IVLEER BIJSTAND VOOR DE
ONTWIKKELINGSLANDEN
Veel Kamerleden bereid om
hun salaris te bevriezen
PROTESTEN TEGEN
KOMST HIROHITO
Waarschuwing tegen
Europese kernmacht
rrico
Uit de Haagse hof geplukt
Hulp sterk geïnternationaliseerd
Ordentelijke
dames dragen
geen lange broek
fa Omgebogen
fa Consortia
fa Unctad III
fa Nog vele jaren
7
VRIJDAG 8 OKTOBER 1971
Het heeft eventjes in Den Haag
gestormd. Hel plaatselijk overigens,
terwijl de overige burgers zich ver
meiden in de zonnige rustige herfst.
De wind raasde door een gang van
het Tweede Kamergebouw voor lut
tele minuten. Geen blijvende schade
aangericht.
En toch het vermelden waard.
Wat is gebeurd?
Drie leden van het Zuidafrikaanse
parlement, twee van de regerings
partij en een van de oppositie ma
ken een reis door Europa. Deden
daarbij ook Nederland aan. Zoals
gebruikelijk bij buitenlands parle
mentair bezoek zou er een gesprek
zijn met Nederlandse parlementa
riërs Meestal, het zij er bij gezegd,
wordt aan zo'n ontmoeting een ge
zellig etentje vastgeknoopt. Ander
zijds maken de Nederlandse parle
mentariërs zulke bezoeken. Zo zijn
ze bijvoorbeeld naar Roemenië en de
Sovjetunie geweest. Is er belangstel
ling van de pers dan wordt na af
loop van het gesprek een persconfe
rentie gegeven.
Nu moest het anders. Met name de
P.P.R. eiste, dat het gesprek tussen
de bezoekende en de ontvangende
parlementariërs openbaar zou zijn.
Hij had reeds een mooie speech op
papier gezet, in zuiver Zuidafri
kaans, waarin hij de collega's van
ginds waarschuwde voor hun ko
mende ondergang en dringend ver
zocht- het zenden van troepen naar
de grens van Zambia te staken, daar
de vrijheidsstrijders onherroepelijk
voort zouden gaan en bij geweld een
vreselijke oorlog dreigt. Maar de
Zuidafrikaanse parlementariërs wil
den geen politieke demonstratie
maar een collegiaal gesprek zonder
meer Zoals gebruikelijk is.
BRIES
De Nederlandse gesprekspartners,
achttien man, overlegden toen reeds
het officiële bezoekuur was geslagen,
koortsachtig wat te doen. Vasthou
den aan de eis tot openbaarheid en
daarmee dus in wezen besluiten tot
geer: gesprek of beslotenheid?
Tien minuten voor het uiterste
tijdstip, waarop de Zuidafrikaanse
collega's antwoord verwachtten,
werd gestemd. De stemmen staak
ten...
De knoop werd doorgehakt: wel
een gesprek, dus besloten; de. te
genstemmers wilden niet meepraten.
Zo geschiedde.
Na afloop een persconferentie.
Zoals te verwachten was: niemand
had iemand overtuigd.
'c Avonds was er een openbare
veigadering in het Congresgebouw,
waar de drie spraken. En vragen
beantwoordden
E-- was geen Nederlands parle
mentariër te ontdekken in dit open
baar gesprek. Wel waren er tegen
standers van het Zuidafrikaanse be
leid-
Die evenzeer het woord kregen.
En niemand overtuigde iemand.
Maar het was tenminste een eer
lijk en open gesprek geweest, de
storm was een verfrissend briesje
geworden.
Ook het regeltje valt op dat de be
staande ontwikkelingssamenwerking
met Latijns-Amerika moet worden
verruimd „waarbij in het bijzonder
onderzocht zal worden of de hulpver
lening aan Chili kan worden uitge
breid." Ook trekt het de aandacht dat
de minister in navolging van het
Penrson-rapport niet veel meer ziet
in de voedselhulp.
