De laatste bemiddeliegspogini Compromis bereikt over hulp VS aan buitenland Sinterklaasomzet viel hard mee TV-commentaar IJzersterk Oom en neef naar Publiek ongevoelig voor dalende conjunctuur Arnhemse Courant verzorgt tv-uitzendingen gevangenis Opel verhoogt prijzen met drie procent ZATERDAG 4 DECEMBER 197] door KLAAS VAN DER VEEN Met een diepe zucht zeeg Sint- Nicolaas neer op het roze, al ietwat kalende mohair-velours van de rust bank in zijn tijdelijk onderkomen. „Ik ben vermoeid. Piet. Vermoeid tot in al le vezels van mijn werkzaam lichaam. Wees zo goed mijn laarzen te verwijde ren en mij vervolgens een frisdrankje te brengen. Doe er maar een lichte tik in ditmaal, één op negen en een half en neem zelf ook wat." Sint-Nicolaas sloot de ogen. De laatste klanken van de nachtelijke derde uurslag vielen verwp-d van de bouwvallige toren, struikelden over het kille, vochtige dorpsplein en kropen weg langs de gevels der donkere huizen, waarin het volk in diepe rust verkeerde, geen weet hebbend van de ernstige moeilijkheden die het Sinterklaasbedrijf belaag den. De slaap der gerusten had uitgerekend in de ze nacht zelfs een tevreden glimlach tevoorschijn getoverd uit het diepgewortelde besef dat de jaar lijkse pepernoten-uitdeling weer zeer nabij was. Ook de Sint probeerde enige rust te vinden, maar slechts het vermoeide corpus slaagde daarin enigs zins. Aan de trillingen der oogleden en aan de voortdurend van plaats en omvang wisselende rim pels op het verbleekte voorhoofd was te zien dat de geest geen rust kon vinden. Integendeel, dui zenden gedachten en cijfertjes tolden rond in het geplaagde hoofd en dat van Pieterbaas was er al niets beter aan toe. De mannen hadden zorgen, grote zorgen, en dat niet alleen. Aan de trage onverschilligheid, waarmee Piet de knellende en bemodderde laarzen van de Sint had losgewrikt, de staf in de hoek van de donker-be- hangen kamer had gesmeten en de op de grond gevallen mijter (zonder het stof te verwijderen) ter tafel had geworpen, was duidelijk te merken, dat de onderlinge verstandhouding wel wat te wensen overliet. Er heerste een geprikkelde, zelfs enigs zins beangstigende sfeer. TF/IE ongezien in de gelegenheid zou zijn geweest de beide mannen gedurende het eerste zwijg zame halve uur gade te slaan, de Sint zo nu en dan nippend aan het namaak-kristal en Piet on wennig en met kleine rukjes zuigend aan een on gematteerde (van een dankbare huisvader gekre gen) halve-gulden-sigaar, zou een gevoel van diep medelijden onmogelijk hebben kunnen onderdruk ken. Medelijden, dat in de twee-en-dertigste mi nuut evenwel plotseling zou verkeren in opperste verbazing. Want op dat moment verwijderde de Sint gedurende enige seconden zijn baard om een hinderlijke kriebel aan de kin de baas te worden en toen was duidelijk te zien dat achter deze ver momming niemand minder verscholen ging dan Siebrand Cornelis Bakkeboven. de voorzitter van het machtige Nederlands Verbond van Sinterkla zen! Maarzo zou het door het brein van de ont hutste toeschouwer geflitst zijn, dan moest de anderInderdaad, bij nader inzien was temid den van het nog ongerimpeld en glinsterend zwart duidelijk de oogopslag te herkennen van Harry Heidelanser, leider van het niet minder machtige overlegorgaan der Nederlandse Zwarte Pietenbonden Wat had beide leiders er toe bewogen hun po sities tijdelijk op te geven en te verwisselen voor deze aan de dienstbaarheid gewijde vermom mingen? Dat kon niets anders zijn dan een laatste bemiddelingspoging van de minister -ö- -Ö- 'TOEN de kriebel bedwongen was richtte Sint zich langzaam op, plantte zijn elleboog in het