„Actiegroepen waardevol
voor uitbouw democratie over fluor
Seinpost' Scheveningen
Raad Goedereede
1 1 referendum
Mooiste katten
ter wereld
op Expo 1972
Lager technisch
beroepsonderwij s
niet dood
Zeeuwse tuinders
vinden water
veel te duur
c-
607e
Staatsloterij
„Abnormaal dat ze
tot voor kort
bij ons ontbraken"
PTT-personeel
niet schuldig
aan afluisteren
Eind februari in Den Haag
Handtassendief is
betrokken bij dood
van 57-jarige man
5
DONDERDAG 3 FEBRUARI 1972
Rl 1972
igen
t en
be
zien
per
H. A. A. Molleman constateert optreden van „nieuwe elite*9
MIDDELBURG De organisatie
an Zeeuwse groenten- en fruittelers
leent dat de Zeeuwse tuinders in
ongunstige concurrentiepositie
ijn geraakt, doordat de watertarie-
en in Zeeland de laatste jaren met
DO 500 procent zijn gestegen. Dat
omt, volgens de voorzitter van de
eeuwse groententelersorganisatie,
'*>r de vestiging van grote indus-
fieën in Zeeland.
De tuinders staan door de tariefs-
erhoging voor grote problemen. Ze
loeten gedwongen jaarlijks duizen-
er. guldens betalen voor leidingwa-
er. Een alternatief, dat niet minder
ostbaar is, is het aanleggen van bas
ins voor het opvangen van regenwa-
•r.
De winning van grondwater is in
ieeland onmogelijk, omdat dit brak
De ordentelijke volksvertegenwoor
diger in gemeenteraad, statenverga
dering of parlement zal even moeten
wennen aan dit nieuwe verschijnsel.
Wie vertegenwoordigt nu het volk?
De gekozen raadsleden, statenleden
en Kamerleden of de toevallige leden
van een willekeurige actiegroep? De
enige troost die de traditionele volks
vertegenwoordiger nog heeft is dat
hij uiteindelijk beslist. Zo is ook het
besluit tot uitstel van de Leidse Baan
uiteindelijk genomen door de provin
ciale staten van Zuid-Holland.
Wanneer zo'n statenvergadering
een eerder genomen besluit inslikt,
kun je dat zowel positief als negatief
uitleggen. Wie het met de beslissing
ke-
de
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Het lager
technisch beroepsonderwijs is
beslist geen doodlopende zaak.
Na deze opleiding is nog van
alles mogelijk. Dit zei ir. K. van
der Pols, oud-president-direc
teur van de scheepsfwerf Rijn-
Schelde en voorzitter van de
btichting Bemetel, ter gelegen
heid van de uitreiking van de
Maas Geesteranus-prijs aan de
18-jarige machinebankwerker
Johan Maliepaard uit Stad aan
jhet Haringvliet.
I De héér Van der Pols zag zijn stel
ling bewezen door het feit dat de
RDM-er Maliepaard na zijn beroeps
onderwijs nu een schriftelijke cursus
pBNA gaat volgen.
De Maas Geesteranus-prijs, zo ge
doemd naar de eerste voorzitter van
fle stichting Bemetel in óns land,
wordt jaarlijks uitgereikt aan tien
Irari de beste leerlingen die uit een
LEIDEN De Leidse Baan is voorlopig van de baan en daarmee
is opnieuw bewezen dat actiegroepen een zeer grote invloed kunnen
uitoefenen op politieke beslissingen. In dit geval zelfs een zeer in
grijpende beslissing. De nieuwe verbindingsweg tussen Den Haag
en Leiden was reeds in aanleg. Het besluit om het project nu te
staken, betekent een schadepost van 13,5 miljoen. De voor dat geld
gebouwde „kunstwerken" (zo heet dat in de wegenbouw) hebben
thans vooral monumentale betekenis: ze demonstreren door hun
betonnen aanwezigheid dat de invloed van actiegroepen voorlopig
niet is weg te denken uit de vaderlandse politiek.
eens is zal zeggen: beter ten halve
gekeerd dan ten hele gedwaald, het is
verstandig dat de staten zich hebben
laten overtuigen door de argumenten
van de actievoerders. Maar anderen
zullen zich geprikkeld afvragen sinds
wanneer actiegroepen de dienst uit
maken in de politiek. Voor hen is 'het
optreden van actiegroepen een wan
klank binnen het democratisch bestel.
De,ze laatste groep zal het nog
moeilijk genoeg krijgen. Volgens Ro
bert Kopuit, schrijver van het nog
niet verschenen boekje „Gids voor
actiegroepen", bestaan er in ons land
zo'n drie e vierduizend actiegroepen.
