Mr. Cals overleden
Peking en Moskou kwaad
over VS-bombardementen
égoïsme van enkeling en
nd funest voor toekomst
Bedrijfsbond NVV
achter afwijzing
metaal-akkoord
BENZINE PRIJSVERLAGING
MERK-
BENZINE
PLM. 5 CENT GOEDKOPER
Het Kwartet
Mr. Biesheuvel:
Cals was man
van karakter
Prins Claus over ontwikkelingsstrategie
(RITA)
HIT WEER
Niet kouder
We verknallen
record-bedrag
I UwuWJ/n
ME.UBE.LE.NI
cpunsburg:
Oe Thant bij
zijn afscheid
optimistisch
Toch Phantoms
voor Israël
IPI in Ziirich
Engeland spreekt Toestand pers
veto uit in 'm Nederland
Veiligheidsraad
zeer kritiek
Nieuwe Leidse Courant
Vrijdag 31 december 1971 52ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
CHRISTILIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoetl"
ifdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31 441
Giro 58936
Abonnementsprijs p.w. 1,83, p. m. 7,90, p. kw. 23,35
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur.
DEN HAAG Mr. J. M. L. T. Cals, oud-minis
ter-president, minister van staat en katholiek poli
ticus, is gisteravond, 57 jaar oud, in een ziekenhuis
in Den Haag overleden.
Mr. Cals, ontwerper van de mammoetwet, maak
te in 1948 op 34-jarige leeftijd zjjn entree in de
landelijke politiek. Hy werd gekozen tot lid van de
Tweede Kamer. Twee jaar later volgde benoeming
tot staatssecretaris van onderwijs, kunsten en we
tenschappen.
Op 2 september 1952 beëdigde de Koningin hem
als minister van onderwijs in het derde kabinet-
Drees. Hij bleef op onderwijs in de daarop volgen
de kabinetten Beel en De Quay tot september
1963, maar maakte geen deel uit van het kabinet-
Marijnen.
Mr. Cals werd in april 1965 premier in het door
hem geformeerde kabinet Cals-Vondeling dat
steunde op KVP, PvdA en ARP. Anderhalf jaar
later in „de nacht van Schmelzer" kwam een einde'
aan deze „rooms-rode" samenwerking.
Zie ook elders in dit blad
fog enkele uren en het jaar 1971 heeft opgehouden iets anders dan her-
iering voor ons te zijn. Maar een nieuw jaar met liefst 366 dagen staat
r om het bewind over te nemen en misschien krijgen onze verwach-
!ngen, die totnutoe slechts illusoire afmetingen hebben kunnen aanne-
hen, nu een nieuwe allure. Voor de romantici onder ons als afscheid
In'begin een idyllisch stukje winterse natuur, om te mijmeren over de
l vele dromerige momenten die er waren, en die nog zullen komen:..
HILVERSUM „Cals was een man
van grote wijsheid, die zijn geestdrift
en dadendrang in evenwicht hield.
Hoe zou hij anders een stuk, voor ons
land zo belangrijke, onderwijsver
nieuwing tot stand hebben kunnen
brengen. Dat kon alleen omdat hij met
grote voorzichtigheid zijn weloverwo
gen voorstellen voorbereidde, steeds
bereid tot overleg en voortdurend re
kening houdend met de vele gevoelig
heden, bezwaren en tradities die er op
dit gebied in ons land bestaan."
Dit zei minister-president mr. B. W.
Biesheuvel in zijn herdenkingsrede
vanmorgen voor de radio. Hij noemde
Cals een geboren volksvertegenwoor
diger. Als minister heeft hij door zijn
volkomen inzet op menig debat het
stempel van zijn persoonlijkheid en
grote eruditie -gedrukt. Hij hield van
het politieke steekspel, de felle bewo
gen discussie, de gevatte interruptie.
Zijn groot oratorisch talent en be
weeglijkheid van geest maakten hem
tot een debater, die soms vrees inboe
zemde, maar meer nog bewondering
afdwong. Cals kon de Kamer in de
ban van zijn woord houden. Hij was
de meester van het woord, de zins
bouw en de briljante gedachtenflits.
„Zijn gevoel voor humor deed hem
soms overgaan tot een zekere spot en
zelfspot. Achter dat alles de men
een man van karakter, die zonder
vrëes voor tegenstand voortstuwde
paar de oplossing van de problemen
waarvoor hij zich geheel had ingezet",
aldus de minister-president.
Mr. Cals zal op dinsdag 4 januari
ter aarde worden besteld op de rooms-
katholieke begraafplaats aan de Kerk
hoflaan in Den Haag. Daarvoor is een
uitvaartdienst in de kerk van de
parochie van Sint Paschalis Baylon
aan de Wassenaarseweg in Den Haag.
