RUSTIG GELANCEERD
Britse vakbonden:
neen tegen EEG
Ky wil een kwart
jaar aan macht
India
zwaar
geteisterd door
droogte en watersnood
Australië: geen
cricketers uit
Zuid-Afrika
Prins Bernliard Wereldontwapeningsconferentie
naar feest van
Perzische Sjah RUSSISCH PLAN WERD
Stewart Alsop TUC: eerst verkiezingen
bericht lezers
over ziekte
Britse troepen in
Ulster in staat
van paraatheid
Leids protest
tegen verhoging
van collegegeld
Begrotingstekort
DONDERDAG 9 SEPTEMBER 1971
OPENINGSTIJDEN ALLE BEURZEN
werkdagen van 9-18 uur,
zondag 5 september van 10-18 uur
voordelige trein-toegangsblljetten
op ca 170 stations verkrijgbaar
AMSTERDAM Prins Bernhard
zal waarschijnlijk als enig lid van het
koninklijk huis naar Perzië gaan om
daar de zeer groots opgezette feeste
lijkheden bij te wonen ter gelegen
heid van het 2500-jaPig bestaan.
Het is al enige tijd bekend dat de
koningin geen gebruik zal maken van
de uitnodiging om naar Perzië te ko
men. Het is inmiddels ook vrijwel ze
ker dat prinses Beatrix en prins
Claus de persoonlijke uitnodiging van
de Sjah die een goed vriend is van de
leden van het Nederlandse koninklijk
huis, niet .zullen accepteren. Een de
zer dagen zullen daar officieel mede
delingen over worden gedaan.
De reden is dat politieke bezwaren
verwacht worden als het Nederlandse
aatshoofd naar Perzië zou gaan.
eel politici staan zeer kritisch te-
over de aangekondigde luisterrij-
feestelijkheden, die in fel contrast
.llen staan met de diepe ellende en
grote sociale armoede in grote delen
van Perzië. waarin het feodale over
heidsbeleid vrijwel geen verandering
brengt.
NEW YORK, LONDEN (Reuter, UPI) Het Russische voorstel,
het bijeenroepen van een wereld-ontwapeningsconferentie op de
agenda te zetten van de komende algemene vergadering van de
Verenigde Naties, is niet gepaard gegaan met de agressieve verkla
ringen die dergelijke voorstellen in het verleden begeleiden.
Waarnemers in New York zijn ge
troffen door de rustige taal van het
memorandum van minister Gromyko,
dat door de Sowjct-afgevaardigde
Wiktor Issraeljan aan secretaris-gene
raal Thant werd overhandigd.
Gromyko herinnerde daarin aan
zijn eerdere voorstel voor een ont
wapeningsconferentie van de vijf
kernmogendheden (inclusief China)
en noemde dat „de meest realistische
benadering die het best in overeen
stemming is met de belangen van alle
volkeren".
„Tegelijkertijd maakt de loop der
gebeurtenissen op internationaal ter
rein het wenselijk, meer actieve po
gingen van alle landen te bevorderen
zowel kernmogendheden als niet-
kernmogendheden om de proble-
j Nog een foto van de brand in de magazijnen van Simon de Wit in Zaandam. Déze kratten bier en frisdrank heb
ben het overleefd
BELFAST (AP, Reuter, UPI)
De 13.000 man Britse troepen
zijn gisteren in staat van paraat
heid gebracht nu gevreesd wordt
dat de militaire IRA haar acti
viteiten zal opvoeren. De verlo
ven van het grootste deel van de
Noordierse politie (RUC) zijn in
getrokken.
Vannacht om 12 uur is het ultima
tum verstreken dat de provisionele
vleugel van het .Ierse Republikeinse
Leger had gesteld aan de Britse auto
riteiten. Deze eisen hielden onder
meer in het stopzetten van acties van
Britse militairen tegen „het Ierse
volk" en het invoeren van recht
streeks Brits bestuur over Ulster. De
eisen van de IRA zijn afgewezen. De
regering van premier Brian Faulkner
had eerder verklaard niet met 'moor
denaars' te willen praten.
Nog tijdens het driedaagse bestand
dat de IRA had afgekondigd, na het
indienen van het pakket eisen, zijn
vijf bomaanslagen gepleegd in Bel
fast en Londonderry. In Londonderry
werden vijf personen gewond door
bomexplosies in een club van vetera
nen en andere gebouwen. In de slop
penwijk Bogside van Londonderry
zijn gisteravond opnieuw rellen uit
gebroken. Een groot aantal rooms-
katholieken begon met stenen naar
Britse militairen te gooien, waarna
met rubberkogels en gaspatronen
werd geschoten naar de menigte.
