TEGEN SCHENK VALT NIET TE VECHTEN
Geen sprinter naar Sapporo
Zo werd Ard kampioen
Grootvorst wint
drie afstanden
fa Selectie
fa Superioriteit
fa Verbazing
fa Volwassen
fa Karakter
fa Twee records
Harm Kuipers in discussie met hoofdscheidsrechter Henrvy Roos.
De resultaten van de zestien beste schaatsers op de vier afstanden zijn:
500
5.000
1.500
10.000
1
Schenk
39.89
1)
7.17.94 1)
2.00.57
1)
15.16.55
5)
169.702
2
Groenvold
39.91
2)
7.22.55
4)
2.01.45
2)
15.19.98
6)
170.647
3
Bols
40.81
GD
7.19.06
2)
2.01.60
3)
15.10.44
2)
170.771
4
Verkerk
40.95
(13)
7.21.82
3)
2.02.90
7)
15.08.41
1)
171.520
5
Fornaes
40.18
4)
7.27.02
(10)
2.01.98
5)
15.24.19
8)
171.752
6
Stensen
41.01
(14)
7.24.66
6)
2.01.92
4)
15.15.24
3)
171.878
7
Claeson
40.65
7)
7.25.75
8)
2.02.75
6)
15.22.75
7)
172.280
8
Verheyen
41.35
(15)
7.24.12
5)
2.03.32
8)
15.16.33
4)
172.686
9
Lavroesjkin
40.58
5)
7.35.92
(12)
2.04.01
(10)
15.47.35
(11)
174.877
10
Olsen
41.60
(18)
7,25.85
9)
2.06.25
(16)
15.36.81
9)
175.109
11
Koskinen
40.64
6)
7.40.11
(13)
2.04.53
(13)
15.44.17
(10)
175.370
12
Zimmermann
40.93
(12)
7.34.46
(11)
2.04.03
GD
16.09.88
(14)
176.213
13
Thomassen
40.72
8)
7.42.56
(14)
2.04.93
(14)
16.03.22
(12)
176.780
14
Johansson
41.48
(17)
7.44.68
(16)
2.07.12
(18)
16.15.56
(15)
178.099
15
Salakka
41.81
(21)
7.24.92
7)
2.08.94
(20)
16.04.51
(13)
179.449
16
Kuipers
41.73
(19)
7.24.92
7)
2.03.53
9)
15.33.78
(diskw.)
Kuipers zou met zijn puntentotaal van 174.088 op de negende plaats zijn geëindigd.
a J
- i,:
De omstreden wissel van Kuipers en Fornaess.
MAANDAG 24 JANUARI 1972
DAVOS De Noorse trainer Johs Tenmann vatte het eerste
grote schaatstoernooi van dit seizoen treffend in een zin samen:
„Leen Pfrommer kunnen wij aan, tegen Ard Schenk valt eenvou
dig niet te vechten". Tenmann liet zich terecht niet misleiden door
de minder grote kloof die Schenk tussën zichzelf en de rest legde
in vergelijking met het wereldtoernooi van vorig jaar. Want Ard
Schenk heerste ondanks zijn handicap een kwalitatief mindere
voorbereiding door zijn studiebeslommeringen opnieuw als een
absolute grootvorst. Dat hoefde hij terecht niet nog eens extra te
bevestigen in zijn ongeïnspireerde 10.000 meter, de enige afstand,
die hij in dit toernooi niet op zijn naam schreef.
Schenks hegemonie is nog even
luidelijk als vorig seizoen. Pre-
:ies als in dat jaar bewoog hij
:ich nu met een griezelige re
gelmaat als een perfect glijder
jver de snelle piste van Davos.
Slechts op één afstand kwam
zijn gebrek aan conditie dui
delijk tot uitdrukking: op de
1500 meter, de race die hij ove-
•igens wel winnend afsloot. Ard
ichenk: „Ik heb de mijl op
tracht moeten rijden. Er wa-
•en toch heel wat concurrenten,
lie ik op die afstand vreesde.
