„De student is geen vat
dat je vol kunt gieten"
Pastorale raad bisdom Utrecht
vreest verscherping posities
Uw probleem
is het
onze
BEROEPINGSWERK
Posthumus bleef overeind in storm van kritiek
Soedan sluit
kathedraal
Puzzelhoek
Een woord voor vandaag
Doopsgezinden laten nooil
„namens" zich getuigen
2
MAANDAG 14 FEBRUARI 1972
Blieven die niet *Un vooralen
van naam en adres kannen niet tn
behandeling worden genomen. Ge
heimhouding ls verzekerd Vragen
die niet onderling met elkaar ln
verband staan moeten ln afzonder
lijke brieven worden gesteld. Per
brief dient een galden aan post
zegels te worden Ingesloten.
NED. HERVORMDE KERK
Bedankt: voor Krimpen a. d. IJssel,
H. A. van Slooten te Nijkerk.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Abcoude, kand. K. D.
van Kampen aldaar, die dit beroep
heeft aangenomen; te Halle (Gld.) in
samenwerking met Doetinchem, te
Arnemuiden en te Rozenburg (2e
pred. pl.), kand. H. de Boer te Vee-
nendaal.
Tailoze malen is aan regeringscommissaris prof. dr. K. Posthumus verweten dat zijn daden niet in overeenstemming Benoemd: tot dir. „It. Sintrum te
rijn met zijn woorden. Verkorting van de cursusduur voor het doctoraal examen tot vier jaar kan immers alleen maar Leeuwarden (chr. centmm voor soc.
Vraag: Tengevolge van verschillen
de onkosten was mijn inkomen in
1970 beneden de 4000. Ik kreeg
daarom ook het geld van de door mij
betaalde voorlopige aanslag terug.
Kan ik ook in aanmerking komen
voor een aanvulling inkomen over
1970 door de bijstandswet of anders-
zin® en hoe? Wel heb ik enig bezit,
namelijk een door mij bewoond huis
en een verhuurde woning, beide ver
hypothekeerd.
Antwoord: Aangezien het ons onbe
kend is. door welke oorzaken uw üv-
komen zo ver beneden uw schatting
is gebleven, en het ons ook onbekend
ir, hoeveel de overwaarde van uw
huizen is, kunnen we geen steekhou-
cend antwoord geven. U kimt zich
natuurlijk tot de sociale dienst wen
den, of met een gemeenteraadslid
praten, die van uw omstandigheden
kan kennis nemen. Ook de samenstel
ling van uw gezin en andere omstan
digheden zijn van belang.
Verzoek van lezer: Is het boek
„Immeke de honingbij" nog in de
handel? Wie is de schrijver, wie de
uitgever? Kent iemand ook het ge
dicht „Arme Jozef, ligt gij daar in de
kuil gesmeten, wist uw lieve vader 't
maar. Ach, hoe zou hij 't weten?"
Hulp van lezers: Een onzer lezers
was zo vriendelijk onshet Oude
jaarsavondlied: „Hoor d'avondklok-
ken klinken „toe te zenden, zodat we
de tekst voor andere lezers ter be
schikking hebben.
Een andere lezer deelt ons mede,
dai het lied „Op een lichte wolken
wagen" nog op vele christelijke scho
len en zondagsscholen gezongen
v ordt. Het staat in vele bundels, die
nog in de handel zijn, zoals „Iedereen
op zijne wijs" van Feenstra en Kee-
mink, uitgever Nüsh Ditmar. en
het heel bekende „Wie zingt er mee?"
van de Nederlandse Zondagsschool
vereniging.
KARTOEM (EPD) De kathedraal
van de Soedanese hoofdstad Kartom
mag niet meer voor kerkelijke doel
einden gebruikt worden. Het gebouw
dat onmiidelijk naast het „volkspa
leis" van de Soedanese regering
staat, werd reeds in juli door de
autoriteiten gesloten, omdat het zou
dienen als steunpunt voor „contrare
volutionairen". De anglicaanse bis
schop heeft thans grond aangeboden
gekregen voor nieuwbouw.