Niet allemaal zullen ze evenveel suc
ces hebben als de werkgroep milieu
beheer van de Leidse universiteit die
samen met anderen de Leidse Baan
van de kaart heeft weggevaagd. On
danks het optreden van actiegroepen
ging de vestiging van Shell aan de
Moerdijk gewoon door. En het Baal-
hoekkanaal komt er ook. Maar daar
staat een reeks van wapenfeiten te
genover (van Progil tot Amelisweerd)
die even zovele bewijzen zijn van de
niet geringe invloed van spontane ac
ties.
Partijen als de CPN, de PSP en
(later) de PPR hebben altijd al aan
sluiting gezocht bij de directe actie.
Van de meer gevestigde partijen is
het vooral de P.v.d.A. geweest die de
uitdaging van al die actiegroepen op
politiek terrein aanvaard heeft. Een
veel gehoorde slogan is dat de
P.v.d.A. actiepartij moet worden. Vol
gens H. A. A. Molleman (in: So
cialisme en Democratie, november
1971) betekent dat: luisteren naar wat
de actiegroepen willen, een selectie
maken van actiegroepen die steun
verdienen en in sommige gevallen
ook zelf tot actie overgaan.
Van dat laatste is de huuractie van
de PvdA een sprekend voorbeeld. Een
moeilijk punt bij het steunen van ac
ties van anderen is hoe je moet
beoordelen of hun streven juist is.
Molleman adviseert de nodige afstand
te bewaren, en alleen steun te belo
ven wanneer je dat vroeg of laat po
litiek waar kunt maken.
Molleman is wetenschappelijk me
dewerker op de afdeling politieke
wetenschappen van de rijksuniversi
teit te Leiden. In die kwaliteit heb
ben we hem gevraagd welke politieke
functie hij aan actiegroepen toekent.
Hij ,zegt: „In een gecompliceerde sa
menleving als de onze is het onmoge
lijk dat een parlement of een ge
meenteraad alle problemen overziet.
Dan past het in de democratie, dat de
burgers zelf opkomen voor de belan
gen die hun vertegenwoordigers over
het hoofd zien. Je zou kunnen zeggen
dat het optreden van actiegroepen
dus een normaal verschijnsel is. Het
is eigenlijk abnormaal dat ze tot voor
kort in de Nederlandse politiek ont
braken. Waarschijnlijk is dat een ge
volg geweest van de verzuiling.
Daardoor \verden echte tegenstellin
gen in de politiek verdoezeld. Mensen
met gelijke belangen of idealen kwa
men eenvoudig niet met elkaar in
contact doordat de confessie hen van
elkaar scheidde."
Jan Maliepaard krijgt zijn prijs
landelijk totaal van 5000 leerlingen te
voorschijn komen.
Het fonds is ii.\ 1949 opgericht met
enerzijds de bedoeling om ir. W.
Maas Geesteranus te eren om zijn
bijzondere verdiensten voor de
opleiding van de arbeidende jeugd en
anderzijds om die opleiding te stimu
leren.
De prijs, bestaande uit een bronzen
legpenning, werd aan machinebank
werker Johan Maliepaard overhan
digd door de weduwe van de heer
Maas Geesteranus. Twee jaar geleden
kwam ook een RDM-er in aanmer
king voor de prijs. De penning ging
vergezeld van een diploma en een te
kenmachine plus passerdoos die Jo
han Maliepaard had uitgekozen voor
het geldbedrag dat aan de prijs vast
zit.
Mevrouw Maas Geerdanus' memo
reerde tijdens de besloten bijeen
komst in het nieuwe gebouw van de
RDM dat de stichting tot nu toe 220
prijzen heeft uitgereikt.
k- L
2 februari 1972
eerste klasse
Prijzen van
f
f
f
f
f
f
f
f
10,—
50,—
50,—
100,—
100,—
200,—
400,—
1.000,—
zijn gevallen op nummers eindigende op:
zijn gevallen op nummers eindigende op:
zijn gevallen op nummers eindigende op:
zijn gevallen op nummers eindigende op:
zijn gevallen op nummers eindigende op:
zijn gevallen op nummers eindigende op:
zijn gevallen op nummers eindigende op:
zijn gevallen op nummers eindigende op:
Een prijs van
f 2.000,is gevallen op het nummer:
f 2.000,is gevallen op het nummer:
f 2.000,is gevallen op het nummer:
f 2.000,is gevallen op het nummer:
f 2.000,is gevallen op het nummer:
De prijs van
f 5.000,is gevallen op het nummer:
f 25.000,is gevallen op het nummer:
Een extra prijs van f 50.000,is gevallen
in de serie L op het nummer:
en een troostprijs van f 1.000,op nummer:
van elk van de andere series.
