Bevolkingsgroei is verontrustend Nederland geeft hulp in guldens aan Indonesië In ontwikkelde landen ook Wereldraad van kerken in milieunota Giro voor Pedro: halve ton COMMENTAREN De dollar Kerk en Staat Twee CNV-bonden gaan fusie aan Puzzelhoek Een woord voor vandaag alles goed en wel Evangelisclr prijs voor pa BEROEPÏNGSWl' Voorbeeld door andere donorlanden gevolg Vondelingetje WOENSDAG 15 DECEMBfl üVV Dit is het derde deel van de nota „Het wereldwijde milieu, verantwoordelijke keuze en so ciale gerechtigheid", opgesteld door het departement Kerk en samenleving va nde Wereldraad van kerken. Dit is de voorlopige versie, die voor commentaar aan deskundigen is toegezonden en volgende maand in Genève defi- volgende maand in Genève defi nitief vorm moet krijgen. De de finitieve nota zal worden uitge bracht op de milieuconferentie van de Verenigde Naties, volgend jaar in Stockholm. De stand „Actie voor Pedro" is thans f 50.000. De inzameling van Trouw- en Kwartetbladen voor steun aan beide protestants-christelijke scholen in Madrid, die zonder subsi die moeten functioneren, slaat bijzon der aan! De scholen, onderdeel van het pionierswerk van de Spaanse Evangelische Kerk in Spanje, kam pen met ernstige exploitatietekorten. De gehele arbeid van de kleine groep van Spaanse protestanten is aange wezen op hulp van kerken en organi saties in het buitenland. Met een be drag van een ton onstaat er armslag voor beide scholen, waar één leerling gemiddeld duizend gulden per jaar kost Verbeteringen ten opzichte van de accommodatie van beide scholen is mede urgent. Vandaar de actie „Giro voor Pe dro". Giften blijven zéér welkom via bet centrale gironummer van de NV De Christelijke Pers in Amsterdam, 1.69.09.68, dan wel via het hoofdkan toor van de Ned. Middenstandsbank in de hoofdstad, rekeningnummer De Chr. Pers .97.36.60.768. De sterk toenemende groei van de wereldbevolking schept een aantal dringende problemen. De deskundigen zijn het er niet over eens hoeveel mensen de aarde kan onderhouden, maar zij menen allen dat er een plafond is. De bevolkingsgroei moet dus onvermij delijk ergens ophouden. Waar de grens ook mag liggen, wij twijfe len er niet aan dat wij het kritische punt in een veel te snel tempo naderen om er gerust op te blijven. De druk op de beperkte hulpbron nen wordt groter, zowel door de toe nemende aantallen mensen als door het steeds meer verhoogde gebruik per persoon. Hoeveel mensen op de aarde of in een bepaald gebied kun nen leven, hangt voor een deel ervan af, hoeveel zij consumeren en vervui len. Dat betekent dat bevolkingsgroei in geïndustrialiseerde samenlevingen, waar consumptie en vervuiling per hoofd groot zijn, een niet minder dringend probleem is dan in ontwik kelingslanden. Snelle bevolkingsgroei in ontwikke lingslanden eet hun economische vooruitgang op en frustreert daardoor wreed hun hoop op ontwikkeling. Be volkingsgroei in ontwikkelde landen vergroot hun toch al onevenredige consumptie van 's werelds hulpbron nen, en frustreert daardoor de hoop van de ontwikkelingslanden op een beter aandeel daarin nog verder. Een afnemen van de wereldbevol kingsgroei is onvermijdelijk. De vraag is alleen of dat zal gebeuren door ziekte, honger en oorlog, dan wel of een planmatige beperking kan worden bereikt zonder dat er rampen gebeuren. Bevolkingsgroei draagt, samen met het wegtrekken uit het platteland, bij tot het opeenstapelen van mensen in steden in steeds benauwder omstan digheden. Boven een bepaald niveau blijken de gevolgen van een dergelij ke dichtheid van menselijke wezens voornamelijk ongunstig te zijn. Het wordt steeds moeilijker, het vereiste