Betaalbare methode reinigen stookgas Rapport: anticonceptie verbetert na abortus Staphorstfoto verwijderd: zaak vergeten en vergeven DISPEREERT NIET HOKIJ wil schaatscentrum stoppen bouw ander Wie nü intekent bespaart f 25.-! Nieuw apparaat tegen uitlaatgassen Eendensterfte in Groningse rivier Kort geding voor Haagse rechtbank Langs ongebruikelijke weg Wethouder van Castricum neemt ontslag Toneelstuk over Jezus Christus „niet godslasterlijk" 193 ZATERDAG 22 JANUARI 1972 Van een onzer verslaggevers GRONINGEN Om te kunnen na gaan of de dood van enkele honder den wilde eenden in het Helperdiep in Groningen te wijten is aan de warmte van het geloosde koelwater van de elektriciteitscentrale E.G.D., is iet riviertje de afgelopen nacht uit iet bestaande koelcircuit genomen, lit is het resultaat van een bespre- ing tussen de gemeente Groningen, 2 direktie van de Hunzecentrale en Ie gezondheidsdienst. De doodsoorzaak van de wilde een- clostridium, een schadelijke icterie, die in warm water betrek- ilijk gemakkelijk actief kan wor den. Waarom dit juist £o gemakke lijk in het Helperdiep gebeurt, is voor de deskundigen nog een raadsel. Door het uitschakelen van een pomp van de centrale wordt het Wa ter in genoemd diep nu niet meer verwarmd, hetgeen gedurende een tude winterperiode geen enkel be- >aar voor het koelsysteem van de ïktriciteitscentrale oplevert. Deskundigen zullen als het wa- voldoende is afgekoeld opnieuw efmonsters van het water gaan kken, waarmee men het raadsel de mysterieuze dood van honder- wilde eenden hoopt op te lossen. (Van een verslaggever) DEN HAAG De NV HOKIJ, exploitante van de Houtrusthallen in Den Haag en de daarin gevestigde kunstijsbaan, heeft met een kort geding voor de president van de Haagse rechtbank getracht de bouw van een nieuwe kunstijsbaan voor Den Haag en omgeving te stoppen. Met de bouw door de stichting Zuidhollands schaatscentrum is in december al begonnen. In oktoher moet de baan, gelegen in het recrea tiegebied „De Uithof", klaar zijn. De Haagse gemeenteraad heeft zich garant gesteld voor een lening van ƒ6,1 miljoen aan de stichting Zuid hollands schaatscentrum. De gemeen te nam ook een „vrijstellingsbesluit", waardoor vooruitlopend op een nieuw Regeren is vooruitzien dat geldt zeker ook voor de strayidstoelen-ex- ploitanten, die deze koude maanden gebruiken om hun spullen voor het be gin van het seizoen weer piekfijn in orde te krijgen. Ook de bekende rieten strandstoelen wacht de jaarlijkse herstel- en schilderbeurt: wat dat betreft kunnen de badgasten spoedig komen! «si'"! bestemmingsplan voor de Uithofpol der, alvast met de bouw van het schaatscentrum is begonnen. De stichting kreeg in december de bouw vergunning. Namens de F. Pels Rijcken schuldig maakt aan een onrechtmati ge daad. De „Hokij" wil tegen het herziene bestemmingsplan bezwaren indienen bij de gemeenteraad en zo nodig bij Gedeputeerde Staten en de kroon, maar deze wettelijke middelen worden door de handelwijze van Den Haag gefrustreerd. Als de bezwaren afgehandeld zijn Is is het schaatscentrum immers allang gebouwd. Dat is mogelijk geworden door het vrijstellingsbesluit, aldus mr. Pels Rijcken. De nieuwe ijsbaan in „De Uithof" zal volgens hem de doodssteek betekenen voor de „Ho kij". De gemeente wist dat en hoewel de „Hokij" een alternatief plan voor een soortgelijke baan op het Hout- rustcomplex aan de gemeente heeft aangeboden, is daarover geen verder overleg geweest. Pas na de beslissing ten gunste van het nieuwe schaatscentrum somde de gemeente bezwaren op tegen aanleg van de baan op Houtrust, die volgens mr. Pels Rijcken geen