Diakonaal bureau neemt
teveel hooi op zijn vork
Evangelieprediking beste?!
antwoord op apartheid
r
Bij Septuagint loopt
leer achter leven aan
Chr. geref. hoogleraars
de ether
meer 111
Puzzelhoek
Ondertoon op gereformeerde synode
Stelling van dr. W. A. de Pree:
COMMENTAREN
eroiitwaarcli«ïiiig
Dooddoener
Ds. Beyers Naudé
in geref. synode
BEROEPÏNGSWERK
Een woord voor vandaag
Chr.
geref. zendiiigsbeleid in Zuid-Afrik
Simavi blijft boo
op Memisa
Protest NOVIB
over bijdrage
ontwikkelingslande
SS
l
Figuur-puzzel
1. medeklinker, 2. wandversiering, 3.
gebak, 4. borstel, 5. banier, 6. onwankel
baar, 7. vrouwenbeeld als schoorzuil, 8.
kashouder. 9. noodlot, 10. holte in een
muur, la. medeklinker.
Bij juiste invulling leest men vettieaal
1 hetzelfde als horizontaal 6.
Oplossing vorige puzzel
1-2 offer, 2-3 rolluik, 1-4 opslaan, 3-4
kruin, 3-6 kaliber, 4-5 notitie, 5-6 ester.
FLUIT
UTRECHT. (KNP) Kardinaal AI-
'rink heeft er geen bezwaar tegen te
voldoen aan verlangens van groepen
gelovigen, die verkondigen van het
orthodoxe geloof op een traditionele
manier prefereren. Maar hij zou dan
liever willen zien, dat het onder een
andere leiding dan die van pater
Kotte gebeurde.
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN Vrees voor teveel nieuwe taken, voor bureaucrati
sering en politisering van de diaconie was de ondertoon van een
aantal toespraken in de gereformeerde synode naar aanleiding van
het rapport van de deputaten voor algemene diaconale arbeid.
Ofschoon dit rapport juist als dis
cussiestuk was geschreven en dege
lijke vragen als strijdvragen voorleg
de bespeurde de synodale commissie,
die de bespreking had voorbereid, er
toch zekere tendenzen in van een
verzelfstandiging van het algemeen
diaconaal bureau ten opzichte van de
gemeenten, van „een zekere gevoelig
heid voor marxistische en neo-mar-
xistische maatschappijkritiek in het
kerkelijk spreken".
„De filosofie van kerkelijke
hulpverlening dient uiterst sober te
zijn en zich te beperken tot het uit
gangspunt dat wij om Christus' wil
geroepen zijn te helpen zo lang het
dag is", waarschuwde ds. L. H. Kwast
uit Leeuwarden, rapporteuder syno
dale commissie. Hij wilde waarschu
wen tegen de neiging „om de hele
wereld op de nek te nemen'', want
,.de verleiding ligt voor de hand óm
de lijst van wenselijke en noodzake
lijke projecten uit te breiden naar
mate nieuwe informatie onder aan
dacht van het werelddiaconaat komt".
Ds. G. Y. Vellenga uit Apeldoorn
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT De 33-jarige
Asser hervormde jeugdpredikant
dr. W. A. de Pree, tevens voor
zitter van Kerk en Vrede en
hoofdredacteur van Vox theolo-
gica, is ook lid van de stuurgroep
van Septuagint en het is dus als
„insider" dat hij in de laatste
van de stellingen die hij vpegde
bij het proefschrift, waarop hij
gisteren in Utrecht promoveerde
tot doctor in de godgeleerdheid,
KWARTET TROUW
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactie'
J. de Berg (voorzitter)
H. P. Ester. G J. Brinkman
J van Hofwegen
beweert dat bij Septuagint de
leer achter het leven aanloopt.
Hij omschrijft dit zo: „In de Sep-
tuagintgroep van kritische priesters
en predikanten vertoont (dit in te-
genstellng tot wat binnen de kerken
het geval is) de theorie een achter
stand ten opzichte van de praxis; de
ze achterstand dient zo snel mogelijk
te worden ingelopen, omdat anders de
praxis theorieloos dreigt te worden,
wat het einde van Septuagint zou be
tekenen".
