s voorzichtiger met onze huisdieren
let;
Senaat achtte ontwerp
comptabiliteitswet
in strijd met grondwet
PATRI A
Medische techniek leidt
vaak apart bestaan
Winschoter Courant
uit de Dagbladpers
Middenstandszorgen
in Perspectief
Mogelijk fout
in banden
van DC-9
7
DONDERDAG 13 JANUARI 1972
Geen te nauw eontaet van kinderen niet honden en katten
Onbekende gevaren
D.e grote vraag is natuurlijk: op
welke gegevens moet ik mijn beslis
sing baseren? Waarom zou ik even
tueel geen kat in huis halen? Onder
welke omstandigheden zou ik er beter
aan doen geen hond te houden? Het
probleem is dat op dergelijke vragen
ook van wetenschappelijke zijde niet
altijd een duidelijk antwoord te ge
ven is. Over de rol die huisdieren
spelen bij het overbrengen van ziek
teverwekkende bacteriën en virussen
weten we niet veel. Ze zullen het wel
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN De Winschoter
Courant is uit de vereniging Neder
landse Dagbladpers getreden. Overi
gens betekent dit, dat deze krant pas
in 1973 buiten de NDP komt te staan.
1 Tot deze stap is besloten ongeacht de
uitspraak van het gerechtshof in
Leeuwarden, waar de NDP een kort
geding heeft aangespannen inzake de
abonnementsprijzen, die de Winscho
ter Courant en het Nieuwsblad van
hel Noorden niet willen verhogen.
In eerste instantie heeft de NDP dit
proces verloren. Uitspraak in hoger
beroep moet nog volgen. De directeur
van de Winschoter Courant, de heer
R. de Graaf meent, dat de NDP on
voldoende rekening houdt met de di
versiteit van de kranten, die zowel
landelijk als regionaal niet over één
kam kunnen worden geschoren. Hij
wijst erop, dat voor de tweede we
reldoorlog ook van onderscheid (o.m.
in prijs) sprake was.
De heer De Graaf verwacht niet,
dat zijn krant financiële nadelen van
de genomen stap zal ondervinden,
doordat men bijvoorbeeld eventueel
geen uitkeringen meer uit de STER-
pot zal krijgen. Dat is naar zijn me
ning een beleidskwestie van CRM en
niet van de NDP.
Tot op heden waren alle dagbladen,
uitgezonderd De Waarheid en Co-
bouw, bij de NDP aangesloten. Van
de zijde van de NDP deelde men mee
het niet onmogelijk te achten dat de
ze in het kader van de wet economi
sche mededinging de minister mede
werking vraagt om de nieuwe abon
nementsprijzen algemeen verbindend
te verklaren, als ook de uitspraak in
hoger beroep voor de NDP nadelig
zou uitvallen.
HILVERSUM „De baas zelf" is
de titel van een TV-dokumentaire,
gewijd aan de steeds toenemende zor
gen van de middenstander, welke de
AVRO vrijdagavond om 20.21 uur op
Nederland II uitzendt. Deze „baas",
zoals het programma laat zien. is op
het ogenblik een man die 80 tot 100
uur per week werkt en vaak minder
verdient dan een werknemer. De ho
ge prijs die hij betaalt om toch maar
baas te kunnen blijven, zal worden
beschouwd door een scale van kleine
zelfstandigen, alsmede enkele autori
teiten, onder wie staatssecretaris Oos
terbrink.
doen en het is dus op zijn minst ge
wenst al te nauwe contacten te ver
mijden en altijd de nodige hygiëni
sche maatregelen te nemen.
Veel is nog onbekend, zoals ook tot
in recente tijd de gevaren van Toxo-
plasmabesmetting onbekend waren en
zoals tot in de jaren vifjtig onbekend
was welke gevaren dreigen van de
kant van de parasitaire wormen van
hond en kat. Voortgaand onderzoek is
gewenst. Veel infectieziekten en pa
rasitaire ziekten kunnen effectief be
streden worden als men ze maar goed
kent. Men ziet dit aan de voorbeelden
van de hondsdolheid, van de haring
worm en van ziekten veroorzaakt
door uit ons vee afkom
stige wormen. Een bekend gevaar is
vaak geen gevaar meer.