van alle stand houden. Hij stelde dat de gemeente nodeloos miljoenen teveel uitgeeft in „De Uithof". Het plan daar gaat 9 miljoen kosten, het houtrust-alterna- tief 3 miljoen gulden. - Namens de gedaagden stelde jhr. mr. P. de Brauw dat de omstreden besluiten op volkomen regelmatige wijze zijn genomen. De bezwaren van de „Hokij" zijn volgens hem alleen Van een onzer verslaggevers CASTRICUM De wethouder van openbare werken van Castricum, ir. J. J. Bollen heeft gisteren zijn ontslag ingediend als wethouder. Hij deelde zijn besluit mee in een brief aan bur gemeester W. C. A. M. van Boxtel. De wethouder had niet meer het vertrouwen van de gemeenteraad naar aanleiding van zijn bouwbeleid en het afwijken van de door hemzelf afgegeven bouwvergunning bij de verbouwing van zijn huis. Vanmor gen om 11 uur komt de Castricumse raad in een spoedeisende raadsverga dering bijeen om een door de geza menlijke fractievoorzitters ingediende motie van wantrouwen tegen de wet-, houder te behandelen. De heer Bollen heeft eerder een ul timatum van de fractievoorzitters om uit eigen beweging af te treden, in de wind geslagen. Deze achtten toen de spoedeisende raadsvergadering nood zakelijk. Wethouder Bollen, die zich deze week ziek meldde, blijft raads lid. ingegeven door commercieel eigenbe lang. Intrekking van het vrijstellings besluit zal volgens mr. De Brauw niets uithalen, omdat de bouwver gunning onaangetast blijft. Ook het verzoek van de „Hokij" aan de kroon om het besluit te schorsen zal geen invloed hebben op de bouwvergun ning, meent mr. De Brauw. De rechtbankpresident, mr. J. H. C. Slotemaker, zal op 18 februari uit spraak doen. auto-inzittenden brand glas inbraak ongevallen rechtsbijstand reis storm wettelijke aansprakelijkheid voor particulieren Hfil ziekte KINC ziektekosten ...om zéker te zijn! vraag uw assurantieman inlichtingen over Rijnmond-verzekeringen of wend u rechtstreeks tot n.v. verzekeringsmaatschappij r'dam-3 tat. 010-386844*/ (Van onze redacteur wetenschappen) AMSTERDAM Een betaalbare manier om negentig procent van het zwaveldioxyde uit stookgassen te verwijderen voordat het de lucht in de omgeving ongenietbaar maakt, is door Shell-Nederland zover ontwikkeld dat de eerste grote installatie kan worden ge bouwd bij een Japanse raffinaderij. (Van een onzer verslaggevers) UTRECHT De anticoncep tie die vrouwen hebben toege past voordat zij werden geabor teerd is bedroevend. De anticon ceptie na de ingreep lijkt aan zienlijk beter: 76 procent van de vrouwen gaat een effectieve anticonceptie toepassen, van wie bijna 60 procent de pil. Dit is één van de conclusies, die dr. T. G. Bekkering trekt uit een onder roek, waarbij 906 vrouwen waren be trokken die in oktober en november 1971 een abortus provocatus onder gingen in abortusklinieken of in een ziekenhuis. Het onderzoek is op insti gatie van de Stimezo-poliklinieken verricht door mejuffrouw I. Fabery de Jonge, sociaal psyohologe van het Nederlands Instituut voor sociaal lexuologisc'h onderzoek. Dr. P. G. Bekkering brengt er deze week ver- ilag van uit in Medisch Contact. Van de 906 vrouwen had driekwart iet probleem van de abortus met de misarts besproken. Verreweg de Ruim miljoen schade bij brand in fabriek EMMELOORD Een felle uit gaande brand heeft gistermiddag de tantoormeuhelenfabriek De Groot in immeloord volledig verwoest. Twee abricage- en opslaghallen, grote hoe- 'eelheden materialen en afgewerkte neubelen gingen verloren. De schade fcordt geraamd op zeker een miljoen lulden. De brandweer wist nabijgele- len fabricagehallen te behouden. De nieuwe hallen waren op 3' ja- luari