KANKERPATIËNTEN
ALS PROEFKONIJNEN
Intwerpse bestuurder wijst
eis brede groengordel af
Sjah geeft startsein
voor ver jaarspartij
SCHANDAAL IN AMERIKA
I Geveltouriste
il niet omlaag
(Van een onzer redacteuren)
Een politiek schandaal dreigt
uit te breken in de Verenigde
Staten, nu het Pentagon heeft
moeten toegeven dat het een
universiteit opdracht heeft ge
geven om de gevolgen van
atoomstraling op menselijke
wezens te bestuderen.
Gedurende de afgelopen elf jaar
zijn 111 kankerpatiënten bloot ge
steld aan de totale of gedeeltelijke
bestraling, die soldaten in een
atoom-oorlog kunnen oplopen, zo
meldde de Washington Post.
De menselijke proefkonijnen wa
ren er niet van op de hoogte dat het
Pentagon hun bestraling betaalde en
dat het belangrijkste doel van hun
kuur was om de gevolgen van een
atoom-oorlog op soldaten te bestu
deren.
HOORZITTINGEN
De sub-commissie voor Volksge
zondheid van de Amerikaanse Se
naat heeft reeds aangekondigd, dat
zij volgende maand hoorzittingen zal
houden over deze experimenten.
Haar voorzitter, senator Edward M.
Kennedy, heeft inmiddels een brief
geschreven aan de minister van de
fensie, Meivin R. Laird, waarin hij
zegt „geschokt" te zijn door de ont
hullingen dat het Pentagon onder
zoekingen steunt, waarbij menselijke
wezens bestraald worden, „zonder
dat zij op de hoogte zijn van het
militaire doel van de behandeling".
ONHEILSPELLEND
„Ik ben van mening, dat dit expe
riment een ongeloofwaardige bero
ving is van de menselijke vrijheden
en een gevaarlijk, onheilspellend
precedent is voor de vermindering
van de rechten van de mens in onze
maatschappij is", zo schreef de sena
tor aan minister Laird, van wie hij
een volledig verslag over het experi
ment eiste.
Het Pentagon heeft echter iedere
verantwoordelijkheid voor hoe het
experiment wordt uitgevoerd van de
hand gewezen. „Dat is niet de onze",
verklaarde dr. J. A. Northrop, die
werkzaam is bij het Nucleaire
Agentschap van het Pentagon, dat
de opdrachtgever is. „Dat is de ver
antwoordelijkheid van de Universi
teit van Cincinnati. Wij betalen niet
voor de behandeling.
DREIGING
Wij betalen voor specifieke onder
zoekingen om de gevolgen van stra
ling op mensen te bestuderen", zo
vertelde hij. Een andere werknemer
van het Agentschap, luitenant-kolo
nel John W. Cable, een veearts, die
de leiding heeft van het project,
voegde eraan toe: „We krijgen
waardevolle gegevens die tonen,
welke veranderingen er optreden".
Waarop dr. Northrop weer ver
klaarde: „Wij hebben de verant
woordelijkheid in staat te zijn uit te
maken waartoe een militair in staat
is in een bestraald gebied. Een kern
oorlog is nog altijd een dreiging".
HOPELOZEN
In totaal heeft het Pentagon
850.000 dollar betaald voor het on
derzoek. Hiermee werden in elf jaar
111 kankerpatiënten behandeld. De
universiteit koos hopeloze gevallen
uit, die niet meer geholpen konden
worden door operaties. Op drie pa
tiënten na, warén alle slachtoffers
niet in staat hun ziekenhuiskosten te
betalen en werd dat door liefdadig
heidsinstanties gedaan.
Hun gemiddelde schoolopleiding
was zes jaar en hun gemiddeld in
telligentie-quotiënt 86 (het gemid
delde IQ is 100). De kankergezwellen
waren verspreid in hun hele li
chaam. voordat ze uitgezocht werden
voor het experiment.
GOEDE KANS
„We vertellen de patiënten dat we
niet kunnen garanderen dat onze
behandeling hen langer zal doe le
ven vertelde een van de deelne
mende artsen aan de Washington
Post.
„We vertellen hun dat er een goe
de kans is dat we de omvang van de
tumors kunnen verkleinen en hun
pijn wat kunnen verlichten. We zeg
gen hun dat we hen zullen bezoeken
en hun herstel zullen volgen, nadat
zij behandeld zijn." Maar dat ze een
straling wordt betaald door het Pen-
militair doel dienen en dat de be-
tagon wordt verzwegen.
