OPSTAND IN BLOED GESMOORD
Extra troepen naar Suriname
in verband met stakingen
0
JOS wil nu geen fusie of federatie
Minstens 37 doden bij bestorming
staatsgevangenis in Attica
)uizend man politie in actie
Devaluatie dollar
niet te vermijden
Het Kwartet
XIXOX ACHTER ROC KEFELLER
Onveranderlijk
EEG-ministers van financiën:
Verwarc/e verklaringen van marine
Kunstschilder
neergestoken
DOLFIRODAM Rotterdam
Mr. R. J. Erdbrink
ombudsman voor
levensverzekeringen
Nieuwe Leidlse Coiirant
Dinsdag 14 september 1971 52ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
oofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31 441
Abonnementsprijs p. w. ƒ1,63, p. m. 6,95, p. kw. ƒ20,65
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
WASHINGTON (Reuter) President Nixon heeft gouverneur Rockefeller van
New York opgebeld en hem meegedeeld, dat hij volledig achter Rockefeller staat in
diens behandeling van de gevangenis-opstand. Nixons telefoontje kwam, nadat de op
stand was neergeslagen.
NEW YORK (Reuter, UPI, DPA, AP) De opstand in de staatsgevangenis van Atti-
in de Amerikaanse staat New York is gisteren geëindigd in een bloedbad, dat alles
overtroffen wat zich tot dusver in de gevangenissen van New York heeft afgespeeld.
37 personen zijn om het leven gekomen. Zeker honderd gevangenen werden
an wie een aantal nog zal sterven.
eeft overt
[instens 3
«wond, v2
De gevangenen en ook de gegijzelde cipiers schaarden zich zondag
nog achter een herhaald verzoek van het bemiddelingscomité van
burgers aan gouverneur Rockefeller van New York om naar de
gevangenis te kofrien om een onderzoek naar de klachten in te stellen.
Bobby Seale, een leider van de Zwarte Panters, waarschuwde dat
er een bloedbad kon ontstaan, maar Rockefeller weigerde.
Armoede is heel mooi in ge-
'ichten maar heel kwalijk iti
heel mooi in spreuken en
preken maar heel kwalijk in het
terkelijke leven.
HENRY WARD BEECHER
3k
feer
DE BILT Tussen een ho-
gedrukgebied boven Engeland
en een depressie boven Rusland
werd een noordelijke stroming
in stand gehouden die via de
Noordzee polaire lucht naar
ons land voerde. Hierin ontston
den boven het warme kustwa
ter enkele buitjes die echter
niet veel regen brachten.
Voor morgen zijn de verande
ringen nog niet groot. Het hoge-
drukgebied verandert niet veel
van plaats zodat de noordelijke
luchtaanvoer aanhoudt. De
eventuele buitjes die hierbij
kunnen vallen zullen van weinig
betekenis zijn.
Barometerstand: heden 10 uur
'6,6 ch (1021 millibar), stabiel.
De opstand was donderdag ontke
tend door 1280 van de ruim tweedui
zend gevangenen (meest negers en
Portoricanen) in Attica. Zij gijzelden
38 personen 32 cipiers en zes ande
re gevangenis-employee's en eisten
o.a. opheffing van de censuur op lek-
tuur en post, politieke en religieuze
vrijheden, betere voeding en toepas
sing van de minimum-loonregeling
van de staat New York. De gevange
nisdirectie bedreef volgens hen racis
me.
Daarop omsingelde een politie
macht van 500 man de gevangenis en
begonnen er moeizame onderhande
lingen, waarbij een bemiddelingsco
mité van 30 burgers werd ingescha
keld. Op een gegeven moment eisten
de muiters „politiek asiel in een niet-
irr.perialistisch land", een eis waar ze
overigens niet al te serieus aan vast
leken te houden. Zaterdag liepen de
onderhandelingen volledig vast. vol
gens het bemiddelingscomité, omdat
de gevangenis-autoriteiten weigerden
over twee belangrijke eisen te onder
handelen: geen rechtsvervolging voor
strafbare feiten, die met de opstand
verbandhielden en de overplaatsing
van gevangenis-directeur Vincent
Manescu. Met name de eerste eis was
voor de muiters zeer belangrijk, om
dat een bewaker was overleden, die
donderdag door hen uit een raam was
gegooid. In de staat New York staat
de doodstraf op moord op een politie
man of een cipier.
