Is „rechts" wel in opmars Afrikaanse bisschop hekelt akkoord tussen Engeland en Rhodesië AHMAD YYA-MOSLEMS HELPEN W.-AFRIKA ONTWIKKELEN Toelagen voor bestuursfuncties Vervoersbonden aan universiteit Boete voor invoer van niet ingeente honden COMMENTAREN Geen jaar van beslissing Aanpassing stellen hun eisen BEROEPINGSWERK Kerstpakketjes als puzselprijs voor gevangenen Een woord voor vandaag Uw probleem is het onze UITDE KERKBLADEN 2 DINSDAG 4 JANUARI 1972 SALISBURY (Reuter) De vooraanstaande Afrikaanse bis schop Abel Moezorewa van de Amerikaanse Methodistenkerk heeft gisteren in scherpe be woordingen het akkoord gehe keld, dat onlangs tot stand ge komen is tussen Engeland en Rhodesië. Op een bijeenkomst van het Afri kaanse Nationale Congres (NAC), waarvan Moezorewa voorzitter is, noemde de bisschop de overeenkomst "een uitverkoop van de vijf miljoen Rhodesische Afrikanen." Moezorewa verklaarde dat volgens hem de gehele Afrikaanse bevolking van Rhodesië tegen de voorwaarden is, die in het akkoord zijn neergelegd. Het Brits-Rhodesische akkoord om vat als belangrijkste punten: Het aantal parlementszetels voor Afrikanen (th:...s 16) zal worden uit gebreid zodra meer Afrikanen vol doen aan kenmerken van geschikt heid, waaraan de (thans 50) blanke vertegenwoordigers voldoen. Zodra de Afrikanen evenveel zetels bezetten als de blanken zal een onafhankelijke commissie een aanbe veling moeten doen of er eventueel tien extra zetels worden toegevoegd, die kunnen worden ingenomen door vertegenwoordigers, waarover Afri kanen en blanken gezamenlijk stem men. Dit maakt een eventuele Afri kaanse meerderheid in het Rhodesi sche parlement in principe mogelijk. Er is echter geen tijdschema vast gesteld waarbinnen een vergroting van Afrikaanse deelname aan het parlement zal plaats moeten vinden. Een onafhankelijke commissie zal onderzoeken of rassendiscrimina tie wordt toegepast in Rhodesië en zo ja, welke maatregelen moeten worden aanbevolen om daar een einde aan te maken. De Rhodesische autoriteiten zul len meer gedetineerden vrijlaten; Zodra de Britse regering tevre dengesteld is over de maatregelen van Rhodesië inzake het kiesrecht, bestrijding van rassendiscriminatie, en de behandeling van gedetineerden en huisarrestanten zal het Britse par lement worden gevraagd Rhodesië onafhankelijkheid te verlenen en de sancties op te heffen. Lord Pierce Bisschop Moezorewa heeft naast kritiek op de bepalingen van het ak koord ook een aaiïval gedaan op de keuze van de Britse Lord Pierce tot voorzitter van de commissie, die de opinie van de Rhodesische bevolking moet peilen over de overeenkomst. Volgens Moezorewa 'kan de bevol- kinghem niet vertrouwen'. De bis schop leverde ook kritiek op het feit dat er in deze commissie van zestien leden geen Afrikanen zitting hebben. Het is het Afrikaanse Nationale Congres duidelijk geworden dat de Britse regering het verraad van 1965, toen Ian Smith eenzijdig de onafhan kelijkheid van Rhodesië uitriep, met Afrikaanse steun wil legaliseren, al dus Moezorewa. De bisschop daagde Smith uit met bewijzen te komen voor zijn bewe ringen in zijn nieuwjaarstoespraak, dat met hulp van het 'internationale communisme' gepoogd wordt de defi nitieve overeenkomst tussen Londen en Salisbury schipbreuk te doen lij den. Invul-puzzel 1. medeklinker. 2 vernis, 3. makker, 4. gil. 5. plaats in de schouwburg. 