Biesheuvel: er valt Jieel wat te matigen LONDEN EN PARIJS GAAN NAUWER SAMENWERKEN Goed drinkwater nu luxe 15n Piao weg uit Chinese top TAccent leggen op georganiseerd overleg" RA voorkomt wraakactie tegen meisje W erktij dverkorting voor ruim 750 man dreigt bij Tielens Landbouwschap wil snel eind aan zoutlozing Ds. D. J. karres secretaris voor coördinatie Vroegere minister defensie dood? Legerpredikanten Van toespraak naar dialoog Bond verwacht forse stijging werkloosheid Okker verloor weer van Ashe KOMENDE DECENNIA APATHIE RIJN NOODVOORZIENING AARDIG GEBAAR ZATERDAG 13 NOVEMBER 1971 Van onze parlementsredactie PEN HAAG De regering is verontrust over de prijsontwikke- t die in de afgelopen maand heeft geleid tot een absoluut ipfla- ecord sinds de oorlogsjaren. leide loonpolitiek, aldus de premier. In het gesprek met het bedrijfsleven zal ook het olan van Marcel van Dam aan de orde worden gesteld. De Nederlandse regering is bereid Frankrijk gedeeltelijk financieel te gemoet te komen wanneer het zou besluiten het zout uit de kalimijnen in de Elzas, in plaats van in de Rijn te lozen, op te slaan. Hoe hoog de opslagkosten zijn die het opslaan van kalizouten met zich meebrengt is wel bekend maar de premier wilde hierover geen medede ling doen. Het opslaan van de zouten zou een aanzienlijke vermindering van de zoutbelasting van de Rijn be tekenen. Op het ogenblik is de zout- concentratie zo hoog dat de tuinders in het Wèstland er schade van onder vinden en het drinkwater in met na me de grote teden onsmakelijk is geworden. De Franse kalimijnen zijn volgens berekeningen van het ministerie van Verkeer en Waterstaat voor een der de gedeelte verantwoordelijk voor de mier Biesheuvel zei gister- id na afloop van het weke- kabinetsberaad dat de prij- vooral in de maanden juli met oktober nog nooit zo zijn gestegen. Het gemid- de van deze maanden bedroeg de periode 1965 tot en met 0 1,3 procent en thans is dat aiddelde niet minder dan 2,8 cent. „Er valt dus nog heel te matigen", aldus de pre- jr. schrikbarende prijsontwikkeling jngetwijfeld een belangrijke rol m bij het overleg dat de regering voorneemt te houden met de hting van de Arbeid. Dit gesprek na 19 november als de Sociaal ïomische Raad zich over de loon- jrijsontwikkeling zal hebben be en plaatsvinden. De Stichting van arbeid is gisteren in ^en brief van egering voor dit gesprek uitgeno- De brief is kort van inhoud ge- den en bevat geen uitgangspunten regeringszijde, zo deelde de pre- •mee. el nam de premier scherp stelling n een suggestie van het Konin- 1 Verbond van Ondernemers dat lorzaak van de inflatie vooral ge it moet worden in de lonen. „We :n ook nu weer het accent leggen iet georganiseerd overleg", aldus iremier. Van regeringszijde wordt ■bij het uitgangspunt gehanteerd er tussen lonen en prijzen een srbrekelijk verband bestaat. Niet ;ekeerd zal worden tot een ge- iELFAST (AP, Reuter, UPI) Het boden Ierse Republikeinse Leger I hééft gisteren voorkomen dat fcpnieuw een Noordiers meisje is Dgeknipt en met teer volgesmeerd Eens contact met Engelse soldaten. I meisje was door gemaskerde liwen in een auto meegenomen uit rooms-katholieke wijk Bogside in Idonderry. Zij werd echter door in van de IRA bevrijd en naar teruggebracht. Zij zou het vierde :h toffer zijn geworden van een ge- annige republikeinse vrouwen die in de Bogside opereert. Öer werd een meisje dat op het 1 stond met een Britse soldaat te Wen door de vrouwen kaalge- t, met teer besmeurd en aan een gebonden. Later werden nog t meisjes aan dezelfde behande- londerworpen. Beide vleugels van iRA hebben zich met kracht tegen wraakacties gekeerd. Belfast is gisteren opnieuw een eer gedood. Hij werd in de borst Bakt door een kogel toen onder- pdse groepen met elkaar slaags NIJMEGEN De NV Gelderland- Tielens papierfabrieken