Ook Roar Grönvold, mijn direk-
te tegenstander. Ik heb alles op
alles gezet om al direct bij de
start een voorsprong te kun-
verkrijgen; daardoor kon ik
mijn ritme opdringen,
wilde niet hem laten rijden,
ik wilde zelf de toon aan-
en daardoor ging hij
Ard Schenk had de mogelijkheid
via vier afstandszeges een presta-
te leveren, die de laatste 42 jaar
meer is voorgekomen. De Noor
Ballangrud was in 1930 de laat-
die alle vier afstanden won.
kon het echter mentaal niet
opbrengen." Ik had tenslotte
afstanden gewonnen. Iedereen
mij al. Ik was de kam-
10 kilometer kon mij niet meer
Ik heb echt zo lang moge-
geprobeerd om Jan partij te ge-
Maar toen hij wat wegliep heb
hem laten gaan, met in het achter-
de gedachte: -drie afstanden
is voldoende. Ik heb er alleen
:zorgd om het gat niet groter
worden dan 100 meter. De
ronden heb ik iets versneld
te komen. Dat lukte en het
de zekerheid dat die 10 ki-
nog wel beter zal gaan in dit
de achtergrond speelde voor
ook nog een beetje de
voor de Olympische winter-
in Sapporo een rol. Hij bleef
de 10 kilometer 1,2 seconde achter
derde Nederlander Eddy Ver-,
feyen. Schenk werd terecht gekozen
ir de 10 kilometer. De technische
:ommissie en het NOC hielden rekc-
ling met de bijzondere trainingsop-
)ouw van de fysiotherapeut. Dag
ornaess leverde nauwelijks een pro-
leem op voor Schenk.
Alhoewel Schenk geen angst kende:
Ik. was ook helemaal niet bang voor
i. Van Fornaess heb ik nog nooit
n een persoonlijk duel verloren. Voor
lem moet het langzamerhand wel een
ibsessie zijn geworden op de korte
ifstand tegen mij te moeten rijden."
De afstand waaruit de overmacht
'an Ard Schenk het minst sprak, was
ie 5000 meter. Zijn winst op stayer
lan Bols bedroeg nauwelijks meer
een seconde. Schenk had echter
ie pech op die afstand als eerste ver
lette de baan over moeten." „Ik
jing weg op een schema van 7.32
mij had Koskinen een tijd neer
t van 7.40. Met mijn schema was
k daar dus duidelijk onder gebleven,
klaar ik moest al heel spoedig swit-
ihen omdat op dit ijs veel meer mo-
jelijk bleek. Ik ging naar een schema
7.20 minuten toe en toen ik met
drie ronden te rijden ook daar
•nderbleef, gaf dat een te geruststel
end gevoel. Want als je de laatste
onde in 34,7 kunt rijden, houdt dat
dat je gewoon teveel over hebt."
Schenks solo-programma heeft in
iet eerste kampioenschap opnieuw
ot een duidelijke superioriteit geleid,
loewel hij minder op het ijs stond
dan de concurrentie, stak hij weer
boven de rest uit. „Ik heb mij alleen
voorbereid uiteraard wel op program
ma's van Leen Pfrommer. Het is in
goede harmonie gegaan. Maar dat al
leen trainen is niet alleen nadelig ge
weest Het hield ook het voordeel in,
dat ik louter en alleen naar mijzelf
hoefde te kijken. Als je met een
kernploeg van dertien man naar
Noorwegen gaat, zitten daar nu een-
REPORTAGES
DOOR
PETER ONULEE
EN
JOOP HOLTHOUSEN
maal wat „toeristen" bij en dan is het
wel eens moeilijk je volop te concen
treren."
Ard Schenk wil overigens het
kernploeg-systeem niet koste wat
kost veranderen. „Wat voor mij goed
is dat alleen trainen is voor een
ander misschien minder goed. Voor
mij golden dit jaar bijzondere regels.