6. lange nekharen van dieren, 7. geurigheid, 8. bedekt bloeiende plant, 9. medeklinker. Bij juiste invulling leest men op de middelste verticale rij de naam van een vrucht. Oplossing vorige puzzel 1. plausibel, 2 mandoline, 3. patriarch, 4. meridiaan, 5. kroostrijk, 6. kaatsspel, 7. siddering, 8. primitief, 9. kandelaar. PATISSIER KEULEN (EPD) De Ahmadyya- Muslim Mission een dynamische maar sterk omstreden tak van de Islam die haar zetel in West-Pakistan heeft en ook in Westeuropese steden actief is heeft een groot ontwikke lingsprogramma gelanceerd ten be hoeve van Nigeria, Ghana. Ivoorkust, Liberia, Gambia en Sierra Leone. Het zijn landen, die vanuit het noorden ook benaderd worden door de traditionele Islam, die de Ahma- dyya-sekte verkettert. De kalief van deze beweging, Hazrat Mirza Nasir Ahmad III, heeft opgeroepen tot een groot gezondheids- en onderwijspro gramma, waarvoor inmiddels uit Pa- kistanen andere landen meer dan twee miljoen gulden is binnengeko men. In West-Pakistan zelf hebben zich ook 37 artsen gemeld voor diensten van de beweging in West-Afrika, van wie inmiddels reeds 14 een bestem ming kregen. Verder stelden zich voor het onderwijsprogramma 160 on derwijzers beschikbaar. Het zwaarte punt van de inspanningen van de Ahmadyya-moslems ligt in Ghana, waar tien klinieken en 16 scholen worden gebouwd. Ahmad III heeft op alle Ahmady- ya-gezinnen een beroep gedaan om een zoon voor het ontwikkelingswerk in West-Afrika ter beschikking te stellen. Het gaat volgens de medede lingen van het kalifaat in Rabwah in West-Pakistan niet om zending „zonder meer", maar om de vooruit gang var de bevolking van West- Afrika. Kwartet - Trouw De Rotterdammer Nieuwe Haagse Courant Nieuwe Leidse Courant Dordts Dagblad Trouw Commissie van hoofdredactie: J. de Berg (voorzitter), H. P. Ester, G. J. Brinkman, J. van Hofwegen. Zuid-Afrika wees in '71 twintig «eestelijken uit PRETORIA (EPD) Een paar da gen na de Westduitse theoloog Ullrich Lockmar, zijn ook de r.k. priester Wilfred Jackson uit Bristol, de Britse anglicaanse zendeling David Walker en een niet met name genoemde lu therse geestelijke uit Zuid-Afrika uitgewezen. Nog voor het einde van het jaar moesten deze vier uit het land vertrekken. Het aantal uitwij zingen van theologen kwam daarmee voor het afgelopen jaar op twintig. In de afgelopen vijf jaar zijn in totaal veertig geestelijken uit Zuid-Afrika verwijderd. Een regeringsmaatregel van het afgelopen jaar maakte het mogelijk om met voorbijgaan van de kerkelijke instanties, in wier dienst deze geestelijken werkzaam waren, rechtstreeks tegen hen zelf op te tre- Van een verslaggever BREDA De 23-jarige Tilburgse hondenhandelaar A. van der V. is door de kantonrechter in Breda ver oordeeld tot een boete van 660 gulden (waarvan 200 gulden voorwaardelijk) wegens het invoeren van 65 honden en 1 kat, zonder dat de dieren verge zeld waren van de wettelijke inen tingscertificaten. In totaal werden 115 honden uit Engeland ingevoerd. De dieren wer den bij dè grens in beslag genomen en ondergebracht in de dierenkliniek van dr. J. Smit, dierenarts in Bos- schenhoofd en daar ingeënt. Na het verstrijken van de quarantaine-ter mijn werden de honden op last van de rechtbank aan Van der V. terug gegeven. Er waren inmiddels 15 hon den gestorven. Bij sectie op een van de honden bleek de doodsoorzaak pa- ratyfus te zijn geweest. De zaak heeft veel stof doen opwaaien, vooral bij de dierenbescherming. Na een beschuldiging van de hon denhandelaar dat de honden in de kliniek van dr. Smit slecht behandeld waren, heeft dr. Smit een civiele pro cedure aangespannen bij de Bredase rechtbank, omdat hij deze beschuldi ging voor zichzelf schadelijk achtte. Deze procedure zal nog geruime tijd vergen. 