Oplossing van
monetaire
crisis stap naderbij
Braziliaanse democratie: een
kasplant zonder levenskracht
Sclimelzer
Eerste cao 11a mislukt
looiimatigiiigsoverleg
Dankzij minder
starre Amerikaanse houding
Almelo krijgt
Turkse huisarts
60ëe
Staatsloterij
Rogers bespreekt
in Parijs het
heroine-conflict
Douwe Egberts: 6,75 pet.
Nog geen akkoord
over metaal-cao
BRAZILIË
wereldmacht
wording
m
9
DONDERDAG 2 DECEMBER 1971
ROME De kans op een oplossing van de nu al sedert medio augustus durende monetaire
isis is woensdag belangrijk groter geworden. Tijdens de besprekingen van de Groep van Tien
Tijdens de besprekingen van de Groep van Tien in Rome hebben de Ver. Staten tijdens een
theoretische discussie over
zich nl. voor het eerst bereid
|ts zien.
een algemene herziening van de wisselkoersverhoudingen
getoond om de mogelijkheid van een dollardevaluatie onder ogen
De Amerikaanse onderminister
Paul Volcker zou daarbij de volgende
bewoordingen hebben gebruikt: „Als
wij in de richting gaan waarin U ons
wilt hebben, wat zal dan Uw bijdrage
zijn tot een oplossing van de crisis?"
Een geluid, dat tot dusverre van
Amerikaanse kant nimmer werd ge
hoord en dat getuige diverse uitla
tingen van bij het overleg betrokke-
een zeker optimisme in de
conferentiezaal in het Palazzo Corsini
in Rome tot gevolg had.
Overigens verheelde men niet dat
er bepaald nog geen sprake was van
een Amerikaanse toezegging. Een
Duitse zegsman kenschetste de situa
tie woensdag tijdens een korte onder
breking van de besprekingen als
volgt: „Maandag was het weer nog
stormachtig; dinsdag brak voorzichtig
de zon door en vandaag kunnen we
de zon krachtig zien schijnen."
Nieuwe fase
De zich nu al meer dan drie maan
den voortslepende monetaire crisis
kwam woensdag in een nieuwe fase
toen de ministers van financiën van
de Groep van Tien een bfegin maak
ten met het leggen van het basispa
troon voor een oplossing van de cri
sis. Voorafgaande aan de eigenlijke
besprekingen van de Groep van Tien
ging opnieuw een bijeenkomst van de
ministers van financiën van de EEG-
landen en van Engeland, welk ge
sprek, naar verluidde, een „zeer
goed" verloop had.
Voor de eerste maal werd tijdens
het gesprek van de Groep van Tien
de koe duidelijk bij de horens gepakt,
cnders gezegd, de ministers gingen er
ditmaal toe over zich tot de essentie
van de crisis te bepalen, een dringen
de noodzaak om te komen tot een
nieuwe valuta-overeenkomst in de
wereld.
Tot dusverre was het zo dat tegen
over het standpunt van de Europese
landen. Canada en Japan de weige
ring van de Ver. Staten stond om
over concrete cijfers en zaken te
spreken. Men beperkte zich tot alge
mene bewoordingen over het vraag
stuk. Woensdag was er echter, zo zei
minister Schiller van West-Duits-
land, een doorbraak in de monetaire
onderhandelingen.
Pakket
Volgens sommige onderhandelaars
bestaat er geen twijfel meer of Ame
rika zal binnen niet al te lange tijd
tot een devaluatie van de dollar be
sluiten. In dit verband werden
Kant en klare universele kunsthars
vulpasta met gebundelde hechtkracht
op ELK materiaal, droog of vochtig,
binnen of buiten. Krimpt of scheurt
niet, zet niet uit. Onschadelijk voor
handen. Onbeperkthoudbaar. Geen ver
lies resten. Onmisbaar bij elk karwei:
STOPPEN, PLAMUREN, HERSTELLEN
van beton, houtrot, afdichten, enz.
