ONDANKS WERELDKLASSE WEINIG LOF
I
Venneker neemt revanche
Oranje klopt
Oost-Duitsland
moeiteloos
Sheffield
van eerste
plaats
verdrongen
Uitslagen
Jezek zag
Wolves
Stug
MAANDAG 11 OKTOBER 1971
daad, hoewel het tactisch niet alle
maal even gladjes verliep, waardoor
de Oostduitsers nu en dan niet onge
vaarlijk konden counteren, wekte
Oranje de indruk op elk moment te
kunnen toeslaan. Het was alsof een
superieure bokser wat stoeide met
een aangeslagen door de ring wanke
lende tegenstander, voor hém defini
tief knock out te slaan.
•fc Concentratie
Maar juist toen het moment ge
schikt leek de zaak af te maken, hal
verwege de tweede helft, stokte op
eens het rytme. Daaraan kon ook de
vervanging van de weinig succesvolle
Dick van Dijk door Jan Jeuring
(naast Barry Hulshoff en Hans Ven-
neker de derde debutant) niets meer
veranderen. Bondscoach Fadrhonc
vond: „In het laatste deel van de
wedstrijd verslapte de concentratie
bij een aantal spelers. Zo ontstond
ook het tweede doelpunt. Maar de
3—2 is een te geringe beloning voor
dit Nederlands elftal, waarop ik trots
ROTTERDAM Na ruim een uur spelen vonden drie van
's werelds beste voetballers elkaar in zulk een verrukkelijke combi
natie, dat de boomlange Oostduitser Klaus Sammer seconden later
nog niet-begrijpend het hoofd stond te schudden over zoveel pure
klasse. Wim van Hanegem. de aanvoerder van het Nederlands elftal,
zond de bal met een voorbeeldige dieptepass ('de enige keer in de
wedstrijd dat er ruimte was om zo'n pass te geven') op de vanaf de
linkervleugel razendsnel naar binnen gestarte Johan Cruyff. Diens
bikkelharde bewaker, het venijnige klittertje Konrad Weise, was
op slag de weg kwijt. Sammer probeerde, snel overkomend, te
redden wat er te redden viel, maar Cruyff had in één vloeiende
beweging de bal gecontroleerd, liep enkele passen op topsnelheid
naar de achterlijn en draaide de bal toen heel scherp voor het doel.
Juist buiten bereik van de wanhopig buitelende doelman Jürgen
Croy en juist buiten bereik voor de even wanhopige vrije verdedi
ger Bernd Bransch. Niét buiten bereik van de op rechts belande
Piet Keizer, die de bal bekwaam in het lege doel liep.
Met dit staaltje van werkelijk ho
geschoolvoetbal had het Nederlands
elftal een verrassend en snel opgelo
pen achterstand van 10 omgebogen
in een verdiende voorsprong van
31. En volgden er een kleine tien
minuten van een verrukkelijke de
monstratie. „Dit is wereldklasse, dit
Nederlandse elftal," zei Peter Ducke,
de ervaren ster van de Oostduitsers
later zonder aarzelen.
•fe Combinatie
Waarom dan was er zo weinig lof
voor dit Nederlands elftal achteraf?
Omdat het, via een buitenspeldoel-
punt van Eberhard Vogel, uiteindelijk
toch „maar" een- overwinning van
32 werd? Omdat de laatste 20 mi-
noten dit Oranje plotseling erg be
hoedzaam naar het einde manoeu
vreerde? Of omdat het eigenlijk
steeds leek, alsof er méér inzat dan
de niet erg overtuigende overwinning
op een negatief ingesteld Oost-Duits
land? Waarschijnlijk is het een com
binatie van deze factoren. Feit is, dat
het Nederlands elftal op een of ande
re manier de kans gemist heeft in één
klap voetbalminnend Nederland voor
zich te winnen. Piet Keizer, de beste
man van het veld, vooral in combina
tie met de al even hard werkende
alleskunner Johan Cruijff, voelde dat
waarschijnlijk ook, toen hij zei: „Na
che 31 was Oost Duitsland rijp om
door te gaan. Ik heb dat al eens eer
der meegemaakt. Toen wonnen we
mer Ajax van Carl Zeiss Jena met
5—1".
