Eenzaam dennetje zat opeens vol sterren BOEKEN Begroeiing zou dijk verzwakken GEMENGD TRIO Niet piekeren maar puzzelei IJssel meer zoom weldra kaler? Het mooiste Kareltje Knetter en de blauwgeruite kiel TUSSEN ENKHUIZEN EN HOORN VRIJDAG 24 DECEMBER 1971 door T. Slijk Temidden van grote denne- bomen stond het kleine den netje een beetje verdrietig in het donkere bos, want hij had zojuist gehoord, dat 't af scheid van zijn grote vrienden niet lang meer op zich zou laten wachten. Verderop in het bos waren de houthakkers al druk bezig met het kappen van flinke en volwassen bomen, want 't liep tegen Kerstmis en 't den netje begreep, dat hij nog te klein was om te worden ver sierd met ballen en slingers. Een grote denneboom. die hem vaak tegen kou en storm beschermd had. merkte, dat zijn kleine vriendje er wat triest bij stond en hij sprak: ..Kom, kom dennetje, je moet niet bedroefd zijn. Heus, jouw tijd komt ook. Eens zul jij in volle glorie op een kerstfeest pronken. „Ja, dat weet ik wel, maar ik zal jullie zo erg missen". „Dacht je, dat wij jou niet zouden missen? Je was altijd even lief en aardig, maar je moet nu tonen, dat je flink bent. Afscheid nemen doet al tijd een beetje pijn. maar als wij hier eeuwig zouden blijven staan, zou jij nooit de kans krijgen om volwassen te wor den. Wij ontnemen jou alle licht en lucht en bovendien is er niet genoeg voedsel in de grond voor ons allemaal. In 't begin zal 't misschien een beetje eenzaam voor je zijn, maar spoedig zul len er weer nieuwe dennetjes om je heen groeien". „Dat is zo", antwoordde 't dennetje en dapper strekte hij zijn groene takken uit. Toen 't ogenblik van afscheid was ge komen en de grote dennen rondom hem werden gekapt, viel 't de kleine den wel moei lijk om niet in huilen uit te barsten. Daar stond hij nu, he lemaal alleen in een grote open plek van 't bos. Nieuwsgierig kwam een eek hoorntje naderbij. „Hallo", zei hij vriendelijk, „je voelt je ze ker wel eenzaam, nu al je grote vrienden vertrokken zijn, hè?" „Ja, zeg dat wel. En ik heb 't nog koud op de koop toe". „Dat begrijp ik. Je mist nu de bescherming van de grote den nen en bovendien zal er wel sneeuw komen". „Zou je denken, dat we een witte Kerst krijgen?" „Vast wel. De lucht is zo grijs en mijn velletje is zo springerig. Maar ik moet nu gaan, ik kom morgen nog eens kijken, hoe je 't maakt". En weg was de eek hoorn. Van kou viel t dennetje korte tijd later in slaap en hij be merkte helemaal niet, dat 't be gon te sneeuwen. Zijn takken werden langzaam aan helemaal wit en toen hij na een heerlijke droom zijn ogen opende, keek hij verbaasd om zich heen. „Zou dat nu sneeuw zijn?", mompelde hij zachtjes voor zich heen. „Ik dacht, dat 't dan ijzig koud zou zijn, maar ik heb 't heerlijk warm". „Dat klopt", sprak 't eek hoorntje, dat zachtjes naderbij was komen huppelen, „de sneeuw houdt je warm". „Ik zie er zeker wel een beet je raar uit, nu ik in plaats van groene witte takken heb, hè?" vroeg 't dennetje een beetje verlegen. „Hoe kom je erbij?" Je bent juist een prachtige kerstboom geworden en 't lijkt net of je veel groter bent geworden". 't Maantje stuurde zijn flon kerende stralen naar de aarde en tooitoen had 't boompje ineens allemaal heel kleine zil veren sterretjes. De houthakker, die zich huis waarts spoedde, bleef staan bij 't zien van die prachtige kleine denneboom. „Jij hebt geen piek en geen slingers of ballen, maar je bent de mooiste kerstboom, die ik ooit gezien heb. Wat zou ik graag zo'n kerstboom in mijn kamer hebben. Wat een pracht en wat een flonker!" 