Protest leraren en studenten
tegen het onderwijsbeleid
„AUTORIJDEN ONREDELIJK BELAST"
•Ontwikkelingshulp
|s weerloze post
NA DE BUI KOMT NU DE REGEN
rof. Linneman:
3
Gemeenten
somber
Stichting buitenlandse
werknemers wil niet
dat werkgevers betalen
Nelissen:
Pijnlijk
Organisaties van autobezitters komen met kritiek
WOENSDAG 22 SEPTEMBER 1971
toen
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM De sombere mededelingen ten aanzien van het onderwijsbeleid hebben de
eeste onderwijs-, onderwijzers-, leraren-, en studentenorganisaties niet verrast. De meesten
in hen hadden de laatste maanden al de bui zien hangen en nu de regen dan ook gaat vallen,
rbaast dat eigenlijk niemand meer.
Dat de mededelingen over college-
dverhoging, grotere klassen en ho-
L- schoolgelden niet als een bom
ingeslagen, betekent nog niet, dat
betreffende organisaties zich zon-
meer bij de voorstellen zullen
irleggen. Van verschillende kanten
1 en worden protestvergaderingen
>rganiseerd en zaterdag zal een
grote demonstratie in Den Haag ge
houden worden.
Die demonstratie is georganiseerd
door het Aktiecomité Amsterdams
Onderwijs en is in de eerste plaats
bedoeld als protest tegen de te grote
klassen bij het basisonderwijs en het
ontbreken van een echt onderwijsbe
leid. Inmiddels hebben zich zoveel
iïn,
grifs
ir hun gezichten te oordelen, zien de Troonrede uiteengezette toestand
ises Beatrix en prins Claus de in even somber in als vele landgenoten.
groepen aangesloten bij dit initiatief
en hebben zoveel organisaties adhesie
betuigd, dat er zaterdag een meer
„algemene" protestdemonstratie ver
wacht kan worden. Ook gaat het
hierbij niet meer alleen om een Am
sterdamse aangelegenheid, want in
verschillende andere plaatsen zijn
aktiecomité's opgericht die zich zater
dag bij het Amsterdamse initiatief
zullen aansluiten.
Nietszeggend
„Het wordt een succes zaterdag. Bij
een steekproef hebben we gemerkt
dat er vanuit Amsterdam al 10 a 12
onderwijzers per school meegaan",
aldus de heer J. Bos van het Aktieco
mité. Ook hij is niet verbaasd over de
overheidsvoorstellen. „Oppervlakkig r
gezien denk je, dat ze wat een be
leidsplan betreft, dicht in de buurt
van onze eis komen, maar het is alle
maal zo nietszeggend. Je kunt uit die
verklaringen halen wat je wild. Dat
de leerlingen schaal niet direct ver
laagd zal worden, verbaast me niets.
Als je de opledingsmogelijkheden
voor onderwijzers niet verruimt zul
len er voorlopig nog wel veel te wei
nig onderwijzers blijven. Maar het
een en ander is wel een aansporing
voor ons om de vinger aan da trekker
te houden."
De Algemene Bond van Onderwij
zend Personeel toonde zich vooral
pijnlijk getroffen doordat de regering
niet een integrale vrijstelling van
dienst voor onderwijzers heeft voor
gesteld en omdat er met geen woord
gerept wordt over een beleidsplan,
waardoor de regering in een groter
aanbod van onderwijzers op korte
termijn zou kunnen voorzien. „Wie de
cijfers kende, wist dat op korte ter
mijn niet veel te bereiken was, maar
waar we het niet mee eens zijn is,
dat de regering met de handen in de
schoot zit."
Ondanks deze verontrusting zal de
ABOP zich (net zo min als de ANOF,
de onderwijzersfederatie) achter de
demonstratie van zaterdag stellen.
Reden daarvoor: „Het gaat zaterdag
niet alleen over de leerlingenschaal-
verlaging; er zijn allerlei groepen met
allerlei doelen. Dat kan de ANOF
niet met zijn vlag gaan dekken,"
een misdaad, vooral voor deze sector
van het onderwijs. We zullen met alle
mogelijke middelen proberen de mi
nister tot andere gedachten te bren
gen. Samen met anderen, zoals de
bonden van schoolbesturen en het
CNV, gaan we praten over het voeren
van actie."