Zelden zal een Nederlands elftal zo
hebben geheerst tegen een "internatio
naal toch niet onbetekenende tegen
stander als de DDR, die deze zomer
nog in Montevideo met 3—0 won van
Uruguay. Zelfs nadat Vogel al vrij
sni-1 de op deze middag onbegrijpelijk
falende doelman Jan van Beveren
had verrast en de Oostduitsers zich
nog verdedigender presenteerden dan
daarvoor, zelfs toen gedrogen zich
Nederlands topspelers als van zichzelf-
en succes overtuigde profs. En inder-
Stand groep 7:
DDR 5 3 0 2 6 11— 6
Joegoslavië 4 3 1 0 7 72
Nederlapd 5 2 1 2 5 106
Luxemburg 4 0 0 4 0 115
Programma: 16-10 Joegoslavië
DDR; 27-10 JoegoslaviëLuxem
burg; 17-11 Luxemburg-Nederland.
LONDEN Na zeven weken
lijstaanvoeder te zijn geweest in
de eerste divisie van de Engelse
voetbalcompetitie is Sheffield
United zaterdag verdrongen door
Manchester United. Sheffield
verloor op eigen veld met 23
van Stoke City, terwijl Man
chester United de uitwedstrijd
tegen Huddersfield met 3—0
won. Manchester United heeft
nu 19 punten uit 12 wedstrijden
tegen Sheffield 18 uit 12. Man
chester City, dat thuis met 10
won van Everton, nestelde zich
op de derde plaats met 17 pun
ten.
De wedstrijd Sheffield United
Stoke City werd pas in de achtste
minuut voor tijd beslist door een
doelpunt van Jimmy Conroy, die de
stand op 23 bracht. Voor de overige
vier doelpunten in dit spannende duel
tekenden: Alan Woodward (3e mi
nuut) 1—0, John Ritchie (16e) 1—1,
Denis Smith (52e) 12 en Tony Cur-
rie (69e) 2—2.
De drie doelpunten voor Manches
ter United werden alle in de tweede
helft gemaakt. De Ierse international
George Best zorgde koppend voor de
eerste treffer (65e minuut), waarna
Denis Law met een rtiooi schot de
stand op 20 bracht. In de 83e mi
nuut was het veteraan Bobby Charl
ton, die zijn 15-jarig jubileum als
speler van Manchester United her
dacht door het derde doelpunt in deze
wedstrijd te scoren.
De Volewijckers—We Graafschap 0—1
Heerenveen—Heracles 00
Roda JCWillem II 10
WageningenVeendam 10
SW—PEC 1—0
FC VWHelmond Sport 4G
AZ '67Fortuna Vlaardingen 1l
HaarlemEindhoven 11
HVC—Fortuna SC 00
DFC—-SC Cambuur 1—43
Haarlem
10
Eindhoven
11
Heerenveen
11
Wageningen
11
FC VW
11
Blauw Wit
10
SW
11
Roda JC
11
Heracles
10
AZ '67
10
Volewijckers
10
HVC
10
Veendam
10
Fortuna SC
11
De Graafschap 10
Cambuur
10
Willem II
10
Fortuna VI.
11
PEC Zwolle
11
DFC
10
Helmond Sport 11
7
2
1
16
15- 6
6
4
1
16
13- 6
5
5
1
15
13- 5
7
1
3
15
15- 7
5
3
3
13
18-10
5
2
3
12
11-10
5
2
4
12
16-16
5
2
4
12
10-14
4
3
3
11
14-11
3
5
2
11
4- 7
3
5
2
11
8-10
3
4
3
10
12-11
3
4
3
10
13-15
3
4
4
10
13-10
3
3
4
9
8-10
3
1
6
7
14-15
2
3
5
7
10-13
2
3
5
7
7-11
1
4
6
6
11-20
1
3
6
5
5-15
1
3
7
5
7-20
Pietje Keizer, Oranje's linksbuiten haalt dolgelukkig de bal uit het
Oostduitse doel. Keizer heeft zojuist zijn tweede en Nederlands derde
doelpunt gescoord.
ROTTERDAM Nauwelijks
vijftien maanden geleden dreig
de de voetbalcarrière van vech
ter Hans Venneker opnieuw in
een impasse te geraken. Georg
Kessler schoof aan het begin
van het vorig seizoen Janusz
Kowalik en Arend Koudijzer als
voornaamste kandidaten voor
het centrum van de aanval bij
Sparta naar voren. Voor Ven
neker leek er geen plaats meer
en de twijfelende spits lachte
wat verbaasd, toen Kessler hem
plotseling naar de verdediging
commandeerde. Daarna groeide
de „vernieuwde" voetballer-Ven-
neker. In de interland tegen de
Oostduitsers zette hij als debu
tant een glanzende kroon op die
sensationele omschakeling. Ven
neker behoorde, als vleugelver
dediger, zeer verrassend tot de
uitblinkers in de Nederlandse
ploeg.