jl. in gebruik genomen. De oor- ik van de brand is nog onbekend. mee-ste huisartsen (verspreid over het gehele land) reageerden positief op het verzoek van hun patiënte om hulp. Slechts 8,7 procent van de huis artsen wilde er niets mee te maken hebben of stelde dat abortus provoca tus ontoelaatbaar was. Minderjarigen Volgens dr. Bekkering blijkt uit het onderzoek zeer duidelijk dat bepaalde categorieën vrouwen een groot risico lopen om ongewenst zwanger te wor den. Schrijnend is zo schrijft "hij te moeten vaststellen dat de min derjarige ongehuwde meisjes zonder of met een geringe opleiding een ex cessief risico lopen: bijna een kwart van alle behandelde vrouwen was 20 jaar of jonger, terwijl deze leeftijds groep maar 17,6 procent van de Ne derlandse vrouwelijke bevolking uit maakt. Als men hierbij ook in aan merking neemt dat maar 19 procent van de minderjarige meisjes sexueel contact heeft, aldus dr. Bekkering, dan is het duidelijk dat deze catego rie inderdaad een uitzonderlijk risico loopt. Dit des te meer daar ook blijkt dat de weerstanden om adequaat ad vies in te winnen bij huisarts of een consultatiebureau bij deze minderja rige, sexueel onervaren meisjes het grootst zijn. landse vrouwen In de vruchtbare leeftijd. De belangrijkste conclusies die uit de resultaten van het onderzoek kun nen worden getrokken vindt dr. Bek kering dat duidelijk is geworden wel ke categorieën vrouwen de meeste ri sico's lopen, dat de huisarts een cen trale plaats blijkt in tc nemen bij de verwijzing voor een abortus en bij de regeling van de anticonceptie erna, en dat er gezien de opvallend kor te tijd waarin het materiaal voor het onderzoek is verzameld en bewerkt kennelijk een bijzonder goede re gistratie bestaat, die de registratie door de overheid (voor wetenschappe lijke doeleinden) overbodig maakt. Dr. Bekkering constateert voorts, dat de abortus-poliklinieken in een grote behoefte voorzien en dat het duidelijk is, dat de anticonceptie in Nederland nog steeds drastisch moet worden verbeterd. HOOGEVEEN Een appa raat dat luchtvervuiling door uitlaatgassen langs een onge bruikelijke weg moet aanpakken wordt op het ogenblik in Neder land geïntroduceerd door de jonge handelsonderneming H. Frijlink in Hoogeveen. De technische ontwikkeling concen treert zich namelijk op zuivering van de gassen zoals die uit de automotor tevoorschijn komen, wat juist de laatste maanden tot haalbare oplos singen lijkt te leiden. Maar het appa raatje dat de heer Frijlink uit West- Duitsland gaat importeren grijpt in een veel eerder stadium in, namelijk bij het vormen van het brandbare benzine-luchtmengsel door de carbu rateur. De filosofie is dat een fijnere verdeling van die benzine-nevel zal leiden tot veel vollediger verbranding en dus minder giftig koolmonoxyde in het uitlaatgas. Het apparaat wordt achter de car burateur gemonteerd en verzorgt daar die fijnere verdeling met behulp van een extra luchtstroompje „dat je bij stationair draaiende motor zacht kunt horen fluiten." Bij de eigen auto van de lieer Frijlink verlaagde een proefexemplaar de hoeveelheid kool monoxyde van 2,8 tot 0.9 procent van de uitlaatgassen, „maar het kan nog veel beter want de garage heeft bij het monteren een foutje gemaakt." E*e testrapporten die de Duitse fabri kant erbij levert spreken van reduc ties tot 0,1 procent (onbelast) en 0,55 procent bij 'belaste motor. Uiterst merkwaardig is dat bij dit alles het benzineverbruik twintig DEN HAAG Minister Engels vindt het toneelstuk van André Kuy- ten: „Het verborgen leven van Jezus Christus", (indertijd door ons gesig naleerd als „toneelprietpraat