GROEP NIET-STEMMERS NIET VAST
Toch extra geld
voor defensie
Onderzoek naar
beleid van Luns
Conclusie van nationaal verk
Ondanks principiële kritiek bepleit KVP:
r
Redactie Vaderland
overweegt staking
Crita)
i
I
Metaal-cao
is niet
misleidend
Het Kwartet
Helft bevolking
voor verlaging
defensiegelden
Honden vallen
kinderen aan
Eis: redactieraad binnen een week
Dooi zet door
Rouwdienst voor
Mahalia Jackson
Nieuwe JLeidse Courant
Woensdag 2 februari 1972 52ste jaargang
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastieh is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31441
Abonnementsprijs p.w. 1,83, p. :n. 7,90, p. kw. 23,35
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur.
DEN HAAG Van al die
genen, die ondanks de op
komstplicht bij de verkiezin
gen in 1967 thuisbleven is
ruim drie-vijfde in 1971 zon
der opkomstplicht ivel naar
de stembus gegaan. De partij
die het zwaarst werd getrof
fen door de afschaffing van
de opkomstplicht blijkt D'66
te zijn, gevolgd door de PSP
en de CHU.
Beide conclusies zijn ontleend
aan de vandaag verschenen pu-
blikatie „De Nederlandse kiezer
1971" een samenvattend ver
slag van een nationaal verkie
zingsonderzoek. Aan dit onder
zoek werd deelgenomen door de
politicologische instituten van
de Universiteiten te Leiden, Nij
megen, Amsterdam (VU en GU)
en door het sociologisch insti
tuut van de Katholieke Hoge
school te Tilburg.
Het rapport zegt dat de thuisblij
vers bij de laatste verkiezingen
„vooralsnog niet bestaan uit een wel
omlijnde groep, die het permanent
laat afweten". Het thuisblijven wordt
kennelijk overwegend gezien als een
extra keuze-mogelijkheid, waarover
men per verkiezing een beslissing
neemt.
Jongste kiezers
Van de jongste kiezers, die voor de
eerste maal naar de stembus moch
ten, bleef vorig jaar ruim een-vijfde
thuis. Het onderzoek leerde, dat de
CPN en de PSP voor de kiezers jon
ger dan 31 jaar aantrekkelijker zijn
dan voor de ouderen.
De PvdA heeft in alle leeftijdscate
gorieën een ongeveer even grote aan
hang, met als uitzondering „een naar
verhouding opvallende populariteit bij
de oudste kiezers". De vrees binnen
de PvdA dat DS'70 een aanmerkelijk
deel van de oudere kiezers zou weg
trekken was volgens het rapport on
gegrond. DS'70 is juist bij de kiezer
onder de 31 jaar in trek en niet bij
de kiezers boven de 65.
Verzuiling"
De nagestreefde samenwerking tus
sen de Christelijke partijen lijkt de
instemming te verkrijgen van de
meerderheid van hun aanhang. Het
onderzoek bracht aan het licht, dat de
„verzuiling" in de vorm van afzon
derlijke katholieke en protestants-
christelijke partijen „blijkbaar door
betrekkelijk weinig mensen nog ideaal
wordt geacht": slechts tien procent
van de KVP-stemmers, 14 procent
van de ARP-achterban en een kwart
van de CHU-kiezers spreekt zich uit
voor een dergelijke afzonderlijke par
tijvorming.
De opname van die aparte partijen
in een algemeen christelijk politiek
verband heeft de instemming van het
merendeel van KVP-, ARP- en CHU-
stemmers, te weten respectievelijk 59,
69 en 57 procent.
Het percentage katholieken dat in
1971 zijn stem aan de KVP heeft ge
geven (51) blijkt sterk te zijn gedaald
ten opzichte van 1967 (67). evenals het
aantal ARP-stemmers onder de ge
reformeerden (61 procent in 1971
tegen 82 procent in 1967). De binding
van de hervormden aan de CHU is
veel geringer: in 1971 stemde 22 pro
cent van hen op de CHU. terwijl dit
percentage in 1967 24 bedroeg.