Rockefeller besloot zondagavond tot
de tegen-aanval over te gaan, naar
hij gisteren zei. omdat „de tragedie te
weeg was gebracht door de uitste
kend georganiseerde, revolutionaire
taktieken van militanten, die alle po
gingen verwierpen om-een vreedzame
regeling te bereiken en koelbloedige
moord-partijen uitvoerden, waarmee
zij al van de aanvang af hadden ge
dreigd". Hij beloofde een onderzoek
„naar alle factoren, die tot de opstand
hebben geleid, inclusief de rol die
krachten van buitenaf blijken te heb
ben gespeeld".
Gisteren werd ruim een uur, na
dat het ultimatum aan de muiters om
zich over te geven, was verstreken
het sein tot de aanval gegeven. Boven
de gevangenis verschenen in de stro
mende regen leger-helikopters. die
traangasbommen uitwierpen. Tege
lijkertijd stroomden ongeveer duizend
zwaar bewapende politiemannen en
leden van de nationale garde met gas
maskers het terrein op. Overal klon
ken geweerschoten. Terwijl het
traangas de gevangenis werd inge
gooid, tetterde een luidspreker: „Geef
u vreedzaam over. U zal geen kwaad
geschieden. Laat de gijzelaars gaan.
Gaat op de grond liggen, met uw
handen boven uw hoofd."
Maar een groot deel van de muiters
gehoorzaamde niet. Ze hadden de gij
zelaars het mes op de keel gezet.
Zie verder pag. 5
BRUSSEL De ministers van financiën van de zes EEG-landen,
maandag in Brussel bijeen om over de monetaire crisis te beraad
slagen, zijn het erover eens geworden dat bij een herwaardering van
de koersverhoudingen tussen de valuta's de dollar niet buiten spel
zal kunnen blijven. De dollar zal moeten devalueren. Men was het
erover eens, dat het tot een herwaardering van de koersverhoudin
gen zal moeten komen.
Ongeveer zeventienhonderd politiemannen en leden van de Nationale
Garde hebben gisteren gewapenderhand een einde gemaakt aan de opstand
in de staatsgevangèhis van Attica in de staat New York.
Met dit standpunt, dat niet nader
werd gedefinieerd (er werd dus niet
over de percentages van eventueel te
verrichten revaluaties of van een de
valuatie van de dollar gesproken)
gaan de Zes naar de vergadering van
de 'Groep van Tien', woensdag en
donderdag aanstaande in Londen.
Daar zal voorts aan de Amerikanen
opheldering gevraagd worden over
het door hen gestelde doel om in 1972
de Amerikaanse betalingsbalans met
13 miljard te verbeteren.
Men vindt dit een te hoog gesteld
doel en vreest dat bij verwezenlijking
ervan de economie van de andere in
dustrielanden ernstige nadelige ge
volgen zal ondervinden. Door de
an een onzer verslaggevers
DEN HAAG/PARAMARIBO Het Tweede-Kamerlid Van der Spek (PSP) heeft premier Bies
heuvel gevraagd welke troepenversterkingen de laatste weken naar Suriname zijn gestuurd.
De heer Van der Spek zei gisteren dat hij de indruk heeft dat er inderdaad extra troepen naai
Suriname worden gestuurd in verhand met de recente stakingen. ..Ik ben er niet helemaal zeker
van. maar ik wil deze zaak vast aankaarten voordat wij voor voldongen feiten worden ge
plaatst zoals in 1969 toen hij de onlusten in Willemstad Nederlandse militairen werdeu in
gezet."
