SPARTA EVENKNIE
Anti-voetbal in Enschede
Taktische
Utrecht
zege
°P
PSY: 1-0
M AA NO AG 17 JANUARI 1972
UTRECHT Utrecht heeft PSV een tactische 10 neder
laag toegebracht. In plaats van het gebruikelijke aanvallende
spel, dat Utrecht pleegt te spelen, werd er nu door de pupillen
van Bert Jacobs beheerst en gegroepeerd gevoetbald, waarbij
er aan PSV geen meter ruimte gegeven werd. Toch kreeg PSV
talrijke kansen, maar het was aan de Utrechtse doelman Hen
riksen en aan de traagheid van de Eindhovense aanvallers te
danken dat Utrecht de wedstrijd winnend kon afsluiten. Win
nend, omdat Leo van Veen twaalf minuten voor rust bij een
scrimmage goed doorzette en beheerst Jan van Beveren pas
seerde: 10.
MVV. DWS 2-0 lendam had de eerste helft vergeefs
storm gelopen op de hechte Gro-
- In d', •?n,i muur nam Groningen
tussen MVV en DWS lange Ujd ge- ,len m|„ut<,„ na de hervatting een
lijk op. Belde formaties kregen o-l voorsprong, toen Jensen In net
kansen, maar door slecht richten strafschopgebied geheel werd vrij-
werden zij ongebruikt gelaten. In gelaten. Volendam ontketende een
de tweede speelfase kreeg MW enorm offensief, waarin Ferreira
langzaamaan een overwicht door een hoofdrol speelde, maar kwam
het middenveld in bezit te nemen. niet tot doelpunten. Groningen ech-
sPe van ter wel: Jensen strafte een fout van
MVV succes. Na een vnje trap van volendam doelman Van Straaten
Willy Brokamp kon Redel de bal beheerst af
zonder veel moeite langs Jan Jong-
bloed schieten. MW, gesteund door
de voorsprong, werd steeds sterker. J_J
DWS moest steeds weer op grove 2-0
manie, aan de noodrem trekken £3,?Irfps*EC 7.
vitesse-Go Ahead i-3 ^S^roningenU
In de eerste helft kon Vitesse Go Den BoschExcelsior 00
Ahead, en met name Ruud Geels. AjaxSparta 21
het scoren beletten. De ruststand TwenteDen Haag00
was dan ook 00. Na de hervatting
waa het al snel raak Na vier rrlnu- ÏS li S 2 !T!i
ten rondde De Winkel een aanval Sparta 20 10 7 3 n 42—22
van Arntz en Geels doeltreffend af. Twente 20 10 7 3 27 23—7
Enkele minuten later was het Geels m 15 s s S
zelf, die koppend voor 20 zorgde. go Ahead 20 8 5 7 21 32—29
De wedstrijd kreeg een sensationeel mvv 20 9 3 8 21 21—21
slot, omdat scheidsrechter Pijper nuui IJ
aan beide formaties een strafschop nac 20 5 8 7 is 27-33
toekende. Twee minuten voor tijd £l?rn,ngen i l l 28
kon Geels uit een penalty de stand 20 5 4 11 14 17^32
op 03 brengen en één minuut la- Excelsior 20 4 6 10 i4 11—26
ter mocht Stovers, eveneens uit een volendam 20 2 5 13 9 jï-33
a .1 Den Bosch 20 1 6 13 8 919
strafschop, de Arnhemse eer red- vitesse 20 2 4 14 8 12—43
den: 1^3.
Telstar-NAC 2-2 Ee,s" divi,ie
Telstar heeft niet villen profile- *1°
ren van het felt da. NAC in Vel».
