn
Bil SU
_Bji T!ja m
■JIH V'
b M
a a c
Cantates
van Bach
Veranderen goed als
hef- verbetering is
dialoog
Weg met mythe van de antibiotica
Vuil-opruimen kost geld
BEPALEND
PUZZEL VAN DE WEEK
ZATERDAG 26 FEBRUARI 1972
Voorzover thans bekend is,
kunt u als verzamelaar van
„Groot-Brittannië" dit jaar 21
postzegels, verdeeld over zes
emissies, tegemoet zien. De
eerste uitgifte, gewijd aan vier
Britse poolonderzoekers, is
vorige week al verschenen.
Daarover straks wat meer in
formaties. Op 26 april komen
herdenkingszegels uit voor de
volgende belangrijke feiten:
de ontdekking van het graf van
Tutankhamen, 50 jaar geleden;
de vorming van de Engelse
kunstbewaking in 1882 en het
eeuwfeest van de geboorte
van de componist Ralph Vau-
ghan Williams (1872—1958).
Op 22 juni zal een serie van vijf
bijzondere zegels verschijnen met
afbeeldingen van historische ker
ken op het platteland.
Aan het vijftigjarig bestaan van
de British Broadcasting Company
(BBC) worden drie zegels gewijd,
die op 13 september a.s. in omloop
komen. Op dezelfde dag kunt u
tevens twee zegels verwachten,
waarmee herdacht wordt dat de
Italiaan Guglielmo Marconi 75 jaar
geleden de eerste draadloze ver
binding naar het vasteland tot
stand wist te brengen.
Voorts kunt u drie kerstzegels
op 18 oktober tegemoet zien. Tot
besluit van het programma komt op
20 november bij de viering van het
zilveren huwelijksfeest van het
Britse koningspaar een tweetal ze
gels uit. En daarmee zijn de zes
emissies in het kort aangeduid.
Thans nog de beloofde achter
grondgegevens over de poolonder
zoekers waarvan de herdenkings
zegels vorige week zijn versche
nen. De droom van vele zeevaar
ders een economische doorvaart
door de Noordwest of Noordoost
te vinden, inspireerde velen sinds
de veertiende eeuw. De geschiede
nis van de onderzoekingen is één
groot verhaal van moed, volharding
en ontbering van zovele mannen
geworden.
Sir Clark Ross (1800-1862) ex
ploreerde aanvankelijk het Noord
poolgebied, waar hij in 1831 de
magnetische pool bereikte. Later
trok hij naar het Antarctische en
ontdekte er o.a. Vlctorialand.
Sir Martin Frobisher (1539-1594)
is het meest bekend als onderzoe
ker van het Noordpoolgebied. Hen
ry Hudson (1560-1611) ontdekte
Groenland, Spitsbergen, Nova
Zembla en de naar hem genoemde
Hudson-rivier en omgeving. Na een
ruzie met zi|n tochtgenoten werd
hij met enkele van zijn mannen in
een boot gezet; hij is nooit meer
teruggezien.
Robert Falcon Scott (1868-1912)
is vooral beroemd geworden we
gens het bereiken van de Zuidpool.
Teleurstellend voor hem was dat
Amundsen enkele weken tevoren
de plek had bezocht. Op de terug
weg overleed Scott door uitputting.
Behalve de portretten van deze
vier onderzoekers, die op de ge
noemde zegels voorkomen, zijn
ook belangwekkend de op de ach
tergrond gereproduceerde land
kaarten waarvan er enkele zijn ont
leend aan zeer oude exemplaren.
Zij zullen verzamelaars van het
thema „landkaarten op postzegels"
zeker intrigeren.
In Zuld-Afrika komen 4 maart
een drietal zegels uit ter gelegen
heid van de indienststelling van de
Hendrik Verwoerd-dam. Een water
bouwkundig werk dat het voor
naamste reservoir van de Oranje
rivier is en dat de irrigatie van een
gebied van 41000 ha zal hebben te
verzorgen.