mohair-velours en hervatte het 's middags in groot geraas gestaakte gesprek. "Nu wij in dit late uur op deze wijze geheel zijn teruggeworpen op onszelf, is het mij, alsof de verantwoordelijk heid, waartoe men ons geroepen heeft, in bijna ondragelijke zwaarte op mijn schouders drukt. Piet. Ik moet eerlijk bekennen dat ik zojuist heb overwogen een reële verbetering toe te staan van één procent. Maar de overweging, dat dit neerkomt op een miljoen pepernoten, heeft m\j er toch opnieuw van weerhouden deze concessie te doen". Sint graaide zijn staf uit de hoek en brak die op de dichtstbijzijnde stoelleuning in tweeën Pieterbaas tikte een lange askegel af. "Wat heeft het volk aan een miljoen pepernoten, Klaas. De voedingswaarde van de pepernoot is de laat ste jaren zo schrikbarend gedaald, dat het volk er minstens drie procent op vooruit moet gaan om ernstige vermagering en ondervoeding te ver mijden en dat geldt vooral de minstbedeelden." Sinterklaas sloeg de handen ten hemel. Wéér die drie procent, Piet! Steeds weer die drie pro cent! Dat zijn drie miljard pepernoten! Waar moet het geteisterde sinterklaasbedrijf die vandaan ha len! In ons gesprek met de minister waren we het er over eens, dat er sprake zou moeten zijn van een flinke matiging. En jullie noemen drie miljard pepernoten matiging. Hemel, sta het sin terklaasbedrijfje bij!" T~)IE drie miljard-netto-alles-inbegrepen is wel degelijk een matiging, Klaas. Want drie pro cent netto betekent 11,7 procent bruto en dat is 1,8 procent minder dan de 13,5 procent die het Centraal Pepernoten Bureau in zijn micro-econo mische verkenningen verwacht. De neusvleugels van de Sint trilden, maar hij wist zich te beheersen. Rustig zei hij: „Dat is een te geringe matiging, Piet Ik blijf vasthouden aan 9,5 procent bruto en nul procent netto." Piet doofde z'n sigaar. De torenklok sloeg vier zware slagen, maar niemand hoorde het. „Dat is een onhaalbare kaart, Klaas. Zelfs de baas van de Nederlandse Pepernotenbank is die mening toege daan en je moet toch toegeven dat deze baas zich heus wel aan de zijde der Sinterklazen zou scha ren zo hij daartoe maar een klein kansje zou heb ben gezien." Sint dronk zijn glas in één teug leeg en zweeg. In zijn geest zag hij ineens weer dat kind voor zich, over wiens bedje hij zich enkele uren geleden nog zo zorgzaam gebogen had. In het Grote Boek had hij gelezen dat het kind zich verblijdde in zijn speelgoed. Maar het kind wilde méér speel goed, het liefst net zoveel als de Sinterklazen. Als het aan hem lag, aan hem alleen, zou het kind meer mogen hebben. Al was het alleen maar om van al die zorgen af te zijn, die het Sinterklaas bedrijfje de laatste jaren meebracht TJET SINTERKLAASBEDRIJF! Sint-Nicolaas schrok op uit een dreigende dommel. Wat drommel, het sinterklaasbedrijf had hém geroe pen en zijn eerste verantwoordelijkheid gold het wel en wee van de sinterklazen! „Luister Piet, in de afgelopen tien jaar is het speelgoedbezit met niet minder dan veertig pro cent vermeerderd. Zou het volkje nu niets eens één jaar genoegen kunnen nemen met wat het heeft? Ook dan nog zijn er grote groepen kinderen, die er toch op vooruitgaan, want een matiging, zo als de Sinterklazen die wensen, heeft niet on middellijk het effect dat ons voor ogen staat." „Maar veel andere kinderen, met name de minstbedeelden, zullen er op achteruitgaan. Dat kunnen wij onmogelijk toestaan. Integendeel, de minderbedeelden moeten er zelfs méér op voor uitgaan dan de rijke kinderen. Vergeet niet dat de prijs van het suikergoed al meer dan acht pro cent is gestegen." „W/IJ zijn bereid die stijging volledig in de vorm