„Voorkomen dient te worden dat
Nederland door het optreden van Ne
derlandse militairen in Suriname zich
in de ogen van de derde wereld com
promitteert als een staat die er niet
voor terugdeinst eigen troepen in te
zetten voor de instandhouding van,
wat naar veler mening, a-sociale
structuren overzee zijn", zei hij giste
ren.
Het Kamerlid wijst erop dat van
daag de onderzeeboot jager Overijssel
onverwacht naar de West zou ver
trekken. Ook heeft hij uit Suriname
gehoord dat daar kortgeleden Neder
landse militairen per vliegtuig op het
vliegveld Zanderij bij Paramaribo
zijn aangekomen.
Ontkenning
Qe voorlichtingsdiensten van de
Landmacht en de Marine ontkenden
gisteren dat er van enige troepen
versterking in Suriname sprake zou
zijn, maar de marine legde nogal ver
warde verklaringen af naar aanlei
ding van de door het Kamerlid gesig
naleerde onderzeebootjager en de mi
litairen op het vliegveld vari Parama
ribo.
Oefening
ROCKEFELLER
..Dc onderzeebootjager Overijssel
gaat niet naar Suriname, maar naar
de Antillen voor de normale aflossing
van de jager Groningen die daar dan
negen maanden heeft gelegen", ver
klaarde een marine-woordvoerder
eerst.
Later op de dag gaf hij toe dat de
Overijssel een maand vroeger ver
trekt „om samen met de jager Gro
ningen in de Antilliaanse wateren
een oefening te kunnen houden. De
Groningen komt in december terug in
Nederland."
De woordvoerder van de marine
vertelde aanvankelijk dat de gesigna
leerde militairen op het vliegveld
Zanderij mariniers van de Antillen
kunnen zijn, die in Suriname een
jungletraining gaan volgen.
Dat gebeurt wel vier keer per
maand. Het is niets bijzonders", zei
hij. Maar later op de dag sprak hij
dit weer tegen „omdat de mariniers
die in Suriname een jungletraining
gaan volgen, altijd per schip van de
Antillen naar Suriname worden ver
voerd."
Het Kamerlid Van der Spek heeft
premier Biesheuvel persoonlijk ver
zocht zijn vragen zo vlug mogelijk te
beantwoorden.
Van onze parlemcntsredactie
DEN HAAG De ARJOS vindt een vergaande samenwerking
et de jongerenorganisaties van de KVP en de CHU, in de vorm
»n een fusie of federatie, op dit ogenblik niet reëel. ARJOS-voor-
tter Gerrti van Dongen heeft dit gisteravond gezegd voor de radio
n de zendtijd van de ARP).
jongerenorganisatie van de ARP
■niet tegen de samenwerking met de
|VP,jg en CHJO. maar: belangrijk
1 dat je elkaar als christenen zult
fkennen. Wat de KVP betreft, wil
ARJOS-voorzitter nog al wat
^agtekens plaatsen. In een toelich-
noemde hij ons recente uitspra-
Pn van Th. Laan, waarnemend voor
zitter van de KVP, en van dr. S. W.
Couwenbergh.
De ARJOS-voorzitter toonde zich
verder geprikkeld over de houding
van de KVPJG, de jongeren-organi
satie van de KVP, die „het mes op
tafel gelégd heeft". Zij wil op korte
termijn, voor eind oktober, weten wat
de ARJOS doet: direct een fusie of
federatie of vrijblijvend verder pra
ten.
LUTHERDAG
Bij de KVP-jongeren wordt met dé
gedachte gespeeld om op 31 oktober,
Lutherdag, de fusie met de protes
tantse politieke jeugdorganisaties te
propageren. KVPJG en CHJO zouden
op 6 november een gezamenlijke ver
gadering houden „om over het hoe
van de fusie of federatie te spreken."