Hans Venneker geloofde het zelf
niet, toen hij aan het begin van de
vorige competitie in de defensie
werd geposteerd. Voor de zoveelste
keer in zijn al lange loopbaan kwel
de hem het gevoel, dat er op een
vreselijke manier met hem gesold
werd. Venneker waande zich op de
schopstoel. En als een spookbeeld
keerde pijnlijke affaire terug, dié hij
in de competitie '65-'66 bij Feijen-
oord had meegemaakt. De kritiek op
de toen 19-jarige spits Venneker
barstte los na de „afgang" van
Feijenoord in de Europa Cup-wed
strijd tegen Real Madrid. De Rotter
dammers werden in het Bernabeu-
stadion met 50 weggevaagd, nadat
ze bij het thuisduel een redelijke
2—1 uitgangstelling veroverd had
den. Venneker bleek het eerste
slachtoffer van de onrust, die toen
in de Rotterdamse formatie ont
stond. Vergeten was plotseling, dat
hij een seizoen daarvoor tegen Ajax
met vijf doelpunten de basis had ge
legd voor de historische 94 over
winning op Ajax. Venneker: „Na die
wedstrijd tegen Real werd ik de
daarop volgende zondag als enige
voor de derby tegen Sparta vervan
gen. Toen begon de moeilijkste pe
riode in mijn carrière. Feijenoord
heeft vanaf dat moment gefaald in
de begeleiding. Niemand heeft toen
met me willen praten. Ik werd er
door geknakt."
De mentale inzinking, die Venne
ker daarna meemaakte, werd pas
via een transfer naar NEC verdre
ven. In Nijmegen maakte hij een
goed seizoen, maakte 19 doelpunten,
maar koos aan het einde van de
competitie toch voor een full-prof-
contract bij Sparta. „Bij NEC was
het toen allemaal wat amateuris
tisch. Ik vond. dat ik me daar door
de gebrekkige trainingsmogelijkhe
den niet verder kon ontplooien."
Tijdens het tweede seizoen bij
Sparta manifesteerde zich een nieu
we hapering in de prestatie-curve
van de professioneel denkende Rot
terdammer. „Wiel Coerver, toen
trainer, wilde een tweede mazzola
van me maken. Ik speelde op diver
se plaatsen, maar de vereiste vorm
heb ik toen nooit tfcreikt."
Met de komst van Georg Kessler op
Spangen, vorig jaar. kondigde zich
ook de grote ommekeer in de woeli-
carrière van Venneker aan. Tijdens
de tweede wedstrijd van de trai
ningsstage in Drenthe werd hij als
rechter-vleugelverdediger opgesteld.
Venneker: „Toen Kessler me dat
vertelde, stond ik vreselijk raar te
kijken. Ik dacht onmiddellijk dat
het een noodgreep van hem was, dat
ik weer eens gebruikt zou worden.
Kessler heeft er nooit over willen
praten. Hij zei alleen: hierover is
geen discussie mogelijk. Maar ik
maak van jou wél een verdediger
van wereldklasse."
De metamorfose van de ex-doelman
en ex-spits begon. Venneker groeide
uit tot een van de meest aanvallend
ingestelde en beste vleugel-verdedi
gers van Nederland. Aanvankelijk
ging dat moeizaam. „Na twee, drie
wedstrijden al ging ik bewuster spe
len. Eerst heb ik nogal argwanend
tegenover die nieuwe positie ge
staan. Ik vertrouwde het zelf niet.
Hans Eijkenbroek, Gerrit ter Horst
en Nol Heijermans hebben me in die
eerste periode erg veel geholpen. De
ervaring leerde me het goede mo
ment voor opkomende acties te kie
zen. Kessler heeft daar verder,
vreemd genoeg, nooit over gespro
ken. Hij heeft niet één keer gezegd,
dat ik iets fout gedaan had. Terwijl
ik zeker toch in het begin veel te
nadrukkelijk wilde aanvallen. Ik
ging naar voren wanneer het niet
moest en bleef hangen als de spitsen
me nodig hadden. Nu geloof ik, dat
ik het evenwicht gevonden heb."
Hans Venneker maakte tegen de
DDR een glanzend debuut: in het
Nederlands elftal. Evenals de tweede
„nieuwkomer" Barn,' Hulshof, speel
de hij vol zelfvertrouwen, sterk ge
concentreerd en uitgekookt, de
„zwervende' Vogel en de straffe
verdediger Kische (in de vorige in
terland van de Oostduitsers tegen
Tsjechoslowakije vooral aanvallend
erg gevaarlijk) gaven hem op de
vleugel weinig ruimte zijn speciali
teit te demonstreren. Venneker
dreigden de val te lopen. Hij koos
echter hooghartig een andere weg.