Deze dienst begint om elf uur.
HILVERSUM „Zowel bij de
celing als bij de natie bestaat
r zeker nationaal egoïsme ten
d?nzien van de ontwikkelings-
nenwerking", aldus prins
E" ius, als voorzitter van de na-
nale commissie ontwikkelings
strategie 1970-1980 Hij zei dit
vandaag in de NOS-radiorubriek
„Blik op de wereld"
„Wij moeten proberen dit egoisme
te voorkomen, omdat dit au fond iets
is. dat voor de toekomst geen perspec
tief geeft. Wij kunnen alleen maar
een toekomstperspectief opbouwen,
We praten weinig, als we niet
over onszelf praten.
WILLIAM HAZLITT
ei Ik heb net de haren van ons drieën
gewassen.
Zon
en maan
1 januari: zon op 8.49, onder
16.38; maan op 17.20, onder 9.31; 4
jan. E.K.
2 januari: zon op 8.48, onder
16.39; maan op 18 42, onder 10.00;
4 jan. E.K.
3 januari: zon op 8.48, onder
16.41maan op 20.02, onder 10.21:
4 jan. E.K.
De koude noordoosten wind
gaat afnemen. Een hogedrukge-
bied komt over de Noordzee na
derbij en geeft geleidelijk
opklaringen. ;De neerslagkans
blijft het weekinde klein. Al
leen 's nachts kan het kwik iets
beneden het vriespunt dalen,
maar kou van enige betekenis is
er. ook in de eerste dagen van
het nieuwe jaar, nog niet te ver
wachten.
BAROMETERSTAND: heden
10 uur. 7B.8 cm (1021 millibar),
stabiel.
Hoog water
Hoog water. 1 januari: Rotter
dam le getij 4.32, 2e getij 17.05;
Scheveningen 3.0915.26; Vlissin-
gen 1.5214 15; Haringvliet aan
de Zeezijde 3.3315.51.
Hoog water. 2 januari: Rotter
dam le getij 5.19. 2e getij 17.54;
Scheveningen 3.58—16.12; Vlissin-
gen 2.4015.03; Haringvliet aan
de Zeezijde 4.21—16.38.
Hoog water, 3 januari: Rotter
dam le getij 6.03, 2e getij 18.41;
Scheveningen 4.4116.55; Vlissin-
gen 3.2615.48; Haringvliet aan
de Zeezijde 5.0717.22.
Prins Claus
als wij beseffen dat wij het alleen
maar samen kunnen doen: de rijke en
de arme landen samen", vindt peins
Claus.
„Wij kunnen ookjnet onze welvaart
niet vooruitgaan, als wij in het hele
economische proces ook de arme lan
den niet veel meer betrekken. Je kunt
zelfs zo redeneren, dat het voor ons
ook materieel gunstig zou zijn voor
de toekomst als wij nu de problemen
van de ontwikkelingslanden minder
vanuit ons tegenwoordig belang be
kijken, maar meer vanuit ons belang
over 20 of 30 jaar."
De prins sprak met waardering over
president Nyerere van Tanzania aan
welk ontwikkelingsland hij onlangs
een bezoek heeft gebracht.
In Tanzania zijn zogenaamde com
munautaire dorpen ontstaan. Het land
is daar voor het grootste deel eigen
dom van de gemeenschap. Alle beslis
singen worden gemeenschappelijk ge
nomen.
„Dat is in het klein wat Nyerere in
het groot van zijn land wil maken. Of
hij hierin slaagt, zullen we misschien
aan het eind van de volgende tien
jaar onafhankelijkheid zien. Maar
wat Nyerere altijd zegt: Het gaat me
niet in 'de eerste plaats om de econo
mische ontwikkeling, het gaat me in
de eerste plaats om de menselijke
ontwikkeling. En als de menselijke
ontwikkeling er is, dan zal er ook een
aangepaste economische ontwikkeling
komen", aldus prins Claus.
DEN HAAG De bondsraad van de NVV-metaalbedrijfsbond
heeft zich gisteren unaniem achter het standpunt van zijn onder
handelaars gesteld dat de jongste werkgevers voorstellen voor de
nieuwe cao metaalindustrie onaanvaardbaar zijn.
Op 4 januari zal de bondsraad van
de nieuwe NV V-industriebond,
waarin de metaalbond op 1 januari
a.s. opgaat, in een speciale vergade
ring beslissen over de manier waarop
de verlangens toch kunnen worden
gerealiseerd. Daarbij wordt het hou
den van stakingsacties niet uitgeslo
ten.