Maar als er volgend jaar niets aan de
hand is, wil ik mij echt wel weer in
het gareel van dc kernploeg voegen.
Mijn wens is eohter: wel trainings
kampen, maar niet altijd op dezelfde
plaatsen. Ik ben nu echt wel uitgeke
ken op Hamar, Oslo en Davos. Het is
altijd hetzelfde. Als dat een gevoel
van irritatie opwekt, ligt dat meer
aan onszelf dan aan het systeem.
Want zodra wij ermee ophouden, is
Ard Schenk, reeds zeker van de Europese titel, in gevecht met Jan Bols op de 10.000 meter.
het voor de debutanten weer allemaal
nieuw en dan gelden die bezwaren
niet meer."
Lag de handhaving van de supre
matie door Schenk zo'n beetje in de
lijn der verwachtingen in dit toer
nooi, veel verrassender was de rol
van de Noorse kampioen Roar Grön
vold, die de teleurstellende taak van
Dag Fornaess overnam. Grönvold
had zich al voor het Europese toer
nooi gemanifesteerd als de man, die
nu eindelijk eens zou doorbreken
naar een plaats op het erepodium.
Maar de manier waarop hij dat deed,
was toch veelzeggend.
Ard Schènk: „Ik ben verbaasd over
de prestaties van Grönvold. Hij heeft
een goed toernooi gereden. Met name
op de 10.000 meter." Die 10.000 meter
van Roar Grönvold, de man, die in
het verleden nauwelijks beneden de
16 minuten kon komen, wekte verba
zing in het hele Nederlandse kamp.
Pfrommer: „Roar Grönvold kwam
zelfs in het Noorse kampioenschap op
die afstand uiterst matig voor de dag.
Ik had geen redenen om aan te ne
men, dat hij hier in Davos wel wat
van betekenis zou kunnen presteren
op die afstand. Maar iemand, die in
staat is om de 10.000 meter in 15.19
minuten te voltooien, is zonder meer
een goede tweede. Dat Grönvold in
staat zou zijn om zijn achterstand op
Jan Bols zo beperkt te houden op de
10 kilometer, is voor mij een comple
te verrassing."
Grönvold worstelde op de
schaatsmarathon met een formidabele
inzinking. Nadat hij aanyankelijk
goed was meegegaan met Kees Ver
kerk moest hij even na de helft van
de rit veel seconden aan Bols prijs
geven. Maar dankzij een formidabele
finish (een laatste ronde van 35 se
conden) bleef hij ruim binnen de
1-5.20 minuten, waardoor hij zijn
tweede plaats in het klassement be
hield.
Grönvold was zelf ook enigszins
verrast door zijn tijd. „Ik wist na
tuurlijk dat ik dit seizoen een betere
10.000 meter zou rijden dan in het
verleden. Tenslotte heb ik er nu meer
voor getraind dan ooit tevoren. Dc
trainingstijd. die in in Toesberg had
gedraaid (15.32) gaf mij de zekerheid
dat ik nog sneller kon. Maar Bols'
prestatie van 15.10 leek voor mij een
onoverkomelijk probleem. Ik ben ge
woon weggegaan op een schema van
15.20 en daar bleef ik nog geruime
tijd onder. De tweede plaats inspi
reerde mij tot dit succes. Ard was
ongrijpbaar. Ook op de 1500 meter,
want hij gunde mij niet de kans om
het initiatief te nemen."
Het' minst verbaasd over de opmars
van Roar Grönvold was trainer Johs
Tenmann. „Roar heeft zich dit sei
zoen erg serieus voorbereid. Hij is
anders dan andere jaren. Het resul
taat was op deze piste duidelijk
zichtbaar. Wat op mij vooral indruk
maakte was zijn manier van rijden
op de 5000 meter. Het ging moeite
loos. Als enige van de Noorse rijders,
ging hij zonder grote schommelingen
in de rondetijden over het ijs. Voor
mij was dat het bewijs dat Grönvold
volwassen is geworden. In het verle
den moest er steeds een speciaal
mannetje op Grönvold worden gezet,
omdat hij meer aandacht vroeg dan
de anderen. Maar nu heb ik het al
leen gedaan. Grönvold heeft zich dit
seizoen gemakkelijker laten plooien
dan in het verleden." De 10.000 mtr
van Roar Grönvold lag in de lijn der
verwachtingen van Tenmann.