1 kg ƒ8.55, 2 kg ƒ15.30, 5 kg ƒ29.95
bij winkéls inhobby-endhz-artikelen,
verfwaren, ijzerwaren on bouwstoffen.
(Vervolg van pag. 1)
Hanoi
Een erkenning van Noord-Vietnam
rond minister Schmelzer op dit ogen
blik niet gewenst, omdat bij niet veel
vertrouwen had in het politieke ef-
De oplossing van het conflict
h Indo-China wordt er namelijk niet
bevorderd. Ook wilde de minis-
er nog geen Nederlandse missie naar
lanoi zenden. Zijn belangrijkste ar-
lument was, dat Noord-Vietnam el-
in Indo-China nog steeds
pleegt.
Tot slot deelde de minister mee
:at koningin Juliana en prins Bern
ard volgend jaar een staatsbezoek
uilen brengen aan Engeland en aan
Staatssecretaris Westerterp voor
luropese zaken, die geen voorstander
leek te zijn voor een minister voor
luropese zaken, zag de volgende ver-
eteringen op EEG-niveau: 1. Het
parlement krijgt het recht
te beslissen over de benoeming
an de leden van de Europese Com-
ïissie. 2. Naast een advies over de
van de ministerraad zou
Europese parlement ook ae tekst
an de voorstellen moeten goedkeuren
deze weer naar de ministerraad
Jat. 3. Als de ministerraad niet tot
in besluit kan komen zou een be-
issing aan .de Europese Commissie
worden overgelaten.
Van een verslaggever
ALMELO Binnenkort \gaat in Al
melo een Turkse arts aan het werk.
Deze arts is door de Almelose be
drijfsgeneeskundige dienst in Turkije
geworven. Er wonen op het ogenblik
873 Turken in Almelo, inclusief 121
kinderen. De taalbarrière bleek bij
het bezoeken van een Nederlandse
huisarts "groot.
De praktijk van de Turkse arts zal
aanvankelijk waarschijnlijk te klein
zijn voor een volledig inkomen. De
werkgevers zullen daarom, zolang dit
noodzakelijk is, de middelen bijpas
sen.
Bij buitenlandse werknemers van
andere nationaliteiten zijn de taal
problemen minder groot. Tijdens een
onlangs gehouden bijeenkomst van
Almelose huisartsen hebben verschei
dene artsen opgemerkt dat zij soms
nauwelijks de verantwoording op zich
durven nemen Turken te behandelen,
omdat er misverstanden kunnen ont
staan.
In- Nederland werken verscheidene
buitenlandse artsen, vooral bij grote
bedrijven, zoals Hoogovens en Phi
lips, maar een zelfstandig gevestigde
niet-Nederlandse huisarts is nog een
zeldzaamheid.
RAWALPINDI (AFP) Het pro
ces tegen de leider van de inmiddels
verboden Awami Liga in Oosf-Paki-
stan, sjeik Moedjiboer Rachman, is
voortgezet. Dit heeft een officiële
woordvoerder in Rawalpindi woens
dag meegedeeld.
Het proces is op 11 augustus achter
gesloten deuren begonnen voor de mi
litaire rechtbank in Depensejaab
(West pakistan).
1 december 1971
derde klasse
Prijzen van
f 25,zijn gevallen op nummers eindigende op:
f 50,zijn gevallen op nummers eindigende op
f 50,zijn gevallen op-nummers eindigende op
f 50,zijn gevallen op nummers eindigende op.
f 50,zijn gevallen op nummers eindigende op
f 100,"zijn gevallen op nummers eindigende op:
f 200,zijn gevallen op nummers eindigende op
f 400,zijn gevallen op nummers eindigende op:
f 1.000,zijn gevallen op nummers eindigende op
f 2.000,zijn gevallen op nummers eindigende op
4
51
09
13
94*
64*
779
704*
340
0243
Een prijs van
f 5.000,Is gevallen op het nummer:
5.000,is gevallen op het nummer:
5.000,is gevallen op het nummer:
5.C00,is gevallen op het nummer:
f 5.000,is gevallen op het nummer:
001572
039479
047613*
038459
040372
De prijs van
f 10 000.is gevallen op het nummer:
f 25 000,is gevallen op het nummer:
f 50 000— is gevallen op het nummer:
f 100.000,Is gevallen op het nummer:
065792
012188
018735
002065
Een extra prijs van f 250.000,is gevallen
in de serie L op het nummer:
022933
en een troostprijs van f 4.000,op nummer
van elk van de andere series.