Parasitologie
Het grote succes dat we in het ver
leden hebben gehad bij de bestrijding
van parasitaire ziekten heeft ook een
nadelige kant. Het gevolg is namelijk
geweest dat onze medische faculteiten
niet veel aandacht meer schenken
aan de parasitologie. De gemiddelde
arts weet van dit vak dan ook vrij
wel niets meer af en research op dit
gebied is in Nederland zeer beperkt;
alleen aan enkele instituten voor tro
pische geneeskunde wordt er aan
dacht aan geschonken, omdat parasi
taire ziekten in de tropen nu eenmaal
van veel grotere betekenis zijn dan
hier. Aan geen van de biologische
Van onze redacteur wetenschappen
DELFT Maar-liefst twee
ministers waren aangetreden bij
het begin van het symposium
Medische techniek van de jarige
technische hogeschool Delft.
Stuyt (volksgezondheid) hield een
enthousiaste openingsrede, het leek
hem zelfs niet helemaal onmogelijk
dat er ondanks de benarde tijden nog
wel wat extra geld voor medisch on
derzoek aan de TH in zat. De Brauw
(wetenschap) zat op de eerste rij en
zei niets. Maar toen het symposium
toe kwam aan de principiële discussie
over waar we nu wel of niet geld aan
moeten besteden, waren beide minis
ters al weer vertrokken.
Die discussie werd. zoals wel vaker,
ingezet door de „kritiese arts" Iem-
hoff van de Bond voor wetenschappe
lijke arbeiders. De uitbarsting van
medisch-technisch kunnen leidt niet
alleen tot een onbetaalbare gezond
heidszorg, maar in het patroon van
de medische klachten is bovendien
weinig reden te ontdekken voor deze
ontwikkeling, aldus Iemhoff. Van de
patiënten die bij de huisarts komen
heeft naar schatting zeventig procent
klachten die in wezen niet van licha
melijke aard zijn.
Hoe komt het dan dat de zieken
huizen vol liggen? Er bestaat een al
gemene voorkeur om de problemen
terug te brengen tot medisch-biologi-
sche klachten, niet tot maatschappe
lijk bepaalde moeilijkheden. De ver
leiding is groot om het bij behande
ling van het lichaam te laten. „Je
hebt dan het gevoel dat je wat dóét".
Al zou dat doen alleen maar bestaan
uit verwijzing naar een specialist (in
1963 waren er evenveel specialisten
als huisartsen, nu ruim anderhalf
maal zo veel). En hoe meer mooie
subfaculteiten wordt parasitologisch
onderzoek van enige betekenis ge
daan. In de sector van de diergenees
kunde is de situatie wat rooskleuri
ger: dierenartsen krijgen een betere
opleiding in de parasitologie (dat is
tenminste mijn indruk) en op ver
schillende gebieden wordt ook onder
zoek gedaan.
Er is dus onwetendheid bij vele be
trokkenen (artsen en dierenartsen), er
is gebrek aan deskundigheid op veel
terreinen en er wordt te weinig fun
damenteel onderzoek gedaan. Natuur
lijk is de wetenschap internationaal
en mert kan zich in sterke mate base
ren op de resultaten van buitenlands
onderzoek, maar men heeft toch ook
vaak met regionale aspecten te ma
ken. Een goede illustratie daarvan
geeft de affaire van de haringworm
ziekte, een typisch Nederlandse ziekte
die van grote economische betekenis
is geweest. In deze ongunstige toe
stand is niet van vandaag op morgen
verandering te brengen (het kan
trouwens zijn dat er urgentere pro
blemen zijn), maar het is wel duide
lijk dat een verdere verwaarlozing
van de parasitologie hoogst onge
wenst is.
Spoelwormen
Als voorbeeld van een vermoedelijk
belangrijk probleem dat ook in ons
land zou moeten worden aangepakt,
wil ik hier noemen het vraagstuk van
de besmetting van mensen vooral
tchnische apparaten er zijn, hoe
eenzijdiger de nadruk op de daarmee
te meten en te behandelen lichamelij
ke afwijkingen komt te liggen. (Je
moet de aanschaf van die dure appa
raten ten slotte rechtvaardigen).
