Bescherming
tegen
kernaanval op ons
land is zinloos
Woningtekort veel groter
de cijfers blijkt"
uit
De Brauw: Studiebeurzen
niet tussentijds omhoog
2 moderne theeglazen
L___i
Wxon ook naar Rapport werkgroep technische hogeschool Twente:
lidden-Oosten? -p* -m
Eiken voor de bijl
ondanks protestactie
bon
Vrije Volk Arnhem door
NV Audet
overgenomen
:tober
DONDERDAG 21 OKTOBER 1971
TEL AVIV (AFP) President
Ixon zal mogelijk aan een van zijn
mende reizen naar Peking en Mos-
ieen bezoek aan het Midden-Oos-
koppelen, zo meldde de „Jerusalem
rt" vandaag, „betrouwbare kringen"
erend.
Volgens de correspondent voor Ara-
sche aangelegenheden van het blad
de mogelijkheid van zo'n bezoek op
l ogenblik by het Witte Huis en het
aerikaanse ministerie van buiten-
idse zaken in studie.
Het State Department zou er posi-
if tegenover staan op basis van
pporten van de Amerikaanse am-
ssades in het gebied, die zeggen dat
en wat gunstiger over de Ameri-
uise regering begint te denken. Of
bezoek doorgaat zal volgens de
•usalem Post" grotendeels afhan-
i van het welslagen van de Ameri-
anse pogingen om een tussentijds
koord over heropening van het
lezkanaal te bewerkstelligen.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De gevolgen van een beperkte aanval met kern
wapens is voor Nederland desastreus. Deze gevolgen zijn niet te
beperken door de bouw van speciale fallout-schuilkelders. Voort
zetting van het bouwprogramma voor deze kelders is zinloos.
Nederland is militair niet te verdedigen. Een diepgaande bezin
ning over de veiligheidsvraagstukken en de mogelijkheden van
alternatieve verdediging is zeer noodzakelijk.
Tot deze conclusies komt een werk
groep van de technische hogeschool
Twente in een nog niet gepubliceerd
rapport „de onmogelijkheid van de
militaire verdediging", waarin de
gevolgen van een beperkte kernaan
val, zoals die ook door de Nederland
se overheid mogelijk wordt geacht,
zijn geanalyseerd.
De werkgroep meent dat de revo-
ROTTERDAM Het woningtekort is in werkelijkheid
vele honderdduizenden huizen groter dan officieel wordt
aangenomen. Dr. ir. H. Priemus, directeur van het research
instituut voor de woningbouw, heeft dit gisteren gezegd op
de tweede dag van het congres „Bouwen aan en in de maat
schappij" in het Bouwcentrum in Rotterdam.
De werkelijke woningnood wordt
folgens dr. Priemus verhuld door de
volgende factoren:
Volwassenen, die niet gehuwd
Zijn, blijven in het algemeen in het
ouderlijk huis „hangen". Slechts eep
teer gering aantal van hen wordt als
woningzoekende geregistreerd. Wan
neer elk van hen recht zou hebben op
een zelfstandige woning zou de wo-
lingbehoefte van ongehuwde mannen
tijgen van 59.400 naar 866.900 en
nor ongehuwde vrouwen van 109.500
baar 694.600.
Met krotten wordt bij de vast-
ttelling van het woningtekort geen
rekening gehouden. Wanneer deze
oiet als woonruimte zouden worden
aangemerkt zou het kwantitatieve
woningtekort ruim dertig keer zo
groot zijn.
Inwonende gezinnen worden
«lechts voor een gering deel als wo
ningzoekende aangemerkt.
Het woningtekort is er de oor
zaak van dat huwelijken worden uit
gesteld. Zou dit niet het geval zijn
dan zou het tekort veel groter blijken
te zijn.
Deze factoren, die men geregeld on
der de naam „gezinsverdunning" als
excuus tegenkomt voor onverwachte
tegenvallers, zullen ook in de toe
komst voor een belangrijk woningte
kort blijven zorgen. Betere prognoses
zijn dus nodig „om de serie prognose
blunders die een reeks van ministers
op grond van officieel cijfermateriaal
heeft gemaakt, te reduceren", aldus
dr. Priemus.