Andere conclusies van het nationaal
verkiezingsonderzoek zijn dat:
Nederland lid moet blijven van de
NAVO volgens 70 procent.
Nederland de NAVO volgens
slechts 4 procent moet verlaten als
Griekenland en Portugal lid blijven.
Griekenland en Portugal naar de
mening van 42 procent lid moeten
blijven van de NAVO.
Jongeren opvallen door hun ge
ringere partijtrouw dan ouderen.
Jongeren ditmaal in sterkere mate
op de oppositie (PvdA, D'66 en PPR)
hebben gestemd dan ouderen.
De milde vorm van buiten-parle
mentaire actie (zitdemonstratie, mas
sabijeenkomst en protestoptoch) door
52 procent van de ondervraagden als
min of meer illegitiem wordt ervaren.
69 procent van de ondervraagden
vindt dat de kiezers veel invloed be
horen uit te oefenen op belangrijke
beslissingen en slechts negen procent
van mening is dat dit ook werkelijk
gebeurt.
Er een „tamelijk gering enthou
siasme" blijkt voor een linkse coalitie
als men de keuze heeft tussen een sa
menwerking PvdA, KVP, ARP en
CHU (51 procent) en de linkse com
binatie (PvdA. D'66, PSP en PPR),
waaraan door 27 procent der onder
vraagden de voorkeur werd gegeven.
Met respectievelijk 17 en 26 pro
cent de PPR en PSP het hoogste per
centage scoorden onder die partijen
die men liever niet in een komende
regering zou zijn.
AMSTERDAM Waarschijnlijk is
iets meer dan de helft van de Neder
landse bevolking voor verlaging van
de defensie-inspanning.
Het Nederlands Instituut voor de
Publieke Opinie (NIPO) heeft een re
presentatieve steekproef genomen on
der 984 Nederlanders van 18 jaar of
ouder. Uit die steekproef blijkt dat 51
procent van de ondervraagden voor
verlaging van de defensie-uitgaven is
(het onderzoek werd in december
1971 afgesloten). In juli 1970 was 47
procent van de ndervraagden voor
verlaging. Toen werd een soortgelijke
steekproef gehouden.
Van de groep ondervraagden is 34
procent van mening dat de defensie
inspanning op hetzelfde peil moet
blijven (was 25) en 10 procent meent
dat de inspanning verhoogd moet
worden (was eveneens 10).
LUIK Twee kinderen, vier en zes
jaar oud, zijn in Luik door honden
aangevallen. De kinderen moesten in
een ziekenhuis worden opgenomen en
de toestand van een van hen is ern-
'stig.
De twee meisjes speelden op een
terrein in een buitenwijk van de stad
toen zii door de twee honden werden
besprongen.
Later bleek dat de dieren sinds
zondag door hun eigenaar vermist
werden. Vermoedelijk hebben zij door
de honger gedreven de kinderen aan
gevallen. De bewoner van een huis in
de buurt slaagde erin de deerlijk toe
getakelde slachtoffertjes te ontzetten
en de honden te verjagen.
RIO DE JANEIRO (AFP) De
Braziliaanse guerrillero Helcio Perei-
ra Fortes, die aan verscheidene over
vallen op banken heeft deelgenomen
is bij een ontvluchtingspoging door
de politie doodgeschoten.
Onder het toeziend oog van van links
naar rechts een Japanse kok. Atje
Keulen-Deelstra. trainer Gerard
Maarse en Trijnie Rep helpt Sippic
Tichelaar een handje in de keuken
van het restaurant in het Olympisch
dorp van Sapporo.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De redactie
van het Haagse dagblad Het
Vaderland overweegt te gaan
staken als de directie niet ingaat
op haar eisen. Die eisen zijn: het
binnen een week instellen van
een redactieraad met reële be
voegdheden en voor de dertien
ontslagen redacteuren een goede
afvloeiingsregeling.