Canada organiseert volgende
maand in Calgary de wereldkam
pioenschappen kunstrijden op de
schaats. Op 1 maart komt ter gele-
tenheid daarvan een herdenkings
zegel uit
Joegoslavië, dat in de internatio
nale ski-federatie het voorstel
heeft gedaan voortaan ook wereld
kampioenschappen skispringen te
houden, werd de organisatie van
de eerste manifestatie op dit ter
rein opgedragen. Deze zullen van
Corr**pond«ntle aan de heer H. J. I.
Slavekoorde, Goudrelnetatraat 125.
Dan Haag.
Altijd doorvechten
In deze rubriek de laatste die
wij voor U mogen verzorgen
zien wij ons genoodzaakt niet
slechts de oplossingen van de
voorgaande opgaven, maar ook die
van nu voor te zetten. Wij doen dit
m de vorm van vérgaande aanwij
zingen, zo vérgaand dat er niet
veel op te lossen blijft. In stellin
gen die U kunnen bijbrengen dat
men zelfs in uiterst benarde situa
ties moet blijven doorvechten. En
dat levert soms onvermoede suc
cessen op.
Zo besefte de zwartspeler in op
gave 1 helemaal niet dat het „eerst
nog gauw even een toren ruilen"
hem de partij kostte, want na 2.
Txcl?? volgde 3.Dh7/ Kf8 4.Dh8
Ke7 5.Pf5'! en mat op de volgende
zet. Merk op dat daarbij alle witte
stukken „en prise" stonden.
In opgave 2 lijkt het moeilijker
dan het in werkelijkheid is. zodra
U in de gaten hebt dat zwart aan
zet over een „knalzet" beschikt, nl.
1. TF3tll. waarna wit niet anders
rest dan zich gewonnen te geven.
Bijvoorbeeld 2.gdf3 De3 3.Kg3
Dxf3t 4,Kh2 Dxhlf 5.Kg3 Te3'
6.Kf2 Del mat. De andere of ne
venvarianten moogt U best zelf
eens uitzoeken!
In opgave 3 is de positie van de
zwartspeler relemaal zo overweldi
gend niet als men zou willen aflei
den uit het feit dathijmatdreigt.
Wit nam vastberaden het heft in
handen en won als volgt: 1,Dxc7tll
Txc7 2.Txc7f Kb8 3.Tc1» Ka7 4 Ta1t
La6 5Taxa6t Kb7 6.Teb6t Kc8
7.Ta8. Kd7 8.Txd8. Kxd8 9.Td6. en
zwast gaf het op omdat wit na 9.
Dxd6 10.Lxd6 met een stuk meer
gemakkelijk wint. Zoekt U zelf
eens uit waarom 3.Tc2f plus 4,Txd2
slecht isl?
OPLOSSINGEN
Hieronder den de oploeeingen van de
opgeven uit de rubriek ven 19 febraeri.
(1) TORRE—WERLINSKI. Ne 1. L»f5
LxM volgde In fraaie offeratljl: 2. Lxg6l!
Ug3 3. LI71 Kh8 4. Lxe8 Lxf2t 5. Txf2
(2) EUWERETI. Zwarl won door: 1.
Lh3tl 2. DxaS Lc5t 3. Khl (Of 3. Tdd4
Lxd41 4. Txd4 Del mat) 3. Lxg21l 4.
Kxg2 Dg4t 5. Kfl Df3t 6. Kei Df2 mat.
(3) ROMISTALDI. Neen, zwart had
het zéker niet moeten opgeven (wij ver
meldden helaas ten onrechte dat w 11
zich gewonnen gaf I). HIJ stond integen
deel duidelijk op winst. Men zie: 1.
Kxh7 2. I8DI Kg6 3. Tg8t Kh6!l en nu
heeft wit wel een aftrekschaak maar dat
helpt hem niets omdat zijn eigen dame
aangevallen staat. Wat hij ook speelt,
hij blijft een toren achter. De rest vindt
u zelf well
w
Correspondentie aan de heer A. J.
Ivens, Frankenslag 69, Den Haag.
Van oudsher zijn de dam-
rubrieken in de nieuwsbla
den en tijdschriften van emi
nent belang gebleken voor
het maken van propaganda.
