.9! Ex-spionVaderland laat me in de steek jDief Vermeer eist vandaag geld Ivoor vluchtelingen 9 Vriend van Velasques Man rijdt vol gas in op ex-vrouw Negen ilats leeg om Udink te ontvangen Vandaag gesprek over moeilijkheden bij Fokker/VFW Auto tegen boom: twee doden 55 Rolls Royce gaat liquideren Negentig varkens bij brand gedood Vrouwen niet uit rechterlijke macht geweerd WOENSDAG 6 OKTOBER 1971 i (IW8 orpand maritt ette m„ t met 3 tellinge Van een verslaggever BRUSSEL De dief van de liefdesbrief" van Vermeer, die zich Tijl van Limburg noemt, gisteren de journalist Paul de Bare van het dagblad Het [Volk opgebeld met de medede- 'ling, dat hij vandaag de losprijs van 200 miljoen frank (14,5 mil joen gulden) wil hebben. Zoals bekend is het geld bestemd voor hulp aan vluchtelingen uit Oost- Pakistan. Als de eisen van Tijl niet worden ingewilligd zal de dief het doek aan een Amerikaan verkopen en nog 39 andere wer- van Vermeer stelen. Als men het doek van Vermeer wil terugzien, aldus Tijl, moet de Belgi sche televisie uiterlijk woensdag een programma uitzenden, waarin een contract van 200 miljoen frank wordt getekend. Op de vraag, hoe het schil derij zal worden terugbezorgd, ant woordde Tijl zoiets als „dat zal later wel worden overeengekomen". De mrnalist van Het Volk heeft de BRT op de hoogte gesteld van Tijls eisen. De Belgische omroep zal later bekend maken of ze op de eisen ingaat. zachte Jet VOOR TELEVISIE De dief vertelde de journalist ver der, dat het hem niet kon schelen naar welke oharitatieve instelling de losprijs ging, als deze maar bij de Bengaalse vluchtelingen terecht kwam. Als enige voorwaarde stelde hij, dat de ondertekening van het contract van de schenking voor de televisie zou gebeuren in aanwezig mouw heid van de Britse verzekeraars van RÜ: li Scl leuren de en functionarissen van het jksmuseum en van het Paleis voor :hone Kunsten. De verzekeringsmaatschappij heeft nog geen standpunt bepaald met be trekking tot Tijls eisen. Haar eerste reactie was, dat Tijl zich geen reken schap geeft van wat hij vraagt en dat de termijn tot woensdagavond veel te kort is. Een woordvoerder van het Paleis voor Schone Kunsten ver klaarde, dat inzake de jongste ont wikkelingen nog geen beslissing was genomen. HVMANE REDEN Tolgens de journalist van Het Volk T /naakte de dief een tamelijk bezorgde indruk. Hij wist niet of Tij I's zorgen "fberusten op bezorgdheid over het waardevolle schilderij, dat hij mo- i menteel in bezit heeft of op zijn mee- I dogen met de problemen in deze we reld, die naar zijn zeggen het motief [van de diefstal zijn. Tijdens het tele- Ifoongesprek zei Tijl, dat hij geen dief maar om humane redenen heeft ;handeld. Tijl verklaarde tevens, dat [fit zijn laatste gesprek is geweest in ferband met de diefstal. Volgens het blad Le Soir, tot wie j de dief zich eerder wendde, heeft Tijl I van Limburg niet alleen Het Volk op- I gebeld, maar ook De Standaard ec. La Lanterne. Om zich te identificeren I had hij het wachtwoord „Is de hand- I tekening van Tijl helemaal wit" ge- noemd, dat hij ook gebruikte bij zijn eerste contact dit weekeinde met Le Soir. GEEN BEWIJS De hoofddirecteur van het Rijks museum, dr. A. F. E. van Schendel, die vandaag weer uit Brussel in Ne derland terugkeerde, heeft, zoals we eerder meldden, laten weten, dat er geen overtuigend bewijs is geleverd, dat het schilderij, dat Tijl heeft laten zien aan een Belgische verslaggever, het gestolen doek van Vermeer is. De foto's zijn te onduidelijk. Het Brusselse blad Le Soir bericht te begin deze week, dat het op 24 september uit het Paleis voor Schone Kunsten te Brussel gestolen schilderij zich in een huis in de Belgische