„Herhaaldelijk is gebleken, dat
vertrouwelijke gesprekken over ont
slagen geschonden worden, proeven
daarmee zijn helaas altijd mislukt."
Zo verdedigde president-directeur W.
Pluygers van de Nederlandse Dagbla
dunie zich gisteravond in de NCRV-
televisierubriek Hier en Nu tegen
verwijten dat de ontslagen journalis
ten bij Het Vaderland te laat over
hun ontslag waren ingelicht, of het
van anderen moesten horen.
De heer Pluygers stelt zich op het
standpunt dat de voorgeschreven pro
cedure is gevolgd. „Als eenmaal een
principebeslissing is genomen, hoort
men eerst ee vertrouwensman in te
lichten, daarna de NDP en de NVJ.
Pas daarna hoort men zich tot het
personeel zelf te wenden. Een nadere
procedure is niet voorgeschreven", zo
zei hij.
Hij zei desgevraagd het vervelend
te vinden dat sommige ontslagenen
het nieuws van hun collega's moesten
horen, „maar je moet nu eenmaal be
paalde procedures volgen." De heer
Pluygers stelde dat hij niet enkele
betrokkenen, die bijvoorbeeld met
vakantie zijn, van te voren op de
hoogte kan stellen.
Een gedachte kan niet ontwaken
zonder andere te wekken.
MARIE VON EBNER ESCHEN-
Tom's broertje vergeet altijd zijn
schoenen te vegen op de mat, daar
om dragen we hem nu de kamer
binnen.
DEN BILT Nadat gistermid
dag in het zuiden van het land
de temperaturen al even boven
nul waren gekomen, trok in de
afgelopen nacht een dooifront ons
land binnen. Dat veroorzaakte
niet alleen temperatuurstijging,
ma&r op veel plaatsen ook ijzel.
Intussen trekt een nieuw fron
tensysteem van de oceaan via
Frankrijk naar onze omgeving.
Het zal het komende etmaal op
nieuw regen brengen, maar mor
gen overdag kunnen aan de ach
terzijde van het front enkele op
klaringen voorkomen.
Barometerstand: heden 10 uur
76 cm (1013 millibar), stabiel.
Hoog water
Hoog water. 3 februari: Rotter
dam le getij 6.55. 2e getij 19.28;
Scheveningen 5.33-17.44; Vlissin-
gen 6.01-18.13; Haringvliet aan de
Zeezijde 4.18-16.38
Zon
en maan
3 februari: zon op 8.18, onder
17.30; maan op 22.33, onder 9.20; 7
febr. L.K.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De KVP heeft gisteren in het defensie
debat in de Tweede Kamer soms bedekte maar daarom niet
minder principiële kritiek geleverd op het beleid van de
defensietop ten aanzien van de aanpassing aan maatschap
pelijke veranderingen en de organisatie.
„We willen van de leiding een
gedurfde en planmatige aanpak
zien," verklaarde de KVP-gene-
raal b.d. Van Eisen. „Het inci
denteel bijschaven geeft noch
aan koplopers, noch aan berus
tenden bevrediging," meende
hij.
Het KVP-Kamerlid drong aan op
spoedige instelling van een gemengde,
uit militairen en burgers bestaande
commissie die op korte termijn een
meerjarenplan moet opstellen om het
klimaat in de krijgsmacht aan dat in
de burgermaatschappij aan te passen.
In deze zin bepleitte ook het CHU-
kamerlid Kikkert de instelling van
een commissie van „vooruitdenkers".
De heer Van Eisen bepleit voorts een
onderzoek naar de omvang en de
werking van disciplinaire maatrege
len in het defensiebedrijf en naar de
mogelijkheden van inspraak, meeden
ken en medebeslissingsrecht voor alle
leden van de krijgsmacht.