1971 is voor het Midden-Oosten niet het jaar vari de beslissing geworden, zoals president Sadat van Egypte herhaaldelijk had aangekondigd. Integen deel, het jaar is zeker even onbeslist geëindigd als het begon. Nog steeds heerst er in het Midden- Oosten een pat-situatie, waarbij de toestand van geen vrede en geen oorlog voortduurt. Geen vrede, omdat de partijen nog altijd hun propaganda-slag vperen over „een politieke oplossing van het con flict" één van de vele misbruikte slogans, die de toestand in het Midden-Oosten kenmerken. Geen oorlog, omdat de twee super-mogendheden hun cli ënten niet durfden toe te staan de strijd weer aan te gaan. Dat het iaar 1972 niet tot een definitieve beslis sing zou leiden, was wel te voorzien. Want een politieke oplossing van het conflict is nauwelijks te bereiken, zolang de grote mogendheden nog steeds via en achter de strijdende partijen om hun posities trachten te verbeteren en daardoor een politiek-mjlitaire status-quo in het gebied tegen houden. Deze politiek kwam wel heel duidelijk naar vo ren, toen bekend werd dat de Russen aan de (ver slagen en in feite impotente) Palestijnse comman do-leider Arafat hulp hadden aangeboden, zulks als een politiek tegenwicht tegen al te grote Chi nese invloed en als druk op Israël. Maar tezelfder tijd verkoelde de Russische vriendschap voor Egyp te aanzienlijk, datzelfde Egypte dat door Russische piloten en Russische vliegtuigen tegen de Israëli sche luchtmacht wordt verdedigd. En eveneens in die zelfde tijd begon Moskou alweer andere kaar ten in het Midden-Oosten te schudden (een flirt met Algerije en met Irak, beide vijanden van Egyp te) en werd de Israëli's duidelijk gemaakt dat Mos kou betere betrekkingen met Tel Aviv wenst. Zo laat men opeens een golf van Sow jet-Joden ver trekken, onder wie ook jonge mensen, die „het agressie-leger van Israël kunnen versterken" en is de zionistische doodsvijand in de Russische com municatie-media tot iets minder absurde proporties teruggebracht. Zeer waarschijnlijk zal menig Nederlander enigszins verwonderd opkijken van de stelling van de directeur-generaal van de PTT, de heer W. Rei- noud, dat zijn bedrijf er in 1971 „in het algemeen in geslaagd is het dienstbetoon te handhaven, soms te verbeteren". De verwondering zal echter in verbazing verke ren als men ook nog kennis neemt van de adstruc tie die de heer Reinoud voor zijn stelling gebruikt. Zo wijst hij er bijvoorbeeld op dat de .wachtlijst voor de telefoonaansluitingen teruggelopen is (maar het zal ieder duidelijk zijn dat hij het ook dit keer niet al te dol maakt van 126.000 wach ters naar 122.000), welke teruggang de heer Rei noud voor een deel verklaart uit een hoge pro- duktie van telefoonaansluitingen, maar „ander deels door de matigende werking die van de re cente tariefsverhoging uitgaat". Heel mooi zijn ook de zinsneden van de heer Reinoud over het éénbestellingssysteem, dat in De Amerikanen doen voor de Russen bepaald niet onder. Want in de laatste dagen van het oude jaar kon men in Washington vernemen, dat Ame rika bereid was aan Kairo weer overtollige voed selvoorraden te leveren tegen niets-waardige Egyp tische ponden, terwijl een dag later het bericht werd bevestigd dat Israël in de komende maanden