behoor tot
groepering in
geen
de RK
KERN
STIJGENDE
EMIGRANTEN
WELVAART BIJ
BRAZILIË
Aftreden bisschop
Gijsen gevraagd
I
Nieuw benoemde bisschop wil
agitatie „rustig laten
Protestanten in
Ulster houden
toch optocht
Een woord voor vandaag
Uw probleem Romeinse pressie
is het
onze
Chr. werkgevers
bereid over
macht te praten
Oud-minister
Steenberghe
overleden
P. C. Elfferich:
omgeving profiteert mee
Septuagint geeft l
geen commentaa
op bisschop
Hervormd Huizum
tegen Latijnse
titels in kerk
BEROEPINGSWER L1
NUNHEM, Limburg (KNP) De nieuwbenoemde bisschop van
Roermond mgr. J. M. Gijsen, heeft verklaard tot geen enkele groepe
ring in de roomskatholieke kerk te behoren. „Ik behoor tot de r.k.
kerk en 'tinnen deze kerk zal ik het evangelie verkondigen", zei hij
in een v i naggesprek kort nadat zijn benoeming bekend geworden
was.
Mgr. Gijsen zei pas dinsdag door de
pro-nuntius, mgr. Felici, benaderd te
zijn met de vraag of hij bereid was
bisschop te worden. Het werd een
lang en open gesprek, zei mgr. Gij
sen, aan het slot waarvan hij „ja" zei.
Hij ontkende dat de reis naar Rome
samen met zijn vriend en geestver
want Simonis (bisschop van Rotter
dam) in verband gestaan heeft met
zijn benoeming. Zijn taak als bis
schop omschreef de nieuwbenoemde
als volgt: het woord Gods verkondi
gen opdat de mensen die daarvoor
open staan gebracht worden tot eer
betoon aan God. Op de vraag of hij
zichzelf erkende in het profiel dat
naar voren kwam uit een in het bis
dom ingestelde enquête, antwoordde
mgr. Gijsen dat er méér dan één en
quête ingesteld is en dat niet veel
mensen daaraan hebben deelgenomen
(er kwamen 12.500 antwoorden bin
nen).
Celibaat
De heer Gijsen zei geen voorstan
der te zijn van ontkoppeling priester-
schap-celibaat. Hij was gelukkig met
de resultaten van de jongste bis
schoppensynode, welke de celibataire
levenswijze heeft bevestigd. Hij tilt
er ook niet zwaar aan dat hij weinig
praktische ervaring heeft in de ziel
zorg. Zijdelings heeft hij verklaar
de hij de laatste jaren met veel
pastorale problemen te maken gehad.
Op een vraag of hij zich als een
..bruggenbouwer" beschouwt in de
verwarring, antwoordde dr. Gijsen:
„als er echt duidelijkheid komt en de
zaak positief wordt benaderd met
tact, voorzichtigheid, begrip en over
tuiging, dan zal ieder, die bereid is de
brug op te gaan, die weg wel vin
den."
Rustig betijen
Op een vraag of zijn benoeming
niet zal leiden tot een tweede „Simo-
nis-affaire" zegt hij „rustig laten be
tijen". Op een vraag of hij weet dat
sommigen zijn benoeming als een
ramp beschouwen: „Men moet niet te
gauw over een ramp spreken, zeker
als het om iemand gaat die men nog
niet kent en van wie men zeker niet
weet hoe hij het zal doen".
Over de voordracht van het kapit
tel: „Ik weet niet of ik daar wel of
niet op voorkwam. Er is vaak teveel
nadruk gelegd op de beslissende fac
tor van het kapittel. De paus beslist
na een uiterst zorgvuldig onderzoek
langs diverse kanalen. Er is in de
historie al zo vaak afgeweken van
een kapittelvoordracht."
BELFAST (AFP) De pro
testantse organisaties in Noord-
Ierland hebben gisteravond mee
gedeeld dat ze hun traditionele
optochten dit jaar door laten
gaan ondanks het demonstratie
verbod. Dit betekent een openlij
ke tarting van de unionistische
en ook de protestantse regering.