in Nijmegen zal. als de situatie iq het bedrijf het in de komende maanden dringend noodzakelijk maakt, voor 350 van de 650 werknemers een werktijdverkor ting doorvoeren, evenals voor de 413 werknemers van dit bedrijf in het Limburgse plaatsje Meerssen. Dit heeft de directie gisteravond meege deeld. De vergunning voor de werktijd verkorting, die zes weken zou duren, is bij het arbeidsbureau aangevraagd en inmiddels door het ministerie van economische zaken verleend. De fabriek is gespecialiseerd in de produktie van hoogwaardige papiers oorten. DEN HAAG In een telegram aan de ministers van buitenlandse zaken, van verkeer er\ waterstaat en van landbouw en visserij heeft het land bouwschap gisteren aangedrongen.op snelle bemiddeling bij de Franse re gering, teneinde de zoutlozing van Franse kalimijnen in de Rijn te laten beëindigen. Door de nog steeds stij gende zoutconcentratie in de Rijn, al dus het Landbouwschap, dreigen ca tastrofale gevolgen te onstaan voor de tuinbouw in het westen van ons land, die een produktiewaarde heeft van ongeveer 700 miljoen gulden. zoutbelasting van de Rijn. Op het ogenblik bedraagt de zoutafvoer bij Lobith 340 kg per seconde, waarvan 120 kg afkomstig is van de kalimij nen. Het overige zout is afkomstig van de Duitse industrieën. Een duide lijke indicatie, aldus de premier, dat ook zij een aandeel moeten leveren in de zoutbestrijding. De kwestie van de Rijn komt op 22 november uitvoerig aan de orde in een bijeenkomst van de Rijn-commis sie in Bazel. In de commissie, be staande uit regeringsdelegaties van de Rijnoeverstaten, zal het probleem van de kalimijnen in Frankrijk cen traal staan, aldus de premier. De re gering legt op het ogenblik de laatste hand aan de instructies voor de Ne derlandse delegatie. Ds. D. J. Karres te Driebergen is benoemd tot coördinatie-secretaris voor het hervormd synodale werk. Hij is als zodanig sinds kort verbon den aan het secretariaat-generaal van de hervormde synode. Ds. D. Karres (58), oud-directeur van het Hervormd Opleidingscen trum. HOC (gevestigd in „Nieuw Duinzicht") te Driebergen, is sinds 1 november 1970 secretaris van de her vormde landelijke commissie voor het beroepingswerk. Sinds het vertrek van drs. O. V. Henkei, wegens een benoeming in een wetenschappelijke functie aan de Unviersiteit van Am sterdam, is ds. Karres ook secretaris van de hervormde commissie voor het theologisch wetenschappelijk onder wijs. Hij blijft deze beide functies vervullen, maar het valt te verwach ten dat zijn nieuwe, derde functie, die van coördinatie-secretaris in het synodale werk, op den duur wel de hoofdfunctie zal blijken te zijn. De nieuwe opdracht voor ds. Kar res is officieel omschreven als de „coördinatie van het werk van de functionarissen, die verbonden zijn aan de organen van bijstand en aan de instituten van de gonerale synode, voorzover zij dienstverlenende arbeid verrichten ten behoeve van het „grondvlak". Hierbij valt in het bij zonder te denken aan de provinciale kerkvergaderingen, de classicale ver gaderingen en, veelal door bemidde ling van deze vergaderingen en haar organen, aan de plaatselijke gemeen ten. Naar aanleiding van de benoe ming van ds. Karres heeft ds. F. H. Landsman, de hervormde sectetaris- generaal, onder meer opgemerkt, dat ten onrechte wel eens spottend of geërgerd wordt gesproken over de „radenrepubliek" van de hervormde kerk. Ds. Landsman: „Wat werkelijk aan de hand is, is dat een klein aan tal toegewijde en terzake kundige mensen tracht er wat aan mee te hel pen dat de kerk wat meer kan beant woorden aan het wezen en de op dracht in de wereld van hu. Wij ho pen van harte dat het werk van ds. Karres er toe bij zal dragen dat deze „dienstverrichting" nog wat doeltref fender zal kunnen worden verricht dan thans reeds het geval