een klein aantal Phantom-straaljagers zal mogen kopen. Reeds eerder was bekend, dat Israël tot een aantal concessies bereid is: zo zou het niet meer eisen volledig gebruik te moeten maken van een heropend Suezkanaal, het zou bereid zijn een buf fermacht de Bar-Lew-linie aan het kanaal te laten bezetten, het zou akkoord gaan met een staakt het vuren dat niet „voor onbepaalde tijd" zou duren en het zou zich niet meer verzetten tegen de eis, dat de heropening van het Suezkanaal onderdeel moet uitmaken van een totale regeling van de crisis in het Midden-Oosten. De Amerikanen zouden van hun kant de eis heb ben laten vallen dat Egyptische troepen in beperk te mate het kanaal mogen oversteken en akkoord zijn gegaan met de Israëlische opvatting dat een heropening van de onderhandelingen niet gepaard hoeft te gaan met de Israëlische aankondiging dat alle bezette gebieden ontruimd zullen worden. Uit alles blijkt dat men nog steeds bereid is in en over het Midden-Oosten te onderhandelen. Mis schien zullen belangrijke zaken worden gedaan, als Nixon in maart met de Sowjet-leiders spreekt. Maar dat zal pas kunnen gebeuren, indien de twee supermogendheden een zodanige militaire en poli tieke machtsbasis hebben opgebouwd in het gebied van de Middellandse Zee, dat slechts nucleaire machtsmiddelen daarin veranderingen kunnen aanbrengen. Zolang dat evenwicht niet is bereikt, zullen zij doorgaan met hun machtsspel in de be heersing van strategische posities (tegenover el kaar en tegen China) en van olie-vindplaatsen. Aangezien ons inziens dat evenwicht nog niet is be reikt, zal de toestand van geen oorlog en geen vrede nog wel even duren. Dat wil zeggen dat ook het jaar 1972 niet het jaar van beslissing zal worden, hoogstens de voorloper daarvan. 1971 voor veertig procent toepassing vond; „de ervaring leert dat degenen die het aangaat, zich daarbij betrekkelijk snel aanpassen", o.a. door het nemen van postbussen (welk aantal in 1971 van 54.000 tot 60.000 is gestegen). Wie dat allemaal leest, krijgt de angstigste ver moedens over wat de heer Reinoud verstaat onder handhaving, c.q. verbetering van dienstbetoon. Misschien is het daarom dienstig dat de heer Rei noud als hij nog eens een keer spreekt, een lijstje met definities van de door hem gehanteerde be grippen meebrengt. Ook dat woord „aanpassen" met betrekking tot de ene bestelling (in de bui tenwijken vaak zeer laat in de middag) klinkt bij voorbeeld nogal dubieus. Misschien kunnen de miljoenen, die (anders dan een paar duizend bedrijven), niet van plan zijn een postbus te nemen, uit zo'n PTT-woorden- lijstje te weten komen, wat zij moeten doen als zij geleerd hebben te berusten in wat de PTT doet, maar „berusten" niet synoniem achten met „aan passen". (Van onze sociaal-economische redac tie) UTRECHT De vakbonden van vervoerspersoneal eisen voor de ruim 30.000 werknemers in het beroepsgoe- derenvervoer een loonsverhoging van 17.10 per week, nadat de 8 procent waarderingstoeslag in de loonschalen is verwerkt. Bovendien, wensen de bonden per 1 januari loonsverhoging van 3 procent als voorschot op de compensatie voor prijsstijgingen in 1972, gevolgd door aanvullende compensaties per 1 juni en (eventueel) 1 december. Zij ver langen voorts o.m. verkorting van de werktijd tot 42 uur per week (thans 44 uur), verlenging van de vakantie met 1 dag en verhoging van de va kantietoeslag tot 7 procent met een minimum van 300 gulden. Deze eisen zijn bij