pro vincie Limburg bevindt. Een verslag gever van het blad had het doek in het licht van de koplampen van zijn wagen gezien en gefotografeerd. De redactie van Le Soir had het afgelo pen weekeinde een telefoontje van Tijl gekregen en het gevolg daarvan was, dat een redacteur de gelegen heid kreeg de dief 's nachts ergens in Limburg te ontmoeten. Van een correspondent ARNHEM De 28-jarige Arnhem se tassenmaker R. van H. is gisteren met zijn auto vol gas op zijn 27-jari- ge ex-vrouw ingereden. Hij kwam haar tegen terwijl ze met haar brom mer over de' Rappardstraat reed, met achterop haar achtjarige dochtertje. Moeder en kind werden- tussen de aanstormende auto en een hek ge drukt. De moeder werd zwaar ge wond in een ziekenhuis opgenomen Het dochtertje is slechts licht ge wond. Omstanders vertelden dat Van H. plotseling recht op de vrouw afreed. De man zelf, hij werd een uur later uit een café gehaald, weet niet waar om hij de moordaanslag pleegde. iHij zag zijn vrouw sinds de scheiding vijf jaar geleden nog regelmatig, hoewel verzoeningspogingen steeds op niets uitliepen. De prijs „jeugdboek van het jaar'' werd. toegekend aan Alet Schouten met haar „De Mare van de witte Toren". .-Het malle ding van Bobbistiek" is het beste kinderboek van 1971. De schrijfster heet Leonie Kooiker. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM/DUSSELDORP De moeilijkheden in de Europese vliegtuigindustrie, in het bijzonder die bij het Fokker/VFW-concern. ko men vandaag ter sprake in Dussel- dorp. Vertegenwoordigers van de Europese metaalbewerkersbond en bestuursleden van de Duitse en Ne derlandse metaalbonden willen van de directie van Fokker/VFW (Ver- einigte Flugtechnische Werke) de achtergronden weten van de aange kondigde ontslagen bij het concern. Fokker maakte onlangs bekend dat 700 mensen zullen moeten gaan ver dwijnen en ook bij VFW dreigen ont slagen. De heer J. de Jong, districs- hoofd van de NVV-metaalbedrijfs- bond liet onlangs weten dat de Euro pese metaalbewerkersbond zich al een poos zorgen maakt over de pro blemen in de vliegtuigindustrie. Bij Fokker is het vooral de ver koopmoeilijkheid van de F-28 (Fel lowship) die tot een malaise in het bedrijf leidt, bij VFW lijkt het Fel lowship tweelingvliegtuig de VFW-614 weinig verkoopsuccessen te behalen. Ook in de rest van Europa lijdt de vliegtuigindustrie een kwijnend be staan. Eén van de oorzaken wordt genoemd de ongecontroleerde pro- duktie van vliegtuigen die allemaal op elkaar lijken en waarvoor geen voldoende afzet kan worden gevon den. Pas als de metaalbonden grondig op de hoogte zijn van de situatie bij Fokker-VFW kan een standpunt wor den verwacht over de aangekondigde ontslagen. SCHIJNDEL De 12-jarige Jan van de Bosch uit Schijndel is overle den aan de verwondingen die hij op liep toen hij op zijn paard door een auto werd aangereden. De jongen kon zijn paard niet houden en kwam zo doende half op de weg te staan. Een tegemoetkomende auto raakte het paard en de jongen, die vervolgens door een tweede auto werd aangere den. Het paard moest worden afge maakt. Van onze correspondenten RUINEN Een auto-ongeluk op provinciale weg van Ruinen en Pee- se heeft gistermorgen het leven ge kost aan de 50-jarige M. Luten en de 53-jarige A. Horlings uit Ruinen. Twee andere inzittenden, eveneens uit Ruinen, liepen zware verwondin gen op en werden in een ziekenhuis opgenomen. Het ongeluk, waarvan de juiste toedracht nog niet bekend is, gebeur de toen de auto, waarmee de mannen op weg waren naar hun werk, bij Anholt in volle vaart tegen een boom reed. Wijde lange „fladder"-mantels in dc decoratieve stof en royale petten van imitatiebont weren te zien op de mo deshow van de Rotterdamse ontwer per Cargelli. Onder de kraagloze mantel een coltrui. Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM „Ik heb niets meer te verliezen, want alles hebben jullie me ontnomen, zelfs mijn gezondheid. Er is daarom geen enkele reden de beperkte vrijheid die ik nog geniet ook niet op het spel te zetten". Een ontgoochelde, bitter gestemde Rotterdamse zeeman en gewezen spion, de heer W. C. F. Gunnewegh (48), berichtte dit- begin augustus het hoofd van de Binnenlandse Veiligheids Dienst (BVD). LONDON Aandeelhouders van de begin dit jaar failliet gegane on derneming Rolls Royce hebben beslo ten tot vrijwillige liquidatie over te gaan. Er zijn drie bewindvoerders be noemd. Deze moeten met de Britse regering en de nieuwe onderneming Rolls Royce (1971) onderhandelen over de prijs, die laatstgenoemd be drijf moet betalen voor de aan haar overgedragen activa. De staatsonderneming Rolls Royce (1971) is opgericht nadat Rolls Royce in februari van dit jaar bekend maakte in ernstige financiële moei lijkheden te verkeren. De boekwaar de van de bezittingen die aan Rolls Royce (1971) zijn verkocht wordt geraamd op 175 min. Behalve de aan de nieuwe staats- maatschappij overgedragen bezittin gen was de geliquideerde onderne ming ook eigenaresse van de autofa- briek Rolls Royce. Deze bloeiende oiir derneming in 1969 en 1970 is onge veer 2 min verdiend gaat ver moedelijk begin volgend jaar aande len uitgeven waarvan de opbrengst zal bijdragen aan de vereffening van de schulden. W. C. Gunnewegh: geen antwoord van de BVD Castillo 10 stuks/3 gulden Vaan een verslaggever DEN HAAG De PvdA-Tweede Kamerleden Schaefer en Voortman hebben minister Udink van Volks huisvesting en Ruimtelijke ordening gevraagd de RK-bouwvereniging in Apeldoorn te berichten dat negen ge zinnen zo spoedig mogelijk de hen toegewezen flat kunnen betrekken. De bouwvereniging zegt deze nog niet beschikbaar te kunnen stellen innemen van de vroegere minister omdat zij anders geen ruimte heeft om de minister te ontvangen, die op 11 oktober het twee miljoenste na de oorlog gereedgekomen huis komt openstellen. De Kamerleden zijn van mening dat iedere gereedgekomen woning terstond voor bewoning ter beschikking moet worden gesteld. Van een verslaggever GIESSEN In het Brabantse Giessen is gistermorgen een boerderij en een schuur met 90 varkens ver brand. De schade bedraagt ongeveer 70.000 gulden. De brand werd ontdekt door een zoon van de bewoner van de boerde rij. Hij sloeg direct alarm, maar er kon niets meer worden gered. De eigenaar was tegen brandschade ver zekerd. Het was zijn laatste poging om de ze dienst eraan te herinneren zich aan zijn afspraken te houden, de laatste hoop ook van een ontgoocheld •man op een beetje eerherstel en een (financiële) tegemoetkoming in zijn huidige deplorabele omstandigheden. Voor 28 september verwachtte hij antwoord, anders zou hij de zaak'pu bliek maken. Het antwoord op de brief bleef uit. Begin In zijn woning aan de Rottekade in Rotterdam vertelt de heer Gunne wegh ons over het werk dat hij van 1957 tot en met 1964 voor de inlich tingendienst heeft verricht. Als zee man fotografeerde hij in Rusland, Polen, Oost-Duitsland en in China tal van objecten die voor de inlichtin gendienst van belang konden zijn. Ook verrichtte hij sabotage-daden. Op zekere dag bleek hij echter teveel in de gaten te lopen en was het afge lopen met zijn spionage-activiteiten. En tevens was hij afgeschreven voor de inlichtingendienst. De heer Gunnewegh: „Een verwon ding. die ik in de oorlogsjaren heb opgelopen is tijdens mijn spionage- activiteiten verergerd. Toen ik ermee op moest houden klapte ik in elkaar. Ik heb daarna