op een gelijkspel uit was, en daar- SVV—Veendam 0—1
door meer kansen weggaf dan ywPEC 12
strikt nootzakelijk was. Voor rust Az •67_HeImon'd Sport 3-1
nam Telstar door een afstandschot Haarlem—Fortuna 3-0
van Jonker een 1-0 voorsprong. HVC-Eindhoven 1-1
Halverwege de tweede helft kwam DFCFSC 01
Telstar zelfs op 2—0 door een doel- Btauw wit—Cambüur1—0
punt van Stout De buit leek bin
nen. maar Schrijvers van NAC Haarlem 23 15 6 2 36 35—12
knalde uit een strafschop de eerste 5 Jwï
Bredase treffer achter doelman Van Eindhoven 22 10 9 3 29 27—14
der Meeren. Twee minuten voor het az '67 23 10 9 4 29 30—16
einde bezorgde Brouwers N \C het Wageningen 23 13 3 7 20 3231
emoe oezorgcie Brouwers wal net Blauw wlt 23 10 5 8 20 23-20
zo begeerde gelijkspel. fsc 23 8 7 8 23 28-25
Veendam 23 7 9 7 23 27—32
Volondam-Groninopn 0-2 viv I rï ïfcï!
>•- PEC 73 -T 7 9 21 26—.-0
Groningen heeft in Volendam een sw 23 8 4 11 20 2.1—31
vooral tactische zege behaald. De Heracles 23 8 3 12 j 9 27—29
thuisclub bleek vooral In de defen- gJJJKIJ g I ïi SzS
sie zeer kwetsbaar, hetgeen dan Graafschap 23 7 4 12 is 25—26
ook de twee Groningse doelpunten fortuna vi. 23 5 7 11 17 i*—28
tot gevolg had. Nadat men bij een volewUclcers 22 4 8 10 16 j«-26
0—0 stand was gaan rusten Vo- Helmond Sp. 23 37 13 13 1»—38
AMSTERDAM Zelfs na de
slechtste wedstrijd, die Ajax on
der zijn leiding heeft gespeeld,
wenste trainer Stefan Kovacs
zijn spelers niet af te vallen, zo
als het een routinier betaamt.
„Drie en twintig wedstrijden
achter elkaar zonder nederlaag.
Als je dat bedenkt, mag je zo
iets geen schande noemen", zo
sprak Kovacs, „ik laat er 48 uur
over heen gaan. In die tijd den
ken de spelers over deze wed
strijd genoeg na. Dinsdagmor
gen, wanneer we weer gaan trai
nen, kunnen we erover praten,
wat er fout gegaan is."
Zelden zal Ajax zó chaotisch,
zó zonder enige lijn en tegelijk
zó fortuinlijk hebben gespeeld.
In die merkwaardige tweede
helft, toen een daarvóór timide
en volledig overklast Sparta uit
pakte voor een daverende show,
werden letterlijk alle fouten van
het onaantastbaar gewaande
Ajax blootgelegd. En in het
perspectief van de aanstaande
Europa Cup-toppers tegen Arse
nal zei Sparta's Jan van der
Veen terecht: „Ajax is er niet
aan gewend onder druk te staan.
Dan blijkt dat ze achter kwets
baar zijn. Als wij vandaag met
31 winnen, kan niemand iets
zeggen. Maar dan wél te beden
ken, dat die jongens van Arsenal
er zo 90 minuten lang tegen aan
kunnen gaan."
Voetbal is een merkwaardige sport
dat ijzersterke cliché kreeg in dit
duel opnieuw gestalte. Want toegege
ven moet worden, dat Ajax ruim een
half uur verschrikkelijk hard en effi
ciënt werkte om Sparta op afstand te
zetten. Maar het was als een boks-
partij, waarin de puncher zich stuk
sloeg op een tegenstander die in de
dubbele dekking bleef staan en wei
gerde de counter uit te proberen.
Sparta speelde in die eerste periode
als verlamd. Zonder enige rust (doel
man Pim Doesburg, de zenuwpees,
gaf het slechte voorbeeld door bij uit
trappen steeds de bal te verliezen en
eenmaal via Cruijffs rug zelfs in
eigen doel te trappen), zonder zelf
vertrouwen en met alle tekorten, die
een underdog vertoont, wanneer de
tegenstander er een van absolute
klasse is. Sparta's trainer Elek
Schwartz gaf ook toe: „Akkoord, we
waren heel slecht. Maar als trainer
kun je die nervositeit moeilijk weg
nemen. Ik geef ze daartoe in ieder
geval géén opdracht, maar tenslotte
kom je bij Ajax, in De Meer. En sta je
tegenover Cruijff en Keizer..."