van pepernoten te compenseren. Maar drie miljard pepemoten extra, nee Piet, dat kunnen de sinterklaasbedrijven onmogelijk dra gen. Wij kampen al vele jaren met te grote kos tenstijgingen waardoor onze concurrentiepositie vooral tegenover Japan en Hongkong ernstig is aangetast. Talrijke sinterklazen hebben de strijd om het bestaan al moeten opgeven, anderen za- gen zich gedwongen een fusie aan te gaan of de activiteiten te beperken. Het aantal werkloze pie ten neemt hand-over-hand toe. Gisteren zei de minister nog dat dit aantal wel eens tot 100 zou kunnen oplopen in plaats van tot 80, zoals het CPB heeft voorspeld. Besef toch. Piet, dat een florerend sinterklaasbedrijf ook jullie belang is! "Dat beseffen we, maar vertel dat nou maar eens aan de vele pieten die nog te voet moeten gaan, terwijl de sinterklazen zich voortbewegen in glanzende automobielen. Wij eisen dat ook de sinterklazen zelf zich matigen, maar daarvan blijkt niets." A NGS'T, Piet, niets dan angst. Iedereen is bang voor iedereen, vooral voor de achterban. En als jullie zo doorgaan, krijgen jullie allemaal het loon van de angst! Ik ben er van overtuigd dat "Piet-met-de-pet" steeds duidelijker tot het besef komt, dat ook mijters niet tot de hemel reiken. De welvaartsverbetering gaat nu al ja renlang boven de produktiviteitsstijging uit en je weet dat in het sinterklaasbedrijf slechts een zeer beperkte produktiviteitsvergroting mogelijk is. Er wordt reeds zeer veel van automobielen gebruk gemaakt, maar de schimmel laat zich niet ook nog van de daken verdringen" (een hevige vuist slag beklemtoonde dit overigens in redelijke rust uitgesproken betoog). "Ja-ja, geen pepernoten voor het volk, maar wel pepernoten voor het doen van steeeds meer inves teringen "Investeringen zijn nodig om het sinterklaas bedrijf gezond te houden Piet, en om aan de steeds toenemende vraag te kunnen voldoen." „Dat is dan wel een erg eenzijdige gezondheid, Klaas. Het volk vraagt steeds meer speel- en sui kergoed, omdat de sinterklazen de kinderen door middel van geraffineerde reclamecampagnes wijs maken dat zij zonder nog méér speelgoed en nog méér suikergoed niet gelukkig kunnen zijn! Maar heb je de laatste schrikbarende cijfers over de toe stand der tanden en kiezen gelezen? Wij eisen dat meer pepernoten worden uitgetrokken voor cie uitdeling van appels. En bovendien eisen wij, dat de investeringen in het sinterklaasbedrijf selectie ver worden aangewend: inkrimping in gebieden waar te weinig pieten zijn, stimulering in gebieden waar teveel pieten zijn, de zogenaamde zwarte ge bieden!" TAE TOON waarop de mannen spraken werd nu steeds heftiger. Dat werd voor een deel na tuurlijk veroorzaakt door het vergevorderde uur, doch meer toch nog door de steeds dieper wordende overtuiging dat er aan geen van de standpunten te tornen viel. Toen de torenklok vijf uur sloeg, stonden Sint en Piet recht tegenover elkaar in de ruime kamer, zwaaiend met de armen, die zo te zien her haaldelijk de neiging hadden er maar op' los te slaan, maar die door een ondefinieerbare kracht toch steeds weer in bedwang werden gehouden en zich dan maar beperkten tot een hulpeloos aan doend geslinger. Sint-Nicolaas scheen alle vermoeidheid over wonnen te hebben. Opnieuw hief hij waarschu wend de vinger op. „Je moet begrijpen, Piet. Als wij niet tot verdere matiging komen, dan zal de wal de stoomboot keren!" Piet liep rood aan en uitte een vervaarlijke schreeuw. „Dat zal dan komen, omdat de "sinter klazen te veel stoom geven!" De zwarte pieten leider greep het decimetershoge cijferdossier van de tafel en smeet de papierwinkel in woede op de