Collectieve prijzen- overeenkomst als tegenhanger van cao Kamer wil spoedig investeringsheffing Ministers dreigen in te grijpen bij melkprijs Dagbladpers bitter over regeringshulp Uit de Haagse hof geplukt beledigend Oppositie wil verhoging AOW- uitkering Loonoverleg met regering wordt vrijdag hervat Schatkist zit er warmpjes bij Utrechtenaar telegrafeert bevelhebbers „Onderkruipsel"' is niet Het weer m Europa Acht brandkasten in rivier de Mark gevonden Ed van Thijn wil interpellatie over NS-tarief Den Haag heeft het nu druk met kerstbomen bouwen. Iedere dag ver rijst er weer eentje «jfgens op een hoek, voor een gebouw of aan een winkelgevel. Ik vind dat altijd boeiend. De totale omschakeling van stemming. Sinterklaas komt altijd aangeslo pen. Eerst met wat lekkermakertjes van de speculaasjes en borstplaat. Zachtjes aan wordt gewerkt naar meer. De zoete hapjes voor de schoen, de electrische apparaten voor moeder-de-vrouw, de geschen ken voor „hem". Het zijn injecties die de koop- koorts opwekken. In de laatste fase viert de dolle pret hoogtij. Maar .zaterdag kon je ze al zien liggen. Terwijl de laatste late kopers nog wanhopig zochte» naar „het" geschenk voor weet-ik-wie. werden de groene takken de winkels al in gedragen. Weg mijter en zak. Maandag waren de marsepeinge bitten verdwenen. Vraag me af of de mevrouw, die bakker na bakker af liep om een ondergebit te vinden nog geslaagd is. Ik hoorde haar mopperen, dat alle zoete gebitten op de bovenkaak pas waren gemaakt.... Nu liggen er kerstkransjes.... Na het turbulente 5-decemberfeest zijn wij hier in rustiger vaarwater gekomen. We geven elkaar geen Kerstgeschenken. Liever een opge wekt gezicht en wat dennegeur. Nu ja, ieder zijn eigen trant. Dat is nu typisch een brokje persoonlijke vrijheid, waar toch eigenlijk geen discussie voor nodig is. Al kan er wel weer een televisie programma aan gewijd worden met heel ernstige mensen, die heel diep denken. Ik houd niet van dat diepe denken over ten slotte toch maar uiterlijk heden. Er is al genoeg te peinzen over andere zaken. Neem nu dat praten over vervui ling te land, ter lucht en in het wa ter. Dat is een rage geworden. Een „must". Maar even ,zo vrolijk strooit men de snoeppapiertjes; de sigaret tendoosjes en ladingen tramkaarten op straat, in het plantsoen.... Smijt men oud roest en matrassen in gracht en sloot; waaien duizenden reclamefolders over de weg, kwaad gerukt van achter de ruitenwisser van geparkeerde auto's. We horen heel moeilijke redene ringen aan over fosfaten en wat voor onzichtbare milieubedreigers er verder mogen zijn, maar doen er met zijn allen geen stap voor om de heel gewone, heel goed zichtbare vervuiling te beperken. We zetten kerstbomen neer met twinkelende lichtjes ter verfraaiing van de stad, maar laten aan de voet ons afval wapperen. Vreemde wereld, rare mensen. Zo leven wij. DEN HAAG Het PvdA Tweede Kamerlid drs. Ed van Thijn wil de minister van Verkeer en Waterstaat interpelleren over de aangekondigde tariefsverhoging bij de Spoorwegen. Het Kamerlid heeft de Kamer verlof gevraagd deze interpellatie te mogen houden. Ed van Thijn wil de minister vragen hoe de tariefsverhoging de derde binnen een jaar te rijmen valt met het streven de regering het open baar vervoer te bevorderen. Hij wijst er ook op dat het totaal van de laatste verhogingen uitgaat boven de stijging van het algemeen prijsniveau. Dienst monumentenzorg naar Delft of Zeist Van een verslaggever DELFT De rijksdienst voor de Monumentenzorg in Voorburg gaat volgend jaar verhuizen. Nog deze maand wordt beslist of de 150 man tellende dienst zich in Delft of in Zeist gaat vestigen In Delft heeft Monumentenzorg het begin 1972 leeg komende Betheiziekenhuis aan het Bagijnhof op het oog. terwijl in Zeist de panden van