is". Tijdens een tweedaagse conferentie in Nunspeet, waarop afscheid is ge nomen van oud-hoofdlegerpredikant J. Drost en ds. R. J. van Pagee als zijn opvolger werd geïnstalleerd, heb ben de aanwezige legerpredikanten zich uitgesproken voor een verschui ving „van toespraak naar dialoog". Binnen afzienbare tijd gaat bij de landmacht, aldus het streven, de „toespraak" tijdens het periodieke uur „geestelijke verzoring (GV) plaats maken voor de dialoog-vorm. De le gerpredikanten verwachten voor de onder hun gehoor komende dienst plichtigen van deze verandering eer der een verdieping dan een vervlak king van de GV-uren. Ook het vormingswerk van de pro testantse geestelijke verzorging op „Beukbergen" te Huis ter Heide komt op de helling. Er bestaan niet alleen vergevorderde plannen voor aanpas sing van het verouderde gebouw aan hedendaagse eisen, maar ook wordt gewerkt aan verbetering van vorm en inhoud van het werk op „Beukber gen". Ook wordt vooruitgang geboekt op het terrein van meer samenwer king tussen, zelfs tot integratie van het werk van, legerpredikanten en le geraalmoezeniers. DEN HAAG Minister De Koster (defensie) heeft de Tweede Kamer meegedeeld in beginsel te kunnen in stemmen met een ontruiming van de Boreelkazerne te Deventer, zodra in of in de nabijheid van Deventer ver vangende ruimte ter beschikking wordt gesteld. Dit blijkt uit het ant woord van de bewindsman op vragen aah de KVP-Kamerleden Krossen en. Van Eisen. Tsjiao Kwan-hwa, de leider van de Chinese VN-delegatie, heeft zijn eer ste bezoek gebracht aan het hoofd kwartier van de Verenigde Naties in New York. Goed gemutst kwam Tsjiao (met pet) bij de ingang van het gebouw aan. HONGKONG, PEKING (AP, Reuter, UPI) De Chinese mi nister van defensie Lin Piao, die Mao na diens dood zou opvol gen, is weggezuiverd. Het is niet uitgesloten dat Lin Piao niet meer leeft. Hoewel Peking in alle talen blijft zwijgen over het lot van Lin Piao wijst alles rop dat de tengere minis ter van defensie alle macht heeft verloren. In een rapport van diplomatieke analysten in Hongkong is verklaard dat Lin Piao bijna zeker in ongenade is gevallen en mogelijk overleden is. Het Chinese blad Rode Vlag, het belangrijkste ideologische tijdschrift van de partij verbindt de naam van Lin Piao niet meer aan die van voor zitter Mao Tse-toeng, zo heeft een Hongaarse correspondent uit Peking gemeld. Hét Franse persbureau AFP be richtte eerder dat het Rode boekje van Mao nog maar moeilijk in China Verkrijgbaar is, terwijl wel nieuwe aandacht wordt besteed aan de „ge dachten" van de Chinese partijvoor zitter. Volgens het persbureau is het boekje uit de roulatie genomen omdat Lin Piao er een voorwoord in heeft geschreven. Hij zou ook de man zijn geweest die op de gedachte kwam het Rode Boekje massaal te verspreiden. Het persbureau AFP heeft voorts be richt dat de portretten van Lin Piao niet meer naast die van Mao, Marx, Lenin, Engels en premier Tsjoe En- lai hangen. Lin Piao is bijna twaalf jaar minis- ster van defensie van China geweest, In de statuten van de partij van 1969 staat Lin Piao genoemd als „opvol ger" van voorzitter Mao. Lin Piao was vice-voorzitter van de partij. De partijstatuten van 1969 zijn in China echter op het ogenblik bijna niet meer te koop, zo is uit Peking ge meld. UTRECHT De katholieke bond van werknemers in de bouwnijver heid St. Joseph verwacht, dat de werkloosheid spoedig tot grote hoogte zal stijgen ten gevolge van de bezui nigingen en het onevenwichtige re gionale overheidsbeleid. De regering, schrijft de bond in het bondsorgaan „Op de steiger", zal dan gedwongen zijn om objecten voor aanvullende werkgelegenheid in uit voering te nemen. Dat is echter der mate kostbaar, dat men zich kan af vragen of de uitvoering van deze ob jecten niet duurder zal blijken te zijn dan het