ANDERE DINGEN DOEN
Iemhoff is niet tegen apparaten,
niet tegen medische techniek. „Maar
omdat we zinvol gebruik van de tech
niek willen maken, moeten we nu an-
middelen en mogelijkheden voor een
middelen tn mogelijkhden voor een
maatschappelijke gezondheidszorg.
Andere sprekers op het symposium
hielden zich vanuit hun praktijksi
tuatie bezig met de voor een deel nog
niet verkende rol die de ingenieur
kan spelen in medische zorg en me
disch onderzoek. Vandaag wordt ge
praat over de beste manieren om de
ingenieur die dit werk wil doen daar
voor op te leiden.
kinderen, met larven van de spoel
wormen van huisdieren. Bij mijn we
ten is hier in Nederland nog nauwe
lijks aandacht aan geschonken; er is
geen mankracht beschikbaar en het
onderzoek is niet eenvoudig aan te
pakken.
De bekendste spoehvorm is de
mensenspoelworm (Ascaris lumbricoi-
des), een darmparasiet van de mens.
Tegenwoordig komt hij niet erg veel
meer voor in ons land, maar tot en
kele tientallen jaren geleden werden
in veel streken de meeste kinderen er
mee besmet. Dankzij betere hygiëni
sche omstandigheden is hij vrijwel
verdreven. Erg schadelijk was deze
parasiet gewoonlijk niet omdat hij bij
de mens thuishoort; parasieten heb
ben er immers geen belang bij hun
eigen gastheer te gronde te richten.
Alleen zeer sterke infecties kunnen
ernstige beschadiging van inwendige
organen veroorzaken. Spoelwormen
die niet bij de mens thuishoren, kun
nen grotere moeilijkheden opleveren.
Normaal wordt de mens niet met de
ze dieren besmet maar onder bepaal
de omstandigheden kan dit wel ge
beuren, zoals begrijpelijk wordt wan
neer men de levenscyclus van de die
ren kent.
Bij Ascaris verloopt de levenscy
clus als volgt: De volwassen wormen
verblijven in de darm, waar zij
voortdurend enorme hoeveelheden
eieren produceren (10-duizenden per
dag). Deze komen met de faeces naar
buiten en daar groeit ieder ei uit tot
een larfje dat binnen de eischaal
blijft. Wanneer men eieren naar bin
nen krijgt, b.v. met groente, kruipen
de larven uit de eischaal en boren
zich door de darmwand. Ze maken
dan via de bloedvaten een tocht door
het lichaam, waarbij ze groeien en
enkele vervellingen doormaken. Ge
woonlijk gaan ze via de lever naar de
naar de darm terug.
Juist door dit migratie-gedrag
wordt de grootste schade aangericht.
Het kan ook zijn dat de parasieten
niet direkt naar de goede gastheer
gaan maar via een zogenaamde tus
sen gastheer. Dit ziet men bij de ha
ringworm, wat in feite de larve is
van de dolfijnen-spoelworm (Anisakis
marina). De eindgastheer wordt in dit
geval dus niet besmet, doordat hij
eieren naar binnen krijgt maar door
dat hij de tussengastheer opeet. Wan
neer men haringen eet waarin nog
levende larven aanwezig zijn, kan dit
tot heftige darmaandoeningen aanlei
ding geven, terwijl een dolfijn er
geen last van heeft. Deze parasiet
hoort niet in de mens thuis en wan
neer hij zich in de darmwand boort
reageert het weefsel hierop; men zou
kunnen spreken van een soort aller
gische reactie.
Pas de laatste tientallen jaren is
men er achter gekomen dat ook de
kattenspoelworm (Toxocara mystax)
en de hondenspoelworm (Toxocara
canis) een gevaar voor de gezondheid
van de mens kunnen vormen. Voor
de hood en" de kat vormen deze para
sieten geen groot gevaar, al zal het
wel eens gebeuren dat jonge dieren
dood gaan na een te sterke infectie.