Edward Kennedey
„We vertellen ze wel dat het on
derzoek van nut kan zijn voor het
geval iemand op het slagveld in
aanraking is gekomen met atoom-
straling. We gebruiken het woord
slagveld bij" iedere patiënt."
Bestraald worden veroorzaakt
misselijkheid en braken, maar ook
dat wordt niet aan de patiënten ge
zegd, omdat het research-team te
weten wil komen hoeveel bestraling
iemand kan weerstaan, voordat hij
misselijk wordt en gaat braken.
Misselijkheid is zeer subjectief',
legde de arts uit. „Zouden we hen
dat van te voren vertellen, dan zou
dat onze resultaten beïnvloeden."
ONGEWOON
Totale bestraling van het gehele
lichaam is een ongewone behande
ling tegen kanker, behalve in het
geval van de ziekte van Hodgkin of
van leukemie. Normaal wordt alleen
dat gedeelte van het lichaam be
straald, dat hel ernstigst getroffen is
door kanker. Op deze wijze worden
de schadelijke neven-effecten van
bestraling (het doden van witte-
bioedlichaampjes en infecties) be
perkt gehouden.
In het geval van leukemie, waar
bij de kanker in de witte-bloedli-
chaampjes zit, wordt het gehele li
chaam bestraald. Een kanker-expert
in New York verklaarde: „Naar
mijn weten gebruikt niemand totale
bestraling als therapie", op de uit
zonderingen van leukemie en de
ziekte van Hodgkin na. „Het bena
dert wat in een atoomoorlog zal ge
beuren."
NUTTIG
De leider van het restarchproject
dr. Eugene Saenger. houdt echter vol
dat totale bestraling nuttig is. „Het
is mijn mening, mijn ervaring, dat
dit een nuttige manier van behande
ling is. We menen dat we de patiën
ten er alleen maar göed mee doen."
En één van zijn medewerkers ver
telde dat drie kinderen, die ongevoe
lig waren voor medicijnen en plaat
selijke bestraling, met succes totale
bestraling hebben doorstaan. „Onze
crie kinderen zijn in leven en in
goede gezondheid. Eén van hen won
een kampioenschap in Indiana voor
-0- tot 12-jarigen. Daar zijn we erg
trots op."
Eugene Saenger meent bovendien
dat het project de controverse wel
waard is. „Er is behoefte aan onder
zoekingen over de gevolgen van
straling op menselijke wezens voor
militaire doeleinden. Dit zijn grote
problemen, die niet in de prulle-
mand gegooid kunnen worden, en
persoonlijk geloof ik dat het werk
dat we doen verdomd belangrijk is."
9
DINSDAG 12 OKTOBER 1971
daar dat de heer Delwaide aandrong
de tweede Nederlandse luchthaven zo
te lokaliseren, dat hij later als Bcne-
luxhaven dienst kan doen.
Tenslotte memoreerde de Antwerp
se schepen de lichte achteruitgang die
de aanvoer in de Beneluxhavens het
eerste halfjaar van 1971 vertoonden.
Hij riep op tot meer overeenstem
ming in de havenpolitiek, met Rotter
dam als haven voor het diepstekende
schip, Amsterdam en Antwerpen voor
de middelgrote scheepvaart en de in
dustrie. „De drie centra vormen een
globaal economisch potentieel dat, in
Europees perspectief, een nieuwe
Gouden Eeuw voor de Lage Landen
voorbereidt."
Traag milieubeleid
Over het Baalhoekkanaal werd ook
in Brussel gesproken door de Ne
derlandse minister van Verkeer en
Waterstaat en zijn Belgische collega
van Openbare Werken De Saeger Mi
nister Drees verklaarde na afloop van
het overleg dat in november of de
cember het advies van de Raad voor
de Waterstaat wordt verwacht over
het definitieve tracé van het Baal
hoekkanaal (dat door het Nederlandse
Zeeuw Vlaanderen heen een nieuwe
verbinding moet gaan vormen tussen
Atwerpen en de Westerschelde).
Uit de woorden van de minister
bleek dat hij een voorstander was
van een binnendijks trheé. Hierdoor
zou het natuurgebied van het land
van Saeftinge gespaard blijven. De
Belgische minister De Saeger ver
klaarde dat hij zich met de Neder
landse zienswijze kon verenigen. Hij
verklaarde tevens dat België de
kwestie van de milieuverontreiniging
te lang op zijn beloop heeft gelaten.
W esterscheldewater
Minister Drees legde er de nadruk
op dat door de aanleg van het kanaal
door het Nauw van Bath de nu al
niet florissante kwaliteit van het
Westerscheldewater niet nog verder
mag verslechteren.