De statistieken hebben uit
gewezen dat zo'n slordige
2J>00.000 Nederlanders aan
dammen doen. Dat gebeurt
overwegend in de huiselijke
kring, want nog niet een
half procent heeft zich bij
een club aangesloten.
Deze z.g. huisdammers
pijpen gretig naar elke dam-
rubriek die zij kunnen be
machtigen. Blijkens de ont
vangen reacties van de le
zers van deze rubriek spelen
zij de standen wel degelijk
na. Onze rubriek was dan
ook voornamelijk op de huis
dammers afgestemd. In ver
band met de u bekende ont
wikkelingen en concentraties
is dit de laatste rubriek
waarin ik mij tot u kan
wenden. Heel wat jaren heb
ben wij soms zonder el
kaar te kennen een band
gehad. Hopelijk zult u van
de rubriek die u voortaan
onder de ogen komt veel
plezier beleven. De naam
van de redacteur staat er
borg voor.
Ten afscheid enige proble
men, als regel het eerste con
tact tussen een belangstel
lende en de damwereld.
1) Zwart: 6, 8, 15. 27, 34. 38. 39
Wit: 16, 19, 29. 37, 40. 48, 50
2) Zwart: 6. 8. 9. 10, 12, 13. 18.
23, 26. 31. 34. 36. 39. 40
Wit: 16. 20. 22. 24, 25. 27, 30.
32. 37. 38. 42. 43, 48. 49
3) Zwart: 4. 6. 10. 14. 18. 19, 22,
23. 27 28. 29. 31
Wit: 11, 15. 30. 36. 38. 40. 42.
43. 47. 48, 49
Voor alle opgaven geld het ge
bruikelijke. dat wit begint en
wint.
i
m
&B*:
S S 9
S
22 tot 26 maart te Planica voort
gang vinden. De posterijen van
Joegoslavië geven naar aanleiding
daarvan op 21 maart een zegel uit
met de afbeelding van de 160
m-springschans van Planica.
J. J. M. KIGGEN
J. H. H. Scheljen
Het zal nog wel een jaar of
tien duren voordat het nieuwste
project van Telefunken rond Is.
Dat omvat namelijk de uitgave
van opnamen van de cantates
van Bach. Niet alle cantates die
hij ooit schreef, want die zijn
niet allemaal bewaard gebleven.
Maar zelfs de resterende, ruim
200 kerkelijke en wereldlijke,
cantates vergen, bij een tempo
van ongeveer twaalf per half
jaar, rekening houdend met on
vermijdelijke vertraging in het
schema, toch wel een totale op
nameperiode van tien jaar.
In de opzet van deze reeks,
die ondergebracht is in de serie
„Das alte Werk", heeft Telefun
ken naar een zo authentiek mo
gelijke vertolking gestreefd.
Authenticiteit bij uitvoeringen
van werken van Bach is altijd
een punt geweest waarover
zeer verschillende meningen
hebben bestaan, variërend van
volstrekte negatie van histori
sche gegevens tot een extreem-
puristische toepassing van wat
men meende over de uitvoe
ringspraktijk uit Bachs tijd te
weten.
Telefunken Is zo gelukkig ge
weest voor de uitvoering van
dit indrukwekkende muzikale
project met twee ensembles te
kunnen werken die terecht een
goede naam hebben wat betreft
een aanvaardbar benadering
van het oorspronkelijke klank
beeld van Bachs muziek. Een
benadering die door geen van
belde betrokken ensembles
(Concentus Musicus Wien o.l.v.
Nlkolaus Harnoncourt. en het
Leonhardt Consort o.l.v. Gustav
Leonhardt) als de enig juiste
wordt gepresenteerd. Zowel
Harnoncourt als Leonhardt ge
ven toe. dat ook hun interpreta
tie maar een benadering is.
maar zij staan er uiteraard bei
de wel volkomen achter.
Overeenkomsten in de ma
nier waarop zij hun zienswijze
verwezenlijken, vindt men in het
gebruik van de oorspronkelijke
instrumenten en de kleine in
strumentale en vocale bezet
ting, waarin de koorpartijen uit
sluitend door jongens worden
gezongen. Consequent in deze
lijn doorgedacht is het laten
vertolken van de sopraan- en
altsoli door een jongensso
praan. resp. een mannelijke alt.