over Je zus") niet godlasterlijk, zoals blijkt uit zijn antwoord op vragen van het Tweede Kamerlid C. N. van Dis (SGP). De minister verwijst in zijn ant woord onder meer naar ?en door het openbaar ministerie ingesteld onder zoek, waaruit geconcludeerd werd, dat er gelet op de rechtspraak met betrekking tot godslastering ten aan zien van dit stuk geen aanleiding was tot strafvervolging, welk standpunt door minister Van Agt verantwoord werd geacht. Het departement van CRM heeft over het stuk inlichtingen gevraagd bij het bestuur van Haagse kuststich- ting, waaronde de Haagse comedie ressorteert. Daarbij is gt:o!cken, dat volgens zeggen van de schrijver deze geenszins de bedoeling had de figuur van Jezus te ontluisteren. De voorzit ter van de Haagse kunststichting is van mening, dal gegeven de oprechte bedoelingen van schrijver en regis seur en de wijze waarop actrices en acteurs zich hebben ingezet om van dit stuk een eerlijke toneelopvoering te maken, er zijn inziens geen spraki kan zijn van godslastering. Ten aanzien van de subsidiëring door het ministerie van CRM voor 40 pet. van de Haagse comedie wijst de minister er in zijn antwoord op, dat dit niet impliceert, dat de rijksover heid het repertoire van het toneelge zelschap beïnvloedt. Inmiddels is het stuk van het re pertoire afgevoerd wegens onvoldoen de succes. Huisarts Van de vrouwen had 72,2 procent het probleem van de abortus het eerst met de huisarts besproken en 17,1 procent met een arts van een consultatiebureau. Slechts 1 procent kwam direct naar de abortuskliniek. Uit de antwoorden op de vraag waar om de vrouwen ongewenst zwanger waren geworden bleek, dat bijna 37 procent geen anticonceptie had toe gepast. Twintig procent had peCh ge had met een condoom en 22,8 procent had periodieke onthouding toegepast en ten onrechte gedacht in de veilige periode te zijn. Dr. Bekkering gelooft, dat de door de bei rokken vrouwen toegepaste anticonceptie niet veel on gunstiger is dan die van alle Neder- Van een onzer verslaggeefsters STAPHORST De directie van de Bijenkorf heeft de foto „Stap horst na de polio-explosie" verwijderd van de persfoto-tentoonstelling, die in het Amsterdamse filiaal van dit warenhuis wordt gehouden. Dit besluit is genomen in overleg met de organisatoren en fotograaf Piet de N(Js, die de foto, waarmee hy een eerste prys behaald heeft, maak te. De fotograaf heeft inmiddels verklaard de foto „tc goeder trouw te heb ben genomen en het tc betreuren, dat het Staphorster meisje op deze manier in de publiciteit is gekomen". Hy heeft het meisje z(j» prys, een vliegvakantie naar Malaga, aangeboden. Het meisje kan, gezien haar lichamelijke toestand zy is invalide ten gevolge van een open rug dit aanbod echter niet aannemen. De moeder van het meisje heeft verklaard, dat alles vergeven en vergeten is en „dat de koffie klaar staat voor de heer De Nys. wanneer hy een dezer dagen naar Staphorst zou komen". procent lager zou liggen, bij gelijk blijvend motorvermogen. Een derge lijke verbetering in het rendement kan op geen enkele manier wórden verklaard door de vollediger verbran ding. De heer Frijlink kon het fijne ervan ook niet vertellen („Ik ben geen autotechnicus, ik heb alleen ma teriaal van de fabrikant, waar dit in staat"). Hij wordt bovendien gehin derd door de omstandigheid dat een deel van de technische literatuur nog in een zending apparaatjes in een douaneloods in Zwolle ligt. Binnen kort wordt het misschien duidelijker. In elk geval lijkt het nuttig dat de prestaties van het apparaat dat een kleine honderd gulden gaat kos ten in Nederland nog eens door