Het sterk vervuilde Antwerpse wa
ter zal als het kanaal klaar is een
kortere weg naar de Westerschelde af
te leggen hebben. In het officiële
communiqué van het overleg zegt mi
nister De Saeger toe dat in het Bel
gisch Nederlandse tractaat over de
aanleg garanties kunnen worden in
gebouwd op het punt van de water
verontreiniging.
Over de nieuwe weg tussen Ant
werpen en Breda, zei minister De
Saeger dat deze in januari geopend
zal worden. Het tegenwoordige Belgi
sche gedeelte veroorzaakt nog dik
wijls groot oponthoud voor het ver
keer Amsterdam-Parijs.
PERSEPOLIS (Perzië)
Uitgebreide veiligheidsmaatrege
len zijn in Persepolis getroffen
in verband met de viering van
het 2500-jarig bestaan van het
Perzische rijk, die vandaag is be
gonnen.
In een speciaal voor deze gelegen
heid ingericht tentendorp zal de Sjah
van Perzië de gastheer zijn van een
ongekend aantal gekroonde hoofden,
presidenten en regeringsvertegen
woordigers. De feestelijkheden, die
een week duren, worden ingeluid met
een kranslegging door de Sjah op het
graf van Cyrus de Grote, stichter van
het eerste machtige keizerrijk ter we
reld.
Tenten weelde
Het weelderige tentendorp is gele
gen in de schaduw van de ruines van
Persepolis, eertijds de hoofdstad van
het Perzische rijk. Om het gebied van
Persepolis, 60 km ten noorden van de
Zuidperzische stad Sjiraz, zijn drie
kordons van veiligheidstroepen ge
legd.
Bovendien zullen hefschroefvlieg-
tuigen boven het feestgebied pa
trouilleren. En er zijn nog veel meer
geheime veiligheidsmaatregelen ge
troffen, maar of hiertoe ook de aanleg
van mijnenvelden behoort, is niet na
te gaan.
Een kleine duizend journalisten,
fotografen en personeel van televisie
maatschappijen uit alle delen van de
wereld zijn naar Persepolis getrok
ken om verslag uit te brengen van
het feest.
Tentenvrede
President Nikolai Podgorni van de
Sowjet-unie huist in een goudkleuri
ge tent, vlak bij soortgelijke tenten
van de Amerikaanse vice-president
Spiro en een vertegenwoordiger van
Taiwan.
Ook de tenten van de president van
India en die van Pakistan, landen, die
op gespannen voet met elkaar leven,
staan naast elkaar. De tent van de
Zuidafrikaanse president staat naast
die van de president van Mauretanië.
Het staat evenwel te bezien of de
feestelijkheden ter herdenking van
Cyrus, de monarch die 's werelds
eerste handvest van de rechten van
de mens zou hebben opgesteld, som
mige van de diametraal tegenover el
kaar staande staatsleiders ertoe zal
verleiden bij elkaar in de tent te
kruipen teneinde informeel van ge
dachten te wisselen.
Tenteiivorsten
Enkele van de vorstelijke gasten in
Persepolis zijn prins Bernhard. die
koningin Juliana vertegenwoordigt,
koning Frederik en koningin Ingrid
van Denemarken, de keizer van
Ethiopië, koning Hoessein van Jorda
nië, koning Hassan van Marokko en de
koning van Nepal. Verder worden on
der meer vorwacht president Tito van
Joegoslavië partijleider Ceassescu
van Roemenië, president Jonas van
Oostenrijk en president Kekkonen
van Finland.
President Pompidou van Frankrijk
heeft de uitnqdiging afgewezen, een
besluit, dat de Sjah betreurenswaar
dig heeft genoemd. In een gesprek
met een Frans blad verklaarde de
Sjah, dat volgens sommigen aan zijn
hof, president Pompidou bezwaar
maakte tegen het hofprotocol en
voorrang wilde hebben boven zekere
monarchen.
President Anwar Sadat van Egypte
arriveerde gisteren voor een twee
uur durend bezoek in Teheran aan.
waar hij door de S.ah hartelijk be
groet werd (foto boven) Sadats be
zoek had ten doel de Sjah te felici
teren met het 2500-jarig bestaan van
diens staat. De betrekkingen tussen
beide landen zijn gedurende vele
jaren zeer gespannen geweest.
Na de ontmoeting met de Sjah op
het vliegveld van Teheran vloog Sa-
dat door naar Moskou, waar hij door
door de drie Sowjetleiders met de
gebruikelijke accolade begroet werd.
