ALLE HENS AAN DEK OM
ONZE AARDE TE REDDEN
Justitie had moeten bewijzen
zonder hulp van weigeraars
Koningin in kersttoespraak
verontrust over vervuiling
Kerstines trokken
enorm veel Ibezoel!
Puzzelhoek
Onderzoek van
vakcentrales
gesubsidieerd
Alleenstaanden, bejaarden maar ook
hele gezinnen kwamen een kijkje nemen
■M,V
Een woord voor vandaag
2
MAANDAG 27 DECEMBER
Van onze juridische medewerker
En het geschiedde in die
dagendat minister-president
Biesheuvel (op 24 december)
kwam meedelen dat de volks-
tellingweigeraars-1971 niet ver
volgd zouden worden. Als reden
hiervoor gaf mr. Biesheuvel
„administratieve moeilijkheden"
op. De rechtsongelijkheid die
hieruit voort zou vloeien, bene
vens bewijsproblemen, hebben
de vijf procureurs-generaal bij de
gerechtshoven ertoe gebracht om
van justitiële repressie af te zien,
waaraan de minister (raad) zijn
fiat heeft gegeven.
Het argument van de bewijsperike-
len is zeker juridisch geldig. Het zou
misbruik van recht betekenen, wan
neer op grote schaal vervolgingen op
touw gezet zouden worden, die voor
zienbaar zouden stranden op gebrek
aan bewijs. Meestal wordt in het
strafrecht iets verboden; soms is doen
de plicht. De volkstellingenwet schept
zo'n verplichting om te doen.
Beginsel
Maar in het strafrecht geldt als be
ginsel dat niemand hoeft mee te wer
ken aan zijn eigen veroordeling. In
artikél 27 van het wetboek van straf
vordering is dit beginsel geconcreti
seerd in het recht van de verdachte
om bij ieder verhoor te zwijgen.
Waar de wettelijke verplichting be
staat uit het verschaffen van inlich
tingen kan er al snel een zekere strij
digheid ontstaan met dat recht. Wil
men dat recht onverkort handhaven,
dr zal men geen bewijs mogen ont
lenen aan het zwijgen van de ver
dachte. Om tot bewijs van de weige
ring aan de volkstelling deel te ne
men te komen, is medewerking van
de weigeraar echter min of meer
noodzakelijk.
De principiële weigeraar moge zich
dan wel voorgenomen hebben zijn
zaak breed uit te meten in de rechts
zaal, even principieel is het dat de
justitie er uiteindelijk zelf voor moest
kunnen zorgen zonder hulp van de
verdachte de zaak bewezen te krij
gen..
Verschil
De rechtsongelijkheid als thema
voor de beslissing over al dan niet
vervolgen, is niet ongebruikelijk. Het
is gebleken dat de criteria op grond
waarvan de gemeenten, die de volks
tellingenwet moeten uitvoeren, ie
mand als weigeraar kwalificeren, niet
uniform zijn. De onderling verschil
lende aanpak van de niet-thuis-ge-
vers heeft de weigeringen evenmin
uniform zichtbaar gemaakt. Hierop
gebaseerde vervolgingen zouden dus
rechtsongelijkheid brengen.
Als argument om van vervolging af
te zien, kan dit echter nu niet meer
gebruikt worden. Want bij voorbaat
stond vast dat de groep weigeraars
numeriek te groot was om gemakke
lijk verwerkt te kunnen worden door
het justitiële apparaat.
Ref
pressie
Het was overigens al merkwaardig
dat het strafrecht ingeschakeld zou
worden, dat zich hiertoe nauwelijks
leent, want het strafrecht is gericht
op repressie, op individuele daders of
op individuele vertegenwoordigers
van groepen.
Maar niet op massale repressie (dit
laatste pleegt door de overheid met
aanzienlijk minder vormen van pro
ces of zonder vorm van proces te ge
schieden; vergelijk de rellenwet-Mul-
der en de interneringsmaatregel in
Noord-Ierland).