peil van openbare voorzieningen te bereiken. De verveelvoudiging van stedelijke problemen in onze tijd be wijst op dramatische wijze de nood zaak van bevolkingsbeperking. Gezinsplanning, het vrijwillig ver groten van de periode tussen de ge boorte van kinderen, is een noodzaak, maar het is niet hetzelfde als bevol kingsbeperking. Zelfs bij algemeen toegepaste gezinsplanning kan een bevolking doorgaan met groeien, om dat de mensen grote gezinnen willen hebben. Het recht van ouders, te be slissen hoeveel kinderen zij zouden willen hebben, is altijd opgevat als onderdeel van de rechten van de mens. Maar dit recht behoort niet te worden uitgeoefend los van het recht van kinderen op lichamelijke, maat schappelijke en geestelijke gezond heid, op een omgeving die gelegen heid biedt voor de vervulling van hun menselijke mogelijkheden. Beperking De verklaring van president Nixon dat de Ver enigde Staten de dollar nu dan toch zullen devalue ren als bijdrage tot een oplossing van de interna tionale valutacrisis komt weliswaar niet onver wachts, toch is zij nog een verrassing. Immers, tij dens de jongste besprekingen van de „Groep van Tien" in Rome was wel de bereidheid van de VS om over een devaluatie te spreken aamde dag ge treden, een definitieve toezegging werd alle geruchten dienaangaande ten spijt niet gedaan. Nu is het dan zover. Tijdens een gesprek van niet meer dan tien uur tussen de presidenten Nixon van de Verenigde Staten en Pompidou van Frank rijk blijken alle problemen ineens te zijn opgelost en heeft Amerika zich bereid verklaard de dollar te devalueren. Met welk percentage is niet bekend. Noch wat de eisen van de VS zijn tegenover deze stap. Met name staat niet vast op dit moment wat de andere valuta's zullen moeten doen als tegen prestatie. Noch welke handelspolitieke afspraken zijn of zullen worden getroffen. Een zekere terug- Bevolkingsbeperking legt er de na druk op dat ouders het aantal kinde ren krijgen, waarvoor in de wereld behoorlijk kan worden gezorgd. Wil een dergelijke beperking vrijwillig worden bereikt, dan moeten we meer weten over de ingewikkelde redenen Vandaag zou in de Tweede Kamer opnieuw wor den gesproken over de financiële verhouding tussen kerk en staat. De regering en de meeste partijen willen, dat het rijk zijn huidige financiële ver plichtingen jegens de kerken (een volslagen ver ouderde regeling) afkoopt. KVP, CHU, SGP en een minderheid van de PvdA geven de voorkeur aan omzetting van de bestaande regeling in een jaar lijkse uitkering. Men kent het regeringsstandpunt. In de nota- Witteveen werd een principiële scheidslijn getrok ken tussen allerlei maatschappelijke en culturele activiteiten van de kerk enerzijds, die wel subsi diabel zijn, enanderzijds „het godsdienstige leven zelf". Dit laatste zou zich niet lenen voor financiële steun, omdat de geloofsovertuiging en de geloofs beleving bij uitstek in de persoonlijke levenssfeer van de mens zou liggen. Deze opvatting van „het godsdienstig leven" moge interessant zijn (al is het zeer de vraag, of de kerken er zich in zullen her kennen), relevant is ze beslist niet. Feit is, dat een aantal kerken concreet gevraagd heeft om een regeling conform het rapport-Van Walsum (jaarlijks een uitkering van 50 miljoen). Dan is het niet de taak van de overheid, om te be palen of uitkering voor de kerken wel principieel acceptabel is. Dan behoeft de overheid verder niet te beoordelen, of overheidssubsidie voor de ver zorging van „het godsdienstig leven zelf" (wat dat dan ook wezen mag) een aan het karakter van de kerken wezensvreemd element is. Het is bepaald roerend, hoe sommige Kamerleden