Twee belangrijke oppositiegroepe
ringen in Ulster hebben zich, onmid
dellijk na de weinig vruchtbare be
sprekingen tussen premier Heath en
de Ierse premier Jack Lynch, uitge
sproken tegen het plan van Londen
besprekingen te voeren met vertegen
woordigers van alle bevolkingsgroe
pen in Ulster. De Britse minister van
binnenlandse zaken Reginald Maud-
Üng had dergelijke besprekingen voor
gesteld nadat Heath tijdens de be
sprekingen met Lynch had geweigerd
ook de Ierse Republiek te betrekken
bij intern overleg over de crisis in
Ulster.
De Noordierse Sociaaldemokrati-
sehe Labour Partij (SDLP) en de Be
weging voor de Burgerrechten heb
ben verklaard niets met de door
Londen voorgesteld besprekingen te
btaken te willen hebben.
De SDLP heeft intrekking geëist
van de interneringsmaatregel, vrijla
ting van alle gevangenen, opschorting
van het huidige bewind in Ulster en
vervanging ervan door een tijdelijke
bestuursraad. De SDLP wil boven
dien besprekingen waarbij Dublin
Wordt betrokken.
CANBERRA (AP) De Australische cricketbond heeft gisteren
besloten de tournee van een uit blanke spelers samengesteld vertegen
woordigend cricketteam van Zuid-Afrika af te gelasten.
Sir Donald Bradman, de befaamde batsman van weleer en nu voorzit
ter van dé Australische bond, verklaarde na een langdurige bestuurs
vergadering in Sydney dat de uitnodiging aan Zuid-Afrika zal worden
ingetrokken.
De eerste ontmoeting van de trip, die liefst 17 weken in beslag zou ne
men, zou op 22 oktober in Perth worden gespeeld. In plaats van Zuid-
Afrika besloot de Australische bond een team van de 'Rest van de
Wereld' uit te nodigen.
De beslissing is genomen nadat burgerlijke en kerkelijke autoritei
ten, alsmede groepen die zich sterk keren tegen de apartheidspolitiek
van Zuid-Afrika, hadden geprotesteerd tegen de voorgenomen reis van
de blanke cricketers naar Australië.
Sir Donald Bradman vertelde, dat hij vóór de vergadering een brief
van minister-president William McMahon had ontvangen, waarin hij hel
standpunt van de regering ten aanzien van de komst van de Zuidafrikaan-
se ploeg uiteen zette. Die brief heeft uiteindelijk de doorslag gegeven
tijdens de stemming.
De leider van de labour-partijGough Whitlam, juichte de beslissing
toe en noemde haar "de enige mogelijke". Het was, zei hij, "een blijk van
het gezonde verstand en van hel patriottisme van de bond."
men op te lossen die verband houder\
met ontwapening", aldus de brief van
Gromyko.
Hiermee onderschrijft de regering
in Moskou feitelijk de stelling van
China, dat niet alleen de kernmo
gendheden belang bij ontwapening
hebben de reden voor de Chinese
weigering, in te gaan op het eerdere
voorstel.
Met nadruk schrijft Gromyko over
„alle landen van de wereld", en „een
werkelijke universele conferentie".
Waarnemers maken hieruit op dat
Rusland prijs stelt op deelneming van
beide Duitslanden, Korea's en Viet-
nams, zowel China als Taiwan (de
zetel van de nationalistisch-Chinese
regering) en ook Portugal en Zuid-
Afrika. die de laatste tijd van ver
scheidene internationale conferenties
werden uitgesloten.
„Van speciaal belang zou de deel
name aan de conferentie zijn, van
alle staten die belangrijke strijdmach
ten en bewapening hebben", staat in
de Russische brief.
Het agenda-voorstel voor de alge
mene vergadering van de VN is offi
cieel overigens te laat ingediend, de
termijn sloott op 21 augustus. Maar
dit geldt niet voor „dringende en be
langrijke" onderwerpen, en als zo
danig heeft Gromyko het voorstel in
gediend. Er wordt niet aan getwij
feld dat het inderdaad op de agenda
wordt opgenomen.
Britse reactie
Engeland zal het Russische voor
stel „zorgvuldig bestuderen", ver
klaarde het ministerie van buiten
landse zaken in Londen. De Britse
delegatie bij de VN was maandag al
door de Rusen over het plan inge
licht. Engeland vindt overigens de
ontwapeningsconferentie van 25 lan
den in Genève het meest praktische
lichaam voor gedetailleerde en zake-
kelijke onderhandelingen. Deze con
ferentie hield deze week haar 536ste
zitting.