De vraag in hoeverre dergelijke ac
ties zonder medewerking van de ove
rige vijf bij de cao-metaalindustrie
betrokken vakbonden kans van sla
gen hebben bleef onbeantwoord.
De voorzitter van de NVV-mêtaal-
bedrijfsbond. de heer A. Groenevelt,
zei dat de werkgeversvoorstellen on
aanvaardbaar zijn omdat deze neer
komen op „een reële inkomensverbe
tering van 0.1 procent. (Met deze be
rekening zijn de andere bonden het
niet eens).
De heer Groenevelt waarschuwde
dat „anderen" zich binnen een half
jaar meester zullen maken van de si
tuatie als de vakbonden het huidige
werkgeverspakket aanvaarden. Hij
zei dat dit pakket tot stand is geko
men in een zeer geheime bespreking
tussen de voorzitter der werkgevers
delegatie. de heer A. Prins, en de
voorzitter van R.K. metaalbedrijfs-
bond St. Eloy, de heer P. Brussel, iets
waarvan ook de andere werknemers-
onderhanc'elaars geen enkele weet
zouden hebben gehad.
Intussen heeft de Chr. metaalbe-
drijfsbond uiting gegeven aan zijn
vrees dat de bereidheid van de werk
gevers om de geherstruktureerde
oensioenrepeling per 1 januari in te
voeren door het „nee" van de NW-
rretaalbedr'ifrbond geheel op losse
schroeven komt te staan.
Dp s'tuat'e kan ertoe leiden, aldus
de CMB, dat de invoering van een
Van ccn verslaggever
DEN HAAG In tegenstelling tot
verdere vermoedens is dit jaar meer
vuurwerk verkocht dan aan het eind
van het vorig jaar. De nabestellingen
waren vooral de laatste twee weken
erg groot.
Dit zei gisteren de heer P. A. de
Bruin, directeur van de eerste Neder
landse kunstvuurwerkfabriek. Het
nauwkeurige bedrag is nog niet be
kend, maar men neemt thans aan dat
in Nederland vanavond voor 13 mil
joen wordt verknald.
DEN IIAAG Ete inschrijfgelden
voor de rijexamens gaan per 3 janua
ri met 3,50 omhoog. Een examen
voor. het rijbewijs BE (auto) zal
voortaan 27,75 kosten.
nieuwe pensioenregeling
moet worden uitgesteld.
Verdachte Razakers worden wegge
leid door een lid van de plaatse.lijke
militie van een plaatsje dichtbij
Dacca. De niet-Bengalen dreigen om
te komen van honger, nu Oostben-
gali's weigeren de collaborateurs
met West-Pakistan te helpen.
SAIGON (Reuter, UPI, AP)
De gigteren beëindigde.hevige
Amerikaanse bombardementen
op Noord-Vietnam hebben hef
tige reacties veroorzaakt in
Moskou en Peking, de twee ste
den die Nixon volgend jaar wil
bezoeken. Vooral voor Peking
was de nieuwste escalatie van de
oorlog een zeer onaangename
verrassing.
China werd door het Amerikaanse
optreden gedwongen op één en de
zelfde dag zijn „uiterste verontwaar
diging" over de bombardementen tr
uiten en een korte aankondiging te
doen, dat er een groep Amerikaanse
kwartiermakers naar Peking vertrok
ken was om het bezoek van Nixon
voor te bereiden. Waarnemers bewe
ren, dat de Chinese leiders de Ameri
kanen deze gedwongen manoeuvre
hevig hebben kwalijk genomen.
De datum voor de aankondiging
van het bezoek van de kwartierma
kers was reeds van tevoren overeen
gekomen, ongetwijfeld ver voordat de
Amerikanen hun bombardementen op
China's hechte bondgenoot Noord-
Vietnam hervatten. Om Hanoi niet al
te zeer af te schrikken moest China
zodoende de VS wel waarschuwen,
dat de Chinese regering „de agressie
ve daden van de Amerikaanse impe
rialisten nauwlettend zal volgen".
Nixon werd duidelijk gemaakt dat als
hij de bombardementen zou laten
voortduren, zijn bezoek aan PekinR
wel eens in gevaar kon komen.
Harde vragen
Gisteren wees het officiële persbu
reau Nieuw China nog eens op de
woorden van de gisteren in Peking
aangekomen presidentiële woordvoer
der Ronald Ziegler, dat de bombarde
menten „geheel passen" in Nixons
politiek. „Dit toont aan dat het Ame
rikaanse imperialisme er op uit is de
agressie-oorlog in Vietnam te vergro
ten." zo merkte het persbureau op. In
ieder geval zal de Amerikaanse
kwartiermaker, generaal Alexander
Kfiig, door de Chinese leiders aan de
tand gevoeld worden over Nixons be
doelingen.