't Eennetje was erg trots en hij voelde zich een beetje warm worden onder de bewonderende blikken van de houthakker. Maar even later begreep hij er niets meer van. De houthakker haalde zijn spa te voorschijn en begon zijn wortels uit te gra ven. „Wat gaat hij nou met me doen?", dacht 't dennetje onge rust. „Ik ben immers nog veel te klein om als kerstboom dienst te doen? Ik kan toch nooit al die versieringen hou den? Mijn takken zouden vast breken!" Een vertrouwde puz zel, meisjes en jongens. Jullie zullen er geen moeite mee hebben, de verschillende afbeeldin gen te herkennen. En de pijltjes geven aan, waar je de gevonde-i namen moet invullen. Willen jullie de hele puzzel insturen? Graag zo vlug mogelijk, want ook in de nieuwe weck moet ons hoekje een dag eerder verschijnen Maar de houthakker had een ander plan met de boom. Hij groef hem met wortel en al uit de grond, nam hem mee naar z'n huis en plantte hem stevig in zijn tuin. En terwijl de maan het dennetje weer verlichtte, ging de houthakker zijn huis binnen en kwam even later met zijn beide kinderen naar buiten. „Waar is de verrassing dan?" vroegen ze en toen opeens zagen ze het dennetje staan. „O, vader, wat is dat een leuk kerstboompje. Kijk eens hoe hij flonkert? 't Lijkt wel of hij echte lichtjes heeft!" „Daarom bracht ik hem mee uit het bos. We zullen hem hier laten opgroeien en misschien kunnen we hem dan volgend jaar binnen zetten en versie ren". „Maar vader, ik vind hem zo veel mooier", zei de jongste van de twee. „Je hebt eigenlijk gelijk, jon gen. Dit boompje is net zoals 't kerstfeest behoort te zijn, zon der opsmuk, en vooral vredig. Want 't kerstfeest moet een feest zijn van eenvoud en dit boompje zal ons ieder jaar weer opnieuw herinneren aan 't Kindje Jezus, die ook heel een voudig en nederig in. een stal werd geboren". En toen de houthakker 't lied aanhief van „Stille Nacht, Hei lige Nacht", zongen de kinderen direct mee. En 't kleine Kerstboompje wilde nu niet ruilen met die prachtig versierde bomen, die rond de Kerst in de huiskamers staan. Want hij beleeft ieder jaar opnieuw weer het Kerst feest met de houthakkersfamilie en hij is best tevreden met zijn eenvoudige versieringen die niet door mensenhanden, maar al leen door moeder Natuur wor den aangebracht. Beste meisjes en jongens, Tante Chris heeft het, zo vlak voor de feestdagen, niet plezierig. Zij is ziek. Of het de Spaanse, de Hongaarse of gewoon de Holland se griep is, weten we niet Ze ligt er natuurlijk over te piekeren, dat zij jullie brieven nu niet kan be antwoorden. Ook heeft tante Chris nog niet kunnen uitzoeken wie deze week de prijswinnaars zijn. Laten we hopen dat zij vlug op knapt en in de Oudejaarskrant het draadje met jullie weer kan op nemen. Intussen wensen wij-van- de-krant al haar jonge vrienden en vriendinnetjes fijne Kerstdagen toe, zo stralend als de kaarsen maar kunnen schijnen. En dat jullie dit feest mogen beleven als iets dat je van binnen heel blij maakt. Probleem 1. Lange woorden. We leven in de tijd van de lange woor den. Hoe langer, hoe fraaier (en hoe onduidelijker). Maar enerzijds weet men, dat woorden er zijn om zijn ge dachten te verbergen en anderzijds wist Goethe reeds, dat, waar begrip ontbreekt, te juister tijd een woord wordt geschapen. Nu wordt van u verlangd, uit de 24 letters van „Niet piekeren maar puzzelen" een zo lang mogelijk woord te vormen. In dat woord mag derhalve slechts één U