we
>or ons
klaar zijn
de ellende
begint
pas
Is
Luchtvracht met
71 gestegen
Onderzoek invloed smog
op bronchitispatiënten
:aam in het
i gebruik
Waterschap „Dijkring Ijsselmonde bréngt
70 kilometer dijk vóór 1978 op Deltahoogte
Ahoy-hal krijgt
vermaarde
ijsshoiv
Jaaroverzicht Zestienhoven
Indonesiërs zijn op
advies Indonesiërs
bij HAL ontslagen
Rijn-Schelde
bevredigend
Arausementsmusici
verlaten beroep
Weer orgeltocht
naar Den Haag
WOENSDAG 27 OKTOBER 1971
ROTTERDAM De Amerikaanse
ijsshow Holiday on Ice zal van dins
dag 14 tot en met woensdag 22 de
cember een uitvoering geven in de
Ahoy-hal. Belangrijkste" artiesten zijn
de Nederlandse kunstschaatsters
Sjoukje Dijkstra en Joan Haanappel,
de Oostenrijkse Olympische kam
pioen van 1968 Wolfgang Schwa.z en
de Amerikaanse kampioene Charlene
McLaren.
De voorstellingen beginnen om acht
uur. Matinees van het nieuwe pro
gramma zijn op zaterdag en zondag
om vier uur.
Van een onzer verslaggevers
RENDRECHT „Goed, wy zijn dan wel in 1978 zo ongeveer
met het op Delta-hoogte brengen van de dijken en alles wat
(nee samenhangt, maar daarna begint voor ons dè ellende
Blijk pas goed. We zitten hier nou eenmaal in een puur-stedelijk
d: op het eiland IJsselmonde wonen zo'n 400.000 mensen, meer
heel Zeeland bij elkaar, allemaal met hun eigen wensen.
dan je taak maar eens goed uit om de dijkwerken in stand te
>en
st
zrax
an
J.
heer Van der Laan, technisch
ambtenaar van het waterschap
Dijkring van IJsselmonde",
er geen geheim vandijken
en is een forse klus, maar ze
houden in een zo stedelijk ge
ls het eiland IJsselmonde is nog
lien radaties moeilijker. „Een water-
w ergens in Drente of zo heeft
lat dat onderhoud betreft heel
w nakkelijker"vindt hij, „want
kun je twintig kilometer over
ijk rijden zonder één huis tegen
men. Moet je hier eens over de
\jden...."
1955, direkt na de watersnood-
kreeg het Waterschap tot taak
id 70 kilometer dijk die IJssel-
rijk is, op Deltahoogte te
Dit werk moest gelijkijdig
ie afsluiting van de zeegaten
n afgerond in 1978. „Een im-
taak, hoor, geloof dat maar,
neem nou alleen maar het feit
diiken ^er letterlijk barstens-
"/v tten met aller*ei kah®ls en pijp
ten. Tel daar dan nog de hui-
op die langs de dijk staan,
bij elkaar een kleine tweedui-
dan heb je je handen wel meer
®enDl, hoor!"
•ten
Opgedeeld
het waterschap wat te ontlas-.
erd besloten het op Deltahoogte
atre en van de dijken te verdelen
>teri
iten
uim
orzi
laan
oofo
dr<
V,
rid
Iterr
?rke
rde JELLEV OETSLUIS De
nèingvlietdam, met in het
den het gigantische slui-
:omplex, is klaar. Op
tndag 15 november zal
ingin Juliana de nieuwe
officieel in gebruik stel-
Met de voltooiing van de-
lam heeft Rijkswaterstaat
ieuw een mijlpaal bereikt
reeks van afsluitingen
kader van het Delta-
Na de Haringvlietbrug
Goeree-Overflakkee te-
tweede vaste oever-
nu met Voorne-
enigjten
KML KLM Aerocarto.
Se r
et
'onder het waterschap, de gemeente
Rotterdam en de provinciale Water
staat. Rotterdam nam alles voor zijn
rekening wat binnen de Rotterdamse
gemeentegrenzen viel, de Provinciale
Waterstaat kreeg het trajekt Hendrik
Ido Ambacht tot de gemeente IJssel
monde toebedeeld, en de rest was
voor het waterschap „De Dijkring
IJsselmonde".
Het waterschap is met zijn partners
Rotterdam en provinciale Waterstaat
aan het werk gegaan op basis van
wat de heer Van der Laan een „plan
met oogkleppen voor" noemt „Je
moet wél", vindt hij, „want als je bij
de uitvoering van de dijkverbete-
ringswerken rekening gaat houden
met iets anders dan puur die dijkver-
betering, dan ga je volkomen de mist
in. Neem nou bijvoorbeeld Ridder
kerk: als wij daar de dijk aan het
verhogen zijn, dan wil Ridderkerk
zijn graantje meepikken en gelijk de
aansluitingen op de dijk verbeteren.