Het besluit, dat ernstige consequen
ties kan hebben, werd bekendgemaakt
door een overkoepelend comité van de
voornaamste protestantse organisaties
zoals de Oranje-orde, de Zwarte orde
en „de leerjongens van Londonderry".
Zij wilden daar kennelijk niet meer
mee wachten nadat het afgelopen
weekeinde de rooms-katholieken di
verse betogingen hadden gehouden
tegen de internering van „verdachte
elementen".
Bij een nachtelijke actie tegen een
rooms-katholieke bolwerk in de wijk
Andersontown van Belfast hebben
Britse troepen circa 25 verdachten ge
arresteerd. Ze wisselden schoten met
sluipschutters, van wie er volgens de
Britten één getroffen werd. Militairen
met zwartgemaakte gezichten, gren
delden een huizenblok van enkele
vierkante kilometers af.
Volgens militaire kringen is tien
dagen geleden de militaire leider van
het ondergrondse Ierse republikeinse
leger (IRA) in Belfast gevangen geno
men, waardoor de organisatie in wan
orde verkeert.
We lezen vandaag: 1 Samuel 8 10-22.
het
t ter
leii
rend
n nu
n nu
ring
rwij
„Spreek niet ten aanhore van een dwaaswant hij veracht n\nder
verstandige taal", lezen we in Spreuken 239. Dit lijkt in lijn t,e'Il,i
rechte tegenspraak met wat het Nieuwe Testament zegt. Daatnsi
worden we immers opgeroepen om getuigen te zijn van Jezuie
Christus. We moeten immers altijd van ons geloof kunnen spre
ken?
Dat laatste is waar, maar we moeten ook weten of wat we zegrson
gen verstaan wordt. Er waren ogenblikken dat Jezus Christu dere
zich terugtrok van de menigte, omdat de mensen hem bewust vet enst
keerd begrepen.
In onze dagen wordt er veel gesproken over de taal en de vet
staanbaarheid van het evangelie. We kunnen de „Tale Kanaam lijk
niet overal gebruiken. We moeten zo spreken dat de mensen on
verstaan kunnen. Dat is terecht dacht ik, mits we aan de inhoiu1
van het evangelie niet te kort doen.
Maar vaak wordt er eenzijdig over deze dingen gesproken. £'pas
wordt alleen gedacht aan de spreker, die zich moet aanpassen ]S n
Soms wordt er spotziek geluisterd. Soms is er een onwil om t irelc
luisteren: Dan zegt de Spreukendichter: „Spreek niet ten aanhorciaa^
van een dwaas, want hij veracht uw verstandige taal". I)cu]
sitie
ge'
n ic
ki
tinc
iatsc
Brieven die niet zijn voorzien
van naam en adres knnnen niet in
behandeling worden genomen. Ge
heimhouding is verzekerd Vragen
die niet onderling met elkaar in
verband staan moeten in afzonder
lijke brieven worden gesteld. Per
brief dient een gulden aan post
zegels te worden Ingesloten.
Vraag: Hoe gaat het als twee
broers samen een huis hebben geërfd
van hun ouders, wanneer de ene er in
blijft wonen zonder huur te betalen,
en de ander het geld dringend nodig
heeft. Hij kan dat geld wel van zijn
broer lenen, maar moet dan een flin
ke rente betalen.
Antwoord: Niemand is verplicht in
een onverdeelde boedel te blijven.
Broer A zit in het huis zonder huur
contract. Wil broer B. de erfenis ver
deeld hebben, wat tenslotte kan neer
komen op verkoop van het huis, dan
kan broer A. door de nieuwe eigenaar
uit het huis verwijderd worden. Het
is dus voor broer A. geraden een
minnelijke schikking te treffen met
broer B. Bijzonder onredelijk is, dat
als broer A geld heeft, hij kosteloos
in het huis woont en bij een lening
van broer B. een hoge rente vraagt.
Wil broer A. in het huis blijven, dan
zal hij broer B. de waarde van de
helft van het huis moeten vergoeden.
Blijft broer A. onredelijk, dan is het
beste éen tactvolle advocaat te nemen
die pro-beren kan de zaak minnelijk
te regelen.