Naast dit enorme officieuze tekort
signaleerde hij bovendien „een on
rechtvaardige verdeling van het te
kort, waarbij de beter gesitueerden
zich in een woningnoodvrije situatie
kunnen wanen dank zij d esubsidies
waarvan vooral zij profiteren, maar
waarbij de minder draagkrachtigen
onevenredig veel betalen en slecht
wonen, zonder enig reëel perspectief
op een flinke verbetering".
Andere aanpak
Om aan deze misstand een eind te
maken en om te komen tot een wer
kelijke opheffing van het tekort be
pleitte de heer Priemus een geheel
andere aanpak van de volkshuisves
ting. De woningbouwmarkt zou ge
heel beheerst moeten worden door de
overheid of door een daartoe in het
leven te roepen non-profit-organisa-
tie op precies dezelfde wijze zoals nu
de gezondheidszorg, het basis-onder
wijs en de waterleiding. In deze con
structie zou iedereen een vast percen
tage van zijn inkomen dienen te be
talen.
Nationaal plan
Ook de president-directeur van het
Bouwcentrum, ir. J. van Ettinger
pleitte voor een andere aanpak van
het volkshuisvestingsvraagstuk. In
zijn visie is er een nationaal woning
bouwplan nodig, gebaseerd op samen
spel, samenwerking en participatie
van alle betrokkenen. Hij deed de
concrete suggestie om het BTW-tarief
van de sociale woningbouw van het
dure veertien-procents-tarief terug te
brengen naar het goedkope vier-pro-
cents-tarief. „Deze overheveling bete
kent niet dat de bouwers goedkoper
kunnen bouwen; vooral de bewoner
zal er van profiteren. Het zou van
een juist profijtbeginsel getuigen als
tot deze stap werd besloten", aldus ir.
Van Ettinger.
Prof. J. Sittig vroeg vooral aan
dacht voor de kwaliteit van de Woning
en de woonomgeving.
lutionaire verandering van de oorlog
de laatste 25 jaar nauwelijks in ons
denken en politieke besluitvorming is
opgenomen. De werkgroep vindt dat
de afschrikkingsgedachte en de stra
tegie van de „flexible response" door
de snelle ontwikkelingen geen be
trouwbaar instrument meer zijn. „In
formatie ondermijnt de betrouwbaar
heid van deze afschrikkingsgedachte
en wordt daarom als partijpolitieke
manipulatie van de hand gedaan.
Het denken over alternatieve oplos
singen wordt hierdoor geblokkeerd en
hoe begrijpelijk dit sociaal-psycholo
gisch ook is, het vormt voor de toe
komst een levensgrote bedreiging."
Volgens het rapport zal slechts een
veranderde publieke opinie kunnen
bewerkstelligen dat de veiligheids
problematiek een eerste prioriteit
krijgt in de Nederlandse politiek.
Onzekerheidsfactor
De werkgroep valt met haar con
clusies met name een rapport aan dat
opgésield is door een ambtelijke com
missie schuilgelegenheid. Deze com
missie komt tot de conclusie dat een
ranva'. met 24 bommen van totaal 8
megaton op Nederland 3,4 miljoen
doden en zieken zou veroorzaken en
dat dit aantal tot 2,6 miljoen kan
worden teruggebracht als er speciale
fall-out-schuilkelders aanwezig zijn.
De Twentse werkgroep meent dat de
ze conclusie door geen enkel feit
wordt gestaafd.