022933
Een extra prijs van f 500.000,is gevallen
in de serie S op het nummer:
095482
en een troostprijs van f 5.000,op nummer
van elk van de andere series.
095482
Let wel: op de met een gemerkte nummers is ook nog
lagere prijzen gevallen.
en van de
woensdag zelfs al percentages ge
noemd in de wandelgangen van het
Palazzo Corsini. Voorwaarde zou ech
ter wel zijn zo waren woordvoerders
van mening, dat een devaluatie van
de dollar een onderdeel zal moeten
vormen van een pakket van maatre
gelen, o.m. op het gebied van de han
del en tevens ten doel hebbende te
komen tot een betere verdeling van
de Amerikaanse defensielast.
Met name tegen een dergelijk pak
ket van maatregelen bestond tot dus
verre van Europese zijde nogal wat
weerstand. De Ver. Staten hebben se
dert de invoering van de 10 procent
extra importheffing en de opheffing
van de convertibiliteit van de dollar
in goud echter steeds op een dergelij
ke globale oplossing aangedrongen.
Iets concreets
Duidelijk trad in Rome de wens
van alle delegaties aan de dag om
iets concreets mee naar huis te ne
men. In dit verband was het van be
lang dat met name de Europese mi
nisters over volmachten beschikten
om namens hun regeringen bes'uiten
te, nemen. Kennelijk was dit in min
dere mate het geval met de Franse
minister van financiën, Giscard d'Es-
taing, die de bijeenkomst herhaalde
lijk verliet om, naar werd aangeno
men, ruggespraak met Parijs te hou
den.
Het onderlinge gesprek van de
Europese ministers van financiën was
vooral bedoeld om de exacte mate
van revaluatie voor de diverse EEG-
valuta's vast te stellen voor het geval
de Amerikanen met een dollardeva
luatie zouden instemmen. Ook de te
volgen politiek op handelsgebied,
zoals door de Ver. Staten gewenst in
het geval van een eventuele dollarde
valuatie, maakte daarbij onderwerp
van gedachtenwisseling uit.
De vooruitgang tijdens de bespre
kingen in Rome is vooral toe te
schrijven aan die bijeenkomsten,
waarin slechts de ministers van fi
nanciën met de presidenten van de
centrale banken aanwezig waren.
Daarbij werden diverse modeleen
voor een herziening van de valutaver
houdingen besproken.
luatie van 2 a 3 procent. Volgens een
ander model zou er evenwel gespro
ken zijn over een dollardevaluatie er
gens in de buurt van de 7 procent. In
ruil hiervoor zouden de EEG-landen
en Engeland een gemiddelde opwaar
dering van hun valuta's met 3 tot 5
procent onder ogen willen zien.
Dit zou de Amerikaanse industrie
een voordeel van ca. 10 procent in
geld geven bij het verkopen van haar
produkten in de Ver. Staten. Een en
ander zou aldus een bijdrage beteke
nen om het tekort op de Amerikaanse
handelsbalans een halt toe te roepen.
De Gemeenschappelijke Markt en
Engeland zouden zich bereid hebben
verklaard in te stemmen met verzoe
ken van Amerikaanse zijde om in de
nabije toekomst te komen tot onder
handelingen over een verlaging van
'de invoerrechten met betrekking tot
Amerikaanse industriële en land-
bouwprodukten. Ook Japan zou niet
afwijzend staan tegenover het voeren
van handelsbesprekingen met de VS.