Vraagstuk: Ik heb een vrieskast die
op 10 graden vriest. Ik wil er bonen
invriezen voor de winter. Hoe moet ik
dit doen? Ik geloof dat ik dan wel het
kastje moet laten veranderen, niet?
Antwoord: Bij de Huishoudelijke
en gezinsvoorlichting stichting, Prin
sengracht 72, Den Haag, kunt u een
folder aanvragen over diepvriezen.
Alles over diepvriezen wordt erin
medegedeeld. Ook wat de tempera
tuur betreft. Verandering aan dit
vrieskastje moet gebeuren in overleg
met de leverancier of electrotechnisch
bureau (vraag tevoren hoeveel dit zal
kosten).
Vraag: Gaarne zou ik enkele
Griekse jongens- en meisjesnamen
weten.
Antwoord: Niko, Jorgo, Antoni,
Kosta, Ianni, Fotti, Annesti, Taki,
voor jongens. Mèrei (Merula), Irene,
Kathina, Staphrula, De(l)mitra, De(i)-
mitrula, Margaritha, Kirja, Kitsa,
Melpomene(minni), Aphrula (Afra),
Venezia, (Vetta), Helena, Nanna, voor
meisjes.
Zit er achter de politiek van Rome
geen pressie om in Nederland, dat
daar niet zo best staat aangeschreven,
het episcopaat in conservatieve rich
ting te dwingen? Mgr. Gijsen ant
woordt: „De Kerk zal zoeken naar
mensen, van wie zij hoopt, dat zij de
taak om de geest van Christus gestal
te te geven, zullen waar maken.
Ligt de gevolgde procedure bij deze
benoeming wel in de lijn van de col-
legialiteitsgedachte van het concilie?
Mgr. Gijsen meent van wél, gezien de
vele informaties, die eerst zijn inge
wonnen.
„Hoe staat u tegenover de diverse
groeperingen, die thans in ons land
opereren?" De nieuw benoemde bis
schop gelooft, dat iedere groepering
op eigen wijze probeert de geest van
het Evangelie te volgen volgens de
lijnen van het Vatikaans Concilie.
„Elke groepering heeft het volste
recht van bestaan. Pluriformiteit is er
altijd geweest." Onmiddellijk laat hij
daarop volgen, dat Septuagint de
laatste tijd in het bijzonder door
zijn opstelling tijdens de jongste bis
schoppensynode blijk ervan heeft
gegeven, dat zij op veel punten
nauwelijks of niet binnen de R.K.
Kerk staat.
Pater Kotte
Over de extreem-conservatieve
groep van pater Kotte zegt hij, dat
deze groep zich in het gevaar begeeft
buiten de kerk terecht te komen. Aan
beide kanten is er een groot gebrek
aan kennis van zaken: „als dat ver
andert komt er meer eenheid. Eerst
moeten wij ruzies en verdachtmakin
gen stoppen", aldus dr. Gijsen.
Als zijn voornaamste taak voor de
toekomst ziet hij de recrutering en
vorming van priesters. Dat de nieuwe
bisschop in het bisdom zo goed als
onbekend is, acht hij een voordeel.
Hij kan nu met een „blanco register"
beginnen.
Geen groep
Op de vraag of hij 3amen met mgr.
Simonis binnen het Nederlandse epis
copaat een aparte groep zal gaan vor
men, antwoordt hij, dat hij dit niet zo
wil zien. Ik kan mij dat moeilijk
voorstellen, gezien het feit, dat mgr.
Simonis con amore samenwerkt met
de andere bisschoppen. Over het bis
schoppelijk beleid in Nederland zei
hij geen oordeel te kunnen vellen,
want „ik ken de bisschoppen en hun
achtergronden niet".
in' de nacht van vrijdag op
zaterdag heeft een felle uitslaande
brand grote schade aangericht in de
textiel- en woninginrichting fa. De
Graaf N.V. aan de Kaatsbaan in
Maarssen. De bovenverdieping met
de voorraden brandde geheel uit.