„Hij heeft meer dan de anderen
van de Noorse kernploeg op deze af
stand getraind. In het Noorse kam
pioenschap hoefde hij niet zo gewel
dig hard te gaan op de 10.000 meter
om zich desondanks toch kampioen te
kunnen noemen. Daardoor kon Roar
zijn echte mogelijkheden versluieren.
Hij kon hier bewijzen tot wat hij
werkelijk in staat is, temeer omdat
mister Bols hem tot een uiterste
krachtsinspanning dwong. Voor het
eerst in zijn leven toonde Roar dat
hij in staat cn bereid is om te vech
ten. Hij kwam uitgeput over de
streep, zeilde op hetzelfde erepodium
neer, waar kort tevoren Bols uitgeput
neerstortte. Als je zover kunt gaan,
toon je werkelijk over karakter te
beschikken.
Hegemonie van Schenk en de op
mars van Grönvold, is het debuut
van Jan Bols op het erepodium van
het eindklassement. Bols had maar
een afstand, waarop hij teleurstelde,
de 500 meter. „Daar was de kloof tus
sen mij en de andere groten te wijd".
Maar op de lange afstanden en
verrassend (ook op de 1500 meter)
toonde Jan Bols opnieuw tot de wer
kelijke groten te behoren. Voor Bols
was dit kampioenschap ook een soort
wraak-expeditie. Na zijn matige op
treden in het Nederlands kampioen
schap had hij nogal wat kritiek te
verwerken gekregen. „Ik reed daar
niet zo geweldig. Hoe het komt, daar
ben ik nog niet helemaal achter,
maar wellicht is het de techniek. Hier
in Davos heb ik mijn stijl iets veran
derd.
Vorig weekeinde reed ik een tijd
van 7.20,7 over de 5000 meter. Dat gaf
mij zelfvertrouwen. Het was voor mij
ook een bevestiging van mijn stelling,
dat ik voornamelijk door mijn verbe
terde techniek weer tot goede presta
ties kwam. „Bols ging het toernooi in
als outsider, de Drent was niet zoals
vorig jaar een uitdrukkelijk favoriet.
Die rol van underdog maakte hem
onbewust sterker. „Ik heb nu de ze
kerheid op tijd terug te zijn. Wan
neer je een slecht Nederlands kam
pioenschap hebt, heeft mij geleerd
dat ik op de lange afstanden weer
helemaal terug ben. Mijn achterstand
op Eddy Verheyen heb ik wegge
werkt. En daar had ik toch Wel wat
angst voor. Want je weet tevoren
nooit of je wel of niet draait."
Jan Bols verbeterde twee per
soonlijke records: op de 1500 en
de 10.000 meter. Daarvan was
de 1500 het meest opmerkelijk.
„Tijdens het Nederlandse kam
pioenschap had Kees mij al ge
zegd dat ik snel moest openen
op de mijl. In mijn rit tegen
Kees Verkerk deed ik dat, maar
ik klapte later in elkaar. Nu heb
ik het op aanraden van
Pfrommer opnieuw gepro
beerd, het lukte. Vandaar dat
record".
Eddy Verheyen, die op de lange afstanden de kans verspeelde in Sapporo
op de 5.000 of 10.000 m uit te komen.
DAVOS Nederland zal geen
specifieke sprinter naar Sappo
ro sturen. Ondanks hardnekkige
pogingen van schaatscoach Leen
Pfrommer en de technische
commissie van de KNSB heeft
het Nederlands Olympisch Co
mité een streep gehaald door de
kandidatuur van Jos Valentijn.