„Het verschil tussen het aantal do
den en gewonden bij speciale schuil
kelders en bij bescherming in huis is
dermate klein dat de onzekerheids-
factor in deze berekeningen waar
schijnlijk groter is." De werkgroep
vraagt zich af in hoeverre binnen de
Bescherming Bevolking enig realis
tisch inzicht bestaat in het effect van
kernwapens, zij wijst hierbij op een
verklaring van de chefstaf civiele
verdediging, generaal-majoor E. R.
d'Engelbronner die in 1969 zei: „dat
na een aanval op Nederland met 25
kernwapens, met een totaal vermogen
van 76 megaton, slechts 10 procent
van het land ernstig of totaal ver
woest zal zijn. De werkgroep komt in
haar studie over twee mogelijke aan
vallen tot geheel andere conclusies.
Rotterdam
Een aanval met een 20 megatonbom
op Rotterdam, belangrijk doel als
aanvoerhaven, zal de eerste week 5,5
miljoen doden en 1 miljoen gewon
den opleveren. In de gehele Randstad
en gedeelten van Utrecht en Brabant
zal een groot deel van de gebouwen
branden. Een aanzienlijk deel van de
Randstad wordt verwoest, in het wes
ten en zuid-westen van Nederland
ontstaan grote overstromingen en een
aanzienlijk deel van de overlevende
Nederlandse bevolking zal stralings-
ziek zijn.
Een aanval met 20 kleinere 200 ki-
loton bommen alsmede een 2 megaton
bom op Rotterdam zal in een week
5.7 miljoen doden, en haast 1,5 mil
joen gewonden veroorzaken. Na 2
maanden stijgt het aantal doden tot 6
miljoen en het aantal gewonden tot
1.8 miljoen.
Getuigenis (7)
Met volle vrijmoedigheid heb ik
adhesie betuigd aan de opstellers van
het Getuigenis aan de gemeente van
Jezus Christus.
Deze adhesie houdt niet in, dat ik
elk woord en elke zinsnede zo zou
hebben geschreven als de opstellers
hebben gedaan. Mijns inziens had het
Getuigenis aan kracht gewonnen,
wanneer het nog scherper en per
soonlijker gericht was geweest.
Ondanks deze (opbouwende) kritiek
ben ik toch verheugd over dit Getui
genis. Het is dan ook jammer dat de
drie predikanten Talsma hebben ge
meend openlijk te moeten schrijven:
„Naar onze mening wordt in dit stuk
de verzoening veel te algemeen ge
steld n.l. onze zonden zijn vergeven
en onze schuld is verzoend".
Blijkens het Getuigenis wordt hier
mede echter helemaal niet een soort
algemene verzoening bedoeld, maar
wordt het Heil dat van God is en
komt benadrukt tegenover de ver
zoening als menselijk werk! Zie pa
ragraaf III.
Een tweede bezwaar van genoemde
predikanten is: deze theologie,
dit gebrek aan onderscheiding komt
ook naar voren in de stelling dat de
Heilige Geest de verzoening tot leven
de werkelijkheid maakt. De Heilige
Geest maakt dan niet deelachtig aan
de verzoening, maar maakt de ver
zoening bewust".
Ik heb het Getuigenis gelezen en
herlezen, maar deze gedachtengang
heb ik niet gevonden. Er is geen
sprake van „niet deelachtig maken
door de Heilige Geest". Er staat n.b.
letterlijk aan het einde van para
graaf III: „Het is de Heilige Geest
die door middel van de prediking,
langs de weg van wedergeboorte, ge
loof en bekering de verzoening tot
levende werkelijkheid maakt
Ik spreek de hoop uit dat de ge
noemde predikanten het Getuigenis
zullen herlezen en zich van hun ge
uite bezwaren zullen distantiëren. Wij
hebben als één man schouder aan
schouder te staan in de strijd tegen
de modernistische theologie en predi
king.
Rotterdam P. Buitelaar
Breznjew wil met Parijs
„vriendschapsverdrag"
PARIJS (UPI) De Russische par
tijleider Breznjew zal Frankrijk een
„vriendschapsverdrag" aanbieden, als
hij dat land volgende week zal bezoe
ken, maar de Fransen zien tot op he
den meer in een „samenwerkings
overeenkomst". Dit is gisteren uit re
geringskringen in Parijs vernomen.