Het is tekend voor de persoonlijk
heid. die het laatste seizoen bij hem
zo sterk ontwikkel is Venneker:
„Vogèl liet op Het middenveld een
gat open, daar heb ik steeds door
het centrum van geprofiteerd. Over
de vleugel dat ging niet. Daarom
heb ik doelbewust dit alternatief ge
kozen."
Hans Venneker is in het Neder
lands elftal aangekondigd als een
ééndagsvlieg. Hij zou een alternatief
zijn. Wim Suurbier immers was he
lemaal „vaste keus" voor de plaats
op de rechter vleugel. De Ajacied,
verbeten vechtend voor zijn rentree,
staat voorlopig voor een zware klus.
In het kader van de voorbereiding
voor het wereldkampioenschap kan
de verscherpte concurrentie alleen
gunstig werken. Venneker: „Ik weet
heel goed, dat ik deze kans nooit
had gekregen, als Suurbier volledig
fit zou zijn geweest. Op dit moment
telt echter de sterkste. Het is jam
mer voor Suurbier, maar nu ben ik
het blijkbaar. Ik heb voor deze wed
strijd angst gehad. Ik was bang, dat
de aanpassing erg moeilijk zou ver
lopen. In dat opzicht heb ik er veel
steun ondervonden van Hulshoff,
Jansen, Israël en Wery. Het ging ge
woon vanzelf."
Vennekers gigantische taak. heeft
zijn mentaliteit verder gepolijst. De
Rotterdammer is in de eerste plaats
een harde werker. Zij grootste
kracht: de conditie, waarmee hij net
iets méér kan doen dan een ander
op dezelfde plaats. „Aan die conditie
heb ik dan ook zeer intensief ge
werkt. Aanvallend kan ik alles ma
ken maar ik met wél zorgen, dat ik
op tijd terug in de verdediging zijn.
Je rent tijdens een wedstrijd zo'n
twintig keer heen en wee. Het be
tekent steeds 100 meter. En zoiets
sloopt toch wel aan je."
Achteraf zal Feijenoord^ leiding
ontstellend veel spijt van die sterk
verwaarlozende houding ten opzichte
van Venneker hebben. Het aanko
mende talent, dat door haar toch te
licht bevonden werd, heeft zich in
middels tot een verdediger van in
ternationale klasse ontwikkeld.
Feijenoord liet Venneker gaan. Maar
kocht vorig jaar wél Dick Schneider
voor zes ton van Go Ahead om ziin
verdedigingsblok te versterken. Uit
gerekend in de Kuip, waar zijn ver
guizing begon, nam Venneker zijn
revanche.
DEN HAAG Met het oog op
de komende wedstrijden van FC
Den Haag tegen Wolverhampton
Wanderes in het toernooi om de
UEFA-cup hebben manager Eddy
Hartmann en trainer Vaclav Je
zek zaterdagmiddag de Engelse
competitiewedstrijd Wolverhamp.
ton Wanderers-Southampton bij
gewoond. De Wolves wonnen met
42. De algemene indruk van
Hartmann en Jezek over de Wol
ves: een homogene ploeg, die, .ge
heel naar Engelse trant, geen
ogenblik verslapt met aanvallen.
Het derde Nederlandse doelpunt in voorbereiding. Johan Cruyff trekt hier de bal voor, waarna Piet Keizer, op deze foto niet zichtbaar, zou scoren.
ben. Er had op zijn minst een ver
schil van twee doelpunten moeten
zijn".
Fadrhonc zei ook: „Ik had, gezien
de stand in de poule van het Euro
pees toernooi, van de Oostduitsers
voetbal verwacht, zoals dat gespeeld
moet worden: aanvallend, dynamisch.
Maar dat is voor mij een bittere te
leurstelling geworden. Onbegrijpelijk,
die instelling. Het werd daardoor
voor ons drie keer moeilijker er iets
van te maken". Daarin had Fadrhonc
gelijk. De ostduitsers speelden af
schuwelijk negatief. Zoals Michael
S'.rempel (tegen Keizer) en Konrad
Weise (tegen Cruijff) liepen te schop
pen was het bij een doorsnee-scheids
rechter van de internationale lijst
ruim voldoende geweest hen op zijn
mirst een officiële waarschuwing te
geven. De parmantige en hautaine
misfluiter Concetto Lo Bello deed dat
niat. Terwijl de Oostduitse verdedi
gers weigerden ook maar het gering
ste initiatief in aanvallend opzicht te
nemen, had Nederland bovendien de
handicap met vier spitsen (Keizer,
Cruijff, Van Dijk en de zeer nuttige
Henk Wery) te spelen.