Dit standpunt nam het Verenigd
Koninkrijk al in 1965 in, toen bij de
VN voor het eerst een wereld-ont
wapeningsconferentie werd voorge
steld. Maar de Britse regering meen
de toen dat ontwapening een zo be
langrijke zaak was, dat zij bereid was
dit in elk soort bijeenkomst te be
spreken waar algemene: steun voor
bestond. Engeland stemde dan ook
vóór de VN-resolutie die in 1965 op
riep tot besprekingen voor het bijeen
roepen van een wereld-ontwape
ningsconferentie binnen twee jaar. De
resolutie is nooit uitgevoerd, omdat
China als niet-lid van de VN weiger
de mee te praten.
Bij de westelijke VN-delegaties in
New York overheerst de indruk dat
hun regeringen niet enthousiast maar
ook niet negatief op het nieuwe Rus
sische voorstel zullen reageren. Eén
zegsman merkte op dat het voorstel
de weg vrij zou kunnen maken voor
China en Frankrijk, om deel te gaan
nemen aan de 25-landenconferentie in
Genève (die een orgaan van de Ver
enigde Naties is). China heeft daar als
niet-lid nóóit aan meegedaan, Frank
rijk trok zich enige jaren geleden
terug.
NEW YORK (AFP) De bekende
Amerikaanse kroniekschrijver Ste
wart Alsop heeft zijn lezers in het
tijdschrift Newsweek meegedeeld, dat
bij hem een vorm van kanker is ge
constateerd. Het betreft een onbekend
soort leukemie.
Alsop schrijft dat hij, na de schok
van de ontdekking te hebben ver
werkt, zich gedwongen voelt het pu
bliek in te lichten over de vorderin
gen die bij het bestrijden van de
kwaal zijn gemaakt. De ziekte kan
gedeeltelijk onder controle worden
gehouden door bloedtransfusies. Dit
kan echter later leiden tot geelzucht,
die in de meeste gevallen voor de al
verzwakte patiënten dodelijk is.
De kroniekschrijver vraagt zijn le
zers, of zij het met hem eens zijn dat
degene, die het middel om de geel
zucht te overwinnen vindt, een half
miljoen dollar belastingvrij zou moe
ten krijgen.
Voor het vinden van een middel om
transfusies met witte bloedlichaam
pjes te geven zou hij 'n miljoen dol
lar plus een landhuis willen geven.
Voorts acht hij de ontdekking van
een methode om de zieke cellen te
doden, zonder daarbij gezonde cellen
aan te tasten, tien miljoen dollar
waard, plus een jacht, een privé-hotel
en een landhuis.
Tenslotte zou de geleerde die ant
woord kan geven op de vraag, waar
om de slechte cellen na te zijn uitge
schakeld, weer terugkomen, een
luxueus kasteel en het fortuin van de
Rockefellers verdienen, meent Alsop.
BLACKPOOL (Reuter, UPI) De machtige Britse vakcentrale.
TUC, heeft zich gisteren met een grote meerderheid van stemmen
uitgesproken tegen toetreding van Engeland tot de EEG op basis
van de huidige voorwaarden. In een resolutie is tevens geëist dat,
'uordat een besluit over het Britse EEG-lidmaatschap wordt ge
nomen, eerst algemene verkiezingen worden gehouden.
De stemming over de anti-EEG-
resolutie werd door handopsteken ge
houden op het jaarlijkse congres van
het TUC in Blackpool. Op het twee
daagse congres waren .ongeveer dui
zend afgevaardigden aanwezig van de
diverse vakbonden die zijn aangeslo
ten bij het TUC, dat tien miljoen
Britse werknemers vertegenwoordigt.
Toen de opvattingen van de afge
vaardigden over het EEG-lidmaat
schap werd gevraagd werden zoveel
handen omhoog gestoken dat de lei
ding van het TUC tellen van de anti-
EEG stemmen niet meer nodig vond.
Aan het begin van de tweede dag
van het congres deed Vic Feather, de
secretaris-generaal van het TUC, een
felle aanval op de Britse regering. De
Conservatieve regering heeft toegege
ven aan de Franse eisen, aldus Fea
ther. „Het is geen wonder dat pre
sident Pompidou lacht. Het is geen
wonder dat Pompidou met de dag
meer begint te lijken op dë Mona Li-
SAIGON (AFP) De Zuidvietnamese vice-president. Ngoejen
Cao Ky heeft gisteren verklaard dat hij de macht voor drie maanden
zou willen overnemen om de komende presidentsverkiezingen „op
democratische en vrije manier" te organiseren.