Sparta bleef niettemin overeind, zij
het met veel geluk, en al moest Ter
Horst eenmaal een inzet van Swart
van de lijn halen. Ajax blééf pompen,
met Johan Cruijff in de hoofdrol,
goed gesteund door bijvoorbeeld de
almaar opkomende Ruud Krol en de
fanatieke Wim Suurbier. En - toen
Cruijff na een mislukte een-twee met
Arie Haan alsnog de kans kreeg de
bal 'angs de weifelende Stef Walbeek
te tikken (Hans Venneker, zeer be
slist: ..Cruiiff haa'de h~+ stan^been
van Walbeek onderuit. Het was een
wmm, m
'Jt. AA-aj; m
Johan Cruyff schiet schiet Ajax langs de vallende Sparta-doelman Doesburg naar 1—0. Rechts Walbeek, links Swart.
overtreding, ik weet 't zeker") leek
dat de inleiding tot de zoveelste
fraaie overwinning op rij van veruit
superieur Ajax te worden.
0 Kwetsbaar
Maar toen bleek opeens, dat ook
Ajax kwetsbaar is. Al vlak voor rust
hield Stuy, tot dan volkomen werke
loos, een inzet van Janusz Kowalik
met enige geluk uit het doel. Door de
bal met de voet tegen de lat te wer
ken. Het had een waarschuwing moe
ten zijn, maar het was dat kennelijk
niet. Want Ajax begon de tweede
helft met het air van de ploeg, die
het gemakkelijk allemaal zou gaan
maken. Kovacs: „Het mankeerde ons
toen aan instelling, en dat kun j<? on
derweg moeilijk véranderen." En Ven
neker, die Piet Keizer volkomen de
baas bleef: „Ik kon me dat wel voor
stellen. Ajax was gewoon veel sterker
dan wij geweest. Wij konden niet
eens rustig uitverdedigen, zo groot
was de druk. Dan denk je, dat Sparta
pakken we ook in de tweede helft
wel even
Al na vijf minuten benutte Kowa
lik eenknappe pass van de in de
tweede helft voortreffelijke Bosveld
(zoals trouwens heel Sparta na rust
goed speelde). In dat doelpunt legde
Ajax de eigen zwakheden bloot. Want
Kowalik stond in eerste al helemaal
vrij, voor 'Basveld hem daarna toch
de bal toespeelde. Waar was de dek
king? Waar was de dekking in de
rug? En waarom kwam Stuy uit het
doel, op het moment, dat Suurbier
Kowalik nog achterhaalde. Het ant
woord is niet zo moeilijk. Ajax is
achterin nog altijd niet de ploeg, die
hetonder leiding van Vasovic was. In
Blankenburg, hoe verdienstelijk ook
aan de bal, is er nog geen waardig
alternatief voor de grote organisator
VAsovic.
Bij Ajax wordt er te weinig geluis
terd naar Vasovic (of naar Stuy); bo
vendien geeft dit duo van zichzelf uit
te weinig richtlijnen. Omdat in die
tweede helft ook Cruijff tegen Ter
Horst steeds vaker persoonlijke duels
ging verliezenwas de kans om via
h nog enige opluchting te krijgen
ook vrijwel verkeken. „Misschien
ENSCHEDE 'Gewoon een
kwestie van een slechte menta
liteit. Ik had in de rust nadruk
kelijk gezegd dat er méér op de
aanval moest worden gespeeld.
En dat is niet gebeurd. Dit neem
ik de betrokken spelers hoogst
kwalijk. Ik houd niet van een
negatieve instelling. Nu is de
wedstrijd ontaard in een anti-
propaganda voor het voetbal'.
Aldus FC Den Haags verbolgen
trainer Vaclav Jezek die terecht
van de veronderstelling uitging
dat zijn ploeg gezien de stand
op de ranglijst nauwelijks ge
baat was bij het mikken op een
gelijk spel tegen FC Twente. En
om die reden geen enkel recht
had tevreden te zijn over de be
haalde 00.