Dr. De Pree deed een onderzoek
naar de onderlinge samenhang van
„Maatschappijkritiek en theologiekri-
tiek" (onder deze titel is de disserta
te bij Van iGorcum in Assen versche
nen) en zijn promotor was de ethicus
prof. dr. J. de Graaf. In zijn studie
wil dr. De Pree de marxistische gods
dienstkritiek serieus nemen en toe
passen en hij wil dit doen als theo
loog. Naar zijn mening is dit tot dus
ver in de theologie niet of nauwelijks
gebeurt, ook niet door mensen als
Moltmann, Pannenberg en Metz, die
toch positief staan tegenover de dia
loog met het marxisme. (We hopen
t.z.t. op deze studie terug te komen).
Van de stellingen van dr. De Pree
willen we nog déze noemen: „De toe
nemende ontkerkelijking is de voor
naamste oorzaak van de toenemende
„ver-rechts-ing" binnen de kerken".
beriep zich op het rapport gemeente-
vormen dat ds. R. Kaptein in de her
vormde synode uitbracht, om te beto
gen dat alleen het diaconaat dat elk
gemeentelid tot taak heeft, als dia
conaat kan gelden en alles wat daar
buiten valt niet meer. Dat kan vol
gens hem zan wel als christelijke so
lidariteit worden beschouwd maar
niet als diaconaat. Hij signaleerde
ook in veel protest van jongeren een
afkeer van betuttelende deskundig
heid en technocratie.
Zuinig en zuur
O
Daarentegen waren ds. J. D. B. van
der Meulen uit Sneek en prof. dr. C.
Augustijn uitmsterdam weinig ge
sticht door wat zij resp. noemden de
„zuinige" en de „benepen en zure"
toon van het commissierapport over
het werk van de deputaten. Mevr.
ouderling M. Korthals-Eas uit Baarn
had echter ook het gevoel „dat we
opnieuw moeten gaan inventariseren"
en dat het gevaar van vervreemding
bij sterke organisatorische uitbouw
nooit denkbeeldig is.
„Begrijpt u alstublieft de moeilijk
heid om uw werk kritisch te volgen",
vroeg dr. H. B. Weijland uit Arnhem,
„want je kunt toch geen gravamen
indienen tegen de barmhartige Sama
ritaan? Maar bij een verdergaande
specialisering ontstaat nu eenmaal
het gevaar dat de leek tegen de spe
cialist wordt uitgespeeld en het dia
conaat tegen de solidariteit."
Zijn bedenkingen tegen overdose
ring van de nood in de diaconale
voorlichting was dat het vereeltings-
proces van de mensen daartegen
ook sneller gaat. Eén nood moest ove
rigens volgens de Rotterdamse ds. P.
Riemersma veel meer aandacht krij
gen: die van de buitenlandse arbei
ders. en hij citeerde de onverbiddelij
ke voorschriften daarover uit Leviti
cus.
Tegenover de vrees van een aantal
sprekers dat de motivering van het
diaconaat in alle organisatorische be
slommeringen teloor zou gaan kwam
ds. I. de Jong uit Den Bosch met de
noodzaak van de vernieuwing van de
avondmaalsviering. „In het gemeen
schappelijk avondmaal hebben we bij
ons in het zuiden de juiste weg ge
vonden tegen een vervlakking van
ons diaconaal bezig zijn". Nij was he
lemaal niet ongerust over teveel hooi
op de vork.