Voorzitterschap Claus
geen extra accent
Van onze parlcmentsredactic
DEN HAAG Premier Biesheuvel
vindt het onaangenaam dat prins
Claus als voorzitter van de nationale
comm'ss'p van Ontw'kkelinessamen-
werking door het koffieconflict in een
politieke discussie gewikkeld dreigt
te worden. „De positie van Prins
Claus verdient in dezen aandacht,
maar geen extra accent," aldus de
premier. Hij gaf voorts als zijn me
ning dat prins Claus in zijn voorzit-
terrfunctie uitstekend werk verricht.
Daartegenover onderstreepte hij ook
de weigering van minister Boertien
(ontv# 'celingssamenwerking) om het
Angola-comité te subsidiëren juist te
vinden.
en diak. arb. in Friesland), drs. P.
Wamelink, legerpred. te Middelburg,
die deze ben. heeft aangenomen.
Aangenomen: naar Gent (Belg.),
J. A. Koole te Wezep, die be
dankte voor Woubrugge; naar
Utrecht-Noord, G. J. Brinkman te
Sneek.
tot verschoolsing van de academische studie leiden. En dat lijkt nu juist het tegengestelde van wat prof. Posthu
mus in zijn meer bespiegelende momenten heeft bepleit.
Na vier jaar discussie is prof. Posthumus er nog altijd niet in geslaagd deze critici ervan te overtuigen dat hij min
der schizofreen is dan zij denken. Voor hen is en blijft Posthumus een gespleten persoonlijkheid, die wel prachtig
filosofeert over studie als zelfontwikkeling en zelfontplooiing, maar in zijn concrete voorstellen geen milimeter speel-
ruimte laat voor deze verheven ideeën.
Die tweeslachtigheid zit voor hun gevoel ook in het wetsontwerp 'herstructurering wetenschappelijk onderwijs',
waarvan gisteren de definitieve versie verschenen is: In de memorie van toelichting spreakt nog de Posthumus van dc
mooie woorden. Maar in de acht wetsartikelen tot wijziging van de wet op het wetenschappelijk onderwijs (meer be
oogt het ontwerp niet) staat zwart op wit wat dat in de praktijk betekent: een selectieve propedeuse en drastische ver
korting van de curcusduur voor het doctoraal examen.
Je moet wel van taai hout gesneden zijn om overeind te blijven staan bij zo'n storm van kritiek als prof. Posthumus Ravenswaaij te Arnhem,
ran links en rechts te verduren heeft gehad. De nu bijna zeventigjarige regeringscommissaris beschikt kennelijk over
die veerkracht. Maar alleen met een redelijk uithoudingsvermogen en een flinke dosis energie slaag je er nog niet in
een zo omstreden zaak als de studieverkorting tot een goed eind te brengen- Prof. Posthumus heeft ook het voordeel
van een zeer lange staat van dienst in het onderwijs: als leraar scheikunde in Nederland, leraar, rector en hoogle
raar in Indonesië, hoogleraar en rector aan de technische hogeschoolvan Eindhoven, en als voorzitter van de onder
wijsraad. Hij heeft in al die jaren ook net iets langer over het onderwijs nagedacht dan de meeste van zijn tegenstan
ders.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Terneuzen, J. C. van
mswaaij
BABTISTENGEMEENTEN
Beroepen: te Zutphen/Doetinchem,
H. v. d. Werf te Den Haag.
Kruiswoord-puzzel
Horizontaal. 2. kleine huidopening, 6
pers. voornaamw. 8. voormiddag (afk.
Lat.), 10. plechtige gelofte. 11. vermoeid.