Het samenwerkingsverband van de
drie landelijke organisaties voor vor
mingswerk voor werkende jongeren
noemt het met name voor deze vorm
van onderwijs moeilijk om met grote
re groepen te moeten gaan werken.
„De kleine groep is één van de pijlers
van de vorming voor werkende jon
geren. De situatie wordt nu terugge
draaid door de groepen te vergroten."
Tenslotte de studenten. De studen
tenraad van de Vrije Universiteit
meent dat er drie effecten te ver
wachten zijn van de onderwijsbegro
ting: de externe democratisering
wordt teruggedraaid; de wet-Posthu-
mus zal sneller ingevoerd worden,
waardoor de selectie van studenten
verscherpt zal worden; en de sociaal-
financiële situatie van de studenten
gaat er op achteruit, doordat de hu
ren b.v. omhooggaan en de beurzen
niet. Vandaar dan ook dat de SRVU
iedere student oproept zaterdag mee
te doen met de onderwijsdemonstra-
tie in Den Haag.
Voldoening
Een tamelijk vrolijk geluid laat de
raad van leraren horen. Die consta
teert met voldoening dat de bewinds
lieden in de richting die hun voor
gangers hebben aangegeven, willen
doorgaan, zodat een goede vooruit
gang van de onderwijsvernieuwing
gegarandeerd is." De raad van lera
ren acht het belangrijk dat er gespro
ken werd van een doelmatige aanpak
van de prolemen en ze juicht het toe
dat de middenschoolprolematiek
wordt onderkend. Het verminderen
van het aantal leraar-lessen (van 32
tot 30) is geen onderwerp van overleg
geweest en de raad van leraren zal
zich als het voorstel wordt overgeno
men, terdege bezinnen op de gevolgen
van deze vermindering."
Minister Nelissen (financiën) tilde
gisteren zo te zien niet erg zwaar aan
het bekende koffertje dat bij de
derde dinsdag in september hoort.
Maar nog nooit heeft in dat koffertje
zo'n groot tekort gezeten
Achterlijk
„Misdaad''
uge
'an een onzer verslaggevers)
MSTERDAM Prof. dr. H.
neman, hoogleraar ontwikke-
[seconomie aan de Vrije Uni-
siteit en lid van het hoofdbe-
ir van de NOVIB, zei ons in
commentaar op de eerste ge-
ens uit de ontwikkelingsbe-
ting: er moest natuurlijk hard
)cht worden naar bezuini-
jsmogelijkheden. En dat gaat
gemakkelijkst bij posten,
r geen belangengroepen ach-
staan die onmiddellijk tegen-
ir bieden.
'r. post is ook die van de ontwik-
igssamenwerking. En dat vind ik
ner, ook in het licht van de wen-
van de meerderheid van het Ne-
indse volk. Want vergeet niet,
partijen die in de verkiezingen
'ijk hebben gepleit voor verdere
'ging van het ontwikkelingsbud-
(de huidige oppositiepartijen en
rie christelijke partijen) toch sa-
de meerderheid van de kiezers
iich trokken.
TEGENSPRAAK
heer J. Bos, algemeen secretaris
ICCO, de Interkerkelijke Coör-
ie Commissie voor Ontwikke-
projecten, constateerde eveneens
het totaalbedrag bij regeerak-
ii vastligt tot 1975.
Binnen dat raam vond hij de ver
groting van de hulp via de VN uitste
kend, maar de vergroting van de
hulp aan Suriname en de Antillen
vrij zinloos, zolang er toch al zoveel
problemen zijn betreffende de beste
ding van deze hulp.
Het is bovendien in tegenspraak
met het oordeel van de nationale
raad van advies voor ontwikkelings-
amenwerking, die juist een verlaging
va i deze hulp heeft bepleit.
„We moeten ons overigens niet al
leen druk maken over de hoogte van
de hulp, want dat kan de aandacht
afle:den van belangrijke dingen die
cok zonder die verhoging mogelijk
zijn en geweldig veel zouden kunnen
betekenen.