Van onze soc.-economische redactie
DEN HAAG De christelijke
werkgevers in Nederland hebben
zich bereid verklaard deel te nemen
aan eenvolgend congres over de
problematiek van de economische
macht in Nederland.
Het Nederlands Christelijke Werk
geversverbond zegt in haar perio
diek dat er grote bezwaren zijn ver
bonden aan een publieke discussie
over wetenschappelijke onderzoeken
zoals het onderzoek, dat een pro
jectgroep van de Universiteit van
Amsterdam heeft verricht. Telkens
immers blijken conclusies van dit
onderzoek overtrokken te worden en
rukt men constateringen uit hun
verband.
Als gevolg daarvan hoort men nu
volgens het NCW alom opmerkingen
als: „Mertens had toch gelijk" en
„de macht in Nederland zit bij de
banken". Daarbij wórdt dan bij
voorbeeld over het hoofd gezien dat
men mogelijke machts- en invloeds
relaties niet zonder meer gelijk mag
stellen aan macht en dat beleids
beïnvloeding niet hetzelfde is als
beleidsbepaling, laat staan beleid.
'Omdat het NCW meent dat een dis
cussie over de economische machts
vorming zakelijk dient te zijn wil
de organisatie medewerking ver
lenen aan de voorbereiding van een
volgend congres.
(Vervolg van pag. 1)
Volgens een mededeling van de Ne
derlandse bisschopsconferentie is er
overleg tussen de paus en het Neder
landse episcopaat geweest 'over een
aantal aspecten die met de benoe
ming van een nieuwe bisschop van
Roermond verband houden'. De bis
schoppen 'rekenen erop in dr. Gijsen
een toegewijde collega te zullen vin
den'.
Dr. Gijsen, die in 1932 geboren is
in het Brabantse Oeffeit, .in 1957 tot
priester werd gewijd en in 1963 pro
moveerde, was van 1967 tot 1969 rec
tor van het tehuis voor geestelijk en
lichamelijk gehandicapte kinderen in
Schinnen; daarna werd hij rector
van hetSt. Elisabeth-rusthuis in
Nunhem. Enige tijd heeft hij geschie
denislessen gegeven aan het groot
seminarie in Roermond. Zijn naam
was al eerder genoemd als kandidaat
voor het bisschopsambt, dat gebeurde
deze zomer toen hij samen met dr.
Simonis een reis naar Rome maakte.
Dr. Gijsen heeft echter ontkend dat
deze reis iets met zijn benoeming
uitstaande had.
Dr. Gijsen volgt mgr. P. A. Moors
op, die vorig jaar om gezondheids
redenen ontslag vroeg. Het kathe
drale kapittel van Roermond had
voor de bisschopszetel kandidaien
voorgedragen van 'een gematigd
vooruitstrevende signatuur'. Deze
voordracht was samengesteld na een
enquête, waarvoor 12.500 schriftelijke
reacties binnenkwamen. Daarnaast
kreeg het kapittel enkele honderden
brieven en mondelingé reacties.
Het kapittel verwachtte dat be
noeming van een van de voorgestel
de kandidaten 'er effectief toe zou
bijdragen dat de verschillende groe
peringen binnen de. geloofsgemeen
schap nader tot elkaar gebracht zou
den worden". Toch spreekt het ka-
Van een onzer verslaggevers
DELFT „De echte strijd om het bestaan is voorbij. Er komt nu meer aandacht en tijd voor
andere dingen. De kolonies zijn toch eigenlijk in korte tijd welvarend geworden"' Dtft is de
indruk die de heer P. C. Elfferich, directeur van de Christelijke Emigratiecentrale mee terug
neemt van een bezoek aan vier vestigingsgebieden van Nederlandse emigranten in Brazilië: Ca-
rambeï, Castrolanda, Arapoti en Campo Real in Rio Grande do Sul.