de kerken tegen zichzelf proberen te beschermen, maar het is niet in te zien, waarom de overheid die links en rechts aan rijp en groen uitdeelt, plotseling zo erg princi pieel moet worden, als het over kerken gaat. Men dient daarbij te bedenken, dat het rapport- Van Walsum juist niet zonder meer de lijn door trekt van subsidiëring van allerlei maatschappe lijke en culturele belangen naar het godsdienstig leven. Het accentueert de noodzaak van de vrij heid van de kerken en wil daarom een heel andere houdendheid tegenover het op de Azoren genomen besluit is dan ook nog op zijn plaats. i j weien u Desondanks is nu een belangrijke etappe op de waarom mensen grote gezinnen wil weg naar een oplossing van de wereldvalutacrisis len. De wegen naar beperking langs afgelegd. Binnen enkele dagen, wanneer de „Groep deze lijnen zullen lang en moeilijk van Tien" andermaal bijeenkomt, zal het gordijn ^»jmaar Z1^ moeten worden ge- zeker helemaal opgaan en zal de wereld weten °Veel mensen g<,1()ven dat een of an_ waar zij aan toe is. Voor het zover is zal echter dere vorm van verplichte bevolkings- nog wel het nodige werk moeten worden verzet, beperking nodig zal zijn. Welke mate Het mag bijzonder gelukkig worden geacht dat op va.n, staatsdwang is passend? Welke het laatste moment, men kan gerust zeggen om vijf voor twaalf, de Amerikanen hebben ingezien dat de helpende hand door hen moest worden uitge stoken. Was dat niet het geval geweest en hadden de VS coüte que coüte willen vasthouden aan de Onaantastbaarheid van de dollar, het gevaar van een handelsoorlog en van een verstoring van de eenheid in de westerse wereld zou niet denkbeeldig zijn geweest. Het mag zowel president Nixon als i t* j vuui leuereeu uie er dij nen op aai president Pompidou als een verdienste worden aan- dringt hun groei te begrenzen. Dat gerekend dat zij erin geslaagd zijn dit gevaar op in het biizonder duidelijk wanneer het laatste ogenblik af te wenden. een overheersende groep bij een zwakkere groep op begrenzing aan dringt, zoals wanneer zegslieden uit ontwikkelde landen de ontwikke lingslanden vertellen dat hun groei- snelheid te hoog is. De grootste aan sporingen tot beperking moeten uit opzet dan voor de andere collectieve voorzieningen ^et betreffende land zelf komen, wil- geldt. Het pleit niet voor subsidiëring, maar voor en Z1J er ar e wor en §enomen- een jaarlijkse uitkering, wettelijk gefixeerd in een bedrag en gerelateerd aan de historische verplich tingen. Een uitkering die ook, gelet op de verhou- ding tot het totaal van de uitgaven der kerken (nog lossfng°°--a^ ---r-«-«~nan~a -e op-~ middelen mogen worden gebruikt om de noodzakelijke veranderingen in de ontwikkeling van de bevolkingsom vang teweeg te brengen? Hier liggen complexe vragen van sociale ethiek en persoonlijk geweten, die een steeds dringender karakter krijgen, en ernstige discussie in de kerken vereisen. Sommige landen blijven aantallen zien als macht en zijn op hun hoede voor iedereen die er bij hen op aan- Migratie i geen 15 procent), de vrijheid van de kerken niet bedreigt. Is er dus van het standpunt van de overheid weinig reden om bezwaar te maken tegen een jaar lijkse uitkering aan de kerken, iets anders is na tuurlijk, of de kerken er verstandig aan doen, een eventueel aangeboden uitkering te aanvaarden. Te vrezen is, dat ze door die aanvaarding eerder hun wereldgelijkvormigheid vergroten dan hun geeste- lijkse spankracht. Dit zullen zij echter zelf moeten nauwelijks bevredigend,maar met uitmaken. In dit verband kan de vraag gesteld worden, of de kerken in de nota die kardinaal Alfrink en het moderamen van de hervormde