deskundigen worden bekeken. Daar bij kan ook worden gemeten in hoe verre de gebruiker van de regen in de drup komt doordat zijn motor meer stikstofoxiden gaat produceren. Dat is vaker een probleem wanneer de hoeveelheid koolmonoxyde wordt teruggeschroefd. Het onderzoek begon in 1962 in het Amsterdamse laboratorium van het concern, en werd de afgelopen vier jaar met praktijkproeven in Pernis voortgezet. Voo'dat de rookgassen van een met zwavelhoudende olie ge stookte installatie naar de schoorsteen worden geleid, strijken zij langs grote platen met koperoxide, waar het zwaveldioxide-gas (S02) door een scheikundige reactie wordt gebonden. Als de opnamecapaciteit van de platen benaderd wordt (na een uur ongeveer) wordt de zuivering door een tweede stel platen overgenomen. In de tussentijd wordt het SÖ2 uit de eerste installatie weer vrijgemaakt. Dat schoonmaakproces levert een gasmengsel met 12 tot 15 pet S02, waaruit het gas gemakkelijk kan worden geconcentreerd en verwerkt tot zwavel, een grondstof voor de chemische industrie. Het oorspronke lijke rookgas bevatte enkele tiende procenten S02. Het opmerkelijke van het nieuwe Shell-proces is zijn eenvoud. Andere methoden vereisen nogal ingewikkel de installaties, die duur zijn en waar mee van alles fout kan gaan. Zij wer ken soms met absorptievloeistoffen, waardoor het nodig is het te zuiveren gas eerst te koelen (anders verkookt de vloeistof). Maar het „SFGD-pro- ces" van Shell speelt zich geheel af bij ongeveer 400 graden, de normale temneratuur waarbij het gas beschik baar komt. Omdat het absorptiemiddel in pla ten is oDgenomen wordt geen enkele nieuwe luchtverontreiniging geprodu ceerd. Het „schoonmaken" van de met S02 verzadigde platen gebeurt bii dezelfde temperatuur en met gasmengsels die in een olieraffinade- rii ruimschoots voorhanden zijn. Een belangrijke vraag die in de praktij knroeven bevredigend werd beantwoord was of de as- en stof- deelties die bii het verbranden van stookolie vriikomen, geen verstopping zouden veroorzaken tussen de vrij dicht naast elkaar staande absorptie- platen. Het Shell-team onder leiding van ir. A. J. J. van Ginneken ver wacht dat zelfs het veel meer as be vattende rookgas van installaties die met kolen gestookt worden, op dit punt veelal geen moeilijkheden zal veroorzaken. Het proces zou dan ook voor oudere elektriciteitscentrales bruikbaar zijn. Maar dat is nog niet bekeken. Shell gaat zijn eigen rookgassen op Pernis niet met het SFGD-proces ontzwavelen. Het bedrijf meent dat de beide „hoge schoorstenen" het daar voortgebrachte S02 voldoende verspreiden. NOTU voelt zich ernstig beledigd door minister Van een verslaggever AMSTERDAM De NOTU (Ne derlandse Organisatie van Tijdschrif tenuitgevers) voelt zich ernstig bele digd door minister Engels van CRM. De NOTU heeft op 10 september 1972 een onderhoud aangevraagd met de minister om te praten over de moeilijke positie van de tijdschriften uitgevers. die zich bovendien ten op zichte van de dagbladen gediscrimi neerd voélen. De minister heeft op deze brief pas ruim drie maanden later geantwoord, waarbij hij stelde dat hij de NOTU niet eerder wilde ontvangen, omdat eerst gepraat moest worden over het te voeren beleid. Dat is nu gebeurd, zo schrijft de minister en er zullen geen bijzondere maatregelen tot steun aan de tijdschriften genomen worden. Uniek standaardwerk In dit werk is niet alleen de geschiedenis van ons eigen lapd te boek gesteld, maar ook en die kombinatie is in de Nederlandse geschiedenis literatuur uniek! de veelbewogen historie van voormalig Nederlands- Indië en de West. Er is zelfs een