Wü vinden alles best, maar dan toch
niet uit onze zak, hoor!"
Een van de allergrootste problemen
waarvoor het waterschap zich ge
plaatst ziet is overigens de amovering
van de langs de dijk gebouwde hui
zen. „Ik weet het Wel, die mensen
wisten toen ze daar gingen wonen
verdraaid goed, dat het niet voor
eeuwig zou zijn. Maar moet ja ze dan
zomaar zonder meer uit hun huis
gooien en ze het beste wensen? Nee
toch zeker?", vindt de heer Van der
Laan.
Miljoenen
„Je kunt echt beter vijftig kilome
ter dijk verbeteren in een puur pol
dergebied dan twee kilometer hier,
hoor", verzucht hij. Vooral aan de
oostelijke zijde van het werkgebied
immers staan de dijken vol met hui
zen. Langs de zeventig kilometer te
verbeteren dijk staan er een kleine
tweeduizend. „Reken maar dat het
miljoenen kost, al die huizen te a-
moveren. Alleen al dit jaar moeten
we er zo'n tweehonderd tegen de
grond gooien."
iHet hele jaar door zijn er drie
sloopfirma's voortdurend bezig met
die sloopwerkzaamheden. Drie des
kundigen zijn in een taxatie-commis
sie dag-in-dag-uit bezig met het zoe
ken naar oplossingen voor moeilijke
gevallen. Op basis van de onteige
ningswet krijgen de geamoveerde
huiseigenaren 85 pet. van de taxatie
prijs vergoed. Het slopen van het
pand en het aanvullen van het gat
dat daardoor in de dijk ontstaat komt
bovendien voor rekening van het
Rijk, „dus we hebben echt een bijzon
der menselijke regeling voor elkaar
kunnen krijgen," vindt de heer Van
der Laan
Het waterschap ziet zich hierdoor
geconfronteerd met steeds groter
wordende problemen, die steeds meer
een specialistische kennis verlangen,
„neem nou alleen die pijpleidingen
Situaties als deze zullen op IJssel
monde tot 1978 aan de orde van de
dag zijn. Het eiland vaart er overi
gens wel by, nu met de dijkverbete-
ringen ook de wegen onder handen
worden genomen.
hier in het gebied maar", vindt de
heer Van der Laan. „Vroeger zetten
we daar een mannetje voor in, die er
zo'n twee procent van zijn tijd aan
kwijt was. Nu moeten we er een pure
specialist, en een dure trouwens, voor
inzetten."
De problemen worden alleen nog
maar groter, want wanneer volgend
jaar de Wet Verontreiniging Opper
vlaktewater van kracht gaat worden,
krijgt het waterschap de taak toe te
zien op de naleving van die wet. De
Provinciale Waterstaat start binnen
kort een inventarisatie van alle ver
ontreinigingen en verontreinigers
binnen het werkgebied van het wa
terschap. In aansluiting daarop wor
den voor de provincie Zuid-Holland
twee technologische diensten in het
leven geroepen, die de leiding moeten
krijgen van de strijd tegen de ver
ontreiniging van het oppervlaktewa
ter.
MOERDIJK In het voor
jaar van 191 krijgt het industrie
gebied Moerdijk een meetnet om
de milieuverontreiniging te kun
nen bepalen.
Naast een grote snuffelpaal worden
proefveldjes met plantén aangelegd
waaraan het instituut voor planten-
ziektekundig onderzoek in Wagenin-
gen meewerkt. Het is de bedoeling
om het net in een landelijk systeem
in te passen. Er wordt al met metin
gen begonnen alvorens de eerste in
dustrieën gaan draaien.
De geplande groenzone rond het in
dustriegebied wordt nog op provin
ciaal niyeau besproken. Het is de be
doeling om volgend jaar maart met
planten te beginnen.
Intussen brengt prins Claus, als lid
van de raad van advies voor de
ruimtelijke ordening, vanmiddag een
bezoek aan het industrieterrein. De
aandacht van de prins, die wordt
vergezeld door de commissaris der
Koningin in Noord-Brabant, mr. dr.
C. Kortmann, zal speciaal uitgaan
naar de vestiging van Shell. Andere
serieuze bedrijven zijn er nog niet
maar, aldus voorzitter mr. F .Reyn-
ders van het industrieschap Moerdijk,
er tonen ondernemingen uit de hele
wereld belangstelling. Tot dusverre
hebben ongeveer veertig bedrijven
om informaties gevraagd.
ROTTERDAM De Rotter
damse luchthaven Zestienhoven
verwacht dit jaar ondanks het
vertrek van de Zwitserse lucht
vaartmaatschappij Swissair, die
tot voor kort een lijndienst tus
sen Zürich en Rotterdam had,
een half miljoen passagiers. In
1970 was het passagiersgetal ge
stegen tot 491.000. Het vracht
vervoer steeg met 71 procent.