kerk aan de Kamer hebben gezonden, niet een onaanvaardbare kniebui ging doen, in zoverre ze in die nota hun hand ko men ophouden als „geestelijke basisgemeenschap pen wier bestaan indirect van groot belang is voor het geheel van de samenleving". De kerken schrij ven, dat „de samenleving in het bijzonder ook ge baat is bij iedere vorm van actief-geestelijk leven, bij iedere vorm van bevordering van het zedelijk en geestelijk welzijn en het wekken van normbe sef en verantwoordelijkheidsgevoel bij de staats burgers". Wij menen: zo niet. De kerk 'zou er misschien op kunnen wijzen, dat de moderne cultuur ook haar leden een bepaald bestedingspatroon oplegt en dat dit misschien de voornaamste reden is, waarom het geld niet meer zo gemakkelijk binnenkomt. Maai de kerk moet zich niet acceptabel trachten te ma ken door het jasje aan te trekken van een van de vele instanties op cultureel gebied. Als ze bij de overheid om geld meent te moeten komen, laat ze daarvoor dan argumenten aanvoeren, ontleend aan haar geheel eigen karakter. Prof. A. W. Begeman (69) overleden AMSTERDAM Op 69-jarige leeftijd is prof. dr. A. W. Begemann, buitengewoon hoogleraar in de ge schiedenis van de antieke en patristi- sche wijsbegeerte aan de Vrije uni versiteit, overleden. Hij werd in 1963 als zodanig benoemd. Prof. Begemann, die in Amsterdam is geboren, studeerde aan de VU klassieke letteren. In 1950 promoveer de hij cum laude bij prof. dr. D. H. Th. Vollenhoven op het proefschrift ..Plato's Lysis". Voor hij tot hoogleraar werd be noemd was dr. Begemann leraar klassieke talen bij het christelijk middelbaar onderwijs in Bandoeng, Baarn, Zwolle, Alphen aan den Rijn en Rotterdam. Zijn inauguratie aan de VU hield de hoogleraar, die vrij gemaakt gereformeerd was, over „de relatie tussen wijsbegeerte en theolo gie en haar belangrijkste gestalten in de Helleense periode van het Oud griekse denken". H'-t Mi "ft rommelen in VPRO-vriida» Van onze radio- en tv-redactie HILVERSUM Na veel gepraat blijft de discussie over de zes overge bleven losse medewerkers aan het ra dioprogramma VPRO-jvrijdag, nog open. Hoewel zowel de losse als de eveneens zes vaste medewerkers blij ven protesteren tegen het ontslag van Jansen van Galen en Proper zijn de resterende zes medewerkers alsnog bereid na 1 januari aan te blijven, als de commisise die de positie van de losse medewerkers binnen de VPRO bestudeert, tot aanvaardbare resulta ten komt. De vier medewerkers die gisteren hun ontslag indienden (onder wie de gebroeders Haasbroek) handhaven dat, omdat zij geen uitzicht op oplos sing van het conflict menen te heb ben. (Van onze soc.-economische redactie) UTRECHT Opnieuw hebben twee bij het CNV aangesloten vak bonden een fusie aangegaan: de Christelijke Bedrijfsgroepen Centrale (CBC) en de Nederlandse Christelijke Bond van werknemers in de Textiel- en kledingbedrijven „Unitas". Gisteren werd unaniem besloten tot de vorming van de Christelijke Be drijfsgroepencentrale Unitas (CBU). Tevoren hadden zowel de voorzitter van de CBC, de heer J, Schotman, als de voorzitter van „Unitas", de heer J. Nieuwenhuis, uiting gegeven aan hun teleurstelling dat de Christelijke Me- taalbedrijfsbond (nog) niet bereid is in deze fusie deel te nemen. De nieuwe bond telt ruim 29.000 leden. In het gezamenlijke congres werd de heer Schotman bij acclama tie tot voorzitter gekozen. De heer Nieuwenhuis gaat per 1 januari met pensioen. van het probleem wordt ook onderstreept door de internationale beperkingen op migratie. Het lijkt onwaarschijnlijk dat verhoudingsge wijs onderbevolkte landen ertoe kun nen worden gebracht het teveel aan bevolking