Ky zei dit in een vraaggesprek met
het Zuidvietnamese blad Dien Tin.
Volgens Ky zouden president Ngoe-
jen Van Thicu en generaal Doeong
Van IVfinh (Grote Minh) kandidaat
moeten staan. 'Ik wil dat het komen
de staatshoofd van Vietnam waar
dig wordt gekozen. Dan zou ik blij
zijn onder zo'n regering te leven', zo
vervolgde Ky. De vice-president
voegde eraan toe dat hij zelf geen
kandidaat meer wilde zijn.
Ky heeft in het interview opge
merkt niet zoveel rancune te hebben
tegen president Thieu dat hij hem tot
elke prijs zou willen wegwerken.
In de Mekong Delta hebben on
geveer duizend oorlogsveteranen gis
teren opnieuw gedemonstreerd tegen
de eenmanskandidatuur van Thieu
voor het presidentschap. Tijdens de
demonstratie braken gevechten uit
tussen politie en betogers. Verschil
lende mensen zouden daarbij zijn ge
wond, onder wie ook politiemannen.
De veteranen, onder wie verschil
lende oorlogsinvaliden, waren ge
kleed in oude legeruniformen naar de
o ]i i 1 provinciehoofdstad Rach Gia getrok-
oI10lil01ClSl>0p0I*K.lllg ken. Tijdens de ongeregeldheden
ry werd gevochten met stokken, stenen
in Zwitserland
Amerikaanse zware bommenwer
pers hebben gisteren opnieuw hevige
aanvallen gedaan op het gebied rond
Khe Sanh. De actie is bedoeld de weg
te effenen voor een grootscheeps
Zuidvietnamese militaire actie, die
naar wordt aangenomen, zich zal
uitstrekken tot op Laotiaans grond
gebied. Bij de grens zijn ongeveer
15.000 Zuidvietnamese militaire sa
mengetrokken.
Drie Amerikaanse senatoren hebben
een wetsvoorstel ingediend om tijde
lijk een bureau op te rfchten voor
hulp aan verlaten kinderen in Zuid-
Vietnam. Het gaat om kinderen die
door Amerikaanse militiaren zyn ver
wekt tijdens hun verblijf in Viet
nam en die na aftocht van deze Ame
rikanen in Zuid-Vietnam aan hun
lot worden overgelaten.
Jack Jones, de leider van de groot
ste Britse vakbond in het TUC, de
vakbond van transportarbeiders, ver
klaarde dat de economische groei van
de zes EEG-landen is afgenomen na
dat zij zich samen hadden gesloten.
Volgens Jones, die de anti-EEG-reso-
lutie heeft ingediend, zullen de prij
zen in Engeland stijgen en zullen
werkgevers geen evenredige loons
verhogingen toestaan. „Wij zijn in
groot gevaar. Als wij toetreden kan
Engeland het Noord-Ierland van Eu
ropa worden", aldus Jones.
James Callaghan, vooraanstaand lid
van de Labour Partij en voormalig
Brits minister van binnenlandse za
ken, heeft gisteren verklaard dat een
nieuwe Labourregering opnieuw on
derhandelingen zal beginnen over de
voorwaarden van toetreding tot de
EEG. Dat zal zelfs gebeuren als Enge
land al tot de EEG zou zijn toegetre
den, aldus Callaghan.
De Britse Labour Partij heeft in
middels een witboek gepubliceerd,
waarin de bezwaren tegen toetreding
tot de EEG worden toegelicht. Het
witboek draagt de veelzeggende titel:
„Geen toetreding onder de voorwaar
den van de Torries (Conservatieven)".
LEIDEN Dc raad van de Lcidsc
studenten-federatie heeft in een brief
aan minister De Brauw geprotesteerd
tegen de aangekondigde verhoging
van het collegegeld.
De raad vraagt zich af of het doel
van de verhoging niet gezocht moet
worden in de wens van de regering
om het aantal studenten te beperken.
Als dat inderdaad de mening van de
minister is, protesteert de raad ern
stig tegen 't feit dat men een beper
king van het aantal studenten wil be
reiken op grond van de financiële
draagkracht van de ouders. Zo'n se
lectie druist volgens de federatie in
tegen de democratische principes die
men in Nederland op het gebied van
het onderwijs ontwikkeld heeft. De
direct-gedupeerden door deze maat
regel zouden volgens de federatie te
vinden zijn in die' groep die om fi
nanciële redenen (draagkracht van de
ouders) net niet voor een studietoela
ge in aanmerking komt. Het aantal
studenten uit deze middengroepen is
volgens de federatie zeer groot.