Hoe dan ook, gebleken is dat
65-plussers en niet-hoofden van huis
houdingen met rust gelaten werden,
terwijl het in de rede lag dat de
joodse oorlogsvervolgden evenmin
voor de rechter gedaagd zouden wor
den. Eén en ander houdt in dat de
administratieve rechtsongelijkheid
niet als argument door de justitie
mag worden gebruikt, wanneer die
zelfde justitie eerst zelf aanzienlijke
rechtsongelijkheid in het leven heeft
geroepen.
Discriminatie
Overigens liet de rechtsongelijkheid
als nieuwe seponeringsgrond veel
perspectief. In de wetenschap was het
allang bekend dat er diverse discri
minaties plaats vinden in het
strafrecht. In de eerste plaats door de
strafwet zelf (wat wordt wèl, wat
wordt niet strafbaar gesteld?). In de
tweede plaats door de opsporing:
(iedereen pleegt delicten, wie loopt er
tegen de lamp?) In de derde plaats
door de vervolging: (Wie wordt wel,
wie wordt niet vervolgd, wie weet er
vervolging te voorkomen?) In de
vierde plaats door de bewijsvoering:
(Welke verdachte werkt mee, welke
niet, hoe ingewikkeld is de strafbepa
ling, wat moet er allemaal worden
bewezen?) In de vijfde plaats door de
strafoplegger: (Wie krijgt een boete,
wie een gevangenisstraf).
Stap voorwaart»
Erkenning van rechtsongelijkheid
als grond voor seponeren is een stap
voorwaarts in het terugdringen van
willekeur die vooral de opsporing van
strafbare feiten betreft. Mogen wij
van de minister van justitie een na
dere uitwerking van anti-discrimina
toire toepassing van de strafwet tege
moet zien?
De Premier ontkende dat de beslis
sing om niet te vervolgen beïnvloed
was door het verzet tegen de volks
telling. Telkens benadrukte hij de ad
ministratieve moeilijkheden en de ad
ministratieve reden om niet te ver
volgen.
Een tragisch én veelzeggend argu
ment. Waar het de oppositie vooral
om ging, was de macht van de admi
nistratie, van de bureaucratie. Nu
blijkt deze administratie, deze bu
reaucratie, het ook in z'n macht te
hebben om een dikke spaak in het
wiel der vervolging te steken; een
vervolging waarmee ieder bedreigd
werd die onwillig was de over
heidsmacht verder met informatie te
voeden ten koste van de privacy der
burgers.
„Uitzonderingen"
Ten slotte: van meer zijden is ge
wezen op de onjuistheid dat de lan
den die het Europees Verdrag tot be
scherming van de rechten van de
mens en de fundamentele vrijheden
van 1950 ondertekenden, zich specia
liseren in het uitbreiden van de „uit
zonderingen" op de gewaarborgde
rechten van de mens.
Er dient integendeel voorrang gege
ven te worden aan het versterken in
de nationale wetgevingen van de
rechten van de mens zélf; in concreto
betreft het het recht op eerbiediging
van het privéleven, artikel 8. Hoe een
wetgever de kous op de kop kan krij
gen door de rechten in te ruilen voor
d uitzonderingen erop, leert de Ne
derlandse volkstelling 1971.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM/BUSSUM De kerst-inns die de afgelo li
feestdagen in meer dan vijftig plaatsen in ons land zijn gehou fc
hebben een overweldigende toeloop te verwerken gekregen. IN tT
bejaarden, kamerbewoners en buitenlandse werknemers kwal
vaak ook héle gezinnen opzetten om eens een kijkje te nemen
zo'n ..alternatief" kerstfeest.
de zich dan ook zeer tevreden,
het volgend jaar heeft hij al
nieuw plan uitgedacht. Een
plan, zoals hij het zelf noemde
heer De Ruiter, die al zo'n 15
zend-amateur is, zou dan willen
er in iedere kerst-inn een zend-i
teur zit, zodat men over het
land een radio-netwerk van
krijgt.