De 19-jarige sprinter uit Ter
Aar, tijdens de nationale kam
pioenschappen nog duidelijk
verslagen door Jan Bazen, zou
naar de overtuiging van het
NOC geen positie bij de beste
tien sprinters ter wereld kun
nen innemen tijdens het gebeu
ren in Japan.
Leen Pfrommer was teleurgesteld
over deze beslissing van het NOC.
Temeer, omdat Valentijn dit seizoen
snel is gekomen en gezien zijn jeug
dige leeftijd de man van de toe
komst kan zijn. NOC-voorzitter Cees
Kerdel over het NOC-besluit: „In
tegenstelling tot de KNSB zijn wij
van mening dat hij niet aan de eisen
heeft voldaan. We hebben lang over
deze zaak nagedacht. Drie dagen.
We hebben alle prestaties van Va
lentijn daarbij in ogenschouw geno
men. Zijn tijden van het Nederlands
kampioenschap ook.
We hebben de prestaties van de
internationale a-wedstrijden (Davos,
Cortina, Madonna) vergeleken voor
de internationale krachtsverhoudin
gen en hebben ook de resultaten van
het Suiker uernooi in onze overwe
gingen betrokken. Hij mag dan vori
ge week nog de Zweed Ove König
hebben verslagen, toch kwamen we
tot de overtuiging dat Valentijn nog
niet bij de beste tien behoort."
In tegenstelling tot Jos Valentijn
gaat kernploeg-reserve Jappie van
Dijk wèl mee naar Sapporo. Een
aanwijzing, die al na de nationale
titelstrijd in Deventer vaststond,
maar dit weekeinde in Davos op zijn
minst twijfelachtig werd. Door het
uit de boot vallen van Eddy Ver-
hèijen op de 5 en 10 kilometer hij
is nu voor óeze afstanden als reserve
aangewezen is de reserverol voor
Jappie van Dijk in Japan lichtelijk
belacneüjk geworden. Slechts als re
serve voor de 1500 meter, een af
stand nota bene- waarop hij zeker
geen specialist, kan worden genoemd
en ook zeker niet voldoet aan de
Olympische limiet van „de beste
tien".
NOC-voorzitter Kerdel: „Van Dijk
heeft de kans van bijvoorbeeld een
Kees Verkerk niet gehad om zijn
stijgende vorm te bewijzen. Dit was
de enige internationale wedstrijd lus
sen het Nederlandse kampioenschap
en de winterspelen. En trouwens: er
bestaat nog de mogelijkheid dat er
meer dan een rijder ziek kan wor
den waardoor Van Dijk toch op de 5
of 10 kilometer kan starten."
Pikant detail bij dit alles: Van
Dijk mist, wanneer hij straks na de
eventuele selectiewedstrijd met
Harm Kuipers op het wereldkam
pioenschap in Oslo mag starten meer
dan een maand'wedstrijdervaring en
-ritme. Alleen daarom was het wel
licht verstandiger geweest van
KNSB en NOC (Kerdel: „Dat is geen
zaak van het NOC, maar van de
bond") verenigd in schaatsbondvoor
zitter en Sapporo-chef d'equipe
Quarles van Ufford de inschrijving
van Jappie van Dijk te annuleren en
hem ergens anders (Noorwegen) een
wedstrijdcircuit te laten meemaken.
De indeling van de Nederlandse
deelnemers aan de wintersptlen
luidt als volgt (in volgorde van rij
den):
500 meter: Schenk, Bols en Verkerk.
Reserve: Verheyen.
5000 meter: Schenk, ter plaatse zal
bekeken worden of Bols, Verheyen
en Verkerk op deze afstand ook zul
len starten.
1500 meter: Schenk, Verkerk, Bols,
Verheyen. Reserve: Van Dijk.
10.000 meter: Verkerk, B0I3 en
Schenk. Reserve: Verheyen.