De naam van de jongensso
praan (die nu eens uit de Wie
ner Sëngerknaben, dan weer uit
de Regensburger Domspatzen
wordt gerecruteerd) wordt niet
genoemd De alt is Paul Ess-
wood. Inconsequent is echter
dat de tenor- en basoartiien
worden gezongen door Kurt
Eouiluz en Max van Enmond.
De „onechte" sopraan- en alt
stem klinken m»t hun oo zich
zelf wel bekoorlijke arqeloos-
heid. een beetie onb°holoen te
genover de geschoolde en ge
routineerde stemman van Equi-
luz en Van Egmond.
Van verschillen in opvatting
is, bij de eerste acht cantates
die thans zijn uitgebracht, ver
deeld over twee cassettes met
ieder twee, langspeelplaten
(ƒ49.- per cassette) nauwelijks
iets merkbaar Wie enige voor
keur heeft voor de wat soepe
ler ritmiek van Gustav Leon-
hardts vertolkingen (Cantates 7
en 8) of voor de meer ontspan
nen ensembletechniek van het
King's College Choir waarmee
hij werkt, zal het wellicht be
treuren dat het aandeel van
Leonhardt in het totale project
klein (ongeveer één vierde) zal
zijn. Wat niet wegneemt dat de
ze integrale vastlegging van het
cantatewerk van Bach In vertol
kingen van dit niveau, met In
elke cassette deskundige com
mentaren en complete partitu
ren. zowel door kenners als (al
leen maar) liefhebbers me'
vreugde zal worden begroet
„Al zou ik durven verande
ren, wat mijn geloof in God be
treft zou ik het niet willen",
zegt mevrouw Van Eersel, Roe-
kanje. „De God uit de bijbel
beheerst mijn hele leven. Ik er
vaar Zijn nabijheid en Zijn lief
de die Hij mij in Christus Jezus
schenkt. Wél ben ik veranderd
in dingen die ik in de loop der
tijd als menselijke instellingen
ben gaan zien. Als je niet bij de
starre in zichzelf gekeerde
groep mensen hoorde, die
„het" alleen „hadden", deugde
er niets van. Jezus gaf wel een
ander voorbeeld! Dus respec
teer ik ook andermans geloof.
Elk mens is op weg, en graag
ga ik met hen meelelevend. hel
pend, verdragend, ook goede
eigenschappen van hen overne
mend. met hen op weg om met
elkaar bij Jezus te komen Ver
der ben ik ook ruimer van op
vatting geworden wat betreft de
zondagsheiliging. Alleen wat
God in Zijn woord gebiedt of
verbiedt, daér wil ik me aan
houden met Zijn hulp."
„Durft u te veranderen? Je
kuht er door omstandigheden
toe gedreven worden." schrijft
mevrouw van H. uit Wassenaar.
Als je door het overlijden van
je man alleen komt te staan,
dan moet je opeens beslissin
gen nemen. Daardoor verander
je in je optreden. Veranderin
gen zie ik ook in de opvoeding:
vroeger was alles keurig gere
geld en daar had je je aan te
houden. De ouders van nu laten
de lijn graag wat vieren
maar geeft toch vooral goede
leiding", pleit zij.
'Mevrouw De G. in Dordrecht
weet er ook van mee te praten:
„Zolang de kinderen klein zijn,
is moeders wil nog wet. Als ze
wat ouder worden, gaan wij
mee veranderen, of we dat wil
len of niet. Vrijgezellen zijn niet
verplicht te veranderen, wij
moeders wel. Als we tenminste
niet willen dat onze kinderen
van ons af groeien, anders
gaan ze stiekum de wereld om
zich heen verkennen. Er is van
daag meer verleiding dan vroe
ger. Afstanden bestaan niet
meer. Wij moeten bijblijven, als
we niets weten, kunnen we ze
ook niet waarschuwen. Ik denk
in dit verband ook aan drugver
slaving.