De toename in het luchtverkeer
heeft echter niet geleid tot een
verbetering van het nadelig sal
do, dat in een jaar is opgelopen
van 3.489.900 in 1969 tot
3.974.000 vorig jaar.
In het dinsdag verschenen jaarver
slag noemt de directie van de lucht
haven het opvallend' dat de investe
ringsbedragen van de werken die vo
rig jaar gereed kwamen niet tot een
verliestoename van betekenis heeft
geleid. Verdubbeling van het vlieg
verkeer zou volgens haar het finan-
ci4Ie beeld door de opbrengst van de
luchthavenbelastingen aanmerkelijk
kunnen verbeteren.
Eventuele uitbreiding van het
vliegverkeer betekent volgens de di
rectie niet, dat het in de bedoeling ligt
Zestienhoven te gaan verheffen tot
een tweede grote luchthaven. Zij kan
wel een rol spelen in de overgangsfa
se tijdens welke de tweede nationale
luchthaven wordt aangelegd. De di
rectie acht de aanwezigheid van een
luchthaven in de Rotterdamse regio
echter wel noodzakelijk.
In het jaarverslag wordt het in het
Rotterdamse gebied aanwezige poten
tieel aan luchtreizigers onderstreept.
Gewezen wordt op de enquête die vo
rig jaar werd gehouden onder de pas
sagiers. Hieruit bleek onder meer, dat
49 procent van de Nederlandse lucht
reizigers hun domicilie hebben in
Zuid-Holland: 13 procent in Den
Haag en 36 procent in het Rijnmond
gebied.
Meer lijndiensten zullen volgens
een woordvoerder van de luchthaven
echter pas zin hebben als een vol
doende frequentie daarbij kan wor
den aangeboden.
De meest opvallende stijging ver
toonde het normale vrachtvervoer,
dat met 71 procent omhoog ging
van 7,2 miljoen kg naar 12,4 mil
joen ini 1970. Hierin is begrepen de
extra vracht van ruim 2 miljoen kg
die tijdens de Londense havenstaking
in de zomer werd verwerkt. Maar ook
zonder dit extraatje is er een stijging
van 57 procent.
Wegens het ontbreken van voldoen
de lijndiensten werd in het verslag
jaar ongeveer 50 miljoen kilo lucht
vracht uit Rotterdam en omgeving na
inklaring en afhandeling op Zestien
hoven over de weg naar Schiphol ge
bracht.
Op het ogenblik zijn er volgens de
zegsman van de luchthaven enkele
buitenlandse luchtvaartmaatschap
pijen, waaronder Lufthansa, Alitalia
en Air France, die belangstelling to
nen voor geregelde diensten op Zes
tienhoven. Beslissingen hierover wor
den momenteel voorafgegaan door
een uitgebreid marktonderzoek.
ROTTERDAM De dertien Indo
nesische personeelsleden, die door de
HAL wegens hun aandeel in het ar
beidsconflict op het vlaggcschip de
„Rotterdam' werden ontslagen, zijn
op een vliegtuig gezet en inmiddels in
Djakarta aangekomen.
Het ontslag blijkt door gezagvoer
der C. van Herk te zijn gegeven op
advies van een vertegenwoordiger
van de Indonesische ambassade in
New York. Bij de besprekingen over
de arbeidsmoeilijkheden is een verte
genwoordiger van de Perstuan Pe-
laut, de Indonesische zeemansbond,
aanwezig geweest.
De arbeidsonrust aan boord van de
Rotterdam is volgens een woordvoer
der van de HAL voor een groot deel
verdwenen.
ROTTERDAM Het jaar 1971
verloopt voor Rijn-Schelde-Verolme
Machinefabrieken en Scheepswerven
bevredigend. De tot nu toe behaalde
resultaten beantwoorden aan de ver
wachtingen.
Elastiek
„Daar zitten we dan weer. Waar
moet je in vredesnaam de deskundi
gen vandaan halen die straks de
technologische diensten moeten gaan
bemannen? Echt, ik voorzie daar le
vensgrote personeelsproblemen,
hoor", aldus de heer Van der Laan.
„het waterschap is tenslotte toch ook
niet van elastiek?"
Intussen vaart het eiland IJssel
monde wel bij de dijkverbeterings-
werken van het waterschap. „Lo
gisch, vindt de heer Van der Laaa
„De verschillende gemeenten zouden
wel gek zijn als ze er geen gebruik
van zouden maken dat wij nu die
dijken aan het ophogen zijn. Vanzelf
sprekend is het direkte gevolg ervan,
dat het merendeel van de wegen op
de dijken en de aansluitingen daarop
ook tegelijk wordt verbeterd, maar in
feite is dat onze zaak niet. Zoals ik al
heb gezegd: wij werken wat dat aan
gaat met oogkleppen voor."