Óp die manier kan men tusse
kerst-inns contact onderhouden
allerlei informatie uitwisselen
de gang van zaken. Verder opp
hij het idee, dat het goed zou
dat bijvoorbeeld in het voorjaa
initiatiefnemers van de kerst-ini 1
de verschillende plaatsen by el
kwamen om eens over eikaars ,je
ringen te praten. Dat lijkt hem m
zonder zinvol, want in nog veel
plaatsen kunnen kerst-herb«
worden opgezet.
In Den Haag was o.a. in de KI kj
terkerk een kerst-herberg, waar
de afgelopen dagen vrij druk is
weest. Ook hier een afwisselend
gramma van solo-toneel, kamer eJ
ziek en zang. Er werden maaltijd
verstrekt en het aantal bezi
lag boven de 1500.
Meer dan honderd
ieerden er gehouden
Over de honderd Kerst-inns waren
open, waar men op een anderé wijze
het kerstfeest kon vieren dan tot nu
toe meestal gebruikelijk was. Het
idee van een Kerst-herberg, vooral
bedoeld voor mensen, die anders de
kerstdagen in eenzaamheid zouden
moeten doorbrengen, maar voor wie
nu een onderkomen was, heeft de
laatste jaren zo'n enorme vlucht ge
nomen, dat op de lijst van landelijke
'kerst-inns elke provincie (behalve
Friesland, waar men geen gegevens
.van had) een of meer keren verte
genwoordigd was.
Het centrale kerst-inn-nummer in
Bussum (0215914775) werd afge
lopen dagen gebeld door meer dan
honderd mensen, die wilden weten,
waar ze in hun woonplaats naar toe
konden gaan tijdens de kerstdagen.
Op de kerst-inn in Busum zelf wa
ren vorig jaar 2000 bezoekers. Dit
jaar telde men rond de 55C0 mensen.
In 't Spant, dat dag en nacht voor
iedereen open was, heerste een ge
zellige sfeer, waarbij vooral opviel,
dat er veel buitenlandse werknemers
(ruim 300) waren. Programmapun
ten waren onder meer een Marok
kaans muziekgroepje en volksdansen
door Philipijnse verpleegsters.
Zendamateurs
Ook in Apeldoorn, waar vier kerst-
herbergen waren, is het erg goed ge
lopen. Dag en nacht was er sprake
van een goede bezetting. En vooral
in gebouw Sjaloom, waar voor de
derde keer een kerst-inn was, was
het bijzonder druk. In totaal wer
den tegen de 4000 bezoekers geteld
De heer R. J. de Ruiter, voorzitter
van de plaatselijke werkgroep, toon-
Tot slot Leiden, waar de kerst
in een oud schoolgebouw werd
houden. Hier telde men ruim
mensen, onder wie bejaarden,
deren uit het woonwagenkamp,
tenlandse werknemers en hele ge er
nen. Het is allemaal erg goed de
lopen, vooral ook door het aar aa
van een zeer gevarieerd progran jj*
bestaande uit films, experimei^
toneel, muziek en cabaret.
Rest ons nog te vermelden, da
het gehele land de inzet van de p
willigers enorm is geweest. En igl
hen is het met name te danken, os]
veel mensen, die anders met
Kerstdagen in de kou zouden s'.
nu konden worden opgevangen
een ruimte hadden, waar ze
konden thuisvoelen en aandach
hen werd besteed.
Zandloper
Vul horizontaal in: 1. grondslag, 2.
noodlot, 3. gil, 4. foedraal, 5. troefkaart,
6. medeklinker, 7. medeklinker, 8. tam,
9. soort kers, 10. hijswerktuig. 11.
schampere opmerking, 12. Spaans
paard.