van andere gebieden op te nemen behalve door oorlog en ver overing. Deze houding, de culturele isolatie en de trots die ermee gepaard gaan, zijn voor het christelijk geweten deze feiten moet realistisch rekening worden gehouden. Onder de huidige omstandigheden is migratie als oplos sing van het bevolkingsprobleem een illusie. Honingraat-puzzel Om de cijfers, te beginnen bij en in de richting van de pijltjes, woorden in vullen die betekenen: 1. zwaar donkerbruin engels bier, 2. aangezicht, 3. horizon, 4. iedereen, 5. deel van een klok, 6. insektenverteren- de plant, 7. overmaking, 8. klimtoestel, 9. een der verenigde staten. Oplossing vorige puzzel 1. akela, 2. ketel, 3. etage, 4. leger, 5. alert, 6. gagel. 7. arena, 8. gevat, 9. Ena- re, 10. latei. Israël is in het beloofde land. Het teken van het verbond is steld. Het pascha is gevierd. Het eerste voedsel werd genuti [ke Maar Israël zal verder moeten. Het kan niet voor zijn ver bestaan teren óp deze eerste zegen. De strijd moet beginnen. Maar hoe? De muren van Jericho zijn hoog en sterk. In eeu d( is deze vestingstad niet veroverd. Jozua zit met die vraag zoekt de eenzaamheid om het antwoord te vinden. De schrijver van het boek, dat zijn naam draagt, geeft pn aan wanneer hij het antwoord ontvangt. Niet zolang hij naa grond kijkt, terwijl zijn geest bezig is het probleem te hei wen. Ook niet als hij naar de zware muren kijkt. Ze verb Q] nergens een barst. m. De oplossing komt pas als hij zijn ogen opslaat. Dan sta ngs ineens iemand voor hem. De Vorst van het heir des Heren. De oplossing van onze problemen vinden we niet in steeds i nieuwe krijgsplannen opstellen, ook niet door de moeilijk jn scherp onder ogen te zien. Dat is allemaal niet verkeerd, ma >it« echte oplossing is als we weer Jezus zien, die ons voorgaat q,ra weg van .de overwinning. Ue Wc lezen vandaag Genesis 16:1-7. Gevaarlijk uitstel (2) Prof. Van Niftrik sprak over mini male Gereformeerde reaktie op „Het getuigenis". Ir. v.d. Graaf, voorzitter van de Gereformeerde Bond in de Ned. Herv. Kerk, vertelde, dat Van Niftrik bedoelde: officiële reaktie. Maar er kwam veel in stemming uit de Gereformeerde Kerken, gelfs van hoogleraren. Wie dit waren, bleef achter in de gesloten mond. Dat is nu juist de zwalsfce zijde van de verontrusting in de Gereformeerde Kerken. Ds. L. H. Kwast sprak opde generale synode over een ijsberg, waarvan men op de synode maar een klein deeltje zag. Maar ze zijn er bij honderden in deze kerken. Alleen maar: wie bundelt ze! Waarheid en Eenheid kreeg van een geachte afge vaardigde op de synode een veeg uit de pan, maar dit blad spreekt werke lijk de eenvoudige verontrusten niet zo sterk aan. Van de vereniging Schrift en Getuigenis gaat geen enke le organisatorische kracht uit; het is ^elfs zo, dat velen, die zich sterk op deze vereniging betrokken gevoelen teleurgesteld zijn, omdat men daar niets van hoort. Er moet een bunde ling komen, maar helaas.... Waar zijn de hoogleraren in de Ge reformeerde kerken, die met hun overtuiging voor de dag komen en zich aan het hoofd stellen van hen, die het moeilijk hebben in de ge meenten, omdat ze tegenover theolo gen staan; die zo heel sterk het ge voel hebben: het loopt mis in onze kerken, maar dit moeilijk kunnen verwoorden. Het diepbedroefde schrijven van (ds.) D. J. Couvée zal geen enkel ander effect hebben, dan dat men de „verontrusten" misschien weer eens wat over de haren strijkt. En verder laat men Augustijn, Kui- tert, Wiersinga rustig hun gang gaan. „Tallo,zen met mij zijn geschokt door het jongste uitstel", schrijft Couvée. Was dat nu maar eens heel erg waar, misschien dat er