Tegenspraak
De scheiding die ds. Vellenga wilde
aanbrengen tussen diaconaat en
christelijke solidariteit achtte depu-
taat prof. dr. J. T. Bakker uit Kam
pen slechts een verlenging van het
probleem: „Ook al noem je het soli
dariteit, je krijgt toch precies hetzelf
de werk terug". De neiging tot afper
king van het werk vond hij nogal in
tegenspraak met het voornemen van
verdubbeling van de financiële in
spanningen voor het diaconaat dat
Op de eerste dag van zijn bezoek aan Joegoslavië
heeft Leonid Breznjew, de partijleider van de Sow-
jet-Unie, die zich meer en meer als heerser num
mer I over deze supermogendheid opwerpt, de rol
gespeeld van de verontwaardigde staatsman. Hij
voelt zich in zijn eer en goede naam aangetast, zo
liet hij weten, door „de lasterlijke verzinsels" dat er
zo iets als een Breznjew-doctrine zou bestaan en
dat de Sowjet-Unie Joegoslavië zou bedreigen. Met
deze uitlating keerde hij zich overigens recht
streeks tegen zijn gastheer, president Tito, want
die heeft herhaaldelijk dit soort „verzinsels" ver
spreid.
Breznjew heeft sterk de neiging op de emotio
nele toer te gaan. Zeker in Joegoslavië herinnert
men zich nog goed, hoe ontroerd de Russische par
tijleider zich toonde, toen in de zomer van 1963 in
Bratislawa de geschillen met Tsjechoslowakije bij
gelegd schenen te zijn. Maar men zag geen huilen
de Breznjew, toen kort daarna Tsjechoslowakije
werd overweldigd.
Het Kremlin heeft daarna laten weten dat de
bezetting van Tsjechoslowakije niet alleen „een
nobele daad" was, maar dat de Sowjet-Unie zelfs
de plicht had op deze wijze te interveniëren. De
theorie, die werd ontworpen om deze drogredene
ring een ideologische verpakking te geven, werd in
Joegoslavië onmiddellijk „de doctrine van de be-
Een van de kwesties die in de Troonrede met
een dooddoener werden afgedaan, was het Neder
landse standpunt inzake de toelating van Peking
tot de Verenigde Naties. Natuurlijk, Nederland
is vóór die toelating; dat was allang bekend, voor
dat de Koningin zich naar Den Haag begaf, om
het, op gezag van het kabinet, nog eens plechtig
mee te delen. Maar welke praktische consequen
ties verbindt Nederland daaraan op de 26ste zit
ting van de Algemene Vergadering, die inmiddels
in New York is geopend?
Daarover onthulde de Troonrede niets. Toch is
dat het punt waaraan getoetst moet worden, in
hoeverre het de Nederlandse regering ernst is
met haar opvatting, dat de toetreding van de
Volksrepubliek China 'voor de politieke ontspan
ning in de wereld onmisbaar' is.
Die onmisbare toetreding gaat immers niet
door, zolang de Verenigde Naties het zg. nationa
listische China met zijn pretentie, de ware ver
tegenwoordiger van China te zijn, in hun midden
perkte soevereiniteit" genoemd en kreeg in het
Westen bekendheid als de Breznjew-doctrine.
Herhaaldelijk heeft Breznjew verklaard dat er
helemaal geen Breznjew-doctrine bestaat. Met het
zelfde stalen gezicht heeft hij echter steeds weer
de theorie verdedigd, die interventie door de Sow
jet-Unie in de aangelegenheden van andere socia
listische landen rechtvaardigt en die gemakshalve
de Breznjew-doctrine wordt genoemd. Joegoslavië,
Roemenië en ook China voelen zich permanent be
dreigd door deze interventie-doctrine.
De door Breznjew in Belgrado getoonde veront
waardiging betekent alleen maar dat hij het schan
delijk vindt als men de dingen al te duidelijk bij de
naam noemt. Ongetwijfeld zal hij op president Tito
sterke pressie uitoefenen om te bereiken dat men
zich in Joegoslavië gaat matigen bij het bespreken
van de politiek van de Sowjet-Unie. De Russische
partijleider wil in elk geval niet dat de doctrine,
die zijn naam draagt nog besproken wordt.