Nc-em bijvoorbeeld de handelspoli
tiek. Wat gaat onze regering doen bij
de kcmende UNCTAD? Daar ben ik
eigenlijk nog het meest benieuwd
naar'aldus de heer Bos in een per
soonlijk oordeel over dit deel van de
begroting.
LDIN'K
De econoom dr. H. M. de Lange,
lid van de werkgroep Kerk en ont
wikkelingssamenwerking, zei het het
meest merkwaardig te vinden", dat
drs. Udink, die vier jaar lang overal
in de wereld de verplichting tot één
percent van het nationaal inkomen
bepleit heeft en die bekend is gewor
den als de man die zijn land ook
zover had gebracht, toch weer zitting
heeft genomen in een kabinet dat als
eerste daad dit principe weer om zeep
heeft gebracht".
De vereniging van christelijke lera
ren bij het beroepsonderwijs stelt,
dat ze het niet eens is met de beleids
ombuiging van de regering. „We za
gen wel aankomen dat de klassen
groter zouden worden, maar dat de
leerlingen nu ook minder lessen krij
gen (van 32 tot 30 lessen) vinden we
De rector-magnificus van de Gro
ningse universiteit, prof. Wattel,
meent dat Nederland vergeleken bij
de Westerse wereld en bij Rusland
een achterlijk land dreigt te worden
wat betreft het percentage dat aan
het tertiair onderwijs deelneemt. „De
studententoevloed moet beter worden
opgevangen en zeker niet worden af
geremd. De hoogte van de school- en
collegegelden mag, evenmin als de
toelatingsbeperkingen tot het hoger
onderwijs, ooit de bevolkingsgroepen
met lagere en middelbare inkomens
treffen", aldus de rector magnificus
in zijn commentaar op de onderwijs
begroting.
Van een correspondent
DEN HAAG „De gemeenten
gaan een sombere toekomst tege
moet", zegt de Vereniging van Ne
derlandse Gemeenten in een com
mentaar op de miljoenennota. De
rijksoverheid kan de uitgaven in
1971 en 1972 niet binnen de norm
van de zes procent groei houden,
maar de gemeenten moeten wel
binnen deze norm blijven.
Alleen al de zeer grote prijsstij
gingen maken dit vrijwel onmoge
lijk, aldus de vereniging. Bovendien
voert het rijk bezuinigingen door
onder meer voor de aanleg van
wegen die de gemeenten recht
streeks treffen.
De maandelijkse investeringsga
rantie van 100 miljoen gulden voor
nieuwe werken houdt in feite in,
dat het rijk het gemeentelijk inves-
teringspeil bevriest op het niveau
van 1969. Dit niveau is, zo zegt de
vereniging, ten enen male ontoerei
kend voor het tot stand brengen
van vele dringende voorzieningen
in de gemeenten.
Kritiek op plan heffing bedrijven
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT De Landelijke Stichting Bijstand Buitenlandse Werk
nemers is hevig verontwaardigd over het voornemen van de minis
ter van CRM om het welzijnswerk onder buitenlandse werknemers
geheel of gedeeltelijk te gaan financieren uit een nationaal fonds,
dat gevormd wordt door heffingen die worden opgelegd aaii werk
gevers, die buitenlandse werknemers in dienst hebben.
De Koninklijke Familie op het paleis
Lange Voorhout na het uitspreken
van de troonrede. Op de foto van
links naar rechts prins Bernhard,
koningin Juliana, mr. Pieter van
Vollenhoven, prins Claus, prinses
Beatrix en prinses Margriet.
In een brief aan de leden van de
Eerste en de Tweede Kamer heeft de
landelijke stichting samen met de 19
regionale stichtingen verzocht niet
akkoord te gaan met een wetsont
werp van het ministerie van CRM om
de subsidiëring vanaf volgend jaar
buiten laste van de algemene midde
len te laten gebeuren.
De stichtingen vrezen dat de werk
gevers die de buitenlandse werk
nemers in de eerste plaats als be
drijfseconomisch belang bezien
door de nieuwe regeling invloed op
het welzijnswerk zullen krijgen.