jarenlang telkens in een ziekenhuis gelegen. Op het ogen blik ben ik voor honderd procent in valide. Ik moet leven van een sobere WAO-uitkering en daarbij is het ge bleven, want de inlichtingendienst De portier verstarde toen hij als eerste het gebouw betrad. On miskenbaarer was zeer onge wenst bezoek geweest. In snelle vaart belde hij wat er te bellen was. Allereerst de politie, die even later tegelijk met de directeur arriveerde. Een zorgvuldig, moei zaam onderzoek volgde. Er bleek niets ontvreemd te zijn. Reconstruc tie van de bewegingen der aanstaan de dieven bewees, dat deze lieden zeer boze plannen hadden, doch bij tijds hadden ontdekt, dat er een feilloze alarminstallatie aanwezig was. Het risico dat de sirenes zouden gaan loeien, de bellen rinkelen, had den ze niet genomen en buitloos wa ren ze hun sluipweg teruggegaan om in het onbekende te verdwijnen. Voor de directie en de politie in tussen toch reden genoeg om uren lang met het geval bezig te zijn. Elk spoor kan immers in de poli tiearchieven een aanwijzing geven. Maar eindelijk, eindelijk was het karwei achter de rug. Zo hier en daar werd een zweet druppeltje weggewist. Dat was wer ken geweest! De concierge ging ijlings koffie zetten. De heren snakten naar een sterk bakje. De directeur trok zich terug in zijn kamer. Het personeel ruimde de laatste rommel op en pro beerde zich weer te concentreren op het dagelijks werk. Alarm Beneden in de wachtkamer zaten de agenten rond de tafel. De con cierge bracht de dampende koffie en toen pas kwam echt de ontspanning. Eén van de mannen trok een pak je sigaretten uit zijn zak en presen teerde royaal. Hè, ja, daar hadden ze zin in! Er kwamen verhalen los. Zo van „weet je nog wel". Er werd nog eens een sigaret op gestoken. Het was alles vredig en gezellig. Een ogenblik van ontspanning in de spanning. Toen gierloeiden opeens buiten fel sirenes op De politiemannen schrokken op waar zou dat nou naar toe gaan? Met gierende remmen zwaaiden twee levensgrote brandweerwagens plus de gigantische hoogwerker het terrein op stopten voor de deur, terwijl de gehelmden al op de voor deur afstoven. In de gang kwamen ze elkaar te gen. „Waar?", riepen ze allemaal te gelijk. De politiemannen en de brand weerlieden. Niemand wist het. In heel het ge bouw wist niemand het Geen vonkje te bekennen. Even later waren ze allemaal in de wachtkamer, waar een ietwat blauwigewalm van de sigaretten nog omhoog slierte. Slierte tot het ingenieus apparaat, dat rook meldt in het gebouw, dan de brandweerkazerne automatisch alarmeert Ditmaal loos alarm een hele slechte beurt voor wie dat geeft! Maar in plaats van water te spui ten hebben de brandweermannen over dit boze feit voor dit keer maar zand gestrooid. wil niets meer met me te maken heb ben. Mij was een goede baan in het vooruitzicht gesteld en mijn thans elfjarige dochtertje zou een studie beurs krijgen. Loze beloften. Ik ben aan de kant geschoven en daarmee basta." „Gestrikt" De Rotterdammer werd „gestrikt" voor het spionage-werk toen hij zijn broer, een Schiedamse politie-agent, fotootjes liet zien die hij gemaakt had in Rusland op een van zijn reizen. De broer stelde zijn chef ervan op de hoogte, die het weer doorspeelde aan de inlichtingenofficier Van Maurik. Deze moedigde de heer Gunneweghs hobby aan en noemde een aantal on derwerpen, waarvoor de inlichtingen dienst (I.D.) wel interesse voor had. De heer Gunnewegh deed zijn werk goed en kreeg meer opdrachten. De heer Gunnewegh: „Voor ik het wist zat ik midden in het spionage werk. De heer Van Maurik zorgde dat ik een gedegen fotografie-opleiding kreeg en zorgde dat ik, waar ook ter wereld, opdrachten kreeg toegespeeld. Hij