de Broedergemeente als geschikte huisvesting worden ge noemd. Factoren als verhuisproble- men en huurprijs spelen een beslis sende rol bij de keuze. Monumentenzorg is thans onderge bracht bij het directoraat-generaal van de arbeid in Voorburg, maar daar is ruimtegebrek. WOENSDAG 8 DECEMBER 1971 Van onze parlementsredactie DEN HAAG Iedere cao maakt door zeggenschapsrechten van aandeelhouders, aldus de senator van D'66. moet per bedrijfstak of per eco nomische sector een tegenhanger krijgen in een cpo (collectieve prijzenovereenkomst) met een gegarandeerde specifieke prijs index. Dit plan voor een afdoende prijzen- beheersing heeft drs. H. J. Rang (D'66) gisteren in de Eerste Kamer gelanceerd. Bij deze opzet, zo betoog de de heer Rang, wordt het nationaal overleg over lonen en prijzen naar het tweede plan verwezen. Een voordeel van dit nieuwe sys teem is, dat de gevolgen van een loonstijging direct duidelijker worden en dat oorzaak (de loonstijging) en gevolg (prijsstijging) dichter bij el kaar worden gebracht. Een ander voordeel is, dat de spanningen per economische sector worden vermin derd. Ook moet als pluspunt voor het plan worden genoemd, dat werkne mers en werkgevers een meer collec tieve verantwoordelijkheid krijgen, doordat het geheel beter kan worden overzien. Drs. Rang zag als nadeel van zijn plan dat er uiteenlopende loonstijgin gen ontstaan. Dit bezwaar kan wor den ondervangen door het instellen van een loonegalisatiefonds. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Aan de vooravond van de begroting van sociale zaken hebben de PvdA-Tweede Kamerle den mr. Th. van Lier, mej. N. Baren- drecht en J. Spinks en de D'66-er drs. E. Nypels samen met Bas de Gaay Fortman van de PPR een amende ment ingediend om een spoedige ver hoging van de aow-uitkering te be werkstelligen. De indieners van het amendement willen dat de begroting van sociale zaken verhoogd wordt met een bedrag van vijfenzeventig miljoen gulden afkomstig van de algemene middelen zodat de uitkeringen aan aow'ers per 1 januair a.s. met 1,5 procent verhoogd gunnen worden. Gisteren is een vijf jaar oude ster- appelboom uit Naarden naar de personeelsdaktuin van het kantoor gebouw van de Zwolse Algemene in Utrecht gehesen, ter verfraaiing van het geheel. We zien hier de boom on derweg naar de top van het gebouw. In het nieuwe plan ziet drs. Rang een nieuw, maar wel enigszins ab stract, beleidsinstrument. De regering zou het instrumentarium ter beschik king kunnen stellen om het nieuwe systeem te begeleiden. De koppeling van een cao aan een cpo zou verder de tegenstelling tussen werkgevers en werknemers kunnen verminderen. In de voorgestelde ont wikkeling past volgens de heer Rang ook de vaker geopperde winstdeling in de vorm van aandelen voor werk nemers. Maar deze aandelen moeten dan ook aantrekkelijk worden ge- Van onze parlementsredactie BEN HAAG De Tweede Kamer heeft gisteren sterke druk wïgeoefend op de regering om zo snel mogelijk een investe ringsheffing in te voeren die de ongebreidelde groei in het wes ten af moet remmen en een sti mulans moet betekenen voor de industrievestiging in het noor den en Limburg. De urgentie van het vraagstuk werd indringend onder woorden ge bracht door het anti-revolutionaire Kamerlid drs. Schouten. Hij liet dui delijk blijken het niet eens te zijn met de regering dat voor het invoe ren van zo'n maatregel een nadere studie gewenst is. „Een nadere studie is alleen noodzakelijk voor een inves teringsheffing die conjunctuur-tem perend moet werken," zo meende hij. Het Kamerlid constateerde dat West- Nederland continu overspanningsver schijnselen vertoont, die een sprei ding van de industrie noodzakelijk maken. Naast deze overspanning, die een ongunstige invloed heeft op de inflatie, pleiten