grond. „Jullie sinterklazen kunnen niet rekenen! Is me dat een show, die we hier aan het opvoeren zijn. Ik wil niets meer met cijfers te maken heb ben. De wet van vraag en aanbod zal ons de weg wel wijzen!" QP dat moment werd het ook de sint teveel. Hij graaide zijn staf uit de hoek en brak die op de dichtstbijzijnde stoelleuning in tweeën. „Als het sinterklaasbedrijf dan tóch kapot moet!" Dat liet Piet zich geen tweemaal zeggen. Een paar forse stappen brachten hem naar de muur, waar een voorraad dozen vol suikergoed en mar sepein opgestapeld stond. „Hier! Geen pepernoten, dan ook geen suikergoed! Wég met het suikergoed. Nooit heeft het sinterklaasbedrijf ook maar iets gedaan voor de mondhygiëne!" En een voor een smeet Pieterbaas de dozen door de kamer. Sint had inmiddels de andere muur bereikt, waar het speelgoed stond. „Weg met dat speel goed! De kinderen hebben voorlopig genoeg", schreeuwde hij en stuk voor stuk gooide de sint met alle kracht, die in hem was, het goed tegen de muur in duigen: Twaalf dozijn bouwdozen, zes tig hijskranen, ontelbare legpuzzels, view-masters, dinky-toys, en nog veel meer. 'TOEN de torenklok zes sloeg kon men op het kille plein een eenzame gebogen figuur ont waren. Het was de sint, die zich gehaast in de richting van een telefooncel bewoog om de mi nister te bellen. Dat kon nog net vóór het volk zou ontwaken De grootste gebeurtenis van gister. avond had eigenlijk het eerste deel van de serie 'Karakter' moeten 2ijn maar we beginnen toch maar met Duys. Die had namelijk noest twet Sinterklazen ook de secretaris-gene raai van de NAVOmr. Luns in zij* programma. Die kreeg in zijn eentje naar schat, ting dubbel zoveel applaus als beidt heiligen samen. Hij verwierf het ap. plaus volkomen verdiend, want hij ii een amuseur van grote klasse. Neem alleen al de uitsmijter: hij zong eer couplet van het Belgische volkslied (na te hebben verteld dat hij dat ook eens had gezongen op verzoek van prinses Beatrix), stond op zon der het bekende afscheidswoord var, Duys af te wachten en vertrok. Daarvoor paste alleen maar het woord ijzersterk. Het NIPO zal voor de eerstkomende jaren de heer Lunt weer als populairste Nederlander (no Duys?mogen noteren. De blijdschap die hij tot uitdrukking bracht van d? politieke beslommeringen te zijn ver lost, zal daartoe waarschijnlijk heb ben bijgedragen. Net als zijn mede. deling dat hij kort voor zijn heen. gaan als minister 51 maal per jaar in de Kamer had moeten verschijnen tegen 11 maal een aantal jaren te. rug (die 51 maal per jaar is overi- gens krap eens per week). Het ver. moeden kan ook rijzen dat de oud minister zijn populariteit mede dankt aan het feit dat hij waar hij kan de afkeer tentoonspreidt van het poli. tiek bedrijf. En het is maar de maag of zo'n populariteit voor zo'n functio. naris begerenswaardig behoorte te zijn. Dan nu toch 'Karakter'. De AVRO zal de afleveringen van deze produktie in hoog tempo uitzenden net als vorig jaar het geval was met de bewerking van 'Lijmen - Het Been'. We kunnen daarmee zeer ge lukkig zijn: het lijkt erop dat de AVRO een traditie in kwaliteit wil gaan vestigen in de eerste helft van de maand december. De aflevering van gisteravond was vooral voortref felijk door de virtuoze manier waar op Walter van der Kamp dë flash back hanteerde en zodoende bewe ging schiep in een nogal statisch ver haal. Deze aflevering werd trouwens ge dragen door Andrea Domburg, van wie we, als dat zo doorgaat, een his torische rol gaan beleven, in een or de van grote als die van Ellen Vogel in De Kleine Zielen. Vai r op niei (45 de 1 nige of d: ken het zich. óe het Van een