de werkgeversorganisaties in gediend voor de cao-1972 voor het be- roepsgoederenvervcer. NED. HERV. KERK Beroepen: te Papendrecht: A. Vroegindeweij te Veenendaal; door de generale synode tot zendingspred. ten behoeve van de presb. kerk van Ghana: D. E. van Veldhuizen, kand. te Beekbergen; te Delden: H. J. Ved- der te Den Haag-Loosduinen. GEREFl. KERKEN..,,,, Beroepen: 'te' Ntebwlandffn(Dr.): kand. W. van Benthem te Amstel veen; te Treebeek; K. W. Kakes te Idskenhuizen; te Enter; B. J. W. Schelhaas, kand. te Amstelveen. Beroepen te Enter (O): kand. B. Schelhaas te Amstelveen. Beroepbaar: kand. B. J. W. Schel haas, Bankrashof 71 te Amstelveen. GEREF. KERKEN (VRIJG.) Beroepen: te Hoogkerk (2e keer): S. Cnossen te Vollenhove. Aangenomen naar Urk/Naple: T. O. G. X. Bosma te Rijnsburg, die be dankte voor Noordbergum. Bedankt: voor Zuidhorn: R. te Vel de te Hattem. Beroepbaar: H. K. Poelman, Veer- weg 102, Kamperland (v.h. pred ge- ref. kerken). GEREF. GEMEENTEN Beroepen: te Rilland Bath: A. M. den Boer te Ridderkerk. CHR. GEREF. KERKEN Beroepen: te Utrecht-Centrum, H. van der Schaaf te Lordrecht-Zuid. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Democratisch be stuur aan universiteiten is niet alleen een recht, maar ook een plicht. Als iemand aan de universiteit in een of ander bestuur gekozen wordt, kan hij daarom niet automatisch aanspraak maken op een financiële tegemoetko ming. Minister De Brauw (weten schappelijk onderwijs) wil alleen een toelage geven, wanneer een zwaarte punt van het werk op bestuurlijk vlak ligt. De voorzitter van de universiteits raad en de gekozen leden van het college van bestuur zullen maande lijks een toelage van ƒ568 krijgen. Voor een rector magnificus bedraagt de toelage ƒ852 per maand, dat is ruim 10.000 per jaar, welk bedrag hij dan bovenop zijn hoogleraren-sa laris krijgt. Voorzitters van (subfa culteiten krijgen eveneens een ex traatje, afhankelijk van de grootte van de faculteit variërend van ƒ227 tot ƒ568. Leden var. de universiteits raad die niet aan de universiteit wer ken (buitenuniversitaire leden) en student-leden krijgen een presentie geld. De door de Kroon benoemde leden van het college van bestuur gaan on geveer even veel verdienen als een hoogleraar: maximaal 68.000 per jaar. De voorzitter van het college van bestuur krijgt even veel als de directeur-generaal van een departe ment. ARNHEM De gedetineerden in de Arnhemse koepelgevangcnis krij gen toch nog de pakketjes die op eerste kerstdag over de gevange nismuur werden gegooid, maar toen in beslag werden genomen. Nu kerst en nieuwjaar voorbij zijn, wil men de 150 pakketjes gebruiken als priizen voor bijvoorbeeld een puz zelwedstrijd voor de gedetineerden. Vooraf zal nog worden nagegaan of de inhoud nog goed is. Er zit in de pakketjes namelijk ook leverworst, die zal intussen wel bedorven zijn. De pakketjes werden bekostigd uit een briefkaartenactie, waarvoor twee gedetineerden vier tekeningen had den gemaakt. Omdat er onder de ac tiegroep ook ex-gedetineerden waren en er volgens het gevangenisregle ment «enèriei contact tussen gedeti neerden en ex-gedetineerden is toe gestaan. weigerde de gevangenisdi rectie de pakketjes in ontvangst te nemen. Daarop werden ze tijdens het luchten van de gedetineerden over de gevangenismuur gegooid. De merkwaardigste uitspraak van Johannes de Doper over Jezus Christus is wel: „Na mij komt een man, die voor mij geweest is, want Hij was eer dan ik." Hij