Jezeks teleurstelling was des te be
grijpelijker omdat FC Twente gehan
dicapt was door cle afwezigheid van
Benno Huve (vorige week ernstig ge
blesseerd geraakt aan de linker knie
Rijvers: „Dat wordt een kwestie
van vele weken") en de geschorste
Willem de Vries, -wee belangrijke fi
guren in het hart van de Twentse
formatie. Desondanks was FC Den
Haag gevangen in een angstcomplex,
gebaseerd op herinneringen aan de
zware tegenstand die FC Twente de
laatste jaren had geboden, met als
resultaten tweemaal een 00 en een
keer 1—1. Dit bleek voor de Hage
naars voldoende m de adviezen van
hun trainer in de wind te slaan.
Zeker ditmaal volkomen ten on
rechte. want het moet ook hen be
kend zijn geweest dat FC Twente al
enige tijd in een 'ablele toestand ver
keert, met als dieptepunt in de malai-
seperiode de bekernederlaag vorige
week bij FSC. Voornaamste zorg van
Kees Rijvers: de improduktiviteit van
de aanval.
Crisis
Exponent van j-Ue narigheid is Re-
né Notten, een van de mannen van
wie wordt verwacht dat hij het spel-
patroon van FC rwente in goede ba
nen leidt. Sinds Je wedstrüd tegen
Ajax, toen hij In Arie Haan zijn
meester had gevonden, is het met
Notten snel bergafwaarts gegaan. Zo
snel zelfs dat hij /eertlen dagen gele
den niet meer waardig werd bevon
den voor een vaste plaats in de basis
opstelling. Notten daarover: „Ik zit
midden in een crisisperiode. Hoe het
komt is me een -aadsel. Wist ik het
maar. Dan kon ik er tenminste iets
tegen doen. Volkomen begrijpelijk
Twente-aanval op het doel van de FC Den Haag-keeper Ton Thie.
dat Rijvers mij aan de kant heeft
geschoven. Zoals ik nu speel hoor ik
niet in de basisploeg thuis. Dat ik
vanmiddag toch werd opgesteld
dankte ik uitsluitend aan het niet be
schikbaar zijn van Huve en De Vries.
Maar het ging véér niet. Daarom
werd ik in de tweede helft terecht
uitgewisseld voor Gertie Calot. Een
hopeloze toestand. Ik zal er mee moe
ten leren leven. En hard knokken om
er zo gauw mogelijk bovenop te ko
men".
Fadhronc
Vulde een timide Kees Rijvers aan:
„Toen ik hoorde dat Notten was ge
kozen voor Jong Oranje heb ik on
middellijk Fadrhonc opgebeld met de
mededeling dat René uit vorm was en
beter uit de ploeg kon worden gela
ten. Maar de bondscoach heeft verder
niets van zich laten horen. Dat bete
kende voor ons wel een extra-handi
cap. Daar kwam bij dat de KNVB
zonder opgaaf van reden weigerde,
uitstel voor de schorsing van De
Vries te verlenen naar aanleiding van
het hoger beroep dat we tegen de
uitspraak hebben aangetekend. Ik
vraag me af of net niet logisch was
geweest, de straf op te schorten.
Maar goed, daar moet je je bij neer
leggen. Wel vind ik het treurig dat
iemand zo maar gestraft kan worden
voor iets, waarvan hij zelf niets af
weet. Laat ik verder maar zwijgen.
Anders ben ik wéér de gebeten
hond". Houdt Willem de Vries intus
sen vol: „Ik heb tegen Benen in die
wedstrijd tegen FSC echt niets uitge
haald. Wat moet je daar nu tegen
doen?"