PARIJS (AP) Roger Delouette.
een vroegere agent van de Franse
Veiligheidsdienst, die in de Ameri
kaanse staat New Jersey gevangen zit
op beschuldiging dat hij heroïne ter
waarde van 12 miljoen dollar de Ver
enigde Staten wilde binnensmokke
len, is in Parijs beschuldigd van
overtreding van de Franse narcotica-
wet.
De Franse rechter van instructie
Roussel, die zich met de zaak bezig
houdt, heeft de Amerikaanse openba
re aanklager Stern uit Newark ge
vraagd om een volledig dossier over
alle verklaringen van Delouette in
verband met deze zaak.
Verwacht wordt dat de Amerikaan
se minister van Buitenlandse zaken
William Rogers, die zondag in Parijs
arriveert om de ontmoeting tussen
president Nixon en president Pompi
dou op de Azoren voor te bereiden,
het „heroïne-conflict" met de Franse
autoriteiten zal bespreken.
Putte, een vijf maanden oud var
kentje, was bestemd om, mooi opge
diend met een appel in de bek, op
de kerstmaaltijd van de Zweedse fa
milie Juhlin geserveerd te worden.
Maar Putte bleek een intelligent var
kentje te zijn, die leerde voetballen
met zoon Sven, en in de sneeuw te
spelen met negenjarige dochter Ka
rin (foto). Om kort te gaan, de fa
milie Juhlin verloor haar hart aan
het krulstaartje en zou hem voor
geen goiid willen opeten!
Van onze soc.-econ. redactie
UTRECHT De directie van
het Douwe Egberts-concern heeft
met de betrokken vakbonden
overeenstemming bereikt over
een nieuwe éénjarige cao per 1
januari a.s. Het is de eerste cao,
die tot stand is gekomen nadat
het loonmatigingsoverleg tussen
de centrale werkgevers- en werk
nemersorganisaties is mislukt.
Het akkoord, dat volgens de vak
bonden binnen de door de meerder
heid van de Sociaal-economische raad
(vakbeweging en kroonleden) toelaat
baar geachte loonkostenstijging van
11,7 pet blijft, houdt per i januari
een loonsverhoging in van 6 75 pro
cent. Daarvan wordt 2,25 pot. gere
kend als resterende nabetaling ter
compensatie van dit jaar tot dusver
plaatsgehad hebbende prijsstijgingen,
2 pet. als zogenaamd „opstapje" om
de overgang naar het nieuwe prijsin-
dexeringssysteem mogelijk te maken
en 2,5 pet. normale contractsverbete
ring.
De prijsstijgingen zullen volgend
jaar tweemaal worden gecompen
seerd, namelijk op 1 juli (over de pe
riode oktober 1971 - april 19721 en 31
december (over de periode april-okto-
ber 1972), Het zal van deze prijsstij
gingen afhangen of de toename der
Model
Een ervan afkomstig van de
EEG-landen en Engeland beoogt
een dollardevaluatie van vijf procent
en een gemiddelde „Europese" reva-
loonkosten volgend jaar inderdaad
beneden de 12 procent zuller\^kunnen
worden gehouden.
De vakbonden hebben zich bereid
verklaard volgend jaar o,5 pet. op het
voor looncompensatie te berekenen
indexpercentage in mindering te
brengen als wordt voldaan aan de
door de vakcentrales gestelde mati-
gingsvoorwaarden: extra bijdrage aan
de matiging door de hogere inkomens,
invoering van een selectief investe
ringsbeleid en uitbreiding van een
aantal collectieve voorzieningen.
Andere punten van overeenstem
ming zijn onder meer: verhoging van
de vakantietoeslag van 7 tot 7,5 pet.,
een minimum vakantietoeslag voor
werknemers van 23 jaar en ouder
van 1000 gulden en jongeren naar
evenredigheid (waarmee extra aan
dacht aan de laagstbetaalden is ge
schonken), uitbreiding van de basis
vakantie van 18 tot 19 dagen en ver
korting van de werktijd tot 41,5 of
40.5 uur per week, afhankelijk van de
verschillende werktijden.