12. Myth, figuur. 14. vak. 16. Woeiwijze.
17. zwemvogel. 18. lof, 19. teken dat in
de psalmen voorkomt. 21. gemalen'
graan, 23. knaagdier. 25. korf, 26. Myth,
figuur. 27. leemten. 29. niet harde slag,
30. soort bier. 31. teken in de dieren
riem. 33. water in Friesland, 34. vreem
de munt (afk.), 35. wondvocht.
Verticaal. 1 inkeping. 3. Oriënt Ex
press (afk 4. vertragingstoestel, 5. bo
venzinnelijk. 6. durf, 7. alvorens, 9. tij
ding. 11. slanke toren bij een moskee,
12 gewoon, 15. achting. 19. sinds, 20.
hekwerk. 22 loot, 24. vaarwel. 25. in-
sekt. 27. afscheiding, 28. doorweekt, 32.
pers. voornaamw
Oplossing vorige panel
Hor. 1. nuk. 4. beleid. 9. arre, 11. rede.
12 negotie. 16. gel. 17. pa, 18. Poerim. 21.
por. 22 pil. 23. eiland. 25. er. 27. non, 28.
minaret. 31. Tine, 32 Iers, 34. ponton, 35.
lam.
Vert. 1. na, 2. urn, 2 kregel, 5. ert, 6
leis. 7. Ede. 8. Le. 10. Eger. 13. olie, 14.
garde. 15. opper. 17. pon. 19. oir, 20. Mi
na, 21. paneel. 24. lori. 26. tint, 28. min.
29. neo, 30. tra, 31. To, 32 Sm.
Is uw onderwijs-filosofie in de loop
der jaren veel veranderd?
Prof. Posthumus: „Sommige dingen
ben ik wel anders gaan zien, maar de
hoofdlijnen zijn wel gelijk gebleven.
Ik voel me het meest verwant met
mensen als Dewey, Parkhurst, Mon-
tessori, KohnstammDat is nog al
tijd de lijn waar ik in denk."
Die filosofie is terug te vinden in
de vele variaties die prof. Posthumus
gemaakt heeft op steeds ditzelfde
thema: de leerling, de student is geen
vat dat je kunt volgieten. Geen vlag
die je 'ontplooit', geen klomp klei die
je Vormt', geen foto die je 'ontwik
kelt'. Vanuit die gezichtshoek is het
formele onderwijs niet meer alleenza
ligmakend. In de memorie van toe
lichting op het nu ingediende wets
ontwerp staat dan ook te lezen: „Wij
weten heel weinig van de uitkomst
van bemoeienis en bemoeizucht die
uitgaan boven het erkennen van
eigen verantwoordelijkheid (van de
studenten). Hoeveel kunnen wij met
bezorgd te zijn aan hun groei toe
doen?"
Betekent dat ook dat je de acade
mische cursusduur straffeloos van 5
of 6 jaar tot 4 terug kunt brengen?
Prof. Posthumus: „Een onderwijs
programma is slechts een steekproef
uit een onvoorstelbare hoeveelheid
wetenschappelijke kennis. Volledig
heid is in het onderwijs volstrekt uit
gesloten. Van geen enkel programma
kun je zeggen: dat is nou het beste.
Een onderwijsprogramma is altijd
middel, nooit doel. Het gaat erom dat
de student het wetenschappelijk den
ken gedemonstreerd ziet. Hij moet
zien hoe problemen geformuleerd
worden, hoe men soms verkeerde we
gen inslaat die dan later weer verla
ten worden, hoe men oplossingen
vindt. Als het goed is heeft elk vak
dat uitstralings-effect"
Als het onderwijs goed is kan dat
in vier jaar, zegt u. Waarom juist
vier jaar en niet vijf of zes?
Prof. Posthumus: „Mijn voornaam
ste argument is altijd geweest dat je
ergens een punt moet zetten achter
het geprogrammeerde onderwijs.
Daarna moet de student zijn studie in
vrijheid kunnen voortzetten. Ik be
schouw het doctoraal examen niet als
het eind, maar als het begin. Zoals
ook een trouwdag niet alleen de af
sluiting is van een periode, maar te
gelijk het begin van een huwelijk.