Kwartet - Trouw
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactie:
J. de Berg (voorzitter),
H. P. Ester, G. J. Brinkman,
J. van Hofwegen.
Carambeï is het oudste. Het vierde
in december zijn 60^arig bestaan bij
welke gelegenheid de heer Elfferich
was ontboden. Hij zou zelfs worden
ontvangen door de gouverneur van de
staat Parona. Maar dat ging niet
door: de gouverneur en zijn hele
ambtelijke aanhang waren nét voor
zijn komst aan de kant gezet wegens
corruptie.
Ook in 1960 en 1964 was de heer
Elfferich er geweest, dus er waren
wel enige vergelijkingsmogelijkheden.
Door een sluitende produktieketen
hebben de Nederlandse nederzettin
gen zich geheel zelfsupporting ge
maakt, allemaal binnen een coöpe
ratieve opbouw. Een eigen zuivel-fa-
briek verwerkt de melk (tot en met
joghurt met allerhande vruchten), een
slachterij verwerkt 8000 haantjes per
dag, een veevoederfabriek voorziet in
voeder voor het eigen vee, maar zal
door zijn grotere capaciteit weldra
ook aan de hele omgeving gaan leve
ren.
„Wat me het meest boeit dat
geldt vooral voor Carambeï is dat
zo'n hele streek met zijn bewoners in
dat proces wordt meegenomen. Ook
Braziliaanse boeren kunnen lid wor
den van die coöperatie. Vele kleine
boertjes in de omgeving hebben al
laten blijken dat ze graag mee willen
doen. Ook het vervoer en de verkoop
van de produkten van de drie gebie
den blijft in eigen handen er zijn
grote gekoelde trucks aangeschaft die
de produkten afvoeren naar eigen
winkels in Curitriba en Sao Paolo".
Wat het onderwijs betreft een
deel ervan is al erkend als ontwikke
lingswerk gezien het grote aantal
Braziliaanse kinderen dat ervoor
werd ingeschreven (In Carambeï zit
ten 240 Nederlandse en 300 Brazi
liaanse gezinnen). In Castrolanda
komt eensociaal centrum annex
school in aanmerking voor de medefi
nanciering door de Nederlandse rege
ring. „Ik vind dat een goeie zaak",
aldus de heer Elfferich, „wanneer je
weet dat Nederlanders zich er daar
mee verbonden hebben. Het zijn geen
tijdelijke begeleiders die na een tijdje
weer weggaan maar deze mensen ho
ren zelf bij het ontwikkelingsland, zij
hebben hun lot ermee verbonden".
Een andere belangrijke aanvraag
van het interkerkelijke Coördinatie
commissie voor Ontwikkelingsprojec
ten (ICGO) is nog in behandeling.
Ruim honderd kilometer ten zuiden
van Carambeï ligt het stadje Irati
met 20.000 bewoners en 45.000 omwo
nenden. Er is nu een delegatie van
boeren uit Irati aan de coöperatie ko
men vragen of deze medewerking zou
kunnen verlenen aan een opleidings
programma voor zuivelboeren. Daar
is goed op gereageerd, de Ne
derlanders zullen ook melkvee ver
schaffen en de zuivelfabriek kan de
melk er nog wel bij hebben. Een be
langrijke voorwaarde voor het slagen
van dit project is een melk-ont-
vangst-station bij Irati. Daar is nu
medefinanciering voor gevraagd tot
ongeveer een miljoen gulden. Het he
le geval zou een behoorlijk stuk agra
rische infrastructuur aan die streek
toevoegen. Maar de beslissing over
dit project is nog niet gevallen.
De heer Elfferich is ook eens in Rio
Grande do Sol gaan kijken, dat is
niet zoals die andere een groepsemi-
gratiegebied geweest, maar emigran
ten uit die andere kolonies zijn daar
later heengekomen protestanten en
katholieken door elkaar. Ook de enige
tientallen gezinnen die daar zijn
neergestreken maken het economisch
niel slecht de tarweprijs is behoor
lijk rendabel geworden en de tarwe
werdt verbouwd samen met soja. Er
zijn twee oogsten per jaar. Het zijn
grote akkerbouwbedrijven geworden,
een heel ander type dan in de kolo-
n-'ën. Wat Alberta voor Canada is,
lijkt dit gebied voor Brazilië te wor
dt n. De landhervorming begint nu
ook vrucht af te werpen. Ook de be
tasting maakt het niet langer moge
lijk om grote stukken braak te laten
liggen.