De nieuwe CAO geldt voor de ves
tigingen van Douwe Egberts in U-
trecht Joure, Drachten, Kampen en
De Meern.
Van onze sociaal-economische
redactie
DEN HAAG De onderhandelin
gen over de nieuwe cao voor de me
taalindustrie, die op 16 november
eenzijdig werden opgeschort door de
NW-metaalbond, zijn gisteren her
vat. Na afloop van de besprekingen,
die van 's morgens 9 tot 's middags 5
uur duurden, werden geen officiële
mededelingen gedaan, maar wij ver
namen dat er nog op geen enkel es
sentieel punt overeenstemming is be
reikt.
De onderhandelingen bevinden zich
nog geheel in de sfeer van het aftas
ten van de bereidheid van de tegen
partij tot het doen van concessies. Die
bereidheid is aan de kant van de
vakbonden uiterst gering, nu de di
recteur van het Centraal Planbureau,
prof. drs. C. A. van den Beid. bij het
loondebat in de sociaal-economische
raad heeft verklaard dat hun eisen
binnen de door de vakcentrales mo
gelijk geachte loonkostenstijging van
11.7 procent blijven. De onderhande
lingen worden vrijdag voortgezet.
De vergadering werd op verzoek
van de drie metaalvakbondm enige
tijd geschorst omdat zij zich wensten
te beraden over de geruchten dat de
procedure voor de benoeming van de
raad van bestuur van het Rijn-Schel-
de-Verolme-concern niet in overeen
stemming zou zijn met hetgeen daar
over in het rapport van de commis-
sie-Winsemius is vastgelegd.
De bonden besloten in een geza
menlijk telegram aan de raad /an
commissarissen van het concern hun
ernstige ongerustheid over deze ge
ruchten uit te spreken.
door Ferry Versteeg
De Braziliaanse democratie is wel eens omschreven als een spelletje tussen cowboys en Indianen,
waarbij geen enkel kind Indiaan wil zijn, omdat zy toch altijd verliezen. De „Indianen" in de Brazi
liaanse politiek behoren tot de oppositieparty MDB (Braziliaanse Democratische Beweging), door de
militaire machthebbers by dekreet in het leven geroepen en derhalve een ondervoed kasplantje zonder
levenskracht. De MDB moet het opnemen tegen de vier keer zo grote regeringspartij ARENA (Alliantie
voor Nationale Vooruitgang), een verzameling doorgewinterde aanhangers van de militairen, ook al
by dekreet in het leven geroepen.
Het dictatoriale regime heeft zich
zo uitgerust met een zorgvuldig ge
controleerd en gedresseerd twee-par
tijenstelsel. Dat er voor de afgevaar
digden van de ARENA en de MDB
in de dagelijkse omgang aangeduid
als de „ja-partij" en de „ja-meneer-
partij" in het steriele congres wei
nig eer valt te behalen, werd in juli
nog eens onderstreept, toen de leider
van de oppositionele MD'B, Adolfo de
Oliveira, het bijltje er tij neerlegde.
Want van werkelijke oppositie kan
geen sprake ?ijn in een volksverte
genwoordiging. die slechts gelegen
heid krijgt in de kazerne genomen
beslissingen te bekrachtigen.
Het vertrek van oppositieleider de
Oliveira wekte geen enkele emotie bij
regering of publieke opinie. Geen
wonder. De Braziliaanse leiders heb
ben nooit een geheim gemaakt van
hun overtuiging, dat democratie wei
nig nuttigs heeft te bieden aan een
ontwikkelingsland. En de Brazilianen
weten dat. Zii beseffen evengoed, dat
het democratisch formalisme van de
generaals voornamelijk dient om het
regime naar buiten toe enigszins te
legitimeren, wat altijd weer de nodi
ge dollars oplevert.