echter ook milieu-, hygiënische- en ruimtelijke-orde- ningseisen voor een spreiding van de industrie. Om deze spreiding te berei ken zullen heffingen moeten worden gelegd op alle nieuw te bouwen be drijfsgebouwen in het westen des lands. De urgentie van het probleem werd ook onderstreept door drs. Wierenga (PvdA). In tegenstelling tot de ARP meende hij echter dfet een investe ringsheffing alleen tekort zal sc'hie- ten. Hij pleitte daarom voor een tweede beleidsinstrument, n.l. een vergunningenstelsel voor nieuwe ves tigingen en uitbreidingen. Drs. Van Aardenne (WD) bleek er weinig heil in te zien om op dit moment een in vesteringsheffing in te voeren. Hij betoonde zich bezorgd over de terug lopende investeringen van dit mo ment. DS'70 liet bij monde van de heer Keuning weten, dat „nadrukke lijk gestreefd dient te worden naar een afremming van vestiging in het westen en het scheppen van goede voorwaarden in de kwetsbare gebie den." Spreiding Van onze sociaal-economische redactie DEN HAAG De regering heeft de drie vakcentrales en de centrale werkgeversverbonden uitgenodigd vrijdagavond het gesprek voort te zetten dat vorige week donderdag avond werd afgebroken voor nader beraad. De kabinetsdelegatie zal eerst (om zeven uur) met de vakbeweging praten en daarna (om half tien) met de werkgevers. Verwacht wordt dat er na deze ge spreken heel wat meer duidelijkheid zal komen over de tot nu toe niet uit de verf gekomen visie van de rege ring op de mogelijkheden van loon- en prijsmatiging in 1972 en op de voorwaarden, waaronder de vakbe weging aan matiging wil meewerken; temeer omdat het overleg van vrijdag plaatsvindt na de behandeling (van daag en donderdag) van de begroting van sociale zaken in de Tweede Ka mer. Waarnemers verwachten dat de re- lering hierna met een nota komt waarin naast een globale analyse van de situatie algemene richtlijnen wor den gegeven voor het door het be drijfsleven te voeren loon- en prijs beleid. In deze richtlijnen, die geen bin dend karakter zouden mogen hebben, zou de regering dan een aantal kon- wete voorkeuren kunnen uitspreken gepaard gaande met een aantal toe zeggingen van haar kant. In een later stadium (bijvoorbeeld indien overeen gekomen loonakkoorden of verdere excessieve prijsstijgingen werkelijk ontoelaatbaar blijken) zouden dan alsnog maatregelen in overweging kunnen worden genomen. Het voornaamste verwijt aan de regering is dat zij zich ten aanzien van de loon- en prijspolitiek nog steeds niet konkreet heeft uitgespro ken en juist dat verwijt zou. zo werd ons gezegd, door een dergelijke alge mene richtlijn uit de wereld kunnen Worden geholpen. AMSTERDAM In de situatie op de geldmarkt is de afgelopen week maar weinig verandering gekomen en verwacht wordt, dat dit beeld de ko mende dagen nauwelijks zal worden gewijzigd. De vermindering van de bankbiljettencirculatie is teleurstel lend geweest. De schatkist zit er warmpjes bij met een tegoed van meer dan 1 miljard. De banken za gen hun tegoed sterk verminderen, waartegenover wat voorschotten moesten worden opgenomen. In de komende dagen worden nogal wat belastingbetalingen verwacht. die door de banken met terugkomend bankpapier zullen moeten worden ge financierd. Zou deze terugkeer op nieuw tegenvallen, dan kan enige vtrdere verkrapping worden ver wacht. De markt kan pas tegen het midden van de maand weer wat rui mer worden, 'als de maandelijkse rijksuitkeringen aan de gemeenten op gang komen. De korte kreidetverlening van de handelsbanken en de landbouwkre- dietbanken tezamtn ana de private sector heeft per ultimo oktober 1971 de in de k redietrestrictieregeling vastgestelde norm voor de toelaatbare kredietexpansie wederom niet over- schreden. Op grond van het in deze regeling bepaalde zijn de individuele banken