verslaggever MIDDELBURG De rechtbank in Middelburg heeft de 51-jarigt A. de K. en zijn eveneens A. de K. geheten twintigjarige neef uit Kruiningen tot ■dertien, resp. elf maanden gevange nisstraf veroordeeld wegens ver krachting van twee minderjarige liftsters. De twee mannen vergrepen zich in juli van dit jaar aan twee meisjes, die een lift in hun. auto gekregen hadden. Zij hadden de ogen van de meisjes eerst dichtgeplakt met plak band. De oom was al eerder voor een dergelijk feit veroordeeld. Van een onzer verslaggevers „Niet ontevreden, niet tegengevallen, een goede progressie, in geld uitgedrukt iets meer, redelijk tevreden en bepaald niet onte vreden." Dat zijn enkele reacties van warenhuizen en winkeliers op de vraag of de Sinterklaasverkoop dit jaar geslaagd was. Van de teruglopende economie heeft de detailhandel in de weken voor 5 december weinig gemerkt, zij het, dat men hier en daar een aarze ling constateerde in de aankoop van duurdere artikelen. Een directeur van een zaak. die ra dio, TV en huishoudelijke artikelen verkoopt, zei het zo: „De economie loopt wel terug, maar het grote pu bliek trekt zich daar weinig van aan. De mensen krijgen hun salaris en zo lang de koopkracht niet duidelijk te rugloopt (door bijv. een sterke werk loosheid). merk je als winkelier de dalende conjunctuur nog niet." Als aanvulling op de woorden van de ge citeerde directeur zou men misschien kunnen zeggen, dat de reactie van de meeste mensen op een economische neergang traag is. Volgens een juwelier kan het pu bliek op twee manieren op de sombe re economische berichten reageren: of men koopt uit voorzichtigheid vrijwel niets of men viert nog één keer uit bundig Sinterklaas „voor de hemel naar beneden komt". Geen van bei den was zijns inziens het geval, hij was niet ontevreden. OMZET GROTER Woordvoerders van de grote wa renhuizen vertelden, dat de omzet groter was dan vorig jaar, hoewel men bijv. bij Vroom Dreesmann de indruk had. dat de groei ten opzichte van vorig jaar minder was dan in andere jaren. In geld uitgedrukt, had men bij V&D meer verkocht dan in 1970. maar de prijzen zijn uiteraard gestegen, aldus de zegsman van dit warenhuis. Van een recordjaar kon men zijns inziens zeker niet spreken. V&D merkte een terughoudendheid bij de aankoop van duurdere artike len. behalve dan bij produkten als kleuren-TV's. Bij speelgoed is een verschuiving merkbaar naar hobby- Van onze correspondent ARNHEM De Arnhemse Courant gaat vandaag beginnen met televisie uitzendingen via een gesloten anten ne-systeem. Voorlopig zijn de pro gramma's alleen bij de ongeveer 2500 aangeslotenen in de binnenstad te zien. De programma's (nieuws, reporta ges en video-opnamen) worden ge maakt door journalisten van de Arn hemse Courant. De Arnhemse radio- en televisiehandelaar W. G. Nijboer werkt samen met het dagblad. Vol gens de heer Nijboer is het mogelijk om heel Arnhem en omgeving binnen enkele jaren aan te sluiten op een kabelsysteem. Over het algemeen wordt „Arn hem-Centrum-Televisie" gezien als stunt die als tegenhanger moet die nen voor het verschijnen van. „De nieuwe krant" (na het samengaan va Het Vrije Volk Arnhem en het Arnhems Dagblad), waardoor de Arn hemse Courant naar de tweede plaats werd teruggedrongen. artikelen, zoals voor jongens een scheikundedoos. Ook doe-het-zelvers zullen morgenavond door de Sint goed bedacht worden. DURE ARTIKELEN Dat duurdere produkten hun weg minder gemakkelijk naar de klant vinden in de Sint-Nicolaasweken heeft verschillende oorzaken. In vele winkels was de ervaring, dat het pu bliek meer geïnteresseerd is in arti kelen, die „nuttig en toch