De enige „partij", die sinds 1964 in
Brazilië de dienst uitmaakt, is het le
ger. Ook voor 1964 lieten de strijd
krachten zich vaak gelden in de poli-
fcjek. Maar hun interventies bleven
toen nog van korte duur en hadden
veelal tot doel „het respect voor de
grondwet" te handhaven. Zo kon Ge-
tulio Vargas in 1950 ondanks zware
druk van conservatieve zijde aan de
macht komen, dank zij de steun van
de militairen. In 1955 pleegde maar
schalk Lott zelfs een ..legalistische"
coup om te garanderen dat de verkie
zingsoverwinning van Kubitschek
werd verzilverd met diens intrede in
het-presidentiële paleis. En na het
onverwachte aftreden van de hoogst
excentrieke president Quadros in 1961
voerden legalistische militairen ach
ter de schermen actie om de komst
van de links georiënteerde vice-presi
dent Goulart veilig te stellen.
Deze betrekkelijke militaire afzij
digheid werd niet in de laatste plaats
veroorzaakt door onenigheid binnen
het Braziliaanse leger, dat bestond uit
een pro-Amerikaanse en een nationa
listische vleugel. De pro-Amerikaanse
vleugel bestond voornamelijk uit zeer
anti-communistische officieren, die
tijdens de Tweede Wereldoorlog aan
Amerikaanse zijde in Italië deelna
men aan de strijd tegen het fascisme
en die ook na de oorlog bleven ijve
ren voor „onvoorwaardelijke solidari
teit" met de Verenigde Staten als
„kampioenen van de vrije christelijke
wereld en het economisch libera
lisme".
De nationalistische vleugel streefde
steeds naar lossere banden met Wash
ington en voelde meer voor een
krachtige rol van de overheid in het
sociale en economische leven. Tijdens
het regime van Joao Goulart
(1961-'64) deden zich een aantal ont
wikkelingen voor. die de militairen
uiteindelijk op één hoop dreven en
hun ongelimiteerde verblijf op het
politieke toneel hebben voorbereid.
Goulart gaf de lagere klassen
steeds meer toegang tot de politieke
arena, waarmee hij nauwelijks er
kenning oogstte bij de meest uit de
middenklassen afkomstige officieren.
Toen hij bovendien de onhandigheid
beging rebellerende onderofficieren
de hand boven het hoofd te houden,
voelden de officieren zich acuut be
dreigd in hun sociale ruggegraat: de
militaire discipline. Waarna de pro-
Amerikaanse en nationalistische offi
cieren zich verenigden en Goulart in
april 1964 werd gewipt.
De pro-Amerikanen, toen al een
meerderheid in het leger, vormden de
enige militaire groep, die een pro
gramma klaar had om het land te
regeren. Daarom beheersen zij sinds
1964 Brazilië, terwijl de nationalisti
sche vleugel voortdurend terrein
heeft verloren, al heeft zij vooral bij
het lagere kader een nog niet te ver
waarlozen aanhang. Een aanhang, die
zeker zou stijgen, als de economische
groeicijfers zouden dalen.
Wij bezochten het ideologisch cen
trum van het huidige pro-Ameri
kaanse regime, de Escola Superior de
Guerra (Hogere Krijgsschool), geves
tigd in een riante villa langs een van
Rio's fraaie baaien. Hier wordt de of
ficieren bijgebracht, dat het militaire
apparaat met z'n daadkracht, patriot
tisme, zelfbewustzijn en gevoel voor
nationale waarden de best uitgeruste
groep is om voor onbepaalde tijd de
nationale ontwikkeling te bevorderen
en daardoor de nationale veiligheid te
vergroten. Deze ontwikkeling dient
langs liberale lijnen te verlopen en
moet samen vallen met de belangen
van Washington als leider van „de
christelijke westelijke beschaving."