Als Joegoslavië gaat zwijgen over de Breznjew-
doctrine, dan zou dit door Moskou kunnen worden
uitgelegd als het bewijs dat men zich ook in dat
socialistische land bij het hoogste leiderschap van
de Sowjet-Unie heeft neergelegd. Het valt dan ook
te betwijfelen dat Breznjew met zijn verontwaar
diging veel zal bereiken bij Tito, die nog meer van
Sow jet-politiek afweet dan de Russische partijlei
der.
handhaven. Dat hebben de regeerders in Peking
duidelijk genoeg gemaakt. Zolang zij dit stand
punt innemen en aan geduld ontbreekt het
hun niet is iedere poging om hen en de rege
ring Tsjang Kai-sjek binnen de VN te laten
coëxisteren, gedoemd te mislukken. Daarom is
Amerika's conceptie van de 'twee China's'
inmiddels in ontwerp-resoluties in New York
verwerkt niet geschikt om het echte China
binnen de volkerengemeenschap te krijgen. Enge
land en Frankrijk, twee Europese partners van
Nederland, verzetten zich dan ook tegen die poli
tiek van de 'twee China's'.
Het is teleurstellend, dat, nu de Algemene
Vergadering al is begonnen, het Nederlandse volk
nog steeds niet van zijn regering heeft mogen
vernemen, wat haar standpunt in dezen is. We
kunnen nu alleen maar hopen, dat het niet de
resultante zal zijn van allerlei politieke spelletjes
die op het ogenblik ongetwijfeld in New York
worden georganiseerd.
nog maar van één jaar geleden da
teert.
Op de achtergrond van de vrees
voor te veel nieuwe taken stond ove
rigens ook de onmogelijkheid van ve
le grote stadsdiaconieën om bij de te
ruglopende kerkgang het quotum van
zeventig cent „per ziel" nog te halen.
Bovendien constateerde de Amster
damse ouderling W. Hildering één
„stuwmeer" van geld van ongeveer
2,5 miljoen gulden onder meer
overgebleven uit „Kom over de brug"
en uit de Biafra-inzameling. Wat gaat
men met het geld doen? wilde hij
weten.
Hij vernam later van deputaat J. C.
van Halsema dat het restant van de
Biafra-actie inmiddels besteed is aan
een kinderhuis in Nigeria en dat er
altijd „stuwmeer" ontstaat als men
projecten goed rond wil hebben alvo
rens ze te gaan financieren. De syno
de nam gisteren nog geen besluiten
over de begroting van het algemeen
diaconaal bureau.
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN Ds. C. F. Beyers
Naudé van het christelijk instituut
voor zuidelijk Afrika was gisteren
andermaal de gast van de gerefor
meerde synode. Na een hartelijke
verwelkoming door praeses dr. A.
Kruyswijk zei ds. Naudé dat de ont
wikkeling in Zuid-Afrika de gerefor
meerde kerken in Nederland een
groeiende verantwoordelijkheid op
legt.
De uitspraken van de gereformeer
de oecumenische synode over het ras
senprobleem worden grondig aange
pakt in een studio-commissie van de
Nederduits Geref. Kerk, waarbinnen
nogal verschil van mening bestaat. In
de N.G. Zendingskerk (de kleurlin-
genkerk) zijn ze alle aanvaard, alleen
de passage over radicaal gemengde
huwelijken zijn „effies anders" gefor
muleerd voor de Zuidafrikadnse si
tuatie.
Ds. Naudé-constateerde stroomver
snelling in de bewustwording van de
zwarte bevolking van Zuid-Afrika.
„Ik ben ervan overtuigd dat wij in
Zuid-Afrika nog de mogelijkheid
hebben om op vreedzame wijze tot
verandering te komen als we onze
plicht maar duidelijk zien en de
zwarte bevolking niet alleen maar
hoort maar ook beleeft dat we wer
kelijk solidair met haar zijn.
Uw solidariteit als gereformeerde
kerken wordt niet alleen getoetst aan
wat u doet ten aanzien van blank
Zuid-Afrika maar ook aan uw ver
bintenis met zwart Zuid-Afrika. Ik
dank God voor een uitgebreide kring
van zwarte christenen die ons nog
altijd de hand willen reiken maar als
we niet iets gaan doen wacht ons een
zeer donkere tijd", aldus ds. Naudé.