voorkomen, maar men mag 2 A's, 6 E's, 2 I's enz. in zijn oplossingswoord gebruiken. Probleem 2. De deling van de kerst boom. Nu het woud steeds schaarser wordt omdat wij meer van beton en as falt houden, dreigt de noodzaak, binnen afzienbare tijd, gemeenschapskerstbomen te kopen omdat er voor ieder gezin on voldoende van deze dan zeldzame naald bomen aanwezig zullen zijn. Deze droe vige gedachte is vastgelegd in de volgen de deling: Deze deling gaat op (dus de rest is nul). Elke verschillende letter stelt een ver schillend cijfer, elke zelfde letter een zelfde cijfer voor, alles in ons gebruike lijke tientallige stelsel. U ziet, dat er negen verschillende let ters zijn in deze deling; één cijfer komt er dus niet meer in voor. Dat cijfer kan óf 5, óf 6, óf 7 óf 9 zijn. Er zijn dus vier onafhankelijke oplossingen. Probleem 3. Het damtornooi. Na een zware dampartij droomde ik 's nachts van een tornooi tussen de oudere dam mers Vos. Roozenboom, Raichenbach, Ghestem. Keller en Raman. In mijn droom speelde zich het gehele tornooi af. Vos maakte al zijn partijen remise be halve tegen Roozenboom. Aan het einde deelden Vos en Raichenbach de laatste plaats. Roozenboom speelde driemaal re mise, maar niet tegen Raman. Raichen bach speelde slechts tweemaal remise. Remise werd ook de partij Ghestem-Ra- man. In totaal werd achtmaal remise ge&peeld. De beide verliezers ontmoetten elkaar in de eerste ronde. Uiteraard werden vijf ronden gespeeld. In elke ronde werd ten minste éénmaal remise gespeeld. En ieder van de zes spelers maakte ten minste éénmaal re mise in twee opeenvolgende ronden. Ten slotte waren er twee winnaars met een gelijk aantal punten. Zij speel den echter niet in de tweede ronde tegen elkaar. Wel herinnerde ik mij ook nog, wie van de twee winnaars van de ander won. Toen ik wakker werd, slaagde ik er niettemin in, met deze schaarse gege vens het gehele verloop van de wedstrijd te reconstrueren. Gevraagd wordt, hoe elke ronde ver liep. U weet, dat bij dammen winst twee punten, remise 1 punt en verlies nul pun ten oplevert. Men kan dus de oplossing als volgt weergeven (dit voorbeeld is uiteraard niet juist): Ronde 1. VosRachenbach 11; Roo zenboomKeiler 20; GhestemRaman 2—0. Ronde 2enz. Elk van de drie problemen kan ten hoogste drie punten opleveren. Deze pun ten zijn bestemd voor onze doorlopende ladderwedstrijd, waaraan U steeds kunt gaan deelnemen. De punten, die U ver werft worden op uw persoonlijke kaart genoteerd. Indien u doorgaat met op lossen stijgt uw puntentotaal zó lang tot geen der andere ladderklimmers een ho ger totaal heeft dan u, waarna u derprijs krijgt toegezonden en v nul punten onderaan begint. Wilt u voor deze serie een i ringscijfer (1 als laagste, 10 als 1 waardering) geven? De oplossingen dienen uiterlim vier weken binnen te zijn op hel mr. G. van Vorden, p/a postbu Warnsveld. Op briefkaart of briel dient NIET PIEKEREN MAAR p LEN te staan, terwijl in uw schriji volledige naam (alle voorletters e jesnaam van de gehuwde oplosse adres in blokletters behoren te i schreven. Geeft u vooral ook op wijzigingen in naam en/of adres o. ook als u in lange tijd niet inzond Niet alleen uw oplossingen, da uw op-, aan- en bemerkingen t, telijk welkom, hetzij deze kritiek den, hetzij zij tot de luim bijdraj als u vragen heeft (bijvoorbeeld i hoogte van uw puntentotaal bent), dan is een zegel van 30 uw oplossing voldoende om mij m,r, te laten doen, uw vraag te beantw ,e Rest mij, u allen een harmonise! in 1972 toe te