aangenaam zijn" dan aan werkelijke luxe-goede ren. CHOCOLADELETTERS Bij Droste in Haarlem kon men nog niets zeggen over de verkoop van chocoladeletters, dit jaar. Wel is de normale portie naar de winkeliers ge gaan. maar het is altijd maar af wachten hoeveel daarvan retour komt Dat percentage wint geleidelijk terrein tenkoste van de pure chocola, maar in zijn totaliteit heeft de choco ladeletter toch aan populariteit inge boet. Niet bij Droste, overigens, waar men de afzet tot nog toe heeft kun nen handhaven. Van onze automedewerker AMSSTERDAM General Motoi heeft de prijzen van de meeste Opel f modellen met circa 3 pet verhoogd' De meest verkochte auto in Neder land, de Opel Kadett, is van 7193,- op 7421,- gekomen. De eenvou<" XJ-uitvoering van de Kadett si ƒ200,- in prijs en kost vooi 6994,- Voor de standaard versies van de Ascona en Manta geldt een prijsvers hoging van 4 pet. De Ascona kost nu 8949,- De Opel Rekord en Commodo re zijn niet in prijs verhoogd, waar schijnlijk omdat begin 1972 een ge heel nieuw Rekördmodel wordt ver wacht. De Admiraal en Diplomaat zijn 3 pet in prijs verhoogd: het sportmodel GTJ is 2 pet duurder geworden. GM heeft tevens de Vauxhalls, Vi va en Firensa in prijs verhoogd: de Viva met 3 procent tot 7347,- en de Firensa met 7 procent tot 9394,-. De prijs van de Victor blijft gelijk. Ook dit model zal begin volgend jaar wor den vervangen Tegelijk met de GM-modellen zijn ook.de Simca 1100 versies rond 2 pet duurder geworden: de 1100 LS komt op ƒ7295,- ƒ200,- meer dan voor 1 december. De 1100 Special Tourist en Commercial werden ƒ100,- in prijs verhoogd. Het is waarschijnlijk dat verschei dene andere automerken op 1 januari a.s. prijsverhogingen zullen doorvoe ren. WASHINGTON (Reuter, UPI) Een gezamenlijke congres commissie heeft overeenstem ming bereikt over een compro mis over de Amerikaanse hulp aan het buitenland. Het compro mis omvat intrekking van de militaire hulp aan Griekenland en Pakistan en een besnoeiing van de hulp aan Israël. Maar de commissie heeft nog geen besluit kunnen nemen over het beëindig-de-oorlog-amendement van senator Mike Mansfield. De aanhan gers van dit amendement weigeren hun eisen voor een algehele troepen terugtrekking binnen zes maanden te verzachten. Daarom moest de commissie giste ren weer bijeenkomen om tot een be sluit te komen. Aanstaande woensdag komt het Uuitenlandse hulpprogram ma, dat de laatste maanden in leven was gehouden met verschillende amendementen, tot een complete stil stand. De commissie besloot de 'economi sche hulp aan Israël te verminderen van 85 miljoen dollar tot 50 miljoen dollar en ging akkoord met de stop- <H!|kaj zetting van de militaire hulp aan Griekenland, tenzij president Nixon een formele verklaring aflegt dat dergelijke bijstand gerechtvaardigd wordt door de nationale veiligheid. Het besluit over de stopzetting van de hulp aan Pakistan heeft geen on middellijke gevolgen, omdat de rege- ring-Nixon daartoe zelf reeds beslo ten had. Het nieuwe wetsvoorstel omvat on geveer 2,9 miljard dollar aan eco nomische en militaire hulp aan het buitenland. President Nixon had oor spronkelijk om 3,5 miljard gevraagd. Het Huis van Afgevaardigden ging akkoord met een bedrag van 3.4 mil jard, maar de Senaat splitste het pro gramma in twee delen met ieder een looptijd van een jaar. De senaat wil de niet meer dan 2,4 miljard dollar uitgeven. Schrijver Harry Mulisch (44) is gisteren getrouwd met Sjoerdje Wouden berg (24). Hier zijn beiden op weg naar het Amsterdamse stadhuis waar wethouder H. Lammers het huwelijk voltrok.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 6