die de norm hebben over schreden derhalve vrijgesteld van het aanhouden van een renttloos deposito bij de Nederlandse Bank gedurende de periode van 15 december 1971 tot en met 14 januari 1972. Een tweede belangrijke punt in het debat over de begroting van economi sche zaken vormde de noodzaak om op een of andere manier te komen tot een spreiding van de rijksdiensten. De noodzaak hiervan werd tot uit drukking gebracht in een motie van de heer Keuning (DS'70) waarin om een duidelijke aanwijzing van te ver plaatsen diensten werd gevraagd. Van verschillende zijde werden con crete suggesties gedaan. Zo publiceer den wij reeds de suggestie van de heer Kikkert (CHU) om het defensie apparaat in Emmen onder te brengen. Drs. Van Aardenne (VVD) opperde nu de mogelijkheid om de PTT onder te brengen in 'hét noorden. De urgentie van een investerings heffing werd in het Kamerdebat ge plaatst tegen de achtergrond van het probleem economische groei en de daarmee verband houdende milieuhy giënische bezwaren Drs Terlouw (D'66) en de heer Wiebenga (PSP) spreken van een roofbouweconomie. die vroeg of laat zal uitmonden in een investeringscrisis. Reeds nu kan al vrij nauwkeurig worden berekend dat bepaalde grondstoffen na verloop van enkele tientallen jaren uitgeput zullen zijn. De industrie komt zonder middelen te zitten. Drs. Terlouw laakte de dwaasheid van de huidige economische groei, „een groei die al leen mogelijk is doordat er behoef ten worden gecreëerd. Het wordt daarom tijd dat deze groei eens ont heiligd wordt," aldus de heer Terlouw louw. Interessant was in dit verband de stellingname van drs. Schouten (ARP) tegen de slogan: „Pro-milieu is anti- groei". Hij noemde dit een misver stand, omdat ten onrechte de indruk wordt gewekt dat economische groei hetzelfde is als industrialisatie. Hij pleitte voor stringente milieuvoor waarden en een ander consumptiepa troon. In dit verband wees hij op de opkomst van de milieu-industrie. Veel verwachtte hij ook van een ver dere spreiding van de industrie. MtJNCHEN (KNP) In Rusland wordt nog steeds een derde van alle pasgeboren kinderen gedoopt. Dit on danks de atheïstische invloeden in de USSR. In Lithauen ontvangt de heeft van alle kinderen de doop. Deze ge gevens zijn verstrekt door de Rus sische decumentatiedienst over gods dienst en atheïsme.' Dezelfde dienst heeft berekend dat van alle gedoopte kinderen 20 procent hun geloof trouw blijft. UTRECHT De Nederlander ir. H. A. Robbé Groskamp uit Utrecht heeft de opperbevelhebbers van de Indiase en Pakistaanse strijdkrachten in een telegram verzocht een vluchtelingen- dorp in India, waar Tibetaanse kin deren wonen, bij gevechten te ont- .zien. Ir. Robbé is pleegvader van een 12-jarig Tibetaans meisje uit het dorp Dharmsala. Hij werd ongerust door berichten dat de Pakistaanse troepen zijn doorgestoten naar Tsjamba in Kasjmier op 100 km van het vluchte- lingendorp. Hij besloot direct naar de bevel hebbers te telegraferen omdat de weg via ambassades in India en Pakistan te lang is. In het vluchtelingendorp Tibetan Childrens Village, gesponsord door verschillende Europese landen, waar onder Nederland, wonen ongeveer 700 Tibetaanse kinderen. De kinderen, die door Europese gewinnen zijn geadop teerd, zijn indertijd gevlucht toen China de macht in Tibet overnam. De Nederlandse stichting Hulp aan Tibetanen heeft er twee van de zeven huizen opgericht. Het dorp staat on der leiding van de jongste zuster van de Tibetaanse Dalai Lama. Ron Nauta en Hilde van de Veer uit Amsterdam hebben op hun trouwdag van de politie, „onze beste kameraad", een bekeuring gehad. Ron, monteur bij een Ford-dealer, mocht voor de gelegenheid een Ford-1928 van zijn bedrijf als bruids wagen gebruiken. De antieke auto, met een collega aan het stuur en het bruidspaar achterin, werd aangehou den waarna men op de bon ging. Re den: de oude auto was voorzien van zogenaamde handelaars-kentekenbor den. die voor dit doel niet gebruikt hadden mogen worden. weer max. min. neer temp. temp. slag gist. gist. Amsterdam zw. bew. 9 6 0 Frankfort geh. bew. 7 2 0 Gen.;ve geh. bew. 2 0 Innsbruck h bew. 2 -5 0 Kopenhagen sneeuwbui 6 3 0.» Londen mist 7 0 0 Luxemburg mist S 0 Madrid onbew. 