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen: te Ouderkerk a.d. IJssel
(toez.) W. van Gorssel te Oude Tonge;
te Ouwsterhande - Scharsterbrug
(toez.), mej. H. Valk te Nieuw Vosse-
meer/Halsteren.
NED HERV. KERK
Bedankt: voor Katwijk a. Zee: J.
Catsburg te St. Maartensdijk; voor
Rouveen: K. Exalto te Noordeloos.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Wilnis: J. D. F.
Langhenkel te De Bilt.
Bedankt: voor Deventer: P. Boon
stra te Zaandam.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Aalten: J. Kievit te
Almelo.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Haarlem: N. W.
Schreuder te Goes; te Benthuizen: P.
Honkoop te Kampen.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Beroepen: te Barneveld: J. de
Groot te Rijssen.
Geref. theologen
sneller doctorandus
Van een verslaggever
LUNTEREN In de toekomst zal
het doctoraal examen in de theologie
de basis worden voor toelating tot het
ambt van predikant in de gerefor
meerde kerken van Nederland. De
gereformeerde synode heeft zich hier
voor uitgesproken naar aanleiding
van voorstellen van de theologische
hogeschool te Kampen en de theolo
gische faculteit van de Vrije Univer
siteit te Amsterdam.
Op het ogenblik is het kandidaats
examen voldoende om het kerkelijk
toelatingsexamen te kunnen afleggen.
De studieduur hiervoor is in de theo
logie vijf a zes jaar. In andere facul
teiten is dit voldoende om het docto
raal examen af te leggen. Men wil nu
de opzet van de theologische studie zo
wijzigen, dat eveneens in vijf a zes
jaar het doctoraal examen kan wor
den afgelegd. Het komt er op neer
dat theologen voortaan sneller docto
randus kunnen worden dan voorheen.
Het besluit van de synode heeft dus
geen gevolgen voor de studieduur.
In de nieuwe opzet zal ook een ze
kere mate van specialisatie mogelijk
worden. De synode stelde evenwel
nadrukkelijk dat de totale studie
moet opleiden voor het volledige
ambt van predikant. Overigens zal
een volgende synode pas definitieve
beslissingen kunnen nemen, omdat
eerst nog programma's voor de gewij
zigde studie worden verwacht van de
beide opleidingen in Kampen en Am
sterdam.
Een paar dagen geleden mediteerden we over de woorden: „Uw £A'
wil geschiede" uit het Onze Vader. Maar Christus voegt er nog jer
iets aan toe: „gelijk in de hemel alzo ook op de aarde".
Hemel en aarde horen bij elkaar. In den beginne schiep God hv
hemel en aarde. Zij zijn te onderscheidén, zij mogen niet geschei
den worden. Maar ze zijn wel gescheiden door de zonde. Er is
een kloof gekomen tussen die twee, een kloof die zich voortplant
in ons denken en doen, ook in het denken van vele christenen.
Sommige mensen leven zo aards dat de hemel voor hen afgeslo
ten blijft. Sommige christenen zo hemels, dat ze op de aarde zich
niet meer thuis voelen.
Ds. Buskes heeft het eens zo prachtig geformuleerd: De mens
moet tweemaal bekeerd worden. Eerst van de aarde tot de hemel
en dan van de hemel tot de aarde. Slechts dan zien we wat God
bezig is te doen. Hij werkt aan de nieuwe hemel en de nieuwe
aarde. Hij brengt die twee weer in volkomenheid samen.