Mevrouw den Oudsten merk
te op: Laten we maar in bewe
ging blijven, dan roesten we
niet vastl Mochten we maar
vastroesten In verouderde
ideeën, dan zag de wereld er
beter uit dan tegenwoordig",
verzucht mevrouw E.B. in Voor
burg. „Wie heeft gezegd dat
fietsen op zondag geen zonde
meer is? Er rijden zoveel brom
mers, auto's en er vliegen zo
veel vliegtuigen, dat je niet
meer merkt dat het de Dag des
Heren is. We kunnen geen vijf
minuten meer lopen naar de
kerkl Inplaats dat er gezegd
wordt: nee jongens, zondag
blijft de auto staan. Maar er
staat geschreven: wie volhar
den zal tot het einde die zal
behouden worden, (volharden:
waarin? red.) Met de heer van
Berghem is deze lezeres het
eens, zij vindt al die verande
ringen óók niet prettig Vroeger
kon je zoveel psalmen en ge
zangen uit je hoofd meezingen.
Dat is afgelopen voor de oude
ren. De jonge generatie komt er
in, en dan maar weer: verande
ren."
Mevrouw Van Vulpen, Goor
haakt ook in op de reactie van
de heer Van Berghem: „Laten
we blij zijn met vernieuwingen.
De psalmen zijn niet veranderd,
alleen de berijming. Als men
die naast de onberijmde psal
men legt en vergelijkt, is de
nieuwe vaak dichter bij de
tekst. Ik behoor ook al tot de
bejaarden en zing graag de
oude berijming, maar ik zing
ook graag de soms mooiere
nieuwe berijming mee. Laten we
bij veranderingen opletten of
het verbeteringen zijn. In alle
ernst heb ik vroeger op de
NCVB in Voorburg geprotes
teerd tegen de verkoop van
lootjes ter versterking van onze
kas. Want Immers: het lot was
van de Here. In plaats daarvan
brachten we ieder een pakje
mee waarvan de inhoud een
bepaalde waarde moest hebben
ook dan kon je boffen door
iets te krijgen dat meer waard
was Hier zat evengoed een gok-
element in dat besefte ik
toen niet, want het woord „lot"
werd niet gehoord. We moeten
leren niet elke verandering af
te kammen, er kan iets goeds
in zitten. En dan geen bijbel
teksten misbruiken. Als we le
ven naar het grote gebod: de
naaste liefhebben als onszelf
en God boven alles, dan ver
oordeel je die naaste niet zo
vlug als deze een andere me
ning heeft".
Mevrouw Alderlieste komt
woorden tekort als protest te
gen de veranderde moraal. Ze
doelt op de moeder uit dialoog
die haar kind beschermde voor
een ongewenste zwangerschap
door abortus, en daarnó hoopte
op de pil uit het ziekenfonds
pakket „Ik hoop dat de pil
ook opgenomen wordt in het
ziekenfondspakket, maar alleen
voor aanranding en op medisch
advies" (dat is het paard achter
de wagen spannen, mevrouw
A.l red.) Ik ben weduwe en
leef met mijn drie kinderen van
de WW.W De vrijwillige verze
kering. waar ik In gegaan ben,
gaat weer met vele procenten
omhoog. Ik moet voor die pil
gaan betalen. En dan te weten
dat er zulke kinderen gebruik
van makenl Nee. geen woor
den".
Laten we het begrip antibiotica
nu eens gewoon afschaffen, zei
de Leidse internist prof. dr. W. R.
O. Goslings onlangs. Dat was erg
flink van hem. want de antibiotica
staan naast de microbiële ziek
ten voluit vermeld in zijn offi
ciële leeropdracht. Maar prof Gos
lings was bezig een stukje magie
in de geneeskunst af te breken.
Een groot stuk eigenlijk, want toen
penicilline als eerste 'antibioticum'
beschikbaar kwam, werd het nog
al nadrukkelijk als 'het wonderge
neesmiddel' binnengehaald, en
daar is het eigenlijk nooit hele
maal overheengekomen.