heeft reeds gezegd: „Hij was meer dan ik." Daarom is Jo hannes de Doper niet waardig zijn schoenveters los te maken. Nu zegt hij: Hij was eer dan ik. Bedoelt hij dat Christus ouder was? Zeker niet. We weten im mers dat Christus een half jaar jonger was dan Johannes. En zelfs als dat niet zo was, dan zou de uitdrukking van Johannes de Doper nog vreemd zijn. Zo iets zeg je alleen van een oude eerbiedwaardige grijsaard. We eren mensen om hun (vele) jaren. Johannes de Doper eert Christus om „Zijn vele eeuwen", neen, meer nog, omdat Hij is van eeuwigheid. Hier, in deze woorden, laat Johannes duidelijk zien dat Christus meer is dan een gewoon mens. Natuurlijk is Hij ook mens, dat maakt de bijbel steeds opnieuw duidelijk. Maar Hij is ook God. Hij is niet slechts „eer dan Johannes" maar „eer dan Adam". Hij gaat terug tot voor de zondeval. Er is in Hem geen zonde. We lezen vandaag: Lucas 1:11-17. Brieven die niet zijn voorzien van naam en adres bunnen niet In behandeling worden genomen. Gr- hclmhoudlng is verzekerd Vragen die niet onderling met elkaar in verbaDd staan moeten in afzonder lijke brieven worden gesteld. Her brief dient een gulden aan post zegels te worden ingesloten. Vraag: Tegen het einde van de F. M. schaal op de radio, in de buurt van 86 HCI s zit een of andere sein- toon, of eigenlijk zijn het verschillen de tonen, die elkaar in ritme afwisse len. Waarvoor dienen deze tonen? Antwoord: De door u opgevangen seinen werden veroorzaakt door een semaphoontje. Zoals u weet, beschik ken artsen, taxi's, enz. in hun wagen over een apparaat, waarmee men van uit huis oTkantoó'r; de. bétrokkenen kanropbellen^om; tijdverlies -te voor komen. - V Wm< Vraag: Onder welke omstandighe den groeit de populier het best? We hebben enkele jonge populieren ge kocht en geplant, doch ze deden het niet zo best en het blad ging snel verdorren. De grond, waarop de po pulieren zijn geplant, is kleigrond. Zou het daaraan kunnen liggen? Kan men populieren zo behandelen, dat ze niet al te hoog worden? Antwoord: Populieren zijn er om bekend dat ze gemakkelijk aanslaan. Ze groeien graag op gemengde grond, op leem en klei en ook op zand. mits niet te schraal, te nat of te zuur. Om ze beneden dicht te houden en niet te hoog te laten worden, snoeit men de koppen uit de bomen. Mocht er vlak bij de bomen een aardgasleiding in de grond liggen, dan is er wel kans dat de bomen dood gaan. Vraag: In januari kocht ik een na turel. kleurige Mezen mat. De naam van de mat weet ik niet meer. Je ziet er ook wel tegels van. Deze mat moest ik vochtig houden. In het begin had deze mat een speciale lucht, maar nu is de geur zo vreeslijk sterk, dat je de mat zelfs ruikt als de deur van de kamer dicht is. Antwoord: Zonder de mat gezien te hebben en het merk te weten, is het wel heel moeilijk een oordeel te ge ven over het al dan niet natuurlijke van die sterke lucht. Het is misschien mogelijk dat u wat te veel vocht heeft toegediend en dat het zaakje aan het rotten is. Overigens lijkt ons dit niet zo waarschijnlijk. Probeer eens in een hoekje te kijken, hoe de onderlaag eruit ziet. Verder kunnen we alleen de raad geven: luchten en spuiten, zoveel mogelyk. Als dit niet helpt, de leverancier erbij halen. Vraag: Van het vorige vervolgver haal in uw krant „Veroesjka" van Igor von Persha heb ik erg genoten. Is dit boek nog verkrijgbaar? Antwoord: Ja. U kunt het bestellen bij uw boekhandel. De uitgever is Tijl te Zwolle. Vraag: We