Ten eerste omdat deze in strijd kan
komen met de eigen voorkeur betref-
lende hulpvormen van de ontwikke
lingslanden en voorts omdat hun
eigen voedselproduktie erdoor geremd
kan worden. Waar nog voedselhulp
geschiedt kan dat het best via het
wereldvoedselprogramma van de
FAO, waarmee de afgelopen jaren de
meeste ervaring is opgedaan.
Tenslotte, waar de hulpverlening
dan nog duidelijk bilateraal is, zoals
aan Suriname en de Antillen, wil de
minister de financiële en de techni
sche hulp beter op elkaar laten inspe
len. Een zeer bont geheel van part-
iipt's en factoren moet hierin op el
kaar worden afgestemd, als daar zijn
„dc activiteiten van universiteiten,
vrijwilligers, particuliere organisaties,
voedselhulp en eventueel de medefi
nanciering door de overheid van par
ticuliere commerciële investerin-
In het Bulgaarse Plovdiv is een dezer dagen een modeshow gehouden
met inzendingen uit bijna alle Oosteuropese landen. Op de foto een van
de Russische inzendingen, een leren unisex combinatie met bijpassende
DEN HAAG Het aantal werkloze
mannen is in september met 3000 ge
slegen tot 43.300, dat is 1,5 procent
van de mannelijke beroepsbevolking.
In vergelijking met een jaar geleden
's het aantal werklozen met 15.700
gestegen.
In september steeg het aantal
werkloze vrouwen met 1.200 tot
12.700. Onder hen bevonden zich 4.000
ge huwde vrouwen. Het aantal werk
loze mannen was het hoogst in Dren
the (2,2 procent). Friesland (2,1 pro
cent), Groningen (2 procent) en
Noord-Brabant (1,8 procent).
De werkloze mannen zijn met name
te vinden onder de bouwvakarbei
ders, de metaalbewerkers en het han
dels- en kantoorpersoneel.
In Utrecht werd gisteren een demon
stratie gehouden tegen het bezoek
van de Japanse keizer. De leuzen die
meegevoerd werden laten duidelijk
zien hoe er in de Domstad over
Hirohito gedacht wordt.
„Hirohito Banzai" is te lezen op het
protestbord, dat deze vrouw droeg
tijdens een demonstratie in de Dom
stad.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Zeven jon
gerenorganisaties uit Amsterdam
hebben iedere Amsterdammer
opgeroepen, om gedurende het
bezoek van de keizer aan de
hoofdstad (morgen) de vlag half
stok te hangen als een teken van
afkeuring.
Oude wonden
Aangezien tijdens de tweede we
reldoorlog Hirohito het symbool was
van de Japanse onderdrukkers, in
wiens naam deportatie, mishande
ling en moord op onschuldige bur
gers (mannen, vrouwen en kinderen)
werd gepleegd, betekent het bezoek
van dit symbool (zelf schuldig of on
schuldig, hetgeen niets ter zake doel)
voor zeer velen een opnieuw open
rijten van oude wonden.
Op zuiver menselijke gronden had
de regering zich nimmer met zulk
een bezoek mogen inlaten", aldus de
verklaring ,yan FJG, Arjos, PPR,
JÓVD. PvdA, PSP en KVPJG.
De Algemene studentenvergadering
Amsterdam protesteerde gisteren in
een open brief aan de regering tegen
de komst van keizer Hirohito.
In de gedocumenteerde brief die de
praktijken van de Japanners in zuid
oost Azië tijdens de tweede wereld
oorlog opsomt, zegt de Asva: „Keizer
Hirohito is sinds enige decennia het
symbool van het Japanse militarisme,
imperialisme en fascisme.
Wij protesteren tegen de ontvangst
van deze man uit solidariteit met die
Nederlanders uit het voormalig Ne-
derlands-Indië, die geleden hebben
onder dit militarisme en fascisme".
Hitler
Het bestuur van de Nederlandse
zionistische studentenorganisatie zegt
zich solidair te verklaren met de
slachtoffers van de Japanse terreur
in de tweede wereldoorlog en te pro
testeren tegen de ontvangst van Hit-
Iers bondgenoot door de officiële in
stanties.