Die vrees is nog eens aangewak
kerd door een uitspraak van de di
recteur-generaal samenlevingsop
bouw van het ministerie van C-RM,
dr. G. Hendriks, die tijdens een on
derhoud met vertegenwoor.digers van
de stichtingen óp 17 augsutus gezegd
heeft het een goede zaak te vinden
dat jaarlijks aan de werkgevers ver
antwoording wordt afgelegd over de
wijze waarop hun geld is besteed.
De stichtingen vrezen bovendien
dat het heffen van een jaarlijks be
drag per buitenlandse werknemer bij
de werkgevers zal gaan betekenen,
dat de werkgevers hun huidige bij
dragen aan de stichtingen zullen
stopzetten. Voor de stichtingen zou
dat een vermindering aan inkomsten
betekenen van meer dan een miljoen
gulden per jaar.
In een nota die begin dit jaar al
naar de toenmalige minister Klompé
is gestuurd, en later als herhaling nog
eens naar minister Engels, stellen de
stichtingen dat de verantwoordelijk
heid voor de buitenlandse werkne
mers bij de gehele Nederlandse sa
menleving ligt, en niet alleen bij de
werkgevers.
Alle Nederlanders hebben voordeel
van de buitenlandse werknemers.
„Het is niet terecht een heffing op te
leggen voor iedere in dienst te rie
men, resp. te houden buitenlandse
werknemer, alsof deze een milieuver-
ontreinigde faktor zou zijn, of een
importartikel waarop invoerrecht be
taald moet worden."
De stichtingen wijzen erop dat de
buitenlandse werknemers hun bijdra
gen leveren aan loon- en inkomsten
belasting, en indirect ook aan ven
nootschapsbelasting. en dat het daar
om redelijk is dat de werkzaamheden
die tengevolge van hun aanwezigheid
in Nederland verricht moeten worden
ook uit de algemene middelen worden
bekostigd.
Van een verslaggever
DEN HAAG „De regering is
zich bewust dat de begroting die
thans bij uw Kamer wordt inge
diend, een aantal pijnlijke voor
stellen bevat; zowel bij de mati
ging van de groei van een aantal
uitgaven als bij het opleggen van
lasten. Naar het oordeel van de
regering zijn deze maatregelen
echter noodzakelijk ter bestrij
ding van. wat de kern vormt van
de huidige problemen: de voort
durende overbesteding en de kos
ten- en prijsinflatie op hoog ni
veau". Dit zei de minister van fi
nanciën, mr. R. J. Nelissen, gis
termiddag in de Tweede Kamer
bij de aanbieding van de miljoe
nennota.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM De organisaties van de autobezitters in Neder
land vinden allemaal, dat de regering het autorijden onredelijk
zwaar wil belasten. De ANWB, de KNAC en de Stichting Weg vin
den de zwaardere lasten nog moeilijker te verteren, omdat de aan
leg van autowegen zal worden vertraagd.
nen blijven rijden en degenen, voor
wie een eigen vervoermiddel niet
noodzakelijk is het openbaar vervoer
kiezen.
VOORAL ZWAKKEN
Op dit punt komt de Lastige Am
sterdammer aardig in de buurt van
de Koninklijke Nederlandse Automo
biel Club, die in haar commentaar op
de regeringsvoorstellen zegt, dat de
lastenverzwaring vooral de econno-
misch zwkasten zal treffen. Het zijn
net deze mensen, de bewoners van de
huidige steen - en betonwoestijnen,
die er degrootste behoefte aan hebben
met de auto naar buiten te trekken
zo betoogt de KNAC. Aan deze be
hoefte kan het openaar vervoer na
uwelijks op reële wijze tegemoet ko
men. Zowel de KNAC als de ANWB
Niet alleen deze organisaties van
automobilisten zijn ontevreden over
de plannen van de regering, ook de
actiegroep De Lastige Amsterdam
mer. die beperking van het autover
keer bepleit, heeft kritiek. De actie
groep vindt het streven van minister
Drees om het gebruik van de auto af
te remmen en het gebruik van het
openbaar vervoer te stimuleren loffe
lijk. Maar om dat te bereiken mag
men niet het autorijden duurder ma
ken. Dat betekent alleen maar dat de
minder goed betaalden gedwongen
worden de auto te laten staan, terwijl
de mensen met meer geld, of de men
sen die hun autokosten kunnen af
wentelen kunnen blijven rijden.