Een extra prijs van f 50.000,is gevallen
in de serie G op het nummer:
en een troostprijs van f 1.000,op nummer:
van elk van de andere series.
23
30
528
051
026
937*
7142
055410
028344
089939
093714
071871
022795
098846
041036
041036
056234
056234
Let wel op het met een
lagere prijzen gevallen.
gemerkte nummer is tevens een van da
Waarom?
Soms is het moeilijk te zeggen
waarom de ene actie wel effect heeft
en de andere niet. In concreto: waar
om slaagde de actie tegen de Leidse
Baan wel, en waarom haalde de on-
derwijsdemonstratie van 45.000 men
sen in Utrecht niets uit?
Molleman: Het succes met de Leid
se baan is wel verklaarbaar. Ze had
den een concreet doel; hun hoofdar
gument: het milieu, doet het tegen
woordig erg goed; het kostte geen
geld, integendeel, er werden miljoe
nen bespaard; minister Drees stond
positief tegenover het doel van de ac
tiegroep; er was een alternatief; beter
openbaar vervoer; en de Leidse Baan
zelf was als oplossing toch niet defi
nitief: over een aantal jaren zou ook
deze verbindingsweg weer te klein
worden.
En waarom haalde het onderwijs
protest niets uit? Molleman: In te
genstelling tot de Leidse Baan was
dat een politiek punt tussen de par
tijen. Daarover waren afspraken ge
maakt in het regeerakkoord. De enige
partijen die mededen waren de oppo-
sitiepartijen. Bovendien kwamen ;ze
met een heel pakket van eisen die
onmogelijk allemaal vervuld konden
worden.
„Nieuwe elite"
Een interessant gegeven in de actie
tegen de Leidse Baan is nog dat een
werkgroep van de Leidse universiteit
zich ermee ging bemoeien. Dat gaf de
actie niet alleen een zekere standing,
maar tevens een stevige (wetenschap
pelijke) basis voor de argumentatie.
Hetzelfde was het geval bij de actie-
Amelisweerd die gesteund werd van
uit de Utrechtse universiteit.
Volgens Molleman is dit verschijn
sel algemener.
Leden van actiegroepen genieten
vaak een redelijk inkomen en hebben
vaker een vrij goede maatschappelij
ke positie. Wetenschappelijke mede
werkers, studenten, vormingswerkers,
journalisten: het zijn allemaal men
sen die het klappen van de zweep
kennen (vaak ook hun relaties heb
ben bij de politieke machthebbers) en
die de acties vrij makkelijk kuonen
inpassen in hun gewone doen en la
ten. Ze vormen, zegt Molleman, een
nieuwe elite.
Hoe nuttig actiegroepen ook kun
nen zijn, toch iets om in de gaten te
houden. Want de mensen die het echt
slecht hebben komen er niet aan te
pas. Vaak worden de acties ook in
hun belang gevoerd. Er zijn ook
voorbeelden van buurtacties die bij
de 'gewone' bewoners van de buurt
maar matig aanslaan. Dat is dan het
werk van de nieuwe elite.
Van een onzer verslaggevers
GOEDEREEDE De ge
meenteraad van Goedereede
heeft met acht tegen vijf stem
men besloten het waterleiding
bedrijf te verzoeken op het eiland
Flakkee een „referendum" te
houden over het al dan niet
fluorideren van het drinkwater.
De fluoridering van het drinkwater
op Flakkee is tien jaar geleden al
begonnen.
Enkele weken geleden nam de raad
van Dirksland een motie aan, die
verzocht om stopzetting van de fluo
ridering. De raad van Goedereede
heeft nu om een referendum ge
vraagd. De SGP stemde tegen het
voorstel, omdat zij zich zonder meer
achter de raad van Dirksland wil
stellen. Mocht het algemeen bestuur
van het drinkwaterleidingbedrijf niet
tot het instellen van een 'referendum'
willen overgaan, zal de raad van
Goedereede zich niet achter de raad
van Dirksland stellen.