Ook het Nederlands Auschwitz-
comité heeft telegrafisch éeprotes-
teerd bij de minister-president met
de korte veelsprekende tekst: „Hit-
Iers wapenbroeder Hirohito niet wel
kom."
Later echter, aldus Sir John, kun
nen de internationale toestand en de
nauwe banden tussen beide landen
hen ertoe brengen ook op defensieter
rein samen te werken.
Volgens een door Sir John namens
de politieke commissie ingediende re
solutie, is de Assemblee van de Raad
van Europa van oordcel dat de uit-
GRONINGEN De Groningse ves
tiging van het Amsterdamse installa
tiebedrijf Heemstede Obelt Mijnssen
(onderdeel van NV handelsvennoot
schap voorheen Maintz en Co te
Amsterdam) gaat binnen afzienbare
tijd dicht. Met deze sluiting worden
circa 50 mensen werkloos.
Maar Nederland heeft, zich hou
dend aan de afspraken voor het
tweedeontwikkelingstienjarenplan
van de VN, besloten om de bilaterale
hulp zoveel mogelijk onder te bren
gén bi] consortia (zoals die van een
aantal rijke landen die onder leiding
van de wereldbank Indonesië bij
staat).
Die krijgen dan ook de meest forse
bedragen in de komende vier jaar:
een toeneming van 318 miljoen tot
561 miljoen in 1975, d.w.z. 37 pet. van
de begroting.
Deze vorm van internationale hulp
moet weer onderscheiden worden van
de programma's van de wereldbank,
het ontwikkelingsprogramma van de
VN (UNDP), het wereldvoedselpro
gramma, en dergelijke. Die worden in
de begroting de „internationale orga
nisaties" genoemd. En de hulp daar
aan blijft veel bescheidener.
Deze stijgt van 140 miljoen in 1971
tot 353 miljoen in 1975. Dat is wel een
veel grotere stijging dan die voor het
eerder genoemde consortia, namelijk
van 15,7 tot 23 pet.
Daarbinnen is echter de stijging
voor het ontwikkelingsprogramma
van de VN aanzienlijk lager dan de
stijging voor de ontwikkelingsassocia
tie die met de wereldbank is gelieerd.
Tijdens het bezoek aan Goudswaard ondervond prins Claus wat concurrentie
t>an een valk, maar hij nam het niet zo ernstig op. Het dier toonde zich
trouwens wel op zijn gemak op de hand van prinses Beatrix.
STRAATSBURG (ANP)
Het Tweede-Kamerlid mr. M.
van der Stoel (PvdA) heeft in
de Assemblee van de Raad van
Europa gewaarschuwd dat het
streven naar een Europese kern
macht tot groter verdeeldheid in
Europa kan leiden en Amerika
kan stimuleren zich nog sneller
van zijn verplichtingen jegens
Europa te ontdoen.
Hij zei dit in antwoord op oproer
lingen van het Britse Conservatieve
Lagerhuislid Sir John Rodgers, vol
gens wie een versmelting van de
Franse en Britse kernmachten thans
weinig waarschijnlijk lijkt, maar dat
men zich tevens moeilijk een situatie
kan voorstellen waarin één der twee
landen zijn eigen deterrent gebruikt
en het ander zich niet aan dezelfde
bedreiging blootgesteld zou voelen.
breiding van de EEG een stimulans
voor nauwer samenwerking tussen de
Europese NAVO-landen behoort te
zijn.
Met name in Nederland en de
Scandinavische landen, aldus mr. van
der Stoel, bestaat sterk verzet tegen
een Europees kernwapen. Het voor
beeld van de M. L. F. (multilateral
force) is daar om aan te tonen dat
streven naar eenheid op kernwapen-
getfied tot groter verdeeldheid en
scherpere tegenstellingen kan leiden.