Mensen worden natuurlijk regelmatig
besmet, maar bij mensen slaan deze
wormen niet aan. Er zijn dan ook
Van een onzer verslaggevers
SCHIPHOL Het is niet uitgeslo
ten, dat een fout in de banden de
.oorzaak is geweest van de kort na
elkaar uitgevoerde noodlandingen
van twee KLM-DC-9's. Een onder
zoek van de Rijksluchtvaartdienst en
de KLM heeft, hoewel dit nog niet is
voltooid, al uitgewezen, dat de ban
den, die bij de start zijn geklapt, be
hoorden tot een nieuwe partij van zes
banden, geleverd door de Franse fa
briek Kléber Colombes.
Deze fabriek leverde de KLM aan
vankelijk alleen banden voor de
DC-8. De nieuwe banden, die bij de
fabriek al geruime tijd in produktie
zijn. waren speciaal voor de DC-9 ge
maakt.
Volgens de KLM waren de bewuste
banden al op diverse vluchten ge
bruikt. Met klem stelt de maatschap
pij, dat de incidenten geen enkel ge
vaar voor de veiligheid van de passa
giers hebben opgeleverd.
geen pogingen gedaan om deze para
sieten systematisch te bestrijden. Dat
zou trouwens ook niet eenvoudig zijn
(hoe krijg je een hond zindelijk?).
Wat is echter het- geval? De Toxo-
cara-soorten hebben een levenscyclus
die vergelijkbaar is met die van de
mensenspoelworm. De jonge larve
maakt dus ook een zwerftocht door
het lichaam van de gastheer, even
eens bij voorkeur via lever en longen.
Wanneer ze niet in de goede gastheer
terecht gekomen zijn, bijvoorbeeld in
de mens, doen ze dit ook, met dien
verstande dat ze niet via de luchtpijp
naar het darmkanaal terugkeren,
maar doortrekken naar andere orga
nen. Uiteindelijk worden ze ergens
door het omringende weefsel inge
kapseld en na verloop van tijd gaan
ze dood. al kan dat meer dan een jaar
duren. De rondtrekkende larve, de
zogenaamde „larva migrans", behoeft
in het geheel geen ernstige schade in
de weefsels aan te richten, zelfs niet
wanneer hij in de hersenen komt. Het
is echter gebleken, dat hij lang niet
altijd onschuldig is en vermoedelijk
is hij veel vaker de oorzaak van
ernstige ziekteverschijnselen dan men
denkt.
Toxocariasis
De door Toxocara-larven veroor
zaakte ziekteverschijnselen vat men
samen onder de naam toxocariasis.
Deze verschijnselen komen ongetwij
feld al voor zo lang hond en kat als
huisdier gehouden worden, maar pas
in de vijftiger jaren konden Ameri
kaanse onderzoekers aantonen dat
toxocariasis bii de mens voorkomt, en
wel voornamelijk bij kinderen onder
de vijf jaar.
Het zal duidelijk zijn dat de diag
nose van deze ziekte bijzonder moei
lijk is omdat de verschijnselen sterk
afhangen van de plaats waar de lar
ven zich bevinden. Daar komt nog bij
dat de larfjes buitengewoon klein zijn
(minder dan een halve milimeter
lang), zodat ze zelfs bij een direkt
onderzoek van de aangetaste organen
veelal niet fmtdekt worden. Niettemin
is al een flink aantal gevallen bekend
geworden.
Enerzijds is het geruststellend dat
het aantal sterfgevallen als gevolg
van Toxocara-infecties niet groot
schijnt te zijn, maar anderzijds blij
ken de gevolgen soms toch wel zo
ernstig te zijn dat het alleszins de
moeite waard is maatregelen te tref
fen om de kans op infecties te redu
ceren.
Ik vermoed dat in de meeste geval
len de infecties vrijwel ongemerkt
voorbij zullen gaan, ongemerkt in die
zin dat er alleen ziekteverschijnselen
van algemene aard optreden. Ge
noemd worden: regelmatig terugke
rende koorts, gebrek aan eetlust,
groeivertraging, hoesten, "Spierpijn,
buikpiin, zenuwstoornissen.
Dergelijke verschiinselen kunnen
zo veel oorzaken hebben dat men niet
spoedig aan Toxocara-infecties zal
denken. Eigenlijk geldt dit ook voor
ernstiger gevoleen zoals hersenaan-
tastingen, blindheid, astma, longont
steking, lever- en nieraandoeningen.