normaal laten doorgaan van die projecten waarop nu bezuinigd is. De invloed van het overheidsbeleid ten aanzien van de bouwnijverheid is volgens St. Joseph al duidelijk merk baar in het gehele land. Vooral in Noord-Brabant stijgt de werkloosheid snel (zeventien procent van alle werklozen komt uit deze provincie). LONDEN (Reuter, UPI) In Londen en Parijs heerste giste ren de sfeer van de oude Frans- Britse Entente na het uitgeven van een gemeenschappelijke ver klaring, waarin staat dat beide landen hun samenwerking op elk gebied en op alle niveaus zullen versterken. Tevens is aangekon digd dat koningin Elizabeth II van 15 tot 19 mei een officieel bezoek aan Frankrijk zal bren gen, op uitnodiging van de Fran se president Georges Pompidou. In Londen is gisteren een zeer vriendschappelijke verklaring gepu bliceerd, die aan het slot kwam van tweedaagse besprekingen tussen de Franse minister van buitenlandse za ken Maurice Schumann en leden van het Britse kabinet. In de verklaring, die sterk beïnvloed is door het Britse besluit tot de EEG toe te treden, werd onder meer gezegd dat „Franse en Britse ministers deze gelegenheid te baat nemen om te herinneren aan de lange en diepgewortelde vriend schap tussen het Franse en Britse volk en hun grote voldoening tot uit drukking te brengen, dat de histori sche vriendschap zal groeien en bloeien in nieuwe en nog nauwere betrekkingen als leden van de Euro pese Gemeenschap". In de „verklaring" werd de toe komstige nauwere Frans-Britse rela tie geconcretiseerd in de volgende punten: 1. nadruk zal worden gelegd op het belang van de Franse taal Het oplei den van Britse ambtenaren in Fran krijk wordt bevorderd; 2. het uitbreiden van het uitwisse lingsprogramma van Britse en Franse on derwi j skrachten 3. het opzetten van e?n uitwisse lingsprogramma voro jongeren en het verstevigen van de banden tussen Franse en Britse steden; 4. nauwere samenwerking en uit wisselingen op het terrein van kunst en cultuur. Daartoe zal een kleine groep Franse en Britse topambtenaren periodiek bij elkaar komen, te beginnen op 23 november in Londen. (Beide landen hebben voots afge sproken snel een conclusie te berei ken over de bouw van een tunnel tussen Frankrijk en Engeland onder her Ka naal. Ook óp technologisch en indus trieel gebied zal nauwer worden sa mengewerkt. Verder zal de samen werking op het terrein van de drug bestrijding worden voortgezet en geïntensiveerd. Britse regeringsfunctionarissen hebben te kennen gegeven dat zij het bezoek van Schumann beschouwen als het begin van een nieuw tijdperk van Frans-Britse samenwerking en het bijleggen van oudé geschillen. Het was voor het eerst sinds vijf jaar dat een Frans minister van bui tenlandse zaken een officieel bezoek aan Engeland bracht. Tijdens het be wind van president Charles de Gaulle bereikten de betrekkingen tussen Londen en Parijs meerdere keren een dieptepunt. Vooral nadat de Gaulle zijn veto uitsprak over het toetreden van Engeland tot de EEG. BOLOGNA Tom Okker heeft bij de twintigste tornooi om het wereld kampioenschap profs de successen- reeks van Arthur Ashe niet kunnen afbreken. De Nederlander verloor gisteren in de kwartfinales met 67 36 van zijn Amerikaanse tegenstan der. Doorslaggevend was de sterke service van Ashe. Eveneens voor de halve finales plaatste zich Ken Rose- wall. De Australiër versloeg Marty Riessen (VS) met 6—0 3—6 7—6. oor de tweede maal bedroevend dieptepunt in Rotterdam door RUDIE VAN MEURS MSTERDAM In Tokio zijn auto- ?n te vinden, waaruit je voor een paar een teug frisse lucht kunt halen. In lerdam is de consument sinds kort op .ruidenier aangewezen om a raison van r dan een halve gulden (exclusief het rschijnlijk verhoogde BTW-tarief van >rocent, daar dubt het ministerie van nciën nog over) zich een liter drink- r aan te