wensen. MR. G. VAN Vdf Hanneke Lafeber schreef dit ge dichtje: Het mooiste Is de oude stal, waar 't wonder nu geschieden zal, waar wordt geboren het Christus kind, in kou en wind. Muziek >8 't geblaat der schaapjes, de trommel: het stampen van de os. Het kindje is al goede maatjes met d'ezel, de schaapjes en de os. Dan komen de herders van Efratha en brengen wat schapenmelk mee; zij zingen een liedje van tra-la-la en stellen het kindje tevree. De wijzen uit 't Oosten die komen ook en brengen goud, mirre en veel wierook. Suja, suja, kindje, slaap nu stil. Stilkens slaapt het kind, dat later zonden vergeven wil. Puzzeloplossing De zes dierennamen die in de puzzel van de vorige week waren „verstopt", zijn: rat, mol, vos, hius, uil en kip. >b'! en 31. „Wat gek is datdacht Kareltje plotseling. „Die balk- drager daar in de hoek zit een beetje scheef. Die sluit niet. Zou-ie soms vermolmd wezen? Dat zou best kunnen, want hij is al eeu wenoud". Nu zijn vermolmde balkdragers natuurlijk geen zaken om achteloos langsheen te flaneren, want als een drager eenmaal goed vermolmd is, dan draagt-ie niet meer zo best. Tot die slot som kwam de pientere Kareltje ook en het was met enige angst, dat hij de woorden uitsprak: „Oei, jongens! Da's gevaarlijk! Die balk daarboven hangt misschien wel vrij in de lucht te zwiebelen. Stel je voor, dat-ie naar beneden komt tuimelen. Als het dan een beetje tegenzit, krijg ik nog de hele bovenverdieping op mijn hoofd!" Nu was Kareltje echt geen jongen, die het leuk vond bovenverdiepingen van huizen op zijn hoofd te krijgen. Hij zette zich daarom op zijn knieën voor de balkdrager en begon dit stuk hout aan een nauwkeurig onderzoek te onderwerpen. Voorzichtig zette hij zijn handen erop en toen bleek gelukkig al gauw, van vermolmd hout geen sprake was. De balkdrager was zo [g, en massief alsof hij pas gisteren door de timmerman wasi foj verd. Hij zat alleen maar wat scheef. Kareltje duwde en]er wat aan om te proberen of hij het ding op zijn plaats kon 1 j Daarom duwde en trok hij als maar harder en tenslotte i ,er zelfs met zóveel vertoon van krachten bezig, dat de opperv] (U, toeschouwer geneigd zou zijn te veronderstellen, dat het ve: ]e gingen deed het huis te slopen. Geen wonder dus, dat er toi gegeven moment een knappend geluid weerklonk en de bal j, opensprong alsof hij een soort deurtje was. Kareltje rolde g weeromstuit achterover op zijn bed. Dat knappende geil gd, dat was natuurlijk een slot! Jongensde balkdrager v een geheim vak! Hiep hoi! Een geheim vak in een oud zee; st huis! Dét belooft wat!" Als je de 'credits' van Sandy Denny's sololangspeler The North Star Grassman and The Ravens (Island ILPS 9165) aan een nader onderzoek onder werpt, moet je je haast afvra gen waarom op de hoes als 'auteur' alleen Sandy Denny vermeld staat in plaats van' Fairport Convention of Fotherin- gay. Eerstens zijn beide gezel schappen in de begeleiding na genoeg voltallig aanwezig en ten tweede klinkt de plaat juist vanwege die Fairport/Fo- therlngay-deelname zeker niet als een bijzonder destillaat van de geheime gedachten van mejuffrouw Denny. Het gaat hier om een kruising tussen de muzikale verworven heden van de beide formaties waaraan Sandy ooit vokale steun heeft verleend. Dat bete kent dus een portie hedendaag se Britse voorzichtig geëlektrificeerde folk van re delijk kaliber: voldoende com- Nieuwe grammofoonplaten posities van Sandy Denny van een tamelijk adekwate „bac king" voorzien door het Fair- port-syndlkaat