Ook terwille van de student is het
goed dat hij zijn studie kan overzien.
Nog altijd is het zo dat de Neder
landse student later afgestudeerd is
dan studenten waar ook ter wereld.
Ik vind dat iemand die 22 is (als hij
vertraging oploopt is hij 24, daar
komt vaak nog de militaire dienst bij)
genoeg geprogrammeerd onderwijs
gehad heeft. Naarmate een student
ouder wordt zie je ook drempelvrees
om de beroepswereld binnen te tre
den groter worden. Daarmee moet je
niet te lang wachten."
Toen u in 1968 studieverkorting
voorstelde was het klimaat anders
dan nu. Toen heerste er een groot
optimisme over de mogelijkheid het
onderwijs verder uit te breiden, en
aan de andere kant had je een sterke
maatschappij-kritische beweging die
fel gekant was tegen verschoolsing
van het onderwijs. Nu is de finan-
cieel-economische toestand veel som
berder, en de vernieuwingsgedachten
zijn veel minder radicaal. Is studie-
verkorting in dat klimaat niet veel
gevaarlijker?
Prof. Posthumus: „Pas in de laatste
jaren zijn de financiële motieven
voor studieverkorting een rol gaan
spelen. Door de geweldige uitbreiding
van het onderwijs en de verslechter
de economische situatie was het nodig
de kosten van het wetenschappelijk
onderwijs oonieuw te bekijken. Door
de studenten korter te laten studeren
krijg ie ruimte om grotere aantallen
studenten op te vangen."
Minister De Brauw heeft niettemin
een studentenstop in voorbereiding.
Hij zegt dat deze stop incidenteel en
tijdelijk zal zijn. Maar het verrui
mend effeit van uw voorstellen
wordt pas over 5, 6 jaar merkbaar (de
wet zal in 1973 ingevoerd worden).
Betekent dat niet dat de stlidenten-
stop veel massaler en definitiever
gaat worden dan De Brauw nu voor
stelt
Prof. Posthumus: „Het is duidelijk
dat we te laat zijn. Dat is niet de fout
van het gevoerde btleid. want deze
toeloop van studenten was niet te
voorzien. Nu dat zo is, zou ik per
soonlijk toch niet direct aan een stu
dentenstop denken. Als je moet be
zuinigen vind ik het rechtvaardiger
dat 100 mensen allemaal iets minder
krijgen dan dat 80 mensen hun nor
male portie krijgen terwijl 20 niets
krijgen."
U neemt een verlaging van de
kwaliteit dan op de koop toe?
Prof. Posthumus: „Het is niet waar
dat de kwaliteit evenredig is met het
aantal gegeven programma-uren en
omgekeerd evenredig met de grootte
van de groep. Op het ogenblik heb
ben de universiteiten samen 30.000
man personeel (wetenschappelijk en
technisch-administratief) op 100.000
studenten. Je kunt je afvragen of dat
allemaal nodig is.
Hetzelfde geldt ook voor andere in
vesteringen. Ik geef meteen toe: als
rector van de T.H. heb ik er zelf hard
aan mee gedaan om het beste voor
mijn eigen instelling in de wacht te
slepen. Maar als ik door die gebou
wen loop, en men vraagt mij of dat
allemaal nodig is, dan kan ik toch
niet altijd volmondig ja zeggen".
Uit uw wetsontwerp en uit de ge
lijktijdig verschenen beleidsnota van
de ministers Van Veen en De Brauw
blijkt dat u niet voelt voor een toela
tingsexamen aan het begin van de
universiteit
Prof. Posthumus: „Op geen enkel
moment in een mensenleven kun je
100 procent betrouwbaar voorspellen
wat zijn verdere mogelijkheden zijn.
Maar naarmate je verder komt wordt
de selectie wel betrouwbaarder. Er
zijn voorbeelden van propedeutische
examens waarop een rendement volgt
van 90 procent: negentig van de hon
derd geslaagden haalt dus het docto
raal. Selectie aan het eind van de
middelbare school is veel hachelijker.