schaffen. irmee is Nederland dan definitief beland bij, wat :onoom drs. R. Hueting noemt, 'nieuwe schaarste', ids 'vrije' goederen als lucht en water zijn 'schaars' rden en laten zich met duur geld betalen, laconieke wijze waarop Nederland accepteert dat drinkwater een luxe wordt, is kenmerkend voor leidelijkheid waarmee de laatste jaren de kwali- 'an het drinkwater verder is verziekt. In Rijn- 3, het gebied met de grootste welvaart en de te stank, drinken de mensen het slechtste water, week werd een zoutgehalte gemeten van 550 iram per liter. Een absurde kwaliteit. z'n minst opmerkelijk is dat plotseling het zout te van het Rotterdamse water 'slechts' 50 milli- boven de smaakgrens (500 milligram) blijkt te Maar in een interview zei ir. T. Verheul van het nstituut voor drinkwatervoorziening twee jaar ge- nog dat het zoutgehalte per liter drinkwater fei- de 125 tot 150 milligram niet mag overschrijden, noemde toen ook het getal van 500 milligram, dat had betrekking op de maximaal toelaatbare ielheid vaste stoffen die een liter drinkwater mo- batten. Rotterdam heeft dan ook eigen normen rgens is bijvoorbeeld in de wereld de toelaatbare sche grens voor zwaveldioxyde in de lucht zo als in het Rijnmondgebied die lijken te ver ven naarmate de kwaliteit van het water of de slechter wordt. f oktober 1957 bezwoer de toenmalige staatssecre- ivan sociale zaken en volksgezondheid, dr. R. J. H. Tsinga, in Jutphaas dat 'werkelijk watertekort zich ^komende decennia in Nederland niet behoeft voor Begin 1969 mengde Rijkswaterstaat zich in nistische geluid door in de nota 'waterhuishou- 1 van Nederland' tc verzekeren dat Nederland de i,e tientallen iaren genoeg water ter beschikking heeft. 'Er zijn in ieder geval voldoende voorwaarden aanwezig voor een doelmatige waterhuishouding in de nabije decennia.' Maar in oktober onthulde dr. Kruisinga plotseling dat de watervoorziening in Nederland 'een nijpend probleem' is. Tegelijkertijd onderkende ook prof. ir. A. Volker van Rijkswaterstaat de ernst van de situatie. Maar augustus vorig jaar keerde staatssecretaris Krui singa weer naar zijn majeurstemming terug door te voorspellen dat over vier a vijf jaar de Rijn biologisch schoon zou zijn. Minister Bakker van verkeer en water staat corrigeerde hem een maand later door aan te kondigen dat de Rijn over vijftien jaar weer zuiver is. Scherp werd de minister daarop aangevallen door de directeur van het zoetwater-instituut in Nieuwersluis, dr. H. L. Gollerman, die drs. Bakker voorhield: „Ver ander uw zelfverzekerdheid in onderzoek, durf en visie, anders zijn we over vijftien jaar nog niets verder." De boze deskundige verweet de minister 'slagen in de lucht'. Boos reageerde daarop minister Bakker een maand later: „Over het milieu wordt veel te emotio neel gesproken." Intussen lijkt in Rotterdam de emotie plaats te heb ben gemaakt voor apathie. Het is de tweede keer dat de kwaliteit van het Rotterdamse water zo'n bdroe- vend dieptepunt bereikt. Ook in 1963 had het water een zo hoog zoutgehalte dat flessen water op de markt verschenen. Tussen dat jaar en nu verschenen worm pjes in het Rotterdamse water en benaderde de smaak grens regelmatig de voor Rotterdam kritische norm. De precaire situatie in de drinkwatervoorziening is de laatste weken ontstaan doordat het droge najaar voor een zeer lage waterstand in de Rijn zorgde. De Rijn is Nederlands belangrijkste zoutwaterader, die voor bijna 70. procent in ons drinkwater voorziet. Maar naast: zoet water, brengt de Rijn ook in steeds grotere hoeveelheden endosulfan, fosfaten, nitraten, keuken zout, kwik. arsenicum, koper, oliën, fenolen, lood enz. ons land binnen, terwijl de Nederlandse industrie en riolen daar nog het nodige bijdoen als de Rijn door ons land stroomt. Bij een normale waterstand is de Rijn daardoor