waarin de onder schatte sologitarist Richarx „the Fly" Thompson een glansrol voor zijn rekening neemt. Verder met Future Games (Reprise REP 44153) door Fleet wood Mac. waarin de „doorge- tripte" Jeremy Spenceh (bottle neck en Jeugdsentiment) inmid dels werd vervangen door gita rist Bob Welch, en de van Chicken Shack afkomstige pia niste Christine Perfect (McVie) aan de groep werd toegevoegd. Niet dat dit voor de muziek ver der zoveel uitmaakt. Het uit gangspunt, De Blues, dat ten tijde van de heerschappij van Peter Green toch al fiks in de. verdrukking was geraakt,wordt hier nog verder aan de kant geschoven dan op de vorige langspeler; driedubbele close- harmony is de boodschap, vrij licht te verteren muziek, die een mengsel behelst van de vroegere Peter Green-bombast (Albatross, Need Your Love So Bad) en bescheiden eigentijdse pop-invloeden. Niet onaardig, maar toch vrij onbetekenend. J. W. M. Soma, het literair magazine, heeft het nov./ dec.-nummer gewijd aan: Vladimir Nabokov, met bijdragen van uiteenlopende auteurs. Uitg. Polak Van Gennep, Amsterdam 120 blz., f 6. Jan van Herpen: 't Is historisch, zestig radiocauserieën over onderwerpen uit de geschiedenis. Uitg. A. Donker, Rotterdam, 128 blz., f 9,50. Herman? van Veen, „grootfotokijkleesboek", waarin allerlei facetten van Herman van Veen en zijn groep worden belicht. Uitg. Andries Blitz, Laren, 160 blz., f 15.- Drs. Herman Cohen: nieuwe vertaling van de uitleg der hexagrammen in het beroemde Chinese werk I Ching, het boek der veran deringen. Uitg. Bert Bakker, Den Haag, 256 blz., f 4,50. Dr. J. van Riemsdijk: Waarom speelt de ekonomie in de beleidsvorming een grotere rol dan de cultuur? Uitg. Ned. Cultureel Contact, Huis Randenbroek, Amersfoort, 46 blz., f 4,50 (giro 48 45 44). Tom Wolfe: De Trip, dramatische repor tage van Isd, speed en gras^ verslindende „freaks". Uitg. Bert Bakker, Den Haag, 400 blz f 19,50. Gladys Mitchell: De onverwachte vakantie, jeugdboek, als eerste verschenen in Nar- dingreeks. Uitg. Classics Lektuur, Naarden (postbus 5028), 128 blz., f 4,50. Bij Classics Lektuur verschenen voorts een aantal popu laire stripverhalen in kleur, o.a. Groot Tar- zan Boek (144 gr. pag f 7,50) en Superman, Batman, Groene Lantaarn en De Flits als beeldverhalen nieuwe stijl, waarin de helden niet meer in buitenaardse toestanden belan den. maar centraal staan in eigentijdse maat schappelijke problemen. Mariette Vanhalewijn: De wijze poes van Janneke, kleuterverhaal met kleurige prenten van Jakllen Moerman. Uitg. Lannoo, Tlelt, België, 5,50, Verscheidene auteurs: Praten over carna val verschenen als nummer van het volks kundig tijdschrift „Neerlands Volksleven". Uitg. Ned. Volkskundig Genootschap, Schelm- seweg 89, Arnhem, f 6, als los nummer te bestellen via storting op giro 53 60 91 t.n.v. penningmeester van genoemd genootschap in Den Haag. de -#■ De met uitroeiing bedreigde struiken en bomen langs de IJsselmeerdijk Enkhuizen en Hoorn. De bomen en struiken langs de waterkant van de IJsselmeer dijk worden met uitroeiing be dreigd. Als minister Drees er ook mee instemt, zullen de meeste de komende jaren worden gerooid. De bedreigde bomen en struiken groeien langs de waterkant van de dijk, gewoon tussen de stenen, die de glooiing vormen. De begroeiing heeft op verschillende plaatsen flinke om vang aangenomen. Ze is ontstaan na dat de Afsluitdijk klaar was en de voormalige Zuiderzee veranderde in een zoetwaterbassin. Het struweel langs de waterkant heeft de dijk een