„Maar er is langzamerhand één
probleem bij die kolonies: de aanwas
is eruit, juist nu het economisch goed
gaat. Nederlanders met belangstelling
voor emigratie zouden er eerst eens
moeten gaan kijken. Je moet het
vooral jong doen", aldus de heer Elf
ferich.
pittel het vertrouwen uit dat de bis
schop zal willen overleggen met per
sonen en kaders die in het bisdom
de pastorale zorg uitoefenen en dat
hij zal openstaan 'voor alle eerlijke
pogingen om kerk te zijn in deze
tijd'.
Verbijsterend
De centrale diocesane commissie
van de pastorale raad in het bisdjm
Roermond verklaarde gisteravond
laat 'met verbijstering te hebben ken
nisgenomen van de wijze waarop de
'uiterst zorgvuldig opgestelde proce
dure is genegeerd'. De verbijstering
van de commissie is zo gróót omdat
Romeinse instanties hadden toege
zegd dat met Nederlandse bisscnop-
pen overlegd zqü worden. 'Het con
tact dat er geweest is mag de naam
overleg niet dragen' aldus de com
missie. De commissie noemt de zaak
zo bedroevend omdat zij meent hier
uit te kunnen afleiden dat de in de
katholieke kerk op gang geko;nen
ontwikkeling wordt afgewezen, een
ontwikkeling die mede door het twee
de vatikaanse concilie is geïnspireerd.
Wat de persoon van de nieuwe bis
schop betreft meent de commissie dat
deze de ruimte moet krijgen zich als
bisschop van de kerk van Roermond
waar te maken.
ede
hooi.
rs v
stinj
igrij
izen
AMSTERDAM
Septuagint wil. geen commentaar
ven op de benoeming van mgr. J. G aats<
sen tot bisschop van Roermor n
Woordvoerder J. Reuten van dehter
groep verklaarde: „wij hebben ge -er
tijd om ons daar druk over te mak< t r
We hebben wel wat anders te doei
Bisschop Gijsen over Septuagii n.
„Ik wil niet zeggen dat dit voor a Een
leden van Septuagint bewust gelienbl
maar ik geloof dat men met nai vine
de wijze waarop Septuagint zich taats
dens de bisschoppensynode vorig ja jsor
heeft opgesteld zodanig is geweei u
dat men van een loyaal staan bi v
nen de Rooms katholieke kerk n De 1
meer kan spreken". De bisschi t
meent dat Septuagint en andere gro men
pen, zoals die van pater Kotte, zichoui
zelf buiten de kerk plaatsen als
zeggen „voor mij hoeft het niten
meer". u v
pp
rei
tach
inpa
fren
(ant
ïkje
h
t m
cl
Van een verslaggever
TILBURG Mr. M. P. L.
.Steenberghe. oud-minister van
economische zaken in twee ka-
binetten-Colijn en in het in 1939
gevormde kabinet-De Geer is op
72-jarige leeftijd in Goirle over
leden.
Mr." Steenberghe (die lid was van
de Rooms Katholieke Staats Partij)
was vooral bekend doordat hij aan
Nederlandse kant de Nederlands-Bel
gische onderhandelingen leidde, die
resulteerden in het akkoord over de
Schelde-Rijn-verbinding en de „stop
van Ternaaien". Hij was enige tijd
minister van economische zaken in
het tweede kabinet-Colijn (van april
'34 tot juni '35) en in het vierde kabi
net Colijn ('37-'39). Van het vijfde
kabinet-Colijn (juli-augustus '39)
maakte hij géén deel uit, wél echter
vaq het kabinet dat De Geer kort
voor het uitbreken van de oorlog
vormde.
De heer Steenberghe werd 2 mei
1899 te Leiden geboren. Hij studeerde
aan de universiteit te Utrecht. Als
voorzitter van de Algemeen Katholie
ke Werkgeversvereniging nam hij
dikwijls deel aan internationale con
ferenties, waardoor hij in de politiek
kwam.