We lezen vandaag: Daniël 12:1-4.
ger-
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Het brengen van het evangelie is het beste en
meestchristelfjke antwoord in de Zuidafrikaanse situatie, hoewel
detailkritiek ook mogelijk en gerechtvaardigd is. Dit zeggen zen-
dingsdeputaten van de christelijke gereformeerde kerken in hun
rapport aan de synode, waarin zij zich hebben bezonnen op de im
plicaties van het apartheidsbeleid op de zending.
ade
lede
Ifan
na
achti
feel
nd ti
de
ete,
gau'
ige
T.
ir g<
ar ii
ieidi
PI
en
drijf
Sinds 1960 werken de christelijke
gereformeerde kerken in samenwer
king met de gereformeerde kerk van
Zuid-Afrika in Vendaland (Trans
vaal). ^Us voornaamste knelpunt
wordt genoemd, dat het sociale ver
keer tussen blanken en niet-blanken
met achterdocht wordt bejegend en
feitelijk onmogelijk wordt gemaakt,
en dat niet alleen van de kant van de
blanken. „Hierdoor worden wij soms
genoopt, om blanken en Venda's op
sociaal vlak ongelijk te behandelen.
Sommigen van onze werkers komen
hierdoor in gewetensconflict, anderen
niet."
Toch valt er verbetering in de
mentaliteit van de blanken te consta
teren. Wanneer het evangelie door
werkt, zal ook de traditionele levens
verhouding gekerstend worden, het
sociale verkeer minder krampachtig
worden en blanken en niet-blanken
elkaar als broeders en zusters in
Christus kunnen en willen ontmoeten,
ook op het sociale vlak, zonder elkaar
ongelijk te behandelen, aldus het
rapport.
Heidendom
Als ernstige implicatie van het
apartheidsbeleid wordt genoemd, dat
de nadruk op „eigensoortige ontwik
keling" zover gaat, dat de herleving
van heidense ceremonieën wordt ge
stimuleerd. Onder hen, die het rege
ringsbeleid in de bantoegebieden uit
voeren, zijn er, die de „domba-dans"
sterk bevorderen. Afgedacht nog van
de vraag of een eigensoortige ont
wikkeling in wezen mogelijk is, is
niet te ontkennen, dat het eigensoor
tige in het bantoe-leven onmiskenbaar
heidens in wezen en naar inhoud is.
Bevordering van heidense riten frus
treert de ontwikkeling van volk, niet
naar de „eigen soort", maar naar het
evangelie.
Overigens stelt het rapport, dat het
nimmer de taak kan zijn van buiten
landers, ook niet als zij zendelingen
zijn, om het regeringsbeleid in een
land waar zij als gasten mogen wer
ken, zo te bekritiseren, dat een sub
versief element daarin gaat meewer-
Zendtijd van CVK terugvorderen
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De christe
lijke gereformeerde kerken wil
len hun stem in de ether vaker
laten horen, en dan niet meer
alleen door kerkdiensten. Zij zul
len daartoe drie en een half uur,
waarop zij recht hebben, maar
die het CVK nu gebruikt voor
andere doeleinden, terugvorde
ren.
Ds. C. van der Zaal, voorzitter van
deputaten radio-kerkdienst-uitzen
dingen, vertelde de synode gisteren,
dat de christelijke gereformeerde
kerken binnen het CVK recht hebben
op 6 a 7 kerkdiensten per jaar. Oor
spronkelijk waren deze kerkdiensten
anderhalf uur. Later besloot het CVK
de kerkdiensten terug te brengen tot
één uur en de aldus uitgespaarde tijd
te gebruiken voor andere program
ma's, waarvoor samenwerking werd
gevonden met het IKOR.
Deputaten hebben tegen de inhoud
van deze programma's grote bezwa
ren en aanvaarden er geen enkele
verantwoordelijkheid voor. Zij kon
den echter niets aan deze toestand
veranderen, omdat hun opdracht van
de synode uitsluitend was het verzor
gen van radiokerkdiensten.
De synode had er gisteren geen en
kel bezwaar tegen, om deze opdracht
uit te breiden tot „kerkelijke ra-
diouitz'endingen". Zo wordt het depu
taten mogelijk, de 6 a 7 halve uren
terug te vorderen uit de algemene
pool van het CVK en zo dacht ds.
Van der Zaal het zich in Apel-
doornse hoogleraars te laten spreken
over de huidige crisis in kerk en
theologie.