De directeur van het drinkwaterlei
dingbedrijf in Middelharnis acht de
kans echter gering, dat het algemeen
bestuur een dergelijk referendum zal
uitschrijven. 'Ons is een paar maan
den geleden ook iets dergelijks ge
vraagd. Maar het bestuur heeft toen
geweigerd, omdat de gebruiker veel
minder is ingelicht over de problema
tiek dan de gemeenteraadsleden. Zij
kunnen dus moeilijk een beslissing
nemen. Verder zag het bestuur een
dergelijke procedure als het uit han
den geven van bevoegdheden, die bij
de gemeenteraadsleden ligt'.
De oppositie tegen het fluor in het
drinkwater wordt op Flakkee vooral
gevoerd door de SGP, die een grote
aanhang heeft onder de eilandbewo
ners.
Het drinkwaterleidingbedrijf heeft
overigens een paar maanden geleden
een advertentie geplaatst met de
vraag, of degenen die ongefluorideerd
drinkwater ter beschikking wilden
hebben, dat bij het bedrijf kenbaar
wilden maken. Er kwam toen één re
actie.
Van een verslaggever
DEN HAAG PTT-personeel
maakt zich niet schuldig aan af- of
meeluisteren van interlokale en in
ternationale telefoongesprekken. Voor
zover er meegeluisterd wordt gaat het
uitsluitend om de toetsing van de
technische kwaliteit van de verbin
dingen.
Dit heeft minister Drees van ver
keer en waterstaat geantwoord op
vragen van de senator Zoutendijk
(VVD). De minister zegt dat het luis
teren niet gebeurt bij lokale gesprek
ken.
De werkzaamheden van het „in-
luisteren" (van willekeurige gesprek
ken) omvatten ongeveer een half pro
mille van het totale aantal interlokale
gesprekken. In de komende jaren zal
het controle-luisteren worden terug
gebracht tot een fractie van de huidi
ge omvang. De minister is van oor
deel dat geen ongewenste inbreuk op
de privacy wordt gemaakt.
DEN HAAG Het eerste lus
trum van de tentoonstellingen,
georganiseerd door de Neder
landse Kattenjokvereniging,
wordt dit jaar gehouden op za
terdag 26 en zondag 27 jebruari
in de Carrousel Zaal van het Ne
derlands Congresgebouw.
Voor de tweede maal zullen de lief
hebbers van de raskatten en de goed
verzorgde „huiskatten" deze expositie
kunnen bezoeken in het Nederlands
Congresgebouw. In 1971 voorzichtig
gestart wordt nu in '72 vol vertrou
wen geshowd. Dit vertrouwen werd
verkregen door het aantal van 10.000
bezoekers, dat vorig jaar in een onaf
gebroken stroom langs de prijs- en
andere katteh schuifelden.
In Den Haag is sprake van een pri
meur, want het is voor het eerst in
Europa dat een dergelijke tentoon
stelling ook 's avonds open zal zijn.
De organisatoren gaan ervan uit, dat
er veel mensen zijn die overdag door
hun beroep niet in de gelegenheid
zijn om overdag te komen en de zon
dag brengt naast lieve katten ook
voetbal!
Daarom, ook op de zaterdagavond
kunt u naar hartelust dwalen langs
de ongeveer 600 deelnemende dieren,
prinsheerlijk geïnstalleerd in fonkel
nieuwe verblijfplaatsen.
Bij vorige gelegenheden werden de
„hokken" gehuurd, nu heeft de ver
eniging de optrekken (hokken is zo'n
denigrerend woord) laten bouwen en
blijven zij het eigendom van de Kat-
Expo.
Vele rassen zullen vertegenwoor
digd zijn. Perzische variëteiten, kort-
Lastig
Molleman giet in het optreden van
actiegroepen een waardevolle uit
bouw van onze democratie. Maar te
gelijkertijd erkent hij dat actiegroe
pen het de democratische bestuursor
ganen soms danig lastig kunnen ma
ken. Niet zelden roept de actie van de
ene groep reactie van de andere kant
op. Dan staan twee actiegroepen te
genover elkaar en wordt het moeilijk
met hun tegengestelde belangen reke
ning te houden.
Het komt ook voor d#t het belang
van een bepaalde actiegroep in strijd
is met grotere belangen. Molleman
noemt een actie in Brabant, waarbij
een ander tracé voor een reeds gepro
jecteerde weg werd gepropageerd.
Dat nieuwe tracé liep door een gebied
dat volgens het bestemmingsplan
voor woningbouw gereserveerd is. De
actiegroep wil de zaak zonodig tot de
Raad van State uitvechten. Het ge
volg is dat de woningbouw in deze
plaats ernstig vertraagd wordt. Het
belang van een bepaalde groep (die
geen grote weg in de buurt wil) is
hier in conflict met het grotere be
lang van de woningbouw.
harigen, Siamezen, Karthuizers en
Abessijnen zullen u, al naar gelang
hun aard, hooghartig, speels of ver
veeld aankijken.