De Nederlandse socialist herinnerde
de Labour-afgevaardigden in de Raad
van Europa er aan, dat de zes socia
listische partijen in de landen van de
gemeenschap de hoop hebben uitge
sproken dat Engeland zal toetreden,
en dat zij de gemeenschappen als ba
sis voor de sociale vooruitgang be
schouwen.
kaas kijken op
de Femina
niet vergeten.. Frtco eten
tiago kunnen verwerven. De te bena
deren landen zullen zowel ontwikkel
de als onwikkelingslanden zijn.
Wat betreft de EEG acht minister
Boert?en een beter inzicht nodig in de
betekenis van de toetreding van En
geland voor de derde wereld. Bij de
besluitvorming in de EEG is volgens
hern een zorgvuldiger afweging wen
selijk van de eigen belangen bij die
vip. de ontwikkelingslanden.
Verder beoogt de minister de studie
te stimuleren over onderwerpen die
voor de derde wereld halszaken kun
nen zijn. Bijvoorbeeld: hoe kunnen
grondstoffen die door synthetica van
de markt worden verdrongen op een
andere wijze benut worden. Andere
onderwerpen voor studie zijn werk-
geiegenheidsprogrammering, planning
van exportindustrieën en program
mering van de verstedelijking.
Chili
BREDA Het vrouwelijk perso
neel van de griffie van de rechtbank
in Breda mag haar werk in het ge
rechtsgebouw niet meer in lange
broek verrichten. Ondanks het feit
dat de lange broek in de huidige da
mesmode steeds meer gedragen
wordt, heeft de griffier van de recht
bank, mr. A. H. Bosscher tot de da
mes het vriendelijk verzoek gericht,
niet in lange broek te werken. Het is
geen verbod aldus de griffier. De
heer J. Schets, bureauchef, die moét
toezien op de naleving van het ver
zoek, zegt dat het niet ordentelijk is,
in lange broek te werken, in verband
met de decorum, waarop de recht
bank prijsstelt.
Minijurkjes .zijn niet strijdig met
het decorum van. de Bredase recht
bank. Het vriendelijke verzoek, dat
algemeen door de griffiedames als
een verbod wordt opgevat, geldt niet
voor de dames die werkzaam zijn op
het parket van de officier van justitie
in hetzelfde gerechtsgebouw. De par
ketdames, die wel in lange broek
door het gebouw lopen, worden dan
ook met afgunst bekeken door de
griffiedames die zich door dit ingrij
pen in hun privéleven gegriefd voe
len, en nog nader zullen overwegen,
welke actie zij kunnen ondernemen.
Werkloosheid gestegen
in september
Volgens de heer Pors (DS'70) kan
de bevriezing ook per motie worden
overeengekomen. Die motie gaat dan
naar de minister van binnenlandse
zaken, die met de wensen rekening
kan houden. Verwacht wordt dat tij
dens de algemene politieke en finan
ciële beschouwingen volgende week,
het voorstel in de Kamer aan de orde
zal komen.
Koewei er dus van een herwaarde
ring wordt gesproken blijkt uit deze
nuipbedragen dat de beleidslijnen
van de periode-Udink wel lichtelijk
worden omgebogen maar nergens
v/orden gekapt. Wel ziet men opmer
kelijke veranderingen in de filosofie
van het ontwikkelingsbeleid, voorzo
ver die uit de memorie van toelich
ting van minister Boertien blijkt.
Daarin wordt aanzienlijk meer aan
dacht besteed aan de structuurpro
blemen die te maken hebben met de
internationale arbeidsverdeling, de
Unctad en de EEG.
De minister verklaart dat de lang
zame vooruitgang in de Unctad-be-
sprekmgen (de volgende wordt vol
gend jaar in Chili gehouden) „primair
te wijten is aan de onvoldoende prio
riteit. welke door een aantal rijke
landen aan het ontwikkelingsvraag
stuk wordt gegeven."
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG In navolging van de ministers en staatssecretaris
sen zullen, verwacht men, ook de Kamerleden besluiten hun
salarissen tijdelijk te bevriezen.