Wat op papier een veelbelovend
aanvallend concept beloofde te zijn
was dat in de praktijk allerminst. De
Oostduitsers pasten stug de mandek
king toe en verdedigden ook op het
m.ddenveld behoorlijk. Daardoor was
het voor de verdedigers moeilijk op
bouwen. De Nederlandse topclubs
zijn gewend, volgens de internationa
le mode, met drie middenvelders te
spelen. „Die derde middenvelder", zei
Rinus Israël, „kwam je nu te kort.
Modern voetbal wordt gevaarlijk via
uit tweede lijn opkomende mensen.
Dat was er nu niet bij. De opdracht
was dan wel via de vleugelverdedi
gers aan te vallen, maar die kunnen
nier twee maal drie kwartier lang
heen en weer blijven sprinten".
Israël had zeker gelijk. Omdat de
afspeelmogelijkheden nogal beperkt
waren en de middenvelders Van
Hangem en Jansen vaak overbelast
waren tegen een numerieke meerder
heid ontstond er te veel ruimte tussen
diep wegsprintende spitsen en de
achterste vier. „Het veld was te
groot", zei Van Dijk plastisch. Het
gevolg was ook, dat al te vaak de
lange pass moest worden gebruikt,
met alle risico's van dien, omdat de
Oostduitse verdedigers bij zo'n lange
bal ten opzichte van de aanvallers
altijd in het voordeel zijn. Daarom
viel de wedstrijd voortdurend stil na
korte acties van zeer goed voetbal.
Peter Ducke: „Wij zijn niet naar Rot
terdam gekomen om er een prachtige
wedstrijd van te maken. Na de thuis
nederlaag tegen Joegoslavië weten
we, dat we uitgeschakeld ;zijn. Onze
aandacht richt zich nu op het kwali
ficatie-toernooi voor de Olympische
spelen, waarin we met dit elftal tegen
de Joegoslavisch amateurs zullen spe
len. Deze uitwedstrijd tegen zo'n ster
ke tegenstander als Nederland was
voor ons een ideale oefenwedstrijd.
We wilden gewoon proberen elkaar te
vinden. Het paste niet, dat we risico's
gingen nemen. Dat we twee doelpun
ten maakten heeft ons eigenlijk alle
maal een beetje verbaasd."
Bouwen
En dan, bewonderend: „Wat
een voetballers, zo'n Cruyff,
Keizer en Van Hanegem. Alleen
om zo'n Cruyff al kan je een
heel elftal bouwen." Met dat
bouwen is de bondscoach druk
doende. Daarom wisselde hij
waarschijnlijk de ongeconcen
treerd blunderende Van Beveren
halverwege niet uit voor Piet
Schrijvers. Daarom hield hij
Van Dijk, die het tegen de lasti
ge Sammer gewoon niet had, zo
lang in de ploeg. En daarom ook
zei hij: „We moeten naar een
eenheid groeien. Dat is wat het
nationale elftal betreft het moei
lijkste dat er is/'
MAARTEN DE VOS
Eddv Hartmann: „DE meeste
indruk heeft spits Dougan, die
twee doelpunten voor zijn reke
ning nam, op mij gemaakt. Een
lange aanvalsleider, die bijzonder
sterk in de lucht is. Ook linksbui
ten David Wagstaffe, de aanval
ler MacCalliog en de middenvel
der Mike Bailey waren uitste
kend op dreef. Dat de Wolves
over een sterk moreel beschikken
blijkt ook uit het feit dat ze op
een gegeven ogenblik een achter
stand van 12 moesten wegwer
ken. Als ik deze Engelse ploeg
vergelijk met FC Den Haag dan
zou ik zeggen dat ik mijn elftal
technisch gezien iets hoger aan
sla. De Wolves hebben op ons
voor dat zij opmerkelijk sterk in
de lucht zijn ook fysiek iets ho
ger moeten worden aangeslagen.
Het imponeert mij steeds weer
dat Engelse ploegen een enorme
steun hebben van hun supporters.
Dat is bij thuiswedstrijden een
enorm voordeel natuurlijk. Ove
rigens: geschrokken van het spel
van de Wolves ben ik niet. Er
voor FC
Het Nederlands elftal heeft gelijkgemaakt. Barry Hulshoff (niet zichtbaar) heeft de Oostduitse doelman
Croy met een fraaie kopstoot kansloos geklopt. Van -Hanegem, links, ziet het allemaal met welbehagen aan.