Een politieman staat onder een van
de eiken aan de Boulevard in Zeist,
die door een jongen is „bezet".
Van een onzer verslaggevers
ZEIST Een met spoed uit de
grond gestampt actiecomité van
Zeister jongeren heeft gisteren
tevergeefs getracht te voor
komen, dat zestig oude eiken aan
de Zeister Boulevard werden ge
kapt. De bomen moesten voor de
bijl in verband met de recon
structie van de Boulevard en de
riolering.
Het actiecomité „De boom in" ging
gisterochtend, toen de elektrische
zaag in de eerste boom werd gezet,
meteen tot tegenactie over. Een groep
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Minister De Brauw
(wetenschapsbeleid) is niet van plan
de rijksstudietoelagen voor het jaar
1971-1972 tussentijds nog een keer te
verhogen in verband met de stijging
van het prijs-indexcijfer. Mr J. W.
Masman (P.v.d.A.) vraagt dit in een
motie, die hij gisteren gedurende zijn
interpellatie bij de Tweede Kamer
indiende, nadat bleek dat hij de mi
nister niet van de redelijkheid van
zijn wensen had overtuigd.
21 doeleii
Bijna alle grote industrieën en ste
den in het hele land zullen niet meer
bestaan, bosbranden zullen woeden in
midden en oost-Nederland, in Oost-
Groningen, Rotterdam, Zeeland en
IJmond zullen grote overstromingen
voorkomen.
De werkgroep heeft zonder veel
moeite 21 potentiële aanvalsdoelen
over heel Nederland weten te noe
men, onder meer luchtmachtbases
(Leeuwarden, Deelen, Volkel, Wel
schap, Gilze-Rijen) radar en NAVO-
communicatiecentra (Appingedam,
Havelte), hoofdkwartier Afcent in
Brunssum en havens, sluizen, indus
trieën, aardgascentra (Rotterdam,
IJmuiden, Appingedam).
Degevolgen in cijfers uitgedrukt
hebben een onzekerheidsfactor van 20
prot ent, maar zo zegt de werkgroep,
iii alle gevallen zijn de berekeningen
aan de meest optimistische kant ge
houden
De werkgroep wijst erop dat haar
studie de meest uitgebreide is, die
ooit in Nederland is gehouden. „De
analyses zijn essentieel voor de vraag
of het gevoerde buitenlandse en mili
taire beleid adequaat is ten opzichte
van de realiteit van een oorlog met
mogelijk gebruik van kernwapens."
De werkgroep biedt haar informatie,
ondanks de negatieve ervaring aan
„in de hoop dat de geest van open
heid groter is dan zij lijkt te zijn."
Maar misschien is dit „wishfqll thin
king".
De heer Masman betoogde, dat de
reële waarde van de toelagen als ge
volg van de prijsontwikkeling is ge
daald. Het maximum van de studie
toelagen, rekende de heer Masman
voor, moet nu niet 4.750 gulden be
dragen maar 4.960.
..Geen sprake van", zo reageerde
minister De Brauw, die als bewinds
man in de Tweede Kamer debuteer
de. De toelage wordt één keer per
jaar verhoogd. De laatste keer was
deze verhoging meer dan ooit tevo
ren, namelijk 8,8 procent, terwijl de
prijsstijging 7,6 procent bedroeg.
De interpellant verweerde zich door
erop te wijzen, dat de voorganger van
minister De Brauw, de KVP-er Ve-
ringa, als minister van onderwijs, wel
eens tussentijds de toelage had ver
hoogd. Dat gebeurde in 1969, toen in
het bedrijfsleven de 400 gulden extra
werd ontvangen. Het financiële kli
maat was in dat jaar heel anders en
toen was er sprake van een duidelij
ke uitzondering, was weer het ant
woord van de minister. De heer Mas
man, vond echter, dat de minister
met zijn weigering van de bestaande
regeling afweek.