Een beeld van de drukte op Zes
tienhoven.
ROTTERDAM Mejuffrouw C.
Dee uit Rotterdam is aan de Rijks
universiteit te Leiden .geslaagd voor
het kandidaatsexamen Pedagogiek.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Vijfhonderd
bronchitis-patiënten in Zuid-Hol
land zullen de komende dagen
het verzoek krijgen mede
werking te verlenen aan een on
derzoek naar de invloed van
smog op hun ziektebeeld. Het is
de bedoeling dat zij wekelijks
een briefkaart aan de GG en GD
in Rotterdam gaan schrijven,
waarin zij vertellen hoe ze zich
voelen.
Het onderzoek is een regelrecht ge
volg van de smogperiode van septem-
DEN HAAG In de laatste jaren
hebben enkele honderden Nederland
se amusementsmusici hun beroep
verlaten, voornamelijk als gevolg van
technische veranderingen en van wij
zigingen in de smaak en de behoefte
van het publiek. Minister Boersma
(soc. zaken) heeft dit medegedeeld in
antwoord op schriftelijke vragen van
het PvdA Kamerlid Wieldraaijer.
In dat antwoord wordt de terug
gang van het aantal beroepsmusici in
deze sector normaal genoemd. De
vraag of het geen aanbeveling ver
dient de verdwijning van het beroep
van amusementsmusicus door het ne
men van bepaalde maatregelen tegen
te gaan, wordt ontkennend beant
woord.
Uit het antwoord blijkt verder, dat
in samenwerking met het departe
ment van justitie alles wordt gedaan
om het optreden van buitenlandse
musici zonder vergunning tegen te
gaan. Het ligt niet in de bedoeling
het gebruik van geluidsbanden in de
amusementssector tegen te gaan ter
bescherming van de werkgelegenheid.
ber, toen met name astma- en bron
chitispatiënten zwaar te lijden had
den van de luchtvervuiling. Sommige
bedrijven in het Rijnmondgebied gin
gen er toen toe over, patiënten met
ademhalingsproblemen te adviseren
naar huis te gaan. Het onderzoek zal
onder leiding staan van de GG en
GD-arts dr. K. Biersteker.
Gunstig
De vereniging tot bevordering van
de belangen van astmatici (VBBA),
juicht het initiatief van de Rotter
damse GG en GD toe. Wel zei giste
ren secretaris J. Anepool, dat het juis
ter zou zijn als het onderzoek over
heel de randstad gebeurt. „Ik woon
zelf in Utrecht waar ik tijdens de
smog, en veel mensen die bij de
VBBA aangesloten zijn met mij, last
had van de luchtvervuiling."
De VBBA die lange tijd misprij
zend reageerde op de weinige aan
dacht die de autoriteiten aan de ast
mapatiënten besteedde, vindt de hui
dige belangstelling een gunstige ont
wikkeling. De VBBA is nog niet inge
schakeld om aan het onderzoek deel
te nemen.
Intussen heeft de commissie bo
dem, water en lucht van Rottterdam
laten weten dat de smogperiodes in
september en oktober op het conto
geschreven moeten worden van de
industrie.
„De hinder is alleen te verklaren
op basis van industriële verliezen.
Onevenredig
Zonder de industrie zou de situatie
in het Waterweggebied niet veel ver
schild hebben van die elders in Ne
derland. Overal in Nederland waren
luchtjes, maar in en bij Rotterdam
was de hoeveelheid overlast-gevende
stoffen onevenredig hoog."
Het KNMI heeft becijferd dat een
smogoverlast zoals die in september
in Rotterdam en omgeving voor
kwam, gemiddeld eens in de drie jaar
kan voorkomen. Overigens heeft het
Rijnmond-gebied, gezien de ervarin
gen van de laatste jaren, veel regel
matiger last, zij het niet altijd in
even erge mate als tijdens de recente
smogperiodes.
Het instituut voor gezondheidstech
niek van TNO concludeerde eerder
dat niet de industrie maar het ver
keer verantwoordelijk voor de smog
moest worden gesteld. Later is die
conclusie afgezwakt.
HAARLEM De succesvolle or
geltochten onder leiding van de
Haarlemse organist Klaas Bolt wor
den voortgezet. Anders dan vorige
excursies, die waren gericht op in
strumenten van één bouwer, zal de
aanstaande najaarstocht gaan naar de
verschillende orgels van Den Haag.
Daar worden de orgels van de Kloos
terkerk (Marcussen 1966), de Evange
lisch Lutherse Kerk (Batz 1764) en de
St. Jacobskerk (Metzier 1971) bezocht
en bespeeld. Deelnemers kunnen zich
opgeven bij Klaas Bolt, Lambrecht
van Dalelaan 29, Overveen.