Het is nu wel duidelijk, dat de AR
JOS hieraan niet meedoet.
De ARJOS-raad vergadert 6 no
vember wel, maar dan apart, om een
nota van het hoofdbestuur over de
samenwerking met andere organisa
ties te bespreken. Gerrit van Dongen
vindt, dat deze nota en de hele kwes
tie van de samenwerking in ieder ge
val door de algemene leden vergade
ring van de ARJOS moet worden
besproken.
GEEN HAAST
De voorzitter van ARJOS is bang,
dat door een overhaaste fusie de zaak
kapot wordt gemaakt. Zijn bezwaar
tegen een te haastige samenwerking
is, dat het bij de samensmelting van
de partijen teveel gaat om machtspo
litiek. Maar de basis van een christe-
lijke partij moet meer zijn dan macht
alleen, zegt Gerrit van Dongen.
Garantie
Hij vraagt de regering „catego
risch" te verklaren dat Nederlandse
militairen in Suriname niet zullen
worden ingezet ter verdediging van
de huidige Surinaamse regering in
een binnenlands conflict en verder de
recente troepenversterkingen terug te
roepen.
Televisie
De Surinaamse Televisie Stichting
(STVS) is gisteren weer met uitzen
dingen begonnen, nadat de studio's
vorige week donderdag wegens „reor-
ganisatiemaatregelen" werden geslo
ten.
De vakbond van het Surinaamse
televisiepersoneel beschuldigde zater
dag de Surinaamse regering ervan,
gebruik te hebben gemaakt van de
algemene staking om de statuten van
de STVS te wijzigen.
Door de statutenwijziging is de di
recteur van de STVS verplicht zend
tijd ter beschikking te stellen van de
overheid volgens een door de minister
van algemene zaken op te stellen
schema.
Volgens personeelsleden van de
STVS is er een overeenkomst tussen
de directie en het personeel van de
STVS getroffen. Deze overeenkomst
zou inhouden dat het personeel de
gewijzigde statuten, aanvaardt en dat
de directie geen maatregelen zal ne
men tegen degenen die aan de sta
king hebben deelgenomen.
De positie van de journalist en
vakbondsleider Henk Herrenberg.
medewerker aan de actualiteitenru
briek van de STVS. is nog niet duide
lijk. Hem zou te verstaan zijn gege
ven dat hij zijn ontslag moest nemen.
De NCRV-radioactualiteitenrubrtek
Hier en Nu, waarvan Herrenberg Su
rinaams correspondent is, heeft aan
de verwikkelingen rond de staking de
nodige aandacht besteed en is daar
over fel aangevallen door de Suri
naamse regeringsvoorlichtingsdienst.
iHet is niet bekend of Henk Herren
berg als gevolg van het bereikte ak
koord bij de STVS in functie mag
blijven.
AMSTERDAM De 32-jarige Am
sterdamse kunstschilder R. H. R.
heeft in de nacht van gisteren op
vandaag in een atelier in de Tweede
Nassaustraat in Amsterdam een
62-jarige kunstschilder tijdens een
ruzie met een mes zodanig verwond
dat de man korte tijd later in een
ziekenhuis is overleden.
Het slachtoffer strompelde na de
steekpartij naar een brugwachters
huisje op de Nassaukade en zakte
daar ineen. De dader werd in zijn
atelier aangehouden door de politie.
De kunstenaars woonden naast el
kaar in de Nassautraat.
KOM NAAR HET
iPOLFIROPAMvóOR
'N DOLFIJNE
ZHOW!
In het enige drijvende Dolfijnen
stadion ter wereld met 1.000 zit
plaatsen ziet u een unieke show
van zeeleeuwen en dolfijnen in één
programma. Tijden: 10.00, 11.30,
13.00,14.30,16.00 en 17.30 uur.
LEUVEHAVEN1
BIJ METROSTATION BEURS
TEL. 137800.