Bij juiste invulling leest men verti
caal 13 de naam van een zoogdier.
Oplossing vorige puzzel
1.1, Z as. X. rat, 4. broo, 5. otter, 6. ta
rief.
TARBOT
Van een verslaggever
AMSTERDAM Koningin Juliana heeft in een kerstbood
schap (op Eerste Kerstdag voor de drie Hilversumse radio
zenders uitgesproken) een beroep gedaan op overheden en
particulieren om aan de voortgaande vervuiling van deze
wereld een einde te maken. De koningiq zei dat het in onze
macht ligt de wereld te laten voortbestaan.
„Graag wilde ik dit jaar weer wat
zeggen op het kerstfeest. Ik luisterde
op weer een nieuwe manier naar de
woorden uit de kerstboodschap:
„vrede op aarde". y
We weten langzamerhand allen,
dat het woord „vrede" hier een veel
vollere betekenis heeft dan in onze
taal. Het bevat alles, wat men ie
mand kan toewensen: welzijn, ge
zondheid, geluk, tot je recht komen,
beminnen en bemind worden, inner
lijke zekerheid over de zin van je
leven, naar je doel en bestemming
toegroeien, vervulling van je idea
len, dat alles en nog meer. En dat
op aarde.
En hoe staat onze aarde er voor?
Zullen we er op kunnen blijven le
ven? Is ze misschien binnenkort
dood?
We grepen in in haar zelf, in haar
planten- en dierenrijk. Een steeds
talrijker mensdom deed dit steeds
intensiever. We gebruikten de aarde
terecht, maar misbruikten haar
evenzeer. Veel van wat we deden
was zowel knap als kortzichtig en
liep ons dus uit de hand. Dreigen we
soms bij miljarden van gebrek om te
komen in het vervuilde zog van de
techniek? En dit alles is dan nog des
te onrustbarender in een wereld
waarin men bovendien nog steeds
elkaar wantrouwt en naar de keel
«vliegt. De bedreiging van het voort
bestaan van onze wereld is nu tot
ons doorgedrongen. Het was voor
velen een schokeffect
Wij de gehele mensheid zijn
ons min of meer plotseling bewust
geworden, dat wij formidabele pro-
belemen moeten oplossen, in de
naaste toekomst, willen we inder
daad op aarde kunnen voortbestaan.
Ons overweldigend grote en groeien
de aantal heeft, naar men telkens
hoort, binnenkort allerlei grondstof
fen, zoals b.v. de brand
stoffen, opgebruikt, terwijl de tech
niek daar evenzeer steeds meer van
doet opeisen en toch maar in steeds
razender vaart verder gaat- blinde
lings meestal. Onze toekomstige
voedselvoorraden baren nog ernsti
ger zorgen dan de tegenwoordige, en
wat er nog is. raakt steeds ongelij
ker verdeeld over de wereld. En bij
dat alles vervuilen we alles en be
dreigen daarmee onze pezondheid en
die van moeder aarde op grote
schaal.
„Wij ziin in Gods hand. dit stel ik
voorop en niet als vaee troost ach
teraan omdat het voor mii zekerheid
Is. Levend of eestorven. in vreugde
®n leed. we ziin in Gods hand. Dit
^tekent, voor e'k van ons. uiteinde-
"*k: vrede in die ruimste zin.
"'aar: voor dp mens is er eeen vre-
a's hii dit niet ze'f wil. als hij
niet aan mee werkt, er tegenin
"aat.
We leven in een tijd van grote
overgang. We zijn in een stroomver
snelling vol draaikolken van ver
warring. Alles blijkt telkens weer
vergankelijk, zelfs de eeuwige waar
den Kunnen het lijken.
We leven in 't grensgebied tussen
een voorbije tijd en een toekomst
vol huizenhoge, hemelhoge vraagte
kens, die een toekomst kan zijn van
worden of vergaan.