stelde mij een vaste baan aan de wal in het vooruitzicht. Ik behoefde mij nergens zorgen over te maken. Toen mijn dochtertje geboren werd verzekerde hij mij dat zij kon reke nen op een studiebeurs. Voor de rest verdiende ik niks aan de hele spiona ge Het werk van de heer Gunnewegh zag er als volgt uit: hij monsterde op een schip als olieman of als steward of iets dergelijks met bestemming een van de communistische landen. In de havensteden die aangedaan werden maakte hij zijn foto's, die hij zo snel mogelijk naar een Nederlands of een Amerikaans consulaat bracht. Daar kreeg hij dan nieuwe filmrolletjes. Het foto-materiaal was bestemd voor dc NAVO; Sabotage c5 Zijn werk omvatte ook sabotage daden. Zo stichtte hij in een nieuw aangelegde haven in de buurt van Shanghai (China) brand louter en al leen om vast te stellen hoe lang de brandweer erover deed om ter plekke aanwezig te zijn. De heer Gunnewegh geeft nu ach teraf toe, dat hij wel erg veel ver trouwen stelde in de inlichtingen dienst. Maar toch meende hij: „Je mag toch het woord van een officier, want gowel de heer Van Maurik. als de heren Wesdag, Nadort, en Wout van de Bos, die mijn contactpersonen waren, waren inlichtingen-officieren, wel voor waar aannemen". Het liep echter anders dan hij ver wachtte. Genoemde contactpersonen deden steeds openlijker over zijn spionage-activiteiten. Toen tijdens een reisje naar Cuba de machinist van het schip op de hoogte bleek te zijn van zijn activiteiten, ging de heer Gunnewegh onmiddellijk van boord. De heer Gunnewegh: „Dit werpt wel een scherp daglicht op de manier van werken van de inlichtingendien sten. Voor mij staat als een paal boven water dat de heren zich opzettelijk zo openlijk over mijn activiteiten uitlie ten. In Cuba zou ik ook zeker tegen de lamp gelopen zijn. De situatie was daar toen (de Cuba-crisis) zeer ge spannen. Het verklaart bijvoorbeeld ook waarom de Nederlanders Reijdon en De Jager in Rusland zijn gesnapt. De Russen wisten gewoon wie ze wa ren. Het is laffe manier om je van je mensen te ontdoen." Na het mislukte Cuba-avontuur werkte de heer Gunnewegh nog twee jaar bij Quints seheepshandel in Rot terdam, waar hij de I.D. van dienst was met het doorspelen van tips over mogelijk geschikte zeelui voor 1 0 spionage-werk. Daarna klapte hij in elkaar en was het werk voor de dienst ook afgelopen Verhuisd De heer Van Maurik liet niets meer van zich horen. Zijn telefoonnummer bleek gewijzigd en ook was hij ver huisd van de Javastraat naar een on bekend adres. „Als ik hem ooit tegen kom, dan trek ik hem uit elkaar." aldus de heer Gunnewegh." De gewezen spion heeft zijn trieste relaas inmiddels aanhangig gemaakt bij de Tweede Kamercommissie voor de inlichtingen- en veiligheidsdien sten. Dezer dagen ontving hij een schrijven dat zijn zaak in behande ling is genomen. Ook prins Bernhard, in zijn hoedanigheid als inspecteur- generaal der Nederlandse' strijd krachten, kreeg een brief van hem, met het verzoek de zaak te onderzoe ken. Trouwe dienst De heer Gunnewegh: „Ik heb het vaderland altijd trouw gediend. In de oorlog sloot ik me aan bij de Franse verzetsbeweging, waar ik een schot wond in mijn buik opliep. Na de ca pitulatie werd ik sergeant der mari niers en ging naar Indië. Later werd ik vanwege die buikwond afgekeurd. De schotwond is er de oorzaak van geworden dai de heer Gunnewegh thans voor honderd procent invalide is verklaard. De bond van oorlogs slachtoffers heeft hem inmiddels er kend als oorlogsslachtoffer, maar het ministerie van defensie berichtte hem dezer dagen dat de invaliditeit in „vreemde krijgsdienst" is opgelopen, zodat hij geen aanspraak op een pen sioen kan doen gelden. De