Goslings stelde voor om naar
Engels voorbeeld voortaan te
spreken van 'anti-mlcrobiële mid
delen', waarbij hij overigens zelf
toegaf dat het geen makkelijk uit
de mond vloeiende term is. Maar
het biedt het voordeel dat er ook
de stoffen onder vallen die van
ouds 'chemotherapeuticum' heten
maar precies hetzelfde doen als
een antibioticum, namelijk de mi
cro-organismen die iemand ziek
maken zo doeltreffend mogelijk m
de weg te zitten.
Het enige verschil is dat het ene
door een scheikundige in elkaar
geknutseld is, en het andere door
een levend micro-organisme. En
zelfs dat verschil is al een dikke
twintig jaar achterhaald, want een
enkel antibioticum blijkt goedko
per kunstmatig te maken dan bio
logisch te kweken. En een groot
aantal andere zit ergens halver
wege: het natuurprodukt dient als
uitgangspunt voor chemisch knut
selwerk.
Toch wordt het 'verschil' in de
praktijd levensgroot beleefd: wie p
een sulfanamide ter bestrijding van,
zijn Infectie krijgt, ervaart dat in"
het algemeen als een 'tabletje te,g
gen de koorts', zei prof. Goslings,,
maar wie een of ander antibioti
cum krijgt toegediend is voor zij*g|
familie per definitie 'doodziek'. Hel
wordt hoog tijd om met die legenj
devorming op te houden.
Goslings gaf verder nog eerd<
mooie en diepzinnige beschouwinjjo
over het wezen van de microbiël«„(
ziekten en hun bestrijding. Hij hadm
daar een prachtige gelegenheljee
voor, want als rector magnificuilei
mocht hij volgens de in Leideitw
nog trouw gehandhaafde tradltijhij
bij de plechtige viering van 's uni„E
versiteits verjaardag een rede houOr
den over een onderwerp uit zijive
vakgebied. lar
Hij legde er de nadruk op di
toepassing van antimicroblële mii
delen meer een daad van miliev
beheer is (met het lichaam van df'^
patiënt als 'milieu') dan een gi
neeswijze Net als bij het 'grott.
milieubeheer kunnen daar ook bi»
tenissige neveneffecten bij optr
den.
ill(
Over het door sommigen mJ^
grote twijfels bekeken gebruik vai
'antibiotica' in veevoer was pro|,0J
Goslings overigens niet zo ongq
rust. Het is waarschijnlijk zo dl||e
deze praktijk wél leidt tot de onl
wikkeling van micro-organismen d
voor de betreffende middelen oi
gevoelig zijn, maar dat dit gei
nadelige gevolgen heeft voor
behandeling van menselijke inf*
ties, „al zullen wij op dit gebit
blijvend waakzaam moeten zijn[
De langzamerhand onvermijdelij
ke slagzin ,de vervuiler betaalt' zou
de argeloze beschouwer op de ge
dachte kunnen brengen dat de ver-
schonër dan wel geld toe zal krij
gen. Maar nee. „Wij ruimen ander
mans vuil op. en bijna altijd betalen
we er ook nog voor. Wij zijn al
jarenl een groep die niet alleen
praat over milieuverontreiniging,
maar er Iets aan doet." Dat Is in
vrije samenvatting de boodschap
van een artikel In het vakblad De
Recuperatie van de organisatie van
handelaren in oude materialen en
afvalstoffen.
Inderdaad wordt in de discussies
weinig óver deze nuttige bedrijfs
tak gesproken. De recuperatie heeft
het gevoel dat dat komt omdat ze
zelf erg stilletjes hun gang plegen
te gaan, en daarom hebben ze hun
activiteiten maar eens op een rij
tje gezet.
Het spectaculairst is het auto
probleem. Per jaar zetten we ruim
150.000 auto's aan de kant, en als
de 8chrootindustrie die niet ver
pletterde en in stukken sneed zou
dat een roestende file van zo'n ze
venhonderd kilometer opleveren.