Een ander bezwaar tegen het toelaa-
tingsexamen is dat je de waarde van
de schooldiploma's zou aantasten. Nu
de mammoetwet nog maar vier jaar
werkt zou dat tot chaotische toestan
den leiden."
De commissie-De Moor (die ook de
mogelijkheid van het toelatingsexa
men heeft geopperd) stelt een 'para-
plule-universiteit' voor. Hoger be
roepsonderwijs en universiteit moeten
dan opgaan in één grote structuur, er
komt een gemeenschappelijke prope
deuse. en na die propedeuse zijn er
dan drie mogelijkheden: een beroeps
opleiding, een wetenschappelijke stu
die, en een algemeen oriënterende
studierichting. Ook die ideeën zijn
niet overgenomen.
Prof. Posthumus: Wij willen wel
een gecoördineerde propedeuse met
zoveel mogelijk overstap-mogelijkhe-
den. Maar hoger beroepsonderwijs en
universiteit verschillen te veel van
elkaar om er één propedeuse van te
maken. Dat is trouwens ook moeilijk
door de verschillende vooropleidin
gen.
Ik geloof ook niet in de gedachte
van een parapluie-universiteit. De er
varing is dat mensen toch altijd stre
ven naar het diploma met het hoogste
civiele effect. Het is een misverstand
te denken dat zij zichzelf overeen
komstig aanleg en belangstelling ver
delen over de verschillende typen van
onderwijs. Dat zie je ook bij de mam
moetwet: steeds meer kinderen dou
bleren in de brugklas omdat ze geen
genoegen nemen met een bevordering
naar het havo. In de afdelingen voor
gymnasium en atheneum zitten nu al
veel meer leerlingen dan in de havo
afdelingen.
Die drang naar het hoogste diploma
zal ook zo'n algemeen oriënterende
studie doen mislukken. Eat wordt een
soort 'college' voor algemene ontwik
keling zoals je in Amerika hebt. Re
cente gegevens tonen aan dat ook
daar de belangstelling voor zo'n 'ho
gere middelbare meisjesschool' af
neemt.
Het wordt door uw voorstellen
moeilijker om twee studies tegelijk te
doen (bijvoorbeeld rechten en eco
nomie) of later nog eens een tweede
studie aan te vangen (bijvoorbeeld:
eerst rechten, en pas later: economie).
Prof. Posthumus: Voor deze mensen
bestaat de mogelijkheid als extraneus
of toehoorder examens af te leggen of
onderwijs te volgen. Bovendien mag
je zes iaar als student ingeschreven
staan: dat geeft je ook twee jaar
soeelruimte om iets extra's te doen.
En verder moet je niet alles ver
wachten van dat geprogrammeerde
onderwiis. Het is nog altijd zo dat er
nauwelijks onderwijs is dat de waar-
Wereldraad: sanctie?
tegen regime-Smith
AUCKLAND Het bestuur van de
Wereldraad van Kerken heeft alle
kerken in alle landen opgeroepen bij
hun regeringen aan te dringen op
doeltreffender economische sancties
en krachtige politieke druk op het
regime van Ian Smith in Rhodesië,
„zolang daar het stelsel van rassen
discriminatie van kracht is". De op
roep kwam na een vergadering van
de Wereldraad in Auckland in Nieuw-
Zeeland. De kerkelijke leiders gaven
ook uiting aan hun „toenemende on-
steltenis" over de gebeurtenissen in
Noord-Ierland.
Kwartet - Trouw
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactie:
J. de Berg (voorzitter),
H. P. Ester, G. J. Brinkman,
J. van Hofwegen.
Vier kerken samen
in Schotse stad
FALKIRK (RPS) Met zeer gro
te meerderheid hebben vier gemeen
ten in het Schotse Falkirk besloten
zich te verenigen. Het zijn de con-
gregationalistische, de methodistische
en twee gemeenten van de kerk van
Schotland.