heel deel aan gewijd; in totaal ca. 600 tekstpagina's en 15Ó blz. illustraties. Het vijfde deel, waarin de jongste geschiedenis vanaf 1940 beschreven wordt, is tot 1971 bijgewerkt en bevat bovendien een uitvoerig alfabetisch register, 34 pagina's in totaal. Dankzij dit register heeft DISPEREERT NIET alle eigenschappen van een handig naslagwerk, dat op elk willekeurig moment onmiddellijk kan worden geraadpleegd. De vijf delen zijn fraai uitgevoerd in geheel linnen banden op royaal formaat 14 x 22 cmen voorzien van geplastificeerde stof omslagen in drie-kleuren druk. Elk deel telt gemiddeld 540 pagina's, waarvan ca. 100 blad zijden illustraties op kunstdrukpapier. Ondanks deze indrukwekkende omvang is de prijs bijzonder laag, namelijk bij voorintekening (tot 15 maart a.s.) 24,50 per deel. De betaling behoeft voor niemand een bezwaar te zijn. U kunt desgewenst betalen in 10 termijnen van slechts 12,50 per maand Laat dit dubbele voordeel u niet ontgaan! Profiteer van de lage voorinteken prijs en van de gemakkelijke betalings regeling door gebruik te maken van de bestelbon. U kunt deze ongefrankeerd verzenden (dus zonder postzegel), in open envelop, met daarop de vermelding: drukwerk. Adresseer als volgt: UITGEVERIJ T. WEVER ANTWOORDNUMMER 5 FRANEKER U kunt natuurlijk ook telefonisch bestellen. Onze telefoonnummers zijn 105170) 2469 en 2120. NU KOMPLEET LEVERBAAR IN VIJF GEBONDEN DELEN Inderdaad, u kunt 25,besparen als u nu intekent op de zojuist verschenen "VIJFDE DRUK van het vermaarde geschiedeniswerk TWINTIG EEUWEN HISTORIE VAN DE NEDERLANDEN, door A. en H. ALGRA Kompleet in vijf gebonden delen. Totale omvang circa 2200 tekstpagina's en meer dan 500 bladzijden illustraties op kunstdrukpapier. Voorintekenprijs 24,50 per deel (geldig tot 15 maart '72; daarna 29,50 per deel). Bij voorintekening geniet u dus een prijsvoordeel van maar liefst 5 x 5,25,— in totaal! Reeds meer dan 20.000 intekenaren! Met de verschijning van deze VIJFDE DRUK is het aantal gelukkige bezitters van dit unieke standaardwerk de 20.000 ruimschoots gepasseerd. Het enthousiaste oordeel van een drietal deskundigen onder hen willen wij u niet onthouden: „Zeer levendig en boeiend geschreven. De heren Algra geven een geschied verhaal dat historisch volkomen verantwoord en bovendien prettig leesbaar is, terwijl de vele portretten en illustraties de aantrekkelijkheid nog verhogen Dit is populaire geschiedschrijving van uitstekend gehalte!" Dr. J. A. van Arkel, historicus „Deze boeken zijn zo rijk, dat men ér avonden in verzonken blijft en er de radio en tv voor vergeet, wat op zichzelf al een weldaad kan zijn. Juist jonge mensen, die tegenwoordig over een ruim zakgeld beschikken, kunnen zich door het aan schaffen van deze vijf delen enorm verrijken. De boeken zijn bovendien uitmun tend geïllustreerd en voornaam uitgegeven." P. J. Risseeuw, romanschrijver „Wij kennen geen geschiedeniswerk, dat de weg van ons volk zó boeiend, zó illustratief en vanuit een zó bewogen positieve overtuiging beschrijft als dit En in wat een fraaie uitgave. Wie dit boek niet in zijn bibliotheek heeft staan, doet zichzelf tekort!" Drs. T. M. Gilhuis, onderwijsdeskundige AAN UITGEVERIJ T. WEVER - ANTWOORDNUMMER 5 - FRANEKER Zend mij legen voorintekenprijs rechtstreeks vio boekhandel: de vijlde uitgebreide druk von DISPEREERT NIET - Twintig eeuwen historie von de Nederlanden, door A. en H. Algra. Kompleet in S delen a 24,50. Ik betaal onmiddellijk na ontvongst ineens in termijnen von Ploot»; Doorhalen wal u (minim, f 12,50) per mnd. BESTELBON

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 7