Volgens De Lastige Amsterdammer
is dit een onjuiste selectie. Hiermee
wordt niet bereikt, dat de mensen,
die de auto echt nodig hebben, kun-
menen dat de hogere kosten voor het
autorijden de verkeersveiligheid in
gevaar brengen. De autobezitters zul
len geneigd zijn om op hetonderhoud
van hun auto's te bezuinigen, zodat
de voertuigen in een slechtere staat
op de weg komen, zo betogen deze
organisaties.
OOK VRACHTAUTO'S
De beroepsvervoerders zijnverbol-
gen over het plan van de regering om
de vrachtauto's naar verhouding net'
zo zwaar te belasten als de personen
auto's De verhoging van de opcenten
op de motorrijtuigenbelasting zal toe
nemen, evenredig met de toename
van het leeg gewicht. Bij vorige ver
hogingen werden de vrachtauto's al
tijd wat minder zwaar belast dan in
overeenstemming was met hun ge
wicht. De ministers Drees en Nelissen
willen hiervan afstappen, omdat de
zwaardere auto's ook meer van het
wegennet vragen.
NIET REDELIJK
Van de 180 miljoen, die de verho
ging van de opcenten oplevert, komt
In ronde cijfers komt de voorgestelde verhoging van de opcenten wegen
belasting voor de verschillende categorieën neer op:
motorr. bel.
thans
erbij
8,88 per 100 kg)
174 opc
60 opc
pers. auto ca 600 kg
53,—
93,—
32,—
idem ca 800 kg
71,-
123.—
42.- I
idem ca 1000 kg
89,—
155,—
53,—
idem ca 1250 kg
111.-*
193.—
67.-
nu ruim 72 miljoen ten laste van de
vracht- en bestelauto's; 6 miljoen
komt van de bussen en ruim 100 mil
joen vzn de personenauto's. De orga
nisatie van eigen vervoerders en ver
laders (EVO) zei dat hiermee „alle
redelijkheid uit het oog verloren is".
Deze organisatie voert aan, dat het
aantal personenauto's in Nederland
acht maal zo groot is als het aantal,
vrachtauto's.
De EVO en de KNVTO (verbond
voor transportondernemers) wijzen er
op, dat het goederenvervoer een be
langrijke factor is in het bedrijfsle
ven. Een woordvoerder van de
KNVTO zei gisteren, dat verhoging
van de vrachtkosten juist van invloed
kan zijn op de prijzen van de eerste
levensbehoeften, zoals voeding en
kleding.
Het NOB-wegtransport (nationale
organisatie voor beroepsgoederenver-
voer) zei het bijzonder te betreuren
„dat voor de zoveelste maal en nog
rigoureuzer dan bij vorige kabinet
ten", transportondernemingen in hun
belangrijkste bedrijfsmiddel, de
vrachtauto, zwaarder worden belast.
Voor de grotere diesel vrachtwagens
gaan de belastingen volgend jaar om
hoog met bedragen die boven de 500
gulden liggen. Voor een kleine
vrachtauto met een laadvermogen
van 5 ton met een dieselmotor moet
volgend jaar ƒ272 meer betaald wor
den. Voor de bestelauto's, die op ben
zine rijden, weegt de verhoging van
de literprijs met 3,6 cent bijzonder
zwaar.
WEGENFONDS
De Stichting Weg en de ANWB
vinden het onaanvaardaar. dat de
regering de wegenaanleg wil vertra
gen. De Stichting Weg zegt, dat ver
der uitstel.van de wegenaanleg „bin
nen afzienare tijd fatale gevolgen
kan hebben voor het verkeer en de
verkeersveiligheid".
Minder wegen betekent meer op
stoppingen en dat jaagt de beroeps
vervoerder en de particulier op hoge
kosten, zegt de stichting. Dat de auto
mobilist straks het meest bijdraagt
aan hetrijkswegenfonds vinden
ANWB en de stichting volstrekt in
strijd met de toezeggingen die zijn
gedaan in 1965 toen dit fonds werd
ingevoerd. De regering zei toen dat
de autobezitters voor ongeveer 30
procent zouden moeten zorgen; vol
gend jaar is hun aandeel 60 procent.