De nieuwe verenigde gemeente zal
geleid worden door een raad, bestaan
de uit predikanten en ambtsdragers
van de ver gemeenten .Denominatio-
nele subcommissies zullen gevormd
worden om de band met regionale en
landelijke kerkorganisaties te hand
haven. Het besluit om samen te gaan
is gemotiveerd door het verlangen
naar „een oecumenisch experiment
van zending en dienst aan de gemeen
schap'.'
HEIL, BROOD, VRIJHEID EN LICHT
Het gaat in psalm 132 om- twee zaken, nl. om Gods eed aan David en
om zijn verkiezing van Sion. Om een mens en een plaats, een woning.
Om de belofte van een heerschappij vol heil, brood, vrolijkheid en licht
en om een plaats waar Hij te vinden is, waar Hij wil wonen, aanwezif
zijn. In vrijheid heeft de HEER beiden verkoren, het koningschap vat,
David en zijn zaad en het heiligdom in Jerusalem. Het koningschap
niet gewijd omdat het 't koningschap is, zoals de volken van rondom
dat kennen (zie de geschiedenis van „het volk begeert een koning") en
de plaats Jerusalem is niet „de navel der aarde", want zo zijn er meer,
maar het gaat om Hem die dit zo wilde en daarmee zijn heilvolle tegen
woordigheid wilde bevestigen voor een ieder die in Hem gelooft. Wan:
beiden zij vandaag, tussen Pinksteren en de Dag des Heren, verborgen
Wij zien niet dat Hem alle dingen onderworpen zijn. Wij zien de mach
ten en het geweld, vol onheil gaande over de aarde. En wij zien dt
strijd om de heilige plaatsen, niet alleen in het Midden-Oosten. Hier ii
de Christus! Nee, hier! De namen lichten op in de headlines van di
dagbladen. Maar het geloof weet van het koningschap van Christus ei
van Gods aanwezigheid in Geest en Woord. Het geloof weet dat dezt
dingen zo zijn. En dat daarom de hoop op heil, brood, vrolijkheid ei
licht niet ijdel is, maar gedragen wordt door Hem die zich in zijn be
loftewoorden aan ons gaf. En dat het daarom zinvol is waakzaam t<
zijn en op zijn qui vive (wie leeft). Nietwie dan leeft, wie dan zorgt
maar wie vandaag leeft, leve daaruit, met stille verwachting en vreugd
de en met bezige handen en met voeten die al maar gaan.
We lezen vandaag 2 Samuël 5 17 - 25.
Kiel gelegd van nieuwe (Van een onzer verslaggevers)
duidelijk
de van een goed boek overtreft. Von
del dichtte (over Vossing): „Alwat in
boeken staat is in dit hoofd gevaren".
Ik zou daarvan willen maken: „Alwat
in hoofden voer staat in een boek
geschreven."
J. Henri Dunant
ARNHEM Een grote kraan leg
de zaterdagmorgen op de scheepswerf
van de Arnhemsche Scheepsbouw
maatschappij de kiel voor de nieuwe
'J. Henry Dunant', het hospitaalschip
waarvoor het Nederlandse volk tij
dens de oktoberactie 'Schip Ahoy' in
1970 een bedrag van 7,8 miljoen bij
eenbracht. De ceremonie, bijgewoond
door hoofdbestuursleden van het Ro
de Kruis uit Den Haag, verliep per
fect.
In augustus hoopt men het 80 me
ter lange schip, waar 74 chronische
zieken en invaliden een zorgeloze va
kantietrip mee kunnen maken, te wa
ter te laten.
HILVERSUM De doopsge
zinden in Nederland zijn in de
samenwerking in de Raad van
Kerken niet altijd gemakkelijke
partners. De leiding kan name
lijk nooit uitspraken doen na
mens de Broederschap.