BERN Het Zwitserse kabinet
heeft vandaag besloten voor alle we
gen in het land, met uitzondering van
de autosnelwegen, een maximumsnel
heid van 100 km in te voeren.
De bestaande snelheidsbeperking
voor de bebouwde kom blijft van
kracht. Voor gevaarlijke weggedeelten
zullen de snelheden tot onder de 100
km worden beperkt.
WASHINGTON (Reuter) Het
Amerikaanse ministerie van financiën
houdt voor het financiële jaar 1972.
dat op 30 juni eindigt, nu al rekening
met een begrotingstekort van 27
miljard a 28 miljard. Over 1970 en
1971 waren deze cijfers resp. 2.9
miljard en S 23.2 miljard. Het tekort
zoals thans wordt voorzien, is aan
zienlijk groter dan waarop was gere
kend.
en flessen terwijl de politie gebruik
maakte van traangas. Tijdens de be
toging werd door de veteranen dc
door herdacht van een collega, die
zich vorige maand in Saigon in brand
heeft gestoken uit protest tegen de
w(jze waarop 3 oktober verkiezingen
gehouden zullen worden.
Vele oorlogsveteranen en invaliden
zijn ook uiterst ontevreden over de
lage uitkeringen die zij nu als pen
sioen ontvangen. Eerder deze week
uitte een invalide zijn woede door
publiekelijk zijn duim af te haken
voor het ministerie van oorlogsvete
ranen in Saigon. Zij beschuldigen de
autoriteiten van corruptie.
In het hoofdgebouw van de univer
siteit van Saigon zijn dertien studen
ten gisteren een hongerstaking be
gonnen. Zij protesteren daarmee te-
gen de gedwongen mlitaire training,
die studenten van regeringsweg!,
wordt opgelegd. De studenten hebben
verklaard niet te zullen eten totdat
deze maatregel is afgeschaft
NEW DEHLI (Reuter, UPI)— Terwijl het
noorden en noordoosten van India geplaagd
worden door overstromingen, teistert de erg
ste droogte sinds vele jaren de zuidelijke staat
Andhra Pradesj. Een groot deel van de oogst
is mislukt, het vee heeft vrijwel geen water
en 23 miljoen (van de totale bevolking van
41 miljoen) mensen verkeren in moeilijk
heden.
Om te voorkomen dat voedseltekorten ontstaan
wordt in ongeveer 1000 winkels rijst tegen gecon
troleerde prijzen verkocht. Miljoenen mensen, die
in de landbouw werkzaam zijn, zijn nu zonder werk.
Verslaggevers die het gebied hebben bezocht
schrijven, dat menselijk leed valt af te lezen van de
Ingevallen gezichten van mannen en vrouwen en
kinderen, die lusteloos tegen hun moeder aanhan
gen. De symptomen van ondervoeding zijn duidelijk
zichtbaar.
Een 80-jarige boer vertelde, nog nooit zo'n ern
stige droogte te hebben meegemaakt. De ironie van
de toestand is, dat in mei en juni overvloedige
regenbuien hoop hadden gegeven op een zeer goede
oogst.
Watersnood
Sinds eind juni is het echter droog geweest. Irri
gatiekanalen en bronnen droogden op. Geprobeerd
wordt, zoveel drinkwater naar het bedreigde gebied
te zenden, dat ook het vee in leven kan worden
gehouden.
Intussen valt het hemelwater onafgebroken neer
in de al overstroomde provincies LTttar Pradesj,
Bihar en West-Bengalen Een groot deel van Luck-
now (de hoofdstad van Uttar Pradesj met ongeveer
800.000 inwoners) slaat onder water.
Honderden doden
In de overstroomde gebieden zijn honderden hui
zen ingestort. Duizenden mensen zijn geëvacueerd.
Militairen en politie hebben handen vol werk om de
reddingsoperaties in goede banen te leiden. Er zijn
al honderden doden te betreuren.
Helikopters van het Indiase leger zijn in de staat
Uttar Pradesj (de grootste van India met 90 miljoen
inwoners) ingezet om voedsel af te werpen in Luck-
now en geïsoleerde streken op het platteland.
Onder de Zuidvietnamese oorlogsveteranen, van wie velen invalide zijn,
heerst grote ontevredenheid. Zij hebben zich gekeerd tegen de eenmanskan
didatuur van Ngqejen Van Thieu bij de komende presidentsverkiezingen.
Maar nóg groter "is hun woede over de lage uitkeringen die zij als oud
strijders ontvangen. Deze week zette deze oorlogsinvalide kracht bij aan zijn
protest door voor het ministerie van oorlogsveteranen in Saigon zijn kunst
been los te maken en de prothese naast zich uit te stallen.