Blijft FC Twente intussen worste
len met het proPleem dat het na 5
december (thuis 40 tegen Volen
dam) geen doelpunt meer heeft ge
maakt. Een probleem dat ditmaal
vooral gestalte kreeg tegen een FC
Den Haag dat hardnekkig weigerde
zijn strikt verdedigende houding prijs
te geven en bij elke poging, die op
een doorbraak leek, slechts één doel
voor ogen hield: zo snel mogelijk te
rug in de stellingen om het furieus
aanvallende FC Twente van een tref
fer af te houden. Een opgave, die be
trekkelijk weinig hoofdbrekens kostte
omdat erkende Krachten als Theo
Pahlplatz en spits Jan Jeuring in sa
menspel met hun ploeggenoten geen
pasklaar antwoord wisten op de sa
mengebalde afweer, met Aad Mans
veld als libero in een glansrol vol
koelbloedigheid. Het laatste half uur
drukte FC Twente constant over
de middenlijn tevergeefs op de
Haagse veste. Willy van de Kerkhof,
ingevallen voor Joop Wildbret die al
na een kwartier met een dijbeenbles
sure het veld moest ruimen: „Een ge
lijkspel tegen FC Den Haag is ver
dienstelijk. Maar gezien het grote
overwicht had *r natuurlijk méér uit
moeten komen".
Een waarheid, -He Rijvers nuchter
onderschreef. Toelichting hierop:
„Het probleem ligt bij de spelers zelf.
Ondanks alle tegenslag is er voldoen
de goed materiaal voorhanden. Neem
Eddy Achterberg. Die speelde toch
een uitstekende partij. Maar hij al-
Jeen kan het ook niet maken".
Even zag het er in de tweede helft
naar uit dat pok Jan Jeuring op de
lijst van geblesseerden kon worden
bijgeschreven. Tijdens een doel-
worsteling kwam hij in botsing met
doelman Ton Thie, waarbij hij een
harde klap in de nek kreeg. IJlings
werd om een brancard geroepen.
Maar enige minuten later was Jeu
ring toch weer in staat verder te spe
len. Met nog enkele minuten in het
verschiet moest Ton Thie de strijd
staken met een ontwrichte vinger.
Het euvel kon in de post voor eerste
hulp snel worden verholpen. Intussen
stond Hennie Ardesch onverwacht
voor de zware opgave, de stormachti
ge slotoffensieven van FC Twente
mee te helpen weerstaan. Ardesch la
ter: „Ik geloof iat ik nu bij FC Den
Haag de record-invaller ben gewor
den".
Sinds gisteren vunnen enkele spe
lers van FC Den Haag er wel reke
ning mee houden dat zij deze week
door Jezek allerminst minzaam zullen
worden toegesproken. Dat liet hij
duidelijk blijken: „De manier, waar
op werd aangevallen was een aan-
fluiting. Met name van Sjaak Rogge
veen, Harald Berg en later Wietse
Couperus ging veel te weinig uit. Het
uitvallen van Van Eeden hij had
een enkelblessure voor wie Coupe
rus in de plaats kwam was duidelijk
een verzwakking. Het ontbrak mijn
ploeg aan lef.' Neem Thijs Wijngaar-
de. Die durfde niet eens de diepte in
te gaan. Zo gauw hij naar voren trok
keek hij schielijk om zich heen en
maakte meteen rechtsomkeer. Op die
manier vermoord je het voetbal.
Trouwens, de manier waarop werd
geprobeerd de bal in de ploeg te hou
den leek ook nergens op. Alleen Kila
was sterk op dit punt".
Zei Kees Rijvers: „Van een zwakke
ploeg mag je zulk spel verwachten.
Maar zeker niet van een FC Den
Haag. Daar kan Ik geen enkele be
wondering voor opbrengen". Teke
nend voor de negatieve houd'ng van
de Hagenaars was dat er pas na een
half uur voor een overtreding tegen
hen werd gefloten en dat ei niet één
maal een hoekschop werd genomen.
Jezek: „Daarin ligt nu precies opge
sloten waarom ik zo teleurgesteld
ben".
JAN BLIJBOOM
klinkt het onbescheiden", zei
Schwartz, „maar wij hadden in die
tweede" helft moeten winnen. Of, op
zijn mirjst, gelijk moeten spelen." Te
gen het volkomen gedesorganiseerde
Ajax kreeg Sparta inderdd een
handvol mogelijkheden. Veroorzaakt
door zwak ingrijpen van de verdedi
gers en middenvelders, van wie al
leen Johan Neeskens tegen Jan
Klijnjan een formidabele wedstrijd
speelde. Suurbier liet Jtirgen Kristen -
sen ineens de ruimte, die deze ras-
voetballer nodig heeft, Hulshoff, vol
komen van slag, liet Kowalik voort
durend uit het oog: Krol aarzelde
tussen man- en ruimtedekking. Er
was niemand bij Ajax, die het initia
tief nam orde op zaken te stellen.