13 -1 0.3 Majorca regen 16 12 1 München geh bew. 0 0 Nice 1 bew. 17 8 0 Parijs mist 5 -2 0 Wenen zw. bew. 8 5 0 München zw. bew. 2 2 0 Van onze correspondente TERHEIJDEN Bij schoonmaak- werkzaamheden van rijkswaterstaat zijn in de rivier de Mark bij Terheij- de (NB) acht brandkasten en drie geldkisten aangetroffen. De vaar- en duikersschool uit Hedel heeft de voorwerpen opgedoken. Bij een voor lopig onderzoek bleek dat de brand kasten er al langere tijd moeten heb ben gelegen. De rijkspolitie kon nog geen mededelingen doen over de her komst. (Van een verslaggever) DEN HAAG Als de consumptiemelkprijzen ten opzichte van 22 november 1971 omhoog gaan met méér dan twee cent per liter voor westelijk Nederland en één cent voor overig Nederland, zullen de ministers van economische zaken en van landbouw en visserij een prijsmaatregel nemen. Zij hebben dit gezegd tijdens een overleg met het Economisch over legorgaan consumptiemelkonderne- mingen. Minister Lardinois is bereid om in nader overleg met het Produkt- schap voor zuivel en het Landbouw schap te trachten alsnog een andere oplossing te vinden voor de nu naar zijn mening tijdelijke span ningen voor de consumptiemelk- ondernemingen. Aanleiding tot het gesprek was het feït dat een ontwerp-verordening van het Produktschap voor zuivel, waarmee de positieverbetering voor de consumptiemelkbedrijven langs andere weg dan prijsverhoging werd beoogd, door het bestuur van dat schap niet is aanvaard. De ministers handhaafden in dit nieuwe gesprek hun standpunt dat, na de landelijk toegepaste prijsver hoging met drie cent per liter per 6 september jl. een verhoging per 22 november in het westen en een cent in overig Nederland niet wordt gerechtvaardigd door de ontwikke ling van de zuivclwaarde (de prijs die de boer voor zijn melk kan ont- vangen bij verwerking tot zuivel- produkten). Zoals gemeld had het Economisch overlegorgaan consumptiemelkon- dernemingen voor de 22ste november verhoging met drie en twee cent willen adviseren. Het liet het echter bij twee en een cent omdat de mi nisters ook toen al met een prijs maatregel dreigden. Minister Lardinois suggereerde verbetering van de positie van de consumptiemelkbedrijven ten dele te zoeken in tijdelijke vrijstelling van enkele heffingen van het Produkt schap voor zuivel en het Landbouw schap. Het Produktschap kwam met een ontwerpverordening waarbij die vrijstelling werd gegeven ten laste van de zuivel-producerende bedrij ven. Het produktschap wilde daar niet aan. (Van onze parlements redactie) DEN HAAG Het gebruik van het woord onderkruipsel kan onmogelijk worden uitgelegd als een belediging. Kamervoorzitter Van Thiel heeft gisteravond met deze uitspraak een punt gezet achter een conflictje tussen het Kamerlid Jac. de Jong (eenmans fractie) en de CPN-fractie. De heer Jac. de Jong vroeg gis teravond hel woord wegens een persoonlijk feit nadat hij voor de tweede keer in de Kamer deze opmerking van de CPN-fractie te horen had gekregen. Deze keer was het de heer Fré Meis, die een interruptie van de heer De Jong van de hand wees met: „Wij pa- ten niet met poiitieke onder kruipsel s.'