Als eerste kwam partijleider Brez-
njew aan de' beurt om Sadat in zijn
armen te sluiten.
BONN (Reuter) De Westduitse
kanselier Willy Brandt gelooft met de
Britse premier Edward Heath en dc
Franse president Pompidou, dat het
wenselijk is een Westeuropese top
conferentie te houden. Dit deelde de
W "stduitse regeringswoordvoerder
Rüdiger von Wechmar gisteren mee.
Maar hij voegde daar aan toe, dat
zon conferentie zorgvuldig moet wor
den voorbereid en pas op z'n vroegst
in de lente van het volgende jaar.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De Nederlandse regering is van plan industrieën te vestigen langs liet Baalhoek-
maal door Zeeuws-Vlaanderen. Deze indruk lieeft de Antwerpse schepen (wethouder) voor
ivenzaken. de heer L. Delwaide. De Belgisch-Nederlandse onderhandelingen over het Baal-
lekkanaal zijn nog niet afgesloten.
)e heer Delwaide sprak gisteren op
lunchbijeenkomst van de afdelin-
Den Haag van het Comité Bene
en de Nederlandse Maatschappij
Nijverheid en Handel in het
leveningse Kurhaus.
>ver het kanaal, dat het industrie-
i op de Antwerpse Linker
le-oever vla Zeeuws-Vlaande-
et de Westerschelde zal verbin-
iei de schepen, dat België niet
igaan op de veel in Zeeuws
gehoorde eis rond het in-
•rein een groengordel van
en een halve kilometer aan te
„Wij willen een groengordel
tn", zei de heer Delwaide,
niet van twee en een halve
Bij mijn weten is deze eis
een enkele industriezone in Né-
id opgelegd."
iepen Delwaide noemde de pro-
in Zeeuws-Vlaanderen van
aard". Voor de hea-
TRICHT De Maastrichtse
ïdweer is gistermiddag tweemaal
r elkaar uitgerukt om een 18-ja-
aeisje van een twintig meter
l dak te halen. Het meisje, die
?nd staat wel vaker acrobatische
jmts te hebben uitgehaald, was op
t dak geklommen van het tehuis
Keker Hoonk". Dit tehuis herbergt
Isjes die om wat voor reden dan
niet kunnen worden opgevangen
or een gezin.
liet meisje stelde de reddingspo-
Bg van de brandweerlieden aller-
Bnst op prijs. Ze schopte en sloeg en
Jigde zelfs met dakpannen'te gaan
loien. Ze bedaarde pas na een kaak-
Itg, maar toen ze eenmaal op de be-
jne grond stond wilde ze er vandoor
V Ze moest tenslotte geboeid wor-
n voordat ze in een recherche-auto
het politiebureau kon worden
jerd.
rings over de aanleg van het Baal
hoekkanaal, die Rijkswaterstaat in
Zeeuws Vlaanderen belegde, kon hij
weinig waardering opbrengen. „Wij
kennen in België minder inspraak,'en
wij hechten er minder waarde aan
als in Nederland."
Rioollozingen
Schepen Delwaide beantwoordde
voor de tweehonderd genodigden uit
voerig de Nederlandse kritiek, dat
België bij het aantrekken van indus
trieën, bijvoorbeeld Progil, soepeler
zou zijn als Nederland. „De Belgische
deskundigen", zei de heer Delwaide,
„steunden niet alleen op hun eigen
onderzoek, maar ook op het advies
dat de Amsterdamse technici en het
college van B. en W. hadden uitge
bracht. „Voor de bouw van Progil
zijn de strengste Duitse normen aan
gelegd.
Dat Antwerpen de „vuilste stad
van Europa" zou zijn, betwijfelde de
heer Delwaide. De luchtverontreini
ging heeft daar nog niet de graad van
Rijnmond in de smog-periode ttereikt.
Dat komt, volgens de Antwerpse
schepen, omdat de Antwerpse indus
trialisatie later op gang is gekomen
als in de Rijnmond.
En de eerste bedrijven, die zich in
het begin van de jaren vijftig vestig
den, vormen de zwaarste problemen.
Verder liggen de Antwerpse woon
wijken verder van de industrie van
daan als in de Rijnmond.
Anti-industriesfeer
De Antwerpse schepen waarschuw
de voor een „anti-industrie sfeer". In
België bevinden zich 230 meettoestel
len, die het zwaveldioxydegehalte en
dc rook in de lucht controleren. Zei
entwintig toestellen staan in Ant
werpen. die als de meest verontrei
nigde plaats het. stadscentrum, voor
het raadhuis, aanwijzen.