dan nog weer eens een kans kwam voor de Gereformeerde Kerken, om krachtens haar naam en roeping te gaan leven. Nu woekert het kwaad voort, steeds verder! Alphen a.d. Rijn J. H. Noomen NIJMEGEN (KNP) „De ters van de Evangelische Maal pij zouden zich omdraaien i 13j graf als zij zouden horen dat ste prijs van hun maatschappi uitgereikt niet slechts aan een lieke priester, maar zelfs aam ter, een kloosterling", zei de i strantse hoogleraar dr. L. va tot de assumptionist dr. A. Jj Aalst, (50), lector in de oosten logie in Nijmegen, aan wie d« prijs is toegekend in de pr 1969 van dc Evangelische Ma: pij. II Vier inzendingen waren bi komen op de prijsvraag ovei dei vloed van het grieks-dualistis^K; ken op het christendom en opjtf houding van het Grieks breeuws denken, in de „Vreemde verleiding" en „Twf formatie" van prof. dr. H. A.l let, de huidige secretaris vaij van kerken in Nederland, van vier hoogleraren in de 1 prees het geschrift van dr. 1 Aalst: „Aantekeningen bij del sering van het christendom" f reweg de beste van de vier enl dat het in boekvorm zou worf gegeven. De tweede prijs gin rector dr. Ferwerda (34) van ba nixcollege in Ede. ■■■J NED. HERV. KERK Beroepen: te Waardenburg-: nen: M. H. Geertsema te Hen< Ambacht. Aangenomennaar Rheden van Duyne te Rotterdam; n; hom: E. J. Struif te Ferwerd Bedankt: voor Ede (toez.): Timmer te Woudenberg. GEREF. KERKEN Beroepen: te Steenwijk: Hoekstra te Araputië (Brazilië) GEREF. KERKEN (VRIJG.) Beroepen: te Houwerzijl: sma te Nijega-Opeinde; te 1 n c.a.: kand. W. Pouwelse te Ap (n CHR. GEREF. KERKEN Bedankt: voor Assen: J. de Emmeloord. GEREF. GEMEENTEN Beroepen: te Apeldoorn: gunst te Rotterdam-C. GEREF. GEM. IN NED. Beroepen: te Barneveld: F. te Gouda. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM In verband met de onzekerheid over de koers van de dollar zal Nederland de hulp die het via de Intergouverne mentele Groep voor Indonesië geeft, en die voor 1972 met tien pro cent zal stijgen, in guldens uitbetalen. Dit initiatief zal ook door andere donorlanden worden gevolgd. Er is niet zo veel verbeeldingskracht nodig om zich in te denken hoeveel narigheid en menselijke ellende verborgen is achter het besluit een kind te vondeling te leggen; een handeling die in de wet strafbaar gesteld is. Ruim een maand geleden heeft het Tweede-Ka merlid voor de KVP Van Schaik een pleidooi ge voerd om het te vondeling leggen uit de sfeer van het strafrecht te halen een gedachte die in maart van dit jaar door dr. J. A. Kota van de Leidse universiteit in enigszins andere vorm de was gelanceerd. In het denken over de problemen van het on gewenste kind (bijna onoverzichtelijk moeilijke problemen of die nu van de kant van de ouders of van de kant van het kind worden benaderd) is deze suggestie bijzonder sympathiek en gelukkig heeft minister Van Agt in de Kamer toegezegd zijn de partement aan de studie van dit probleem te zul len zetten. De actuele aanleiding voor het schrijven van deze Ook het principe van de „ontbin ding" van de hulp zal gedeeltelijk worden verwezenlijkt: een deel ervan kan worden besteed voor de aankoop van ruwe katoen buiten Nederland. De helft van de Nederlandse hulp bestaat uit schenkingen. Prof. Widjojo, minister voor het na tionale plan in Indonesië en voorzit ter van de Indonesische delegatie bij de zojuist geëindigde besprekingen lijk, toen hij een dergelijk onderzoek gelastte, van de Intergouvernementele Groep - - - -in Amsterdam pri"" «mm* deze initiatieven. regels wordt gevormd door het vondeling leggen van een vier maanden oud meisje in Wassenaar. De Wassenaarse politie is op last van de officier van