hebben een lichtbruin lederen bankstel en nu zit er op een van de kussens een donkerbruin vlekje. Het is niet ruw en ook niet uitgebeten. Hoe kunnen we die vlek eruit krijgen en hoe moeten we het bankstel onderhouden? Antwoord: Als het echt leer is, laat dat vlekje dan zitten, want er is grote kans" dat de middelen erger zijn dan de kwaal. Is het echter een overtrek van: skai-of een ander soort goed imi tatieleer, dan is er misschien wel iets aan te doen. Ongezien geven we u echter geen raad inzake het onder houd. Vraag dat aan een deskundige meut'elhandelaar. Een licht-skaileren stoel kan men zelfs met vim behan delen, maar met echt leer moet u dat beslist niet doen. Echt leer wordt donkerder wanneer men dit met was behandelt en als het niet erg voor zichtig gebeurt, ontstaan er allerlei vlekken en strepen. Er is voorts een soort bekleding van geperst echt leer dat met water en een zeem schoonge- houden wordt. U ziet, er zijn moge- liikheden en moeilijkheden genoeg, maar als u wilt experimenteren, doe het dan op een onopvallend plaatsje. PEKING (Reuter) De Ameri kaanse delegatie die de laatste rege lingen moet treffen voor het bezoek van president Nixon in februari aan Peking, is in de Chinese hoofdstad aangekomen. Zij omvat 31 personen en staat onder leiding van brigade generaal Haig, tweede adviseur van de nationale veiligheidsdienst. De de legatie zal naar verwacht wordt, een v/eek in Peking blijven. Een poosje geleden citeerden we in deze rubriek de Utrecht se studentendominee dr. J. M. van Minnen, die in het maand blad Voorlopig een „opmars van rechts" signaleerde (hij at tendeerde in dat verband o.a. op de komst en de groei van de EO). In het gereformeerd Am sterdams Kerkblad zet ds. E. H. Nagel een vraagteken achter de bewering van dr. Van Min nen: is „rechts" wel in opmars? Ds. Nagel schrijft; „Het is zo helemaal niets voor "rechts" om in opmars te zijn. "Rechts" is als zodanig in rust. Is ook gesteld op zijn rust, wil daarin niet gestoord worden Raakt geïrriteerd, wanneer de rust zelfs maar uit de verte wordt bedreigd. Van deze geïrriteerdheid waren er duidelijke blijken voor de E.O.-te- levisie. Nu heb ik persoonlijk niets tegen het feit, dat mensen geïrriteerd raken en dat dan ook maar eerlijk laten zien. Het lijkt me een zeer menselijke zaak. Even als het zeer menselijk is, dat wij elkaar soms irriteren, soms zonder het te willen of te weten. Wie nooit en nergens door geïrriteerd raakt is een volmaakt mens en zulke men sen bestaan niet! Ik denk, dat een goed deel van de irritatie en onrust onder ons voortkomt uit onzekerheid. Inner lijke onzekerheid inzake de dingen, die onder ons volkomen zekerheid zouden moeten hebben. Ik hen bang, dat het geloofsgehalte onder ons tamelijk (onbetamelijk) laag is. Veel kerkgangers gaan af op klanken, al of niet vertrouwde ge luiden. Een inhoudelijk gesprek over de kerkdienst, inclusief de preek, komt weinig voor. Men rea geert meer op signalen dan op wat er werkelijk wordt gezegd en ge daan. Tenminste, voor zover mijn ervaring, niet alleen in Amsterdam opgedaan, strekt. Ik schrijf dit niet uit de hoogte, maar met zorg. En klopt dat niet volledig met de vroegere, vooroorlogse peilingen van het geestelijk gehalte van onze kerken? Ik herinner me nog de Bondsdagen van de jongelingsver eniging waar een man als professor K. Dijk zicfh teweer stelde te gen wat hij toen noemde "de indif ferente jeugd". M.a.w. een jeugd, die zich eigenlijk