Het debat ging gepaard met vele
interrupties door de heer Masinan,
zodat CHU-fractieleider J. Th. Melle-
ma de voorzitter erop wees, dat het te
gek werd. Toen de heer Masman even
van dertig jongeren tussen de 17 en
25 jaar „bezette" een aantal bomen
om te voorkomen, dat ze zouden wor
den geveld. Gelijktijdig ging een de
putatie van de actiegroep naar de
Zeister wethoudster van openbare
werken, mevrouw C. Kruyt-Verman
om uitstel van het rooien te bepleiten,
totdat deskundigen met name de
bekende boomchirurg Copijn uit
Groenekan een alternatief plan
zouden hebben ontworpen voor de
Boulevard. Mevrouw Kruyt ging daar
niet op in. Zij stelde dat de beslissing
de Boulevard te verbeteren langs de
mocratische weg werd genomen. Het
zou de gemeente teveel geld kosten
de werkzaamheden uit te stellen.
Verder bracht zij naar voren dat de
meeste bomen niet gezond meer zijn.
Ze zouden zijn aangetast door gaslek
ken en inwerking van pekel. De ac
tiegroep stelde dat de bomen voor het
merendeel kerngezond zijn.
Toen gistermiddag tegen half vijf
de laatste bomenzitters naar beneden
kwamen, stonden er langs de Boule
vard nog twintig bomen. De bomen
waarin jongeren zaten had men rus
tig laten staan.
Proces-verbaal
Tegen alle bezetters is proces ver
baal opgemaakt wegens verstoring
van de openbare orde. Sommige be
zetters die de strijd vroeg in de
middag opgaven moesten volgens
de actiegroep ruim zes uur in het po
litiebureau wachten alvorens zij (met
een bekeuring) naar huis mochten
gaan.
De actiegroep heeft voor vandaag
afgezien van verdere bezettingsplan
nen.
later weer naar de microfoon snelde,
en voorzitter mr. Van Thiel een af
werend gebaar maakte, werd P.v.d.A-
fractieleider Den Uyl kwaad.
Een haastig fluister-gesprek, niet
bestemd voor de handelingen, tussen
voorzitter en oppositieleider bracht
de oplossing. Het werd de heer Mas
man toegestaan gedurende twee mi
nuten in derde termijn het woord te
voeren. Minister De Brauw week
echter geen centimeter, gesterkt door
de omstandigheid dat de meerderheid
van de kamer de motie van de heer
Masman vandaag zou verwerpen.
(voor ieder die een nieuwe abonnee opgeeft)
Met houders in 4 frisse kleuren
oranje-paars-groen-geel
Leuk om eens anders
thee te drinken
Ik geef op als
nieuweabonnee:
plaats: -
bataait: O.par kwartaal par maand
Alsbeloning voor mijn aktiviteit
ontvang ik 2 theeglazen.
De nieuwe abonnee krijgt onze
flerant veertien dagen gratis.
Mijn naam ^4—
Als de herfststormen opsteken en
het zo bar en boos kan zijn, dan keert
altijd weer het beeld terug van
een dorp, waar ik sinds een veertig
jaar niet meer geweest ben.
Misschien is het nu wel vol met
torenflats en neonlicht, maar toen
was het donker en alleen de pasto
rie, waar overigens de burgemees
ter woonde, had een echte boven
verdieping. Verder waren het meer
boerderijen of woninkjes met een
vliering.
Je kwam er me.t de bus uit Alk
maar. Omdat het dorp niet mee deed
aan zomer- en wintertijd, de be-
zuinigingsmaartegel van de crisis
jaren, was het altijd een hele rt-
kenarij wanneer de bus vertrok en
aankwam. Er was één weg die
dwars door het plaatsje een streep
trok om zo maar op te houden, zo
dat een auto er nooit meer uitkwam
aan de andere kant, maar draaien
moest, liefst op het zanderig plein
tje voor het raadhuis.
want het volksvermaak, overigens
alleen door mannen bedreven, was
knikkeren. Knikkeren in een kuiltje.