Wanneer kerkelijke leiders in de
Raad van Kerken tot een gemeen
schappelijke stellingname zijn ge
komen kunnen de doopsgezinde ver-
tenwoordigers niet meedoen.
Dit zei prof. dr. H. B. Kossen op
de „winter-bestuurders vergadering"-
van de Algemene Doopsgezinde
Li
kap
in c
hooi
als
ra-
Ti
che<
jore
Juw
dier
ste
wee
woo
Sociëteit die zaterdag in Hilversum
werd gehouden. Deze onmogelijkheid
vloeit volgens de stellingen van prol
Kossen voort uit het open-gemeente
model dat typerend is voor de
Doopsgezinde Broederschap. Iedereen
die daartoe de bereidheid te kennen
geeft kan deelnemen. Tot een
meenschappelijk verstaan van Gods
wil en weg kan het slechts komen in
een voortdurend gesprek met de
leden. De gemeenteleden zijn geroe
pen om aan Gods vernieuwingswerk
in de wereld deel te nemen en de
kerk als instituut kan hen slechts
toerusten.
Dit is van belang bij de komende
discussie in de Raad van Kerken op
25 februari voor de préambule van
zijn beginselverklaring. Prof. Kossen
zei daarover: „Bij de doelstelling van
de Raad van Kerken om namelijk in
getuigenis en dienst gestalte te geven
aan de gemeenschap van kerken moei
worden aangetekend dat bij het open
gemeente-model getuigenis en diensl
geen zaken zijn van de gemeente me
haar institutioneel aspect, daar zij to
de verantwoordelijkheid van de gef
meenteleden behoren." yttl
Een andere stelling van prof. Kos-
sen luidde: „De eenheid van de ge
meente is bij dit model uitsluiten!
gefundeerd in Christus. Iedere po
ging om haar met menselijke midde
len te organiseren moet afgewezen
worden."
De positie-bepaling ten ouzichte
van de vele andere mennonieten
variëteiten in de wereld werd eerdei
geschetst door prof. mr. ,T. A. Ooster
baan. In de wereld-broederschap
hebben de Nederlandse Doopsgezin
den en de Duitse Vereinigung voi
Mennoniten-Gemeinden een vet
meer open en beweeglijk karaktei
dan de rest. „Het grotere vertrouwei
in het vrije werken van de Heilig!
Geest in de enkele gelovige en in
plaatselijke gemeenten, heeft in onzf
Broederschap voorkomen dat het ac
cent op de betekenis van de lettel
van de bijbel van bepaalde dogma
tische geloofspunten de enige bepa
lende en uitsluitende begrenzing vat
onze geloofsgemeenschap werd", al
dus prof. Oosterbaan.
Het algemene beeld van de Neder
landse Broederschap is niet al te op
wekkend. In 4 jaar tijd is het aanta
doopsgezinden van 36.000 naaar 30.001
teruggelopen.
ROME, UTRECHT (ANP/
KNP) De diocesane pastorale
raad van het aartsbisdom
Utrecht, waartoe ook kardinaal
Alfrink behoort, heeft in een
soort kanselboodschap laten
doorschemeren te vrezen dat de
benoeming van bisschop Gijsen
de tegenstellingen in de kerk
provincie heftig zal verscher
pen.
Bisschop Gijsen is gisteren, sa
men met achttien andere bisschop
pen, persoonlijk door de paus ge
wijd. Bij deze plechtigheid, die
meer dan drie uur in beslag nam,
werd de paus geassisteerd door
kardinaal Alfrink en kardinaal
Conway van Ierland, als mede-
consecratoren.
In de St. Pieter te Rome, waar
de plechtigheid plaatsvond, waren
ongeveer 25 kardinalen en meer
dan 50 bisschoppen aanwezig, maar,
afgezien van kardinaal Alfrink,
geen officiële vertegenwoordigers
van het Nederlandse episcopaat.