Maar zover komt het niet: uit deze
en vele andere bronnen wordt per
jaar 1.2 miljoen ton schroot gewon-
.ges
lude
leef
nen. Een kleine helft daarvan woijati6
geëxporteerd. ,eef
Maar ijzer is lang niet het eni^c^
metaal dat wordt teruggewonn^ggr
Van 'nieuw' koper is, ongevëouv
veertig procent afkomstig uit
handel in oude metalen, van lol,^.
zelfs de helft. jed
Ruim een half miljoen ton o|qh{
papier wordt in Nederland per Ja,dja
verwerkt tot nieuw papier. Dat !)00ri
tekent vijfentachtigduizend bomjp
die niet gekapt hoeven te word^qer
Van het totale papierverbruik kcLp
nog geen veertig procent tenslo{grkl
bij de oud-papierhandel terecht. Lrd
De recuperatie gaat intussen erde
iets minder stil dan vroeger d^rse
met haar afvalvoórkomendè uvef
grondstoffenbesparende arbeid. £edg
hoopt alleen dat het haar met t
nodig moeilijk wordt gemaakt. Kn
punt Is al jaren het mengen f
kunstmatige en natuurlijke vezelaj
textiel, wat de lompenhandel vel
met een onverwerkbaar prodj
laat zitten.
En de metaalsector huivert bijl
gedachte aan blikjes die voor f
deel inderdaad van blik en voorl
rest van aluminium zijn gemal
Er zijn grenzen aan de mogelijk!
den om dit soort zaken op een I
delijke manier in hun bestanddej
te scheiden.
De uitkomst is veelal bepalend voor het
al of niet bereiken van een contract, of voor
het down gaan van een contract. In sommige
gevallen zal het overduidelijk zijn welke uit
komst gewenst is. Dat gaat natuurlijk niet
altijd op. zodat een min of meer verantwoor
de keuze moet worden gedaan, waarbij ver
schillende motieven een rol kunnen spelen.
De volgende verdeling leverde een interes
sant afspel op.
9 6 5
CP B 10 9
O V
A H V B 10 8
7 2
9H832
O 7 5 2
9 7 6 4
H V 10 8 3
CP V 7 6 4
O H 10 9
5
AB4
CP A 5
AB8643
32
Na één •k|averen van noord, één schoppen
van oost, drie ruiten van zuid, werd het uit
eindbod uiteindelijk zes klaveren, waartegen
oost moest uitkomen. In principe komen na
tuurlijk alle kleuren in aanmerking, maar het
waarschijnlijkst zal een keus worden gedaan
-uit schoppenheer of troef vijf. In harten en
ruiten kan oost In een vork spelen.
Welnu, van die twee mogelijkheden levert
de uitkomst in schoppen (heer) noord geen
problemen meer op wanneer hij die slag laat
lopen. Het contract is onverliesbaar. Welke
kaart oost terugkomt maakt niet uit, noord
haëlt de troeven eruit, zet ruitenvrouw die
blijft en heeft daarna voldoende rentrees bij
zuid om ruitenaas te maken, een kleine rui
ten te troeven en later op de vrije ruiten zijn
verliezers in harten kwijt te raken.
Correspondentie aan de heer B. i. t
Burg. Baumannlaan 163c, Rotterdam
Uitkomen In ruiten en klaveren levert zij
groot slem op. Men gebruike daartoe
zelfde afspel Onoverkomelijke problemen! pr{
zorgt de uitkomst In harten. Zuid moet i
met de aas nemen, ophouden is zinloos. °In
daarna kan noord weliswaar de troeven vjj j
wijderen, ruiten vrouw maken en scbopfcyj^
naar de aas spelen, maar daarna is het a*ltegC
lopen Ruiten aas wordt nog een slag en t
kleine ruiten kan worden getroefd, maar!» 1
moet een schoppenslag worden afgesta®**®
Oost raapt ook harten vrouw op, en ine1' ni
seert daarmee de downslag, wat noord h' t
kan voorkomen. de p
3. I
Men ziet dat zelfs slecht lijkende uitkjjj^
sten het spel een verrassende wending If
nen geven. J.
■<e ab
5.
bberi
I hel
met
Of h
ortu.«
ïtnar
OPLOSSING VAN DE
VORIGE PUZZEL
HOR. 1. notie, 6. keper, 11. pok. 12.
iep, 14. las, 16. O.E., 18. genie, 20. do.