Hij had er geen duidelijk zicht op,
wat er gaat gebeuren, wanneer de
herstructurering van IKOR/CVK
binnen de raad van kerken een feit
wordt. De christelijke gereformeerden
en de vrij gemaakt-gereformeerden
binnen het CVK doen hun best om
deze ontwikkeling zolang mogelijk te
gen te hoüden.
Formulieren
De synode stelde gisteren verder
herziene formulieren voor de bedie
ning van doop en avondmaal vast.
Eerder werden reeds de formulieren
voor huwelijksbevestiging en de be
vestiging van predikanten, ouderlin
gen en diakenen vernieuwd. De ker
keraden behouden de vrijheid, om te
kiezen tussen de oude en de nieuwe
formulieren.
ken. Het kritisch begeleiden en be-
invloeden van het regeringsbeleid is
primair de taak van de eigen bur
gers.
Zendingsarbeider prof. dr. L. Floor,
die hoogleraar is aan de theologische
school voor niet-blanke predikanten
te Hammanskraal, zei nog nooit een
gewetensconflict te hebben ondervon
den. Nog onlangs had hij vrijuit de
gelegenheid, op een conferentie scher
pe kritiek te oefenen op de „On-
tuchtswet". „De kerk moet door haar
prediking en haar levenshouding de
kleine apartheid doorbreken. Dat ge
beurt ook. De broederschap op ons
zendingsterrein bloeit op. Maar de
ontwikkeling gaat langzaam", aldus
prof. Floor.
Het is thans onmogelijk, dat stu
denten van prof. Floor verder stude
ren in Potchefstroom, maar prof.
Floor hoopte, dat Apeldoorn dan maar
aan Potchefstroom een voorbeeld zou
stellen.
Gunstige berichten uit Celebes. De
Mamasakerk telt thans, 43 jaar nadat
ds. A. Bikker me het zendingswerk
begon, 53.000 ledep in 230 gemeenten.
Drs. W. van Heest, hoogleraar aan
de theologische hogeschool te Rante
Pao. vertelde, dat het grootste pro
bleem de geestelijke leiding aan de
gemeenten is. Er zijn predikanten, die
veertig gemeenten moeten bedienen.
Thans zijn er veertien studenten in
opleiding. *-
Zendingsdeputaat ds. M. Drayer
deelde nog mee, dat een nieuwe
ABCZ-actie wordt overwogen. De vo
rige actie (in 1968) bracht 573.000 gul
den op. De christelijke gereformeerde
kerken doen niet mee in „Kom over
de brug".
Israël
Bepaald minder prettig verliep Ver
volgens de bespreking van het rap
port van deputaten voor de evangelie
verkondiging onder Israël. Vrjjwel
alle synodeleden, die aan het woord
kwamen, uitten hun bezorgdheid over
de theologische koers van dit werk.
Met name was er kritiek op prof. dr.
M. Boertien en op Nes Ammin, dat
financieel gesteund wordt.
Men kon niet aan de indruk ont
komen. dat de ontmoeting mét Israël
de evangelieverkondiging èèn Israël
op de achtergrond dreef. Ergens in
het rapport (in verband met het hui
dige werk van prof. Boertien, die aan
de universiteit van Amsterdam he
breeuwse taal- en letterkunde vanaf
de derde eeuw na Chrisus doceert)
staat, „dat de ontmoeting met Israël
en het geestelijke erfgoed van Israël
ook zegenrijk geacht moet worden
voor de kerk zelf." Wat wordt hier
mee bedoeld? Zien deputaten soms in
het jodendom elementen, die de kerk
tot haar schade mist? Welke gedach
ten zitten hierachter? Men meende
die gedachten te zien in het hervorm
de Israël-rapport, waarin prof. Boer
tien een actief aandeel heeft gehad,
en in een artikel van prof. Boertien
in het Israël-nummer van De Heer
baan.
Van verschillende kanten werd er
op aangedrongen, dat deputaten in
zake de theologische achtergronden
van het Israël-vraagstuk duidelijk po
sitie gaan kiezen en daarover aan de
volgende synode zullen rapporteren.