zaak zal overigens nader worden onderzocht. De heer Gunnewegh: „Een feit is dat de spionage-activiteiten, die grote spanningen met zich meebrengen, de zaak alleen maar hebben verslech terd. Ik ben nu volledig uitgeran geerd en het vaderland laat me in de steek." Prietpraat Evenals u, begrijp ik niet dat de Haagse Comedie zoiets als „Priet praat over Jezus" wil opvoe ren, maar nog minder begrijp ik dat niemand daartegen protesteert. Dit gebeurt wel over allerlei andere dingen die van veel minder belang zijn. Waarom worden zulke opvoe ringen niet door de overheid verbo den? Ik hoop dat u voortaan de ruimte in uw blad niet meer be schikbaar stelt voor zulke toneel voorstellingen. Rijswijk Mevrouw J. Vlak-Roos. (Noot redactie: heeft de toneelkri tiek op U dan niet een preventieve uitwerking gehad?) Ander gedragspatroon (4) Het is waar. met betrekking tot de zondagsviering wordt meer en meer een ander gedragspatroon toegepast. Wie nog voor het hand haven van het vierde gebod opkomt en het een plicht acht om op de rustdag tweemaal naar de kerk te gaan, krijgt al gauw het judicium van wettisch of formalist, 's Zon dagsmorgens hebben de mensen nog plechtig gezongen: „Maar t vrome volk in U verheugd, zal hup pelen van zielevreugd", en des mid dags loopt dat „Vrome volk" te huppelen langs de stranden van Neerlands' badplaatsen. De zondag wordt door vele „christenen" door gebracht op een wijze dat de Heer van de Sabbat er zeer bedroefd over zal zijn en de kerk er mede te gronde gaat. Vele kerken moeten al worden gesloten of afgebroken. Het gevaar van onze tijd is de libertijnse zondagsopvatting, waar bij alle bepalingen en voorschriften op zij gezet worden, en alleen ge vraagd wordt naar het genoegen. Welke protesten gaan er van de Kerk uit wanneer de Jaarbeurs op zondag geopend wordt? Jeremia heeft met grote bewogenheid de mensen, speciaal de „leden van het koninklijk Huis" de handhaving van het vierde gebod op het hart gedrukt. Toen al! Hij heeft het ge zien als een kwestie van er op of er onder. En wee de mens, maar ook de kerk die bagatelliseert wat God gewichtig noemt. Ooltgensplaat P. Bom. Van onze Haagse redactie. DEN HAAG Van geen en kel rechterlijk college is het be kend dat men daar vrouwen uit functies in de rechterlijke macht weert. Dit antwoordt minister Van Agt (justitie) op vragen van de socialist Roethoff. Het weren van vrouwen uit de rechterlijke macht zou volgens de minister ingaan tegen het al vele jaren gevoerde beleid van de regering en tegen de politieke rechten van de vrouw. Het is volgens hem onwaar dat kort geleden twee vrouwelijke rechterlijke kandidaten uitsluitend om hun sekse zijn afgewezen, omdat dit hele jaar niet door twee vrouwelijke kandida ten is gesolliciteerd naar een rech ter svacature. De minister deelt in zijn antwoord mee dat er momenteel 21 vrouwelijke rechters zijn, tegenover slechts drie 10 jaar geleden, op een totaal van 480 rechters. Volgens een meer gedetailleerd overzicht van het Nederlands vrou wencomité van het totaal aantal in Nederland werkende vrouwelijke ju risten, zit er één vrouw bij de 29 juristen van de Hoge raad, 5 vrouwen bij de 188 juristen van de vijf ge- eohtshoven, 48 vrouwen bij de rond 600 juristen van de 19 arrondisse mentsrechtbanken, en 13 vrouwen bij de ruim 500 juristen van de 62 kan- lonrechtbanken. Verder bevinden zich onder het to taal aantal van ruim 2000 advocaten ::i Nederland ruim 200 vrouwen. Deze cijfers dateren van 31 december 1970 en betreffen alle functies in de rech terlijke macht van president van de Hoge raad tot plaatsvervangend grif fier bij een kantonrechtbank.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 9