EEG-ministers van financiën werd de
vrees uitgesproken, dat deflatie en
verminderde werkgelegenheid het ge
volg zullen zijn van dit ambitieuze
Amerikaanse voornemen.
De Amerikanen hebben thans een
tekort van ongeveer 11 miljard op
hun betalingsbalans, inclusief de ka
pitaalbalans. De beoogde verbetering
van 13 miljard zou dus een over
schot van 2 miljard moeten opleve
ren. Gezien de ernstige terugslag, die
de Zes hiervan voor de rest van de
wereld verwachten, willen ze hier
over in ieder geval nadere inlichtin
gen van de Amerikanen hebben.
De Zes waren het er bovendien
over eens, dat het Internationale Mo
netaire Fonds weer zo snel mogelijk
moet kunnen gaan functioneren en
dat er voor het internationale beta
lingsverkeer weer vaste wisselkoer
sen moeten komen, die niet noodza
kelijkerwijs op goud gebaseerd be
hoeven te zijn. maar bijvoorbeeld op
een combinatie van speciale trek
kingsrechten en goud kunnen zijn ge
baseerd.
Frankrijk heeft er zich niet over
uitgesproken of het al dan niet bereid
is tot revaluatie over te gaan. In de
bijeenkomst van maandag is echter
minder dan in vorige zittingen een
tegenstelling tussen Frankrijk en
Duitsland aan de dag getreden.
De ministers zijn overeengekomen
dat de lid-staten voorlopig hun huidi
ge politiek van afzonderlijke acties
per land zullen voortzetten. Een en
ander in afwachting van een defini
tief akkoord.
De ministers van financiën hebben
maandag o.m. de ervaringen uitge
wisseld, die zij met het monetaire re
giem in hun land sedert omstreeks
medio augustus hebben opgedaan.
Hierbij is gebleken dat die ervarin
gen over het algemeen bevredigend
zijn.
Er hebben zich geen ernstige pro
blemen voorgedaan. Van verschillen
de kanten o.a. van Nederlandse kant.
is echter beklemtoond, dat hieraan
niet de conclusie mag worden ver
bonden, dat dit ook op langer termijn
het geval zal zijn. Men heeft daarbij
o.a. gewezen op de handel in agrari
sche produkten, die zich tot nu toe
beperkt tot de afwikkeling van eer
der gesloten transacties.
De vergadering van de EEG-minis
ters van financiën had voor zich een
plan van de Europese Commissie,
waarin o.a. wordt aanbevolen bij
Amerika aan te dringen op verhoging
van de goudprijs, in ruil waarvoor de
Zes dan tot revaluatie zouden moeten
overgaan. Op deze wijze zou men
kunnen terugkeren tot vaste wissel
koersverhoudingen en zou een begin
zijn gemaakt met de hervorming van
het internationale monetaire stelsel.
(voor vervolg zie pag. 5)
DEN HAAG Mr. R. J. Erdbrink.
oud-voorzitter van het College van
Rijksbemiddelaars, is per 15 septem
ber benoemd tot ombudsman voor le
vensverzekeringen.
Hij is in deze functie aangesteld
door de Nederlandse vereniging ter
bevordering van het levensverzeke
ringswezen (NVBL), waarbij verre
weg het grootste deel van de Neder
landse levensverzekeringsmaa tschap-
pijen is aangesloten. Van de diensten
van de ombudsman mogen evenwel
ook cliënten van niet-aangesloten
maatschappijen (gratis) gebruik ma
ken als zij klachten hebben over de
totstandkoming en de uitvoering van
levens verzekerin gso vereen komsten.
Het levensverzekeringsbedrijf is de
eerste bedrijfstak in ons land die een
onpartijdige en onafhankelijk wer
kende ombudsman heeft aangezocht
om als bemiddelaar op te treden tus
sen de ondernemingen en het publiek
(voor een vraaggesprek met mr. Erd
brink zie pagina 2 in deze krant).