Een groot aantal fracties heeft gisteren positief gereageerd op een
voorstel van de KVP om het volgend jaar van de reële inkomens
stijging af te zien. De salarissen (rond 45.000 gulden bruto per jaar)
zullen dan alleen aan de prijsstijgingen worden aangepast.
gen...."
Tenslotte valt op dat de minister
met grote vrijmoedigheid terreinen
betreedt, die vallen onder verant
woordelijkheid vari andere ministe
ries. Hij constateert dat de structuur-
problemen waar hij het over heeft
„reiken tot buiten het werkterrein
van het ministerie van buitenlandse
zaken", zodat de formulering van een
lange termijnbeleid inzake deze
kwesties ingewikkeld is „en vele ja
ren zal vergen".
De KVP-fractieleider Andriessen
heeft in een vertrouwelijke brief alle
fractievoorzitters uitgenodigd over
deze zaak overleg te plegen. Financieel
zet het natuurlijk niet zoveel zoden
aan de dijk, het is ook meer als voor
beeld of stimulans bedoeld voor het
gehele bedrijfsleven, aldus een KVP
woordvoerder.
Hij betreurde dat het voorstel nu
al in de publiciteit is gekomen, om
dat daardoor de indruk zou kunnen
ontstaan dat het om een partijpolitie
ke stunt gaat.
Deze indruk bleek inderdaad min
of meer te heersen bij het kamerlid
De Goede (D'66): het had van meer po
litieke moed getuigd als dit voorstel
ook een bevriezing van de salarissen
van de ambtenaren had ingehouden,
ik wil daarom eerst wel eens weten
of het inderdaad niet om een stuntje
gaat, aldus dc heer De Goede.
Manier
Verschillende fracties wezen er wel
op dat ook zij de mogelijkheid van
bevriezing der salarissen al hadden
besproken, zodat het min of meer
toevallig zou zijn dat de KVP er het
eerst mee is gekomen.
De fractievoorzitters zullen nog
moeten overleggen over de manier
waarop. Volgens de wet volgen de sa
larissen van de kamerleden de
„trendmatige" verhoging voor de
ambtenaren.
Wetswijziging is dus een mogelijk
heid, maar daar voelt ondermeer de
AR fractievoorzitter Aantjes niet zo
veel voor, omdat dit teveel complica
ties zou veroorzaken
[Van een onzer verslaggevers
Het Nederlands beleid zal erop ge
richt zijn een zo gunstig mogelijk re
sultaat op deze conferentie (Unctad
III) te bereiken. Daartoe zal contact
worden gelegd met een aantal gelijk
gezinde landen en zal gepoogd wor
den om constructieve voorstellen uit
te werken voor verschillende onder
werpen.
Deze voorstellen zullen zo gekozen
en geformuleerd worden dat mag
worden verwacht dat zij algemene
steun tijdens de bijeenkomst te San-
j DEN HAAG Ofschoon men kan volhouden, dat de ontwikkelingsbegroting geen gelijke tred
zal gaan houden met stijging van het nationaal inkomen, stijgt zij wel. In totaal zal er namelijk
voor het komende vierjarenplan 19721975 vijf miljard ter beschikking komen en minister
Boertien vergelijkt dat graag met de voorgaande vier jaren (I9601971) toen het 2,9 miljard was
een stijging dus met ongeveer 60 procent.
Onder dat plafond van die vijf mil
jard doen zich ook enige geleidelijke
verschuivingen voor die duidelijk het
gevolg zijn van wat men noemt: „een
ambtelijke herwaardering van het
beleid".
Men heeft daarvoor overleg met
talrijke internationale instanties ge
voerd en opmerkelijk is dat in dit
rijtje ook de Wereldraad van kerken
en de pauselijke commissie voor
rechtvaardigheid en vrede voorko
men.
Voorzover het de cijfers betreft kan
men die herwaardering het duide
lijkst afleiden uit een grotere toene
ming van de hulpbedragen die via
internationale organen worden be
steed. Deze internationalisatie van de
hulpverlening is tot nu toe geremd
dooi dat grote en invloedrijke landen
tot nu toe de voorkeur gaven aan
bilaterale hulp (van land tot land).