Zij komen niet alleen uit Neder
land, inschrijvingen zijn binnen van
deelnemers uit België, Frankrijk,
Zwitserland, Duitsland en Italië.
Het probleem van een twee-daagse
dierententoonstelling is het overnach
ten.
Gewoonlijk ging het geliefde dier
tje 's avonds met baas of bazin mee
naar huis. Nu werden diegenen, ko
mende van verafgelegen plaatsen,
meestal voor het vraagstuk geplaatst:
waar kunnen wij met onze kat heen?
Een hotel of andere logeergelegenheid
is niet altijd de oplossing.
Dè oplossing hebben de organisato
ren gevonden: de katten blijven in
hun eigen „huisje" en een aantal tér
zake kundige bewakers en verzorgers
zullen hen de hele nacht „begelei
den".
Er gaat weer veel gebeuren op deze
Kat-Expo. Naast de uitreiking van de
diverse bekende onderscheidingen zal
er een „Pers-Kat" van-het-jaar wor
den gekozen door een drietal journa
listen en een „Sport-Kat-van-het-
jaar". gekozen door twee prominente
sportfiguren.
Deze katten hoeven helemaal niet
te behoren tot een bijzonder ras, het
is best mogelijk dat zij thuis horen in
de huiskattenklasse. Het gaat erom
welk dier de journalisten en sport
mensen toevallig het meeste aan
spreekt.
Dat is het leuke van deze expositie,
de trouwe, gezellige kat, kan in de
eigen competitieklasse meedingen
naar een prijs. Zij worden door een
dierenarts niet zozeer op schoonheid
gekeurd, maar op verzorging en con
ditie.
Van een verslaggever
BERGEN OP ZOOM Een van de
twee verdachten die in Bergen op
Zoom zijn ingesloten verdacht van
diefstal van handtassen, heeft bekend
betrokken te zijn geweest bij de dood
van de 57-jarige M. Hector uit Ber
gen op Zoom.
De man werd in de nacht van 16 op
17 januari liggend op straat aange
troffen. Hij bleek een schedelbasis-
fractuur te hebben, waaraan hij de
zelfde dag overleed.
Bij het onderzoek legde de politie
verband met de twee handtassenro-
vers. Deze lieten in de buurt van de
plaats waar het slachtoffer lag een
lege handtas achter. Zondagnacht
slaagde de politie erin, A. de C. en F.
E*., beiden 22 jaar en afkomstig uit
Bergen op Zoom te arresteren. Zij
bekenden zes vrouwen van hun
handtas te hebben beroofd. Boven
dien gaf De C. toe, dat hij in de
bewuste zondagnacht de heer Hector
had ontmoet. Er zou een kleine woor
denwisseling zijn ontstaan, waarbij
hij het slachtoffer een duw gaf. Toen
de heer Hector was gevallen zou hij
zijn verdergelopen.
Beide verdachten zijn overgebracht
naar het huis van bewaring in Bre
da.
SCHEVENINGEN Het Seinpostcomplex, in de Willem
III-tyd gebouwd op de top van het Seinpostduin, zal niet
vervangen worden door een 10 miljoen kostende nieuw
bouw, maar vernieuwd worden tot een alles-onder-èèn-
dak-complex.
Men slaat daarmee twee vliegen in écn klap: ten eerste
een aanmerkelijke verlaging van de bouwkosten (een be
sparing van twee miljoen, alles inbegrepen) en ten tweede
het intacthouden van het romantische aanzicht, want Sein
post met zijn koepeldak geeft aanzien aan een overigens
niet zo interessant gedeelte van Scheveningen. Men wil het
in eerste instantie maken tot een culinair centrum
De nieuwe eigenaar van Seinpost, de heer E. Teekens uit
Leiden, heeft voor zjjn complex tien wensen:
1. een sfeervol restaurant, (in mei reeds open).
2. een originele bistro in de kelder.
3. een bar-discoteek,
4. een wijnkelder, waar men wijn kan proeven en ruimte
huren om eigen wjjn op te slaan,
5. een bioscoop annex theater (600 zitplaatsen),
6. een ruimte voor kleinkunst voor bijv. aankomende
artiesten (250 zitplaatsen).
7. vergaderruimte c.q. rcceptiegelegenhcid met uitzicht
op zee (ca. 300 m2),
8. een buitenterras met bar en barbecue-mogcijjkheid,
9. een echte bierpub, en
10. winkeltjes op de parterre.