al een kwelling voor de vijftig waterleiding bedrijven die uit deze rivier putten: in de droge perio des, vooral in het voor- en najaar, is het beetje water dat overblijft zo vol ongerechtigheid dat het zelfs met alle technische middelen die worden ingezet, vrijwel onbruikbaar is voor consumptie. Op zulke momenten worden dan allerlei noodvoor zieningen getroffen door over te schakelen op de Lek en andere oppervlaktewateren. Doch deze noodleiding druppelt slechts voor een betrekkelijk korte periode. Bovendien is het óók weer de Rijn die voor 40 procent de oppervlaktewateren in ons land van zoet water voorziet zodat er weinig keus overblijft. Om het steeds dreigender watertekort op te vangen worden op dit ogenblik allerlei plannen ontwikkeld en uitgevoerd voor de aanleg van drinkwaterbekkens. Rotterdam kan daardoor terugvallen op de Berenplaat waar een grote waterinstallatie is geplaatst, terwijl ook de Biesbosch gereed wordt gemaakt voor spaarbekkens. In het Deltagebied, langs het IJsselmeer, de Rijn, de Maas en onder de Veluwe zijn eveneens drinkwater- bekkens gedacht. De narigheid is dat al deze bekkens tenslotte moeten worden gevuld uit voornamelijk de Rijn en de Maas, twee erkende open riolen. Die voorzieningen zijn nood zakelijk omdat de voorraden grondwater die ons land heeft, volstrekt onvoldoende zijn om nu en in de toe komst de toenemende vraag op te vangen. Bovendien wordt het beetje grondwater dat we nog hebben, regel matig bedreigd door slordige industriëlen die hun cya nide en arsenicum op vuilnisbelten verliezen. Kortom, in alle opzichten dreigt. Nederland-Waterland in de toe komst met z'n drinkwatervoorziening nog verder in verlegenheid te komen. Het ogenblik is nu al daar dat een onontbeerlijk produkt als water in de handen van handige zaken lieden is geraakt die een markt met ongekende moge lijkheden zien. Dat is natuurlijk een onbestaanbare situatie omdat een zo'n essentieel produkt voor ieder een bereikbaar moet zijn en niet alleen voor mensen die er een halve gulden per liter voor kunnen betalen. Het is natuurlijk duidelijk dat het niet de abnor maal lage waterstand van de Rijn is die tot de huidige drinkwatermisère heeft geleid (net zo min als het de zon is die de smog in Rijnmond veroorzaakt) maar dat het zout en vergif in deze situatie alarmerender tot uitdrukking komen. Daarmee heeft regelrecht het be leid van de regeringen in dc Rijnlanden te maken. Twee dagen geleden hebben juist alle fracties in de Eerste en Tweede Kamer een brief aan het Franse parlement gericht met het verzoek de lozing van zout van de Franse kalimijnen in te perken. Dat is natuur lijk een aardig en nuttig gebaar maar het zou even eens van juist inzicht getuigen als ons parlement zich afvroeg hoe in ons land de wet op de oppervlakte waterverontreiniging werkt, die op 1 januari van kracht is geworden. Dan zou misschien kunnen worden opgetreden tegen bedrijven die jaarlijks ongestraft tonnen kwik lozen in het oppervlaktewater. Dan zou wellicht ook iets Naar drinkwater smachtende Rotterdammers kunnen nu terecht hij een benzinestation aan de Bergweg te Bergschenhoek waar gratis echt duinwater getapt kan worden. kunnen worden gedaan tegen al die fabriekjes en be drijven die zonder vergunning en zonder boetes te be talen hun afval illegaal in de rivieren lozen de Don- ge is er een goed voorbeeld van. Dan zou kunnen wor den Opgetreden tegen zaken die al eerder in deze krant ter sprake kwamen, de elektriciteitscentrales die het water opwarmen en zo ongeschikt maken voor con sumptie. Maar de regering zal het waarschijnlijk veel eenvou diger vinden te wachten tot de regen het vuil in de Rijn verdunt en wegspoelt. Dat is wel zo gemakkelijk, al is het een oplossing voor korte termijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 11