^ Mr. Van Thiel verklaarde dat op grond van de Van Dale het woord onderkruipsel onmogelijk als een belediging kan worden uitgelegd. „Het betekent alleen iets wat klein is gebleven. Dat u dit als een belediging opvat is een zuiver subjectieve zaak. Maar ja, ik kan niet in uw huid krui pen", aldus de heer Van Thiel. De heer De Jong vroeg zich daarop af of het woord schoft wel een belediging is, wat volgens het woordenboek betekent de schou ders van een paard. Dit nu, is volgens de heer Van Thiel, wel een belediging omdat het woor denboek dat ook nadrukkelijk zegt. De CPN-fractie was tijdens dit debatje afwezig. Toen tenslot te de fractievoorzitter Bakker zich op de hoogte kwam stellen weigerde hij te reageren op de vraag of zijn fractie het uword onderkruipsel als een belediging heeft bedoeld. ARTIS IN KRUISJES; G. J. A. Rays, Amsterdam, 8.90. Van de hand van Atie Siegenbeek van Heukelom is weer een alleraar digst ringbandje voor kruissteek-bor duurwerk verschenen. Ditmaal met dieren en hun omgeving als onder werp. Duidelijke aanwijzingen en suggesties voor het gebruik van de patronen vindt U voorin het boekje. Naast ieder van de 17 telpatronen vindt U het in mooie kleuren afge beelde geborduurde werkstukje. Leuk om voor kinderen iets te maken. R.D.-S. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Het bestuur van de Nederlandse Dagbladpers (NPD) is ernstig teleurgesteld over de wijze, waarop de rege ring de noodlijdende pers wil helpen. In een brief aan minister Engels (erm) schrijft het NDP- bestuur, dat de pers in feite in de tang wordt genomen door de 'maatregelen, die de regering in november aankondigde. De regering maakte toen bekend 10 miljoen gulden te willen uittrekken voor het bedrijfsfonds voor de pers, inclusief de vijf miljoen die al eerder beschikbaar werden gesteld. De rest zou worden verkregen door een hef fing op de tarieven voor de radio- en televisiereclame. Volgens de NDP zal deze heffing tot gevolg hebben, dat het bedrijfsle ven minder in de dagbladen zal ad verteren. Als de radio- en televisiere clame duurder wordt, zullen de be drijven gaan bezuinigen op de bedra gen die ze anders aan dagbladreclame besteden. Stemmen uit de reclamewe reld wijzen duidelijk in die richting, zo schrijft het NDP-bestuur. Weerstand Door het uitblijven van voldoende steun van de overheid, zijn de dag bladen gedwongen de ftfxmnements- prijzen sterk te verhogen. Daartegen zal bij de leden van de NDP en bij de abonnees een snel toenemende weer stand ontstaan. De NDP vindt, dat de pers zich een te hoge prijs niet kan veroorloven, als zij haar functie als massa-communicatiemiddel wil be houden. Het NDP-bestuur stelt met teleur stelling vast, dat de regering de noodvoorziening voor de pers, waar de commissie onder leiding van pro fessor mr. dr. M. Rooij om gevraagd had, heeft afgewezen. Wat deze com missie vroeg, kwam op het volgende neer: een uitkering van 10 miljoen gulden voor compensatie van de ver liezen, die de dagbladpers in 1970 heeft geleden; een krediet van 5 miljoen voor bijdragen in de kosten van reorgani satie en herstructurering; een uitkering van 20 miljoen, die tussen de dagbladen verdeeld moet worden, waarbij het aantal redactio nele pagina's als verdeelsleutel ge hanteerd wordt. Het NDP-bestuur wijst er in zijn brief aan de minister op, dat de NDP-leden het voorstel van de com- missie-Rooij unaniem steunden, on danks hun onderling tegengestelde belangen. De NDP vindt, dat er voldoende rechtsgrond voor een noodvoorziening voor de pers bestaat. De economische moeilijkheden, waarmee de dagblad pers kampt, vloeien voor een groot deel voort uit het feit, dat de over heid de pers uitsloot van deelneming in de STER, de stichting voor de ra dio- en televisiereclame. De nood voorziening, die nu gevraagd wordt, vormt maar een fractie van de scha de, die dagbladpers door deze uitslui ting heeft geleden sinds 1967, zo schrijft de NDP. Van een verslaggever

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 5