VEILIG GEKOCHT 1
JB'J DE VAKMAN
ALS U NU OVERSCHAKELT OP SUPER GOLD
dan andere merkbenzine.
Super Gold met alle kracht-extra's behoort bij de beste. Ver
krijgbaar bij:
Super Gold Benzinestation, Haarlemmerweg 41 Zoeterwoud-
seweg 11a, Leiden Rjjnsburgsestraat - hoek Florastraat.
Rjjnsburg.
Autorama Supermarket N.V„ Rijksstraatweg 336 (achter het ge
bouw), Wassenaar In 'tt Heen Zeilmakerstraat, Katwijk.
NEW YORK (AP) Het hoofd
kwartier van de V.N. heeft donder
dagochtend afscheid genomen van
Oe Thant als secretaris-generaal der
V.N.
„Ik ben optimistisch over de toe
komst van de V.N. Er zullen moei
lijkheden komen, misschien nog een
aantal jaren, maar het zal beter
worden."
Thant zei dat hij opgelucht ver
trekt uit zijn functie, waarover hij
dikwijls klaagde dat deze grote ver
antwoordelijkheid maar weinig macht
geeft.
Toen hem gevraagd werd wat hem
de grootste voldoening gaf na tien
jaar deze functie te hebben ver
vuld, zei hij: ik zou zeggen dat het
principe van de universaliteit vrij
wel verwezenlijkt is. Hij betreurde
het dat de verdeelde landen nog niet
in de volkerenorganisatie zijn verte
genwoordigd. „Maar ik vermoed dat
de twee Duitslanden er het volgend
jaar zullen inkomen".
Vandaag in ZO;
Een jaar in beeld
P. L. van Enk: Er staat iets te
gebeuren (in de Nederlandse
politiek)
Velen lieten een leegte achter
Twaalf maanden nieuws in de
nieuwste spelling
-M- H. Biersteker vernam van ds.
Wolfensberger: Ik heb niet het
gevoel dat we een eind gezakt
zijn
-X- A. J. Klei: Mild en wel gevoed
-M- Willem J. Martin: Restanten van
een vrij evenwichting popjaar
Psychiater Jan Foudraine tegen
Huub Elzerman: Ik geloof dat
voor mijn boek de tijd rijp was
■#- Ger Kruis: Jeugdsentiment in
waterverf
Dr. H. S. Visscher: Andere
Bergman
J. J. M. Kiggen: Glaasje op
auto over de koo
-)(- Dialoog: Ik ben er tegen, maar
het kon niet anders
Vermaarde cartoonisten bespie
gelen markante internationale
situaties
-)f Prof. dr. C. Augustijn bespreekt:
Emden en het Getuigenis
-X- R. N. Degens: Carel van Leeu
wen Boomkamp en zijn muziek
instrumenten
-M" Tieke Slijk (voor de jeugd):
Nieuwejaar wilde eerst niet ko-
NEW YORK (AP) De Verenig
de Staten zijn in alle stilte overeen
gekomen om de levering van Phan
tom-straal jagers aan Israël te her
vatten. zo heeft de Amerikaanse om-
roepmaatschappij CBS donderdag
avond uit Washington gemeld.
Volgens CBS zullen de leveringen
in het begin van 1972 opnieuw her
vat worden. Een van de redenen voor
deze beslissing zou zijn dat de Ver
enigde Staten hun bereidheid wil
len tonen om Israël te helpen voor
dat president Nixon een bezoek aan
Moskou brengt.
NEW YORK (AP) Groot Brit-
tannië heeft donderdagavond zijn ve
to uitgesproken over een Afrikaans
voorstel waarin een beroep op de
Veiligheidsraad werd gevraagd de
recente in Salisbury bereikte over
eenkomst over de Rhodesische kwes
tie van de hand te wijzen.
De uitslag van de stemming over
het voorstel dat door Boeroedi, Sier
ra Leone en Syrië was ingediend,
was 9—1 bij vijf onthoudingen. Van
stemming onthielden zich de V.S.,
Frankrijk, Italië. België en Nicara
gua en de vier landen die de reso
lutie hadden ingediend.
ZÜRICH (RTR) De toestand bjj
de Nederlandse pers „kan ontstellend
kritiek worden genoemd", zo staat in
het jaarverslag van het Internationale
Persinstituut (IPI) in Zürich.
Enorme stijging van produktiekos-
ten en gestage terugloop van adver
tenties bedreigen er het bestaan van
verscheiedne kranten en andere bla
den, aldus het IPI. „De persconcentra
tie zet zich voort in alarmerende vor-
(Zie ook elders in dit blad)