Het KVP-Kamerlid vond dat minis
ter De Koster op basis van de nu al
verrichte onderzoeken in staat moet
zijn voorstellen voor verbetering van
de interne democratie binnen een
jaar in te dienen. Wat betreft de or
ganisatie van de krijgsmacht bekriti
seerde de KVP-generaal b.d. de ma
nier waarop tal van taken die door
elk der drie krijgsmachtonderdelen
worden uitgeoefend gescheiden wor
den aangepakt.
Hij vond dat minister De Koster
wat al te vlug en gemakkelijk ak
koord was gegaan me.t de bestaande
organisatiestruktuur. „De organisatie
van de top is zodanig dat er discre
pantie is ontstaan met de eenheden in
het veld. De topleiding moet bereid
zijn ook in eigen vlees te snijden"
aldus het Kamerlid.
De meningsverschillen die met na
me tussen WD en KW bestaan over
de hoogte van het toekomstige defen
siebudget waarbij de vraag wordt ge
steld of het budget moet worden ver
hoogd of niet, kwamen gisteren
slechts versluierd naar buiten. Zo
wees het Kamerlid Van Eisen op het
feit dat Nederland gezien het percen
tage van het nationale inkomen dat
aan defensie wordt besteed bepaald
geen slecht figuur slaat ten opzichte
van de andere NAVO-partners.
De VVD-er Koudijs wees er echter
op dat Nederland een van de landen
is waar aan de defensie het laagste
bedrag per inwoner wordt uitgege
ven. Ondanks het feit dat Duitsland
bij voorbeeld procentueel minder aan
defensie uitgeeft, is het bedrag per
inwoner toch veel hoger. Zo geeft Ne
derland, aldus de heer Koudijs. $85.-
per inwoner uit aan defensie, terwijl
dat bedrag voor Duitsland 104,- is.
voor Noorwegen $97,- en voor het
neutrale Zweden zelfs 143,-. De
KVP-fractie wilde zich, in afwachting
van het rapport van de commissie-
Van Rijckevorssel, die een advies
over de hoogte van het defensiebud
get moet geven, nog niet uitspreken
over de gewenste hoogte.
Zie ook pagina 7.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Er komt een
wetenschappelijk onderzoek naar
het Nederlandse regeringsbeleid
inzake de kwestie-Nieuw-Guinea.
Een geringe meerderheid van de
vaste Tweede-Kamercommissie
voor buitenlandse zaken heeft dit
gistermiddag voorgesteld.
Hoewel de regering nog niet op het
voorstel heeft gereageerd lijkt het
vrijwel uitgesloten dat zij een derge
lijk verzoek van de hand zal wijzen.
Het voorstel voor dit onderzoek,
waarin vooral het beleid van oud-mi
nister Luns ter sprake zal komen,
werd door tien van de achttien com
missieleden ondersteund. Voor waren
de leden van de linkse oppositiepar
tijen, de ARP en twee KVP-leden.
Tegen stemden de leden van de CHU,
de VVD, DS'70 en twee KVP-leden.
In welke vorm het onderzoek wordt
gegoten zal na overleg met minister
Schmelzer (buitenlandse zaken) en De
Brauw (wetenschapsbeleid) worden
vastgesteld. In ieder geval zal bij het
onderzoek worden betrokken de
mislukte conferentie van Genève in
1955 en de Amerikaanse houding in
het conflict. Het onderzoek zal zich
uitstrekken van de periode na 1949,
het jaar van de souvereiniteit9over-
dracht aan Indonesië, tot 1962, het
jaar van de uiteindelijke overdracht
van Nieuw-Guinea aan Indonesië. Er
zal naar gestreefd moeten worden het
onderzoek zo spoedig mogelijk te vol
tooien.
Propria Cures zijn verzoekschrift had
ingediend diende de Amsterdamse
journalist Oltmans een aanklacht in
tegen de heer Luns wegens opzettelij
ke misleiding van het parlement. De
heer Oltmans betoonde zich gisteren
zeer tevreden met het voorstel van de
Kamercommissie: „Het is wel geen
parlementaire enquête geworden,
maar ook dit onderzoek zal zeer inte
ressant materiaal opleveren."