21. sparse, 22. mosset, 23. i.e., 24 la, 26.
es. 27. ei. 28. Est, 30. rag, 32. ere, 34.
gr., 35. o.a., 37. pa, 38. sa, 40 none, 41.
moker. 42. stam. 43. ma.. 44. II, 45. O.I.,
47. er. 49. tol. 51. urn. 53. eer. 56. Em
56. o.k.. 59. Aa, 61. Ne.. 62. paneel, 64
stekel. 65. e.k., 66. moede. 69. ge, 70.
ent, 72. bee, 73. air, 75. roest, 76. alert.
VERT. 2. op. 3. toorts. 4. Ik, 5. tent, 7.
al. 8. passer. 9. es. 10. dosis. 12. I.E.. 13.
pi. 15. polis, 17. Epe, 18. gal, 19. Ems.
20. Dee. 25. ar. 26. eg, 28. Ernst, 29. To.
31. anker, 32. a.a., 33. «eter, 34. gom, 36.
ami, 37. pro. 39. aar. 44. 11, 46. Ie, 48.
peper, 50. oleine, 51. uk, 52. na. 54. ele
gie, 55. gelei, 57. mak, 58. olm, 60. Ase.
61. neg, 63. keel. 67. Ob, 68. de, 70. a.o.,
71. La., 73. al. 74. Rr.
KRUISWOORD-PUZZEL
lllllllllllllHlllllllf
voe
|t het
an al
Ikbaa
Horizontaal. 1. zwaardvis. 4. woonboot, 6. levenslucht, 9. muziekjstia j
10. putemmertje, 12. insektenetend zoogdier, 14. afnemend getijiide j,
rivier in Italië. 18. plaats in N.-Br.). 20. rivier in Zwitserland, 22. luclit onj
24. vier en twintig uur, 26. reeds, 27. nijverheid, 30. scheik. elemen|jema
onderricht. 32. chinees in Indn., 33. traag, 35. kippenloop, 36. of erme
grondse spoorweg, 38. zaak. 40. zelfkant, 41. muzieknoot, 42. stol^rt hl
roeipen. 44. snijwerktuig, 46 soepel, 48. klap, 50. societé (afk.). nood
watering. 53. bloeiwljze, 55. tot, 57. geneesheer voor inwendige zieje
60. pers. voornaamw., 61. plaats in Spanje, 63. jongensnaam, 65. ërbij
66. sterke drank, 69. regel, 70. bergplaats. 71. drietenige struif min,
aanloop, 75. meisjesnaam, 76. plaats in Italië, 77. boom, 78. vogel. »rtus
Verticaal. 1. gebergte in Rusland. 2. porseleinaarde, 3. Algemeen r.uide,:
recht (afk.), 4. vlaktemaat. 5. paardje, 6. Assistant Engineer (afk? no°
beslommering (Z.N.), 8. plaats In Tirol, 9. bloembed, 11. zwemvogel'^110
schulntoelopende strook, 15. verhindering. 17. namelijk (afk 19l F
vormig sieraad, 21. water in N.-Br., 23. bezltt. voornaamw., 25. dulveM0.^
28. muziekinstrument, 29. soepkom. 31. schrijfkosten, 34. elk, 35/, y?n
tragingstoestel, 36. insekteneter, 37. gezichtsorgaan. 39. zeepwater Nec
heimelijk, 47. Romeinse keizer bekend om zijn rechtvaardigheid. 48CWe?
tige bedaagde dame, 49. houten klepper, 51. eind, 53. Noorse gof_aa'
ketting, 56. Myth, figuur, 58. winkel, 59. plaatsje bij Trier, 60. Myf'e<=e'
guur, 62. muzieknoot, 64. Railroad (afk.), 67. watering, 68. latwerlr"^ h(
pers. voornaamw., 74. in het jaar der wereld (afk. Lat f1 ,e
k doe'
INZENDINGEN ferkin
I eens
Oplossingen, uitsluitend op briefkaart, worden voor donderdag** die
ons bureau verwacht. In de linkerbovenhoek vermelden: „PU2
OPLOSSING". Er zijn drie prijzen: een van 10 en twee van f 5.