Dat deden ze op zondag, 's Maan
dags kon je precies de kinderen er
uit pikken, van wie de vader de
verliezer was geweest. Het humeur
bleek erfelijk.
De herfststorm-herinnering kleeft
voor altijd in mijn geheugen door
het wondere natuurverschijnsel, dat
er zich manifesteerde in de duister
nis van storm en regen.
Overal waren sloten, achter elk
huis was een huuske boven het water.
Ik weet niet of dit detail iets te
maken heeft met het adembene
mend wonder van die sloten.
Dat pleintje moest zanderig zijn, Het water lichtte namelijk. Vu-
rige randen langs de oevers, tegen
rood aan en een gloed over het
water alsof er ergens aan de hemel
schijnwerpers achter een gouden
gordijn lichtbundels uitstraalden.
Langs het water de silhouetten
van de lage boerderijen, de pronte
huisjes, het heel oude raadhuisje,
dat niet meer was dan een vier
kante toren en de school als som
bere kolos.
Als de bus je afgeleverd had,
meestal als enige passagier, want
wie komt er 's avonds nog laat
thuis als de volgende ochtend
weer vroeg de koeien alle man
en vrouwkracht eisen, dan stond je
daar in de modder te glibberen,
bang voor het water en ook vol ver
wondering.
Nooit^zo denk ik, heb ik het dorp
zonder storm en zonder de lichtende
waterranden gezien.
Maar misschien is dat omdat het
allemaal zo heel lang geleden, is.
Van onze correspondent
ARNHEM Het Vrije Volk Arnhem wordt per 1 januari a.s.
of zoveel eerder als mogelijk is overgenomen door de NV Audet
Nijmegen, welk concern o.m. het Arnhems Dagblad uitgeeft. Als
gevolg hiervan gaan Het Vrije Volk Arnhem en het Arnhems
Dagblad verdwijnen.
In plaats van deze twee kranten zal
één nieuwe krant voor Arnhem en
omstreken worden uitgegeven, waar
van de doelstelling wordt verleend
aan „de waarden van christendom en
humanisme." De naam van de nieuwe
krant is nog niet bekend (gemaakt).
In de nieuwe opzet is voor 106 van
de 135 werknemers (redacteuren, ad
ministratief personeel en grafische
technici) behoud van werkgelegen
heid aanwezig. De ondernemingsra
den van de beide krantenbedrijven
menen, dat met deze bundeling de
belangen in het kader van de werk
gelegenheid het beste zijn gediend.
De vakbonden en de fusiecommissie
van de SER betonen zich niet onte
vreden over de gang van zaken.
De nieuwe krant zal de strijd tegen
de Arnhemse Courant met hernieuw
de kracht moeten voortzetten. Een
jaar of vijf geleden stak het Van der
Loeff-concern in Ensohedé veel geld
in de Arnhemse Courant, met het
doel de andere dagbladen in die
streek te overvleugelen. Maar tot
dpsverre groeide het (Arnhemse)
Vrije Volk harder dan de Arnhemse
Courant.
Pas begin
De krantenconcentratie in het oos
ten van het land is met deze verkoop
nog maar aan het begin. Er zijn al
vergevorderde besprekingen over de
overname van de Graafschapsbode,
het Achterhoekse dagblad dat 20.000
abonnees telt. Wegener drukt deze
krant nu nog maar het Van der
Loeff-concern schijnt in de onder
handelingen de beste kaarten te heb
ben. Er is bij de Graafschapsbode-re
dactie al een personeelsafvloeiing
gaande.
Ook in Twente rommelt het. Er zijn
besprekingen tussen Kluwer (Deven
ter Dagblad) en Tijl (Zwolse Cou
rant). Een van de consequenties zou
zijn dat het verliesgevende Dagblad
van het Oosten (kopblad van Kluwer)
binnenkort al verdwijnt.
De HW-redactie geeft in een com
mentaar blijk van spijt over de kan
sen die Het Vrije Volk in het verle
den heeft gemist.