veel aardiger aanzien gegeven, maar deskundigen beweren, dat ze er door verzwakt is. De commissie, die na de overstromingsramp in Zeeland in 1953 werd ingesteld om over de wa terkeringen te adviseren, kwam tot de conclusie, dat het beter is belang rijke waterkeringen vrij te houden van begroeiing. Op punten met be groeiing zou de kans op dijkbreuk groter zijn. Deze richtlijn van de adviescom missie is door rijkswaterstaat door gegeven aan de provinciale besturen, die zijn belast met het toezicht op de waterkeringen. Gedeputeerde staten van Noord-Holland hebben op hun beurt het hoogheemraadschap Noord- Holland Noorderkwartier op het standpunt van de adviescommissie gewezen. Het hoogheemraadschap, belast met de zorg voor de dijken langs het IJsselmeer ten noorden van het IJ, vond dat deze aanwijzingen van hoger hand niet genegeerd kon den worden en maakte daarom plan nen voor het verwijderen van de be groeiing langs de dijken. De bedoe ling is er in de loop van volgend jaar mee te beginnen. Totnutoe zijn er enkele proeven met het rooien geno men. Hiertegen is bezv,—nr gemaakt door één gemeentebestuuimaar Ge deputeerde Staten verklaarden het bezwaarschrift ongegrond. Nu hebben zes kamerleden zich het lot aangetrokken van althans een deel van .de bomen langs het IJssel meer. Ze stelden minister Drees van verkeer en waterstaat vragen over het plan om het stuk dijk tussen Enkhuizen en Hoorn, dat hier en daar een bijna weelderige begroeiing bezit, weer kaal te maken. Door de aanleg van de dijken voor de Markerwaard zal dit stuk straks langs een randmeer komen te liggen en dus niet meer een echte IJssel meerdijk zijn. De bedoeling van het hoogheemraadschap is de dijken langs het water, dat echt IJsselmeer blijft het eerst te behandelen en daarom loopt het groen tussen Hoorn en Enkhuizen waarschijnlijk niet di rect gevaar. Of op den duur alle bo men hier kunnen blijven staan, is nog niet zeker, want ook op de rand meren wordt rekening gehouden met hoge waterstanden, die een sterke dijk nodig maken. De adviescommissie is destijds bij het vervaardigen van haar richtlij nen er van uitgegaan, dat de water keringen bestand moesten zijn tegen de zeer extreme omstandigheden. Daarbij geldt dan, dat de hele keten van waterkeringen niet sterker is dan de zwakste schakel. Maar er zijn deskundigen, die vinden, dat de ad viescommissie van wat al te extreme omstandigheden is uitgegaan. Ze heeft rekening gehouden met water standen, die eens in de zoveel hon derd jaar zouden kunnen voorkomen. Wellicht is het daarom niet direct gevaarlijk om bepaalde richtlijnen wat soepeler toe te passen. Dan kun nen de ontgroeningsplannen voor de IJsselmeerdijken misschien ook een op een zacht pitje gezet worden. Dat zou de zeer velen, die 's zomers van dit groen genieten zeer welkom zijn. De kamerleden hebben minister Drees er op gewezen, dat de dijk Enkhuizen-Hoorn een echte atf is geworden. Zij vragen ook c waar is dat de stenen glooiing en daar al verwijderd is zoda argument, dat de dijk te zwak door de begroeiing, wel erg vi aandoet. Men kon bij het hoogl raadschap gisteren niet zeggen inderdaad stenen zijn wegge Dit wordt onderzocht. Het groen aan de Friese kan het IJsselmeer zou volgens de men van de adviescommissie weg moeten. Het samenwerkifl gaan West-Friesland heeft staat om uitstel gevraagd, men met behulp van Staatsbosb over enige tijd hoopt te kunnen tonen, dat de begroeiing hier kwaad kan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 14