nergens meer voor interesseerde, zeker niet voor vragen van belijdenis en geloof. Ik herinner aan het feit, dat onze ker ken al voor de oorlog een depu- taatschap rijk Wai'en met betrek king tot "de verschraling" van het geestelijk leven. Welnu, die jeugd van toen zijn de krkgangers (indien al!) van nu. En de eertijds verschraalden of door verschraling bedreigden zijn de krkmensen van thans. Het is be grijpelijk, dat zij gemakkelijk in verwarring te brengen zijn, want ze stonden al niet vast in hun schoenen. Als er in dit klimaat geroepen wordt, dat de aloude belijdenis wordt losgelaten, raken ze in pa niek, zonder zelf veel van die belij denis af te weten. Ze hebben ze!f nooit zelfstandig over Adam, de schepping of de verzoening nage dacht, maar alé iemand eraan gaat tornen, naar ze alleen maar denken, komen ze in verzet. Ik kan het be grijpen. Een mens is van nature conservatief. Zelfs lege schalen gooit hij niet gauw weg. Als gere formeerde mensen niet indifferent of geestelijk verschraald waren, als al hun vormen inhoud hadden, als wij vurig van geloof waren, op de wijze als het in de doopformulier over onze hoofden is afgebeden, dan zouden we over en weer dich ter bij elkaar staan. Accenten zou den er blijven, gestudeerd en geëx perimenteerd zou er worden, nieu we vormen zouden ontstaan, ook van belijden, maar er zou niet zijn de onderlinge vervreemding van el- kaar, waardoor men elkaar verket tert alleen op de klank af. Als onze kerken zich in een crisissituatie be vinden, dan is het een geloofscrisis. Niet één van boeken of theologieën. Het geloof is een kostbare schat. Ik weet niet of wij die voldoende be waakt hebben. Waarom beginnen we daar niet aan, eer het te laat is?" In het r.-k. weekblad De Bazuin praat Harry Mourits met dr. B. Willems over het geloof in de hel. Hier is een fragment(je) van het interview: Het geloof in de hemel is dus beter tc verklaren dan het geloof in de hel? Ja, daar komt een mens gemak kelijker op. Het ligt ons niet meer zo erg om ons God voor te stellen als iemand... ja, die alsmaar op de loer ligt om het ons flink betaald te zetten voor allerlei misgrepen. Ik denk dat er ook nog andere dingen achter zitten. Bijvoorbeeld een die- pergaand gevoel voor het mysterie van de mens, met name voor de innerlijke aspecten van de mens. Vroeger beoordeelde men de mens dikv.ijls vooral naar zijn uiterlijke daad. Eenmaal een dief blijft een dief. Ik heb de indruk dat we daar over nu meer genuanceerd denken. De uiterlijke daad van een mens... hoe komt die tot stand? Daar zitten vaak allerlei psychische toestanden en situaties achter. Door de op komst van de psychologie hebben we 'daarvoor meer gevoel gekregen. Dus we oordelen niet meer zo ge makkelijk over het kwaad dat ie mand doet. Ook de rechtspraak is met die innerlijke motieven steeds meer rekening gaan houden. Kun je zeggen dat een ander zicht op de heilige Schrift hierbij een rol speelt? Ja, ik denk dat de moderne exe gese ons er meer gevoel voor heeft bijgebracht, dat alles wat in de hei lige Schrift staat over de eindtoe stand van de mens en van de we reld, omkleed is met allerlei beel den zoals de bazuinen, de poel met zwavel, het eeuwige vuur. We heb ben daarvan duidelijker leren in zien dat dit beelden zijn, symbolen die weliswaar een heel diepe wer kelijkheid kunnen aanduiden, maar niet in de volstrekte zin letterlijk opgevat moeten worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 2