Ds. G. J.. Buijs (Vlaardingen) zei
ronduit, dat hij hoopte, dat deputaten
dan een ander standpunt zouden in
nemen, dan „de man die nu zo'n
groot aandeel heeft in de opleiding
van onze nieuwe Israël-man" (ds. J.
L. C. Boertjens, die naar Israël zal
worden uitgezonden, ontvangt zijn op
leiding voor een groot deel van prof.
Boertien).
JSes Ammim
Aangaande Nes Ammin werd onder
meer gewezen op de beginselverkla
ring. Ds. M. C. Tanis (Sliedrecht)
miste een duidelijke uitspraak, dat
Christus de enige weg is tot de Vader
en ds. J. Vogel (Emmen) vond het be
denkelijk, dat Nes Ammin in d
verklaring zegt, af te zien van
selitisme", omschreven als „poginshar
om joden leden van de kerk te
ken".
Deputaat ds. Drayer waarschip
ervoor, dat desavouering van p
Boertien een klap zou zijn in het si
zicht van velen in Israël, want p
Boertien heeft daar een enorme a
als integer christen en als intege
leerde. Het gesprek met Isn
inderdaad voorlopig nog gekera
moeten blijven als „stenen
zei hij. Laten we blij zijn, dat s;
alles wat gebeurd is, nog mense.
in Israël, die naar ons christeneq
len luisteren. In de ontmoetir
Israël moet het paulinisch
„wees niet hooggevoelende"!
voortdurend voor ogen gehï
worden.
ROTTERDAM Hel agendui
van de christelijke gereformeerd
de synode telt ver over de hoi
derd punten. Dat zelfs de vaa
dig leidende praeses ds. I. t
Bruyne door de vele bomen h
bos wel eens eventjes niet met
kon zien, bleek, toen hij
agendapunt 10.13 leningen
kerkelijke reserves aan de orit
stelde. Nadat hij het punt gele
zen en in discussie gegeven
was er even een eerbiedige stilt
Toen vroeg een synodelid voa
zichtig: hebben wij deze zat
vorige week al niet behandelt
be
Van een onder verslaggevers
UTRECHT Opnieuw heeft Sin [ge
vi felle kritiek op Memisa geuit,
dat deze organisatie niet van i er
blijkt andere medische tropeninsU
ties inspraak te geven in de toei fln
zing van de twintig miljoen, die
recente tv-actie heeft opgeleverd.
Simavi vindt het onbegrijpelijk,;
de verdeling zou geschieden doori
op het gebied van de tropen ond!
kundige arts, een zakenman en In
administratieve kracht. Simavi-va f2j
zitter dr. P. A. de Groot meent,
instanties als de hervormde en ge
formeerde medische zending, bij
toewijzing moeten worden betrokfe
tert
ind
ictit
Memisa op haar beurt begrijpt di lee|
bezwaren niet. Drs. J. Mikx: bedoel p
arts is een ex-tropen-arts met grs|,0l
ervaring. Aanvragen worden pas
gewezen na goedkeuring van het
stuur van Memisa, „waarin vele mi
sen zitten met enorme tropener
ring". Ondeskundigheid inzake
disohe hulpverlening in de
kan men, aldus de Memisa-wc
voerder, ons echt niet aanwrijven.
DEN HAAG De economist
positie van Nederland rechtvaart
ook in de huidige omstandighei
een ontwikkelingsbijdrage van 'r
procent van het nationaal inkoitf
per jaar.
Dit zegt de Nederlandse organist
voor internationale ontwikkeling
samenwerking (NOVIB) in een brï
aan regering en parlement.
Naar het oordeel van de NOV!
heeft de ontwikkel ingssamenwerki
in het nieuwe regeringsprograrnJ
niet die prioriteit gekregen die
mogen worden verwacht na al
in de verkiezingsprogramma's van
regeringspartijen was gezegd.
Het is volgens de organisatie
delijk dat de begrote middelen
bijdrage van 2 procent van het
tionaal inkomen onhaalbaar mak-*
Hei