justitie nu bezig met een onderzoek naar de vrouw of man, die zich op dezewijze van het kind heeft ontdaan. Misschien had de officier van justitie wel ge- weet te komen hoewel de zorg waarmee het kind ook bij het vondeling leggen is omringd (de kle- ding. de mededeling over de eerste vaccinatie) de Hij kreeg zijn compii- attente liefde en misschien tegelijk de radeloosheid men ten voor de economische stabili- van de moeder illustreert. satie die hij en zijn medebewindvoer- Wat wij alleen hopen. is. dat de officier van jus- ders in I»ldonesië tot stand hebben titie straks ruimschoots gebruik zal maken van zijn bevoegdheden om niet tot vervolging over te gaan ten eerste omdat de hele zaak op het ogenblik in discussie is en ten tweede (en dat is nog veel belangrijker) omdat eigenlijk niemand het nut van hJ"'komende™m"" ta"hrt"aand^'l een eventuele strafvervolging zal inzien. voedselhulp verder gedaald (van 160 COMPLIMENTEN gebracht: de prijzen in Djakarta zijn in het afgelopen jaar met niet meer dan vier percent gestegen kom daar eens om in andere landen, werd er gezegd. Van de gevraagde 670 dollar voor miljoen tot 110 miljoen dollar) als ge volg van de hogere rijstproductie. OLIE-EXPORT De betalingsbalans van Indonesië zal het komende jaar een grote ver betering ondergaan door een aanzien lijk grotere opbrengst van de olie-ex- port (in 1971 bruto 574 miljoen dollar, in 1972 bruto 1.014 miljoen dollar netto resp. 192 miljoen en 395 mil joen). Mede door de aanzienlijke prijsver hogingen wordt de opbrengst van de olie-export groter dan die van alle andere exporten tezamen. Daarbij moet een teleurstelling genoteerd worden door de dalende opbrengsten van rubber, tin en copra. BRONNEN Maar de eigen inkomstenbronnen van de Indonesische regering nemen volgend jaar met 36 percent toe vooral als gevolg van de ontwikkeling van de olie-export. Uit eigen bron zal Indonesië als eevolg daarvan twee keer zoveel in de eigen ontwikke lingsprogramma's kunnen steken a vorig jaar. Daarbij zullen werkgelegenheids projecten een belangrijke rol spelen. De zeventiger jaren geven namelijk een explosie te zien in het arbeids aanbod als gevolg van het snel geste gen geboorte-overschot uit de jaren vijftig. Het grote probleem van de onder betaling van ambtenaren als gevolg waarvan het corruptieverschijnsel zo hardnekkig blijft zal met ingang van januari ook kunnen worden aange pakt: prof. Widjojo stelde salarisver hogingen in het vooruitzicht. UITVOERING Het aandeel project-hulp is op In- donesiës verlanglijstje van 217 tot 350 miljoen dollar gestegen, een teken dat verscheidene grote projecten nu in een fase van uitvoering zijn geko men, aldus prof. Widjojo. Dit geldt sectoren als wegenbouw, irrigatie, telecommunicatie, onder wijs, family-planning, havenaanleg enz. De toegezegde hulp van de We reldbank en de Aziatische Ontwikke lingsbank tezamen is van 105 miljoen tot 155 miljoen dollar toegenomen. De Verenigde Staten hebben toege zegd weer een derde deel van de pro grammahulp te zullen geven (voorzo ver deze niet uit voedselhulp bestaat). dat betekent een stijging van joen tot 138 miljoen dollar. Op de vraag of de grol veelheden westerse hulp ticuliere investeringen in nesië geen te grote afhan heid van Indonesië zouden pen, antwoordde prof. VI „Wij leven niet meer in de tiende eeuw. Wij delen die niet, zolang wij maar goed wat goed voor ons is, niet." Kwartet - Trouw De Rotterdammer Nieuwe Haagse Coura Nieuwe Leidse Courai Dordts Dagblad Trouw Commissie van hoofdred J. de Berg (voorzitter)! H. P. Ester, G. J. Brink J. van Hofwegen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 2