Integendeel; de chaos werd met de
minuut groter, ook al, omdat Stuy
onzeker ingreep en geen gebruik van
zijn imponerende fysiek maakte.
Nalatigheid
Eigenlijk was het een wonder, dat
met name cle inzetten van Kowalik
en Klijnjan geen doelpunt opleverden
(Krol redde tweemaal op de doellijn).
Ajax was rijp voor de knock-out.
„Zoiets zien we te vaak achteraf", gaf
Venneker toe, als Ajax ooit le pakken
was, dan was het wel vanmiddag."
Als Blankenburg het sein gaf naar
voren te stappen, gaf slechts de helft
van de spelers aan dat commando ge
hoor een dodelijke nalitigheid, die
onder Vasovic niet voorkwam, al ver
toont Hulshoff vaker de neiging ach
ter te blijven. Ruud Krol: „Er zal
deze week 't een en ander moeten
worden uitgepraat."
Dat Ajax toch nog won had het te
danken aan invaller Arnold Mühren.
die op miraculeuze wijze een harde
vrije trap van Keizer inkopte (broer
Gerrie, ook ar niet in beste doen.
grapte: „Arnold had nog geen bal ge
raakt. Hij had nog kouwe voeten. Dat
kwam goed uit, omdat die de bal in
kon koppen..."). Onverdiend? De Aja-
cieden waren bereid dat zelf toe te
geven. Johan Cruijff: „Er is één
lichtpuntje. We hebben toch gewon
nen. In vergelijking met het begin
van 't seizoen gaat het een stuk mirj-
der, dat kon je aan zien komen. Ik
geloof, dat ieder van ons zich maar
eens af moet vragen, wat het verschi
is tussen toen en nu Wat er toen nie
gebeurde en nu wel."
Sparta treurde om het verlies,
sympatiek voetballende ploeg heel
het in de dodelijke concurrentieslriji
met Feyenoord toch al zo moeilijk
Een succesje in de Meer, waar Aja:
al in drie jaar niet heeft verloren
had wellicht weer publiek naa
Spangen getrokken. Merkwaardig
dat Sparta pas na de achterstand di
durf had iets terug te doen: een va
ker voorkomende kwaal van de ii
dat opzicht nog onvolwassen ploeg
Maar ook tegen Ajax bewees he
Sparta van Schwartz aantrekkelijk
kunnen voetballen. Voor Schwar
moet het zeker ook een voldoenir
zijn te constateren dat er van conc
tionele moeilijkheden geen sprak
was, zoals wel wordt veronderstel!
Tegen de fysiek bijzonder sterke te
genstanders werd Sparta vooral in dt
tweede helft sterker, na voor rust een
waar bombardement te hebben moe
ten doorstaan tegen de (te) veelvuldij
opkomende Ajacieden.
Inzet optimaal
Ook de inzet van Sparta was opti
maal. Zonder Eykenbroek, die it
Walbeek een goede vervanger had
was Sparta defensief niet zwakker
En toen na rust het middenveld (Bos
veldVan der Veen) vat op het spe
begon te krijgen, omdat Ajax, uitver
dedigend, het middenveld oversloeg
kon Sparta de spitsen Kowalik
Kristensen bereiken, goed geassis
teerd door de lepe en hard werkende
Heyerman. Merkwaardig is, dat Spar
ta tegen Ajax altijd beter speelt dar
tegen Feyenoord. Wisselspeler Han:
Bentzon: „Ajax is een aanvallende
ploeg. Dat ligt ons. Feyenoord speelt
vanuit de verdediging. Dan moeter
wij het maken. En dat ligt een beetje
moeilijker."
Concludeerde Kovacs: „Ik heb lang
het gevoel gehad, dat ik als trainer
van Ajax niets te doen had, zo goed
ging het. Nu is het bijna mis gegaan
en er is een en ander te analyseren.
En let wel: als je slecht speelt en je
wint toch, ben je op weg kampioen te
worden."
MAARTEN DE VOS