Voor wie er in een vage angst
voor de toekomst leefden, zijn alle
onheilsvoorspellingen een houvast.
Ze zeggen: dat is het nu, waar we
bang voor waren. Maar angst was
nog altijd de slechtste raadgever.
Die raadt aan tot paniek, of tot
ogen sluiten of tot moedeloosheid.
Het gevolg zou dan zijn alsof men
voor 't leven de dood koos. En dat
zou 't tegendeel zijn van onze be
stemming.
Maar door de schok van dit moge
lijke toekomstbeeld ziet men 't ge
vaarlevensgroot. Dat is op zich
zelf alleen maar heilzaam. Maar 't
mag ook niet voor ons oog tot een
monster uitgroeien, dat ons machte
loos maakt. De leefbaarheid van de
wereld hangt af mede van de instel
ling van ieder van ons.
Er is dadendrang. Mensen gaan
over tot daden. Het is aan alle over
heden en particulieren, alle hersens
en handen ter wereld om samen de
ze wereld-taak tot een goed einde te
brengen en een goed begin voor de
verdere tijd mogelijk te maken. De
mensheid heeft "t in eigen hand. We
tenschap en techniek en de vinding
rijkheid van onze hersens kunnen 't
aan. Als de overtuiging er maar is,
dat het kan. Als de wil er maar is
om het te winnen.
Iedereen heeft bovenal in eigen
hand het wapen van zijn geestesin-
stelling. Daarmee beïnvloedt hij de
algemene geestesgesteldheid. Allen
kunnen door dingen te doen of na te
laten doeltreffend vechten voor onze
algemene zaak."
't Is een kwestie dus van alle
hens aan dek: om onze prachtige
aarde te redden, in wereldwijde sa
menwerking, in intens, effectief sa
mengaan.
En daar we dit gemeenschappelijk,
als een wereld, zullen moeten vol
brengen, is 't dan te boud om daar
bij te denken: wat een gelegenheid
biedt dit, wat een kans ligt hier in,
voor wereldwijde saamhorigheid en
kameraadschap?
En velen ziin ergens in de diepte
van hun hart blij, dat ze dit mogen
doen. Want de mens wil leven voor
een verwachting.
't Gevaar voor deze gemeenschap-
peliike actie, is de mensheid zelf.
dus wij allemaal verdeeld als we
ziin door vermeende eigen belangen.
Onze kortzichtigheid en eigengereid
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Het ministerie van
sociale zaken gaat sociaal-weten
schappelijk onderzoek, verricht door
de vakcentrales, subsidiëren. De mi
nisterraad heeft dit besloten. Het on
derzoek zal worden verricht door een
stichting die daarvoor speciaal door
de gezamenlijke vakcentralen NW,
NKV en CNV is opgericht.
De ministerraad heeft voorts be
sloten het verdrag inzake de nacht
arbeid van vrouwen in de industrie,
op te zeggen, dit op advies van de SER
en de commissie arbeidspositie vrou
wen en meisjes. De ministerraad
meent dat hel verdrag discrinvnerend
werkt, Ook belemmert het bepaalde
arbeid van vrouwen terwijl dat werk.
gezien de arbeidsmarkt, best wense
lijk kan zijn.
TN«rsr--
j—js.8. •KJ'jl-J*. ...j. v> JÜ-
NED. HERVORMDE KERK
Angenomen: ben. tot vlootpred., A.
M. Kalkman te Eibergen.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Kamperland, dr. Y.
Feenstra v.h. docent aan de Congole
se vrije universiteit, wonend te Zand-
voort: te Hilversum, dr. F. H. von
Meyenfeldt, godsdienstleraar aldaar.
GEREF. KERKEN (VRIJGEM.)
Beroepen: te Kaapstad (Z. Afr.), D.
Los te Den Haag-West.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Rotterdam-C., J. J.
Rebel te Hilversum.