Toxacara-larven zijn het vaakst aan
getoond in aangetaste ogen, maar
waarschijnlijk wijst dit niet op een
Vau onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister R. J.
Nelissen van financiën zit met
het probleem wat hij met het
ontwerp van de nieuwe compta
biliteitswet moet doen, welk
ontwerp dinsdag door de Eerste
voorkeur voor vestiging in deze orga
nen doch is het toe te schrijven aan
het feit dat ogen nadat ze weggeno
men zijn, relatief gémakkelijk te on
derzoeken zijn. De leek kan wormin
fecties nooit als zodanig herkennen
en ook de medische specialist zal dit
Veelal niet kunnen.
Mogelijk is de ziekte hier zeldzaam,
althans bij de mens, en ingrijpende
maatregelen zijn dan ook voorbarig.
Enige voorzorgsmaatregelen lijken
me niettemin wel gewenst; op een
voudige wijze kan persoonlijk leed
voorkomen worden. Men kan de kans
op infecties verminderen door kleine
kinderen zo weinig mogelijk in nauw
contact te laten komen met honden
en katten en in het bijzonder met
hun uitwerpselen. Men moet zeker
verhinderen dat huisdieren hun uit
werpselen kunnen deponeren in
zandbakken en op kinderspeelplaat
sen.
Helaas is het met de huisdierhygie-
ne in Nederland nog steeds droevig
gesteld, Men zal geen kinderen in
kennels moeten toelaten, zeker niet
bij teven met jongën. Men kan ook
zorgen dat de eigen huisdieren regel
matig wormvrij gemaakt worden. In
het bijzonder jonge dieren moeten in
Kamer met grote meerderheid
van stemmen is verworpen.
Aan het stuk ligt enorm veel
staatsrechtelijk zwoegen ten grond
slag, dat in 1956 goed begon, toen de
commissie-Simons opdracht kreeg de
wet voor te bereiden.
Het gehele ontwerp in de prullebak
frommelen gaat gewoon niet, temeer
omdat in de Eerste Kamer ook grote
waardering bestaat voor het ontwerp.
Maar het wetsontwerp moest sneuve
len, omdat de senatoren een bepaald
artikel in strijd achtten met de
grondwet. Het was voor de Eerste
Kamer, die niet het recht heeft wijzi
gingen voor te stellen, een gewetens
zaak.
Een mogelijkheid is, dat de mi
nister tegemoet komt aan de bezwa
ren van de Eerste Kamer (hoewel uit
de verdediging van het ontwerp door
de bewindsman niet bleek, dat hij
enig begrip opbracht voor de staats
rechtelijke bezwaren) en het ontwerp
opnieuw en gewijzigd bij de Tweede
Kamer indient. Toch zou deze proce
dure niet zo fraai zijn. D*e Eerste Ka-
,mer zou dan via een omweg toch het
recht van amendement gegeven wor
den.
Minister Nelissen zou het hele ont
werp ook kunnen laten liggen voor
zijn opvolger. Dan zou de zaak bij
een normale parlementaire gang van
zaken pas over vier jaar weer aan de
orde kunnen komen.
Onmachtig
Het meest voofr de hand zou liggen,
dat de minister niet alleen de gewe
tensbezwaren van de Eerste Kamer
opheft, maar ook met nieuwe voor
stellen komt ter versterking van de
positie en het budgetrecht van de
volksvertegenwoordiging. Want de
pijn in de Eerste Kamer was name
lijk ook, dat de Staten-Generaal zich
onmachtig kan voelen haar controle
rende, taak na te komen tegenover
de gaten gehouden worden (oudere
dieren zijn vaak resistent).
In verband met de kans op Toxo
plasma besmetting is gepleit voor een
minder gedachteloze omgang met
huisdieren. Van verschillende kanten
is heftig tegen dit pleidooi geprotes
teerd. Naar mijn mening ten onrech
te, want het feit dat huisdieren een
gevaar voor de gezondheid kunnen
vormen wil helemaal niet zeggen dat
ze maar moeten verdwijnen. Helaas
weten we van het hele vraagstuk nog
te weinig af. Bovendien zijn Toxo
plasma en Toxocara zeker niet de
enige parasieten waar we op moeten
letten. Niettemin ben ik er van over
tuigd dat ook nu weer zal blijken dat
de gevaren geen gevaar meer zijn zo
dra we ze maar goed kennen en dus
effectieve maatregelen kunnen ne
men.