Van hieruit komt men tot een
enigszins neurotische visie, waarin de
onvermijdelijke naderende strijd tus
sen het „communistische oosten" en
het „christelijke westen" centraal
staat. In afwachting van deze con
frontatie hebben de generaals zich
vast gretig geworpen op „de totale
oorlog tegen de subversie", die niet
alleen de kop opsteekt bij pro-Mos
kou-, pro-Peking- of pro-Castro-com-
munisten, maar ook bij bedaagde
voorstanders van gematigde hervor
mingen of christenen, die de resolu
ties van het Tweede Vaticaanse Con
cilie in praktijk tvillen brengen.
Een van de oprichters van de Esco
la Superior de Guerra, prof. Luis de
Oliveira, legde ons uit, dat hier les
wordt gegeven door een vaste staf
van militairen en burger-professoren,
terwijl daarnaast ook gastdocenten
optreden. Als leerlingen die zorg
vuldig door de school worden geselec
teerd komen in aanmerking bril
jante militairen, die minstens de rang
van kolonel hebben en hoge burger
functionarissen, zoals politici, weten
schappers, ondernemers en topambte
naren.
De hele kursus duurt negen maan
den. De eerste drie maanden worden
besteed aan „doctrine", wat staat
voor sociologie, economie, politicolo
gie. geografie en bestuurskunde. Het
tweede trimester houdt men zich be
zig met „kuituur", ofwel studie van
de algemene situatie van het vader
land en de plaats van dat land in de
wereld. Het derde deel van de kursus
wordt gewijd aan „planning-oefenin
gen". Na een jaar ontvangen de kur-
sisten een diploma, dat onmisbaar is,
President Medici
wil men doordringen tot topposities
in de militaire en burgersectoren.
Om een idee te geven van het be
lang van de Escola Superior de Guer
ra: alle leden v«n de Raad voor Na
tionale Veiligheid, het machtigste or
gaan van Brazilië, hebben het diplo
ma van de school of geven er regel
matig les als gastdocent. Tot de raad
behoren de president, de vice-presi
dent, de chef-staf van de strijdkrach
ten, de chefs van staven van de drie
strijdkrachtonderdelen en de minis
ters van de federale regering. Een
sleutelfiguur is de secretaris van de
Raad, generaal Portela, die ook chef
is van het militaire kabinet van pre
sident Medici. Generaal Portela, en
niet de ministers, heeft het laatste
woord bij benoeming van personen
op belangrijke militaire en burger-
posten. Allereerste voorwaarde voor
zo'n benoeming is weer het diploma
van de Escola Superior de Guerra.
Dit systeem dat ook fungeert in
het veel linksere Peru heeft voor
de machthebbers een aantal belang
rijke voordelen. Allereerst fungeert
de school als een technologisch en
ideologisch centrum, waarvan hoge
burgerfunctionarissen en militairen
de invloed moeten hebben ondergaan.
Dit waarborgt een redeliike conti
nuïteit en een zekere eenheid onder
de machthebbers, wat hun machtspo
sitie zonder twijfel ten goede komt.
Daarnaast krijgen de millta'ren via
de Escola Superior de Guerra een
hoeveelheid sociaal-economische ken
nis mee. die velen noe niet ontimaal
zal aanspreken, maar d'e toch bnrg
staat voor een rationeler militair be
leid dan in het verleden Toen nooD-
ten door politiserende militairen aan-
eerichte economische ramnsnnpden
vaak tot een vervroegde terugkeer
na?r de kazernes.
Een bezoek aan de Escola Superior
de Guerra maakt vooral duidelijk,
dat In het huidige Brazilië niet alleen
een zeer messianistisch, maar ook een
uiterst elitair systeem ontstaat. Want
een kleine militaire elite, verbindt
zirh met een vrii kleine burverliik-
technocratische elite. Men moet dan
ook vrezen, dat met de vorming van
zo'n oaternalistisch en expansief den
kende nationale elite een goede voe
dingsbodem voor 'n krachtig fascis
me wordt geschapen.
Dit is het zesde artikel van deze
serie. Zaterdag het laatste artikel:
Oh.. Sertao. oh.. Sertao, verslag van
een nachtmerrie.