De meest gunstige resultaten wer
den in de nabijheid van het chemisch
L. Delwaide: geen
begrip voor hearings
complex van B.A.S.F. Antwerpen ge
boekt. Over het ozon-gehalte in de
lucht kon de schepen geen medede
lingen doen.
Wat betreft de waterverontreini
ging constateerde de heer Delwaide,
dat het Antwerpse dokwater zuiver
der is dan dat van de Schelde. De
grote bevolkingsconcentraties, die van
Brussel, Mechelen, Gent, Leuven en
Antwerpen, lozen hun ongezuiverde
rioolwater op de Schelde. „Om deze
situatie te verhelpen worden op dit
ogenblik een aantal zuiveringsstations
opgericht", vertelde de heer Delwai
de.
Beneluxvliegvelcl
van de Londense burgemeester Peter Studd is in Lake
met veel officieel vertoon de voormalige "London
Theemsbrug is in Londen steen voor steen af gebroken,vervoerd naar
de Verenigde Staten en daar herbouwd.
Aangepaste theologie
rof. dr. W. H. Velema schreef on-
de titel: „Aangepaste theologie"
boek over de theologie van prof.
H. M. Kuitert. Als afsluitende
clusie van de schrijver kan gel-
i: „Synthese tussen openbaring en
dern denken"
het zondagsblad van 2 oktober-
't dr. J. J. Buskes (Ned. Herv.)
e: „Mij is gevraagd het boek van
ema te bespreken". In een uitvoe-
I en critische bijdrage geeft hij
de lezers van de „christelijke
s" o.m. als zijn oordeel: „Kuitert is
ir Velema niet een gesprekspartner
ar een schietschijf" en wijst hij de
'elbeschouwing van de schrijver
'Is fundamentalistisch.
't was dan de eenzijdige voorlich-
voor uw grote aantal gerefor-
arde abonnees. Dr. Duskes ken ik
1 van vroeger als mdcewerker aan
zelfstandige kwartet,
n Waarheid en Eenheid van 5 ok
er wijdt ds. M. P van Dijk (geref.
ken) eveneens een beschouwing
dit boek Hij schrijft o.m.: „Is het
ar wat Velema schreef? Ik vrees
.ergste. Het zal me benieuwen wat
hert hierop antwoordt.... Het is, dat
ft Velema duidelijk gemaakt, geen
estie van enkele ongelukkige, on-
'riichtigc uitlatingen, maar een
doordacht systeem van een in alle
oerdelen samenhangende leer n.l.
n de historische veranderingen.
Het staat vast, definitief, dat waar
heid en heil historisch veranderen....
Het nieuwe dogma is geboren. Op het
ge>zag van hen, die het nieuwe dogma
lanceren."
Voorburg
J. Til. van Veen
(Noot redactie: Het zal ook de heer
Van Veen zijn opgevallen, dat wij in
middels (7 okt.) prof. Velema zelf aan
het woord hebben gelaten over het
artikel van'dr. Buskes.)
Synode en EO
Volgens uw verslag heeft prof.
Lammens ter gereformeerde synode
gezegd, de EO niet als serieuze
partner te beschouwen", en: „Ik neem
aan dat u uw heil niet zoekt bij deze
mensen, die de broeders aanklagen".
Zo, daar zijn dan deze „mensen" en
hun organisatie de EO mee
getekend. Omdat zij om des gewetens
wil zich aaneengesloten hebben, ook
om te getuigen tegen wat het Ikor/
CVK doet. Wat in en of door de sy
node soepeitjes „ondanks ondervon
den teleurstelling" wordt genoemd.
In de tegenwoordige irenische stijl
tamelijk duidelijk.
Kan deze directeur van het CVK
het verantwoorden, broeders niet se
rieus te nemen? En waarom gaat deze
prof voorbij aan de klacht van deze
„mensen"? Zelfs op de synode was
er ook veel kritiek en „aanklacht".
Zegt het deze prof niets, dat zovele
serieuze christenen beu zijn en wor
den van Ikor- en CVK-uitzendingen?
Monster C. v. d. Kruk
TOKIO (AP) Het hoofd van de
Japanse stridkratfiten heeft gisteren
de mogelijkheid geopperd Japanse
troepen naar het buitenland te stu
ren, maar niet om te vechten en met
een niet-militair doel.
De Antwerpse schepen ging ook in
op de Nederlandse discussie over een
tweede nationale luchthaven. Het
idee van deze luchthaven een Bene-
luxhaven te maken „is voor een over
tuigde Beneluxer aanlokkelijk". Van-