Wel waren twee vrienden van bis
schop Gijsen in de kerk, de gees
telijken Van Dijk en Heinen uit
Maastricht, beiden lid van de Con
frontatiebeweging.
Overrompeld
Later heeft bisschop Gijsen. na
afloop van de plechtigheid in de
St. Pieter. voor radio en televisie
gezegd dat de korte tijd van voor
bereiding er de oorzaak van is ge
weest dat er geen vertegenwoordi
ging was van het bisdom Roer
mond. Zelf had hij in Rome met
een geleende toog gezeten. Ook staf
en mijter had hij overrompeld
door de snelle loop van de gebeur
tenissen moeten lenen. Hij stond
daarin niet alleen. De plechtige
wijding is gisteren tien minuten te
laat begonnen, naar verluidt omdat
ook kardinaal Alfrink zijn mijter
vergeten zou zijn. Volgens bis
schop Gijsen ontdekte de kardinaal
pas toen hij bij de basiliek aan
kwam dat hij dit onmisbare attri
buut niet bij zich had. Bij de wij
ding waren de vader van bisschop
Gijsen, zijn zuster en een zwager
aanwezig.
In een toespraak die aan de plech
tigheid voorafging heeft paus Pau-
lus gewezen op de betekenis van
het bisschopsambt. Hij deed dit
overigens in het latijn. De paus
wees er op, dat, wat men ook mag
beweren, het bisschopsambt zowel
charisme (goddelijke gave) als auto
riteit is, en dat die beide elementen
niet gescheiden mogen worden.
Kerk afgedaan
De diocesane pastorale raad van
het aartsbisdom Utrecht, verklaar
de naar aanleiding van de over
rompelende gebeurtenissen dat er
een groep in de kerk is voor wie
de gang van zaken zo ongeloof
waardig is geworden, dat deze men
sen er niets meer in zien. Voor deze
groep heeft de kerk hiermee afge
daan.
De raad maakt zich bezorgd over
de situatie die nu is ontstaan. Een
groot aantal gelovigen ervaart de
benoeming van bisschop Gijsen als
een openlijke afkeuring van het tot
nu toe gevoerd beleid in de Ne
derlandse kerkprovincie en daar
mee van de eigen gelovige levens
houding. Helaas worden allerlei
tegenstellingen alleen nog maar
vergroot, aldus de verklaring die
zaterdag en gisteren in alle kerken
van het bisdom Utrecht is voor
gelezen. In de verklaring wordt
overigens de wens uitgesproken dat
rnen zal blijven zoeken naar moge
lijkheden elkaar te verstaan en te
aanvaarden.
Uitholling
Intussen hebben staf en studenten
van de katholieke theologische ho
geschool te Amsterdam verklaard
heel de procedure van benoeming
en wijding van bisschop Gijsen te
zien als een 'ernstige uitholling van
het bisschopsambt'. Zij schrijven
dit in een brief aan het Nederland
se episcopaat. In deze brief schrij
ven staf en studenten ook de in
druk te hebben dat hier een machts
uitoefening aan de dag treedt, die
door middel van verheimelijking
en weigering van voortgezette dia
loog de geloofsgemeenschappen haar
noodzakelijke communicatie ont
neemt. De briefschrijvers betwijfe
len de juistheid van kardinaal Al-
frinks besluit als mede-consecrator
op te treden en zij zetten een
vraagteken achter de door dr. Gij
sen beloofde loyaliteit, gezien de
snelle manier waarop hij de gang
van zaken heeft geaccepteerd.
Kar
nen
wet
int<
Teg
tra<
var)
kon
kar
dat
woi
naa
E
Nie
mal
mo<
wel
het
voo
non
bije
aan
Mei
trac
ook
het
opli
du'
bes
eri
wel
iedi
aar
bru
var
feb
„be
L
v A
pha
T h
v F
v J
Vos
II*
van
Nici
en
J F
Chr
Hoi
Noc
O
1 a
juli
3 t
apr
J
mai
M
■G
Kei