Met Christus begint het Nieuwe Testament, of beter gezegl
Het Nieuwe Verbond. Maar is dat niet gebaseerd op de basis va
Zijn vergoten bloed? Inderdaad, maar toch begint het niet bij ha
kruis, maar bij de kribbe, niet op het moment dat het bloed ver
goten wordt, maar waarop het gegeven wordt. Over de kribb
valt reeds de schaduw van het kruis. Maar het Nieuwe Verbon
staat niet los van het Oude Verbond. Christus plaatst zich onda
dat Oude Verbond, omdat Zijn volk geplaatst is onder dat Ver
bond. Daar vertelt juist Lucas, die zijn evangelie schreef voor di
niet-Joden dat Christus besneden werd. De christelijke kerk mot
weten dat zij een Joodse Heer heeft. Maar al te vaak heeft d.
kerk in de loop van haar geschiedenis haar Joodsé afkomst wil
len verdonkeremanen. Maar altijd kwam zij dan in direct conflk
met het begin van het NieUwe Testament. Christus wordt besni
den. Hij draagt in zijn lichaam het teken van het Verbond, va
het Joods-zijn. Hij schaart zich aan de zijde van het meest ve
schopte volk in de geschiedenis om ook, daardoor te bewijzen de
Hij gekomen is voor de armen, de verschopten, de eenzamen, i
zoekenden. Hij staat niet aan de kant van het werelds gezai
maar. aan de kant van de gezagslozen om hen het hemels geza
te openbaren. y
We lezen vandaag: Romeinen 8 vers 9 tot 13.
Als je jezelf als het middelpunt
van de wereld ziet, blijk je altijd op
je eigen ondergang aan te sturen.
Dit kan gestopt worden en dat ge
beurt pas radicaal als je die ander
in het middelpunt ontdekt... Bij het
bliksemlicht van kerstmis, dat het
grootste, het schokkendste effect in
heel het wereldgebeuren aankondig
de. En ai die anderen, je medemen
sen, naast hem. Hij staat klaar, ons
te helpen. Dan zie je ook, dat wie
leven of „eigenbelang" zal willen
verliezen, het juist zal behouden.
Voor wie duidelijk, echt, de keus
ziet tussen 't er-op-of-er-onder bij
het aflopen van een oude tijd en de
mogelijkheid van nog een toekomst.
Van een toekomst vol van nu nog
fantastisch lijkende mogelijkheden,
waaruit we wijselijk de beste zullen
moeten kiezen. Een toekomst voor
verdere, latere geslachten dan de
nabije: voor wie deze keuze-moge
lijkheid ziet, voor die is er bemoedi
ging. En wel deze: dat Christus'
komst aantoont, dat wij, de wereld,
voor God de moeite waard blijken
om gered te worden. Hij wil ons
behouden en ons bevestigen. En vre
de, ja, ook op aarde. Hij geeft ons,
met onze geest en onze middelen, de
kans om uit het moeras te komen en
deze prachtige planeet goed te on
derhouden, te gebruiken en te ont
wikkelen.
Ieder van ons zal eens deze wereld
verlatenen ik voor mij zeg volko
men overtuigd: naar een beter, ho
ger leven. Maar dat is geen reden
om deze aarde, die ons toevertrouwd
is, niet te laten voortbestaan. On
danks de spanning tussen haar be
staan en haar vergaan, ligt het in
onze macht haar te redden. Ik wens
u allen goede kerstdagen, en een
nieuw jaar van „vrede".
heid, wij zelf zijn de vijand van ons
eigen behoud en 't leven van 't ge
luk op aarde. Deze kleinzieligheid
zal het veld moeten ruimen, zal het
niet kunnen houden willen wij
het winnen. Die is tenslotte ten dode
gedoemd of... wij zijn het.
Wel zal het grote geestkracht van
ons allen vergen: wijsheid, stand
vastigheid, grote openheid en zicht
op wat ons allen samen raakt.