Drees
Ook u kunt een MAP MET
BRIEFPAPIER en enveloppen CADEAU krijgen als i>
deze bon invult!
Enquete
CHICAGO (AFP) Ruim 5.000
mensen hebben gisteren de rouwpleeh-
tigheid voor de bekende negerzange
res Mahalia Jackson in het groot
auditorium van McCormick Place in
Chicago bijgewoond. Een uur tevoren
waren alle plaatsen al bezet.
Onder de aanwezigen bevonden
zich de weduwe van de in 1968 ver
moorde ds. Martin Luther King, Ella
Fitzgerald, Sammy Davis, die een
telegram van deelneming van presi
dent Nixon voorlas, en de burgemees
ter van Chicago, Daley.
Ik geef op als nieuwe abonnee.
Noam:
Adres:
Plaats:
betaling per kwartaal □maand.
map postpapier.
Postzegel is niet nodig als u op de envelop schrijft:
Nieuwe Leidse Courant - antwoordnummer 267, Leiden
Mijn noom is:
Adres:
Plaats:
Stuur mij als tegenprestatie de
map postpapier.
Rechtstreekse aanleiding voor het
doen van dit voorstel was een ver
zoekschrift van de redactie van het
Amsterdamse studentenblad Propria
Cures om een parlementaire enquête
in te stellen naar de achtergronden
van het Nieuw-Guineabeleid. De Ka
mercommissie bleek echter unaniem
van oordeel te zijn dat een dergelijk
middel een „te zware procedure ver
eist en bovendien erg tijdrovend zal
zijn".
De tegenstemmers voor een weten
schappelijk onderzoek bleken van
mening te zijn dat zo'n onderzoek on
mogelijk relevant kan zijn. Er zou
onvoldoende bruikbaar materiaal
aangedragen kunnen worden en bo
vendien zou het zeer de vraag zijn of
de onderzoekers toegang zullen krij
gen tot de buitenlandse archieven.
Het wetenschappelijk onderzoek
kan worden gezien als het resultaat
van een reeks publikaties, waarin de
houding van oud-minister Luns en
met name diens betrouwbaarheid in
twijfel wordt getrokken. Kort nadat
In dit verband herinnerde hij op
nieuw aan een brief van oud-minis
ter-president Drees aan prins Anak
Agoeng Gde Agoeng waarin de heer
Drees zijn twijfels uitspraakt over de
betrouwbaarheid van de informaties
die de heer Luns aan het kabinet heeft
verstrekt. Volgens de heer Oltmans
zou een van de hoofdredacteuren van
NRC-Handelsblad de heer Spoor, een
afschrift van deze brief bezitten.
UTRECHT „Laat u niet mis
leiden door een verkeerde voorstel
ling van zaken. Het tótaal resultaat
rechtvaardigt het afsluiten van een
cao volkomen."
Dat zeggen de vijf confessionele
bonden die betrokken zijn bij de cao
voor de metaalindustrie in een vier
pagina's tellend krantje waarin zij
hun leden uitvoerig vertellen wat er
bij de cao-onderhandelingen is be
reikt.
De bonden becijferen, dat het eind
resultaat van de onderhandelingen
maar 0,7 procent lager is uitgekomen
dan wat de zes bonden aanvankelijk
gezamenlijk hebben gevraagd.
De Industriebond NW, die de cao
niet wil ondertekenen en die nu ac
ties wil gaan voeren in de afzonder
lijke ondernemingen, heeft berekend
dat er een verschil is van vijf pro
cent. Volgens de vijf confessionele or
ganisaties is dat alleen maar moge
lijk als de NW-bond zijn eisen in
middels heeft verhoogd
Bij de voorstellen die door de ver
betering van de pensioenregeling zijn
bereikt, valt de 0,7 procent met de
oorspronkelijke eisen volgens de vijf
in het niet.