Mr. Steenberghe heeft veel functies
bekleed, hij was onder meer presi
dent-commissaris van de Nederland-
sche Bank en van verscheidene Ne
derlandse en internationale onderne
mingen.
I Van 1942 tot 1946 leidde hij de fi-
nancieel-economische missie te
Washington ter voorbereiding van het
herstel van het financieel-economisch
leven in Nederland na de oorlog tot
de Marshall-hulp van kracht werd.
De oud-minister was groot-officier
in de orde van Oranje Nassau en rid
der in de orde "van de Nederlandse
Leeuw.
In Venlo brak. zaterdagmiddag
door onbekende oorzaak brand uit
in het mestvarkens- en fókkersbê-
drjjf van de heer J. Lormans te
Helden Panningen. In de stallen
zaten 230 mestvarkens. Enkele die
ren kwamen in de vlammen om,
terwijl ongeveer 70 varkens moes
ten worden afgemaakt.
LEEUWARDEN De wijkkerk
raad Zuid-West van de hervormi
gemeente Huizem heeft de genera De
synode van de hervormde kerk giet
vraagd, de nodige stappen te doen o n.
vreemde, latijnse titels voor kerkeli
ke ambtsdragers te vervangen do iteri
benamingen, die de doorsnee-Nede do
lander verstaat en begrijpt.
Enkele suggesties van de wijkkeider
keraad zijnvoorzitter in plaats v; i zo'
praeses, tweede voorzitter in plaa nd<
van assessor, administrateur in plaaiord
van scriba, afgevaardigde in plaa orsi
van primus en vervangend afgevaaïaarl
digde in plaats van secundus.
kvoI>
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Poortugaal, L. Blok n Sl
Beekbergen.
Kruiswoord-puzzel
Horizontaal: 1. eenjarig kalf, 5. vorm,
10. Turkse tarwe, 12. gekheid, 13. fami
lielid, 14. zangstem, 17. nationaliteits
teken voor vliegtuigen van Noorwegen,
18. bar, 20. plaats in Gelderland, 21.
knaagdier. 22. slede, 24. pers. voor-
naamw. 25. niet gespannen, 26. ongaar
ne, 28. voorzetsel, 30. pers. voornaamw.
32. nachtgewaad, 34. werkplaats (afk.),
36. keurig, 38. spil van een wiel, 39. im
mer, 41. bevel, 42. part, 44. bloedhuis, 46.
aalgeer, 47. muggelarve
Verticaal: i. vat met een hengsel, 2.:
akelig, 3. scheik. element, 4. Europeaan,
6. gehoororgaan, 7. lidwoord, 8. meisjes
naam, 9. een der jaargetijden, 11. einde,
15. water in Friesland, 16. Oriënt Ex
press (afk.), 19. zilverboordsel, 21. oor
zaak, 23. teken in de dierenriem, 24. kle
verige stof, 27. graafwerktuig, 29. Z.
Amer. thee. 31. vertrekpunt, 33. eiland
van Estland, 34. laatstleden (afk.), 35,
insekt, 37. insektenetend zoogdier, 39.'
Engels bier, 40. waterkering, 43. land
bouwwerktuig, 45 lidwoord
Oplossing vorige puzzel
Hor. 1. aga, 3. pak, 6. alm, 9. Aa, 10.:1
kalis, 12. Ee, 13. Lagos, 15. malie, 17. rad, I
19. dos, 21. meteoor, 25. ree, 26. gal, 27. r
lenigen, 31. alg, 32. den, 34. steel, 36. me-,1
ter, 38. Po, 39. leven, 41. ei, 42. ale, 43. I
gas, 44. pro.
Vert.: 1. aal, 2. gaar, 3. pas, 4. al, 5.
kim, 7. leis, 8. mee, 10. kode, 11. s
gamelle, 16. lorgnet, 18. de, 20. are, 22. I
ton, 23. oog, 24. alt, 28. egel, 29. ik, 30. F
eden, 31. atol,33. Neer, 34. Spa, 35. li
mes, 37. Rio, 40. v.a.
LEI
iciol
laai