Eventuele voorschriften zullen on
getwijfeld zo gemaakt kunnen wor
den dat de echte dierenliefhebber er
geen moeite mee heeft, al zal degene
die zelf kleine kinderen heeft wel
eens in twee strijd komen.
(Dr. J. van der Land, is conservator
van de afdeling wormen van het
rijksmuseum van natuurlijke historie
te Leiden).
het sterke apparaat van de departe
menten.
Bestaansrecht
Sinds 1945 heeft de Eerste Kamer,
waarvan het bestaansrecht meer dan
eens is betwist, 13 ontwerpen van wet
verworpen. Drie keer trok een be
windsman een ontwerp in, toen hij
het kritische voorlopige verslag van
de Eerste Kamer had gelezen. In de
meeste gevallen sneuvelden in de Se
naat die voorstellen, die direct of in
direct op de grondwet betrekking
hadden. Zo verwierp de Eerste Ka
mer 6 en 7 mei 1952 een voorstel tot
uitbreiding van het aantal leden. Ook
de verlaging van de minimumleeftijd
voor het lidmaatschap van de Tweede
Kamer werd toen niet goedgekeurd.
Tegen de nieuwe regeling van het
archiefwezen maakte de Senaat 21
juni 1960 bezwaar. De senatoren kwa
men toen vooral op voor de bescher
ming van de privacy: 13 september
1960 haalde de wijziging van de lote-
rijwet het niet. Op 26 februari 1963
wenste men niet de verklaring te
verlenen, dat er grond bestaat een
voorstel in overweging te nemen dat
de leeftijd van dertig jaar als vereiste
voor het lidmaatschap van de Eerste
Kamer veranderd moet worden.
Onmisbaar
Zo is meer dan eens gebleken, dat
de Eerste Kamer, die in een rustiger
en kennelijk ook bedachtzamer sfeer
als politiek college om vooral grond
wettelijke en andere voorstellen te
toetsen, onmisbaar is. Deze week
werd een belangrijk stuk werk in de
vorm van het ontwerp van de comp
tabiliteitswet opzij geschoven, juist
omdat het eerste recht van het parle
ment, het budgetrecht, in het geding
was en ook omdat het probleem van
optimaal tegenspel door het parle
ment tegenover het kabinet aan de
orde was. De Tweede Kamer mag ook
dankbaar z.ijn voor de beslissing van
de Eerste Kamer.
Des Indes, een paar maanden
Haags zorgenkind, is weer springle
vend! De malaise in de officiële
Haagse gebouwen heeft voor het
medicijn gezorgd.
De nieuwjaarsreceptie van de mi
nister van buitenlandse zaken, drs.
N. Schmelzer, kon noch in de voor
malige ambtswoning aan Plein 1813
noch in de Trèves- of de Statenzaal
aan het Binnenhof gehouden wor
den, daar er van alles en nog wat
gerestaureerd moest worden. En
daarom was Des Indés gekozen, het
wekelijks toevluchtsoord voor de
Ministerraad om rustig te eten.
Daar brandden dinsdagavond alle
kroonluchters in de salons en in de
balzaal en stroomde diplomatieke en
ambtelijke B.Z.-Den Haag toe.
Een receptie met allure, waar de
heren de geklede jas voor aantrek
ken en de dames een feestgewaad.
Waar hoffelijkheid als kunst be
dreven wordt en de politieke ge
sprekken soepel blijven.
Waar een exotische figuur van
reuzengestalte, nog verlengd door
een hoog gedrapeerde tulband, con
verseert met de hober gekielde mi
niatuur Rood-Chinezen.
Waar je in een jong attaché, ook
plechtig langgepand, de knaap her
kent, die eens in spijkerbroek en op
de brommer de teenerfuiven afreed.
Herleefd
Waar alle zorgen even gehuld
worden in de mantel der wederzijd
se vriendelijkheid.
Een receptie waar Den Haag vol
ledig Den Haag kan zijn.
Ook een beetje doorgloeid van het
plezier om het herrezen Des Indes!
Nog nooit heb ik zo glunder de
drankjes en de hapjes zien aandra
gen.
Het was duidelijk, dat alles op al
les gezet was om te tonen, dat Des
Indes veerkrachtig de niéuwe toe
komst tegemoet treedt.
En daar mogen we als Hagenaars
best een beetje blij om zijn.
Den Haag met zijn lege paleizen is
al triest genoeg, de Haagse klasseho
tels mogen best vol zijn.
Wat gebeweeg aan het Voorhout,
dat een tiental meters verder alweer
verlaten ligt.
De Hagenaar is een huiselijk
beestje. Na het spitsuur valt de
stilte in het oude hart.
Alleen een zwarte kat schiet over
de Paleispromenade. Ik ben vergeten
of die nu geluk of ongeluk brengt.
Wat geluk zou wel goed zijn, want
daar verdwijnt steeds weer een oud
vertrouwd adres.
Maar Des Indes leeft, dat het ook
moge bloeien!
door dr. J. van der Land
Huisdieren kunnen gevaar opleveren voor de gezondheid van de mens maar moeten ze daarom
I iu maar verdwijnen? Nee, meent de schrijver van onderstaand artikel, dr. J. van der Land. Als er
koldoende onderzoek gedaan zou worden zou waarschijnlijk blijken dat het in acht nemen van enige
I voorzichtigheid voldoende is om het besmettingsgevaar tot een aanvaardbaar minimum te reduceren.
IWel ziet het er naar uit dat iets afgedaan zou moeten worden aan de onbeperkte vrijheden van met
1 lame de hond en de kat. Zo zou bijvoorbeeld het uitlaten van honden aan regels gebonden kunnen
vorden en zouden straathonden, verwilderde katten moeten verdwijnen.
De laatste weken heeft een discus-
ie plaatsgevonden over de mogelijk-
eid dat katten infecties van de een
eiige parasiet Toxoplasma kunnen
eroorzaken Dij mensen. Het was op-
allend hoe emotioneel er zo nu en
an gereageerd werd. Dit lijkt me
olkomen misplaatst en ik zou dan
ok willen pleiten voor een meer
uchtere behandeling van dergelijke
aken.
De medische risico's van het hou-
en van huisdieren zijn groter naar-
nate de dieren dichter bij de mens
taan. Zo is het houden van vissen in
iet geheel niet riskant. Het houden
ran hagedissen, schildpadden en vo-
;els levert gewoonlijk ook geen moei-
ijkheden op, al zijn ze niet altijd
«gevaarlijk (Denk aan papegaaie-
iekte en overbrenging van Salmonel-
a door schildpadden). Bij zoogdieren
an men de grootste risico's verwach-
en en binnen deze groep zijn de
ipen het meest verdacht.
Natuurlijk is hiermee niet alles ge-
egd want de grootte van het risico is
10k sterk afhankelijk van de manier
vaarop men met de dieren omgaat,
ran hygiënische omstandigheden en
ran de mensen die de dieren houden
de een is veel kwetsbaarder dan de
inder).
Dit wil volstrekt niet zeggen dat
nen bijvoorbeeld beter in het geheel
reen zoogdieren kan houden. Bij de
iraag of men dieren wel of niet kan
louden moet men altijd de risico's
ifwegen tegen de voordelen, waarbij
nen door bepaalde maatregelen zelf
iet risico nog zo laag mogelijk kan
ïouden.
Op deze manier kan men gemakke-
ijk tot de conclusie kornen dat het
ïouden van apen volstrekt af te keu
ren is, alleen al omdat het risico te
jroot is, maar bij de vraag of men
ren hond of kat zal houden moet men
'oor- en nadelen tegen elkaar afwe-
jen. De een zal als fervent honden-
liefhebber bereid zijn vrij grote risi-
:o's te nemen terwijl de ander zijn
:inderen niet aan ook maar het ge-
ingste gevaar wil blootstellen. Alge-
tiene regels zijn hiervoor onmogelijk
e geven.
Nelissen moei niet nieuwe voorstellen komen
